Pierwsza pomoc w nagłych wypadkach

PIERWSZA POMOC W NAGŁYCH WYPADKACH

Szybkość i fachowość udzielenia pierwszej pomocy decyduje o szansach pacjenta na przeżycie. Zanim jednak zdecydujemy się pomóc, musimy być pewni, że nie ryzykujemy własnym życiem bądź zdrowiem. Zwierze będące w szoku może zachowywać się agresywnie lub uciekać w popłochu pogłębiając własne obrażenia. Jeżeli pies nie pozwala sobie na udzielenie pomocy lub nie jesteśmy w stanie pomóc mu fachowo, proponuję wezwać weterynaryjną pomoc wyjazdową lub, w przypadku braku właściciela, schronisko dla bezdomnych zwierząt.

Mam nadzieję, że nie będziecie mieli Państwo okazji wykorzystać rad z działu PIERWSZA POMOC. Jeżeli jednak będziecie Państwo zmuszeni udzielić zwierzęciu pierwszej pomocy, wierzę, że te wskazówki sprawią, iż będziecie czuli się mniej bezradni.

Krwotok
Dezynfekujemy ranę i zakładamy opatrunek uciskowy na krwawiące miejsce z gazy, waty i bandaża lub jakiegokolwiek dostępnego materiału. Jeżeli nie można założyć opatrunku lub mimo to krwawienie nie ustaje, wówczas zakładamy opaskę uciskową na szerokość dłoni powyżej miejsca zranienia. Opaska może znajdować się na kończynie do 2 godzin. W tym czasie należy udać się do lekarza weterynarii.

- Krwotoki do jam ciała objawiają się powiększeniem obrysu brzucha i pogłębiającym się osłabieniem, bladością błon śluzowych i dusznością. Wymagają szybkiego dostarczenia pacjenta do lekarza weterynarii.

Odmrożenie
- Rozetrzeć w dłoniach odmrożone miejsce lub zrobić ciepły, ale nie gorący okład.
- Kontaktujemy się z lekarzem weterynarii.

Pies przestaje oddychać
Pies przestaje oddychać, czyli nie widzimy ruchów klatki piersiowej i sinieje mu język:
- Udrażniamy drogi oddechowe przez usunięcie ciał obcych, krwi lub wymiocin z jamy ustnej i gardła.
- Wyciągamy język, by pobudzić ośrodek oddechowy.
- Zamykamy jamę ustną, składamy dłoń w rurkę i przykładamy do otworów nosowych. Dmuchamy 2 razy długo 1,5-2 sekundy, wywołując przymusowy głęboki wdech. Jeżeli po 5-7 sekundach nie pojawi się spontaniczny oddech to zaczynamy prowadzić sztuczne oddychanie. Wykonuje się je jak powyżej w tempie 10-20 razy na minutę. Proszę pamiętać, że psy małych ras mają dużo mniejszą pojemność płuc niż człowiek i wdmuchiwanie zbyt dużej ilości powietrza może spowodować uszkodzenie pęcherzyków płucnych. Odpowiednia ilość to taka, która powoduje fizjologiczne uniesienie klatki piersiowej.
- Pilnie kontaktujemy się z lekarzem weterynarii.

Poparzenie
- Polewamy poparzone miejsce przez kilka do kilkunastu minut strumieniem chłodnej wody.
- Przekazujemy pacjenta pod opiekę lekarza weterynarii.



Ukąszenie przez jadowitego gada
- Należy odkazić miejsce i założyć opaskę uciskową na szerokość dłoni przed raną, od strony serca, by zapobiec rozprzestrzenianiu się jadu.
- Kontaktujemy się z lekarzem weterynarii, udzielając mu informacji o tym jak wyglądało zwierzę będące sprawcą ukąszenia.

Użądlenie przez owada
- Jeżeli zostało żądło, to wyjmujemy je. Odkażamy ranę. Dla złagodzenia bólu robimy zimny okład lub stosujemy preparaty gotowe np.: Fenistil żel.
- Jeżeli zwierzę wykazuje objawy uczulenia, tzn.: silny obrzęk, wysypkę, silny świąd czy zaczerwienienie skóry, konieczna jest wizyta u lekarza weterynarii.

Zatrzymanie krążenia
Dochodzi do zatrzymania krążenia, czyli pies nie oddycha, nie stwierdza się bicia serca (przykładając dłoń lub ucho do klatki piersiowej tuż nad mostkiem w okolicy łokcia) i tętna (przykładając trzy środkowe palce dłoni na tętnice na szyi, po wewnętrznej stronie uda w pachwinie, po wewnętrznej stronie nasady ogona lub na nadgarstku):
- Wdrażamy masaż serca. Ma on sens, jeżeli zostanie rozpoczęty w ciągu 5 minut od ustania akcji serca.
- Uciskamy dłonią lub pięścią klatkę piersiową, u małych psów tuż za łokciem nad mostkiem, u dużych w najszerszym miejscu klatki piersiowej. Jeżeli jesteśmy sami to wykonujemy 15 ucisków i 2 wdechy. Jeżeli robimy masaż serca we dwoje to uciskamy 100-120 razy na minutę (małe rasy), 80-100 razy na minutę (duże rasy) klatkę piersiową , równocześnie prowadząc sztuczne oddychanie.
- Pilnie kontaktujemy się z lekarzem weterynarii

Złamanie kości
- Jeżeli złamanie jest otwarte, to dezynfekujemy ranę i zakładamy opatrunek, w drugiej kolejności unieruchamiamy kończynę oraz 2 sąsiadujące ze złamaniem stawy. Jeżeli jest to złamanie zamknięte to tylko usztywniamy kończynę.
- Jeżeli dojdzie do złamania otwartego żeber, to zakładamy opatrunek na klatkę piersiową, żeby zapobiec odmie, czyli zapadnięciu płuc spowodowanym wyrównaniem ciśnień między atmosferą a jamą opłucnową. Jeżeli złamane żebra nie doprowadziły do uszkodzenia skóry, nie zakładamy opatrunku.
- W każdym z powyższych przypadków dostarczamy zwierzę do lekarza weterynarii.

Zwichnięcie stawu
- Zakładamy opatrunek usztywniający na zwichnięty staw i 2 sąsiadujące z nim kości.
- Kontaktujemy się z lekarzem weterynarii.

Jeżeli przejeżdżający samochód potrącił naszego psa nie powinniśmy od razu brać go na ręce, ponieważ nie wiemy, które części ciała zwierzęcia uległy uszkodzeniu podczas uderzenia a podnosząc go możemy przyczynić się do pogłębienia urazu.

Powinniśmy natomiast maksymalnie opanować własne nerwy a czynność podnoszenia i przenoszenia zranionego zwierzęcia wykonać spokojnie i bezpiecznie dla jego życia i zdrowia. Należy również wziąć po uwagę, że będące w szoku zwierzę może wykazywać agresję nawet w stosunku do swojego najlepszego opiekuna. Aby zabezpieczyć się przed ewentualnym zranieniem, zakładamy psu, o ile to możliwe, kaganiec. Proszę pamiętać, że szok wywołany uderzeniem może być na tyle duży, iż okaleczone zwierzę mimo np. złamań, samo się podniesie i będzie próbowało uciekać. W takim przypadku właściciel powinien starać się zatrzymać psa i go uspokoić.
Jeżeli po uderzeniu zwierzę pozostaje w przymusowej pozycji leżącej, należy podejrzewać, iż doszło do poważnych uszkodzeń np. kręgosłupa, miednicy itp. W takim przypadku należy zachować maksymalną ostrożność przy podnoszeniu i przenoszeniu rannego psa na uprzednio przygotowany koc.

Jeżeli to możliwe prosimy o pomoc kogoś, kto znajduje się w pobliżu nas. Jedna z ratujących osób trzyma głowę zwierzęcia, druga klatkę piersiową i brzuch, trzecia miednicę. Po ułożeniu psa na kocu dwie osoby napinają koc, trzecia zaś podtrzymuje od dołu klatkę piersiową i brzuch. W ten sposób bezpiecznie przenosimy psa do samochodu, przykrywamy kocem i niezwłocznie udajemy się do najbliższej dyżurującej lecznicy weterynaryjnej.

---