Popularny Kwestionariusz Inteligencji Emocjonalnej
PKIE
Autorzy testu: Aleksandra Jaworowska, Anna Matczak, Anna Ciechanowicz, Joanna Stańczak, Ewa Zalewska
Autorzy podręcznika: Aleksandra Jaworowska, Anna Matczak (2005)
Wiek: |
młodzież, dorośli |
Procedura: |
badanie grupowe lub indywidualne; bez ograniczenia czasu; przeciętnie 20 minut |
Użytkownicy testu: |
psychologowie (wymagany dyplom studiów psychologicznych) |
Popularny Kwestionariusz Inteligencji Emocjonalnej oparty jest na koncepcji inteligencji emocjonalnej stworzonej przez amerykańskich psychologów P. Saloveya i J.D. Mayera. W myśl tej koncepcji inteligencja emocjonalna rozumiana jest jako zbiór różnych zdolności o charakterze poznawczym, dzięki którym człowiek wykorzystuje własne emocje przy rozwiązywaniu problemów nie tylko emocjonalnych. Jest to papierowa wersja kwestionariusza do samobadania wydanego w wersji komputerowej.
Opis: PKIE składa się 94 pozycji o charakterze samoopisowym. Osoba badana każdorazowo ocenia na skali pięciopunktowej stopień, w jakim każde stwierdzenie odnosi się do niej samej. Kwestionariusz pozwala na obliczenie wyników w czterech skalach czynnikowych oraz wyniku ogólnego. Skale wchodzące w skład PKIE, to: AKC - akceptowanie, wyrażanie i wykorzystywanie własnych emocji w działaniu, EMP - empatia, czyli rozumienie i rozpoznawanie emocji innych ludzi, KON - kontrola, także poznawcza, nad własnymi emocjami oraz ROZ - rozumienie i uświadamianie sobie własnych emocji.
Rzetelność: wysoka zgodność wewnętrzna wyniku ogólnego, niższe wartości współczynników dla poszczególnych skal.
Trafność: potwierdzona na drodze analiz czynnikowych i korelacji z kwestionariuszem INTE.
Normy: dla uczniów w wieku 14 - 20 lat oraz dla dorosłych w wieku od 18 do 71 lat (próby incydentalne).
Zastosowanie: do celów badawczych oraz do diagnozy indywidualnej przy wyborze przyszłego kierunku kształcenia lub zawodu. Pozwala także określić mocne i słabe strony osoby badanej, co może stanowić punkt wyjścia do oddziaływań uwzględniających indywidualne zapotrzebowanie danej osoby.
Kwestionariusz PKIE jest dostepny także w formie komputerowego programu przeznaczonego do samobadania.
Popularny Kwestionariusz Inteligencji Emocjonalnej
|
|
PKIE - Popularny Kwestionariusz Inteligencji Emocjonalnej
Inteligencja emocjonalna mierzona PKIE rozumiana jest jako zbiór zdolności poznawczych, dzięki którym człowiek wykorzystuje własne emocje przy rozwiązywaniu problemów. Są to zarówno zdolności związane z uświadamianiem sobie własnych emocji, z rozumieniem ich przyczyn i skutków, jakie mogą powodować, z ujawnianiem swoich uczuć, ale jednocześnie z kontrolowaniem ich, gdy wymaga tego sytuacja, jak również z rozpoznawaniem i rozumieniem emocji przeżywanych przez innych ludzi.
Kwestionariusz mierzy ogólny poziom inteligencji emocjonalnej, oraz poziom inteligencji emocjonalnej w ramach różnych aspektów:
Skala AKC - Zdolność do akceptowania, wyrażania i wykorzystywania własnych emocji w działaniu:
Pozwala człowiekowi na wyrażanie tego, co czuje, na ujawnianie zarówno pozytywnych emocji, takich jak podziw, miłość, wdzięczność, jak i negatywnych, takich jak lęk, gniew, oburzenie, niechęć. Dzięki tej zdolności człowiek zdaje sobie również sprawę, że odczuwane emocje niosą ze sobą ważne informacje o nim samym i świecie. Pamiętając emocje, będące konsekwencją jego działań, człowiek stara się unikać w przyszłości tego, co kiedyś budziło emocje negatywne, a robić to, co powodowało emocje pozytywne.
Skala EMP - Zdolność do empatii - rozumienia i rozpoznawania emocji u innych ludzi:
Umożliwia rozumienie zachowań innych ludzi oraz trafne odczytywanie ich intencji. Dzięki tej zdolności człowiek potrafi rozpoznać, co przeżywają inni ludzie, odróżniać szczere i nieszczere wyrazy uczuć, a także wyobrazić sobie, jakie uczucia wywołają u innych jego zachowania.
Skala KON - Zdolność do kontrolowania, także poznawczego, własnych emocji:
Pozwala na świadome sterowanie swoimi emocjami - wzbudzanie w sobie pewnych emocji, kierowanie ich przebiegiem (na przykład niedopuszczanie do nadmiernego pobudzenia), a także wyciszanie emocji niepożądanych, umożliwia też dostosowywanie sposobów wyrażania uczuć do wymagań sytuacji i kontrolowanie stopnia ich ujawniania. Człowiek charakteryzujący się zdolnością do kontrolowania własnych emocji wie też, jakie stany emocjonalne sprzyjają, a jakie nie sprzyjają efektywnemu wykonywaniu poszczególnych rodzajów działań (na przykład stan zaniepokojenia nie przeszkadza w wykonywaniu prostych prac pochłaniających uwagę, a utrudnia twórczą prace intelektualną) i wykorzystuje
tę wiedzę w praktyce.
Skala ROZ - Zdolność do rozumienia i uświadamiania sobie własnych emocji:
Pozwala człowiekowi zdawać sobie sprawę z tego, co w danej chwili przeżywa, nazywać doznawane uczucia, odróżniać emocje słabsze od silniejszych, nie mylić ze sobą uczuć podobnych (na przykład miłości ze współczuciem czy litością, lęku z gniewem). Sprawia ona, że człowiek na ogół wie, skąd biorą się przeżywane przez niego emocje.
PKIE jest przeznaczony jest dla osób w różnym wieku - uczniów gimnazjum i szkół średnich oraz osób dorosłych.
Uzyskany w badaniu profil zdolności mierzonych PKIE pozwala określić mocne i słabe strony badanego. Zidentyfikowanie słabych stron może stanowić punkt wyjścia do oddziaływań uwzględniających indywidualne zapotrzebowanie danej osoby. Na przykład, jeśli badanemu sprawiają trudność rozpoznawanie i rozumienie emocji, oddziaływania powinny być przede wszystkim ukierunkowane na kształtowanie poznawczego aspektu inteligencji emocjonalnej. Natomiast w przypadku trudności z akceptowaniem i wyrażaniem własnych emocji, celem oddziaływań powinno być kształtowanie umiejętności związanych z otwartością emocjonalną.
Dzięki wysokiej rzetelności PKIE, jego wynik może stanowić jedną z ważnych przesłanek, uwzględnianych w doradztwie zawodowym dla młodzieży i osób doroslych, przy wyborze kierunku przyszłego kształcenia i zawodu. Wysoki wynik ogólny w PKIE powinien skłaniać do rozważenia wyboru takich kierunków kształcenia lub rodzajów w pracy, których istotą są kontakty z ludźmi, takie jak: opieka, terapia, pomaganie, kierowanie, wpływanie na poglądy, nauczanie, wychowanie.
Autor: Jaworowska, A., Matczak, A. (2005). Popularny Kwestionariusz Inteligencji Emocjonalnej PKIE. Warszawa, Pracownia Testów Psychologicznych PTP