Wstęp:
Kilka słów wstępu, dotyczącego rozliczeń międzynarodowych jako takich; najczęściej rozliczenia w obrocie z zagranicą są dokonywane za pomocą wyspecjalizowanych w tej dziedzinie banków- bank te wykonują dyspozycje płatnicze jednostek gospodarczych, innych banków i osób prywatnych. Taki sposób rozliczeń (za pomocą światowej sieci bankowej) jest łatwiejszy technicznie- bo teletransmisja danych (takie rozliczenia są łatwiejsze i szybsze) a poza tym chroni klientów przed ryzykiem towarzyszącym transakcjom.
Jest możliwe, żeby przedsiębiorstwa przeprowadzały rozliczenia bez udziału banków- wtedy kompensują własne należności. Ale w praktyce mało jest firm, które mają wzajemne należności i zobowiązania( np. Linie lotnicze, które wzajemnie sprzedają bilety na swoje samoloty).
Formy rozliczeń:
Uwarunkowane- zapłata jest uzależniona od spełnienia przez jej beneficjenta określonych warunków, a nad ich spełnieniem (może to być wysyłka towaru) czuwają banki uczestniczące w rozliczeniach. Inkaso dokumentowe i akredytywa dokumentowa
Nie uwarunkowane( bezwarunkowe) - bardziej ryzykowne, stosowane przy obrocie nietowarowym (spłacie długu, zapłacie odsetek). Czek rozrachunkowy, akredytywa pieniężna, przekaz pieniężny, polecenie wypłaty.
Oprócz tradycyjnych form rozliczeń w ostatnich latach powstało sporo nowych produktów- nowych form rozliczeń, powód? Ułatwienie rozliczeń. Krótko postaramy się przedstawić i te tradycyjne i nowoczesne formy rozliczeń.
Forfaiting: FOLIA NR1
Def: towarzyszące transakcjom handlowym operacje kredytowo- rozliczeniowe, które można zdefiniować w następujący sposób: zakup należności terminowych (zwykle średnioterminowych), jakie powstają w rezultacie eksportu towarów i usług z wyłączeniem prawa regresu wobec eksportera odstępującego wierzytelności.
Na czym to polega? FOLIA NR 2
Generalnie forfaiting pozwala eksporterowi (dostawcy) uniknąć ryzyka towarzyszącemu transakcjom eksportowym.
Przedmiotem tego bezregresowego skupu należności są należności wekslowe i bezwekslowe, ale warunkiem ich skupu przez instytucję forfaitingową jest bieżąca i perspektywiczna wypłacalność dłużnika- w przypadku wierzytelności bezwekslowych wymagane są zabezpieczenia w formie np. Akredytyw gwarancyjnych głównego banku w kraju importera.
W przypadku należności w postaci weksli (bo takie są najczęstsze)- instytucja forfaitingowa dyskontuje je i jednocześnie potrąca z góry odsetki za cały okres odroczonej zapłaty (należności). Efekt:
Importer otrzymuje dostawę na kredyt
Eksporter otrzymuje natychmiastową zapłatę i nie odpowiada w trybie regresu za odstąpiony instytucji forfaitingowej weksel
Bank forfaitingowy który zakupuje od eksportera weksel importera, przyjmuje na siebie ryzyko. Stąd koszty forfaitingu są dość wysokie- wysoka stopa dyskontowa
Schemat: przebieg operacji kredytowo rozliczeniowej- FOLIA NR 2
W operacji przedstawionej na folii importer nabył towar na kredyt, a eksporter otrzymał natychmiast zapłatę i nie ponosi odpowiedzialności za realizację wierzytelności (należności) eksportowej. Jednocześnie bank forfaitingowy nabył na własne ryzyko lokatę, którą może sprzedać na rynku międzybankowym- forfaiting jest korzystny dla wszystkich uczestników transakcji.
Specyfiką forfaitingu jest to, że finansowanie należności przebiega bez prawa regresu do sprzedającego wierzytelności- czyli nabywca (forfaiter) rezygnuje z roszczenia zwrotnego i przejmuje ryzyko, gdyby dłużnik nie uregulował swojego zobowiązania.
Rodzaje forfaitingu- FOLIA NR3
Korzyści z forfaitingu dla eksportera i importera- FOLIA NR4
Faktoring: FOLIA NR 1
Def: Faktoring polega na nabyciu przez wyspecjalizowane instytucje (banki lub spółki faktoringowe zwane faktorami) należności bieżących od różnych podmiotów gospodarczych ( faktorantów) przysługujących im z tytułu wykonanych usług lub sprzedanych dóbr oraz na świadczeniu przez faktorów dodatkowych usług ( inkaso należności objętych umową, usługi konsultingowe etc.)
Faktoring jako forma działalności gospodarczej polega na:
1. finansowaniu transakcji handlowych
2. przejęciu przez faktora ryzyka niewypłacalności nabywcy towarów
3. świadczeniu usług finansowych i księgowych
Kilka słów wyjaśnienia- na czym to polega? FOLIA NR5
Istota faktoringu wyraża się w transferze wierzytelności. Faktoring umożliwia szybsze uzyskanie środków pieniężnych przez dostawców od faktorów za dostarczone dobra i usługi. Faktoring skraca czas od momentu dostarczenia towarów i usług do momentu zapłaty- jest to bardzo ważne bo dostawca realizując sprzedaż pozbywa się części kapitału i nie odzyskuje go w momencie sprzedaży- FOLIA NR - często korzysta się z faktoringu, gdy są trudności z dostępem do kredytu.
Umowa faktoringu:
W umowie faktoringu faktorant (dostawca, przedsiębiorca) przelewa swą wierzytelność na faktora, uzyskując od niego kwotę pieniężną równą wierzytelności, pomniejszoną o prowizję faktora. Stronami umowy są faktorant (dostawca, sprzedawca) i faktor, zajmujący się zawodowo czynnościami faktoringowymi w ramach prowadzonej działalności.
Bez usług dodatkowych świadczonych przez faktora, umowy nie traktuje się jako umowy faktoringowej ale jako zwykłą cesję wierzytelności.
Rodzaje faktoringu:FOLIA NR6
1. właściwy- przelew wierzytelności jest ostateczny i w jego wyniku całkowite ryzyko związane z niewypłacalnością dłużnika obciąża faktora
2. niewłaściwy- przelew wierzytelności nie jest ostateczny, całkowite ryzyko związane z niewypłacalnością dłużnika nie przechodzi z faktoranta (dostawcy) na faktora
3. mieszany- faktor- faktor odpowiada za niewypłacalność dłużnika tylko do pewnej kwoty granicznej, powyżej tej kwoty obowiązuje faktoring niewłaściwy
Tendencja to łączenie się instytucji faktoringowych (faktorów) w grupy.
Formy faktoringu międzynarodowego- FOLIA NR7
Faktoring a forfaiting- FOLIA NR8
Ciche potwierdzenie: FOLIA NR9
Możliwe jest dodanie potwierdzenia do akredytywy, gwarancji bankowej czy nieawalowanego weksla - bez wiedzy banku bądź dłużnika wekslowego - w celu dodatkowego zabezpieczenia ryzyka płatniczego.
Rozwiązania szczególnie zalecane w przypadku "trudnych" warunków handlu
Gdy mają Państwo do czynienia z:
Nowymi, nieznanymi partnerami importowymi
Nowymi lub niestabilnymi rynkami (krajami)
Wysokimi kwotami kontraktów
Płatnościami po dostawie
Proponujemy wtedy:
Ciche" potwierdzenie lub "cicha" gwarancja - jeśli ustaliliście Państwo w umowie, że na rzecz Państwa zostanie wystawiona akredytywa lub gwarancja, w celu zmniejszenia ryzyka zagranicznego możecie Państwo zwrócić się do nas o dodanie naszego potwierdzenia, co zapewni Państwu dodatkowe zobowiązanie BPH S.A.
Definicja cichego potwierdzenia: stosuje się w przypadku należności krótkoterminowych, podobna forma do gwarancji bankowej. Bank, nie będący ani bankiem eksportera ani importera, dodaje swoje potwierdzenie do potwierdzenia odbiorcy lub jego banku. O tym zobowiązaniu nie muszą być poinformowani ani bank eksportera ani on sam. Bank otwierający akredytywę ma dzięki temu dodatkowe zabezpieczenie.
Wykorzystuje się gdy zabezpieczeniem transakcji jest niepotwierdzona akredytywa dokumentowa, weksel bez awalu, zobowiązanie do terminowej zapłaty odbiorcy zagranicznego
Anna Danuta Kowalczyk, Karol Olszaniecki
IV rok,
godz. 12, czwartek