Kto to jest przedsiębiorca?
Zgodnie z art. 43 [1] KC, przedsiębiorcą jest osoba fizyczna, osoba prawna i jednostka organizacyjna nie będąca osobą prawną, której ustawa przyznaje zdolność prawną, prowadząca we własnym imieniu działalność gospodarczą lub zawodową.
Pojęcie przedsiębiorcy zostało wyznaczone w oparciu o dwa kryteria - podmiotowe i funkcjonalne.
Przedsiębiorcą może być (kryterium podmiotowe): osoba fizyczna, osoba prawna, ułomna osoba prawna
Prowadzi zawodową działalność gospodarczą lub zawodową(kryterium funkcjonalne)
We własnym imieniu (czyli nie pełnomocnik, przedstawiciel, pośrednik)
Spółka cywilna nie jest przedsiębiorcą - nie należy do jednostek organizacyjnych określonych w art. 33 [1] kc. W ramach spółki cywilnej przedsiębiorcami są wspólnicy
Działalność zawodowa - wykonywana w sposób profesjonalny, we własnym imieniu, w sposób wymagający uwzględnienia określonych procedur.
Kodeks cywilny wprowadza rozróżnienie między działalnością gospodarczą a zawodową, natomiast na gruncie ustawy o usdg działalność zawodowa wchodzi w skład pojęcia działalności gospodarczej.
Co to jest Krajowy Rejestr Sądowy?
Krajowy Rejestr Sądowy - urzędowy, jawny (dostępny dla wszystkich) zbiór danych dotyczących podmiotów określonych w ustawie
Rodzaje rejestrów w KRS:
Rejestr przedsiębiorców
Rejestr stowarzyszeń i innych organizacji
Rejestr dłużników niewypłacalnych
Na czym polega zasada jawności rejestrów?
Każdy ma prawo dostępu do danych zawartych w rejestrze za pośrednictwem Centralnej Informacji. Każdy ma też prawo otrzymać poświadczone odpisy, wyciągi, zaświadczenia i nfromacje z Rejestru. W tym przejawia się funkcja informacyjna rejestru.
Jawność formalna oznacza możliwość dostępu do wpisów znajdujących się w KRS, przy czym uprawnienie takie ma każda osoba, a więc możemy mówić o jawności formalnej pełnej.
Jawność materialna oznacza zupełność i prawdziwość danych zawartych w KRS. Z zupełności funkcji informacyjnej wynika domniemanie prawne znajomości wszystkich danych zawartych w KRS, a także domniemanie nieznajomości danych nieujawnionych.
Co to jest firma i w jaki sposób tworzy się firmę?
Art. 432. § 1. Przedsiębiorca działa pod firmą.
§ 2. Firmę ujawnia się we właściwym rejestrze, chyba że przepisy odrębne stanowią inaczej.
Firma jest obowiązkowym oznaczeniem przedsiębiorcy. Przedsiębiorca musi działać pod firmą i ma obowiązek ujawnienia jej w rejestrze.
Z czego składa się firma:
Korpus
Dodatki obligatoryjne
Dodatki fakultatywne
Firma Os. Fizycznej - imię i nazwisko (korpus) + ewentualny dodatek fakultatywny, nie przewidziano dodatku obligatoryjnego
Firma os. Prawnej - nazwa (korpus) + forma prawna prowadzenia działalności gospodarczej (dodatek obligatoryjny) + ewentualny dodatek fakultatywny np. wskazujący na przedmiot działalności, siedzibę tej osoby oraz inne określenia dowolnie obrane (art. 43 [5] §2
Rodzaje firm:
Czy brzmienie firmy uległo zmianie od czasu jego ustalenia pierwotnego w aktach założycielskich przedsiębiorcy, czy stanowi formę pochodną w stosunku do brzmienia pierwotnego.
Pierwotna - powstaje przy powstaniu danej spółki
Pochodna - tak, która w toku działania ulega zmianie w KRS
Czy ograniczono brzmienie firmy do elementów obligatoryjnych:
Prosta - korpus i dodatek obligatoryjny
Złożona - dochodzi dodatek fakultatywny
Rodzaj dominujących elementów w brzmieniu
Osobowe - zawierają nazwisko lub nazwa wspólnika
Rzeczowe - przedmiot działalności np. biuro podróży.
fantazyjne - "leśny duszek" z o. o.
Kombinowana - kombinacja wszystkich wyżej wymienionych elementów
Podstawa prawna tworzenia firmy dla spółek znajdują się w KSH:
Podstawą firmy spółki jawnej jest art. 24 KSH
Podstawą firmy spółki komandytowej jest art. 104 KSH
Podstawą firmy spółki komandytowo akcyjnej jest art. 127 KSH
Podstawą firmy spółki partnerskiej jest art. 90 KSH
Podstawą firmy spółki akcyjnej jest art. 305 KSH
Podstawą firmy spółki z o. o. jest art. 160 KSH
Czy firmę można zbyć?
Art. 43 [9] Firmy nie można zbyć, bo firma łączy się z przedsiębiorcą. Można zbyć nazwę firmy.
Czy prawo do firmy podlega ochronie i jakie roszczenia przysługują w razie jej naruszenia?
Przedsiębiorca, którego prawo do firmy zostało zagrożone cudzym działaniem, może żądać zaniechania tego działania, chyba że nie jest ono bezprawne. W razie dokonanego naruszenia może on także żądać usunięcia jego skutków, złożenia oświadczenia lub oświadczeń w odpowiedniej treści i formie, naprawienia na zasadach ogólnych szkody majątkowej lub wydania korzyści uzyskanej przez osobę , która dopuściła się naruszenia (art. 43 [10] KC). System ochrony prawa do firmy przewidziany w tym art. Jest modelem wyłącznym dla ochrony tego prawa i tym samym wyłącza możliwość sięgnięcia do art. Dot. ochrony dóbr osobistych.
Prawo do firmy podlega ochronie, a ta ochrona obejmuje następujące roszczenia:
Roszczenie o zaniechanie działań zagrażających prawu do firmy
Istnienie przesłanki bezprawności działania sprawcy, przy czym ciężar dowodu braku bezprawności działania ciąży na pozwanym, a powód ma obowiązek wykazania, że przysługuje mu prawo do firmy, a zagrożenie tego prawa jest realne. Roszczenie to ma charakter prewencyjny.
Roszczenie o usunięcie skutków naruszenia prawa do firmy
Można dochodzić takiego czynnego zachowania się pozwanego, które ma usunąć skutki naruszenia, za które pozwany ponosi odpowiedzialność.
Przedsiębiorca musi wykazać, że pozwany dopuścił się czynu którego skutkiem było naruszenie jego prawa do firmy.
Przesłanką tego roszczenia nie jest zawinione działanie osoby, ale wystąpienie samego skutku.
Może być dochodzone kumulatywnie z roszczeniem o zaniechanie
Roszczenie o złożenie oświadczenia woli w odpowiedniej treści i formie
Roszczenie o naprawienie szkody majątkowej
Na zasadach ogólnych art. 415 - wystąpienie szkody majątkowej, spowodowanie szkody przez zdarzenie, z którym prawo łączy obowiązek odszkodowawczy, związek przyczynowy między tym zdarzeniem a szkodą
Ciężar udowodnienia przesłanek spoczywa na przedsiębiorcy.
Podstawą odpowiedzialności odszkodowawczej jest wina sprawcy szkody.
Roszczenie o wydanie korzyści przez osobę, która dopuściła się naruszenia
Alternatywa w stosunku do roszczenia o naprawienie szkody majątkowej
Korzystne rozwiązanie, które pozwala na przywrócenie stanu poprzedniego nawet w sytuacji gdy udowodnienie lub przypisanie winy nie jest możliwe bądź napotyka trudności.
Ustawodawca nie uzależnia wydania bezprawnie uzyskanej korzyści od zaistnienia po stronie przedsiębiorcy uszczerbku majątkowego
Ochrona prawa do firmy w postępowaniu nieprocesowym realizowana jest przez sąd rejestrowy. Ma on obowiązek sprawdzić, czy zgłaszane do rejestru firmy mają brzmienie zgodne z prawem, a także, czy wpis danej firmy nie narusza prawa do firmy innych przedsiębiorców ( pierwszeństwo wpisu, badanie dostatecznej różnicy między brzmieniem firm już wpisanych do tych, które są zgłaszane.)
Co to jest prokura?
Art. 109 KC Prokura jest szczególnym rodzajem pełnomocnictwa udzielonym przez przedsiębiorcę podlegającego obowiązkowi wpisu do rejestru przedsiębiorców (-> art. 36 ustawy o KRS), które obejmuje umocowanie do czynności sądowych i pozasądowych, jakie są związane z prowadzeniem przedsiębiorstwa. Prokury nie można ograniczyć ze skutkiem wobec osób trzecich, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej.
Szczególny rodzaj pełnomocnictwa
Udzielany przez przedsiębiorcę podlegającego obowiązkowi wpisu do rejestru
Obejmuje umocowanie do czynności sądowych i pozasądowych
Jaki jest zakres działania prokurenta?
Prokura stanowi najszersze pełnomocnictwo znane prawu polskiemu. Prokura obejmuje umocowanie do czynności sądowych i pozasądowych, które są związane z prowadzeniem przedsiębiorstwa. Chodzi o wszystkie czynności związane z prowadzeniem danego przedsiębiorstwa, a ograniczenia prokury mogą nastąpić jedynie w drodze ustawy. Prokura upoważnia do prowadzenia spraw przedsiębiorstwa , z czego wynika wyłączenie czynności prowadzących do zaprzestania jego prowadzenia, co znajduje odzwierciedlenie w sytuacji wygaśnięcia prokury ipso iure z chwilą otwarcia likwidacji spółki handlowej.
Jakie są ograniczenia prokury?
Art. 1093
Do zbycia przedsiębiorstwa,
do dokonania czynności prawnej, na podstawie której następuje oddanie go do czasowego korzystania,
oraz do zbywania i obciążania nieruchomości
jest wymagane szczególne pełnomocnictwo do poszczególnej czynności.
Prokury nie można przenosić na inne osoby.
Art. 1096. Prokura nie może być przeniesiona, ALE Prokurent może ustanowić pełnomocnika do poszczególnej czynności lub pewnego rodzaju czynności.
Art. 1095. Prokurę można ograniczyć do zakresu spraw wpisanych do rejestru oddziału przedsiębiorstwa (prokura oddziałowa).
Art. 109 znacznik 1 § 2. Nie można ograniczyć prokury ze skutkiem wobec osób trzecich, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej.
Oznacza to, że prokurent, który ma umocowanie do zaciągania zobowiązań do 10 000zł, a podpisze umowę na 15 000 zł, to umowa będzie ważna, bo nie można ograniczyć prokury ze skutkiem wobec osób trzecich.
Umowa będzie więc ważna, co nie wyklucza odpowiedzialności dyscyplinarnej prokurenta.
Gwarancja bezpieczeństwa obrotu, jak i pewności obrotu z udziałem przedsiębiorców.
Prokura zwalnia osoby trzecie od każdorazowego badania zakresu umocowania, a naruszenia ograniczeń wewnętrznych przez prokurenta, mogłoby jedynie powodować odpowiedzialność prokurenta względem przedsiębiorcy, jest jednak bezskuteczne w relacji do osób trzecich i nie wpływa na ważność czynności prawnej dokonanej przez prokurenta.
Jakie są rodzaje prokury:
Łączna
Więcej niż jeden prokurent
Przedsiębiorca może postanowić, że składanie oświadczeń woli o zakresie prokury może być wykonywane jedynie łącznie przez wskazaną liczbę prokurentów. Żaden z nich nie może zatem dokonywać czynności samodzielnie.
Model mieszanej reprezentacji - współdziałanie jednego członka zarządu łącznie z prokurentem.
Oddziałowa
Ograniczona do zakresu spraw wpisanych do rejestru oddziału przedsiębiorstwa
Samoistna (jednoosobowa)
Oznacza, że prokurent jest umocowany samodzielnie do czynności prawnych objętych zakresem prokury (dotyczy to każdego prokurenta, albowiem przedsiębiorca może ustanowić więcej niż jednego prokurenta)
W jakie formie udziela się prokury?
Prokura powinna być udzielona na piśmie pod rygorem nieważności.
Czy prokura podlega wpisowi do rejestru?
Prokura jest ujawniana w rejestrze przedsiębiorców. Obowiązek zgłoszenia prokury do rejestru ciąży na przedsiębiorcy (art. 109 [8]). Wpis ma charakter deklaratywny, powinien określać rodzaj prokury, a w przypadku prokury łącznej także sposób jej wykonywania.
Kto może być prokurentem?
Wyłącznie osoba fizyczna mająca pełną zdolność do czynności prawnych.
Które spółki zaliczamy do spółek osobowych, a które do kapitałowych
zamknięty katalog spółek handlowych
Osobowe
Jawna (wzór spółki osobowej)
Komandytowa
Komandytowo - akcyjna
Partnerska
Kapitałowe
Z ograniczoną odpowiedzialnością
Akcyjna (wzór spółki kapitałowej)
Czy spółka cywilna jest przedsiębiorcą?
Nie, spółka cywilna jest rodzajem umowy. Przedsiębiorcami w spółce cywilnej są jej wspólnicy.
Czy spółka cywilna ma firmę?
Nie, gdyż spółka cywilna nie jest przedsiębiorcą, lecz swoistą umową zobowiązaniową.
Przedsiębiorca (czyli osoba fizyczna) działa pod firmą. Spółka cywilna nie jest podmiotem i jako taka nie ma firmy.
Co jest potrzebne do utworzenia spółki cywilnej?
Umowa spółki powinna być zawarta na piśmie. (ad probationem) Wspólnicy zobowiązują się do osiągnięcia zakładanego celu gospodarczego przez działanie w sposób oznaczony, w szczególności poprzez wniesienie wkładów.
Umowa spółki musi określać: (postanowienia obligatoryjne) |
Dodatkowo umowa może określać (postanowienia fakultatywne) |
Określenie stron (wspólnicy) |
Sposób i zakres umocowania do reprezentacji (art. 866 KC) |
Zobowiązanie do osiągnięcia celu gospodarczego |
Udział w zyskach i uczestnictwo w stratach (art. 867) - wyłączyć można udział w stratach, a w zyskach nie. |
Czas trwania spółki (jeżeli jest oznaczony) |
Można zastrzec wejście spadkobierców wspólnika w zobowiązania zmarłego wspólnika (art. 872) |
Wkłady własne wspólników (sposób realizacji celu) |
Warunki rozwiązania spółki (art. 873) |
Kto może być wspólnikiem spółki cywilnej
Spółkę cywilną mogą zawierać osoby fizyczne jak i osoby prawne. Wspólnikami spółki cywilnej mogą być osoby fizyczne i osoby prawne jednocześnie. Wspólnikiem nie może być jednak inna spółka cywilna.
Czy spółka cywilna ma odrębny majątek od majątku wspólników?
Nie, spółka cywilna nie posiada odrębnego swojego majątku. Spółka nie ma podmiotowości prawnej, więc majątek, którym dysponuje, jest majątkiem wspólnym wszystkich wspólników. Majątek wspólny wspólników jest wyodrębniony od ich majątków osobistych i tworzy tzw. współwłasność łączną wspólników.
Jakie są skutki wspólności łącznej w spółce cywilnej?
Skutkiem wspólności łącznej jest zakaz rozporządzania udziałem we wspólnym majątku wspólników w czasie trwania spółki (art. 863 § 1). Ponadto, przez czas trwania spółki wspólnik nie może domagać się podziału majątku spółki (majątku wspólnego). Nierozerwalność wspólności łącznej w trakcie trwania spółki jest bezwzględna, a jej celem jest zapewnienie niezmienności składu osobowego i spełnienie zasadniczej funkcji tego majątku - utrzymanie go w koncentracji pozwalającej na realizację wspólnego celu. Oznacza to również, że wierzyciel wspólnika nie może żądać zaspokojenia z jego udziału we wspólnym majątku wspólników ani z udziału w poszczególnych składnikach tego majątku. (art. 863§3)
Co może być wkładem do spółki cywilnej?
Art. 861 - wkład może polegać na wniesieniu do spółki własności lub innych praw albo na świadczeniu usług ; wkład pieniężny, rzeczowy, usługowy.
Jakie są cechy charakterystyczne odpowiedzialności za zobowiązania w spółce cywilnej?
Stosownie do przepisów art. 864 kodeksu cywilnego (k.c.) wspólnicy spółki cywilnej odpowiadają solidarnie za zobowiązania zaciągnięte w związku z prowadzeniem działalności spółki cywilnej. Odpowiedzialność solidarna oznacza, że wierzyciel może żądać całości lub części świadczenia od wszystkich dłużników łącznie, od kilku z nich lub od każdego z osobna, a zaspokojenie wierzyciela przez któregokolwiek z dłużników zwalnia pozostałych. W następstwie uregulowania należności przez jednego ze wspólników może on kierować roszczenia regresowe do majątków indywidualnych pozostałych wspólników.
Odpowiedzialność wspólników spółki cywilnej jest odpowiedzialnością osobistą, nieograniczoną oraz pierwszorzędną. Odpowiedzialność osobista oznacza, iż wierzyciel może dążyć do zaspokojenia swojego roszczenia z majątku osobistego wspólników spółki cywilnej. Co więcej, przepisy Kodeksu cywilnego nie przewidują górnej granicy odpowiedzialności wspólników, a zatem wysokość odpowiedzialności jest zawsze wyznaczana poprzez wysokość zaciągniętych zobowiązań i w stosunku do osób trzecich nie może ulec ograniczeniu. Pierwszorzędność odpowiedzialności oznacza natomiast, iż wierzyciel dążąc do zaspokojenia swojego roszczenia nie musi w pierwszej kolejności zaspokajać go z majątku spółki, a dopiero w sytuacji, gdyby ten majątek nie był wystarczający, dążyć do zaspokojenia z majątku osobistego wspólników.
Solidarność wspólników art. 864:
Jest osobista, można sięgnąć do majątku osobistego wspólnika
Jest nieograniczona, nie możemy ograniczyć odpowiedzialności wobec osób trzecich art. 864
Jest Pierwszorzędna, dłużnik nie musi sięgać najpierw do majątku spółki
Na czym polegają czynności zwykłego zarządu, czynności przekraczające zwykły zarząd i czynności nagłe?
Mając na uwadze treść art. 865 § 1 Kodeksu cywilnego „każdy wspólnik jest uprawniony i zobowiązany do prowadzenia spraw spółki”. Każdy wspólnik może, bez uprzedniej uchwały wspólników, prowadzić sprawy, które nie przekraczają zakresu zwykłych czynności spółki. Jeżeli jednak przed zakończeniem takiej sprawy chociażby jeden z pozostałych wspólników sprzeciwi się jej prowadzeniu, potrzebna jest uchwała wspólników. Natomiast czynność nagłą, której zaniechanie mogłoby narazić spółkę na niepowetowane straty, każdy wspólnik może wykonać bez uprzedniej uchwały wspólników. Prawo wspólnika do prowadzenia spraw spółki może mu zostać odebrane jedynie za jego zgodą, a z ważnych powodów także na mocy orzeczenia sądu.
Czynności zwykłego zarządu
wykonanie usługi wchodzącej w zakres normalnej działalności gospodarczej jednostki,
dokonanie innej czynności zwyczajowo dokonywanej w normalnym toku działalności
Przez pojęcie „czynności zwykłego zarządu” należy rozumieć takie działania, które zapewniają prawidłowy przebieg w toku normalnej działalności spółki
Czynności przekraczające zwykły zarząd
Ponadstandardowe działania dokonywane ponad zakresem normalnej / typowej działalności spółki
Czynności nagłe:
Takie, których zaniechanie mogłoby narazić spółkę na niepowetowane straty
Na czym polega reprezentacja spółki cywilnej, kto ją reprezentuje i jakie są zasady reprezentacji?
W braku odmiennej umowy lub uchwały wspólników każdy wspólnik jest umocowany do reprezentowania spółki w takich granicach, w jakich jest uprawniony do prowadzenia jej spraw (art. 866 KC). Z powyższego wynika, iż mające charakter względnie obowiązujący, zasady reprezentacji, tworzone są poprzez odesłanie do obowiązujących w danej spółce cywilnej. Z brzmienia przepisu wynika, iż wspólnikowi przysługuje prawo samodzielnej reprezentacji spółki, jeżeli dotyczy to czynności nieprzekraczających zakresu zwykłych czynności oraz to, że wspólnik ma prawo do reprezentowania spółki, jeżeli realizuje czynność nagłą, której zaniechanie mogłoby narazić spółkę na niepowetowane straty. Przez pojęcie „czynności zwykłego zarządu” należy rozumieć takie działania, które zapewniają prawidłowy przebieg w toku normalnej działalności spółki. W przypadku czynności przekraczających zakres czynności zwykłych, a także w przypadku zwykłych czynności spółki wobec których jeden ze wspólników zgłosił sprzeciw, przed podjęciem czynności czynności związanych z reprezentacją spółki konieczne jest podjęcie uchwały wspólników.
Czy spółka cywilna może udzielić prokury?
Nie, nie może, ponieważ nie posiada statusu przedsiębiorcy. Jedynie wspólnicy spółki cywilnej, jako przedsiębiorcy, mogą udzielić prokury
Czy można wyłączyć wspólnika spółki cywilnej od udziału w zyskach?
Nie, nie jest to możliwe.
Każdy wspólnik jest uprawniony do równego udziału w zyskach i w tym samym stosunku uczestniczy w stratach, bez względu na rodzaj i wartość składu. W umowie można ustalić inny stosunek uczestnictwa w zyskach i stratach, a nawet wyłączyć niektórych wspólników od udziału w stratach. Nie można wyłączyć wspólnika od udziału w zyskach.
Czy można wyłączyć wspólnika spółki cywilnej od udziału w stratach?
Tak, można. Patrz art. 867
Czy wspólnik może żądać podziału i wypłaty zysków w trakcie trwania spółki cywilnej?
Co do zasady nie, gdyż ze względu na stałość spółki wspólnik może żądać podziału i wypłaty zysków dopiero po rozwiązaniu spółki. Jednakże gdy spółka została zawarta na czas dłuższy, wspólnicy mogą żądać podziału i wypłaty zysków z końcem każdego roku obrachunkowego.
Jakie spółki są spółkami handlowymi?
Zgodnie z art. 1 paragraf 2 KSH spółkami handlowymi są: spółka jawna, spółka partnerska, spółka komandytowa, spółka komandytowo- akcyjna, spółka z ograniczoną odpowiedzialnością i spółka akcyjna.
Czy do kwestii regulowanych w KSH stosuje się przepisy KC?
Na podstawie art. 2 KSH przepisy Kodeksu Cywilnego mogą znaleźć zastosowanie w sprawach tworzenia, organizacji, funkcjonowania, rozwiązywania, łączenia, podziału i przekształcenia spółek handlowych w takim zakresie, w jakim sprawy te nie zostały uregulowane w kodeksie spółek handlowych, bądź nie zostały uregulowane wyczerpująco.
Ponadto, przepisy kodeksu cywilnego mogą być stosowane odpowiednio, jeżeli wymaga tego właściwość (natura) stosunku prawnego spółki handlowej.
Relacje kodeksu handlowego i kodeksu cywilnego:
Dawniej tylko rola posiłkowa (uzupełniająca) - w pierwszej kolejności kodeks handlowy, ustawy szczególne, prawo zwyczajowe i dopiero kodeks cywilny
W latach '60 to się zmieniło i większość kwestii regulował kodeks cywilny
Obecny kodeks spółek handlowych reguluje relacje z kodeksem cywilnym w art. 2
Przepisy KSH są autonomiczne w stosunku do KC - to, co jest uregulowane wyczerpująco w KSH, to czerpiemy z KSH i nie odnosimy się do KC np. art. 21 KSH określa wyczerpująco kwestię nieważności spółki kapitałowej.
Jeżeli dany element przedmiotowy nie jest wystarczająco lub wcale uregulowany w KSH, to powinniśmy stosować przepisy KC wprost. Tak jest w przypadku:
Firmy
Prokury
Przedawnienia
Jeżeli wymaga tego właściwość i natura spółki handlowej, przepisy KC stosujemy odpowiednio.
Co trzeba sprawdzić, aby uznać KSH za właściwy:
Czy dana kwestia jest uregulowana w KSH
Czy jest regulacja negatywna.
Regulacja negatywna dotyczy przypadku, w którym przepisy kodeksu spółek handlowych regulują dane zagadnienie wyczerpująco z pominięciem przepisów kodeksu cywilnego.
Czy można zastosować przepisy spółek handlowych w drodze analogii np. 420 paragraf 2 można stosować do Rady Nadzorczej lub Zarządu spółki
Czy spółki osobowe są osobami prawnymi?
Nie, spółki jawne nie są osobami prawnymi - nie posiadają osobowości prawnej. Są one jednostkami organizacyjnymi niebędącymi osobami prawnymi , wyposażonymi przez ustawodawcę w zdolność prawną i zdolność do czynności prawnych (tzw. ułomnymi osobami prawnymi) Spółki osobowe posiadają podmiotowość prawną. Istota podmiotowości prawnej polega na tym, mogą one we własnym imieniu nabywać prawa, zaciągać zobowiązania, pozywać i być pozywaną.
Czy można przenieść na inną osobę prawa i obowiązki wspólników albo część takich praw i obowiązków? Art. 10 KSH
Ogół praw i obowiązków wspólnika spółki osobowej może być przeniesiony na inną osobę tylko wówczas, gdy umowa spółki tak stanowi. Wynika to z zasady niezmienności składu osobowego.
Do tego przeniesienia może dojść tylko po uzyskaniu pisemnej zgody wszystkich pozostałych wspólników, chyba że umowa spółki stanowi inaczej. Takie przeniesienie łącznie praw i obowiązków nie wpływa na istnienie spółki i stanowi rozporządzenie członkostwem. Bezwzględnie nie można przenosić części praw i obowiązków wspólnika na inną osobę, co oznacza zakaz rozszczepiania praw spółkowych z tytułu członkowstwa. Charakterystyczne jest przyjęcie solidarnej odpowiedzialności wspólnika występującego ze spółki i przystępującego do spółki za zobowiązania wspólnika ustępującego (art. 10 paragraf 3)
Na czym polega spółka jawna?
Spółka jawna jest osobową spółką prawa handlowego. Jest podstawowym typem (normatywnym wzorcem) dla innych spółek osobowych prawa handlowego (spółki partnerskiej, spółki komandytowej i spółki komandytowo-akcyjnej).
Spółka jawna ma zdolność prawną, zdolność do czynności prawnych (czyli sama może nabywać prawa oraz zaciągać zobowiązania), zdolność sądową (czyli może sama pozywać oraz być pozywaną). Innymi cechami spółki są wyodrębnienie organizacyjne i majątkowe od wspólników oraz działanie pod własną firmą.
Spółka jawna mimo podmiotowości prawnej nie jest osobą prawną, lecz jednostką organizacyjną nie będącą osobą prawną, której ustawa przyznaje zdolność prawną (często nazywaną tzw. ułomną osobą prawną).
Celem spółki jest prowadzenie przedsiębiorstwa pod własną firmą.
Jakie są elementy umowy spółki jawnej / spółki partnerskiej oraz jej forma?
Umowa spółki powinna być zawarta na piśmie. Brak takiej formy skutkuje nieważnością umowy.
Umowa spółki jawnej powinna zawierać: art. 25
1) firmę i siedzibę spółki,
Jeżeli siedziba nie została wyraźnie wskazana w umowie, to za siedzibę przyjmuje się miejsce zamieszkania wspólników upoważnionych do reprezentowania spraw spółki, albo miejsce "centrum działalności" spółki
2) określenie wkładów wnoszonych przez każdego wspólnika i ich wartość,
Każdy wspólnik musi wnieść określony wkład - zobowiązanie, które wspólnik podejmie do realizacji celu spółki.
Wkład pieniężny lub wkład niepieniężny (aport)
Jeżeli nie określono wartości wkładów, to domniemywa się że wartość wkładów jest równa (art. 48§1)
3) przedmiot działalności spółki,
4) czas trwania spółki, jeżeli jest oznaczony.
Jeżeli nie uwzględnimy w umowie czasu trwania spółki, to czas będzie uznany jako nieokreślony
Co powinna zawierać firma spółki jawnej / partnerskiej / komandytowej / komandytowo - akcyjnej?
Firma spółki jawnej art. 24: nazwiska lub firmy (nazwy) wszystkich wspólników albo nazwisko albo firmę (nazwę) jednego albo kilku wspólników oraz dodatkowe oznaczenie "spółka jawna" (sp. j.)
Firma spółki partnerskiej art. 89: powinna zawierać nazwisko co najmniej jednego partnera, dodatkowe oznaczenie "i partner" bądź "i partnerzy" albo "spółka partnerska" oraz określenie wolnego zawodu wykonywanego w spółce.
Firma spółki komandytowej art. 104: powinna zawierać nazwisko jednego lub kilku komplementariuszy oraz dodatkowe oznaczenie "spółka komandytowa" (sp. k.) nazwisko komandytariusza nie może być zamieszczane w firmie spółki. W przypadku jego zamieszczenia, komandytariusz odpowiada wobec osób trzecich tak jak komplementariusz.
Firma spółki komandytowo- akcyjnej art. 127: powinna zawierać nazwiska jednego lub kilku komplementariuszy oraz dodatkowe oznaczenie "spółka komandytowo- akcyjna" (s. k. a.). Jeżeli komplementariuszem jest osoba prawna, firma spółki komandytowo- akcyjnej powinna zawierać pełne brzmienie firmy (nazwy) tej osoby prawnej z dodatkowym oznaczeniem "spółka komandytowo- akcyjna". Nie wyklucza to zamieszczenia nazwiska komplementariusza będącego osobą fizyczną. Nazwisko lub firma (nazwa) akcjonariusza nie może być zamieszczane w firmie spółki.
W jakim momencie powstają spółki osobowe?
Spółki osobowe powstają z chwilą wpisu do rejestru. Oznacza to konstytutywny charakter wpisu do KRS.
Czy spółka jawna ma odrębny majątek od wspólników?
Tak, spółka posiada odrębny majątek od wspólników, który stanowią rzeczy i prawa wniesione tytułem wkładu, jak również nabyte lub uzyskane dla spółki w toku jej istnienia (art. 28 KSH)
Czy za wnoszone do spółki wkłady wspólnik może żądać odsetek?
Zgodnie z art. 53 KSH wspólnik ma prawo żądać corocznie wypłacenia odsetek w wysokości 5% od swojego udziału kapitałowego, który odpowiada wartości rzeczywiście wniesionego wkładu, nawet gdy spółka poniosła stratę.
Czy spółka jawna może zaciągać zobowiązania?
Tak, przyznana została jej zdolność prawna, z której wynika podmiotowość prawna. Wprost o możliwości zaciągania zobowiązań stanowi art. 8
Kto odpowiada za zobowiązania spółki jawnej i jakie są cechy tej odpowiedzialności?
Art. 22 § 2 - każdy wspólnik odpowiada za zobowiązania spółki całym swoim majątkiem i osobiście
Odpowiedzialność czteroprzymiotnikowa :
Osobista - każdy wspólnik odpowiada za zobowiązania spółki całym swoim majątkiem i osobiście
Odpowiedzialność bez ograniczenia (nieograniczona)- w spółkach jawnych nie ma minimalnej sumy wniesienia wkładów, czyli nie ma wystarczającego przyszłego zabezpieczenia wierzytelności ; celem jest ochrona przyszłych wierzycieli spółki ze względu na brak ustalenia minimalnego kapitału zakładowego
Solidarna - bierna solidarność
Wierzyciel może żądać spełnienia wierzytelności od jednego wspólnika, wybranych wspólników lub wszystkich wspólników. Spełnienie świadczenia przez któregokolwiek wspólnika zwalnia pozostałych wspólników z odpowiedzialności
Subsydiarna art. 31
Egzekucję z majątku wspólnika można prowadzić dopiero gdy egzekucja z majątku spółki okaże się bezskuteczna.
Odpowiedzialność subsydiarna powstaje w momencie powstania spółki, czyli wpisu do KRS.
Wcześniej, tzn, w momencie zawiązania spółki (podpisania umowy) odpowiadają solidarnie wspólnicy art. 25 [1] § w zw. Z art. 31 § 3 ; osoby, które działały w imieniu spółki po jej zawiązaniu a przed jej wpisaniem do rejestru, za zobowiązania wynikające z tego działania odpowiadają solidarnie.
Nieograniczalna art. 34
Bezskuteczność odmiennych postanowień umownych
Szczególne sytuacje odpowiedzialności:
Dodatkowym zabezpieczeniem dla wierzycieli spółki jawnej jest fakt, że osoba przystępująca do spółki odpowiada za zobowiązania spółki powstałe przed dniem jej przystąpienia. (art. 32 KSH)
Art. 33
Kto zawiera umowę spółki jawnej z przedsiębiorcą jednoosobowym,
który wniósł do spółki przedsiębiorstwo,
odpowiada także za zobowiązania powstałe przy prowadzeniu tego przedsiębiorstwa przed dniem utworzenia spółki
do wartości wniesionego przedsiębiorstwa według stanu w chwili wniesienia,
a według cen w chwili zaspokojeniawierzyciela.
Jakie są zasady prowadzenia spraw spółki w spółce jawnej?
Do prowadzenia spraw spółki jest w zasadzie uprawniony, a jednocześnie zobowiązany każdy wspólnik. Bez uprzedniej uchwały każdy z nich może prowadzić sprawy spółki nieprzekraczające zakresu zwykłych czynności spółki. Jeżeli jednak przed załatwieniem danej sprawy, choćby jeden z pozostałych wspólników sprzeciwi się jej przeprowadzeniu, to potrzebna jest uprzednia uchwała wszystkich wspólników.
Rodzaje spraw spółki:
Sprawy zwykłe (zwykłe czynności) art. 42
Każdy wspólnik bez potrzeby uchwały wspólników może dokonywać czynności zwykłych, chyba że ktoś ze wspólników się sprzeciwi - wówczas konieczna jest jednomyślność wszystkich wspólników mających prawo prowadzenia spraw spółki
Przekraczające zakres zwykłych czynności art. 43
Jednomyślna uchwała wszystkich wspólników ( w tym także tych pozbawionych prawa prowadzenia spraw spółki)
Czynność nagła - wskazująca na krótką dyspozycję czasową. Art. 44
Wspólnik mający prawo prowadzenia spraw spółki może bez uchwały wspólników wykonać czynność nagłą, której zaniechanie mogłoby wyrządzić spółce poważną szkodę.
Prowadzenie spraw spółki art. 40:
Prowadzenie spraw spółki może być powierzone jednemu lub kilku wspólnikom bądź na mocy umowy spółki, bądź na podstawie późniejszej uchwały wspólników. Pozostali wspólnicy są wówczas wyłączeni od prowadzenia spraw spółki
Prawo prowadzenia spraw spółki może być odebrane wspólnikowi z ważnych powodów, na mocy prawomocnego orzeczenia sądu; dotyczy to również zwolnienia wspólnika od obowiązku prowadzenia spraw spółki.
Wspólnik nie otrzymuje wynagrodzenie za prowadzenie spraw spółki.
Prowadzenie spraw spółki może być w umowie lub w uchwale powierzone jednemu lub kilku wspólnikom. Pozostali wspólnicy są wówczas wyłączeni od prowadzenia spraw spółki. Jeżeli prowadzenie spraw spółki powierzono kilku wspólników, stosuje się do nich przepisy ustawy dotyczące prowadzenia spraw przez wszystkich wspólników tzn. że np. uchwałę wszystkich wspólników zastępuje wówczas uchwała tych wspólników, którzy mają prawo prowadzenia spraw spółki.
Czy wspólnik prowadzący sprawy spółki jawnej otrzymuje wynagrodzenie?
Nie. Mówi o tym wprost art. 46.
Na czym polega reprezentacja i kto może reprezentować spółkę jawną?
Reprezentacja spraw spółki:
Co do zasady każdy wspólnik jest uprawniony do reprezentowania spraw spółki (art. 29) i prawo to dotyczy wszystkich czynności sądowych i pozasądowych
Formy: reprezentacji
Każdy wspólnik indywidualnie
Umowa może całkowicie wyłączyć reprezentację jednego wspólnika z prawa reprezentacji
Umowa może stanowić, że wspólnik jest uprawniony do reprezentacji tylko łącznie z innym wspólnikiem lub z prokurentem (art. 30 §1)
§ 2. Pozbawienie wspólnika prawa reprezentowania spółki może nastąpić wyłącznie z ważnych powodów na mocy prawomocnego orzeczenia sądu.
Ograniczenie reprezentacji: w umowie spółki lub na mocy orzeczenia sądu.
Nazwiska i imiona osób uprawnionych do reprezentacji i sposób reprezentacji objęte są obowiązkiem ujawienia w KRS.
Prawa reprezentowania spółki nie można ograniczyć ze skutkiem wobec osób trzecich.
Przykład: ograniczenie przedmiotowe - podpisanie zobowiązań tylko do 20 tys. , a on zawarł w imieniu spółki umowę na 30 tys. to umowa pozostaje ważna, bo skutkiem nie może być ograniczenie praw osób trzecich. Taki wspólnik może ponieść odpowiedzialność wewnątrz spółki np. odszkodowawczą lub dyscyplinarną. Jest to również przesłanka do wyłączenia reprezentowania spraw spółki przez takiego wspólnika.
Jaki jest udział wspólników w zyskach i stratach spółki jawnej?
Każdy wspólnik ma prawo do równego udziału w zyskach i uczestniczy w stratach w tym samym stosunku bez względu na rodzaj i wartość wkładu. Określony w umowie spółki udział wspólnika w zysku, odnosi się w razie wątpliwości, także do jego udziału w stratach. Oznacza to, że umowa może określać odmienne udziały poszczególnych wspólników w zyskach i stratach.Umowa spółki może zwolnić wspólnika od udziału w stratach (ale nie można zwolnić od udziału w zyskach!)
Jakie są przyczyny i skutki rozwiązania spółki jawnej?
Przyczyny rozwiązania spółki: art. 58 KSH - katalog zamknięty
Przyczyny przewidziane w umowie spółki
Np. na określony umowa była zawarta na określony czas
Osiągnięto zakładany cel
Nie można w umowie zawrzeć prawa rozwiązania spółki z "ważnego powodu"
Jednomyślna uchwała wszystkich wspólników
Umowa może określać inną większość, ale prawo głosowania mają wszyscy wspólnicy, tylko uprawnieni do prowadzenia spraw spółki
Ogłoszenie upadłości spółki
Śmierć wspólnika lub ogłoszenie jego upadłości
Wypowiedzenie umowy spółki przez wspólnika lub wierzyciela wspólnika
Rozszerzenie w art. 61 - wypowiedzenie może dot. umowy zawartej na czas nieokreślony, wypowiedzenie może nastąpić na 6 miesięcy przed końcem roku obrotowego, w formie pisemnego oświadczenia
Art. 62§2 - warunki wypowiedzenia przez wierzyciela wspólnika
W ciągu ostatnich 6 miesięcy przeprowadzono bezskuteczną egzekucję z ruchomości wspólnika
Na podstawie tytułu egzekucyjnego
Na 6 miesięcy przed zakończeniem roku obrotowego
Nawet w przypadku zawarcia umowy na czas oznaczony.
Przeciwne postanowienia umowne są nieważne
Prawomocne orzeczenie sądu.
Art. 63 - każdy wspólnik może żądać z ważnych powodów żądać rozwiązania spółki przez sąd
Jeżeli ważny powód zachodni po stronie jednego ze wspólników, sąd może orzec o wyłączeniu tego wspólnika
Przeciwne postanowienia umowne są nieważne
Jeżeli wspólnicy nie kontynuują prowadzenia spółki, mimo zaistnienia przyczyn przewidzianych w umowie spółki, to wszczyna się postępowanie likwidacyjne, chyba że wspólnicy zawarli pomiędzy sobią skuteczną umowę, regulującą w inny sposób zakończenie działalności spółki (art. 67 paragraf 1 KSH)
W jakim momencie przestaje istnieć spółka jawna?
Rozwiązanie spółki następuje z chwilą wykreślenia jej z rejestru.
Kto może być likwidatorem spółki jawnej? Kto powołuje i odwołuje likwidatorów?
Likwidatorzy: art. 70-73
Likwidatorami są co do zasady wszyscy wspólnicy.
Powołanie likwidatorów:
Wspólnicy mogą powołać na likwidatorów tylko niektórych spośród siebie, jak również osoby spoza swego grona. Uchwała wymaga jednomyślności, chyba że umowa spółki stanowi inaczej.
Z ważnych powodów sąd rejestrowy może na wniosek wspólnika lub osoby mającej interes prawny, ustanowić likwidatorami tylko niektórych spośród wspólników, jak również inne osoby.
Odwołanie likwidatorów:
Likwidator może być odwołany w drodze jednomyślnej uchwały wspólników
Z ważnych powodów sąd na wniosek wspólnika lub osoby mającej interes prawny może odwołać likwidatora,
Likwidatora ustanowionego przez sąd tylko sąd może odwołać.
Cele likwidacji art. 77:
Zakończenie bieżących interesów spółki
Ściągnąć wierzytelności
Te, które przysługują spółce wobec osób trzecich i od wspólników (wniesienie wkładu, do którego był zobowiązany)
Wypełnić zobowiązania
Art. 82 - przede wszystkim spłaca się zobowiązania wymagalne, na niewymagalne lub sporne pozostawia się odpowiednie kwoty ; następnie pozostały majątek dzieli się między wspólników stosownie do postanowień umowy ; nadwyżkę dzieli się miedzy wspólników w takim stosunku, w jakim uczestniczą oni w zysku.
Art. 83 Jeżeli majątek spółki nie wystarcza na spłatę udziałów i długów, niedobór dzieli się między wspólników stosownie do postanowień umowy, a w ich braku, w stosunku, w jakim wspólnicy uczestniczą w stracie. W przypadku niewypłacalności jednego ze wspólników, przypadającą na niego część niedoboru dzieli się między pozostałych wspólników w takim samym stosunku.
Upłynnić majątek spółki
48. Co to jest spółka partnerska?
Spółką partnerską jest spółka osobowa, utworzona przez wspólników (partnerów) w celu wykonywania wolnego zawodu w spółceprowadzącej przedsiębiorstwo pod własną firmą. ( art 86 KSH)
49. Kto może byc partnerem w spółce partnerskiej?
Partnerami w spółce mogą być wyłącznie osoby fizyczne, uprawnione do wykonywania wolnych zawodów, określonych w art. 88 lub w odrębnej ustawie. Ustawa taka może nakładac też dodatkowe warunki, potrzebne do wykonywania wolnego zawodu.
Partnerami w spółce mogą być osoby uprawnione do wykonywania następujących zawodów:
adwokata, notariusza, radcy prawnego,
architekta, inżyniera budownictwa,
biegłego rewidenta, brokera ubezpieczeniowego,
doradcy podatkowego, maklera papierów wartościowych, doradcy inwestycyjnego, księgowego,
lekarza, lekarza dentysty, lekarza weterynarii, pielęgniarki, położnej, aptekarza,
rzecznika patentowego, rzeczoznawcy majątkowego i tłumacza przysięgłego.
50. Kto odpowiada za zobowiązania spółki partnerskiej?
Spółka partnerska ponosi odpowiedzialność całym swoim majątkiem za zaciągnięte przez siebie zobowiązania. Obok niej solidarnie ponoszą odpowiedzialność wspólnicy w zakresie realizowanych wolnych zawodów.
Specyfiką spółki partnerskiej jest podział - z punktu widzenia partnerów - na zobowiązania spółki powstałe w związku z wykonywaniem przez partnera wolnego zawodu, w tym zobowiązania zaciągnięte przez osoby podlegające kierownictwu partnera oraz zobowiązania zaciągnięte w związku z wykonywaniem wolnego zawodu przez innych partnerów i osoby im podlegające. Poza tymi zobowiązaniami są takie, których nie można zaliczyć do wymienionych grup, ale które powstały w związku ze "zwykłym" funkcjonowaniem spółki (remont lokalu, zakup mebli itp.)
Partnerzy ponoszą odpowiedzialność za ogólne - niezwiązane z wykonywaniem wolnych zawodów - zobowiązania spółki. Odpowiedzialność partnerów jest w tym wypadku odpowiedzialnością nieograniczoną, osobistą, solidarną i subsydiarną.
Partnerzy ponoszą również odpowiedzialność za zobowiązania spółki powstałe w związku z wykonywaniem przez nich wolnego zawodu oraz za zobowiązania wynikłe z działań lub zaniechań osób zatrudnionych przez spółkę, a podlegających ich kierownictwu.
Nie ponoszą natomiast odpowiedzialności za zobowiązania spółki powstałe w związku z wykonywaniem przez pozostałych partnerów wolnego zawodu (za "błędy w sztuce") i w związku z działaniami i zaniechaniami osób zatrudnionych przez spółkę na podstawie umów o pracę lub innego stosunku prawnego, które podlegały kierownictwu innego partnera przy świadczeniu usług związanych z przedmiotem działalności spółki.
Umowa spółki może ponadto przewidywać, że jeden albo większa liczba partnerów godzą się na ponoszenie odpowiedzialności tak jak wspólnik spółki jawnej. Należy jednak pamiętac, że co najmniej jeden wspólnik musi ponosic odpowiedzialnośc ograniczoną- w przeciwnym razie spółka zatraciłaby swój charakter.
51. Kto jest uprawniony do reprezentowania spółki partnerskiej?
Reprezentować spółkę ma prawo każdy partner samodzielnie, chyba że umowa spółki stanowi inaczej. ( art 96) W takim wypadku stosuje się odpowiednio przepisy o spółce jawnej.
Pozbawienie partnera prawa reprezentowania spółki może nastąpić tylko z ważnych powodów. Dokonuje się tego uchwałą powziętą większością trzech czwartych głosów w obecności co najmniej dwóch trzecich ogólnej liczby partnerów. (Umowa spółki może przewidywać surowsze wymogi powzięcia uchwały.) Pozbawienie partnera tego prawa staje się skuteczne z chwilą wpisu do rejestru.
Umowa spółki partnerskiej może jednak przewidywać, że prowadzenie spraw i reprezentowanie spółki powierza się zarządowi. W takiej sytuacji stosuje się odpowiednio przepisy o sp. z o.o..
52. Kto prowadzi sprawy w spółce partnerskiej?
Stosuje się odpowiednio przepisy o spółce jawnej:
Każdy wspólnik ma prawo i obowiązek prowadzenia spraw spółki.
może bez uprzedniej uchwały wspólników prowadzić sprawy nieprzekraczające zakresu zwykłych czynności spółki.
chyba że chociaż jeden z pozostałych wspólników sprzeciwi się jej przeprowadzeniu- wtedy wymagana jest uprzednia uchwała wspólników.
jeśli wymagana jest uchwała to konieczna jest jednomyślność wszystkich wspólników mających prawo prowadzenia spraw spółki
W sprawach przekraczających zakres zwykłych czynności spółki wymagana jest zgoda wszystkich wspólników, w tym także wspólników wyłączonych od prowadzenia spraw spółki.
może bez uchwały wspólników wykonać czynność nagłą, której zaniechanie mogłoby wyrządzić spółce poważną szkodę.
Umowa spółki partnerskiej może jednak przewidywać, że prowadzenie spraw i reprezentowanie spółki powierza się zarządowi. W takiej sytuacji stosuje się odpowiednio przepisy o sp. z o.o..
53. Czy partnerzy mogą prowadzic działalnośc konkurencyjną wobec spółki?
Stosuje się odpowiednio przepisy o spółce jawnej. Wspólnik obowiązany jest powstrzymać się od wszelkiej działalności sprzecznej z interesami spółki. Nie może, bez wyraźnej lub domniemanej zgody pozostałych wspólników, zajmować się interesami konkurencyjnymi, w szczególności uczestniczyć w spółce konkurencyjnej jako wspólnik spółki cywilnej, spółki jawnej, partner, komplementariusz lub członek organu spółki.
Ponadto każdy wspólnik ma prawo żądać wydania spółce korzyści, jakie osiągnął wspólnik naruszający zakaz konkurencji, lub naprawienia wyrządzonej jej szkody. Roszczenia, o których mowa w § 1, przedawniają się z upływem sześciu miesięcy od dnia, gdy wszyscy pozostali wspólnicy dowiedzieli się o naruszeniu zakazu, nie później jednak niż z upływem trzech lat.
54. Jakie są przyczyny rozwiązania spółki partnerskiej?
Rozwiązanie spółki powodują:
przyczyny przewidziane w umowie spółki,
jednomyślna uchwała wszystkich partnerów,
ogłoszenie upadłości spółki,
utrata przez wszystkich partnerów prawa do wykonywania wolnego zawodu,
prawomocne orzeczenie sądu.
W przypadku gdy w spółce:
- pozostaje jeden partner lub gdy
- tylko jeden partner posiada uprawnienia do wykonywania wolnego zawodu związanego z przedmiotem działalności spółki,
spółka ulega rozwiązaniu najpóźniej z upływem roku od dnia zaistnienia któregokolwiek z tych zdarzeń.
W tym drugim przypadku partner powinien on wystąpić ze spółki najpóźniej z końcem roku obrotowego, w którym utracił prawo wykonywania wolnego zawodu. Następuje to przez pisemne oświadczenie skierowane do zarządu albo do partnera uprawnionego do reprezentowania spółki. Jeżeli z końcem roku brak jest takiego oświadczenia, uważa się, że partner wystąpił ze spólki w ostanim dniu rokuobrotowego.
Ponadto w przypadku:
1) śmierci partnera,
2) ogłoszenia upadłości partnera,
3) wypowiedzenia umowy spółki przez partnera lub wierzyciela partnera.
Stosuje się wówczas odpowiednio przepisy o spółce jawnej- art 59-62 i 64- 66.
55. Cym różni się spółka parterska od jawnej?
Spółka partnerska- tak samo jak spółka jawna- jest spółką osobową. Różnią się one jednak w kilku zasadniczych aspektach.
Po pierwsze, o ile spółka jawna zostaje powołana w celu ogólnie rozumianej działalności gospodarczej, o tyle spółka partnerska powstaje z myślą o wykonywaniu jednego z wolnych zawodów. Spółka partnerska jest odgraniczona od strony podmiotowej, w tym sensie, ze wspólnikiem może zostac jedynie osoba fizyczna i to uprawniona do wykonywania jednego z wolnych zawodów.
Wyraża się to również poniekąd w firmie spółki partnerskiej, która jako jedyna może zawierac okreslenie „partner” czy „partnerzy”.
Po drugie różni się regulacja dotycząca reprezentacji spółki. Kodeks stanowi bowiem, że umowa spółki może przewidywac ustanowienie w spółce zarządu. Dla spółki jawnej nie przewidziano takiej możliwości.
Wreszcie- różne są dla obu tych spółek wymairy odpowiedzialności wspólników. Wspólnicy spółki jawnej odpowiadają subsydiarnie w sposób nieograniczony i nieograniczalny swoim majątkiem osobistym. Odpowiedzialnośc ta ma charkater subsydiarny. Natomiast partnerzy odpowiadają w wyżej opisany spób jedynie za zobowiązania spółki niezwiązane z wykonywaniem wolnych zawodów. W pozostałym przypadkach partnerzy odpowiadają jedynie za zobowiązania swoje i osób, które pozostawały pod ich kierownictwem.
Co to jest spółka komandytowa
Spółką komandytową jest spółka osobowa mająca na celu prowadzenie przedsiębiorstwa pod własną firmą, w której wobec wierzycieli za zobowiązania spółki co najmniej jeden wspólnik odpowiada bez ograniczenia (komplementariusz), a odpowiedzialność co najmniej jednego wspólnika (komandytariusza) jest ograniczona.
Jakie są cechy charakterystyczne spółki komandytowej?
Spółka komandytowa posiada pewne cechy wyróżniające spośród innych spółek. Jest to samodzielny typ spółki niebędącej odmianą jakiejkolwiek innej formy prawnej.
Jako spółka osobowa ma zdolność prawną, gdyż jest podmiotem prawa, ma zdolność do czynności prawnych, zdolność sądową (może pozywać i być pozywaną). Ma wyodrębnienie organizacyjne, związane z prowadzeniem przedsiębiorstwa jako celu utworzenia spółki, i majątkowe, będące odrębną masą majątkową od majątków wspólników. Spółka działa pod własną firmą.
W tej muszą być zawsze dwa rodzaje wspólników: komplementariusze i komandytariusze, odpowiadający w sposób zróżnicowany.
Jak należy tworzyc firmę spółki komandytowej?
Firma spółki komandytowej powinna zawierać:
KORPUS:
- nazwisko jednego lub kilku komplementariuszy ( jeśli są osobami fizycznymi)
- pełne brzmienie firmy (nazwy) osoby prawnej ( dotyczy to też ułomnych osób prawnych) - nie wyklucza to zamieszczenia nazwiska komplementariusza- osoby fizycznej)
DODATEK OBLIGATORYJNY:
określenie "spółkakomandytowa" (dopuszczalne jest używanie w obrocie skrótu "sp.k.")
Co ważne nazwisko komandytariusza nie może być zamieszczane w firmie spółki. W przypadku zamieszczenia nazwiska lub firmy komandytariusza w firmie spółki, odpowiada on wobec osób trzecich tak jak komplementariusz!
Jakie niezbędne elementy musi zawiera umowa spółki konadytowej?
Umowa spółki komandytowej powinna zawierać:
1) firmę i siedzibę spółki,
2) przedmiot działalności spółki,
3) czas trwania spółki, jeżeli jest oznaczony,
4) oznaczenie wkładów wnoszonych przez każdego wspólnika i ich wartość,
5) oznaczony kwotowo zakres odpowiedzialności każdego komandytariusza wobec wierzycieli (sumę komandytową).
Jaka forma jest wymagana dla zawarcia umowy spółki komandytowej?
aktu notarialnego
Co może byc przedmiotem wkładu wspólników do spółki komandytowej?
Wkład wspólnika do spółki może mieć postać pieniężną i niepieniężną.
W pierwszym przypadku jest to określona liczba znaków pieniężnych przekazanych do spółki. Wkładem niepieniężnym natomiast mogą być: przeniesienie lub obciążenie własności rzeczy lub innych praw, a także dokonanie innych świadczeń na rzecz spółki. Wkładem komandytariusza poza wkładami pieniężnymi mogą być: prawa rzeczowe, prawa obligacyjne, prawa na dobrach niematerialnych.
Nie ma ograniczeń co do wnoszenia wkładów przez komplementariuszy. W takim przypadku stosujemy ogólne zasady ze spółki jawnej. Natomiast w przypadku wnoszenia wkładów przez komandytariusza art. 107 k.s.h. wprowadza zakazy wnoszenia wkładów (§ 3) i kategorię wkładów warunkowych (§ 2).
Warunkowymi wkładami komandytariusza (ale nie komplementariusza, gdyż ci mogą wnosić takie wkłady bez ograniczeń) są: zobowiązanie do wykonania pracy, świadczenia usług na rzecz spółki oraz wynagrodzenie za usługi świadczone przy powstaniu spółki. Wkłady takie mogą stanowić wkład komandytariusza tylko wówczas, gdy wartość wszystkich innych wkładów do spółki jest równa lub większa od sumy komandytowe.
Jeżeli komplementariuszem jest spółka z ograniczoną odpowiedzialnością lub spółka akcyjna, zaś komandytariuszem jest wspólnik tej spółki, wkładu komandytariusza nie mogą stanowić jego udziały w tej spółce z ograniczoną odpowiedzialnością lub akcje tej spółki akcyjnej.
Kto może byc wspólnikiem spółki komandytowej?
Nie ma ograniczeń podmiotowych co do tego, aby być komplementariuszem i komandytariuszem, w związku z tym mogą nimi być osoby fizyczne, osoby prawne i inne podmioty mające zdolność prawną (w szczególności handlowe spółki osobowe). Możliwa jest więc konstrukcja spółki komandytowej z udziałem osoby prawnej (spółki z o.o. i akcyjnej w szczególności) jako komplementariusza Jeżeli wspólnikami są osoby fizyczne, nie muszą mieć one pełnej zdolności do czynności prawnych.
Kto odpowiada za zobowiązania spółki komandytowej?
Za zobowiązania spółki odpowiadają jej wspólnicy- z tym że komadytariusze odpowiadają wyłącznie do wartości sumy komandytowej pomniejszonej o wartośc wniesionego wkładu. Natomiast komplementariusze ponoszą odpowiedzialnośc pełną, nieograniczoną- tak jak wspólnicy spółki jawnej.
Co to jest suma komandytowaowa i jakie są najważniejsze przypadki roszerzenia odpowiedzialności komandytariusza za zobowiązania spółki?
Suma komandytowa to kwotowa górna granica odpowiedzialności komandytariusza majątkiem osobistym za zobowiązania spółki.
W przypadku zamieszczenia nazwiska lub firmy (nazwy) komandytariusza w firmie spółki, odpowiada on wobec osób trzecich tak jak komplementariusz.
W przypadku zawarcia umowy spółki komandytowej z przedsiębiorcą prowadzącym przedsiębiorstwo we własnym imieniu i na własny rachunek, komandytariusz odpowiada także za zobowiązania powstałe przy prowadzeniu tego przedsiębiorstwa, a istniejące w chwili wpisu spółki do rejestru.
Jeżeli komandytariusz dokona w imieniu spółki czynności prawnej, nie ujawniając swojego pełnomocnictwa, odpowiada za skutki tej czynności wobec osób trzecich bez ograniczenia; dotyczy to także reprezentowania spółki przez komandytariusza, który nie ma umocowania albo przekroczy jego zakres.
Kto jest uprawniony do reprezentowania spółki komandytowej?
Spółkę reprezentują komplementariusze, których z mocy umowy spółki albo prawomocnego orzeczenia sądu nie pozbawiono prawa reprezentowania spółki. Komandytariusz może reprezentować spółkę jedynie jako pełnomocnik.
Kto prowadzi sprawy spółki komandytowej?
Sprawy spółki prowadzą komplementariusze. Stosuje się do niech odpowiednio przepisy o wspólnikach spółki jawnej. Komandytariusz nie ma prawa ani obowiązku prowadzenia spraw spółki, chyba że umowa spółki stanowi inaczej.
W jaki sposób następije podział zysków i pokrywanie strat w spółce komandytowej?
Komplementariusze uczestniczą w zyskach i stratach spółki tak jak wspólnicy spółki jawnej, a więc:
- Każdy wspólnik ma prawo do równego udziału w zyskach i uczestniczy w stratach w tym samym stosunku bez względu na rodzaj i wartość wkładu.
- Określony w umowie spółki udział wspólnika w zysku odnosi się, w razie wątpliwości, także do jego udziału w stratach.
- Umowa spółki może zwolnić wspólnika od udziału w stratach.
Komandytariusz uczestniczy w zysku spółki proporcjonalnie do jego wkładu rzeczywiście wniesionego do spółki, chyba że umowa spółki stanowi inaczej.
Zysk przypadający komandytariuszowi za dany rok obrotowy jest przeznaczany w pierwszej kolejności na uzupełnienie jego wkładu rzeczywiście wniesionego do wartości umówionego wkładu.
W razie wątpliwości komandytariusz uczestniczy w stracie jedynie do wartości umówionego wkładu.
Czym różni się spółka komandytowa od spółki jawnej?
Spółka komandytowa, tak jak spółka jawna jest spółką osobową. Jej zasadnicza odmiennośc polega na tym, że występują w niej dwa rodzaje wspólników o różnym stopniu odpowiedzialności za zobowiązania spółki. O ile w przypadku spółki jawnej wszyscy wspólnicy odpowiadają w sposób nieograniczony, na zasadach subsydiarności i solidarności, o tyle w spółce komandytowej w ten sposób odpowiada tylko częśc wspólników- komplementariusze. Odpowiedzialnośc komandytariuszy zaś ograniczona jest do wysokości sumy komandytowej.
Wiąże się z tym szereg dalszych różnic- po pierwsze komandytariusze mogą reprezentowac spółkę jedynie jako pełnomocnicy. Po drugie, mają oni udział w zyskach i stratach proporcjonalny do wysokości wniesionego wkładu. Po trzecie i nazwisko ( nazwa) nie może zostac użyte w firmie spółki. Po czwarte komandytariusz nie ma prawa ani obowiązku prowadzic spraw spółki. I w reszcie- jego śmierc nie stanowi przyczyny rozwiązania spółki.
Co to jest spółka komandytowo- akcyjna?
Spółką komandytowo-akcyjną jest spółka osobowa mająca na celu prowadzenie przedsiębiorstwa pod własną firmą, w której wobec wierzycieli za zobowiązania spółki co najmniej jeden wspólnik odpowiada bez ograniczenia (komplementariusz), a co najmniej jeden wspólnik jest akcjonariuszem.
Jakie są cechy charakterystyczne dla spółki komandytowo- akcyjnej?
Spółka komandytowo akcyjna jest spółką osobową, a zatem ma zdolność prawną, zdolność do czynności prawnych, zdolność sądową, działa pod swoją własną firmą, ma wyodrębnienie organizacyjne i majątkowe. Spółka może powstać tylko w celu prowadzenia przedsiębiorstwa pod własną firmą.
Spółka komandytowo-akcyjna musi posiadać co najmniej dwóch różnych wspólników: komplementariuszy i akcjonariuszy. Jej istotą jest połączenie aktywności inwestora aktywnego, którym jest komplementariusz, i inwestora pasywnego, którym jest akcjonariusz. Spółka komandytowo-akcyjna w swej naturze jest zbliżona do spółki komandytowej, w której komandytariusz jest inwestorem pasywnym.
Spółka komandytowo-akcyjna jest najbardziej rozwiniętą formą spółki osobowej w kontekście jej zbliżenia do spółek kapitałowych. Można w niej wyróżnić wiele elementów kapitałowych (na przykład kapitał zakładowy, akcje, radę nadzorczą, walne zgromadzenie).
Spółka komandytowo-akcyjna jest konstrukcją zawierającą w istocie elementy spółki jawnej i akcyjnej. Jej charakter (oraz nazwa) bazują również na konstrukcji spółki komandytowej w kontekście zróżnicowanej odpowiedzialności wspólników.
Jak należy tworzy firmę spółki komandytowo- akcyjnej?
KORPUS:
- nazwiska jednego lub kilku komplementariuszy- jeśli są osobami fizycznymi
- pełne brzmienie firmy (nazwy) osoby prawnej bedącej komplementariuszem
DODATEK OBLIGATORYJNY
oznaczenie "spółka komandytowo-akcyjna" -dopuszczalne jest używanie skrótu "S.K.A."
Uwaga! Nazwisko albo firma (nazwa) akcjonariusza nie może być zamieszczane w firmie spółki. W przypadku zamieszczenia nazwiska albo firmy (nazwy) akcjonariusza w firmie spółki akcjonariusz ten odpowiada wobec osób trzecich tak jak komplementariusz.
Jakie niezbędne elementy musi zawiera statut spółki komandytowo- akcyjnej?
Statut spółki komandytowo-akcyjnej powinien zawierać:
1) firmę i siedzibę spółki,
2) przedmiot działalności spółki,
3) czas trwania spółki, jeżeli jest oznaczony,
4) oznaczenie wkładów wnoszonych przez każdego komplementariusza oraz ich wartość,
5) wysokość kapitału zakładowego, sposób jego zebrania, wartość nominalną akcji i ich liczbę ze wskazaniem, czy akcje są imienne, czy na okaziciela,
6) liczbę akcji poszczególnych rodzajów i związane z nimi uprawnienia, jeżeli mają być wprowadzone akcje różnych rodzajów,
7) nazwiska i imiona albo firmy (nazwy) komplementariuszy oraz ich siedziby, adresy albo adresy do doręczeń,
8) organizację walnego zgromadzenia i rady nadzorczej, jeżeli ustawa lub statut przewiduje ustanowienie rady nadzorczej.
Jaka forma jest wymagana dla sporządzenia statutu spółki komandytowo akcyjnej?
Forma aktu notarialnego.
Kto odpowiada za zobowiązania spółki komandytowo- akcyjnej?
Za zobowiązania spółki odpowiadają komplementariusze- ich odpoweidzialnośc jest nieograniczona. Stosuje się odpowiednio przepisy o wspólnikach spółki jawnej. Akcjonariusz nie odpowiada za zobowiązania spółki.
Kto jest uprawniony do reprezentowania spółki komandytowo- akcyjnej?
Spółkę reprezentują komplementariusze, których z mocy statutu lub prawomocnego orzeczenia sądu nie pozbawiono prawa reprezentowania spółki. Akcjonariusz może reprezentować spółkę jedynie jako pełnomocnik.
Kto prowadzi sprawy spółki komandytowo- akcyjnej?
Każdy komplementariusz ma prawo i obowiązek prowadzenia spraw spółki. Statut spółki może przewidywać, że prowadzenie spraw spółki powierza się jednemu albo kilku komplementariuszom. Komplementariuszowi nie przysługuje prawo do prowadzenia spraw spółki, przekazanych do kompetencji walnego zgromadzenia albo rady nadzorczej.
22