Medyczna Szkoła Policealna
Im ……………….
Opiekun Medyczny
rok ………………
Sem:2
Medyczna Szkoła Policealna im. ……………………
Rok szkolny ………../…………
Kierunek: Opiekun medyczny
Praca kontrolna z przedmiotu Zdrowie Publiczne
Temat: Sprzątanie pomieszczeń szpitalnych
znaczenie właściwego sprzątania pomieszczeń szpitalnych
zasady sprzątania pomieszczeń szpitalnych
Imię i nazwisko
Znaczenie właściwego sprzątania pomieszczeń szpitalnych
Szpital to jedna z najważniejszych jednostek organizacyjnych w systemie opieki zdrowotnej. W szpitalu udziela się świadczeń zdrowotnych w warunkach zamkniętych. Najważniejszym zadaniem szpitali jest leczenie pacjentów, ale oprócz tego zajmują się opieką zdrowotną ludzi zdrowych, np. szpitale położnicze.
W szpitalu pacjent otrzymuje całodobową opiekę lekarską oraz pielęgniarską.
Pod pojęciem sprzątania rozumiemy czyszczenie, dezynfekowanie, porządkowanie, odkażanie, konserwowanie oraz doprowadzanie do porządku w tym przypadku pomieszczenia szpitalnego oraz sprzętu.
Prawidłowe funkcjonowanie szpitala opiera się na leczeniu pacjentów, leczenie jest m.in. wtedy skuteczne, jeśli odbywa się w prawidłowych warunkach sanitarnych oraz epidemiologicznych. By te warunki zostały zachowane należy sprzątać pomieszczenia szpitalne.
Z opublikowanego pod koniec kwietnia 2009 r. raportu Najwyższej Izby Kontroli wynika, że czystość sal szpitalnych jest w wielu przypadkach niezadowalająca.
Podsumowanie wyników kontroli:
„Najwyższa Izba Kontroli ocenia negatywnie żywienie i utrzymanie czystości w kontrolowanych szpitalach publicznych(…)”
„(…)Decydujący wpływ na jakość świadczonych usług, niezależnie od stanu finansów szpitala, ma nadzór nad ich wykonaniem, sposób organizacji pracy i właściwe zarządzanie kosztami. (…)”
„(…)Sytuację tę pogłębia brak upowszechnienia standardów i dobrych praktyk, a zwłaszcza standardów utrzymania czystości.”
Odnotowano prawidłowość, że czyściej było w szpitalach, które zatrudniły firmy zewnętrzne, niż w tych, które sprzątaniem zajmują się samodzielnie.
„Wyniki kontroli wskazują też, że stan czystości w szpitalach, które utrzymanie czystości powierzyły firmom zewnętrznym jest na ogół lepszy, niż w pozostałych placówkach.”
Czysty szpital to bezpieczny szpital, w którym można w istotny sposób zmniejszyć ryzyko zakażeń wewnątrzszpitalnych, poprawić samopoczucie pacjentów, oraz podnieść standard leczenia.
Higiena i czystość to czynniki, które wpływają na dobre samopoczucie i sukces podczas leczenia. Każdy z nas czuje się lepiej w czystym i schludnym pomieszczeniu. Czynniki te mają ogromne znaczenie w obszarach o potencjalnie wysokim ryzyku zakażeń, to jest w obiektach szpitalnych. Sprzątanie i dezynfekcja nie służą tu tylko utrzymaniu czystości, ale przede wszystkim skutecznie zapobiegają infekcjom.
Czystość szpitala jest elementem podnoszącym jego prestiż wśród pacjentów i odwiedzających, wpływa z pewnością na jakość świadczonych usług lekarskich. Jest to szczególnie istotne w dobie dzisiejszej reformy służby zdrowia, ponieważ to właśnie pacjenci poprzez kasy chorych będą kierować środki finansowe tam, gdzie czystość i higiena oraz poziom świadczonych usług będą odpowiadać zdecydowanie wyższym kryteriom niż w innych obiektach służby zdrowia. Rosnąca konkurencja między świadczeniodawcami i wyrównywanie się poziomu usług medycznych powoduje, że pacjent - wybierając szpital będzie zwracał uwagę na warunki w jakich przebywa, na ogólne wrażenie oddziału i szpitala
Co powoduje nieodpowiednie sprzątanie szpitala?
Niehigieniczne przestrzeganie zasad sprzątania szpitali sprzyja rozmnażaniu się bakterii, pogarsza samopoczucie pacjentów, powoduje zakażenia wewnątrzszpitalne a także zakażenia poza szpitalem (np. brud wyniesiony ze szpitala). W niektórych przypadkach szpital, w którym nie ma zachowanych zasad sanitarnych nie pozwala na dalsze funkcjonowanie, ponieważ pogarsza stabilny stan zdrowia pacjentów, powoduje zatrucia pokarmowe oraz ataku pasożytów. Na przełomie 2007-2008 roku w szpitalach w Dolinie Fergańskiej (Uzbekistan) doszło do zakażenia wirusem HIV 147 dzieci, jasno podkreśla się, że winę za zarażenia ponoszą niewłaściwe warunki sanitarne szpitala.
Kto zajmuje się sprzątaniem pomieszczeń szpitalnych w Polsce?
Za sprzątanie szpitala, tj. wycieranie mopem posadzek, czyszczenie umywalek, ścieranie kurzu, wynoszenie basenów, pomaganie pielęgniarkom w wielu polskich szpitalach odpowiadają salowe.
Badania potwierdzają, że pacjenci, oceniając szpitale, na pierwszym miejscu stawiają wyżywienie i warunki pobytu, a dopiero na trzecim miejscu sposób leczenia. W związku z tym, coraz częściej szpitale w utrzymaniu czystości korzystają z usług firm zewnętrznych, kierując się ich profesjonalizmem, względami ekonomicznymi, a także doraźnymi korzyściami finansowymi.
Zasady sprzątania pomieszczeń szpitalnych
Prawidłowe sprzątanie i utrzymanie czystości jest jedną z podstawowych zasad zapobiegania zakażeniom szpitalnym. Ze środowiska szpitalnego należy sprawnie i szybko usuwać wszelkie substancje mogące sprzyjać rozwojowi i namnażaniu się bakterii. Szczególną uwagę należy zwrócić na krew, mocz, kał, ropę i kurz oraz wszelkie resztki pokarmowe Sprzątanie ma na celu stałe usuwanie i rozcieńczanie mikroflory poprzez usuwanie drobnoustrojów ze sprzętu i otoczenia chorego. Wszelkie procedury sprzątania muszą zapewniać usunięcie brudu i kurzu, sprzęt czyszczący po każdym sprzątaniu musi być dokładnie wymyty, zdezynfekowany i wysuszony. Sprzątanie szpitala odbywać się powinno z częstotliwością i rodzajem czynności zależnym od miejsca i rodzaju powierzchni przy użyciu środków chemicznych i dezynfekcyjnych spełniających wymogi sanitarno-epidemiologiczne jednostki zlecającej.
Sprzątanie powinno odbywać się całodobowo w sposób nie kolidujący z pracą komórek organizacyjnych w uzgodnieniu ze zleceniodawcą z nasileniem prac w godzinach:
- rano pomiędzy 700-1000
- popołudniu pomiędzy 1500 - 1800
- całą dobę wg. potrzeb oddziału
Należy wstrzymać się od sprzątania pomieszczeń, w których przebywają pacjenci:
- przed godziną 600 oraz po godzinie 2100 wieczorem
- podczas rozdawania i spożywania posiłków
- podczas wizyty lekarskiej
- podczas wykonywania zabiegów u pacjentów w salach chorych i gabinetach zabiegowo-opatrunkowych
Sprzątanie oddziałów i komórek szpitala w godzinach rannych należy wykonywać z jednoczesnym usuwaniem brudniej bielizny, basenów, kaczek oraz odpadów. Do codziennego czyszczenia, powierzchni należy stosować detergenty ułatwiające zmywanie i odpowiednie do przemywania powierzchni. Wszędzie, gdzie jest to możliwe należy stosować do sprzątania sprzęt mechaniczny zaś do sprzątania ręcznego należy używać dobrze wchłaniających mopów i ścierek właściwie dobranych pod względem reżimu sanitarnego. Uchwyty do mopów muszą być wyposażone w wymienną część myjącą, którą należy wymieniać po każdym użyciu. Mopy i ścierki muszą być dezynfekowane i prane w temperaturze 900 a przed użyciem wysuszone. Zastosowanie odkurzaczy należy ograniczyć do powierzchni koniecznych. Odkurzacz musi być wyposażony w system filtrów zapobiegających rozprzestrzenianiu się kurzu. Do sprzątania: kuchenek oddziałowych, toalet i łazienek, sal chorych podwyższonego ryzyka (oznaczonych żółtym, trójkątem”) należy używać, osobnego wyraźnie oznaczonego sprzętu. Sprzęt do sprzątania należy przechowywać czysty i suchy w wyznaczonym do tego celu pomieszczeniu lub miejscu. Osoby sprzątające pomieszczenia o podwyższonym reżimie sanitarnym - „metry szpitalne” zobowiązane są do przestrzegania zasad dotyczących stosowania środków ochrony indywidualnej: rękawic gospodarczych, odzieży ochronnej, maseczek itd. oraz zasad właściwych dla higieny rąk.
Potrzebę zastosowania środka dezynfekcyjnego określa szczegółowy zakres wykonywania czynności
Zakres sprzątanie pomieszczeń szpitalnych
Przez powierzchnie o podwyższonym reżimie sanitarnym - „metry szpitalne” należy rozumieć:
- gabinety zabiegowo-opatrunkowe
- gabinety badań i diagnostyki (w tym pokoje konsultacji pacjenta)
- pracownie badań pacjenta
- zakłady
- poradnie
- dyżurki pielęgniarskie za wyjątkiem tych, które pełnią funkcję administracyjną
- sale chorych w oddziałach szpitalnych
- pomieszczenia sanitarne (WC, łazienki, brudowniki, pomieszczenia porządkowe)
- kuchenki i stołówki oddziałowe
- apteka szpitalna (powierzchnia apteczna , receptura).
Przez pomieszczenia administracyjne - „metry administracyjne” należy rozumieć:
- biura
- szatnie personelu
- korytarze
- klatki schodowe
- windy
- portiernia
- pokoje socjalne pracowników
- gabinety ordynatorów
- sekretariaty
- pokoje lekarskie, pokoje lekarzy dyżurnych.
- apteka szpitalna - powierzchnie socjalne i magazynowe)
- archiwum szpitalne
- sale konferencyjne
W w/w pomieszczeniach winien być realizowany poniższy zakres prac w oparciu o przygotowany przez oferenta profesjonalny Plan Higieny i dezynfekcji dla poszczególnych miejsc i powierzchni (zarówno w odniesieniu do poszczególnych Komórek organizacyjnych jak i całości Szpitala):
Profesjonalne doczyszczanie powierzchni (ściany, podłogi, posadzki w zależności od rodzaju powierzchni) oraz ich konserwacja - zabezpieczenie powłoką ochronną (akryle) przynajmniej raz na kwartał.
Sprzątanie i dezynfekcja powierzchni w szpitalu, budynku administracyjnym obejmujące:
sprzątanie codzienne - 1,2, 3 x dziennie
sprzątanie profilaktyczne - 1 x w tygodniu
sprzątanie okresowe - 1x w tygodniu, 1x w miesiącu,1x na kwartał
Zbieranie, segregowanie oraz usuwanie odpadów i transport ich do punktu zbiorczego
Prace porządkowe obejmujące:
mycie okien, ram okiennych, parapetów we wszystkich pomieszczeniach szpitalnych w zależności od potrzeby mycie drzwi, obudowy lamp oświetleniowych, ścian, sufitów
zdejmowanie i zawieszanie zasłon, firan, żaluzji, w przypadku konieczności ich uprania
odkurzanie wykładzin dywanowych - z awaryjnym zapraniem plam
mycie i dezynfekcja kratek ściekowych i wentylacyjnych
Wykonywanie czynności porządkowych po czynnościach remontowych, modernizacyjnych w szpitalu.
Inne prace gospodarcze:
obsługa szatni
obsługa kuchenek oddziałowych
transport wewnętrzny
Zakup sprzętu do sprzątania wraz ze środkami chemii gospodarczej, płynów dezynfekcyjnych, worków na odpady szpitalne zgodnie z obowiązującą procedurą.
Dbanie o należyty stan mebli tapicerowanych poprzez ich szamponowanie przynajmniej 1x w roku
Przynoszenie, odbieranie, opróżnianie, dezynfekcja i mycie naczyń na wydaliny - baseny, kaczki oraz obsługa urządzeń typu macerator, myjnia-dezynfektor.
Opróżnianie pojemników i naczyń z wydalin od pacjenta - ssaki, butle oraz ich dezynfekcja, mycie i suszenie.
Dezynfekcja i mycie łóżek, szafek przyłóżkowych pacjentów, podwieszek, zmiana pościeli pacjenta po wypisach i zgonach.
Segregacja i transport bielizny brudnej z oddziałów do pralni oraz bielizny czystej z magazynu szpitalnego na oddziały.
Zbieranie, sortowanie i transport bielizny brudnej - proces przygotowania do prania zaczyna się w momencie zdejmowania brudnej i zanieczyszczonej bielizny, odzieży i innego asortymentu pochodzącego z sal pacjentów, pokojów badań diagnostycznych i innych miejsc świadczenia usług zdrowotnych. Pełen asortyment pościeli i bielizny należy bezpośrednio po zdjęciu umieścić w workach koloru żółtego oraz zamknąć. Bieliznę umieszcza się w workach w sposób uniemożliwiający dotykanie zewnętrznych powierzchni worka. Worek należy wypełnić do 2/3 pojemności i umieścić w wózku transportowym. Nie należy luzem przenosić bielizny do pomieszczenia zbiórki bielizny brudniej (magazyn bielizny brudnej). Transport bielizny brudnej do pomieszczenia zbiorki odbywa się z wykorzystaniem windy szpitalnej, wózkiem przeznaczonym do transportu bielizny brudnej. Ilość wózków do transportu bielizny brudnej nie może być mniejsza niż 3 szt. Zbiórką i transportem bielizny brudnej zajmują się pracownicy firmy sprzątającej. Worki użyte do zbierania bielizny powinny być grube (co najmniej 12 mikronów). Zapakowana bielizna szpitalna powinna być jak najszybciej przekazana do magazynu bielizny brudnej.
Transport artykułów medycznych, chemicznych, biurowych itp., z magazynów gospodarczych szpitala na oddziały i poszczególne komórki odbioru.
Dezynfekcja i mycie wózków transportowych i inwalidzkich oraz innego sprzętu medycznego.
Dezynfekcja bieżąca rozlanych płynów ustrojowych (wymiociny, krew, plwocina, mocz, kał itp.) zgodnie z obowiązującą procedurą.
Opróżnianie zawartości pojemników na odpady ich dezynfekcja i mycie, zabezpieczenie pojemnika od wewnątrz właściwym workiem zgodnie z obowiązującą w szpitalu procedurą zawsze po opróżnieniu.
Transport odpadów do miejsc ich odbioru.
Udział w transporcie pacjenta wewnątrz oddziałów i do pracowni diagnostycznych, konsultacyjnych i oddziałów szpitala.
Transport zwłok do prosektury zgodnie z obowiązującymi przepisami.
Transport leków z apteki szpitalnej do oddziałów (wg ustalonego harmonogramu) w zamkniętych, zabezpieczonych i oznakowanych pojemnikach.
Utrzymanie właściwej czystości kuchenek oddziałowych zgodnie z obowiązującymi w tym względzie przepisami sanitarnymi oraz postępowanie zgodne z wymogami właściwymi dla tych miejsc (stosowanie dobrej praktyki higienicznej)
Przywożenie posiłków z kuchni szpitalnej oraz ich rozwożenie na sale chorych, zbieranie, mycie i dezynfekcja naczyń kuchennych przy użyciu obowiązujących metod (wyparzanie).
Uzupełnianie dozowników i podajników po ich uprzednim umyciu i wydezynfekowaniu w płyn dezynfekcyjny, mydło, ręczniki papierowe do rąk, papier toaletowy.
Utrzymanie właściwej czystości w windach szpitalnych zgodnie z określonym zakresem.
23. Utrzymanie czystości w pomieszczeniach szatni i szafkach ( powierzchnia zewnętrzna szafek ).
24. Zbieranie, zmywanie, i wyparzanie naczyń, sztućców oraz mycie termosów i innego sprzętu kuchennego.
25. Utrzymywanie należytego stanu higieny w kuchence oddziałowej zgodnie z planem higieny dla kuchenek oddziałowych oraz dbanie o należyty stan techniczny sprzętu (w tym odkamienianie wyparzaczy do naczyń).
SZCZEGÓŁOWY ZAKRES I CZĘSTOTLIWOŚĆ WYKONYWANIA
CZYNNOŚCI MYCIA I DEZYNFEKCJI W POMIESZCZENIACH O PODWYŻSZONYM REŻIMIE SANITARNYM
(sale chorych, gabinety zabiegowo-opatrunkowe, gabinety badań i diagnostyki w tym pokoje konsultacji pacjenta, pracownie badań pacjenta, zakłady, poradnie, dyżurki pielęgniarskie za wyjątkiem tych, które pełnią funkcję administracyjną;, pomieszczenia sanitarne - WC, łazienki, brudowniki, pomieszczenia porządkowe; kuchenki i stołówki oddziałowe, apteka szpitalna - powierzchnia apteczna , receptura).
Rodzaj powierzchni, sprzętu |
Mycie |
Dezynfekcja |
Uwagi |
||||
|
1x dziennie |
2x dziennie |
Inna częstotliwość |
1x dziennie |
2x dziennie |
Inna częstotliwość |
|
Podłoga, listwy i cokoły |
|
X |
w razie potrzeby |
X |
|
w razie potrzeby oraz przy gruntownym sprzątaniu |
Inna częstotliwość ustalona indywidualnie z Piel. oddziałową |
Umywalki, baterie kranowe, sedesy, wanny, kabiny natryskowe, kratki ściekowe, |
|
X |
w razie potrzeby |
X |
|
w razie potrzeby |
Inna częstotliwość ustalona indywidualnie z Piel. oddziałową |
Glazura ścienna |
X |
|
w razie potrzeby |
|
|
1 raz w tygodniu i w razie potrzeby |
Częstotliwość zależna od stopnia zagrożenia danego pomieszczenia |
Drzwi i futryny |
X |
|
1x w tygodniu i w razie potrzeby |
|
|
1 raz w miesiącu i w razie potrzeby |
Częstotliwość zależna od stopnia zagrożenia danego pomieszczenia |
Okna |
|
|
1 raz na kwartał i w razie potrzeby |
|
|
|
Zawsze przy zabrudzeniu |
Żaluzje poziome, rolety wertykale |
|
|
1 raz na kwartał |
|
|
|
|
Parapety |
X |
|
|
X |
|
|
|
Grzejniki |
|
|
1x na tydzień |
|
|
|
|
Blaty robocze, stoły, szafki, stoliki |
|
X |
w razie potrzeby |
|
X |
w razie potrzeby |
|
Powierzchnie mebli |
X |
|
|
|
|
w razie potrzeby, zawsze po opróżnieniu np. szafki na pościel |
Zewnętrzne i wewnętrzne powierzchnie w zależności od stopnia zagrożenia. W przypadku szafek powierzchnia wewnętrzna zawsze po ich opróżnieniu. Meble tapicerowane szamponowanie 1x w roku. |
Łóżka, szafki przyłóżkowe pacjenta |
X |
|
w razie potrzeby |
|
|
w razie potrzeby |
Zawsze po wypisie i zgonie pacjenta oraz w zależności od stopnia zagrożenia pomieszczenia (sale oznaczone trójkątem) |
Dozowniki i podajniki do płynów oraz artykułów |
X |
|
po każdej zmianie wkładu |
|
|
po każdej zmianie wkładu |
|
Baseny, kaczki |
|
|
po każdym użyciu |
|
|
po każdym użyciu |
Właściwe wykorzystanie urządzeń do mycia i dezynfekcji |
Miski do mycia pacjentów |
|
|
po każdym użyciu |
|
|
po każdym użyciu |
|
Kozetki, fotele do pobierania krwi, |
|
X |
|
|
X |
po każdym pacjencie |
|
Wózki do transportu: posiłków, pacjenta, sprzętu i artykułów, pościeli itp. |
X |
|
w razie potrzeby |
|
|
zawsze po transporcie |
Częstotliwość uzależniona od rodzaju czynności wykonywanej - rodzaju transportu pacjenta i po rozdaniu posiłków |
Obudowy lamp ściennych i sufitowych, bakteriobójczych oraz ich palniki |
X |
|
1 raz na kwartał |
|
|
|
Szczególne zwrócenie uwagi na lampy bakteriobójcze przecieranie powierzchni palnika zgodnie z zaleceniami producenta |
Uchwyty, klamki, pochwyty, poręcze, inny sprzęt |
X |
|
w razie potrzeby |
X |
|
w razie potrzeby |
|
Pojemniki na odpady |
|
|
zawsze po opróżnieniu i w razie potrzeby |
|
|
zawsze po opróżnieniu i w razie potrzeby |
|
Ssaki, butle |
|
|
1x w tygodniu i zawsze po użyciu |
|
|
1x w tygodniu i zawsze po użyciu |
Inna częstotliwość ustalona indywidualnie z Piel. oddziałową |
Lustra |
X |
|
w razie potrzeby |
|
|
|
|
Lodówki powierzchnia zewnętrzna i wewnętrzna |
X |
|
1 raz w miesiącu po rozmrożeniu |
|
|
w razie potrzeby |
Przecieranie zewnętrznej i wewnętrznej powierzchni zawsze po rozmrażaniu. |
Siatki okienne |
|
|
2 razy do roku i w razie potrzeby |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
SZCZEGÓŁOWY ZAKRES I CZĘSTOTLIWOŚĆ WYKONYWANIA
CZYNNOŚCI MYCIA I DEZYNFEKCJI W POMIESZCZENIACH ADMINISTRACYJNYCH
(pokoje socjalne pracowników, gabinety lekarskie i ordynatorów, sekretariaty, pokoje lekarzy dyżurnych, dyżurki pielęgniarskie pełniące funkcję administracyjną, pokoje Pielęgniarek oddziałowych, magazynki oddziałowe, portiernia, szatnie personelu, pomieszczenia biurowe, korytarze, windy).
Rodzaj powierzchni, sprzętu |
Mycie |
Dezynfekcja |
Uwagi |
||||
|
1x dz |
2x dz |
Inna częstotliwość |
1x dz |
2x dz |
Inna częstotliwość |
|
Podłoga, listwy i cokoły |
X |
|
w razie potrzeby |
|
|
w razie potrzeby |
|
Ściany, glazura, drzwi i futryny, klamki, kratki wentylacyjne |
|
|
1 raz w miesiącu |
|
|
|
Omiatanie ścian i sufitów |
Umywalki, baterie kranowe, glazura wokół umywalek |
X |
|
W razie potrzeby |
|
|
W razie potrzeby |
|
Okna , żaluzje |
|
|
1 raz na kwartał |
|
|
|
|
Parapety |
X |
|
|
|
|
|
|
Grzejniki |
|
|
1 raz na tydzień |
|
|
|
|
Meble powierzchnia zewnętrzna |
X |
|
|
|
|
|
Meble tapicerowane szamponowanie 1x w roku. |
Pojemniki na odpady |
|
|
Zawsze po opróżnieniu |
|
|
Zawsze po opróżnieniu |
|
Dozowniki i podajniki do płynów i artykułów |
X |
|
Po każdej zmianie wkładu |
|
|
Po każdej zmianie wkładu |
|
Półki, regały, szafy, stoły stoliki |
X |
|
|
|
|
|
Częstotliwość ustalona indywidualnie z Piel. Oddziałową |
Obudowy lamp oświetleniowych |
|
|
1 raz na kwartał |
|
|
|
|
Lustra |
X |
|
W razie potrzeby |
|
|
|
|
Pojemniki na odpady |
|
|
Zawsze po opróżnieniu |
|
|
Zawsze po opróżnieniu |
|
Wykładziny dywanowe |
X |
|
W razie zabrudzenia |
|
|
|
Odkurzanie |
|
|
|
|
|
|
|
|
Bibliografia:
,,Encyklopedia Języka Polskiego”, Wydawnictwo:
Ossolineum Rok wydania: 1999
Załącznik nr 12 do SIWZ
Nr sprawy: 3/U/utrz.czystości/2006