Trądzik pospolity, Szkoła PSWIS, Dermatologia, Semestr II


Temat: Acne vulgaris - trądzik pospolity

Trądzik- schorzenie dermatologiczne o podłożu łojotokowym; przewlekłe schorzenie aparatu włosowo-łojowego, w którym występuje łojotok i różnorodne wykwity na twarzy i tułowiu.

Etiopatogeneza: Czynnikiem usposabiającym jest osobnicza skłonność do nadmiernego wytwarzania łoju i rogowacenia ujść mieszków włosowych. Skłonność ta może być uwarunkowana genetycznie, co zależy głównie od zmian w obrębie receptorów androgenów na gruczołach łojowych.

Nadmierne wytwarzanie mas rogowych

0x08 graphic

0x08 graphic
Oddzielanie się mas rogowych

0x08 graphic
Tworzenie się zaskórników (wykwit pierwotny)

Odczyny zapalne (wykwity wtórne grudkowo-krostkowe, zmiany wtórne)

Hormony wpływające na gruczoły łojowe:

a) androgeny - czynnik wyzwalający trądzik. Po urodzeniu wydzielanie łoju jest podobne jak u dorosłego. Natomiast w okresie poniemowlęcym, przez całe dzieciństwo, gruczoły łojowe są bardzo małe, a wydzielanie łoju bardzo niewielkie. W okresie dojrzewania występuje wzrost stężenia androgenów, często u dziewczynek przed wystąpieniem miesiączki pojawia się trądzik. Komórki gruczołów łojowych mają receptory dla androgenów oraz najczynniejszej pochodnej testosteronu- dihydrotestosteronu, powstającego z testosteronu pod wpływem 5d-reduktazy, której ekspresja jest wzmożona w gruczołach łojowych i mieszkach włosowych. Androgeny zaostrzają trądzik, zwłaszcza u kobiet. Następuje wzrost aktywności tkanek docelowych na fizjologiczne stężenie androgenów.

b) estrogeny - powodują zmniejszenie rozmiarów gruczołów łojowych; aby wystąpił efekt należy podawać duże dawki.

c) progesteron - powoduje zatrzymanie wody, a w konsekwencji obrzęk naskórka i zablokowanie przewodu wyprowadzającego; z tego powodu u kobiet dochodzi do nasilenia trądziku przed miesiączką. Bardzo duże dawki powodują zwiększenie gruczołów łojowych.

d) tyroksyna - stymuluje gruczoły łojowe; w niedoczynności tarczycy występuje sucha skóra.

Rola bakterii: Beztlenowe bakterie Propionibacterium acne (Corynebacterium acnes), obecne w dużych ilościach w ujściach gruczołów łojowych, wytwarzają enzymy lipolityczne, powodujące hydrolizę trójglicerydów łoju z powstawanie wolnych kwasów tłuszczowych, które wywierają działanie drażniące. Prowadzi to do powstawania stanów zapalnych.

*Androgeny- wzrost wytwarzania łoju (50 % zaw. stanowią trójglicerydy)

* Im więcej trójglicerydów, tym więcej Propionibacterium acnes, ponieważ trójglicerydy są główną pożywką dla P. acnes.

Łój: W trądziku występuje zwiększenie wytwarzania łoju. Łój jest wynikiem holokrynowej działalności gruczołów łojowych. Komórki gruczołów łojowych ulegają rozerwaniu i przekształcają się w lipidy: glicerydy, wolne kwasy tłuszczowe, estry woskowe, skwalen, cholesterol i jego estry.

Wykwit pierwotny: zaskórnik (comedo)

a) zamknięty (microcomedone) - są drobne, białe, dobrze widoczne przy naciągnięciu skóry, niekiedy i zaznaczone w środku otworkiem

b) otwarty - korneocyty połączone z zastojem łoju tworzą czop, który na szczycie jest zabarwiony na ciemno ze względu na utlenianie się keratyny i łoju oraz na skutek nagromadzenia się melaniny.

*Proces tworzenia się zaskórników nasilają niektóre substancje takie jak: wolne kwasy tłuszczowe, oleje przemysłowe, pomady do włosów i brylantyna. Są to tzw. substancje komedogenne.

*W następstwie blokady przewodu ujścia gruczołu łojowego dochodzi do jego poszerzenia. Jeżeli blokada jest powierzchowna - powstają czerwone grudki i krosty, jeżeli głębsza - dochodzi do rozwoju większych, bolesnych grudek, guzków, cyst, co może prowadzić do bliznowacenia.

Kliniczne odmiany trądziku:

a) trądzik młodzieńczy (acne juvenilis) - zmiany zwykle słabo nasilone, przeważają zaskórniki i wykwity grudkowe, umiejscowione głównie na twarzy i plecach; jest najbardziej nasilony w okresie pokwitania, po czym samoistnie ustępuje po kilku latach trwania.

b) trądzik ropowiczy (acne phlegmonosa) - oprócz zmian typowych tworzą się torbiele ropne; gojenie następuje przez bliznowacenie (blizny są wciągnięte, nierówne, niekiedy bardzo szpecące).

c) trądzik skupiony (acne conglobata) - zmiany polegają na występowaniu głębokich nacieków i torbieli ropnych, niekiedy zlewających się; liczne duże zaskórniki; gojenie następuje przez mostkowate, nierówne i przerosłe blizny i występuje prawie wyłącznie u mężczyzn; zmiany, oprócz miejsc typowych, zajmują okolice pachwinowe, pachowe i pośladki.

*Jeżeli zmiany występują tylko w miejscach nietypowych- trądzik odwrócony (acne inversa).

d) trądzik bliznowcowi (acne keloidea) - tworzą się bliznowce w obrębie wykwitów trądzikowych; często towarzyszy trądzikowi ropowiczemu lub skupionemu.

e) trądzik z objawami ogólnymi o ciężkim przebiegu (acne fulminosa) - występuje wyłącznie u mężczyzn (młodych); wykwity są typu acne phlegmonosa lub conglobata; z rozpadem i objawami krwotocznymi; towarzyszą: leukocytoza i wysoki OB., zazwyczaj gorączka i bóle stawowe.

f) trądzik wywołany

- steroidy (wykwity drobnogrudkowe, umiejscowione głównie na klatce piersiowej; nie występują zaskórniki)

- leki wydzielające się przez gruczoły łojowe i powodujące ich drażnienie (wit. B12, jod, barbiturany).

Rozpoznanie różnicowe

a) trądzik różowaty (rosacea) - różni się występowaniem: głównie w wieku dojrzałym i starszym, objawów naczynioworuchowych, niewystępowaniem zaskórników i wyłącznym umiejscowieniem na twarzy; występuje rumień (stale i przy ogrzewaniu skóry) i zmiany krostkowe i grudkowe

b) ropne zapalenie mieszków włosowych (folliculitis) różni się niewystępowaniem zaskórników, krótszy przebieg

Ostatni etap rosacea: przerost tkanek np.: kalafiorowatość nosa.

Trądzik pospolity- leczenie.

Działanie:

- przeciwbakteryjne

- keratolityczne

Dostępne składniki:

a) nadtlenek benzoilu - skuteczny lek przeciwbakteryjny i komedolityczny. Czasami kojarzony z innymi lekami przeciwbakteryjnymi lub siarką. Może drażnić skórę (na początku stosować małe stężenia oraz aplikacja co drugi wieczór). Sposób działania: zmniejsza ilość wolnych kwasów tłuszczowych przez działanie na florę bakteryjną; jako utleniacz rozrywa mostki disiarczkowe keratyny, dlatego ma działanie złuszczające; prawdopodobnie reguluje wydzielanie łoju. Benzacne, Akneroxid, Brevoxyl, Aknefug.

b) siarka, kwas salicylowy, rezorcyna- stosowane często w połączeniu; działanie keratolityczne.

c) kwas azelainowy (Skinorene) - kwas dikarboksylowy, uzyskiwany z Pityrosporum ovale; ma właściwości keratolityczne i antybakteryjne, zmniejsza ilość wolnych kwasów tłuszczowych, hamuje proliferację keratynocytów, prawdopodobnie działa na różnicowanie keratynocytów; działa rozjaśniająco - hamuje tyrozynazę (enzym przejścia tyrozyny w melaninę); selektywne działanie w stosunku do aktywnych melanocytów.

d) kwas witaminy A - środek keratolityczny, zwiększa liczbę mitoz w warstwie podstawnej naskórka i przemianę naskórkową. Powoduje otwarcie zaskórników i prawdopodobnie normalizuje dojrzewanie nabłonka mieszków włosowych, wpływając pośrednio na stan zapalny. Początkowo jednak indukuje zapalenie. Zaleca się go również w pozapalnych przebarwieniach.

e) miejscowe antybiotyki - najczęściej stosowane są tlenek benzoilu i klindamycyna 1%. W zmianach zaskórnikowych, grudkowych i krostkowych - tetracyklina, neomycyna, klindamycyna (Dalacin T, Clindacne), erytromycyna (Davercin, Zineryt).

Leczenie ogólne:

Ogólne antybiotyki - tetracykliny, erytromycyna, trimetoprym, septryn, flukloksacylina i ampicylina gromadzą się w narządzie włosowo-łojowym, gdzie zmniejszają ilość wolnych kwasów tłuszczowych w łoju poprzez oddziaływanie na bakteryjne lipazy, a także zmniejszają stan zapalny na skutek zahamowania chemotaksji neutrofilów. Różna wrażliwość osobnicza, poprawa po co najmniej miesiącu.

*Tetracykliny: oksytetracyklina 250 mg 2x dziennie; pół godziny przed jedzeniem,nie łączyć z mlekiem.

*Minocyklina- półsyntetyczny antybiotyk o szerokim zakresie działania, rozpuszczalny w tłuszczach bardziej niż tetracykliny; długi okres półtrwania - dawkowanie 1x dziennie.

*W ciąży wydaje się być bezpieczne podawanie erytromycyny.

*Stosowanie tetracyklin:

- łagodny wzrost ciśnienia śródczaszkowego

- niebiesko-czarne przebarwienia paznokci, zębów, u dorosłych błon śluzowych i narządów wewnętrznych; u dzieci matek, które stosowały antybiotyki - przebarwienia kości i zębów. Może rozwinąć się antybiotykooporność P. acnes. Czas trwania leczenia - 6 miesięcy.

Leczenie wspomagające:

*Witaminy działające przeciwłojotokowo: wit. PP 1000-1200mg dziennie, wit. B12 18mg dziennie, wit. C 1000mg dziennie.

*Terapia hormonalna:

a) duże dawki estrogenów - u kobiet z dużymi zaostrzeniami trądziku przed miesiączką poprawę mogą przynieść preparaty antykoncepcyjne, zawierające 50mg etynyloestradiolu. Z kolei preparaty z progesteronem mogą powodować zaostrzenie.

b) łączona terapia antyandrogenowa i estrogenowa - octan cyproteronu hamuje przemianę testosteronu w dihydrotestosteron. Połączenie 2 mg octanu cyproteronu i 35 mg etynyloestradiolu zmniejsza wydzielanie łoju. Dodatkowo czasami podaje się 50 d0 100 mg octany cyproteronu od 5 do 15 dnia cyklu.

c) leczenie układowe retinoidami:

Temat: Substancje aktywne stosowane w kosmetykach do pielęgnacji skóry trądzikowej.

Substancje aktywne stosowane w kosmetykach do pielęgnacji skóry trądzikowej:

1. Kwas salicylowy [Salicyli acid] - β-hydroksykwas, rozpuszczalny w oleju, przenika do środowiska ujścia gruczołu łojowego, w którym znajduje się dużo łoju. Powoduje tam zmniejszenie gęstości czopa zaskórnika; może mieć niewielkie działanie przeciwzapalne. Kwas salicylowy ma działanie złuszczające: może być stosowany w preparatach mających jednocześnie działanie zarówno przeciwtrądzikowe i zapobiegające starzeniu się skóry. Odpowiedni również do skóry wrażliwej.

2. Kwas glikolowy [Glycolic acid] - należy do α-hydroksykwasów, rozpuszczalny w wodzie. Działanie przeciwtrądzikowe nie jest duże, ale kwas ten złuszcza warstwę rogową naskórka→ ułatwia usunięcie zaskórnika. Serie kwasem glikolowym poleca się na blizny potrądzikowe.

3. Kwas laktobionowy - stosowany przy trądziku u osób ze skórą wrażliwą (słabe działanie przeciwtrądzikowe, ale działa jako substancja nawilżająca, zapobiegająca uszkodzeniom Substancje aktywne stosowane w kosmetykach do pielęgnacji skóry trądzikowe bariery pod wpływem leków o działaniu sprzyjającym rozwojowi trądziku). Polihydroksykwas - działa złuszczająco, usuwa zaskórniki. Antyoksydant, słabe działanie drażniące.

4. Amid kwasu nikotynowego [Niacinamide] - wit. B3 i PP (stosowane do ochrony przed pelagrą). Rozpuszczalny w wodzie, trwała substancja o małej masie cząsteczkowej; łatwo przenika do warstwy rogowej naskórka. Dobrze tolerowany przez skórę - nie powoduje podrażnienia, zaczerwienienia, suchości) - stosowany dla skór wrażliwych. Prekursor kofaktorów NAD i NADP oraz ich zredukowanych form (NADH i NADPH), które są ważne w wielu komórkowych enzymatycznych reakcjach metabolicznych. Wit. B3 nasila złuszczanie naskórka, zmniejsza wytwarzanie łoju, zmniejsza stany zapalne w trądziku.

5. Cynk [Zinc, Zinc Oxide] - działa przeciwzapalnie, stosowany w postaci doustnej i miejscowo. Dawka dostarczana 15mg/dobę, aby zachować stan zdrowia. Aktywność ponad 300 enzymów wymaga cynku.

Metaloproteinazy macierzy (MMP) są białkami zależnymi od cynku, które rozkładają wiele cząsteczek ważnych w gojeniu ran, takich jak czynniki sygnałowe oraz strukturalne białka macierzy pozakomórkowej (kolagen i elastyna). Cynk wchodzi w skład białek, które regulują replikację DNA i transkrypcję RNA.

Fosfataza zasadowa wymaga wielu jonów cynku i uczestniczy w metabolizmie fosforanu adenozyny, mającym znaczenie w hamowaniu reakcji zapalnej.

Jest składnikiem dysmutazy nadtlenkowej i metalotioneiny - silne działanie antyoksydacyjne.

- zmniejsza uszkodzenia komórkowe i genetyczne spowodowane przez UV

- wzmaga odporność fibroblastów skóry na stres oksydacyjny

- rozprasza i odbija UVA i UVB (filtr fizyczny-nie wchłania się w skórę, lecz tworzy na jej powierzchni powłokę ochronną).

6. Triklosan - substancja o działaniu przeciwbakteryjnym, stosowana zwłaszcza w składzie środków do odkażania rąk (np.: bez płukania). Triklosan znajduje się w składzie wielu preparatów przeciwtrądzikowych, ale nie jest to substancja bardzo skuteczna w zmniejszaniu liczby baterii Propionibacterium acnes.

7. Oczar wirginijski [Hamamelis virginiana] - substancja ściągająca zawierająca taniny z liści Hamamelis virginiana.

8. Papaja [Carica papaya] - enzym proteolityczny uzyskiwany z owocu papai, usuwa łój i złuszczające korneocyty z powierzchni skóry.

9. Soja [Glycine Soja] - frakcja świeżego mleka sojowego zawiera fitoestrogen, genisteinę,; uważa się ją za antyandrogen, zmniejszający wydzielanie łoju.

10. Substancje łagodzące:

- aloes [Aloe barbadensis]; zawiera dużą ilość salicylanu choliny - substancja przeciwzapalna

- bisabolol - wyciąg z rumianku, uzyskiwany przez destylację

- alantoina [Allantoin]- z korzenia żywokostu lub sztucznie z kwasu moczowego

- pantenol [Panthenol] - środek utrzymujący wilgoć i wzmacniający barierę skórną

- olejek z drzewa herbacianego [Melaleuca alternifolia] - lipofilny olejek eteryczny→ penetruje ujścia gruczołów łojowych→ regulując florę bakteryjną kanału włosowo-łojowego.

- miłorząb japoński [Ginkgo biloba]

- zielona herbata [Camelia sinensis - green tea]

- dziurawiec zwyczajny [Hypericum perforatum].

Temat: Trądzik różowaty.

Trądzik różowaty (Rosacea) - to choroba związana z rumieniem występującym wyłącznie na twarzy, grudkami, krostkami. Powstaje na podłożu łojotokowym i zaburzeń naczynioruchowych (łatwe czerwienienie się skóry pod wpływem bodźców fizycznych i emocjonalnych). Trądzik różowaty jest powszechny, występuje po 40 roku życia u obu płci, częściej u kobiet.

Etiopatogeneza:

- zaburzenia naczynioruchowe związane z autonomicznym układem nerwowym

- zaburzenia ze strony układu pokarmowego, zwłaszcza niedokwaśność soku żołądkowego.

- Helicobacter pylori

- zaburzenia wewnątrzwydzielnicze, na co wskazuje niewystępowanie zmian przed okresem pokwitania i ich częstość, w okresie pokwitania kobiet

* Demodex folliculorum i D. brevis - saprofity bytujące normalnie w aparacie mieszkowym. Znaczenie w rosacea pozostaje nieznane.

*Pityrosporum ovale - leczenie przeciwdrożdżakowe powoduje poprawę objawów rosacea

Czynniki mogące nasilać objawy rosacea:

*niewskazane: opalanie (solarium), sauna, gorące kąpiele, terapie ciepłem, gorące kąpiele, promieniowanie UV

Objawy i przebieg:

1. Postać rumieniowa - w okresie początkowym zmiany mają charakter rumieniowy, z przemijającym zaczerwienieniem skóry twarzy (pod wpływem bodźców fizycznych czy emocjonalnych pojawia się zaczerwienie, uczucie gorąca, pieczenia skóry)

2. Postać grudkowo-krostkowa - w dalszym przebiegu objawy naczyniowe utrwalają się w postaci teleangiektazji. Pojawiają się grudki i krosty.

3. Postać przerosła (rhinophyma) - na nosie i brodzie może następować przerost tkanek miękkich, przerost gruczołów łojowych. Zmiany te występują najczęściej u mężczyzn (przy postaci przerosłej wskazany jest zabieg chirurgiczny - ścinanie nożem elektrycznym). Zajęte mogą być oczy. Pacjenci skarżą się na uczucie dyskomfortu i poczucie obecności piasku w oczach. W ok. 50% przypadków występują powikłania oczne - zapalenia spojówek, brzegów powiek, rzadziej rogówki.

Rozpoznanie:

Substancje łagodzące rosacea: kasztanowiec, kora dębu, Ginkgo biloba, wit. C, rutyna; stosować zwłaszcza w okresie wiosennym i jesiennym; wskazane maski przeciwłojotokowo i wysuszające na przemian z maskami do cery naczyniowej

Niewskazane zabiegi:

*Jonoforeza - skuteczna przy rosacea, umożliwia wprowadzanie roztworu wit. C do skóry przez stymulację prądem elektrycznym

*Wskazany tylko peeling enzymatyczny; kwasy owocowe w niskich stężeniach (ok. 5%) przez dłuższy czas (kilka serii, krótki czas zabiegu); laseroterapia; leczenie IPL; maski algowe; krioterapia miejscowa; masaż relaksacyjny ciała

*Preparaty ochronne - w zimie tłuste kremy chroniące przed wysuszeniem skóry, latem kremy z filtrami UV, głównie fizycznymi (ZnO, TiO2)→filtry chemiczne wytwarzają ciepło; filtr UV powyżej 50.

Leczenie miejscowe - krem metronidazolowy 0,75-1%; antybiotyki: tetracyklina, erytromycyna, klindamycyna; Demodex folliculorum - krotamiton; Nizoral lub inne pochodne imidazolowe.

Leczenie ogólne - metronidazol 250-500 mg/dobę przez kilka tygodni - lek hepatotoksyczny

*Zmiany krostkowe - zaleca się:

- tetracykliny (1000mg/dobę →250-500mg/dobę)

- minocyklina (50-100mg/dobę)

- doksycyklina (50-100mg/dobę)

- erytromycyna (50-100mg/dobę)

- izotretynoina (Isotretinoin, Roaccutane)

- wit. przeciwłojotokowe

- kwas azelainowy

*U osób z rosacea nie wykonujemy mikrodermabrazji korundowej/diamentowej, można zastosować mikrodermabrazję tlenową (pod niskim ciśnieniem).

8



Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
O menopauzie i olejkach eterycznych słów kilka, Szkoła PSWIS, Kosmetologia, Semestr II, Aromaterapia
Dekalog aromaterapii, Szkoła PSWIS, Kosmetologia, Semestr II, Aromaterapia
Olejki eteryczne - panaceum na stres i bezsenność, Szkoła PSWIS, Kosmetologia, Semestr II, Aromatera
Aromaterapia dla skóry, Szkoła PSWIS, Kosmetologia, Semestr II, Aromaterapia
WYKWITY SKÓRNE I CHOROBY SKÓRY, Szkoła PSWIS, Dermatologia, Semestr I
Aromaterapeutyczne sposoby na problemy skórne, Szkoła PSWIS, Kosmetologia, Semestr II, Aromaterapia
Aromaterapeutyczne metody wzmacniania cebulek włosowych, Szkoła PSWIS, Kosmetologia, Semestr II, Aro
Na czym polega aromaterapia, Szkoła PSWIS, Kosmetologia, Semestr II, Aromaterapia
Cellulite - nieproszony gość na naszym ciele, Szkoła PSWIS, Kosmetologia, Semestr II, Aromaterapia
Kwasy beta, Szkoła PSWIS, Kosmetologia, Semestr I, Peelingi, PEELINGI
SKIEROWANIE PRACOWNIKA NA WSTĘPNE BADANIA, Technik BHP, CKU Technik BHP, CKU, Notatki szkoła CKU (BH
proces starzenia sie skory, Szkoła PSWIS, Kosmetologia, Semestr I, Skóra
Peeling chemiczny, Szkoła PSWIS, Kosmetologia, Semestr I, Peelingi, PEELINGI
Kwasy organiczne, Szkoła PSWIS, Kosmetologia, Semestr I, Peelingi, PEELINGI
Notatka do ppo.II semestr, SZKOŁA-Różności, BHP-2, Semestr II, Ochrona środowiska
Organziacja ochrony p.poż. w Polsce, SZKOŁA-Różności, BHP-2, Semestr II, Ochrona środowiska
RODZAJE CER, Szkoła PSWIS, Kosmetologia, Semestr I, Rodzaje cer
Peelingi, Szkoła PSWIS, Kosmetologia, Semestr I, Peelingi, PEELINGI
funkcje skóry, Szkoła PSWIS, Kosmetologia, Semestr I, Skóra

więcej podobnych podstron