OTO PRZED WAMI SKRYPT Z 1 CZĘŚCI MORALNEJ ŻYCIA OSOBISTEGO - sporządzony z notatek Ani Kwiatkowskiej spisany przez jej narzeczonego (PS> pozdrowienia )

Drugą część pisze Kasia Abramik

WIARA

Wiara zakłada minimum wiedzy FIDES ET RATIO

Czy wiara to coś, co na człowieka spadło z nieba? Czy punktem wyjścia jest doświadczenie ludzkie?

To drugie, bo zakłada relację. Jeśli się przyjmie tezę, że Bóg jest miłością bez doświadczenia to określa się Boga po tym, co znamy, czyli miłość. Bez doświadczenia miłości ta miłość nie znaczy nic. Wiara jest odpowiedzią, jak nie ma pytania to nie ma odpowiedzi. Więc wiara nie jest wiedzą o Bogu, ale relacją. Nazwa Bóg jest umowna na określenia Boga, tak naprawdę mógłby się nazywać inaczej. To jest właśnie kenoza Boga - czyli uniżenie Boba w słowie. Bóg nie interesowałby mnie gdyby nie był dla mnie ważny, człowiek jest istotą interesowną. Mówiąc „wierzą W” człowiek powinien się zastanowić się kim jest ten kto wierzy. Wierzyć to nadawać znaczenie. W raju człowiek poznał wszystko nadając sens rzeczom nadając im imiona, nie nazwał jedynie Boga i siebie samego. Bo człowieka definiuje Bóg. Wiara jest dialogiem zakorzenia się w potrzebach i pragnieniach. Gdy człowiek nie odkryje sensu ogólnego tworzy wysepki sensu, sens jednej czynności. Wiara w absolut chroni przed absolutyzacją rzeczy.

TEOLOGICZNE ROZUMIENIE WIARY

Koncepcje nie katolicki.

Racjonalistyczna - odrzuca się to, co jest nadprzyrodzone, sprowadza się wiarę do naturalnego pojmowania Boga.

Naturalistyczna - podkreśla rolę emocji, uczucia, doświadczenie. Ale doświadczeniem religijnym nie są tylko emocje. Wiara jest cnotą nadprzyrodzoną, nie wynika z oczywistości. Rozumność oczyszcza wiarę z zabobonów. Wiara przez kościół rodzi się ze słuchanie i świadectwa.

Po co jest Kościół?

W Kościele mogę wejść na wyższy poziom wiary. Wyrazem wiary jest jedność, gdzie ginie wiara, tam i ginie jedność.

NADZIEJA

Postawa bytu wobec rzeczywistości

Wzywa się dziś do nadziei ale w formie buntu.

Sytuacja swobodnego dobrobytu - każdy człowiek powinien tego chcieć według np. ustawy w USA. Dobro - byt jest stanem dobra dla bytu. A dzisiaj wierzy się w dobro bez bytu. Czas linearny zastąpiony jest kołem czasu. Związek zwykły, małżeństwo kojarzony jest z czasem linearnym. A związek na kocią łapę z kołem czasu, daje pozór, że zawsze można zacząć od nowa. To samo odnosi się do nadziei, wspór o tak zwane LEPSI - upadły. Grzeszny człowiek nawraca się znów grzeszy i znów nawraca i tak w kółko.

Zwątpienie w nadzieje - nie daje się człowiek łudzić, że jest Bóg, którego nikt nigdy nie widział. Ale z drugiej strony łatwo ulega człowiek nadziei przyszłości. Jest to kryzys etosu pracy, kontemplacji, czasu wolnego.

Kryzys idei prymatu - namiastki rozwiązywania kryzysów to walka z terroryzmem, pielęgnowanie postaw.

Idea pluralizmu i społeczności - pluralizm rodzi się gdy człowiek dąży do prawdy, ale widzi, że jej nie zdobędzie nigdy w całości. Ma jej część i każdy inny ma inną część prawdy i łączy się z innymi. Nadzieje pojmowane są często w sposób ewolucjonistyczny - wczorajsza nadzieja była gorsza dzisiaj jest lepsza. W Starym Testamencie nadzieja opiera się na Bogu. Nadzieja to wymiar wspólnotowy. Przedmiot nadziei jest doczesny. W księdze Hioba inne jest pojęcie nadziei. Nie w czymś, ale w kimś pokłada się nadzieje.

Motyw nadziei - dziś człowiekowi trudno przyjąć nadzieje, bo bardzo mała doświadczeń ma religijnych. Jeśli ja doświadczyłam to jest inny rodzaj wiary inny motyw, nie wyprę się wiary.

Nadzieja w Nowym Testamencie - przypowieść o ziarnie, naczynie, królestwie. Nadzieja nie jest oczekiwaniem dóbr przyszłych. Eschatologia jest to nauka o rzeczach najważniejszych. Nadzieja ma charakter dynamiczny, nie jest czymś specyficznie chrześcijańskim. Nadzieja to rzecz wieczna nie wymysł chrześcijaństwa. Mówię - pewność nadziei, a nie - pewność zbawienia.

Co przeszkadza nadziei?

1. manicheizm - odrzuca wymiar cielesny

2. dualizm - zauważa ducha i ciało ale za bardzo je rozdziela

3. jansenizm - podkreślenie grzeszności człowieka, największy grzech związany z nadzieją

4. kwietyzm - łaska zrobi za mnie wszystko, jakim mnie Boże stworzyłeś takim mnie masz

Grzechy przeciw nadziei - grzech to nie jest stan psychiczny, grzech opuszczenia jest to grzech przeciw nadziei. Grzechy opuszczenia są nie pielęgnowane na co dzień (cnoty). Można grzeszyć przez brak lub nadmiar.

Powody -

1. nie docenianie konieczności ascezy

2. chęć zgrzeszenia

3. pielęgnowanie postawy Piotrusia Pana czyli już ale jeszcze nie

4. trwanie w stanach grzechu

5. chęć życia stereotypem czyli podział na grzechy ciężkie, lekkie

Rozpacz - jest to przeświadczenie, że znając siebie, nie można dojść do nieba i Bóg w tym nie pomoże. Grzech ma swoją dłuższą historie, nie można zgrzeszyć jednym aktem. Musi być wiele aktów.

Nuda i zniechęcenie sprawami Bożymi - życie z dnia na dzień, lenistwo duchowe, nadmierna aktywność zewnętrzna.

Działać - to nie jest reagować, działa się świadomie a reaguje bez przemyślenia - ucieka się w aktywizm teraz to modne.

MIŁOŚĆ

Niebezpieczeństwa

1. horyzontalizm - tylko Bóg i ja i nikt inny

2. intelektualizm - brak emocji, jesteś bliźnim kocham cię, tak na zimno bez emocji

3. witalizm - miłość to siła popędu

4. masowość - brak oryginalności

Stary Testament - związek miłości z bojaźnią. Nie zdolny do miłości jest ten, kto nie kocha samego siebie.

Nowy Testament - w Jezusie Bóg objawia miłość do ludzi. Miłość Boga do człowieka ucieleśnia się w Jezusie. Miłość do Boga powinna być radykalna, czyli czymś zakorzenionym, stałym. Bóg jest miłością i inicjatywa należy do Boga.

1. dar

2. wezwanie

3. odpowiedz

Z moralnością wiążemy odpowiedź. Aby być moralnym trzeba przyjąć dar a potem usłyszeć wezwanie i odpowiedzieć, czyli być moralnym. Łaska więc bazuje na ludzkim egoizmie, bo człowiek potrzebuje Boga i dla tego Go szuka.

SŁOWA GRECKIE I ŁACIŃSKIE NA OKREŚLENIE MIŁOŚCI

Polski słownik jest bardzo ubogi, jest miłość, kochać.

• w języku łacińskim

• AMOR - jest pojęciem najbardziej zbiorczym, obejmuje aspekt uniesienia, coś się ze mną dzieje

• CARITAS - jest to miłość w odniesieniu do ceny lub jakiejś wartości

• PIETAS - uczynki miłości

• DILECTIO - wiąże się z tym wybór

• AFECTIO - miłość, która nas nawiedza

• STUDIUM - chęć zwrócenia się ku czemuś, oddania się

• w języku greckim

• EROS - zmysłowość, uczuciowość

• PHILIA - miłość otwarta na drugiego altruistycznie

• AGAPPE - miłość w duchu świętym

• STORGE - miłość rodzinna

• PHILANTROPIA - miłość człowieka obdarowywująca

• FILADELFIA - miłość braterska

Miłość samego siebie - wypaczenie tej miłości to stawianie siebie w centrum, postawa narcystyczna. Należy siebie kochać, ale kochać w sobie swoje wartości. A nie siebie dla siebie. Miłość samego siebie jest punktem wyjścia do miłości innych.

Cechy miłości chrześcijańskiej - miłość ta sprawia, że człowiek jest wstanie siebie dać. Miłość ma wymiar paschalny, jest rodzeniem przez śmierć. Ludzka miłość jest zawsze miłością wcieloną. Miłość musi się uzewnętrzniać. Czasem kocha się swoje relacje do Boga a nie samego Boga. Ta miłość ma charakter dynamiczny.

Owoce miłości -

1. radość ze spotkania z osobą

2. jedność

3. gorliwość w dobrym

4. pokuj z Bogiem i człowiekiem i samym sobą

Miłość jako przykazanie - czy możemy kazać? Miłość prowadzi do wolności - zgody na odejście.

Kryteria miłości - czy ta relacja pozwala na słuchanie Pisma Świętego, stosowania jego w życiu, uczestniczenia w sakramentach, posługi miłości braterskiej; czuli czy ta miłość nas nie zamyka? Jeśli nie to znaczy, że jest to prawdziwa miłość.

Porządek miłości - od strony subiektywnej

1. potrzeba skrajna - bez naszej pomocy człowiek nie był by w stanie sam sobie pomóc

2. potrzeba poważna - niebezpieczeństwo śmierci w sensie moralnym, skutki da się przewidzieć w stosunku pięćdziesiąt na pięćdziesiąt, może tak a może nie coś się stanie

3. potrzeba zwyczajna - nie mam obowiązku udzielać pomocy bo ta osoba może sama sobie poradzić

Porządek miłości od strony obiektywnej -

1. rozróżniać należy między potrzebami duchowymi i materialnymi. Co jest ważne a co pilne

2. chęć przerastanie norm - da się określić granice dolną, poniżej której jeśli czegoś nie zrobię to będzie grzech

3. miłość bliźniego nie może zobowiązywać do zbyt wielkich ofiar

4. dobro wspólne przed osobistym, nie oznacza sumowania dóbr

5. każdy jest przede wszystkim odpowiedzialny za siebie i osoby mu powierzone, czyli nie można z kogoś zdjąć odpowiedzialności za jego własne życie i nie może popełnić grzechu by pomóc bliźniemu

6. porządek miłości nie wymaga poświęcenia ani własnych dóbr ani własnego życia

7. chrześcijanin zobowiązany jest pomóc osobie w potrzebie skrajnej duchowej

8. we świadczeniu miłości pierwszeństwo mają ci co są nam bliźsi

MIŁOŚĆ NIEPRZYJACIÓŁ

Postawa nienawiści nie równa się reakcji uczuciowej. Emocje stają się dopiero złe wtedy, kiedy idzie za nimi wola. W sytuacji nienawiści obustronnej - normalnie przeprasza pierwszy ten, kto bardziej zawinił, a w mentalności chrześcijańskiej - ten, kto bardziej dojrzał do miłości nieprzyjaciół.

Moralny obowiązek przyjęcia gestu pojednania - nie przyjęcie go powoduje wzięcie na siebie całego ciężaru grzechu.

GRZECHY PRZECIW MIŁOŚCI

1. przeciw Bogu

- awersja - odwrócenie się od Boga

- nieprzyjaźń - Bóg traktowany jako przeszkoda do realizacji własnych planów

2. przeciw bliźniemu

- brak zainteresowania

- obojętność - brak uczuć wyższych

- nienawiść - bliźni złem koniecznym

- zazdrość

- smutek z powodu powodzenia innych

- zawiść - smutek z powodu, że inny ma te same dobra, co ja

POSTAWY NIE GRZESZNE

- smutek z powodu braku pewnych dóbr - jest nie grzeszny - o ile nie niszczy relacji z innymi i nie popycha do zdobycia tych dóbr złą drogą.

od stanu 2-ga część z teologii moralnej

Miłość- grzechy przeciw miłości:

1)przeciw Bogu:

a)awersja-odwrócenie,

b)nieprzyjaźń-zerwanie relacji z Bogiem i człowiekiem(Chrystus przywraca relację),

c)Bóg traktowany jako przeszkoda w relacji własnych celów

2)przeciw bliźniemu:

a)brak zainteresowania-zainteresowanie bliźnim powinno być wynikiem odpowiedzialności,

b)obojętność-brak uczuć wyższych,

c)nienawiść-bliżni złem koniecznym-perspektywa negująca fakt, że czł. Z natury jest istotą dialogiczną,

d)zazdrość-brak radości z dobra i powodzenia bliźniego,

e)smutek z powodzenia innych,

f)zawiść-z powodu tego, że inny ma te same dobra.

Powszechne uczestnictwo w dziele zbawienia

Sakrament kojarzy się z symbolami.

*moralność chrześcijańska ma wymiar sakramentalny(symbol-wartość umowna, wymyślony przez czł. daje do myślenia), czyli moralność chrześcijańska wyraża się w symbolach,

*Emanuel-Bóg z nami poprzez sakramenty,

*życie chrześcij. Ma wymiar sakramentalny

-chrześcij. Napełniony tym, co stanowi istotę sakramentu,

-chrześcij. Sam jest sakramentem

*nie może być przesadnej ufności w działanie sakramentów bez udziału czł.

*nie można też przeceniać działania i zasług czł.

*sakramenty należy odczytywać w kluczu Królestwa niebieskiego(klucz wzrostu)

Kapłaństwa powszechne

/ \

ofiara świadectwo

szczyt możliwości

przyjmowania

*prawo do apostolstwa na bazie chrztu

Ofiara duchowa-wszelki czyn przeżywany i zachowany w łączności z Chrystusem

Kapłaństwo powszechne samo w sobie nie ma charakteru sakramentalnego. Kapłaństwo wiernych jest ”egzystencjalne”, a kapłaństwo hierarchiczne pozostaje w jego służbie.

Najpierw grupa 12-tu

*zadania: świadczyć o zmartwychwstaniu, sprawować Eucharystię, trwać w jedności.

*KK 17 - na temat kapłaństwa apostolskiego

* apostolskiego modlitwie arcykapłańskiej dokonuje się konsekracja

*przed wniebowstąpieniem udzielanie władzy odpuszczania grzechów

*nakaz misyjny - na pierwszym miejscu głoszenie słowa przy pierwszych formułach kształtowanie się wiry.

SUKCESJA

- przedłużenie misji biskupiej znajduje odzwierciedlenie w posłudze prezbiteratu

- warunki sukcesji: włożenie rąk i słowa konsekracji

- sukcesja jest nie tyle związana z władzą, co raczej wprowadzeniem w tajemnice zbawienia

SAKRAMENT KAPŁAŃSTWA

- istotny element i nałożenie rąk

- charakter sakramentalny-niezatarte znamię

Pius XII sakramentum ordinis

*kapłaństwo nie równa się ksiądz,

*bp też ma kapłaństwo (różnica w odpowiedzialności w zakresie)

*jest jeden sakrament i kilka stopni

Podstawowe funkcje kapłańskie:

*szczególnie Eucharystia i Pokuta

*na pierwszym miejscu głoszenie słowa

*głoszenie słowa jest przepowiadaniem wiary połączonym ze świadectwem

*kierowanie Ludem Bożym ku udoskonalaniu

Życie kapłańskie:

*wezwanie do świętości

*głoszenie wiary i świadectwa wiary

*posługa zbawcza

*sprawowanie świętych czynności

Modlitwa kapłańska:

- Liturgia Godzin

- Modlitwa osobista

Celibat kapłański:

- znak modlitwy niepodzielnej

- celibat pozwala na pełne oddanie się służbie

- celibat jest radykalnym ”pójściem za …”

- samotność celibatu oczyszcza rozumienie miłości bratniej, a jednocześnie koniecznego dystansu

- celibat szczególnie ważny w okresie walki i prześladowań -św. Grzegorz

- celibat na rzecz Ojcostwa duchowego

- wymiar eschatologiczny-nie będą się żenić(pełne zjednoczenie z Chrystusem)

Obowiązek celibatu:

- w obrządku łac. Ściśle związany z przyjęciem święceń

- dwie tradycje: wsch. i zach.-list do Tytusa

- celibat ściśle wiąże się z małżeństwem-radykalizm

- zniesienie celibatu byłoby równoznaczne z usankcjonowaniem rozwodów

Wymagania związane z celibatu:

*doskonała i stała powściągliwość ze względu na Królestwo Niebieskie

*decyzja osobistej ofiary

*sprzeczny z naturą jest brak miłości i zamknięcie się w sobie

*trudne-ludzkie

*celibat, a łaska uczynkowa

Dystans do wartości świata:

*umiar w korzystaniu z dóbr i przyjemności

*strój kapłański

*zakaz opuszczania diecezji bez pozwolenia

*nie można służyć ideologii czy stronnictwu

*zabrania się przyjmowaniem świeckich urzędów powiązanych ze sprawowaniem władzy

*” duchowni powinni powstrzymać się od wszystkiego, co wprost nie przystoi ich stanowisku” KPK 289

*obowiązek utrzymania kapłana spoczywa na gminie

*brak tego utrzymania rodzi obowiązek zapłaty

* „dobra zbywające” na cele charytatywne

* „mieszkanie swoje niech tak urządzą, by nikomu nie okazało się niedostępne i aby nikt nigdy, także uboższy nie obawiał się je nawiedzić” DK 17

*urząd kościelny nie może być źródłem bogacenia się

*zabrania się uprawiania handlu i transakcji

ŻYCIE ZAKONNE

Historia:

- trzy pierwsze wieki Kościoła-drogą do świętości doskonałej(męczeństwo)

- po edykcie Konstantyna -początek życia eremickiego eremickiego i monastycznego(opuszczenie świata, modlitwa, asceza, bezżenność dla królestwa, reguła proponująca konkretne zachowanie Ewangelii do różnych sytuacji życia)

- forma życia monastycznego zmieniała się w zależności od kultury danej epoki

- II poł. IV w. Bazylii z Cezarei przenosi klasztory do miast-mają być wzorem dla chrześcijan

- obok monasterów powstają klasztory czynne

- średniowiecze -franciszkanie i dominikanie

- XVI w. jezuici łączą życie zakonne z posługą kapłańską

- XVII - XIX w. powstają liczne zgromadzenia misyjne, odpowiadające na potrzeby społeczne

- XX w. rozkwit różnych form, głębokie przemyślenia istoty życia zakonnego

Podsumowanie:

- historia pokazuje radosne okresy świetności i gorzkie doświadczenia upadku

- po każdym upadku odzyskiwało siły, okazywało swą wewnętrzną moc

- wykazywało zdolność przystosowania do potrzeb każdego wieku

- „życie konsekrowane znajduje się w samym sercu Kościoła jako element o decydującym znaczeniu dla jego misji, ponieważ wyraża najgłębszą istotę powołania chrześcij. Oraz dążenie całego Kościoła -Oblubienicy do zjednoczenia z jednym Oblubieńcem” (VC 3)

Istota wyboru tej formy wyraża się w radykalnym darze z siebie składanym z miłości do Pana Jezusa, a w Nim do każdego członka ludzkiej rodziny.( VC 3)

Proces powstania zakonu:

*doświadczenie działania Ducha Świętego

*refleksja

*wyrażenie daru Bożego ludzkimi formami

*życie zakonne jest ruchem w ramach zasadniczej struktury Kościoła

*może podlegać formie, odnowie oraz gruntownej rewizji, aż do zlikwidowania włącznie

Charyzmat:

*Collegium Bp-ów należy do zasadniczej struktury Kościoła

*typem życia zakonnego jest Maryja

*otrzymała dar, który nie dał początku żadnej strukturze

*jest to misja inspirowania, a nie rządzenia

*osoby zakonne są źródłem czystej inspiracji do Kościoła

*szczególne miejsce - cnoty

*czystość-dar zażyłości z Bogiem

*ubóstwo - wyraża się w wierze w opatrzności, prawo zakonne musi być podstawą do wzlotów, a nie więzieniem dla natchnień.

*posłuszeństwo - pełne włączenie we wspólnotę Kościoła

Początek wspólnoty:

Wewnętrzna jedność charyzmatyczna jest duszą wspólnoty. Kościół nie odczytuje charyzmatu instytutu, ale jego autentyczność.

DZIEWICTWO

Istota:

- bezżenność

- rezygnacja z życia seksualnego ze względu na Królestwo Boże

- definitywne, dobrowolne, całkowite ofiarowanie siebie bogu

- dziewictwo to coś więcej niż czystość

- znak szczególnej zażyłości z Bogiem, usposabia do zjednoczenia z Bogiem, a jednocześnie z niego wynika

- doskonała czystość dotycząca postawy całożyciowej

- oddanie się Bogu niepodzielnym sercem

- znak eschatologiczny i zaczątek zmartwychwstałego życia

- większa wolność - zdolność radowania się Bogiem

- Maryja wzorem dziewictwa

- Dziewica i Matka - dziewictwo fundamentem macierzyństwa

- nie skupia się na fizyczności, bezwzględne oddanie się Bogu

- zakłada radykalizm - staje się darem by przyjąć dar

- uczy kochać jak sam Bóg

- najpełniejszy rozwój osoby - wybieramy „więcej” Chrystusa

Implikacje moralne:

- dziewictwo nie sprowadza się do dziewiczości(fizycznej)

- świadomość, że nie chce się posiadać nikogo wyłącznie dla siebie

- jest darem, a nie heroizmem

- dziewictwo to nie cel sam w sobie, ale ukazuje miłość z Boga i miłowanie Boga

- „logika wiary” wyrzeczenie się macierzyństwa fizycznego otwiera na dar duchowy

- dziewictwo nie odbiera kobiecie żadnych przywilejów, ale je przetwarza i podnosi na wyższy poziom

Niebezpieczeństwa:

- rozumienie życia poświęconego Bogu, jako życia doskonałego

- postawy agresywne (nie uporządkowania afektywne, chęć posiadania duszy w zamian za ciało)

- złe pojmowanie swojej kobiecości/męskości

- pycha, porywczość, strach

PODSUMOWANIE

*dziewictwo jako głębsza wizja rzeczywistości, która daje lepszą motywację realizacji siebie poprzez miłość

*uczy pozytywnego przeżywania i rozumowania swojej egzystencji (nie zachowanie norm, ale zachowanie życia)

*pozwala wejść głębiej w sferę ducha (nie oznacza seksualności)

*wzywa do odrzucenia 4 pokus:

- wiary w świat idealny (odczytywanie siebie w pokorze, chroniąc przed upokorzeniem)

- odrzucenie mitu o egzystencji całkowicie transparentnej (wszystko pokazać, powiedzieć,

wyrazić wszystko natychmiast) staje się tajemnicą, a nie sekretem- źle pojęta asceza (czł. może w doskonały sposób zapanować nad sobą)

- odrzucenie źle pojętych powiązań(nic poza Bogiem i modlitwy nie ma znaczenia

Definicja: „Żyć w dziewictwie to kochać, a kochać to uznać brak w swoim bycie i potrzebują drugiego, któremu pozwala się być innym, niż ja, którego inność ma prawo stawać się elementem konstytutywnym jego tożsamości.”

PARANEZA CHRZCIELNA:

*, Co daje chrzest?

*Postawa …?…:

- pełnienie woli Bożej jako woli Ojca

- świadomość posłania (missio - promissio)

I I

Posłanie świadomość posłania dla

- posłuszeństwo

(słyszeć - usłyszeć - posłuchać)

I

Czyli pójść

*Włączenie w Ciało Mistyczne

- wezwanie do braterstwa

- potrzeba otwarcia na drugiego

- przyjęcie daru Kościoła

- nadprzyrodzona Solidarność

- intuicja moralna-empatia

- chrzest

*wspólnotowa celebracja

*mocniejsze podkreślenie więzi rodzinnych

*dowartościowanie roli rodziców chrzestnych

*Postawa wdzięczności

- chrzest dzieci-ukazuje niezasłużoność daru

- postawa radosnego spełniania wszystkich zadań

- postawa apostolska-dzielenie się tym, co się otrzymało (wszystko, co otrzymałem, otrzymałem dzięki komuś). Gdyby inny nie podzielił się swoim darem, ja też bym nie otrzymał.

*Eucharystia

- szczególna forma wdzięczności (życie to dar - trzeba to sobie uświadomić)

*Wezwanie do udoskonalenia samego siebie

- odrzucenie minimalistycznej wizji życia

- nieustanna walka z grzechem

Katechumenat pochrzcielny- czy kontynuuję?

EUCHARYSTIA

*Eucharystia wezwanie do współofiary z Chrystusem i Kościołem

- w Kościele dokonuje się dzieło odkupienia, którego uobecnieniem jest Eucharystia

- Chrystus ofiaruje siebie wraz z Kościołem. To zaś rodzi obowiązek ofiarowania siebie z Kościołem

- pierwszej ofiary chrześcij. Dokonuje na płaszczyźnie słuchania Słowa Bożego (posłusznik)

- ofiarowanie siebie w kontekście ofiary duchowej oznacza, że brak ofiary prowadzi do zubożenia daru, jaki może otrzymać, Kościół jako całość. Żeby przyjąć dar trzeba zrobić wyrzeczenie jako ofiarę (by zrobić miejsce na dar)

*Eucharystia wezwaniem do dziękczynienia i uwielbienia

- bycie wdzięcznym nie oznacza wewnętrznego stanu uczuciowego

- wdzięczność wyraża się w:

*przyjęcie dobrodziejstw

*wypełnieniu Bożych przykazań

Dziękczynienie nie ogranicza się do podziękowania, a realizacją własnych planów.

*Eucharystia źródłem rozwoju życia moralnego

- Eucharystia zakłada wizję moralną

- Eucharystia aktualizuje tę wizję

- Eucharystia pogłębia (interioryzuje) życie moralne

- Eucharystia staje się kryterium prawdziwości życia moralnego

- niebezpieczeństwo horyzontalizmu w przeżuwaniu Eucharystii

- Eucharystia wyzwala z egoizmu i egocentryzmu

- jedność Eucharystyczna wyraża się w jedności znaków

- eklezjotwórczy charakter Eucharystii:

●Euch. jako zgromadzenie powołanych

●Euch. miejscem otrzymywania powołań

*Obowiązek karmienia się Eucharystią

- problem niegodności czł. głębokim niezrozumieniem Eucharystii

- od Eucharystii odcina tylko brak woli przyjęcia daru

- komunia gładzi grzechy powszechne

Grzech powszedni-brak pełnego oddania się Bogu

W tym sensie Eucharystia uzupełnia ten brak.

- Grzech ciężki jest zamknięciem się na dar i dlatego staje się przeszkodą uczestnictwa, w Euch.

*Obowiązki moralne związane z Eucharystią

- nakaz minimalny - raz w roku

- Eucharystia, a łaska uświęcająca

- Eucharystia bez sakramentu pokuty

- post eucharystyczny - jedna godzina przed

- akcje duszpasterskie wspierane Eucharystią.

SAKRAMENT POKUTY - NAWRÓCENIE

Aspekty doktrynalne

Sakrament pokuty, a nawrócenie

1) jasna świadomość, czym jest grzech ma doniosłe znaczenie w okresie nawrócenia

- 1J18, = jeżeli mówimy, że nie mamy wolności do grzechu, to samych siebie oszukujemy

- każdy z nas jest Adamem, z którym dobrowolnie się utożsamia

Ps116 „każdy, czł. jest kłamcą”

↓

nie oznacza, że każdy, czł. kłamie

Gdy mówimy, że nie mamy grzechu samych siebie oszukujemy

2) człowiek nie odrzuca relacji z Bogiem w samym akcie grzechu (na mocy prawa)

<człowiek samowolnie sięgnął po wolność bez Boga - dramat czł. grzech pierworodny>

człowiek ma wolność

3) odrzuca ją w momencie osądu przez własne sumienie-wtedy zaczyna unikać Boga

- zauważmy, że po grzechu pierworodnym Bóg nadal przychodzi, to czł. nie chce Go widzieć - człowiek po grzechu nadal szuka dobra i wolności, ale tym dobrem jest już własne dobro wyjęte z perspektywy Bożego porządku, a wartość stanowi tylko odwołanie się do wartości ludzkich

Kiedy zmienia się perspektywa - zmienia się patrzenie na świat.

Eschatologia ma zmieniać optykę życia codziennego.

4) grzech jest zaślepieniem dobrowolnym (J9,41)

5) grzech zaciera w człowieku obraz Boga, ale nie niszczy Go

Grzech niszczy w człowieku podobieństwo, ale nie obraz. Człowiek jest obrazem, ale nie chce się upodobnić. Pamięć o Bogu, który jest w człowieku, to jest gwarant, na którym człowiek może budować to podobieństwo.

6) pierwszą szatą, jaką człowiek otrzymał od Boga jest ciało - dlatego grzesząc przeciw Bogu niszczymy samych siebie (niszczymy szatę naszego ciała)

- wraz z oddaleniem się od Bogaciło staje się zewnętrzne i obce.

7) nawrócenie jest przypływem nowego życia, trzeba odróżnić nawrócenie, a uświęcenie. Trzeba się nawrócić, a potem uświęcać.

Ostateczny cel - nawrócenie (proces) i uświęcenie, czyli to jest akt.

Każda spowiedź - przypływ nowego życia. Krzyż - uczy, że nikt z nas nie jest porządku (jeśli uważamy inaczej oszukujemy siebie)

8) ważne w grzechu jest sumienie

- to ono sprawia, że czł. nie pozostaje sam

- „nie jest dobrze by czł. był sam” - nie jest dobrze by został poza sferą swego sumienia.

9) skrucha - bez niej człowiek ma oczy zamknięte na światło

- mają oczy, ale nie widzą

- złe myśli

10) namiętność jest wypaczeniem naturalnych sił duszy ludzkiej, sama w sobie witalność czł. nie jest czymś złym.

11) zawiść - uchodzić za lepszego od... (nie potrzebuje być świętym, ale potrzebuje być lepszym, by obok byli gorsi)

12) drogą i początkiem wyjścia z grzechu jest Wcielenie.

Ewolucja sensu grzechu i jego przyczyn

→ katalog grzechów staje się czymś obcym w mentalności współczesnej

→ dawniej nie dziwiły takie zwroty jak: „trybunał” boski sędzia, sankcje. Dzisiaj miejsce strachu stawia się ufność.

Dziś łatwiej powiedzieć „ jestem grzeszny”, dziś nawrócenie odcięcie się od tego, co grzeszne.

Katalog grzechów- dziś to się wyklucza.

Bliżej nieokreślona grzeszność nie jest żadnym przykładem nawrócenia. Nawrócenie - konkretne nazwanie grzechu i odwrócenie się od niego.

→ dawniej traktowano grzech bardziej instrumentalnie. Wyrażały to zwroty typu:dusza zbrukana przez grzech

→ dawniej aspekt indywidualny grzechu. Dziś mówi się o koncepcji bardziej kolektywnej grzechu.

→ dawniej grzech był rozumiany jako nieposłuszeństwo prawu. Dziś jako odrzucenie Bożego wezwania.

Spowiedź, a tajemnica paschalna-ustanowiona w niedzielę zmartwychwstania.

Sakrament pokuty jest sakramentem nadziei; jest nową nadzieją związana z tajemnicą zmartwychwstania

→ potrzeba konkretnego rozpoznania i uznania własnych grzechów

→ spowiedź, a przemiana życia

→ udział penitenta

można spowiadać się z jednego grzechu lub z całego życia, ale pod warunkiem, że coś się z tym robi

→ spowiedź, spowiedź postawa pokuty i zadośćuczynienia

→ czystość spowiedzi

→ wyznanie grzechów-obrona czy oskarżenie?

Czy zło jest realne?

Maryja jedyna ustrzeżona przed grzechem.

Aspekty specjalne:

*odmowa rozgrzeszenia; o rozgrzeszeniu decyduje czł. rozgrzesza lub zatrzymuje grzechy czł.; bez świadomości nie można zgrzeszyć i nie można przyjąć rozgrzeszenia

*skrupulatyzm -wymaga świadomości oddzielenia stanu duchowego psychicznego skrupulant nie jest pewny grzechu

*problem innych zaburzeń psychicznych, traktowanie spowiedzi „jako opowiadanie o wszystkim”

*kierownictwo duchowe- poradnictwo w konfesjonale. Czy każdy potrzebuje kierownictwa duchowego?= Czy potrzebuje lekarza domowego?

Istnieją dwie skrajności (wg Dokumentu Kościoła)

a) „odpukanie” - czyli szybko

b) rozdrabnianie problemu - długo

1) pokuta jako wydarzenie zbawcze-sakrament pokuty nie może być sprowadzony do psychologicznego gestu.

„ nie jest, aż tak źle” - zbawienie schodzi na dalszy plan.

2) wiara, nadzieja, miłość w sakramencie pokuty - nie można sprowadzać tylko do wyznania grzechów

- wiara - w zbawienie; nie ma sakramentu pokuty bez wiary

- nadzieja - że wystarczy łaski Bożej, zaufanie mimo grzechów - Miłość - uznanie miłości jako aktu dziękczynienia

SAKRAMENT POKUTY- jest znakiem wiary ustanowionym przez Jezusa Chrystusa,

w którym wierni nawracający się przez szafarza otrzymują od Boga odpuszczenie grzechów popełnionych po chrzcie i dostępują pojednania z Kościołem (por. KPK, kan. 959)

SAKRAMENT POKUTY

W sakramencie pokuty mamy:

● formę

● materię

*Forma- rozgrzeszenie udzielone przez szafarza(absolucja) z jednego punktu widzenia bada rzeczywistość -przed formalnym. Formą jest absolucja, czyli rozgrzeszenie(penitenta obowiązuje tajemnica spowiedzi)

*Materia- zaangażowanie pokutne penitenta - pokuta osobowa - wyznanie grzechów, żal, postanowienie poprawy, wola zadośćuczynienia.

- materia bliższa (ex qua) - quo rozgrzeszeniem tworzy sakrament pokuty,

- materia dalsza (circa quam) - grzechy popełnione po chrzcie, które są przedmiotem czynności sakralnej zarówno penitenta jak i szafarza, zmierzające do ich odpuszczenia.

*materia dalsza:

- konieczna - grzechy śmiertelne, nieodpuszczone, bądź odpuszczone, ale dotąd nie

niewyznane jak należy,

- dowolna i wystarczająca - grzechy powszednie jeszcze nieodpuszczone i wszystkie

grzechy odpuszczone.

Czynności sakramentalne penitenta:

1. Rachunek sumienia jako przygotowanie do spowiedzi:

→ bezpośrednie przygotowanie

→ jego nieodzowność przed spowiedzią zależy od ogólnego stanu penitenta, ważność popełnionych grzechów oraz częstotliwości przystępowania do sakramentu

→ nie tylko przypomnienie grzechów, ale także ich źródła i przyczyny

→ powinien przyczynić się do wzbudzenia i pogłębienia nieodzownej skruchy

2. Wyznanie grzechów:

→ powinno być:

• Prawdziwe - unikać fabularyzowania, konkretne

• Tajne - przed koleżanką po części prawdziwe, przed księdzem po części prawdziwe

• Słowne

• Całościowe - ktoś chce się wyspowiadać z całego życia, a umiera, czasem spowiadamy się z faktów rwanych i z tego montujemy spowiedź

→ spowiedź integralna

• Odnosi się do materii koniecznej sakramentu pokuty - grzech śmiertelny i okoliczności

• Sposób wyznania grzechów śmiertelnych-określić rodzaj, liczbę i okoliczności, zaznaczyć czy były to grzechy wewnętrzne czy spełnione zewnętrzne oraz ich skutki zamierzone, chociaż nieosiągnięte, a także skutki świadomie dopuszczone, których można było uniknąć(nie trzeba oskarżać się ze skutków, których nie dało się przewidzieć i uniknąć)

• Okoliczności - zwrócić uwagę na te, które zmieniają rodzaj grzechu, wpływające na stopień odpowiedzialności.

• Jeżeli penitent zapomniał wyznać jakiś grzech śmiertelny powinien to uczynić na następnej spowiedzi.

INTEGRALNOŚĆ WYZNANIA GRZECHÓW:

• Integralność formalna - polega na aktualnie możliwym wyznaniu grzechów,

• Niemożność fizyczna - np. kalectwo mowy

• Niemożność moralna - np. trudność wyznania grzechu z uwagi na niebezpieczeństwo naruszenia sekretu spowiedzi, dobrego imienia penitenta lub poważnej szkody duchowej, własnej lub kogoś innego.

WSPÓŁCZESNE ZAGROŻENIA MAŁŻEŃSTWA I RODZINY

● Motywy i przejawy sytuacji kryzysowych

* Rozdźwięk pomiędzy oficjalnym nauczaniem Kościoła w zakresie małżeństwa i rodziny, a aktualnymi zmianami naszego społeczeństwa.

Rodzina - pewien fenomen składający się z różnych typów i sposobów przezywania

(nie ma dokładnej definicji).

* Rodzina jest zanurzona w rzeczywistości o wiele bardziej złożonej, niż ta, którą można by wyrazić w redukcjonistycznym stwierdzeniu „za” czy „ przeciw” Bogu.

● Modele rodziny:

* Model proponowany przez Kościół.

* Model kulturowy charakterystyczny dla danej społeczności.

* Model rzeczywisty praktycznie powiązany(zawiera dwa wyżej wymienione)

Przez rodzinę rozumie się nie tylko ojca, matkę, dziecko, ale także owiązania różnych grup osób. Nie istnieje dziś tak zwana „ rodzina tradycyjna”.

● Struktura dająca formę współczesnej rodzinie

* Małżeństwo ewoluuje w kierunku przesadnego akcentowania wolności i indywidualizmu. Prowadzi to do coraz częstszego rozumienia małżeństwa jako sprawy prywatnej.

* Podejście wyłącznie „konsensualne”, jakiś układ, oparte na bliższej nieokreślonej formie (wolne związki, małżeństwa na próbę).

* Liberalny stosunek do rozwodu daje okazje do coraz częstszego wpisywania się w____?______ rodziny takich jej form jak: rodzina z jednym z rodziców czy też ich nadmiarem.

● Próba nakreślenia tak zwanej sytuacji realnej(doświadczanej) i idealnej(proponowanej)

* Pluralizm - prowadzi, aż po kwestionowanie istoty, jedności i nierozerwalności małżeństwa. Stawia wszelki kryzys związany z drugą osobą jako przeszkodę własnego rozwoju.

* Psychologizacja własnej tożsamości - przede wszystkim wierność samemu sobie.

* Brak kontekstu społecznego dla małżeństwa i rodziny-osoby nie znają już pomocy w tak zwanej „wielkiej rodzinie”, czy sąsiedztwie. Nie są też przygotowywane do życia rodzinnego przez własne rodziny.

● „Rodzina chrześcijańska”.

* Nie żyje czy też przestaje żyć moralnością chrześcijańską jako odpowiedź na wezwanie osobiste, ale przeżywa ją jako coś, co zostaje człowiekowi narzucone z zewnątrz.

* Dla wielu nauka Kościoła koncentruje się na tym, co negatywne, czyli ich zdaniem na zobowiązaniach. Według nich Kościół podaje przepisy i zasady nie troszcząc się zbytnio o ich argumentację.

● Uświadomienie sobie wagi języka w przekazie orędzia zbawczego:

* Wierność - w doktrynie Kościoła słowo to znajduje dla siebie najgłębszy motyw w wierności Boga, swojemu przymierzu, wierności Chrystusa, wobec Kościoła-Oblubienicy.

* W mentalności współczesnej-oznacza często wyłącznie pewną, względnie stałą relację, pewną wyłączność seksualną, czy też jakieś zaangażowanie czy zobowiązanie czasowe.

• Wnioski:

* Konieczność przejścia od ortodoksji do ortopraksji, czyli od nauczania Kościoła ku szeroko pojętej działalności duszpasterskiej, polegającej raczej na komunikacji zakładającej odzew ze strony wiernych, a nie na przekazywaniu prawd.

* Przygotowanie do małżeństwa-kolejne zagrożenie powiększające dystans pomiędzy idealnym, a realnym (należy taż brać pod uwagę ich przeszłość, drogę do wiary)

* Spirytualizacja roli Kościoła - chce się jak gdyby pod osłoną sfery duchowej zapomnieć o instytucjonalnym i socjologicznym wymiarze Kościoła.

• Rozumienie słowa „kryzys”

* Dla wielu oznacza on radykalne zerwanie

* Każdy kryzys ma swoje źródło w głębszym kryzysie, jaki jest udziałem całego społeczeństwa, a nawet Kościoła.

* Kryzys charakteryzuje się momentem niepewności, ryzykiem zerwania, jakąś głębszą dezorganizacją - najlepsze wyjście z kryzysu jest odkrycie nowych form aktywności, ożywienie dotychczasowej sytuacji. Kryzys jest formą dojrzewania w trudzie.

* Potrzeba unikania dwóch skrajności:

- diabolizowania

- banalizowania konkretnych sytuacji

● Elementu kryzysu

*coraz większy rozdźwięk pomiędzy wiekiem dojrzałości seksualnej (która się obniża), a relatywna autonomia osoby (która się wydłuża).

*taki człowiek wchodząc w związek małżeński musi traktować małżeństwo jako konieczny etap na drodze do uzyskania dojrzałości

*wyobrażenie o idealnym związku

*często w ucieczce od, tych związków, których człowiek doświadczył w swej historii, w ucieczce od nieszczęśliwego dzieciństwa.

*druga osoba również szuka ideału, oczekuje, że z tą drugą osobą będzie jej łatwiej rozwiązać własne problemy, odnaleźć siebie.

*fałszywe rozumienie wolności

*pozwolenie drugiemu na „bycie sobą”.

Prawo do błędu jest utożsamiane z prawem do ewolucji uczuć, do rozwoju.

Za wszelki błędy przepraszam. Uczcie się pilnie.☺

13

---