HACCP a SYSTEM ZARZĄDZANIA JAKOŚCIĄ (ISO 9000)
Najistotniejsze elementy syst. HACCP:
- identyfikacja zagrożeń
- istotna ich istotności
- oszacowanie ryzyka
- koreślenie metod ich ograniczenia
zarządzanie jakością - wszystkie planowane i systematyczne działania niezbędne do stworzenia odpowiedniego stopnia zaufania co do tego, że dany wyrób lub usługa spełni ustalone wymagania jakościowe.
Systemy zarządzania organizacją oraz normy, na podstawi, których powstały:
System Zarządzania Jakością-ISO serii 9000
System Zarządzania Środowiskiem-ISO 14000
System Zarządzania Bezpieczeństwem i Higieną Pracy-OH SAS / PN-N-18000
WYMAGANE UDOKUMENTOWANE PROCEDURY wg iso 9000:2000
Procedura
- określony sposób postępowania wg PN-ISO 8402:1996
- określony sposób przeprowadzania działania lub procesu ISO 9000:2000
Powinna określić:
- zadania(cel, przedmiot) - zakres stosowania, - osoby odpowiedzialne, -tryb wykonawczy, - warunki i kryteria oceny, - dok. Odniesienia, postępowanie w przyp. niezgodności
Wymagane procedury
- Nadzorowanie dokumentów - Nadzorowanie zapisów - Audit wewnętrzny, - Nadzorowanie wyrobu niezgodnego, - Działania korygujące
- Działania zapobiegawcze
3. DANE WEJŚCIOWE DO PRZEGLĄDU ZARZĄDZANIA BEZPIECZEŃSTWEM ŻYWNOSCI (5.8.2)
Informacje dotyczące:
-działań podjętych w następstwie wcześniejszych przeglądów
-analizy wyników działań weryfik.
-Zmieniających się okoliczności, które mogą wpływać na bezp.
-Sytuacji kryzysowych, wypadków oraz wycofań
-Wyników przeglądu działań aktualizujących syste.
-Przeglądu działań z zakresu komunikacji, łącznie z inf. zwrotnymi od klientów
-Zewnętrznych auditów lub inspekcji
4.DANE WYJŚCIOWE DO PRZEGLĄDU ZARZĄDZANIA BEZPIECZEŃSTWEM ŻYWNOSCI
decyzje i działania związane z:
-zapewnienie bezp.
-doskonalenie skuteczności syst. zarz. bezp. żyw.
-Potrzebnymi zasobami
-Zmianami polityki bezp. żyw. Organizacji i związanych celów
5. RODZAJE IDENTYFIKOWALNOŚCI PROCESÓW W ORGANIZACJI
Operacje produkcyjne i usługowe-
Jeżeli jest to uzasadnione, organizacja powinna prowadzić identyfikację wyrobu lub usług stosownymi środkami od początku do końca wszystkich procesów realizacji.
Jeżeli identyfikowalność stanowi wymaganie, organizacja powinna nadzorować identyfikację wyrobu i/lub usług.
6.PROCEDURY JAKIE POWINIEN ZAWIERAC SYSTEM ZARZĄDZANIA JAKOŚCIĄ
4.Wymagania ogólne systemu zarządzania jakością
4.1. Organizacja powinna
- ustawić, udokumentować, wdrożyć i utrzymać system zarządzania jakością;
- ciągle doskonalić jego skuteczność
- zidentyfikować procesy wymagane
- określić kryteria i wzajemne oddziaływania tych procesów
- określić kryteria i metody nadzorowania procesów
- zapewniać dostępność zasobów i informacji niezbędnych do wspomagania przebiegu i ich monitorowania
- mierzyć, monitorować i analizować procesy
- wdrażać niezbędne działąnia w celu osiągnięcia zaplanowanych wyników i ciągłego doskonalenia
7. ZAPISY WYMAGANE PRZEZ ISO 9000:2000 (21)
- z przeglądu kierownictwa
- dok. wykształcenia, szkoleń, umiejętności i doświadczeń
- dowody potwierdzające spełnienie wymagań przez realizowane procesy
- dane wejściowe do projek.
- wyniki przeglądów proj. i prac rozwojowych oraz niezbędne działania podejmowane w ich wyniku
- wyniki weryfikacji projektowania i proc. rozwojowych oraz działania niezbędne
- wyniki walidacji
- wyniki przeglądu zmian projektowania i proc. rozwojowych
- wyniki oceny dostawców oraz niezbędne działania podejmowane przez ich wyniki
- jeśli wymagane, należy wykazać walidację procesów, których wyniki nie mogą być zweryfikowane przez monitorowanie lub pomiary
- sposób niepowtarzalnego oznaczania wyrobu, jeśli wymagana jest identyfikowalność
- w przypadku zagubienia, uszkodzenia lub innych sytuacji powodujących, że własność klienta stanie się niezgodna do użytku
- stosowane sposoby wzorcowania wyposażenia pomiarowego jeśli brak jest wzorców międzynarodowych lub krajowych
- ważność poprzednich wyników, jeśli okaże się, że wyposażenie pomiarowe nie odpowiada wymaganiom
- wyniki wzorcowania i weryfikacji wyposażenia pomiarowego
- wyniki auditów wewn.
- dowody zgodności wyboru z zaakceptowanymi kryteriami i identyfikacja osób do zwolnienia wyrobu
- identyfikacja charakteru niezgodności oraz podejmowane działania, włączając zwolnienie wyrobu
- wyniki działań korygujących
- wyniki działań zapobiegawczych.
8. CO POWINNA ZAWIERAC KSIEGA ZARZĄDZANIA JAKOŚCIA
dokument, w którym określono system zarządzania jakością organizacji.
Opisuje organizację szj i określa politykę jakości
Omawia elementy wybranego modelu szj przedstawione w procedurach
Stanowi klamrę spinającą całość systemu
Jest dokumentem zewnętrznym, czyli tym, kótry jst prezentowany klientom.
Księga jakości - powinna zawierać:
- zakres systemu zarządzania jakością łącznie ze szczegółami dotyczącymi wszelkich wyłączeń i ich uzasadnieniem
- udokumentowanie procedury, bądź też odwołania do nich;
- opis zależności między procesami objętymi systemem zarządzania jakością
9. AUDIT, RODZAJE, PODZIAŁ
2 podstawowe formy oceny systemu zarządzania jakością: audyt jakości i przeglądy
Audyt wewnętrzny - służy do oceny zgodności działań realizowanych w ramach SZJ z zapisami dokumentacji oraz badania ich skuteczności, jak również do podejmowania ewentualnych
Może mieć charakter :
-auditu systemu - ocena skuteczności działania całego SZJ przez porównanie funkcjonowania z założeniami
-auditu wyrobu - ukierunkowany na ocenę działań kształtujących jakość konkretnego wyrobu
auditu procesu - odnosi się do konkretnych procesów techn.
Może być planowany lub doraźny - np. w celu znalezienia przyczyn występujących niezgodności
Rodzaje audytu:
a)podział przedmiotowy
-audyt wyrobu (ukierunkowany na ocenę działań kształt. jakość wyrobu)
-audyt procesu (jeśli odnosi się do konkretnych procesów tech.)
-audyt systemu (ocenia skuteczność SZJ, porównanie funkcjonow. z dokument)
b)podział org
-audyt wew.
-audyt zew. (audyt drugiej - poddostawców, trzeciej strony-akredytowany)
Audyt
-planowany (rutynowy)-w ramach przyjętego harmonogramu
-doraźny-przeprowadzany np. w celu znalezienia przyczyn wyst. określonych niezgodności
Audyt składa się z 2 części
a)analiza dokumentacji dot. obszaru poddawanego audytami pod kątem jej zgodności z normą
b)badań na stanowiskach pracy, polegający na poznaniu stanu faktycznego-prowadzenie wywiadów
10. CO POWINNA ZAWIERAC DOKUMENTACJA WG ISO 2001
Dokumentacja musi zawierać: (Postanowienia ogólne)
- udokumentowane deklaracje polityki i celów jakości
- Księgę jakości
- Udokumentowane procedury wymagane w normie
- dokumenty wymagane przez organizację w celu zapewnienia skutecznego przebiegu i nadzorowania procesów organizacji: umowy z klientami, specyfikacje, dokumenty prawne;
- zapisy wymagane postanowieniami mniejszej normy międzynarodowymi
4.2.2. Należy opracować księgę jakości, która powinna zawierać:
- zakres systemu zarządzania jakością łącznie ze szczegółami dotyczącymi wszelkich wyłączeń i ich uzasadnieniem
- udokumentowane procedury, bądź odwołania do nich
- opis zależności między procesami objętymi systemem zarządzania jakością
4.2.3. Nadzór nad dokumentacją
Należy ustanowić udokumentowaną procedurę systemu nadzoru dla zapewnienia, że:
- dokumenty są zatwierdzone
- dokumenty są poddawane okresowemu przeglądowi lub nowelizacji
- aktualne wersje odpowiednich dokumentów są dostępne w miejscach ich użytkowania
- dokumenty są czytelne, łatwe do zidentyfikowania, nadzorowane i utrzymywane w porządku
- dokumenty pochodzące z zewnątrz są zidentyfikowane i ich rozpowszechnienie jest nadzorowane
- nieaktualne dokumenty są niezwłocznie usuwane, a jeśli są zachowywane to są oznaczone i zabezpieczone przed niezaplanowanym wykorzystaniem
4.2.4. Nadzór nad zapisami dotyczącymi jakości
- zapisy powinny być utrzymane w celu wykazania zgodności z wymaganiami i skuteczności funkcjonowania systemu zarządzania jakością
- należy ustanowić i utrzymać udokumentowaną procedurę dla określenia nadzoru dla identyfikacji, gromadzenia, zabezpieczenia, udostępniania, archiwizacji zapisów.
11. DANE WYJŚCIOWE Z PRZEGLĄDU ZARZĄDZANIA JAKOSCIA (5.6.3)
Dane wyjściowe z przeglądu - powinny zawierać działania dot.:
- doszkolenia syst. zarządzania jak. i jego procesów
- doskonalenia wyrobów odpowiednio do wymagań klienta
- przydziału niezbędnych zasobów
Wyniki przeglądów winny być zapisywane
12. DANE WEJSCIOWE DO PRZEGLĄDU zarzadu
Przegląd zarządzania przeprowadzony w ustalonych odstępach czasu powinna zawierać inf.
- wyniki auditów
- inf. zwrotne od klientów
- analizy rezultatów procesów i zgodności wyrobów
- działań podjętych w wyniku poprzednich przeglądów zarządzania
- zmian, które mogły wpływać na system z.j.
13. RODZAJE PROCESÓW
PROCESY W PRZEDSIĘBIORSTWIE
- podstawowe
- pomocnicze
- procesy przyg. Produkcji
- procesy związane z zarządzaniem
- procesy informacyjne
- zarządzanie jakością
- Sterowanie rozwojem wyrobów
- sterowanie zakupami surowców
- sterowanie rozwojem procesu prod.
- przpływ inform.
- badanie rozwojowe
- nadzorowanie wyposażenia do kontroli i pomiarów
- zarządzanie ludźmi
- kontakty z klientem
14. 8 ZASAD ZARZĄDZANIA JAKOŚCIĄ
1. -Orientacja na klienta
2. - Przywództwo
3.- Zaangażowanie ludzi
4.- Podejście procesowe
5. - Podejście systemowe do zarządzania
6. - Ciągłe doskonalenie
7. - Podejmowanie decyzji na podstawie faktów
8. - Wzajemne korzyści
Zasady te ułatwiają
- określenie potrzeb i oczekiwań klientów i spełnienie obecnych potrzeb klienta i identyfikowane przyszłych potrzeb rynk.
- przez myślenie o celu i kierunku org. oraz o wew. środ. pracy i traktowanie sposobu, w jaki org. osiąga cele dot. jakości jako kluczowego artykułu szj.