WYKŁAD 1
19.02.2011
T: Unaczynienie i unerwienie skóry:
unaczynienie limfatyczne i tętniczo - żylne przebiega przez tkankę podskórną, skórę właściwą i dochodzi do granicy skórno - naskórkowej. Naskórek nie jest więc bezpośrednio ukrwiony, ale jest odżywiany drogą dyfuzji ze skóry właściwej
unerwienie dotyczy zarówno skóry właściwej jak i naskórka, chociaż znajdują się w nim nie tylko zakończenia nerwowe. Cała sieć nerwowa pozostaje w skórze właściwej.
pH skóry:
wartość pH skóry właściwej- zasadowe (ok. 7), zmienia się na powierzchni skóry w kwaśne pH (ok. 5)
ten znaczny wzrost aktywności jonów H+ jest spowodowany aktywnością hydrolaz w naskórku w wyniku czego powstaje wiele kwasów rozpuszczalnych w wodzie (kwas urokaninowy, pirolidonokarboksylowy, mlekowy)
odczyn kwaśny skóry jest ważną cechą. Alkaliczna jest obserwowana w przypadku wszystkich dermatoz
pH skóry zmienia się w zależności od osoby i części ciała. Mieści się w przedziale 4-7, a średnio wynosi 5,5
pH wzrasta wraz z wiekiem, jest bardziej zasadowy u kobiet, również pod wpływem czynników zewnętrznych i jest regulowane przez wydzielanie potu
kwaśny odczyn stanowi środek obronny skóry przed mikroorganizmami. Działanie gruczołów potowych warunkuje powrót do pH wyjściowego około 2h po umyciu
Flora skóry:
wkrótce po narodzeniu skóra jest skolonizowana przez mikroorganizmy, bakterie, drożdże, grzyby, których ilość i charakter zmieniają się wraz z wiekiem
flora skóry małego dziecka składa się z gronkowców białych i złocistych, paciorkowców, maczugowców i pałeczki okrężnicy. U niemowlaków występuje dodatkowo pakietowce
u dorosłego człowieka skład flory tworzą przede wszystkim bakterie Gram (+). (Staphylococcus, Corynebacterium, Propinonibacterium)
grzybicza flora bakteryjna jest mniej liczna niż flora bakteryjna. Tylko w niektórych okolicznościach na skutek braku higieny lub na zniszczenia nabłonka, wzrasta populacja, która może być odpowiedzialna za grzybicę
okolice najbardziej zasiedlane przez mikroorganizmy są w kolejności malejącej: ręce, skóra owłosiona głowy, pachy, czoło, kończyny dolne, plecy
flora saprofityczna, złożona częściowo z drobnoustrojów chorobotwórczych, nie powinna być likwidowana, bierze ona bowiem udział w obronie skóry przez jej kontakt z dużą ilością patogenowych mikroorganizmów, których rozmnażane jest niebezpieczne
Przenikanie przez skórę:
„przepuszczalność” obejmuje wędrówkę cząsteczek przez kolejne warstwy skóry począwszy od jej związania w pierwszych warstwach komórek- aż do wniknięcia do ustroju. Powinno to dotyczyć wyłącznie cząsteczek stosowanych terapeutycznie, ponieważ w przypadku składników kosmetycznych zwykle nie jest wskazane, aby przenikały one przez wszystkie warstwy skóry. Tymczasem w kosmetyce mogą przekroczyć tę granicę i dostać się do krążenia ogólnego- stąd istotne jest poznanie ich właściwości i zdolności przenikania
Absorpcja przezskórna:
w celach terapeutycznych staramy się zwiększyć szybkość transportu przez skórę, natomiast w celach pielęgnacyjnych odwrotnie- często próbujemy je zmniejszyć lub wyeliminować
transport przez skórą jest uwarunkowany:
* stanem skóry
* podłożem
* charakterem fizyko- chemicznym związku
Stan skóry:
łatwiejsze przenikanie jest wynikiem zmniejszenia lub całkowitego zlikwidowanie skuteczności bariery naskórkowej. Przenikanie może przyspieszyć:
* usuwając film hydrolipidowy skóry przez użycie środków powierzchniowo czynnych
* zwiększając stopień nawilżenia skóry przez stosowanie opatrunków okluzyjnych
* stosując substancję ułatwiające wnikanie, szczególnie alkohole lub glikole, które zapewniają rozluźnienie komórek warstwy rogowej, oraz w pewnym stopniu rozpuszczania. Również olejki eteryczne są doskonałymi substancjami zwiększającymi szybkość transportu przezskórnego
* zwiększając krążenie skóry przy użyciu środków rozszerzających naczynia. Ma to na celu przyspieszenie resorpcji naczynia włosowatego skóry właściwej
* w stanach chorobowych, stanach zapalnych, łuszczycy, uszkodzeniach skóry, różnych chorobach skóry
skóra niemowląt wykazuje bardzo słabą barierę na przenikanie różnych substancji
Fizyko - chemiczny charakter substancji czynnej:
wielkość cząsteczek- przenikanie jest szczególnie ułatwione, gdy masa cząsteczki jest niewielka (500-1000Da)
kształt- długość cząsteczki, liniowe i rozgałęzione trudniej wnikają między komórki warstwy rogowej
charakter chemiczny:
* substancje lipofilowe wnikają i pozostawiają w cemencie międzykomórkowym i trudno usuwają się z bazy o charakterze lipidowym
* substancje hydrofilowe mają największą zdolność przenikania, gdy skóra jest max. nawilżona (uwodniona), ponadto mają skłonność do pozostawania w podłożach wodnych
* najłatwiej przenikają więc cząsteczki amfifilowe, dlatego cząsteczki powierzchniowo czynne będą miały zawsze wpływ na przenikanie przez naskórkowe
Podłoże:
wykazuje (bardzo) małą zdolność przenikania, ale mogą ułatwić lub nie przenikanie substancji czynnych
w celu poprawy przenikania do głównych warstw skóry używa się również substancji wprowadzanych do fazy olejowej emulsji:
* oleje roślinne (linolowe, linolenowe)
* substancje powierzchniowo czynne
Forma fizyko - chemiczna podłoża:
jest prawie tak samo ważna jak składniki. Przenikanie przez skórę substancji aktywnej zmienia się w zależności od formy fizykochemicznej, w której jest zawarta. Rodzaj emulsji musi być więc zgodny z cechami fizyko - chemicznymi przenoszonej cząsteczki
obecnie wiadomo, że mikro emulsje, typu W/O lub O/W, ułatwiają wnikanie. Są to układy w których wielkość kropli fazy wewnętrznej mieści się między 10 a 100nm, zawierają one wysokie stężenie substancji powierzchniowo czynnych (10-30%)
liposomy- transportują aktywne składniki hydrofilowe, zawarte w jądrze wolnym pęcherzyka, lub aktywne substancje lipofilowe znajdują się w podwójnych warstw fosfolipidów
Liposomy:
są to lipidowe kuleczki wielkości 0,10- 0,25µm zawierają w sobie delikatne substancje czynne. Zbudowane są z podwójnej błony fosfolipidowej, wewnątrz ich i na zewnątrz znajdują się faza wodna i rozpuszczone w niej substancje hydrofilowe,a w podwójnej błonie w fazie lipidowej znajduje się substancja tłuszczowa
są nośnikami transportującymi substancje aktywne w głąb skóry. Te kuleczki, ze względu na zewnętrzne podobieństwo do błony białkowo- lipidowej łatwo wnikają w głąb skóry i wewnątrz niej uwalniają niesiony przez siebie materiał
Drogi transportu przezskórnego:
przez komórkowe przenikanie bezpośrednie jest charakterystyczne dla niewielkich cząsteczek- cząsteczki przenikają przez korneosomy- mostki między komórkowe o budowie białkowej, przez które będą przechodzić cząsteczki amfifilowe lub mniej lub bardziej lipofilowe
przenikanie międzykomórkowe- następuje krętą drogą lipidowego cementu międzykomórkowego. Jest on najczęściej wykorzystywany przez wszystkie cząsteczki amfifilowe lub lipofilowe
przenikanie przez mieszkowe- polega na wykorzystaniu mieszków łojowo- włosowych i umożliwiają docieranie cząsteczki substancji aktywnej, aż do warstwy siateczkowej skóry
przenikanie przez gruczoły łojowe
Nawilżenie skóry i produkty nawilżające:
nawilżenie skóry jest zjawiskiem złożonym i obejmuje wiele mechanizmów
różne stany wody występują w skórze:
* woda ulega migracji, zalicza się tu wodę w obrębie warstwy rogowej ; należy dodać do niej wodę pochodzącą z uwodnienia warstw głębszych, krąży i przechodzi przez różne warstwy naskórka
* woda nie ulegająca migracji i silnie związana z cząsteczkami biologicznymi
skóra właściwa zawiera proteoglikany, które zatrzymują duża ilość wody. Jest więc jej zbiornikiem w skórze
u niemowląt zawartość wody w skórze wynosi 80%, zmniejsza się stopniowo z wiekiem, ale nieznacznie ponieważ jest jej jeszcze 60% u osoby dorosłej
zmarszczki powstają raczej w wyniku zmiany struktury białek skóry właściwej, niż w następstwie zmniejszenia się zawartości wody
Kinetyka przez naskórkowa wody:
woda w skórze właściwej stanowi rezerwę i przemieszcza się z głębi skóry na zewnątrz. Gdy znajduje się na powierzchni, odparowuje. Ustala się w ten sposób stały przepływ wody, średnio 5g wody/m2/godz.
Różnią się w zależności od osoby
poziom nawilżenia jest uwarunkowany przez:
* równowagę między dyfuzja a wyparowaniem
* przepływ wartości
* zdolność zatrzymywania wody przez warstwę rogową
jeśli nie ma równowagi między wyparowywaniem a przepływem, mówimy w wysuszeniu. Tak więc wzmożony przepływ wody chroni skórę przed wysuszeniem, podczas gdy słaby- sprzyja wysuszeniu.
Pojęcie utraty wody:
przy przepływie 5g/m2/h utraty wody wynosi 300-400ml w ciągu doby. Pomimo stałej utraty wody, jej ilość jest regularnie uzupełniana w wyniku mechanicznej dyfuzji, tak więc jej straty są regularnie kompensowane. W istocie mówi się o PLE (przez naskórkową utratę wody) lub TEWL (transepiodermal water loss)
w niektórych stanach patologicznych kompresacja strat okazuje się niewystarczająca. Następne naruszenie rezerw wody skóry właściwej, z wyraźnymi zmianami wyglądu skóry (skóra obwisła) np. obfite biegunki niemowląt, nieprawidłowego leczenia moczopędnego
Czynniki zewnętrzne odgrywające ważną rolę w parowaniu:
zimno- zmniejsza wydzielanie łoju, co może prowadzić do wzrostu TEWL
wentylacja- zwiększa w istotny sposób
środki powierzchniowo czynne- usuwają one płaszcz wodno- lipidowy i cząsteczki lipidów cementu międzykomórkowego, co zwiększa przepuszczalność warstwy rogowej i ucieczkę wody
dermatozy- szczególnie łuszczyca. Obserwuje się zmiany przylegania korneocytów, co powoduje znaczący wzrost przepływu
Zatrzymywanie wody przez warstwę rogową:
jest ważnym parametrem regulującym nawilżenie skóry w efekcie ustala się gradient zawartości wody w warstwach naskórka, ponieważ wiadomo, że skóra właściwa zawiera 80% wody, a warstwa rogowa 13%. tymczasem wygląd skóry jest związany z zatrzymaniem wody w warstwie rogowej i istnieje niewiele możliwości odchyleń od tej średniej wartości
korneocyt jest bardzo bogaty w keratynę w jego otoczeniu znajdują się różne substancje, zwłaszcza NMF, który stanowi mieszaninę substancji higroskopijnych, pozwalającym korneocytom wiązać wody
aby zwiększyć nawilżenie skóry możemy:
* zmniejszyć wyparowywanie
* zwiększyć zatrzymywanie wody podczas jej przejścia przez warstwę rogową
Substancje nawilżające:
4 kategorie substancji:
* błonotwórcze hydrofobowe
* błonotwórcze hydrofilowe
* substancje higroskopijne
* składniki cementu międzykomórkowego
Hydrofobowe substancje błonotwórcze:
substancje te zmniejszają odparowywanie wody przez efekt okluzyjny. Produkty te mają więc raczej charakter przeciw odwodniający
są zawarte w emulsjach W/O lub produktach prawie bezwodnych
w dużej ilości wykazują działanie ochronne
zmniejszają przepuszczalność warstwy rogowej
Hydrofobowe substancje błoniaste:
węglowodory- wazelina, oleje wazelinowe, parafina, ozokerat, cerazyny, skwalan, skwaleń
woski- pszczeli, roślinne (karnauba i kandelina), estry wyższe, kwasy tłuszczowe, mają silne właściwości okluzyjne
alkohole tłuszczowe- cetylowe, sterolowe, centylostearylowe
płynne i syntetyczne estry kwasów tłuszczowych- mirystynian izopropylu, palmitynian izopropylu, oleje jajoba- mogą tworzyć nie ciągłe warstwy okluzyjne
silikony
Hydrofilowe substancje błoniaste:
substancje te mają zdolność zatrzymywania wody
zaliczamy do nich makrocząsteczki biologiczne- hydrofilowe i substancje o właściwościach żelujących
1. makrocząsteczki biologiczne
* kolagen,
* kwas hialuronowy,
* glikozaminglikany (GAG),
* chitozon
* po odparowaniu wody pozostawiają na skórze ochronną warstwę
2. substancje hydrofilowe tworzą żel:
* karbopol
* CMC (karboksymetyloceluloza)
* HEC (hydroksyetyloceluloza)
* żel z aloesu
* substancje te spowalniają ucieczkę wody
Niskocząsteczkowe substancje nawilżające:
zapewniają efekt nawilżający lub higroskopijnych
wiążą wodę w warstwie rogowej naskórka i na jej powierzchniowe
1. humektanty- są to przede wszystkim alkohole wielowodorotlenowe i gliceryna i sorbitol
2. składniki NMF- stosowane osobno lub w mieszaninie
3. glikol propylenowy- jest to alkohol wielowodorotlenowy stosowany w stężeniu 1-5%
Regulatory lipidowego cementu międzykomórkowego:
stosowane w formach emulsji:
* ceramidy- których szczególną cecha jest układają się w warstwach laminarnych w sposób identyczny od struktury błony komórkowych dlatego ich właściwości w powiązaniu z ich szczególną budową pozwalają im łatwiej wbudowywać się w strukturę cementu międzykomórkowego. Ceramidy używane jako substancje aktywne są pochodzenia roślinnego lub syntetyzowanego
* fosfolipidy- naturalnie występują w najgłębszych warstwach naskórka, są one zastępowane przez lecytyny pochodzenia roślinnego, zwłaszcza lecytynę sojową; oprócz właściwości typowych dla lipidów złożonych wykazują właściwości emulgatorów
* lanolina- wyciąg z łoju owczego, jest pokrewna łojowi ludzkiemu i przez długi okres była jego najlepszym zamiennikiem, zastępując je pochodnymi ze względu na właściwości sensoryczne (kleistość)
* NMF
* α, β- hydroksykwasy
obecnie najlepszym połączeniem jest mieszanina:
ceramid + NNKT + cholesterol - tworzące mieszaninę bardzo zbliżoną do lipidów, cementu międzykomórkowego
Podłoża (emulsje):
w większości mają właściwości nawilżające, ponieważ zawierają:
* lipofilowe i hydrofilowe składniki nawilżające pozostające na powierzchni skóry (warstwa okluzyjna) lub wnikały w głąb warstwy rogowej i niżej położonych warstw skóry (wbudowuje się w strukturę cementu międzykomórkowego, tym samym wzmacniają barierę naskórkową i hamując TEWL, a także wpływają na rozmaite procesy metaboliczne)
skuteczność działania preparatów nawilżających zależy do składników i zawartości substancji nawilżających, a czas działania może wynosić od kilku do kilkunastu godzin
UWAGA
woda w aerozolu nie jest produktem nawilżającym, ma działanie odświeżające na skutek szybkiego wyparowywania, ale doprowadza jednocześnie do odparowania wody z warstwy rogowej, powodując niewielkie wysuszenie skóry
WYKŁAD II
06.03.2011
T: Typy skóry:
tłusta
sucha
mieszana
normalna
Do klasyfikacji bierze się takie czynniki jak:
płeć
wiek
reaktywność
zabarwienie
Skóra sucha:
dotyczy nie tylko twarzy, ale również kończyn a niekiedy nawet całego ciała
nadmierna suchość oznacza skórę suchą w języku medycznym. „Rybia łuska” oznacza ilość bardzo suchej, złuszczającej się skóry na dużych powierzchniach, trudną do leczenia, uwarunkowania genetycznym, upośledzeniem
Łuszczyca- charakteryzuje się wysuszeniem skóry, któremu towarzyszy pogrubienie warstwy rogowej. Proces keratynizacji jest zaburzony, przepuszczalność skóry jest znacznie zwiększona.
Cechy charakterystyczne:
* skóra jest cienka, szorstka, chropowata, łuszcząca się, pokryta drobnymi zmarszczkami
* jest wynikiem nieprawidłowej spójności korneocytów, która prowadzi do zwiększenia utraty wody. Stwierdza się brak naturalnego czynnika nawilżającego
*suchość skóry nasila się wraz z wiekiem, wszystkie osoby starsze mają suchą skórę. Jest ona delikatna, łatwo ulega podrażnieniom, ale nie jest szczególnie podatna na alergię.
* powstają na niej ubytki, takie jak rozpadliny i pęknięcia. Wysychająca powierzchnia skóry złuszcza się, potem pęka powodując powstanie łatwo krwawiących i bolesnych ran, szczególnie w obrębie palców, palucha i warg
Rozpoznanie skóry suchej:
* po wyglądzie i dotyku
* po położeniu bibułki na czole lub policzku obserwuje się zaburzenie braku wchłaniania łoju
* przy użyciu metod instrumentalnych, badających stopień nawilżenia skóry, oraz oceniających ilość wydzielanego łoju
przyczyny powstania suchej skóry:
* predyspozycje genetyczne
* zbyt długa ekspozycja na słońce
* starzenie się
* choroby skóry
* skłonność do wyprysku atopowego
zalecenia:
* unikanie twardej wody
* nie stosowanie mydeł zasadowych
* używać preparatów myjących zawierających środki natłuszczające
* stosować olejki do kąpieli
* używać emulsji nawilżających
Skóra tłusta:
dotyczy głównie twarzy i owłosionej skóry głowy , ale również górnej części pleców i klatki piersiowej
może sprzyjać niektórym chorobom skóry, takim jak trądzik, łojotokowe zapalenie skóry, łysienie, łupież
skóra bardzo tłusta nazywana jest łojotokową
cechy charakterystyczne:
* błyszczący wygląd i rozszerzone pory (ujścia gruczołów łojowych)
* jest gruba, mało wrażliwa, mniej podatna na podrażnienia
* nie tworzą się na niej drobne zmarszczki, wraz z wiekiem powstają głębokie
* często pojawiają się widoczne zaskórniaki
* przyczyna powstania tłustej skóry jest nadmierne wydzielanie łoju
* pojawia się w okresie dojrzewania, ale może przetrwać do wieku dorosłego
* jest uzależniona od regulacji hormonalnej
zalecenia:
* unikanie zasadowych mydeł, stosowanie kostki dermatologicznej typu syndet,
* stosować produkty na bazie „siarki organicznej”
* stosować produkty z wyciągu z roślin
* unikać intensywnego odtłuszczania rozpuszczalnikami (alkohol)
Skóra mieszana:
skóra nazywana skórą normalna jest w istocie skórą mieszaną, nieznacznie przetłuszczona w środkowej części, nieco bardziej sucha w częściach bocznych
o skórze prawdziwie mieszanej mówi się wtedy, gdy różnica między tymi dwoma częściami twarzy jest bardzo wyraźna
Skóra starcza:
cechy charakterystyczne:
* zanik żywego naskórka, który objawia się … skóry
* zgrubienie warstwy rogowej w niektórych okolicach
* szorstki wygląd spowodowany zmniejszeniem wydzielania łoju
* obwisły, zwiotczały wygląd, utrata elastyczności
* jest wrażliwa na słońce, nie równomiernie się zabarwia, bardzo wrażliwa
* nie jest podatna na alergię, ponieważ obserwuje się zmniejszenie liczby komórek Langerhansa
* występują rożne niedoskonałości (brodawki łojotokowe, zaburzenia ropnieniowe??)
* w następstwie nadmiernego wysuszenia skóry pojawiają się bolesne pęknięcia i rozpadliny
przyczyny starzenia się skóry:
* dziedziczność
* ekspozycja na słońce, która przyspiesza biologiczne procesy degradacji przez wydzielanie wolnych rodników
zalecenia:
* przeciwdziałanie wysuszeniu skóry
* chronić przed słońcem, słońce nasila pojawienie się plam barwnikowych
* w celu usuwania nadmiaru zrogowaciałego naskórka stosować produkty ściągające
* stosować kremy odżywcze z wit. A i E z kwasami owocowymi (5%)
* należy wcześniej zapobiegać starzeniu się skóry, raz powstała zmarszczka jest trudna do usunięcia. W zaawansowanym stadium żaden produkt nie pomaga
Skóra wrażliwa:
jest delikatna, raczej sucha, łatwo ulega zaczerwienieniu
jest podatna na alergię, daje uczucie ściągania i kłucia, często pojawiając się zaczerwienienia
przyczyny powstania skóry wrażliwej:
* problemy związane z większą przepuszczalnością skóry, połączone z zaburzeniami krążenia. Funkcje skóry są zaburzone, co czyni ją bardziej wrażliwą na bodźce zewnętrzne
* w niektórych przypadkach przyczyny powstania skóry wrażliwej jest rozpoznana lub podejrzana atopia.??
czynniki sprzyjające powstaniu wrażliwej skóry:
* wpływ środowiska np. chłód, gorąco, zmiany termiczne
* styl życia, emocje, stres, alkohol, ostre przyprawy
* wiek
* płeć, skóra kobiet jest bardziej wrażliwa
* czynniki hormonalne
* używanie środków chemicznych gospodarstwa domowego
* typy skóry i karnacja nie są czynnikami predysponującymi do nadwrażliwości skóry
Zalecenia:
* nie używać mydeł zasadowych i twardej wody
* nie używać toników i żeli wodnoalkoholowych
* nie używać detergentów i preparatów myjących silnie odtłuszczających skórę
* nie używać olejków zapachowych, wyciągów roślinnych
* stosować emulsje o prostym składzie, niektóre wody termalne
Skóra mężczyzn:
jest znacznie grubsza, ilość i wielkość gruczołów łojowych jest większa niż u kobiet, dotyczy to również owłosienia
splot włókien kolagenowych i sieci tkanki łącznej jest inna niż u kobiet
mają mniejszą ilość tłuszczu w tkance podskórnej
funkcjonowanie skóry jest zależne od wydzielania testosteronu, wpływa on na gruczoły łojowe, owłosienie i funkcje wydzielanych apokrynowych gruczołów potowych, których pot charakteryzuje się bardziej intensywnym zapachem
cechy charakterystyczne:
* jest grubsza i bardziej tłusta
* rzadko występuje skóra sucha
* nie jest szczególnie wrażliwa
* zmarszczki pojawiają się później ale są głębsze
* trądzik występuje regularnie w wieku młodzieńczym
cechy wyróżniające skórę mężczyzn:
związane głównie z owłosieniem
* zapalenie mieszków włosowych
* rogowacenie mieszków
* łysienie androgenowe
Skóra kobiet |
Skóra mężczyzn |
Naskórek 14-20 warstw |
Naskórek 30 warstw |
Jasna karnacja |
Ciemniejsza karnacja |
Wczesne powstanie zmarszczek i są płytkie |
Później pojawiają się zmarszczki głębsze |
Skóra sucha, trądzik młodzieńczy najłagodniejszy przebieg |
Skóra sucha, silniejszy przebieg trądzika |
Skąpe owłosienie |
Obfite owłosienie |
Rzadko wypadają włosy |
Włosy wypadają, … mieszki włosowe |
Mniejsze wydzielanie potu |
Duża potliwość |
Cieńsza skóra właściwa |
Grubsza skóra właściwa |
Więcej tłuszczowej tkanki podskórnej |
Mniej tłuszczowej tkanki podskórnej |
Skóra czarna:
różni się od białej jedynie zabarwieniem
wyróżnia się doskonałym zaadoptowaniem do gorącego klimatu tropikalnego, nie przystosowaniem do klimatu chłodnego
cechy charakterystyczne:
* grubość naskórka jest taka sama, ilość wydzielanego potu taka sama
* złuszczenie jest 2,5 raza większe, objawia się występowaniem małych szarych łusek, naskórek jest słabiej wrażliwy
* pH skóry jest bardziej kwaśne, niż skóry białej
* jedyna znacząca różnica to zabarwienie
Skóra azjatycka:
nazywana żółtą
grubość naskórka mieści się między grubością warstwy rogowej rasy białej a czarnej
przez naskórkowa utrata wody oraz wydzielanie łoju jest mniejsza niż u rasy białej
charakterystyczne zmiany barwnikowe, które powstają bardzo wcześnie, zwłaszcza na twarzy
zjawisko „ściemniania” skóry rozwija się w okolicy oczu, ust i skroni w wieku 20-30 lat
STARZENIE SIĘ SKÓRY
już w wieku 20-25 lat rozpoczyna się proces degeneracji włókien kolagenowych i elastynowych
wpływają na nie czynniki genetyczne i środowiskowe
dotyczy wszystkich warstw skóry
NASKÓREK |
- zaburzenia równowagi emulsji olejowo - wodnej przez zmniejszenie wytwarzania łoju i potu - skóra jest bardziej wysuszona - plamy starcze i siwe włosy - zmniejszona ilość komórek Langerhansa prowadzi do osłabienia układu odpornościowego |
SKÓRA WŁAŚCIWA |
- skóra jest mniej odporna na urazy - gruczoły potowe i łojowe zmniejszają wydzielanie - powstają zmarszczki, zmniejsza się elastyczność - zostaje zaburzona termoregulacja |
TKANKA PODSKÓRNA |
- tłuszczowa tkanka podskórna może zanikać lub przerastać |
Starzenie skóry |
|
słoneczne |
naturalne |
- przewaga procesów przerostowych - głębokie zmarszczki |
- przewaga procesów zanikowych - sieć delikatnych zmarszczek |
Progeria:
patologiczne, przedwczesne starzenie się (zespół progerii Hatchinsona- Gilforda)
choroba zaczynająca się od urodzenia dziecka
choroba genetyczna
Teoria starzenia:
niegenetyczne
* teoria wolnych rodników- nieruchome uszkodzenia kumulują się
* śmierć mitochondrium- śmierć energetyczna komórki
* teoria glikolizacji- wzrost ilości cukrów (cukrzyca)
genetyczne
* geny długowieczności i geny starzenia
teoria zegara biologicznego
* zgodnie z teorią „zaprogramowano” każdy z nas posiada „wbudowany” zegar genetyczny który wydaje sygnały
teoria telomerowa
Wolne rodniki:
są to atomy lub cząsteczki zdolne do samodzielnego istnienia, posiadające co najmniej jeden elektron niesparowany na powłoce walencyjnej
bardzo reaktywne, reagują ze wszystkim co napotkają na swojej drodze. Najbardziej szkodliwe rodniki- tlen singletowy IO2
Wolne rodniki:
niszczą lipidy cementu międzykomórkowego
niszczą fosfolipidy błon komórkowych
niszczą enzymy
niszczą kolagen i elastynę
niszczą GAG
powodują zmiany w strukturze kwasów nukleinowych
Źródła wolnych rodników:
dieta
* bogata w tłuszcze
* wielokrotne smażenie oleju
wpływ środowiska
* dym
* papierosy
* spaliny samochodowe
* promieniowanie jonizacyjne
* promieniowanie UV
* oddychanie czystym tlenem (medycyna)
WYKŁAD III
17.04.2011r
T:
Skóra ze zmianami naczyniowymi
Metody diagnostyki skóry i włosów
I. Skóra ze zmianami naczyniowymi
Rozszerzone naczynia krwionośne = teleangiektazja
to trwałe rozszerzone drobne naczynia o czerwonym zabarwieniu, prześwitujące przez skórę. Mogą być pojedyncze lub mnogie. Najczęściej są efektem działań czynników zewnętrznych, chorób oraz stosowania leków.
Cera naczynkowa:
kruchość naczyń krwionośnych jest związana z ich podwyższoną przepuszczalnością, która powoduje przenikanie do skóry wielu czynników zapalnych
w konsekwencji dochodzi do pojawienia się na skórze rozlanego rumienia, uczucia pieczenia i rozgrzania
kruchość i nadwrażliwość naczyń krwionośnych jest jednym z czynników przyczyniającym się do powstania trądzika różowatego
z czasem skłonność do pojawiania się rumieni utrwala się
kruche naczynia włosowate nie wytrzymują ciśnienia krwi, zaczynają pękać, pozostawiając na skórze trwałe ślady, potocznie nazywane pajączkami
skórę tę przy pielęgnacji należy traktować jako nadzwyczaj wrażliwą
bardzo często reaguje ona długotrwałym rumieniem, czasem opuchlizną, pieczeniem i swędzeniem
zaczerwienienie może pojawić się w okolicy policzków, nosa, brody, najczęściej na skutek:
* picia kawy, mocnej herbaty, alkoholu
* zjedzenia gorącego posiłku, picia gorącego napoju
* do pierwszych sygnałów tej dolegliwości można również zaliczyć pojawienie się rumienia wywołanego zmianą temperatury, wzruszenia lub zdenerwowania
rumień powstaje na skutek gwałtownego rozszerzenia i kurczenia się naczyń włosowatych pod wpływem jakiegoś bodźca, jest wynikiem wypełnienie krwią najdrobniejszych naczyń włosowatych, współpracującymi z włóknami elastycznymi tkanki łącznej. Jej osłabienie oznacza również osłabienie naczyń
z czasem na skutek kruchości naczyń zaczerwienienie utrzymuje się coraz dłużej, aż dochodzi do stanu przewlekłego, objawiającego się widoczną na twarzy czerwoną siateczką naczyń, tzw. teleangiektazją (cuperosa)
Powstanie:
rozszerzone naczynia mogą powstać przy każdym typie cery, ale najbardziej narażona na tę dolegliwość jest skóra delikatna, cienka i wrażliwa, znaczenie odgrywa też głębokość unaczynienia skóry
Przyczyny powstania teleangiektazji:
predyspozycje genetyczne
wpływ środowiska:
* przewlekła ekspozycja na słońce, solarium
* wiatr
* wahania temperatur
* wilgotność
długotrwałe stosowanie preparatów sterydowych, zwłaszcza na twarz, szyję i dekolt, u osób predysponowanych (cienki naskórek, jasna karnacja, dzieci)
Pielęgnacja:
podobnie do skóry wrażliwej
profilaktyka uszkodzeń bariery naskórkowej
stosowanie preparatów wpływających na uszczelnienie naczyń krwiońośnych, czyli zawierających:
* wit. C
* wyciąg z ruty
* wyciąg z kasztanowca
* wyciąg z ranki??
* wyciąg z hamamelisu
Zakazy pielęgnacyjne dla skóry ze zmianami naczynkowymi:
korzystanie z kąpieli słonecznych
narażanie na zmiany temperatur
stosowanie używek (alkohol, kawa, mocna herbata)
spożywanie gorących posiłków
korzystanie z sauny
stosowanie preparatów sterydowych
Zalecenia pielęgnacyjne dla skóry ze zmianami naczynkowymi:
używanie mleczek i toników do cery naczynkowej wrażliwej
aplikacja kremów ze składnikami wzmacniającymi sieć naczyń krwionośnych
stosowanie w okresie letnim kremów i kosmetyków kolorowych z filtrami UV
stosowanie odpowiednich kremów ochronnych w czasie zimy
regulowanie zaburzeń układu pokarmowego i hormonalnego
Zabiegi fizykoterapeutyczne stosowane w przypadku teleangiektazji:
galwanizacja
jonoforeza
lampa solux z niebieskim filtrem
Sposoby usuwania zmian naczyniowych w obrębie twarzy:
galwanokaustyka
elektrokoagulacja
elektroliza
termoliza
metoda Blend
laser
II. Metody diagnostyki skóry i włosów
Wywiad:
problemy ze skórą
dotychczasowa pielęgnacja
zmiany jej stanu
Wygląd skóry:
koloryt- karnacja
rzeźba
napięcie
elastyczność
nawilżenie (wilgotność)
natłuszczenie
Przyrządy:
korneometr- pomiary wilgotności/ nawilżenia skóry
sebumetr- pomiar natłuszczenia skóry
pHmetr- pomiar pH skóry
ewaporimetr- pomiar transpidermalnej utraty wody
mexametr- pomiar barwy/ melaniny skóry
kutometr- pomiar mechanicznych właściwości skóry, ocena elastyczności i napięcia skóry
lampa Wood`a- ukazuje obraz skóry w odbiciu fluorescencyjnym, odbicie skóry ukazuje się w zależności od jej stanu w różnych kolorach
wizjoskan- wizualizacja skóry na ekranie komputerowym
Lampa Wood`a:
działanie polega na wykorzystaniu promieniowania UV do celów diagnostycznych
emituje promienie UV o określonej długości fali, mające właściwości fluorescencyjne
diagnozę stawia się na podstawie zjawiska fluorescencji w zaciemnionym pomieszczeniu. W zależności od rodzaju cery i jej właściwości oraz schorzeń występują różne barwne odbicia:
* skóra normalna- niebiesko - fioletowa
* skóra sucha, odwodniona- słaba fluorescencja
* skóra zawierająca odpowiednią ilość wody- intensywna fluorescencja (ciemnoniebieska)
* skóra tłusta- prawie czerwona
* nadmierne rogowacenie skóry- biała
odległość lampy od klientki powinna wynosić ok. 20cm
TEMATY PRACY KONTROLNEJ:
do wyboru :)
musi posiadać:
* bibliografie
* minimum 2 strony A4
Historia aromaterapii, początki aromaterapii współczesnej
Zioła stosowane w pielęgnacji poszczególnych rodzajów cery, włosów, rak i nóg.