ZASADY REJESTROWANIA PRZEDSIĘBIORCÓW i SKUTKI WPISÓW
KRAJOWY REJESTR SĄDOWY (ustawa z dnia 20 sierpnia 1997 r. o KRS)
# do 01 stycznia 2001 r (czy wtedy weszła w życie w/w ustawa ????) podmioty były rejestrowane w sposób rozproszony, rejestry były prowadzone w oparciu różne procedury rejestracyjne, inne były skutki wpisów w zależności od podmiotu, rejestry były prowadzone przez różne sądy i ogólnie był bałagan - upożądkowała stan w/w ustawa
# cel ustawy: stworzenie 1 centralnego rejestru, który jest prowadzony przez sąd rejestrowy w systemie centralnym - przez sądy rejonowe (sądy gospodarcze) na danym obszarze (w województwie lub jego części)
- jedna centralna baza danych
- każdy podmiot otrzymuje unikalny w skali kraju nr KRS
# KRS powszechnym, jednolitym i jawnym źródłem informacji
# poza KRS pozostały m.in. następujące rejestry: zastawów (sądy rejonowe), dzienników i czasopism (wydziały cywilne sądów okręgowych), ewidencja partii politycznych (Sąd Okręgowy w Warszawie), rejestr funduszy emerytalnych i rejestr funduszy inwestycyjnych + Ewidencja Działalności Gospodarczej (gminy)
# CENTRALNA INFORMACJA KRS -jednostka wyodrębniona w ramach Ministerstwa Sprawiedliwości; oddziały przy sądach rejestrowych
zadania:
- utworzenie i eksploatacja połączeń rejestru w systemie informatycznym
- prowadzenie zbioru informacji z rejestru
- udzielanie informacji z rejestru + ich przekazywanie właściwym miejscowo organom samorządu gminnego(o wpisaniu i wykreśleniu)
a tak przede wszystkim umożliwia dostęp do rejestru - na żądanie wydaje odpisy (tresć wszystkich wpisów od chwili I wpisu; odpis aktualny - treść wpisów aktualnych), wyciągi (aktualna treść wpisów we wskazanych działach) i zaświadczenia (że dany podmiot jest / nie jest wpisany; o wykreśleniu
# STRUKTURA KRS:
rejestr przedsiębiorców - wpisowi podlegają: handlowe spółki osobowe i kapitałowe, europejskie zgrupowania interesów gospodarczych, spółki europejskie, spółdzielnie, przedsiębiorstwa państwowe, jednostki badawczo - rozwojowe, towarzystwa ubezpieczeń wzajemnych, oddziały przedsiębiorców zagranicznych, główne zakłady zagranicznych zakładów ubezpieczeń, stowarzyszenia oraz inne organizacje społeczne i zawodowe jeśli podejmują działalność gospodarczą
rejestr podmiotów typu non profit - m.in. stowarzyszenia, fundacje, kółka rolnicze, zrzeszenia handlu i usług, związki pracodawców, związki sportowe
celem w/w podmiotów nie jest działalność gospodarcza, ale mogą takową podjąć i wtedy wpis w 1) i w 2) (w obu ma ten sam numer)
rejestr dłużników niewypłacalnych - wpisy z urzędu lub na wniosek
z urzędu wpisuje się:
- osoby fizyczne prowadzące dział. gosp, jeśli ogłoszono ich upadłość (ew. gdy wniosek o ogłoszenie upadłości został oddalony z powodu braku majątku na pokrycie kosztów albo umorzono z tego powodu egzekucję)
- wspólników ponoszących odpowiedzialność za zobowiązania spółki całym majątkiem (z wyjatkiem komandytariuszy w sp. k.), jeśli ...........
- dłużników, którzy zostali zobowiązani do wyjawienia majątku w trybie przepisów k.p.c.
- osoby pozbawione przez sąd prawa prowadzenia dział. gosp. na własny rachunek i pełnienia jakiejś funkcji
na wniosek wierzyciela posiadającego tytuł wykonawczy wydany przeciwko osobie fizycznej wpisuje się dłużnika, który w terminie 30 dni od wezwania do spełnienia świadczenia nie zapłacił należności stwierdzonej tytułem wykonawczym
dłużnik otrzymuje numer, a jak inny wierzyciel złoży wniosek dot. tego samego dłużnika - to dłużnik wpisany pod drugim numerem
# POSTĘPOWANIE REJESTROWE
dokonanie wpisu w KRS oznacza również wykreślenie wpisu i wzmiankę
wpis polega na umieszczeniu w systemie informatycznym informacji zawartych w postanowieniu sądu rejestrowego niezwłocznie po jego wydaniu
wpis jest skuteczny z chwilą zamieszczenia danych w rejestrze
jeśli w jakiejś sprawie skuteczność lub wykonalność jest uzależniona od uprawomocnienia się postanowienia to w KRS zamieszcza się przy wpisie wzmiankę o jego nieprawomocności
wpis to czynność techniczna wywołująca istotne skutki prawne, której podstawą jest orzecznie sądowe
rodzaje wpisów:
na wniosek i z urzędu co do zasady na wniosek, a z urzędu gdy przepis szczególny tak stanowi (art. 19 ustawy)
obligatoryjne (obowiązek wpisu wynika z ustawy) i fakultatywne (zależne od woli zainteresowanego)
dopuszczalne lub niedopuszczalne przez przepisy prawa
dodatnie (wniesienie danych do rejestru) i ujemne (wykreślenie / zmiana danych)
deklaratoryjne (stwierdzające istnienie / powstanie/ ustanie / zmiane stosunku prawnego / prawa) lub konstytutywne (prawotwórcze - wiąże się z nimi powstanie, zmiana lub ustanie stosunku prawnego / prawa)
konwalidujące - dokonywane na podstawie wadliwej czynności prawnej, ale nie mogą być wykreślone z KRS po upływie pewnego czasu
jednakowe zasady post. rejestrowego dla wszystkich podmiotów wpisywanych do KRS
do post. rejestrowego stosuje się przepisy ustawy o KRS + przepisy KPC o post. nieprocesowym i rejestrowym
WNIOSEK składa się na urzędowym formularzu, a dokumenty poza formularzem składa się z zachowaniem przepisów o pismach procesowych; jeśli wniosek podlega opłacie to załączamy dowód wpłaty, a jeśli obowiązek ogłoszenia w Monitorze Sądowym i Gospodarczym - dowód uiszczenia opłaty i tu badanie formularzowe: sąd bada poprawność wypełnienia formularza i opłaty - jak źle to wniosek podlega zwrotowi bez wezwania do uzupełnienia braków
jeśli był to I wniosek o wpis do rejestru, może on być ponownie złożony w terminie 7 dni od daty doręczenia zawiadomienia o zwrocie i jeśli ten II nie ma braków formalnych to wywołuje skutek od daty złożenia I wniosku
do wniosku o wpis obligatoryjny podmiotu do rejestru załącza się notarialne wzory podpisów osób uprawnionych do reprezentacji i ew. prokurenta
wniosek powinien być złożony w ciągu 7 dni od daty zdarzenia uzasadniająacego dokonanie wpisu (art. 22 ustawy) + obowiązek inforrmowania KRS o takich zdarzeniach ciąży na organach administracji rządowej, samorządowej, sądach, bankach, komornikach i notariuszach
tutaj sąd bada zgodność formy i treści złożonych dokumentów z prawem (badanie o charakterze materialnym), prawdziwość danych (pesel i regon, a innych tylko gdy uzasadnione wątpliwości)
jesli obowiązkowy wniosek lub obowiązkowe dokumenty nie zostały w terminie złożone, to wezwanie do uzupełnienia w terminie 7 dni pod rygorem zastosowania grzywny (<=100.000 zł i może być ponawiana); jeśli nawet grzywna nic nie da to sąd może wykreślić z urzędu wpis niezgodny ze stanem faktycznym lub dokonać wpisu danych zgodnych ze stanem faktycznym (jeśli dokumenty będące podstawą takiego wpisu są w aktach sądowych)
# jeśli obowiązku nie dopełnia spółka osobowa wpisana do rejestru - sąd może z urzędu z ważnych powodów orzec o jej rozwiązaniu i ustanowić likwidatora
# jeśli obowiązków nałożonych przez sąd, mimo grzywien, nie wykonuje spółka kapitałowa - sąd może ustanowić dla niej kuratora na max 1 rok (możliwość przedłużenia na kolejne 6 m-cy)
- ma on doprowadzić do niezwłocznego przeprowadzenia czynności wymaganych do wyboru tych organów spółki, które mają obowiązek dokonać zgłoszenia (zarząd)
- jeśli w ciągu 3 m-cy od powołania kuratora zarządu nie będzie albo nie dokona on zgłoszenia kurator może wystąpić do sądu o rozwiązanie spółki i ustanowienie likwidatora
# SKUTKI WPISÓW i ich OGŁOSZENIA
rejestr jest jawny (art. 8) - każdy ma prawo dostępu do zawartych w nim danych za pośrednictwem Centralnej Inforkacji KRS wraz z prawem otrzymywania odpisów, wyciągów i zaświadczeń
pełna jawność formalna (art. 10 ust 1) - każdy ma prawo przeglądac akta rejestrowe podmiotów wpisanych do rej. przedsiębiorców (nie musi wykazywać interesu prawnego)
ograniczona jawność formalna (art. 10 ust 2) - do przeglądania akt podmiotów innych niż przedsiębiorcy stosuje się art. 525 KPC, tj. akta w pozostałych 2 rejestrach są dostępne dla tych podmiotów, a dla innych za zgodą przewodniczącego po dostatecznym uprawdopodobnieniu potrzeby
zasadą jest obowiązek ogłoszenia każdego wpisu (art. 13 ust 1) - w Monitorze Sądowym i Gospodarczym
Obowiązkowi temu nie podlegają: wpis do działu IV rejestru przedsiębiorców; wpis do rejestru non profit z wyjątkiem wpisów dot. ujawnienia informacji zw. ze statusem organizacji pożytku publicznego; wpis w rejestrze dłużników niewypłacalnych
zasada jawności materialnej KRS (art. 15 i 16) - określenie chwili, od której ujawnione w rejestrze dane zyskują skuteczność wobec osób trzecich
ad wpisy podlegające obowiązkowi ogłoszenia uzyskują skuteczność wobec osób trzecich z chwilą zamieszczenia ogłoszenia o wpisie i od dnia zamieszczenia ogłoszenia nikt nie może zasłaniać się nieznajomością ogłoszonych wpisów
- domniemanie znajomości treści wpisu może zostać obalone przez osobe trzecią jedynie odnośnie czynności dokonanych przed upływem 16 dnia od dnia ogłoszenia poprzez udowodnienie, że nie mogłą się o treści wpisu dowiedzieć
- w przypadku rozbieżności między treścią ogłoszenia a treścią wpisu obowiązuje wpis, ale osoba trzecia może powołać się na ogłoszenia zasłaniając się nieznajomością treści wpisu (domniemanie nieznajomości prawdziwej treści wpisu może być obalone przez podmiot wpisany do rejestru przez wykazanie, że osoba ta znała treść wpisu)
- przed terminem zamieszczenia ogłoszenia nikt nie może powoływać się na tresć wpisu, chyba że niezamieszczenie ogłoszenia nie pozbawia skutków prawnych
ad wpisy nie podlegające obowiązkowi ogłoszenia uzyskują skuteczność wobec osób trzecich z chwilą zamieszczenia wpisu w rejestrze
- domniemanie może być obalone przez osobę trzecią, która udowodni, że treści wpisu nie mogła poznać
zasada dobrej wiary
domniemanie powszechnej znajomosci danych zamieszczonych w rejestrze i ich prawdziwości (art. 17)
podmiot wpisany do rejestru nie może zasłaniać się wobec osoby trzeciej działającej w dobrej wierze zarzutem nieprawdziwości wpisanych danych, jeśli dane zostały zamieszczone niezgodnie z wnioskiem lub bez wniosku - a podmiot nie wystąpił niezwłocznie o sprostowanie, uzupełnienie lub uzupełnienie wpisu
podmiot obowiązany do złożenia wniosku o wpis nie może powoływać się wobec osób trzecich działających w dobrej wierze na dane, które nie zostały wpisane lub zostały wykreślone z rejestru
------------------------------------------------------------------------------------
EWIDENCJA DZIAŁALNOŚCI GOSPODARCZEJ
# do 31 grudnia 2006 roku obowiązują w tym temacie przepisy ustawy - Prawo działalności gospodarczej, od 01 stycznia 2007 roku - ustawy o swobodzie działalności gospodarczej
# wpisowi do EDG podlegają osoby fizyczne mające zamiar prowadzenia działalności gospodarczej (+ wspólnicy spółki cywilnej)
# EDG prowadzona jest przez gminy w ramach zadań zleconych przez administrację rządową
# obecnie postępowanie ewidencyjne wszczynane jest przez dokonanie przez przedsiębiorcę zgłoszenia, będzie na wniosek
- musi odpowiadać wymogom formalnym, jeśli tak nie jest to organ ewidencyjny wyznacza termin do usunięcia braków
- jeśli braki nie zostaną uzupełnione - organ wydaje decyzję o odmowie wpisu
# organ odmawia wpisu, gdy:
zgłoszenie dot. działalności gosp., do której nie stosuje się przepisów ustawy
mimo wezwania nie zostaną usunięte braki formalne
prawomocnie orzeczono zakaz wykonywania okreslonej w zgłoszeniu dział.gosp. przez przedsiębiorcę
# wpis jest czynnością techniczną potwierdzoną wydaniem zaświadczenia (w ciągu 14 dni od zgloszenia)
# ewidencja jest jawna - zasada jawności formalnej
# nie ma tu zastosowania zas. jawności materialnej ani domniemanie prawdziwości wpisu - bo organ ewidencyjny nie ma kontroli i nadzoru przedsiębiorcy
# wpis do EDG ma skutek deklaratoryjny - stwierdza istnienie ustawowego prawa do podejmowania dział. gosp.
------------------------------------------------------------------------------------
REJESTR WOLNYCH ZAWODÓW niektóre wolne zawody rejestrowanne są w zupełnie innym systemie niż KRS i EDG
# radcy prawni, adwokaci, notariusze, lekarze - lista radców prawnych (Okręgowa Izba Radców Prawnych), adwokatów (Okręgowa Rada Adwokatów) , kancelarii notarialnych (Minister Sprawiedliwości), lekarzy (organy samorzadu lekarskiego) i inne
3