Przedmiot: ZARZĄDZANIE BEZPIECZEŃSTWEM (wykład)

Specjalność: Towaroznawstwo i Zarządzanie Jakością

Semestr	Liczba tygodni	Tygodniowo			Łącznie			Punkty ECTS
		W	Ć	L	W	Ć	L
VIII	15	1	-	1	15	-	15	8

Przedmiot: Zarządzanie bezpieczeństwem - wykład	Status obowiązkowy
Prowadzący: prof. dr. hab. inż. P. Przybyłowski, mgr inż. J. Wierzowiecka
Treść przedmiotu: 1. Wprowadzenie do systemów zarządzania bezpieczeństwem i higieną pracy - normalizacja w świecie i w Polsce, analiza ekonomiczna bezpieczeństwa pracy, podstawowe definicje - ochrona pracy, bezpieczeństwo i higiena pracy, system zarządzania bezpieczeństwem i higieną pracy 2. Wymagania prawne w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy - system ochrony pracy w Polsce - system prawny i organizacyjny, podstawowe obowiązki pracodawcy i pracownika, aspekty techniczne bezpieczeństwa i higieny pracy 3. Wymagania polskiej normy PN-N-18001:2004 - interpretacja wymagań: Zaangażowanie kierownictwa oraz polityka bezpieczeństwa i higieny pracy, Planowanie, Wdrażanie i funkcjonowanie, Sprawdzanie oraz działania korygujące i zapobiegawcze 4. Elementy praktycznego dokumentowania systemu zarządzania bezpieczeństwem - Analiza struktury dokumentacyjnej, polityka bezpieczeństwa, księga bezpieczeństwa, procedury organizacyjne i operacyjne, instrukcje, zapisy 5. Wdrażanie systemu zarządzania SZBiHP - przegląd wstępny firmy, etapy wdrożenia SZBHiP, planowanie poprawy bezpieczeństwa i higieny pracy, polityka i strategia firmy w zakresie BHP 6. Ocena ryzyka zawodowego - wytyczne polskiej normy PN-N-18002:2000, różne metody do oceny ryzyka zawodowego, przebieg oceny ryzyka zawodowego na stanowisku pracy, identyfikacja zagrożeń na stanowisku pracy 7. Organizowanie prac i działań związanych ze znaczącymi zagrożeniami - identyfikowanie znaczących zagrożeń, przygotowanie i nadzór nad przebiegiem prac szczególnie niebezpiecznych, środki ochronne i zabezpieczające 8. Monitorowanie stanu bezpieczeństwa i higieny pracy - czynniki i parametry podlegające monitorowaniu, dokumentacja i częstotliwość monitorowania 9. Postępowanie z niezgodnościami, działania korygujące i zapobiegawcze, audity SZBiHP, przegląd SZBiHP wykonywany przez kierownictwo
Wymogi: egzamin, obecność na wykładach.
Literatura zalecana: PN-N-18001:2004 Systemy zarządzania bezpieczeństwem i higieną pracy. Wymagania PN-N-18002:2000 Systemy zarządzania bezpieczeństwem i higieną pracy. Ogólne wytyczne do oceny ryzyka zawodowego PN-N-18004:2001 Systemy zarządzania bezpieczeństwem i higieną pracy. Wytyczne ILO-OSH 2001 Wytyczne do systemów zarządzania bezpieczeństwem i higieną pracy. CIOP, Warszawa 2001 Kiełtyka L. (pod red.): System zarządzania bezpieczeństwem i higieną pracy w przedsiębiorstwie - moduł szkoleniowy. Wyd. Politechniki Częstochowskiej, Częstochowa 2000 Urbaniak M.: Zarządzanie jakością - teoria i praktyka. Difin, Warszawa 2004 (rozdz. 5.5) Urbaniak M.: Systemy zarządzania w praktyce gospodarczej. Difin, Warszawa 2006 (rozdz. 3) Krzemień E.: Zintegrowane zarządzanie - aspekty towaroznawcze: jakość, środowisko, technologia, bezpieczeństwo. Śląsk Sp. z o.o. Wydawnictwo Naukowe, Katowice - Warszawa 2004 (rozdz. 5) Koradecka D. (pod red.) Nauka o pracy - bezpieczeństwo, higiena, ergonomia. Cz. 8: Zarządzanie bezpieczeństwem i higieną pracy. CIOP, Warszawa 2000 Pawłowska Z.: System zarządzania bezpieczeństwem i higieną pracy w przedsiębiorstwie. CIOP-PIB, Warszawa 2002 Podgórski D.: Wytyczne integracji systemów zarządzania bezpieczeństwem i higieną pracy z systemami TQM. CIOP, Warszawa 2001 Rączkowski B.: BHP w praktyce. ODDK, Gdańsk 2007, wyd. XI Smoliński D.: Ocena ryzyka zawodowego - przykłady obliczeń, wzory dokumentacji, procedury postępowania. ODDK, Gdańsk 2003 Tabor A., Pieczonka A. (pod red.): Zarządzanie bezpieczeństwem i higieną pracy. Tom III - Aspekty ludzkie w zarządzaniu bezpieczeństwem i higieną pracy. Politechnika Krakowska im. T. Kościuszki, Kraków 2003 Tabor A., Pieczonka A. (pod red.): Zarządzanie bezpieczeństwem i higieną pracy. Tom I - Podstawy prawne ochrony pracy w Polsce. Politechnika Krakowska im. T. Kościuszki, Kraków 2003

Przedmiot: ZARZĄDZANIE BEZPIECZEŃSTWEM (laboratorium)

Specjalność: Towaroznawstwo i Zarządzanie Jakością

Semestr	Liczba tygodni	Tygodniowo			Łącznie			Punkty ECTS
		W	Ć	L	W	Ć	L
VIII	15	1	-	1	15	-	15	8

Przedmiot: Zarządzanie bezpieczeństwem - laboratorium	Status obowiązkowy
Prowadzący: mgr inż. J. Wierzowiecka
Treść przedmiotu: 1. Wprowadzenie w filozofię bezpieczeństwa Analiza podstawowych pojęć z zakresu bezpieczeństwa i higieny pracy, omówienie różnych aspektów bezpieczeństwa - bezpieczeństwo wyrobu, bezpieczeństwo żywności, bezpieczeństwo w laboratoriach, bezpieczeństwo państwa, analiza przyczyn wypadków przy pracy, omówienie chorób zawodowych i katastrof przemysłowych. 2. Podstawy prawne ochrony pracy Identyfikacja i analiza źródeł wymagań (ustawy, rozporządzenia) dotyczących bezpieczeństwa i higieny pracy, analiza zagadnień dotyczących bezpieczeństwa i higieny pracy w regulacjach międzynarodowych (podział wymagań UE, klasyfikacja przepisów, uchwały i dyrektywy UE, organizacja administracji w zakresie bezpieczeństwa). 3. Tworzenie systemu zarządzania bezpieczeństwem. Normy serii PN-N 18000 Podział norm z zakresu zarządzania bezpieczeństwem. Omówienie i analiza wymagań normy PN-N 18001, PN-N 18002. 4. Elementy praktycznego dokumentowania systemu zarządzania bezpieczeństwem Projektowanie elementów dokumentacji systemu zarządzania bezpieczeństwem i higieną pracy - polityki bezpieczeństwa, elementów księgi bezpieczeństwa, procedur organizacyjnych i operacyjnych, instrukcje, formularzy do zapisów. Ocena ryzyka zawodowego. 5. Audit bezpieczeństwa Analiza normy ISO 10011-1,3, ISO 19011, przygotowanie do auditu (opracowanie harmonogramu auditów wewnętrznych, planu auditu, opracowanie listy pytań kontrolnych, określanie niezgodności, redagowanie raportu z auditu i kart niezgodności, określanie działań poauditowych) analiza procesu certyfikacji systemu zarządzania bezpieczeństwem. 6. Wdrażanie systemu zarządzania bezpieczeństwem Opracowanie harmonogramu wdrażania systemu zarządzania bezpieczeństwem, wstępny przegląd bezpieczeństwa, praktyczna realizacja wymagań normy PN-N 18001 - opracowanie polityki bezpieczeństwa oraz programu zarządzania bezpieczeństwem.
Wymogi: zaliczenie pisemne, obecność na ćwiczeniach.
Literatura zalecana: Ramęda H., 1998, System zarządzania bezpieczeństwem. WSM w Szczecinie, Szczecin. Bagiński J., E. Górska (pod red.), 1999, Zintegrowane systemy zarządzania. Jakość, środowisko, bezpieczeństwo, ergonomia. Instytut Organizacji Systemów Produkcyjnych Politechniki Warszawskiej, Warszawa. Bagiński J. (pod red.), 2000, Menedżer Jakości. Jakość, środowisko, bezpieczeństwo. Oficyna Wydawnicza Politechniki Warszawskiej, Warszawa. Wiśniewska M., 2000, Normy ISO serii 9000 oraz metoda HACCP w zakładowym systemie jakości przedsiębiorstwa spożywczego. Ośrodek doradztwa i Doskonalenia Kadr Sp. z o.o., Gdańsk. Karczewski J. T., 2000, System zarządzania bezpieczeństwem pracy. Ośrodek Doradztwa i Doskonalenia Kadr, Gdańsk. Kołożyn-Krajewska D., 1999, HACCP - koncepcja i system zapewnienia bezpieczeństwa zdrowotnego żywności. SIT. NOT. SPOŻ., Warszawa. Koradecka D., 1997, Bezpieczeństwo pracy i ergonomia. Tom l i 2. Centralny Instytut Ochrony Pracy, Warszawa Nauka o pracy - bezpieczeństwo, higiena, ergonomia. Cz. l: Ergonomia - pojęcia podstawowe. 2000, Centralny Inspektorat Ochrony Pracy, Warszawa. Nauka o pracy - bezpieczeństwo, higiena, ergonomia. Cz. 2: Prawna ochrona pracy. 2000, Centralny Inspektorat Ochrony Pracy, Warszawa. Nauka o pracy - bezpieczeństwo, higiena, ergonomia. Cz. 8: Zarządzanie bezpieczeństwem i higieną pracy. 2000, Centralny Inspektorat Ochrony Pracy, Warszawa. PN-N-18001:1999 Systemy zarządzania bezpieczeństwem i higieną pracy. Wymagania. PN-N-18002:2000 Systemy zarządzania bezpieczeństwem i higieną pracy. Ogólne wytyczne do oceny ryzyka zawodowego. BS 8800:1996 Wytyczne dla systemów zarządzania bezpieczeństwem i higieną pracy.

---