1. Pocztówka
Pocztówka to rodzaj krótkiego okazjonalnego listu, pisanego najczęściej w celu powiadomienia najbliższych osób o swoim pobycie w danej miejscowości. Zazwyczaj zawiera pozdrowienia oraz krótki opis pobytu na przykład na wycieczce lub wakacjach, uwzględniający pierwsze wrażenia, warunki pogodowe, lokalowe, atrakcje turystyczne, plany na najbliższe dni. Pocztówki mogą zawierać również życzenia, gratulacje czy informacje. Styl pocztówki zależy od relacji między jej autorem a odbiorcą.
Przykład 1.
Przeczytaj tekst pocztówki. Jakie są cechy jej układu kompozycyjnego?
Przykład 2.
Przeczytaj teksty pocztówek, które Robert wysłał z Madrytu do swojej cioci oraz znajomego z Republiki Południowej Afryki. Porównaj style obu pocztówek. Podkreśl wyrażenia charakterystyczne dla danego stylu.
Komentarz
Ta pocztówka została napisana w stylu nieformalnym*. Autor użył potocznego języka. Pisze krótkimi zdaniami, stosuje potoczne słownictwo oraz formy skrócone. Zwróć uwagę, że układ pocztówki jest zgodny z zasadami: zawiera zwrot grzecznościowy rozpoczynający i kończący, a każdy temat omówiony jest w odrębnym akapicie.
Komentarz
Robert napisał pocztówkę w stylu formalnym*. Starannie dobrał wyrażenia i napisał tekst bardzo uprzejmym językiem, odpowiednim dla adresata pocztówki.
Przykład 3.
Przeczytaj temat poniższego zadania i dwa przykładowe rozwiązania. Zapoznaj się z oceną obu wypowiedzi oraz komentarzami dotyczącymi kryterialnej oceny obu pocztówek.
Wraz ze swoją klasą wyjechałeś/wyjechałaś na krótką wycieczkę do Zakopanego. Zredaguj tekst pocztówki, którą chcesz wysłać do swego korespondencyjnego przyjaciela z Anglii.
Napisz o miejscu, gdzie zatrzymaliście się na nocleg.
Opisz pogodę, która jest idealna dla narciarzy.
Wspomnij o kolacji, którą zjedliście wczoraj w karczmie.
Napisz, jakie macie plany na jutro.
|
TREŚĆ |
|
POPRAWNOŚĆ |
RAZEM |
|
Inf. 1 |
Inf. 2 |
Inf. 3 |
Inf. 4 |
|
|
1pkt |
1 pkt * |
1pkt |
1 pkt |
1 pkt |
5 pkt. |
Wskazówki
W zadaniu nie jest określony limit słów, ale musisz się zmieścić w objętości około 1/3 strony formatu A4. Oceniana jest przede wszystkim umiejętność zwięzłego i czytelnego przekazu informacji określonych w poleceniu. Jeśli w swojej wypowiedzi uwzględnisz wszystkie informacje i zostaną one napisane na tyle poprawnie językowo, że nie zaburzy to zrozumienia treści, otrzymasz 4 pkt. Oceniana będzie również poprawność językowa, za którą możesz otrzymać 1 pkt. Za to zadanie możesz otrzymać łącznie 5 pkt. Podpisz się XYZ. Na egzaminie maturalnym nie wolno Ci podawać swojego imienia i nazwiska.
Komentarz
W swojej wypowiedzi autor pocztówki uwzględnił wszystkie informacje zawarte w poleceniu, nie popełnił żadnych błędów językowych oraz napisał pocztówkę w stylu nieformalnym*. Dodatkową zaletą pracy ucznia jest to, że zadbał o jej odpowiedni układ (zwrot rozpoczynający i kończący, każdy temat ujęty w odrębnym akapicie, co nie podlega kryterialnej ocenie na egzaminie).
|
TREŚĆ |
|
POPRAWNOŚĆ |
RAZEM |
|
Inf. 1 |
Inf. 2 |
Inf. 3 |
Inf. 4 |
|
|
1 pkt |
1 pkt |
1 pkt |
Opkt. |
Opkt. |
3 pkt. |
Komentarz
* Wypowiedź zawiera błędy językowe. Wskazane błędy i poprawne formy znajdują się w kluczu.
W swojej wypowiedzi autor pocztówki przekazał w sposób zrozumiały pierwsze trzy informacje, choć popełnił liczne błędy. Czwarta informacja jest niezgodna z treścią polecenia. Autor miał za zadanie przedstawić plany na jutro, jednak używając czasu przeszłego, przekazał zupełnie inny komunikat, stąd 0 pkt. w tabeli obok. Nie można również przyznać punktu za poprawność, ponieważ popełnione błędy obejmują ponad 25% wyrazów w tekście.
Wskazówki
Zwróć uwagę, do kogo piszesz pocztówkę. Pamiętaj, aby dostosować styl pocztówki do jej adresata*. Pamiętaj o odpowiedniej formie* pocztówki. Przygotuj zegarek lub stoper i czystą kartkę papieru. Na wykonanie tego zadania możesz przeznaczyć maksymalnie 20 minut. Napisz tekst pocztówki w brudnopisie. Staraj się, aby napisanie brudnopisu nie zabrało Ci więcej niż 15 minut. Następnie przepisz tekst na czysto. Możesz na to poświęcić pozostałe 5 minut.
Komentarz
Autor pocztówki uwzględnił wszystkie informacje zawarte w poleceniu, nie popełnił żadnych błędów językowych ani ortograficznych oraz napisał pocztówkę językiem formalnym*. Starannie dobrał wyrażenia i napisał tekst bardzo uprzejmym językiem, odpowiednim dla adresata pocztówki. Dodatkowo zadbał o jej odpowiedni układ* (zwrot rozpoczynający i kończący, każdy temat ujęty w odrębnym akapicie, podpis XYZ).
Przykład 4.
Przeczytaj treść poniższego zadania oraz dwa przykładowe rozwiązania. Zapoznaj się z oceną obu wypowiedzi oraz komentarzami dotyczącymi kryte-rialnej oceny obu przykładów.
Właśnie wróciłeś/wróciłaś z Wielkiej Brytanii, gdzie uczęszczałeś/uczęszczałaś na kurs języka angielskiego. Zredaguj treść pocztówki do państwa Jackson, u których mieszkałeś/mieszkałaś w czasie kursu.
Wspomnij o szczęśliwym powrocie do domu.
Podziękuj za gościnność.
Odnieś się do warunków pobytu, jakie stworzyli Ci gospodarze.
Nadmień, że Twoi rodzice również są im wdzięczni.
|
TREŚĆ |
|
POPRAWNOŚĆ |
RAZEM |
|
Inf. 1 |
Inf. 2 |
Inf. 3 |
Inf. 4 |
|
|
1 pkt |
1 pkt |
1 pkt |
1 pkt |
1 pkt |
5 pkt. |
* Wypowiedź zawiera błędy językowe. Wskazane błędy i poprawne formy znajdują się w kluczu.
Autor uwzględnił wszystkie informacje zawarte w poleceniu, które są czytelne pomimo popełnionych błędów. Otrzymuje również punkt za poprawność, ponieważ błędy stanowią mniej niż 25% wyrazów w tekście. Zwróć uwagę, że układ pocztówki* jest zgodny z zasadami: zawiera zwrot grzecznościowy rozpoczynający i kończący, a każdy temat omówiony jest w odrębnym akapicie.
|
TREŚĆ |
|
POPRAWNOŚĆ |
RAZEM |
|
Inf. 1 |
Inf. 2 |
Inf. 3 |
Inf. 4 |
|
|
1 pkt |
1 pkt |
1 pkt |
1 pkt |
1 pkt |
5 pkt. |
Zadania
Zadanie 1. (5 pkt.)
Podczas Twojego pobytu na wakacjach w Rzymie w Twoim mieszkaniu mieszka lan, Twój angielski kolega. Napisz do niego pocztówkę.
Poinformuj go, gdzie mieszkasz.
Napisz, co już zwiedziłeś/zwiedziłaś.
Zapytaj kolegę, jak sobie radzi z Twoim psem.
Zaproponuj termin, kiedy skontaktujesz się z nim telefonicznie.
Zadanie 2. (5 pkt.)
Niedawno przeprowadziłeś/przeprowadziłaś się z rodzicami do nowego
mieszkania. Zredaguj pocztówkę do koleżanki z Finlandii.
Napisz, w której części miasta położone jest mieszkanie.
Określ, jak duże jest mieszkanie.
Zaznacz, czy jesteś zadowolona z urządzenia swojego pokoju.
Zaproś koleżankę na wakacje.
Zadanie 3. (5 pkt.)
Twoja ciocia mieszkająca w Kanadzie zaprosiła Cię do siebie na wakacje po
maturze. Właśnie zdałeś/zdałaś wszystkie egzaminy. Napisz do niej kartkę
pocztową.
Napisz, czy zdawanie egzaminów sprawiło Ci trudności.
Poinformuj, kiedy wylatuje Twój samolot.
Nadmień, co musisz zrobić w ramach przygotowania do wyjazdu.
Zapytaj, co ciocia życzyłaby sobie, żebyś jej przywiózł/przywiozła z Polski.
■*
Zadanie 4. (5 pkt.)
Napisz kartkę z okazji świąt Bożego Narodzenia do znajomych w Irlandii.
Złóż życzenia świąteczne.
Napisz, że macie nowego członka rodziny - psa.
Pochwal się, że zdałeś/zdałaś egzaminy wstępne na uczelnię.
Zapytaj, czy znajomi nie spędziliby z Wami nadchodzących wakacji.
Zadanie 5. (5 pkt.)
Napisz pocztówkę do przyjaciela w Australii z okazji urodzin.
Złóż mu życzenia urodzinowe.
Zapytaj, czy planuje urządzić przyjęcie urodzinowe.
Przekaż informację, że prezent został wysłany pocztą.
Zaproś go do Polski na wakacje.
Wskazówki
Wykonując poszczególne zadania, zredaguj treść pocztówki, a następnie odłóż napisany przez siebie tekst. Wróć do niego dopiero nazajutrz, kiedy możesz przystąpić do samooceny. Przeczytaj jeszcze raz polecenie, a następnie swój tekst. Upewnij się, czy zawiera on wszystkie wymienione informacje. Staraj się spojrzeć krytycznym okiem na język wypowiedzi. Sprawdź w słowniku te wyrazy, które budzą Twoją wątpliwość.
Teraz zapoznaj się z przykładowym tekstem umieszczonym w kluczu. Pamiętaj, że nie jest to jedyne możliwe wykonanie zadania - można napisać wiele bardzo dobrych tekstów, które będą poprawnym rozwiązaniem tego zadania! Może warto wymyślić teraz jakieś inne ciekawe miejsce i napisać kolejny tekst z wakacji? Zmień szczegóły w poleceniu, wymyślając nowe informacje, a następnie - używając użytecznych zwrotów i wyrażeń z tekstu w kluczu - zredaguj nową wypowiedź. Staraj się zmieścić w limicie czasowym. Na napisanie tekstu - krótkiej formy użytkowej -możesz przeznaczyć maksymalnie 20 minut. Ponownie odłóż to zadanie i po pewnym czasie oceń się sam.
Uwaga
W poleceniu do zadania dotyczącego krótkiej formy użytkowej, zamieszczonym w arkuszu I, znajduje się następująca informacja:
Nie podawaj swoich prawdziwych danych osobowych. W zadaniu nie jest określony limit stów. Oceniana jest umiejętność zwięzłego przekazu informacji określonych w poleceniu (4 punkty) i poprawność językowa (1 punkt).