MORSKIE BUDOWLE HYDROTECHNICZNE- budowle wchodzące w skład portów morskich oraz analogiczne obiekty wznoszone na morzu lub na wybrzeżu w rejonach bezpośredniego kontaktu z morzem albo z rzekami czy też z innymi obszarami wodnymi dla żeglugi morskiej. MORSKIE BUDOWLE HYDROTECHNICZNE dzielą się na zasadnicze grupy różniące się przeznaczeniem:
hydrotechniczne budowle portowe
hydrotechniczne konstrukcje stoczniowe
konstrukcje morskich znaków nawigacyjnych
hydrotechniczne konstrukcje energetyki morskiej
hydrotechniczne konstrukcje komunikacji lądowej i wodnej
hydrotechniczne konstrukcje pełnomorskie
Ad. 1. Hydrotechniczne budowle portowe:
falochrony - są to budowle zasłaniające całkowicie lub częściowo porty lub inne obszary wodne przed falowaniem.
pochłaniacze fal - to urządzenia służące do zmniejszenia falowania występującego na akwenach portowych.
nabrzeża - (umiejscowione wzdłuż linii brzegowej) stanowią obudowę brzegów, akwatoriów morskich i przeważnie umożliwiają przybijanie do nich i postój jednostek pływających.
pomosty - są to budowle umożliwiające postój jednostek pływających i ich bezpośrednie zbliżenie do jednostek komunikacji lądowej lecz niezależnie od położenia linii brzegowej akwatoriów.
samodzielne urządzenia cumowniczo- odbojowe - to dalby, ramy odbojowe, kierownice, pławy cumownicze.
martwe kotwice i bloki kotwiące
lądowe samodzielne punkty cumownicze
ramy odbojowe i kirownicze
dalby i wysepki cumownicze
dalby cumownicze
dalby odbojowo- cumownicze
dalby kierujące
dalby specjalne:
ostrogi lądowe
dalby do zawieszania pomostów wyrównawczych przy przystaniach pływających i promowych
dalby dewiacyjne
przystanie specjalne:
przystanie pływające
przystanie promowe
poduszkowce
Ad. 2. Hydrotechniczne budowle stoczniowe:
pochylnie podłużne i poprzeczne
wyciągi podłużne i poprzeczne
podnośniki statków
doki pływające symetryczna i asymetryczne
pontony z podnośnikami
doki suche awaryjne, remontowe, budowlane i remontowo- budowlane
Ad. 3. Konstrukcje morskich znaków nawigacyjnych:
znaki stałe- ustawione na lądzie lub zakotwiczone w przewidywanym miejscu i obejmujące:
tyki
stawy
latarnie morskie
znaki pływające- znaki zakotwiczone w przewidywanym miejscu i obejmujące:
wiechy
pławy
statki latarniowe (latarniowce)
pontony i pływaki świetlne
Ad. 4. Hydrotechniczne konstrukcje energetyki morskiej:
konstrukcje morskich elektrowni pływających
konstrukcje morskich elektrowni prądowych
konstrukcje morskich elektrowni falowych
konstrukcje morskich elektrowni termicznych
Ad. 5. Hydrotechniczne konstrukcje komunikacji lądowej i wodnej:
mosty portowe:
mosty stałe:
mosty zwodzone
podnoszone
obrotowe
tunele podmorskie i podmorskie:
tunele drążone
tunele zatapiane z elementów prefabrykowanych
tunele wykonywane w otwartym wykopie
kanały morskie- portowe i wejściowe wraz z ich obwałowaniem i umocowaniem
śluzy morskie- do budowli tych zalicza się także przystanie specjalne, samodzielne urządzenia cumownicze i odbojowe oraz pochłaniacze fal
tory podźwignikowe na oddzielnych fundamentach lub na estakadach
nawiercenia drogowe i kolejowe w portach
Ad. 6. Hydrotechniczne konstrukcje pełnomorskie
pełnomorskie platformy stałe i pływające
rurociągi podmorskie
wyspy sztuczne
pływające lotniska i zakłady przemysłowe
pełnomorskie pławy i wysepki cumowniczo- przeładunkowe
budowle podwodna związane z działalnością akwenów i marikulturą
HYDROTECHNICZNE KONSTRUKCJE OCHRONY BRZEGU MORSKIEGO:
NATURALNE- naturalna ochrona brzegu polega na wykorzystaniu istniejących form brzegowych, które przez właściwe biologiczna umocnienie i ukształtowanie stanowią dostateczną osłonę przed wdzieraniem się morza na ląd i niszczeniem brzegu.
SZTUCZNE- do sztucznych umocnień brzegowych zalicza się wszelkie konstrukcje stawiane na brzegu i mające za zadanie powstrzymywanie jego abrazji lub sprzyjające budowie brzegu, a więc jego akumulacji. Zależnie od tego czy zastosowane konstrukcje tylko chronią brzeg przed niszczącą działalnością morza, czy też służą jego tworzeniu, dzielą się na:
bierne:
wały brzegowe
okładziny i narzuty
opaski
mury oporowe
falochrony brzegowe
czynne:
ostrogi
progi podwodne
wały folderowe
FALOCHRONY MORSKIE:
Podział falochronów:
portowe (zewn i wewn)
kierujące
umacniające brzegi
Podział falochronów w zależności od połączenia z brzegiem:
półwyspowe (mola)
wyspowe
Podział falochronów pod względem konstrukcyjnym:
stałe:
zwarte
o ścianach stromych:
masywne stawiane
masywne zapuszczane
sprężyste stawiane
sprężyste zapuszczane
półażurowe
podwójne
o ścianach pochyłych:
narzutowe
ziemne
mieszane
ażurowe
pływające
pneumatyczne i hydrauliczne
Falochrony masywne stawiane: ustawione są na wyrównanym dnie lub niewysokiej nadsypce i przeciwstawiają naporowi fali tylko swój ciężar, a jedyną ich łączność z podłożem stanowią siły tarcia w dolnej powierzchni podstawy fundamentu.
Falochrony masywne zapuszczone: są to falochrony, które oprócz ciężaru konstrukcji przeciwstawiają siłą zewn jeszcze pewne utrudnienie w dnie, a głównym celem zapuszczania jest przeniesienie ciężaru i obciążeń budowli na głębsze, bardziej wytrzymałe warstwy gruntu oraz zabezpieczenia jej przed ewentualnym podmyciem.
Zadania podsypki:
zmniejszenie ciśnień wywieranych na dno przez budowlę pod wpływem obciążenia falom i innymi siłami zewn oraz obciążenia własnego
wyrównanie powierzchni na której budowla ma stanąć
zwiększenie ciśnień przeciw działowych wypierania gruntu spod budowli
Zadania nadbudowy:
zapobieganie przenikania falowania do portu przy większych niż średni stan wody, również w miarę możliwości także przy przelewaniu się fal do wnętrza portu
stężenie całej budowli w kierunku podłużnym a czasami i poprzecznym
pokrycie nierówności konstrukcji podwodnych spowodowanych niedokładnością wykonania lub też nierówności osiadania poszczególnych jej elementów
Falochrony zwarte o ścianach pochyłych: mają charakter narzutów kamiennych lub nasypów o skarpach wzmacnianych blokami lub okładzinami. Nie odbijają fali, lecz łamią ją na swych skarpach.
Podział falochronów w zależności od materiału:
narzutowe- z kamienia lub bloków także bezwładnie ułożonych
ziemne- nasypy z piasku, żwiru, gruzu i drobnych kamieni
ziemno- narzutowe
masywno- narzutowe
UMOCNIENIE BRZEGÓW MORSKICH I KANAŁÓW:
Ochrona brzegu morskiego: to działalność ludzka mająca na celu zabezpieczenie brzegu przed abrazją spowodowaną głównie działaniem falowania i prądów morskich oraz czynników atmosferycznych. Ochrona brzegów należy do zadań inżynierii brzegów morskich.
Istnieje wiele działań mających na celu ochronę brzegu morskiego a jednym z nich jest zabezpieczenie brzegu i dna piaszczystego przed EROZJĄ. Istnieją trzy zasadnicze sposoby postępowania w przypadku erozji:
nie przeciwdziałać tej erozji godząc się ze stratami i odłożyć problemy na przyszłość
przenieść zagrożone elementy w inne miejsce
rozpocząć działania umacniające w celu opóźnienia lub zatrzymania postępującej erozji
ABRAZJA: proces będący jednym z głównych czynników erozji, polegający na ścieraniu podłoża skalnego przez luźny materiał skalny przemieszczany przez prądy rzeczne i morskie, falowanie wód, przypływy i odpływy morskie, lodowce i wiatry, także na wzajemnym ścieraniu materiału skalnego w skutek czego ulega on rozdrobnieniu.
Po wysokim brzegu abrazja prowadzi do powstania podciętego urwiska brzegowego tzw. klifu oraz płaskiej powierzchni u jego podnóża zwanej platformą abrazyjną, osiągającą zazwyczaj szerokość od kilku do kilkunastu metrów.
EROZJA: żłobienie, wszelkie oddziaływania czynników zewnętrznych na powierzchnię skorupy ziemskiej, których skutkiem jest powstanie wklęsłych form rzeźby terenu. Głównymi czynnikami sprawczymi erozji są oddziaływania cieków wodnych i wód opadowych.
Zasadniczą przeszkodą w tworzeniu erozyjnych form rzeźby terenu stanowi roślinność, która utrudnia niszczenie podłoża.
Kierunki rozwoju działań zmierzających do umocnienia brzegu:
współdziałanie z falowaniem, prądami i strumieniami przemieszczeń osadów w celu częściowego sterowania zachodzącymi procesami brzegowymi
przejęcie lub rozproszenie energii fali
osłona powierzchni gruntu przed rozmyciem
podtrzymanie podmytych ścian wydm, klifów i innych stoków ziemnych przed osuwaniem się
Metody realizacji działań zmierzających do umocnienia brzegu:
podwyższenie i odpowiednie ukształtowanie profilu brzegu: zmierza do całkowitego wygaszenia nabiegających fal co jest możliwe poprzez budowę ostróg lub sztuczne zasilenie
OSTROGA- częściowo zatrzymuje transportowany materiał wzdłuż brzegu
SZTUCZNE ZASILANIE- jest to rozbudowa wydm plaży i dna w postaci platformy
utwardzenie brzegu i umocnienie do nierozmywalnym materiałem: zmierza do uczynienia go nierozmywalnym poprzez budowę odpowiednio zabezpieczonych wałów przeciwsztormowych, opasek brzegowych, powierzchniowe umocnienie plaży
osłonięcie brzegu przed falowaniem: zmierza do ochrony brzegu poprzez budowę falochronów brzegowych, progów podwodnych lub szykanów
PODZIAŁ UMOCNIEŃ BRZEGOWYCH:
NATURALNE- naturalne umocnienie brzegu polega na sterowaniu rozbudową wydm nadmorskich, które są naturalnym wałem ochronnym oraz na regulacji zboczy klifów w celu uodpornienia ich na erozję powierzchniową. Przyrosty wydm uzyskuje się przez zakładanie płatków zatrzymujących lotne piaski, a ich stabilizację przez sadzenie traw i krzaków. Klify odwadnia się przez drenai, a umocnienie przy pomocy roślinności.
SZTUCZNE- sztuczne umocnienie brzegu to wznoszenie na zagrożonych odcinkach różnego typu budowli ochronnych zabezpieczających przed rozmyciem przez fale morskie dolnych części skarp, wydm lub klifów utrzymujących szerokie plaże ochronne lub osłaniających przed falowaniem. Jest to także usypywanie sztucznych wałów, plaż i płycizn podwodnych.
PODZIAŁ BUDOWLI I OCHRONY BRZGU:
wały przeciwsztormowe
opaski brzegowe
ostrogi
falochrony brzegowe
progi podwodne
szykany
umocnienia powierzchniowe (okładziny)
WAŁ PRZECIWSZTORMOWY: odgradza od morza nisko położone obszary wybrzeża i zabezpiecza przed zatopieniem przez wody morskie. Niskie tereny mogą leżeć poniżej średniego poziomu morza lub tylko poniżej wysokiego. Wał sztormowy jest wałem przeciwpowodziowym narażonym na oddziaływanie fali.
Naturalnym rodzajem wału przeciwsztormowego jest ciąg wydm, a sztucznym rodzajem jest trapezowy zasyp piaszczysto- gliniasty w skorupie podmorskiej umocnionej roślinnością lub okładziną.
OPASKA: jest budową równoległą do linii brzegowej. Jej zadaniem jest zabezpieczenie przed rozmyciem przez fale morskie dolnej części podwodnej skarpy wydm, klifu lub sztucznego wału brzegowego. W przekroju swym opaski mogą być:
piaskowościenne
zakrzywione
skarpowe
mieszane
Konstrukcyjnie mogą to być:
mury oporowe
ścianki szczelne
palisady
narzuty kamienne
bloki betonowe (okładziny, pojemniki)
tworzywa sztuczne wypełnione piaskami
konstrukcje mieszane
OSTROGA BRZEGOWA: jest szczelną lub ażurową przegrodą wychodzącą od plaży w morze w kierunku najczęściej prostopadłym do linii brzegowej. Zadaniem ostrogi jest zakumulowanie części osadów transportowanych wzdłuż brzegu i zabudowanie oraz utrzymanie w ten sposób szerokiej plaży. W przekroju poprzecznym ostrogi mogą być:
wąskie
pionowościenne
prostokątne
trapezowe
trójkątne
czaszowe
Konstrukcyjnie mogą to być:
palisady jedno- i dwurzędowe
ścianki szczelne
budowle faszynowo- kamienne
skrzynie
narzuty z bloków lub kamienia
pojemniki z tworzyw sztucznych wypełnione piaskiem
nasypy piaszczyste z okładziną bitumiczną
Ostrogi buduje się przeważnie w większych zespołach w których budowle współpracują z sobą.
FALOCHRON BRZEGOWY: jest budowlą równoległą do linii brzegowej lub usytuowany do niego pod niewielkim kątem, posadowiona najczęściej w pewnym oddaleniu od linii brzegowej. Jego zadaniem jest osłonięcie odcinku brzegu przed działaniem falowania. Obecnie budowane falochrony brzegowe nie są ciągłe i składają się z wielu oddzielnych od siebie segmentów. Konstrukcyjnie mogą to być różne typy stosowane w falochronach portowych ale na ogół są to budowle narzutowe.
PRÓG PODWODNY: jest sytuowany równolegle do linii brzegowej, przeważnie na takiej głębokości wody, aby wymusić załamanie fali nad progiem, którego korona znajduje się poniżej niskiego poziomu wody. Zadaniem progu podwodnego jest częściowe osłabienie energii fali, a także zakumulowanie osadu transportowanego od brzegu w kierunku morza.
Konstrukcja jest na ogół narzutowa lub z prefabrykowanych elementów żelbetowych. Progi stosuje się najczęściej do obrony wybrzeży klifowych.
SZYKANY BRZEGOWE: są rodzajem konstrukcji progów podwodnych składających się z wielorzędowych ażurowych palisad z nałożonymi elementami betonowymi o wymyślnych kształtach których zadaniem jest maksymalne zredukowanie energii fali przechodzącej przez budowlę.
UMOCNIENIA BRZEGOWE: (okładziny) okładzina jest rodzajem opaski brzegowej zabezpieczającej powierzchnię skarpy, wydmy lub wału przeciwsztormowego przed rozmyciem. Jest to budowla ochronna bierna. Wyróżnia się następujące rodzaje okładzin:
narzuty i bruki kamienne
bruki z kamiennymi parami grzbietowymi
betonowe duże płyty lub bloki
żelbetowe płyty przyciśnięta do skarpy belkami (np. okładzina de Muralda)
materace betonowe
okładziny asfaltowe
bruki kamienne ze spoinami wypełnionymi asfaltem
narzuty i bruki kamienne układane w zaprawie betonowej
maty z włókien sztucznych
OKŁADZINA DE MURALDA:
płyta betonowa
żebra żelbetowe
belka betonowa
ścianka szczelna
narzut kamienny
materac faszynowy
palisada
konstrukcja żelbetowa
SZTUCZNE ZASILANIE BRZEGU: jest uzupełnieniem strat w materiale budującym brzeg morski spowodowanych działaniem erozji. Prowadzone jest poprzez refulowanie naniesienie wymaganej ilości materiału innym sposobem na sam brzeg lub sąsiedztwo skąd fale i prądy odprowadzają ten materiał. Przez sztuczne zasilanie można odbudować wały brzegowe, poszerzać plaże, spłycać dno morskie w strefie przybrzeżnej.
SYSTEM UMOCNIEŃ BRZEGU: Każda budowla ochronna ma ograniczony zakres oddziaływania na przebudowę brzegu. Dlatego często dla osiągnięcia pełniejszego efektu łączy się kilka rodzajów budowli o różnym sposobie działania. System umocnień brzegu jest więc zespołem umocnień brzegowych (sztucznych i naturalnych) obejmujący obszar jednostki fizjograficznej.
CZYNNIKI UWZGLĘDNIANE PRZY PROJEKTOWANIU UMOCNIENIA BRZEGOWEGO:
rodzaje i wielkość obciążeń, które mogą wystąpić w czasie przewidywalnego okresu użytkowania konstrukcji
dopuszczalny stopień uszkodzeń przy najkorzystniejszych obciążeniach
stopień wodoprzepuszczalności systemu, jego fundamentów, rdzenia powierzchni
elastyczność systemu
zagadnienia konstrukcyjne i transportowe (technologia wykonawstwa)
zagadnienia eksploatacyjne
wpływ na środowisko
UMOCNIENIA KANAŁÓW ŻEGLUGOWYCH: są stosowane przede wszystkim tam gdzie wykonane skarpy nie zapewniają stateczności, a stąd mogą powodować obsunięcia prowadzące z jednej strony do zmniejszenia głębokości kanału, a z drugiej strony do uszkodzeń znajdujących się nad kanałami dróg, torów, placów składowych czy nawet zabudowy mieszkaniowej czy przemysłowej.
PODZIAŁ KANAŁÓW ŻEGLUGOWYCH:
ze względu na lokalizację:
morskie
portowe
śródlądowe
ze względu na warunki gruntowe:
k. z gruntów spoistych
k. z gruntów piaszczystych
ze względu na rodzaj wody w kanale:
k. wypełnione wodą słoną
k. wypełnione wodą zanieczyszczoną
KANAŁY MORSKIE: skarpy tych kanałów są narażone głównie na falowanie wiatrowe i falowanie wywołane przepływającymi statkami. Stopień oddziaływania poszczególnych obciążeń jest zależny od aktualnego poziomu wód.
KANAŁY ŚRÓDLĄDOWE: charakteryzują się dużymi różnicami poziomów wody i wymagają umocnień w zależności od dopuszczalnych poziomów wody dla żeglugi (woda wysoka, woda niska)
UMOCNIENIE SKARPY KANAŁU ŻEGLUGOWEGO:
UMOCNIENIE SKARPY KANAŁU ŻEGLUGOWEGO PRZY DUŻYCH
RÓŻNICACH POZIOMU WÓD:
teren wokół kanału
skarpa pokryta roślinnością
bruk
beton porowaty
oszczep żelbetowy
lekka ścinka szczelna
warstwa kamienna
NABRZEŻE: konstrukcja stanowiąca obudowę od strony wody terenów nabrzeżnych (portowych, miejskich, komunikacyjnych) utrzymująca różnicę wysokości pomiędzy dnem akwenu a powierzchnią terenu.
PODZIAŁ NABRZEŻY POD WZGLĘDEM FUNKCJONALNYM:
nabrzeża postojowe i przeładunkowe- umożliwiające bezpośrednie przybijanie do brzegu, postój i obsługę
obrzeża- czyli obudowy brzegów które w zasadzie nie służą do przybijania statków lecz jedynie podtrzymują tereny nabrzeżne
PODZIAŁ NABRZEŻY POD WZGLĘDEM KONSTRUKCYJNYM:
nabrzeża oporowe o charakterze ciągłych ścian oporowych których głównym zadaniem konstrukcyjnym jest przenoszenie parcia gruntu nabrzeżnego
n. masywne stawiane i zapuszczane
n. portowe (tarczowe)
n. oczepowe
n. na palach (płytowe)
n. powłokowo- gruntowe
nabrzeża pomostowe (estakadowe) mające charakter pomostów przykrywających skarpę brzegów utrzymujące się w równowadze samodzielnie
n. na filarach rozstawionych w pewnych odstępach od siebie
n. na palach rozstawionych mniej więcej równomiernie pod samą budowlą
PODZIAŁ POMOSTÓW ZE WZGLĘDU NA PRZEZNACZENIE:
przeładunkowe- służą do postoju i obsługi statków
komunikacyjne- służą do przeprowadzania szlaków komunikacyjnych lądowych poprzez wodę z jednej strony części portu do innej czyli odgrywające rolę zwykłych mostów.
Specjalne- mające inne przeznaczenie (np. pomosty specjalne, kładki cumownicze, pomosty mareografów)
PODZIAŁ POMOSTÓW ZE WZGLĄDU NA POŁOŻENIE:
pomosty nabrzeżne położone równolegle do brzegu w pewnej niewielkiej od niego odległości i zastępujące pod względem eksploatacyjnym nabrzeża
pirsy położone prostopadle lub ukośnie do brzegu
PODZIAŁ POMOSTÓW POD WZGLĘDEM KONSTRUKCYJNYM:
pomosty na filarach masywnych stawianych lub zapuszczanych
pomosty na filarach palowych
pomosty na równomiernym ruszcie palowym
NABRZEŻA OPOROWE MASYWNE
Podział nabrzeży w zależności od sposobu połączenia konstrukcji z dnem:
stawiane (grawitacyjne) postawione są na wyrównanym dnie lub na niewysokiej podsypce i przeciwstawiają parciu gruntu oraz innym siłom poziomym swój ciężar lub ewentualnie ciężar gruntu leżącego nad ich poziomymi elementami, a jedyną łączność ich z podłożem stanowią siły tarci w dolnej powierzchni podstawy fundamentu
zapuszczane, które oprócz ciężaru konstrukcji przeciwstawiają siłom zewnętrznym jeszcze siły utwierdzenia w dnie, głównym celem zapuszczenia jest jednak przeniesienie ciężaru i obciążeń budowli na głębsze bardziej wytrzymałe warstwy gruntu oraz zabezpieczenie jej przed ewentualnym podmyciem
Podział nabrzeży ze względu na sposób połączenia z dnem:
nabrzeża stawiane- stosuje się zwykle wtedy, gdy grunt jest wytrzymały i twardy oraz gdy inne sposoby wykonania nabrzeża nie mogą mieć zastosowania (np. trudności wbicia ścianek szczelnych i pali). Stosuje się je także wówczas gdy przygotowano dla nich miejsce poprzez odpowiednie roboty podłębiarskie, wyrównanie dna i ułożenie podsypki
nabrzeża zapuszczane mają charakter murów oporowych posadowionych na fundamencie zapuszczonym w grunt poniżej dna aż do warstwy o potrzebnej wytrzymałości i stosowane są wszędzie tam gdzie z powodu
NABRZEŻA NA PALACH (PŁYTOWE):
stosuje się wówczas gdy grunt umożliwia wbicie ścianki
przenoszą większe siły poziome niż nabrzeża oczepowe
głebokości przy nabrzeżu są znacznie większe niż przy nabrzeżach oczepowych
pale przenoszą obciążenia pionowe i poziome
Elementy konstrukcyjne nabrzeża płytowego:
układ pali
ścianka umieszczona z przodu lub z tyłu
konstrukcja nadwodna (mur nawodny posadowiony na palach)
narzut utrwalający powierzchnię skarpy znajdującej się poniżej muru nawodnego
NABRZEŻA POWŁOKOWO- GRUNTOWE:
nabrzeże GRODZA: składa się z grodzy o wypełnieniu piaskowym lub żwirowym i żelbetowego oczepu lub muru kątowego
nabrzeże POWŁOKOWE: składa się z gruntu ziarnistego zbrojonego taśmami, kratami lub matami
NABRZEŻA POMOSTOWE:
nabrzeża pomostowe charakteryzują się dwiema cechami:
konstrukcja nabrzeża ma charakter mostu
nabrzeże nie przenosi naporu gruntu terenu portowego
jeśli konstrukcja mostowa oddalona jest od brzegu lub skierowana do niego ukośnie wówczas jest to pirs
STAŁE WYPOSARZENIA NABRZEŻY:
urządzenia cumownicze
urządzenia odbojowe
urządzenia wyjściowe
kanały instalacyjne oraz instalacje
odwodnienie nawierzchni i odprowadzenie wód
URZĄDZENIA CUMOWNICZE:
pachoły cumownicze
pierścienie cumownicze
rożki i krążki cumownicze
kluzy i pół- kluzy
kabestany
haki i pachoł cumownicze samozwalniające
Urządzenia cumownicze służą do zamocowania statku do nabrzeża (przycumowanie). Urządzenia cumownicze umieszczone są na koronie nabrzeża a ich zadaniem jest przenoszenie obciążeń pochodzących od zacumowanego statku. Istnieją dwie linie urządzeń cumowniczych. Pierwsza stosowana jest przy normalnych warunkach wiatrowych. Druga podczas sztormów.
URZĄDZENIE ODBOJOWE:
są to urządzenia których zadaniem jest ochrona budowli hydrotechnicznych i statków podczas jego dobijania, postoju, odchodzenia. Dzielą się one na:
odbojnice pneumatyczne:
powłoki pneumatyczne
opony pneumatyczne zamocowane i pływające
odbojnice pneumatyczne stałe
odbojnice grawitacyjne
odbojnice zawieszone
odbojnice grawitacyjne łożyskowe
odbojnice dalbowe
dalby samodzielne
dalby współpracujące z chroniona budowlą
odbojnice blokowo- gumowe
odbojnice stalowo- gumowe
odbojnice blokowo- drewniane
odbojnice poduszkowe
odbojnice hydrauliczne
odbojnice teleskopowe
odbojnice faszynowe
Ad. 1.
POWŁOKA PNEUMATYCZNA-jest to wielowarstwowa powłoka gumowa lub z tworzyw sztucznych wypełniona sprężonym powietrzem. Powłoka pneumatyczna ma kształt kuli lub walca o wyoblonych podstawach. Bardzo często korpus odbojnicy opleciony jest systemem lin stalowych. Dodatkowo na powierzchni korpusu zamocowane są przylegające ściśle opony powiązane systemem lin oplatających.
OPONA PNEUMATYCZNA- jest to opona gumowa osadzona na obręczy stalowej i wypełniona sprężonym powietrzem. Obręcz wraz z oponą może być zamocowana na osi rurowej mocowanej łożyskowo w ścianie chronionej budowli. są to wówczas zamocowane odbojnice pneumatyczne o osi ruchomej. Obręcz z oponą może być zamocowana na osi rurowej swobodnej opuszczonej na wodę tworząc tzw. opony pneumatyczne pływające.
ODBOJNICA PNEUMATYCZNA STAŁA- jest to kopuła gumowa o podstawie okrągłej lub prostokątnej przymocowana do płyty i zamocowana śrubami bezpośrednio do chronionej budowli.
Ad. 2.
ODBOJNICE GRAWITACYJNE ZAWIESZONE- jest to masywny blok wyposażony od czoła w tarczę odbojową, podwieszony za pomocą cięgien lub wału do konstrukcji budowli
ODBOJNICA GRAWITACYJNA ŁOŻYSKOWANA- jest to masywny blok osadzony w prowadnicy umieszczonej w ochronnej budowli.
Ad. 3.
ODBOJNICA DALBOWA- jest to rząd pali zapuszczonych w dno, górą położonych rusztem poziomym z osadzoną pionową tarczą odbojową. Tarcze odbojową mogą tworzyć belki drewniane osadzone w ramie stalowej zamocowanej do rusztu poziomego w sposób sztywny lub sprężysty za pomocą amortyzatorów.
Ad. 4.
ODBOJNICE BLOKOWO- GUMOWE- jest to zestaw wyprofilowanych elementów gumowych umocowanych w określonym układzie wzajemnym. Elementy gumowe w odbojnicy mają przekroje poprzeczne, pełnościenne lub wydrążone o różnorodnym kształcie. Do przekrojów najczęściej spotykanych najczęściej należą kołowe, kwadratowe, prostokątne, trapezowe oraz półkoliste. Jako elementy gumowe mogą być stosowane także stare opony samochodowe lub samolotowe.
Ad. 5.
ODBOJNICE STALOWO- GUMOWE- jest to zespół profili stalowych i wkładek gumowych w kształcie litery V. Podczas obciążenia poddana jest ściskaniu i ścinaniu. Odbojnica wyposażona jest w tarczę przy czym między tarczą a chronioną budowlą założone są belki oporowe, najczęściej drewniane pozwalające na przyjęcie obciążenia od tarczy i przypadku granicznego odkształcenia odbojnicy.
Ad. 6.
ODBOJNICE BLOKOWE- DREWNIANE- jest to zespół elementów drewnianych mocowanych do chronionej budowli w określonym wzajemnym układzie. Elementy drewniane mają przekroje poprzeczne o kształtach prostokątnych lub kwadratowych przy czym odbojnica utworzona jest albo z jednego elementu albo z kilku połączonych ze sobą w jednej lub kilku warstwach. Możliwe jest także połączenie pali drewnianych w związki i ich zawieszenie na chronionej ścianie.