Material z wykladow - dysleksja 2009, Dysleksja


Prof. dr hab. Marta Bogdanowicz

Wspomaganie rozwoju osób z dysleksja rozwojową

Temat 1. SPECJALNE POTRZEBY EDUKACYJNE (SPE)

Historia:

Odsetek:

Definicja:

Specjalne potrzeby edukacyjne

Uczniowie z SPE:

Obszar specyficznych trudności w uczeniu się (sprawność intelektualna w normie)

- umiejętności szkolnych:

- uczenia się umiejętności z życia codziennego

- dysleksja problemem całego życia

Realność specyficznych trudności w uczeniu się (dysleksji, dysortografii, dysgrafii, dyskalkulii):

zaburzenia funkcjonalne O.U.N, inaczej:

wskutek zmian strukturalnych O.U.N:

Temat 2. DYSLEKSJA ROZWOJOWA

dysleksja nabyta : XVIII-XIX wiek - naukowe badania tego zjawiska u dorosłych po przebytym uszkodzeniu mózgu, w powiązaniu z afazją.

dysleksja rozwojowa : pierwsza publikacja (opis przypadku) 1896

Definicja International Dyslexia Association (USA) - 1994

co najczęściej odzwierciedla niewystarczające zdolności przetwarzania

fonologicznego.

(tłum. M. Bogdanowicz)

TERMINOLOGIA

DYSLEKSJA ROZWOJOWA (legastenia) - syndrom specyficznych trudności w czytaniu i pisaniu.

3 formy dysleksji rozwojowej:

Dyslektyk czy osoba z dysleksją ?

Nowe terminy:

1/ ryzyko dysleksji (Bogdanowicz 1993)
2/ głęboka (nasilona) dysleksja (Bogdanowicz 2000)
3/ dysleksja częściowo skompensowana (2004)

Etiologia i patomechanizm - informacje na ten temat w lekturach obowiązkowych

CZĘSTOŚĆ WYSTĘPOWANIA DYSLEKSJI ROZWOJOWEJ: badania z lat 60-80
ok. 10 % - umiarkowane nasilenie (czyli 3-4 dzieci w klasie)
ok. 4% - poważne nasilenie dysleksji (głęboka dysleksja) czyli 1 dziecko w klasie
/ Bogdanowicz 1987; ICD-10 2003/

ale…częstość występowania dysleksji rozwojowej nie równa się liczbie OPINII

Liczebność opinii w gminach dot. egzaminu gimnazjalnego np. 2004/5
1/ Sopot -pow. 40%
2/ Warszawa, Kraków, Wrocław - pow. 30%
3/ Gminy wschodniej Polski, Śląska, woj. wielkopolskiego - 0% - 1%

Pytania i kontrowersje

Wzrasta liczba przypadków dysleksji rozwojowej

  1. Większa wiedza naukowa o dysleksji (110 lat od odkrycia dysleksji - 1896 )

  2. Działalność NGO (Organizacje pozarządowe) (EDA 1987; PTD - 1990)

  3. Wyższa świadomość społeczna („leń”, „matoł”, „zdolny leń”)

  4. Brak naturalnych okazji do usprawniania deficytów rozwojowych

  1. Więcej osób niepełnosprawnych:

Wzrasta liczba opinii dysleksji rozwojowej - błędy diagnozy:

a/ nieuzasadnione wydawanie opinii o dysleksji rozwojowej w przypadkach :

b/ słabość narzędzi diagnostycznych: do 2009 roku

Symptomatologia dysleksji rozwojowej

szczegółowy opis symptomów w okresie niemowlęcym, poniemowlęcym, przedszkolnym czyli dysfunkcje:

wzrokowo - przestrzenne

słuchowo - językowe

ruchowe

oraz narzędzie do diagnozowania tj Skala Ryzyka Dysleksji - w książce M.Bogdanowicz (2005) „Ryzyko dysleksji”

nasilone trudności w nauce czytania ( tzw. dukanie):

syntezą słowa)

albo tzw. czytanie po łebkach

Specyficzne trudności z opanowaniem poprawnej pisowni (błędy) związane z zaburzeniami funkcji wzrokowo-przestrzennych:

• trudność z zapamiętaniem kształtu rzadziej występujących liter

o skomplikowanej strukturze (np. F, H, Ł,G)

• mylenie liter podobnych pod względem kształtu: np. l - t - ł, m-n;

• mylenie liter identycznych lecz inaczej położonych w przestrzeni

(p-b - d-g)

• popełnianie błędów podczas przepisywania tekstów

i/lub specyficzne trudności (błędy) z opanowaniem poprawnej pisowni związane z opóźnieniem rozwoju funkcji słuchowo-językowych:

• mylenie liter odp. głoskom podobnym fonetycznie (z-s, w-f, d-t, k-g)

• trudności z zapisywaniem zmiękczeń

• mylenie głosek i - j, głosek nosowych (ą - om, ę - en)

• nagminne opuszczanie, dodawanie, przestawianie, podwajanie liter i sylab

• pisanie wyrazów bezsensownych; nasilone trudności podczas pisania ze słuchu (dyktanda)

Wiek szkolny (klasa IV-VI)

percepcji wzrokowej, przestrzennej i pamięci wzrokowej

(geometria, geografia - np. znajomość mapy, muzyka - czytanie

i zapis nut, chemia - np. zapisywanie reakcji)

percepcji i pamięci słuchowej dźwięków mowy (języki obce,

historia - np. znajomość nazwisk, nazw)

orientacji w czasie (historia)

Okres adolescencji

Dorosłość

informacji odebranych przez telefon

w prawidłowej kolejności

Dysleksja rozwojowa to problem całego życia

Symptomy dysleksji zmieniają się na różnych etapach życia zależnie od:

Istnieje stała gotowość do wznowienia się objawów dysleksji w sytuacjach stresowych, braku treningu lub kontaktu z językiem

Diagnoza i diagnozowanie dysleksji rozwojowej :

- Skala Ryzyka Dysleksji (Bogdanowicz, 2005) - dla 6 i 7 latków;

- „Bateria-8” dla 8 -latków Bogdanowicz, Sajewicz-Radtke, Radtke, Kalka, Gedutiene,

2008)

- „Diagnoza dysleksji u uczniów klasy III szkoły podstawowej” (Bogdanowicz, Jaworowska, Krasowicz-Kupis,Matczak, Pelc-Pękala, Pietras, Stańczak, Szczerbiński, 2008)

Generalne zasady pracy z uczniem z dysleksją:

Pamiętając, że uczniowie z dysleksją to uczniowie wymagający:

PSYCHOLOGICZNE ASPEKTY PRACY Z UCZNIAMI Z DYSLEKSJĄ

Uczniowie z dysleksją często mają niską samoocenę, więc nauczyciel powinien:

Uczniowie z dysleksją często mają obniżoną motywację. Dlatego nauczyciel powinien:

TECHNICZNE ASPEKTY PRACY Z UCZNIAMI Z DYSLEKSJĄ

Nowe technologie

Wsparcie farmakoterapeutyczne

PRAWA UCZNIÓW Z DYSLEKSJĄ

w sprawie warunków i sposobu oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów i słuchaczy oraz przeprowadzania egzaminów i sprawdzianów w szkołach publicznych.

Rozdział 1,  § 6 .

Rozdział 1, §10.

1.  Dyrektor szkoły, na wniosek rodziców (prawnych opiekunów) oraz na podstawie opinii publicznej poradni psychologiczno-pedagogicznej, w tym publicznej poradni specjalistycznej, albo niepublicznej poradni psychologiczno-pedagogicznej, w tym niepublicznej poradni specjalistycznej, (...) zwalnia ucznia z wadą słuchu lub z głęboką dysleksją rozwojową z nauki drugiego języka obcego (...). Zwolnienie może dotyczyć części lub całego okresu kształcenia w danym typie szkoły.

Rozdział 4, § 37

  1. Uczniowie (słuchacze) ze specyficznymi trudnościami w uczeniu się mają prawo przystąpić do sprawdzianu lub egzaminu gimnazjalnego w warunkach i formie dostosowanych do indywidualnych potrzeb psychofizycznych i edukacyjnych ucznia (słuchacza), na podstawie opinii publicznej poradni psychologiczno-pedagogicznej, w tym publicznej poradni specjalistycznej, albo niepublicznej poradni psychologiczno-pedagogicznej, w tym niepublicznej poradni specjalistycznej, spełniającej warunki, o których mowa w art.71b ust.3b ustawy.

Rozdział 4 § 42.3.

Warunki korzystania z praw

Rozdział 5, § 59.33.3. Egzamin maturalny
Opinia, o której mowa w ust.1, powinna być wydana przez poradnią psychologiczno-pedagogiczną, w tym poradnia specjalistyczną, nie później niż do końca września roku szkolnego, w który jest przeprowadzany egzamin maturalny, i nie wcześniej niż na 4 lata przed terminem egzaminu maturalnego.

Bibliografia:

  1. Bogdanowicz M.: (2003, 2005) Ryzyko dysleksji. Problem i diagnozowanie. Gdańsk : Wyd. Harmonia.

  2. Bogdanowicz M., Adryjanek A. (2004) Uczeń z dysleksją w szkole. Poradnik nie tylko dla polonistów. Gdynia: Wyd. Operon.

  3. Bogdanowicz M., Adryjanek A., Rożyńska M. (2004) Uczeń z dysleksją w domu. Gdynia: Wyd. Operon.

  4. Krasowicz-Kupis G (red) (2006): Dysleksja rozwojowa. Perspektywa psychologiczna, Gdańsk: Wyd. Harmonia,

0x01 graphic

8



Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
Materiałoznawsto wyklady 3 04 2009 3
Wykład nr 3 2009 - enzymologia kliniczna, materiały medycyna SUM, biochemia, wykłady
MATERIALY WYKLADOWE Podstawy budownictwa 2009 KONSTRUKCJA I ELEMENTY BUDYNKU
guzy tkanek miękkich, materiały ŚUM, III rok, Patomorfologia, wyklady patomorfa 2009
6 wyklad sem4 2009
wyklad 13 2009
Wykład 03 2009
14 materiały wykład I
23 materiały wykład II
Mięśnie grzbietu, Pierwsza pomoc, materiały, wykłady itp, Anatomia
Materiały z wykładu strategie marketingu
Techniki Negocjacji i Mediacji kompletny materiał z wykładów

więcej podobnych podstron