WYKŁAD 1

19.02.2011

T: Unaczynienie i unerwienie skóry:

• unaczynienie limfatyczne i tętniczo - żylne przebiega przez tkankę podskórną, skórę właściwą i dochodzi do granicy skórno - naskórkowej. Naskórek nie jest więc bezpośrednio ukrwiony, ale jest odżywiany drogą dyfuzji ze skóry właściwej

• unerwienie dotyczy zarówno skóry właściwej jak i naskórka, chociaż znajdują się w nim nie tylko zakończenia nerwowe. Cała sieć nerwowa pozostaje w skórze właściwej.

pH skóry:

• wartość pH skóry właściwej- zasadowe (ok. 7), zmienia się na powierzchni skóry w kwaśne pH (ok. 5)

• ten znaczny wzrost aktywności jonów H+ jest spowodowany aktywnością hydrolaz w naskórku w wyniku czego powstaje wiele kwasów rozpuszczalnych w wodzie (kwas urokaninowy, pirolidonokarboksylowy, mlekowy)

• odczyn kwaśny skóry jest ważną cechą. Alkaliczna jest obserwowana w przypadku wszystkich dermatoz

• pH skóry zmienia się w zależności od osoby i części ciała. Mieści się w przedziale 4-7, a średnio wynosi 5,5

• pH wzrasta wraz z wiekiem, jest bardziej zasadowy u kobiet, również pod wpływem czynników zewnętrznych i jest regulowane przez wydzielanie potu

• kwaśny odczyn stanowi środek obronny skóry przed mikroorganizmami. Działanie gruczołów potowych warunkuje powrót do pH wyjściowego około 2h po umyciu

Flora skóry:

• wkrótce po narodzeniu skóra jest skolonizowana przez mikroorganizmy, bakterie, drożdże, grzyby, których ilość i charakter zmieniają się wraz z wiekiem

• flora skóry małego dziecka składa się z gronkowców białych i złocistych, paciorkowców, maczugowców i pałeczki okrężnicy. U niemowlaków występuje dodatkowo pakietowce

• u dorosłego człowieka skład flory tworzą przede wszystkim bakterie Gram (+). (Staphylococcus, Corynebacterium, Propinonibacterium)

• grzybicza flora bakteryjna jest mniej liczna niż flora bakteryjna. Tylko w niektórych okolicznościach na skutek braku higieny lub na zniszczenia nabłonka, wzrasta populacja, która może być odpowiedzialna za grzybicę

• okolice najbardziej zasiedlane przez mikroorganizmy są w kolejności malejącej: ręce, skóra owłosiona głowy, pachy, czoło, kończyny dolne, plecy

• flora saprofityczna, złożona częściowo z drobnoustrojów chorobotwórczych, nie powinna być likwidowana, bierze ona bowiem udział w obronie skóry przez jej kontakt z dużą ilością patogenowych mikroorganizmów, których rozmnażane jest niebezpieczne

Przenikanie przez skórę:

• „przepuszczalność” obejmuje wędrówkę cząsteczek przez kolejne warstwy skóry począwszy od jej związania w pierwszych warstwach komórek- aż do wniknięcia do ustroju. Powinno to dotyczyć wyłącznie cząsteczek stosowanych terapeutycznie, ponieważ w przypadku składników kosmetycznych zwykle nie jest wskazane, aby przenikały one przez wszystkie warstwy skóry. Tymczasem w kosmetyce mogą przekroczyć tę granicę i dostać się do krążenia ogólnego- stąd istotne jest poznanie ich właściwości i zdolności przenikania

Absorpcja przezskórna:

• w celach terapeutycznych staramy się zwiększyć szybkość transportu przez skórę, natomiast w celach pielęgnacyjnych odwrotnie- często próbujemy je zmniejszyć lub wyeliminować

• transport przez skórą jest uwarunkowany:

* stanem skóry

* podłożem

* charakterem fizyko- chemicznym związku

Stan skóry:

• łatwiejsze przenikanie jest wynikiem zmniejszenia lub całkowitego zlikwidowanie skuteczności bariery naskórkowej. Przenikanie może przyspieszyć:

* usuwając film hydrolipidowy skóry przez użycie środków powierzchniowo czynnych

* zwiększając stopień nawilżenia skóry przez stosowanie opatrunków okluzyjnych

* stosując substancję ułatwiające wnikanie, szczególnie alkohole lub glikole, które zapewniają rozluźnienie komórek warstwy rogowej, oraz w pewnym stopniu rozpuszczania. Również olejki eteryczne są doskonałymi substancjami zwiększającymi szybkość transportu przezskórnego

* zwiększając krążenie skóry przy użyciu środków rozszerzających naczynia. Ma to na celu przyspieszenie resorpcji naczynia włosowatego skóry właściwej

* w stanach chorobowych, stanach zapalnych, łuszczycy, uszkodzeniach skóry, różnych chorobach skóry

• skóra niemowląt wykazuje bardzo słabą barierę na przenikanie różnych substancji

Fizyko - chemiczny charakter substancji czynnej:

• wielkość cząsteczek- przenikanie jest szczególnie ułatwione, gdy masa cząsteczki jest niewielka (500-1000Da)

• kształt- długość cząsteczki, liniowe i rozgałęzione trudniej wnikają między komórki warstwy rogowej

• charakter chemiczny:

* substancje lipofilowe wnikają i pozostawiają w cemencie międzykomórkowym i trudno usuwają się z bazy o charakterze lipidowym

* substancje hydrofilowe mają największą zdolność przenikania, gdy skóra jest max. nawilżona (uwodniona), ponadto mają skłonność do pozostawania w podłożach wodnych

* najłatwiej przenikają więc cząsteczki amfifilowe, dlatego cząsteczki powierzchniowo czynne będą miały zawsze wpływ na przenikanie przez naskórkowe

Podłoże:

• wykazuje (bardzo) małą zdolność przenikania, ale mogą ułatwić lub nie przenikanie substancji czynnych

• w celu poprawy przenikania do głównych warstw skóry używa się również substancji wprowadzanych do fazy olejowej emulsji:

* oleje roślinne (linolowe, linolenowe)

* substancje powierzchniowo czynne

Forma fizyko - chemiczna podłoża:

• jest prawie tak samo ważna jak składniki. Przenikanie przez skórę substancji aktywnej zmienia się w zależności od formy fizykochemicznej, w której jest zawarta. Rodzaj emulsji musi być więc zgodny z cechami fizyko - chemicznymi przenoszonej cząsteczki

• obecnie wiadomo, że mikro emulsje, typu W/O lub O/W, ułatwiają wnikanie. Są to układy w których wielkość kropli fazy wewnętrznej mieści się między 10 a 100nm, zawierają one wysokie stężenie substancji powierzchniowo czynnych (10-30%)

• liposomy- transportują aktywne składniki hydrofilowe, zawarte w jądrze wolnym pęcherzyka, lub aktywne substancje lipofilowe znajdują się w podwójnych warstw fosfolipidów

Liposomy:

• są to lipidowe kuleczki wielkości 0,10- 0,25µm zawierają w sobie delikatne substancje czynne. Zbudowane są z podwójnej błony fosfolipidowej, wewnątrz ich i na zewnątrz znajdują się faza wodna i rozpuszczone w niej substancje hydrofilowe,a w podwójnej błonie w fazie lipidowej znajduje się substancja tłuszczowa

• są nośnikami transportującymi substancje aktywne w głąb skóry. Te kuleczki, ze względu na zewnętrzne podobieństwo do błony białkowo- lipidowej łatwo wnikają w głąb skóry i wewnątrz niej uwalniają niesiony przez siebie materiał

Drogi transportu przezskórnego:

• przez komórkowe przenikanie bezpośrednie jest charakterystyczne dla niewielkich cząsteczek- cząsteczki przenikają przez korneosomy- mostki między komórkowe o budowie białkowej, przez które będą przechodzić cząsteczki amfifilowe lub mniej lub bardziej lipofilowe

• przenikanie międzykomórkowe- następuje krętą drogą lipidowego cementu międzykomórkowego. Jest on najczęściej wykorzystywany przez wszystkie cząsteczki amfifilowe lub lipofilowe

• przenikanie przez mieszkowe- polega na wykorzystaniu mieszków łojowo- włosowych i umożliwiają docieranie cząsteczki substancji aktywnej, aż do warstwy siateczkowej skóry

• przenikanie przez gruczoły łojowe

Nawilżenie skóry i produkty nawilżające:

• nawilżenie skóry jest zjawiskiem złożonym i obejmuje wiele mechanizmów

• różne stany wody występują w skórze:

* woda ulega migracji, zalicza się tu wodę w obrębie warstwy rogowej ; należy dodać do niej wodę pochodzącą z uwodnienia warstw głębszych, krąży i przechodzi przez różne warstwy naskórka

* woda nie ulegająca migracji i silnie związana z cząsteczkami biologicznymi

• skóra właściwa zawiera proteoglikany, które zatrzymują duża ilość wody. Jest więc jej zbiornikiem w skórze

• u niemowląt zawartość wody w skórze wynosi 80%, zmniejsza się stopniowo z wiekiem, ale nieznacznie ponieważ jest jej jeszcze 60% u osoby dorosłej

• zmarszczki powstają raczej w wyniku zmiany struktury białek skóry właściwej, niż w następstwie zmniejszenia się zawartości wody

Kinetyka przez naskórkowa wody:

• woda w skórze właściwej stanowi rezerwę i przemieszcza się z głębi skóry na zewnątrz. Gdy znajduje się na powierzchni, odparowuje. Ustala się w ten sposób stały przepływ wody, średnio 5g wody/m2/godz.

• Różnią się w zależności od osoby

• poziom nawilżenia jest uwarunkowany przez:

* równowagę między dyfuzja a wyparowaniem

* przepływ wartości

* zdolność zatrzymywania wody przez warstwę rogową

• jeśli nie ma równowagi między wyparowywaniem a przepływem, mówimy w wysuszeniu. Tak więc wzmożony przepływ wody chroni skórę przed wysuszeniem, podczas gdy słaby- sprzyja wysuszeniu.

Pojęcie utraty wody:

• przy przepływie 5g/m2/h utraty wody wynosi 300-400ml w ciągu doby. Pomimo stałej utraty wody, jej ilość jest regularnie uzupełniana w wyniku mechanicznej dyfuzji, tak więc jej straty są regularnie kompensowane. W istocie mówi się o PLE (przez naskórkową utratę wody) lub TEWL (transepiodermal water loss)

• w niektórych stanach patologicznych kompresacja strat okazuje się niewystarczająca. Następne naruszenie rezerw wody skóry właściwej, z wyraźnymi zmianami wyglądu skóry (skóra obwisła) np. obfite biegunki niemowląt, nieprawidłowego leczenia moczopędnego

Czynniki zewnętrzne odgrywające ważną rolę w parowaniu:

• zimno- zmniejsza wydzielanie łoju, co może prowadzić do wzrostu TEWL

• wentylacja- zwiększa w istotny sposób

• środki powierzchniowo czynne- usuwają one płaszcz wodno- lipidowy i cząsteczki lipidów cementu międzykomórkowego, co zwiększa przepuszczalność warstwy rogowej i ucieczkę wody

• dermatozy- szczególnie łuszczyca. Obserwuje się zmiany przylegania korneocytów, co powoduje znaczący wzrost przepływu

Zatrzymywanie wody przez warstwę rogową:

• jest ważnym parametrem regulującym nawilżenie skóry w efekcie ustala się gradient zawartości wody w warstwach naskórka, ponieważ wiadomo, że skóra właściwa zawiera 80% wody, a warstwa rogowa 13%. tymczasem wygląd skóry jest związany z zatrzymaniem wody w warstwie rogowej i istnieje niewiele możliwości odchyleń od tej średniej wartości

• korneocyt jest bardzo bogaty w keratynę w jego otoczeniu znajdują się różne substancje, zwłaszcza NMF, który stanowi mieszaninę substancji higroskopijnych, pozwalającym korneocytom wiązać wody

• aby zwiększyć nawilżenie skóry możemy:

* zmniejszyć wyparowywanie

* zwiększyć zatrzymywanie wody podczas jej przejścia przez warstwę rogową

Substancje nawilżające:

• 4 kategorie substancji:

* błonotwórcze hydrofobowe

* błonotwórcze hydrofilowe

* substancje higroskopijne

* składniki cementu międzykomórkowego

Hydrofobowe substancje błonotwórcze:

• substancje te zmniejszają odparowywanie wody przez efekt okluzyjny. Produkty te mają więc raczej charakter przeciw odwodniający

• są zawarte w emulsjach W/O lub produktach prawie bezwodnych

• w dużej ilości wykazują działanie ochronne

• zmniejszają przepuszczalność warstwy rogowej

Hydrofobowe substancje błoniaste:

1. węglowodory- wazelina, oleje wazelinowe, parafina, ozokerat, cerazyny, skwalan, skwaleń

2. woski- pszczeli, roślinne (karnauba i kandelina), estry wyższe, kwasy tłuszczowe, mają silne właściwości okluzyjne

3. alkohole tłuszczowe- cetylowe, sterolowe, centylostearylowe

4. płynne i syntetyczne estry kwasów tłuszczowych- mirystynian izopropylu, palmitynian izopropylu, oleje jajoba- mogą tworzyć nie ciągłe warstwy okluzyjne

5. silikony

Hydrofilowe substancje błoniaste:

• substancje te mają zdolność zatrzymywania wody

• zaliczamy do nich makrocząsteczki biologiczne- hydrofilowe i substancje o właściwościach żelujących

1. makrocząsteczki biologiczne

* kolagen,

* kwas hialuronowy,

* glikozaminglikany (GAG),

* chitozon

* po odparowaniu wody pozostawiają na skórze ochronną warstwę

2. substancje hydrofilowe tworzą żel:

* karbopol

* CMC (karboksymetyloceluloza)

* HEC (hydroksyetyloceluloza)

* żel z aloesu

* substancje te spowalniają ucieczkę wody

Niskocząsteczkowe substancje nawilżające:

• zapewniają efekt nawilżający lub higroskopijnych

• wiążą wodę w warstwie rogowej naskórka i na jej powierzchniowe

1. humektanty- są to przede wszystkim alkohole wielowodorotlenowe i gliceryna i sorbitol

2. składniki NMF- stosowane osobno lub w mieszaninie

3. glikol propylenowy- jest to alkohol wielowodorotlenowy stosowany w stężeniu 1-5%

Regulatory lipidowego cementu międzykomórkowego:

• stosowane w formach emulsji:

* ceramidy- których szczególną cecha jest układają się w warstwach laminarnych w sposób identyczny od struktury błony komórkowych dlatego ich właściwości w powiązaniu z ich szczególną budową pozwalają im łatwiej wbudowywać się w strukturę cementu międzykomórkowego. Ceramidy używane jako substancje aktywne są pochodzenia roślinnego lub syntetyzowanego

* fosfolipidy- naturalnie występują w najgłębszych warstwach naskórka, są one zastępowane przez lecytyny pochodzenia roślinnego, zwłaszcza lecytynę sojową; oprócz właściwości typowych dla lipidów złożonych wykazują właściwości emulgatorów

* lanolina- wyciąg z łoju owczego, jest pokrewna łojowi ludzkiemu i przez długi okres była jego najlepszym zamiennikiem, zastępując je pochodnymi ze względu na właściwości sensoryczne (kleistość)

* NMF

* α, β- hydroksykwasy

• obecnie najlepszym połączeniem jest mieszanina:

ceramid + NNKT + cholesterol - tworzące mieszaninę bardzo zbliżoną do lipidów, cementu międzykomórkowego

Podłoża (emulsje):

• w większości mają właściwości nawilżające, ponieważ zawierają:

* lipofilowe i hydrofilowe składniki nawilżające pozostające na powierzchni skóry (warstwa okluzyjna) lub wnikały w głąb warstwy rogowej i niżej położonych warstw skóry (wbudowuje się w strukturę cementu międzykomórkowego, tym samym wzmacniają barierę naskórkową i hamując TEWL, a także wpływają na rozmaite procesy metaboliczne)

• skuteczność działania preparatów nawilżających zależy do składników i zawartości substancji nawilżających, a czas działania może wynosić od kilku do kilkunastu godzin

• UWAGA

woda w aerozolu nie jest produktem nawilżającym, ma działanie odświeżające na skutek szybkiego wyparowywania, ale doprowadza jednocześnie do odparowania wody z warstwy rogowej, powodując niewielkie wysuszenie skóry

WYKŁAD II

06.03.2011

T: Typy skóry:

• tłusta

• sucha

• mieszana

• normalna

Do klasyfikacji bierze się takie czynniki jak:

• płeć

• wiek

• reaktywność

• zabarwienie

Skóra sucha:

• dotyczy nie tylko twarzy, ale również kończyn a niekiedy nawet całego ciała

• nadmierna suchość oznacza skórę suchą w języku medycznym. „Rybia łuska” oznacza ilość bardzo suchej, złuszczającej się skóry na dużych powierzchniach, trudną do leczenia, uwarunkowania genetycznym, upośledzeniem

• Łuszczyca- charakteryzuje się wysuszeniem skóry, któremu towarzyszy pogrubienie warstwy rogowej. Proces keratynizacji jest zaburzony, przepuszczalność skóry jest znacznie zwiększona.

• Cechy charakterystyczne:

* skóra jest cienka, szorstka, chropowata, łuszcząca się, pokryta drobnymi zmarszczkami

* jest wynikiem nieprawidłowej spójności korneocytów, która prowadzi do zwiększenia utraty wody. Stwierdza się brak naturalnego czynnika nawilżającego

*suchość skóry nasila się wraz z wiekiem, wszystkie osoby starsze mają suchą skórę. Jest ona delikatna, łatwo ulega podrażnieniom, ale nie jest szczególnie podatna na alergię.

* powstają na niej ubytki, takie jak rozpadliny i pęknięcia. Wysychająca powierzchnia skóry złuszcza się, potem pęka powodując powstanie łatwo krwawiących i bolesnych ran, szczególnie w obrębie palców, palucha i warg

• Rozpoznanie skóry suchej:

* po wyglądzie i dotyku

* po położeniu bibułki na czole lub policzku obserwuje się zaburzenie braku wchłaniania łoju

* przy użyciu metod instrumentalnych, badających stopień nawilżenia skóry, oraz oceniających ilość wydzielanego łoju

• przyczyny powstania suchej skóry:

* predyspozycje genetyczne

* zbyt długa ekspozycja na słońce

* starzenie się

* choroby skóry

* skłonność do wyprysku atopowego

• zalecenia:

* unikanie twardej wody

* nie stosowanie mydeł zasadowych

* używać preparatów myjących zawierających środki natłuszczające

* stosować olejki do kąpieli

* używać emulsji nawilżających

Skóra tłusta:

• dotyczy głównie twarzy i owłosionej skóry głowy , ale również górnej części pleców i klatki piersiowej

• może sprzyjać niektórym chorobom skóry, takim jak trądzik, łojotokowe zapalenie skóry, łysienie, łupież

• skóra bardzo tłusta nazywana jest łojotokową

• cechy charakterystyczne:

* błyszczący wygląd i rozszerzone pory (ujścia gruczołów łojowych)

* jest gruba, mało wrażliwa, mniej podatna na podrażnienia

* nie tworzą się na niej drobne zmarszczki, wraz z wiekiem powstają głębokie

* często pojawiają się widoczne zaskórniaki

* przyczyna powstania tłustej skóry jest nadmierne wydzielanie łoju

* pojawia się w okresie dojrzewania, ale może przetrwać do wieku dorosłego

* jest uzależniona od regulacji hormonalnej

• zalecenia:

* unikanie zasadowych mydeł, stosowanie kostki dermatologicznej typu syndet,

* stosować produkty na bazie „siarki organicznej”

* stosować produkty z wyciągu z roślin

* unikać intensywnego odtłuszczania rozpuszczalnikami (alkohol)

Skóra mieszana:

• skóra nazywana skórą normalna jest w istocie skórą mieszaną, nieznacznie przetłuszczona w środkowej części, nieco bardziej sucha w częściach bocznych

• o skórze prawdziwie mieszanej mówi się wtedy, gdy różnica między tymi dwoma częściami twarzy jest bardzo wyraźna

Skóra starcza:

• cechy charakterystyczne:

* zanik żywego naskórka, który objawia się … skóry

* zgrubienie warstwy rogowej w niektórych okolicach

* szorstki wygląd spowodowany zmniejszeniem wydzielania łoju

* obwisły, zwiotczały wygląd, utrata elastyczności

* jest wrażliwa na słońce, nie równomiernie się zabarwia, bardzo wrażliwa

* nie jest podatna na alergię, ponieważ obserwuje się zmniejszenie liczby komórek Langerhansa

* występują rożne niedoskonałości (brodawki łojotokowe, zaburzenia ropnieniowe??)

* w następstwie nadmiernego wysuszenia skóry pojawiają się bolesne pęknięcia i rozpadliny

• przyczyny starzenia się skóry:

* dziedziczność

* ekspozycja na słońce, która przyspiesza biologiczne procesy degradacji przez wydzielanie wolnych rodników

• zalecenia:

* przeciwdziałanie wysuszeniu skóry

* chronić przed słońcem, słońce nasila pojawienie się plam barwnikowych

* w celu usuwania nadmiaru zrogowaciałego naskórka stosować produkty ściągające

* stosować kremy odżywcze z wit. A i E z kwasami owocowymi (5%)

* należy wcześniej zapobiegać starzeniu się skóry, raz powstała zmarszczka jest trudna do usunięcia. W zaawansowanym stadium żaden produkt nie pomaga

Skóra wrażliwa:

• jest delikatna, raczej sucha, łatwo ulega zaczerwienieniu

• jest podatna na alergię, daje uczucie ściągania i kłucia, często pojawiając się zaczerwienienia

• przyczyny powstania skóry wrażliwej:

* problemy związane z większą przepuszczalnością skóry, połączone z zaburzeniami krążenia. Funkcje skóry są zaburzone, co czyni ją bardziej wrażliwą na bodźce zewnętrzne

* w niektórych przypadkach przyczyny powstania skóry wrażliwej jest rozpoznana lub podejrzana atopia.??

• czynniki sprzyjające powstaniu wrażliwej skóry:

* wpływ środowiska np. chłód, gorąco, zmiany termiczne

* styl życia, emocje, stres, alkohol, ostre przyprawy

* wiek

* płeć, skóra kobiet jest bardziej wrażliwa

* czynniki hormonalne

* używanie środków chemicznych gospodarstwa domowego

* typy skóry i karnacja nie są czynnikami predysponującymi do nadwrażliwości skóry

• Zalecenia:

* nie używać mydeł zasadowych i twardej wody

* nie używać toników i żeli wodnoalkoholowych

* nie używać detergentów i preparatów myjących silnie odtłuszczających skórę

* nie używać olejków zapachowych, wyciągów roślinnych

* stosować emulsje o prostym składzie, niektóre wody termalne

Skóra mężczyzn:

• jest znacznie grubsza, ilość i wielkość gruczołów łojowych jest większa niż u kobiet, dotyczy to również owłosienia

• splot włókien kolagenowych i sieci tkanki łącznej jest inna niż u kobiet

• mają mniejszą ilość tłuszczu w tkance podskórnej

• funkcjonowanie skóry jest zależne od wydzielania testosteronu, wpływa on na gruczoły łojowe, owłosienie i funkcje wydzielanych apokrynowych gruczołów potowych, których pot charakteryzuje się bardziej intensywnym zapachem

• cechy charakterystyczne:

* jest grubsza i bardziej tłusta

* rzadko występuje skóra sucha

* nie jest szczególnie wrażliwa

* zmarszczki pojawiają się później ale są głębsze

* trądzik występuje regularnie w wieku młodzieńczym

• cechy wyróżniające skórę mężczyzn:

związane głównie z owłosieniem

* zapalenie mieszków włosowych

* rogowacenie mieszków

* łysienie androgenowe

Skóra kobiet	Skóra mężczyzn
		Naskórek 14-20 warstw	Naskórek 30 warstw
		Jasna karnacja	Ciemniejsza karnacja
		Wczesne powstanie zmarszczek i są płytkie	Później pojawiają się zmarszczki głębsze
		Skóra sucha, trądzik młodzieńczy najłagodniejszy przebieg	Skóra sucha, silniejszy przebieg trądzika
		Skąpe owłosienie	Obfite owłosienie
		Rzadko wypadają włosy	Włosy wypadają, … mieszki włosowe
		Mniejsze wydzielanie potu	Duża potliwość
		Cieńsza skóra właściwa	Grubsza skóra właściwa
		Więcej tłuszczowej tkanki podskórnej	Mniej tłuszczowej tkanki podskórnej

Skóra czarna:

• różni się od białej jedynie zabarwieniem

• wyróżnia się doskonałym zaadoptowaniem do gorącego klimatu tropikalnego, nie przystosowaniem do klimatu chłodnego

• cechy charakterystyczne:

* grubość naskórka jest taka sama, ilość wydzielanego potu taka sama

* złuszczenie jest 2,5 raza większe, objawia się występowaniem małych szarych łusek, naskórek jest słabiej wrażliwy

* pH skóry jest bardziej kwaśne, niż skóry białej

* jedyna znacząca różnica to zabarwienie

Skóra azjatycka:

• nazywana żółtą

• grubość naskórka mieści się między grubością warstwy rogowej rasy białej a czarnej

• przez naskórkowa utrata wody oraz wydzielanie łoju jest mniejsza niż u rasy białej

• charakterystyczne zmiany barwnikowe, które powstają bardzo wcześnie, zwłaszcza na twarzy

• zjawisko „ściemniania” skóry rozwija się w okolicy oczu, ust i skroni w wieku 20-30 lat

STARZENIE SIĘ SKÓRY

• już w wieku 20-25 lat rozpoczyna się proces degeneracji włókien kolagenowych i elastynowych

• wpływają na nie czynniki genetyczne i środowiskowe

• dotyczy wszystkich warstw skóry

NASKÓREK	- zaburzenia równowagi emulsji olejowo - wodnej przez zmniejszenie wytwarzania łoju i potu - skóra jest bardziej wysuszona - plamy starcze i siwe włosy - zmniejszona ilość komórek Langerhansa prowadzi do osłabienia układu odpornościowego
		SKÓRA WŁAŚCIWA	- skóra jest mniej odporna na urazy - gruczoły potowe i łojowe zmniejszają wydzielanie - powstają zmarszczki, zmniejsza się elastyczność - zostaje zaburzona termoregulacja
		TKANKA PODSKÓRNA	- tłuszczowa tkanka podskórna może zanikać lub przerastać

Starzenie skóry
słoneczne	naturalne
		- przewaga procesów przerostowych - głębokie zmarszczki	- przewaga procesów zanikowych - sieć delikatnych zmarszczek

Progeria:

• patologiczne, przedwczesne starzenie się (zespół progerii Hatchinsona- Gilforda)

• choroba zaczynająca się od urodzenia dziecka

• choroba genetyczna

Teoria starzenia:

• niegenetyczne

* teoria wolnych rodników- nieruchome uszkodzenia kumulują się

* śmierć mitochondrium- śmierć energetyczna komórki

* teoria glikolizacji- wzrost ilości cukrów (cukrzyca)

• genetyczne

* geny długowieczności i geny starzenia

• teoria zegara biologicznego

* zgodnie z teorią „zaprogramowano” każdy z nas posiada „wbudowany” zegar genetyczny który wydaje sygnały

• teoria telomerowa

Wolne rodniki:

• są to atomy lub cząsteczki zdolne do samodzielnego istnienia, posiadające co najmniej jeden elektron niesparowany na powłoce walencyjnej

• bardzo reaktywne, reagują ze wszystkim co napotkają na swojej drodze. Najbardziej szkodliwe rodniki- tlen singletowy ^IO₂

Wolne rodniki:

• niszczą lipidy cementu międzykomórkowego

• niszczą fosfolipidy błon komórkowych

• niszczą enzymy

• niszczą kolagen i elastynę

• niszczą GAG

• powodują zmiany w strukturze kwasów nukleinowych

Źródła wolnych rodników:

• dieta

* bogata w tłuszcze

* wielokrotne smażenie oleju

• wpływ środowiska

* dym

* papierosy

* spaliny samochodowe

* promieniowanie jonizacyjne

* promieniowanie UV

* oddychanie czystym tlenem (medycyna)

WYKŁAD III

17.04.2011r

T:

1. Skóra ze zmianami naczyniowymi

2. Metody diagnostyki skóry i włosów

I. Skóra ze zmianami naczyniowymi

Rozszerzone naczynia krwionośne = teleangiektazja

• to trwałe rozszerzone drobne naczynia o czerwonym zabarwieniu, prześwitujące przez skórę. Mogą być pojedyncze lub mnogie. Najczęściej są efektem działań czynników zewnętrznych, chorób oraz stosowania leków.

Cera naczynkowa:

• kruchość naczyń krwionośnych jest związana z ich podwyższoną przepuszczalnością, która powoduje przenikanie do skóry wielu czynników zapalnych

• w konsekwencji dochodzi do pojawienia się na skórze rozlanego rumienia, uczucia pieczenia i rozgrzania

• kruchość i nadwrażliwość naczyń krwionośnych jest jednym z czynników przyczyniającym się do powstania trądzika różowatego

• z czasem skłonność do pojawiania się rumieni utrwala się

• kruche naczynia włosowate nie wytrzymują ciśnienia krwi, zaczynają pękać, pozostawiając na skórze trwałe ślady, potocznie nazywane pajączkami

• skórę tę przy pielęgnacji należy traktować jako nadzwyczaj wrażliwą

• bardzo często reaguje ona długotrwałym rumieniem, czasem opuchlizną, pieczeniem i swędzeniem

• zaczerwienienie może pojawić się w okolicy policzków, nosa, brody, najczęściej na skutek:

* picia kawy, mocnej herbaty, alkoholu

* zjedzenia gorącego posiłku, picia gorącego napoju

* do pierwszych sygnałów tej dolegliwości można również zaliczyć pojawienie się rumienia wywołanego zmianą temperatury, wzruszenia lub zdenerwowania

• rumień powstaje na skutek gwałtownego rozszerzenia i kurczenia się naczyń włosowatych pod wpływem jakiegoś bodźca, jest wynikiem wypełnienie krwią najdrobniejszych naczyń włosowatych, współpracującymi z włóknami elastycznymi tkanki łącznej. Jej osłabienie oznacza również osłabienie naczyń

• z czasem na skutek kruchości naczyń zaczerwienienie utrzymuje się coraz dłużej, aż dochodzi do stanu przewlekłego, objawiającego się widoczną na twarzy czerwoną siateczką naczyń, tzw. teleangiektazją (cuperosa)

Powstanie:

• rozszerzone naczynia mogą powstać przy każdym typie cery, ale najbardziej narażona na tę dolegliwość jest skóra delikatna, cienka i wrażliwa, znaczenie odgrywa też głębokość unaczynienia skóry

Przyczyny powstania teleangiektazji:

• predyspozycje genetyczne

• wpływ środowiska:

* przewlekła ekspozycja na słońce, solarium

* wiatr

* wahania temperatur

* wilgotność

• długotrwałe stosowanie preparatów sterydowych, zwłaszcza na twarz, szyję i dekolt, u osób predysponowanych (cienki naskórek, jasna karnacja, dzieci)

Pielęgnacja:

• podobnie do skóry wrażliwej

• profilaktyka uszkodzeń bariery naskórkowej

• stosowanie preparatów wpływających na uszczelnienie naczyń krwiońośnych, czyli zawierających:

* wit. C

* wyciąg z ruty

* wyciąg z kasztanowca

* wyciąg z ranki??

* wyciąg z hamamelisu

Zakazy pielęgnacyjne dla skóry ze zmianami naczynkowymi:

• korzystanie z kąpieli słonecznych

• narażanie na zmiany temperatur

• stosowanie używek (alkohol, kawa, mocna herbata)

• spożywanie gorących posiłków

• korzystanie z sauny

• stosowanie preparatów sterydowych

Zalecenia pielęgnacyjne dla skóry ze zmianami naczynkowymi:

• używanie mleczek i toników do cery naczynkowej wrażliwej

• aplikacja kremów ze składnikami wzmacniającymi sieć naczyń krwionośnych

• stosowanie w okresie letnim kremów i kosmetyków kolorowych z filtrami UV

• stosowanie odpowiednich kremów ochronnych w czasie zimy

• regulowanie zaburzeń układu pokarmowego i hormonalnego

Zabiegi fizykoterapeutyczne stosowane w przypadku teleangiektazji:

• galwanizacja

• jonoforeza

• lampa solux z niebieskim filtrem

Sposoby usuwania zmian naczyniowych w obrębie twarzy:

• galwanokaustyka

• elektrokoagulacja

• elektroliza

• termoliza

• metoda Blend

• laser

II. Metody diagnostyki skóry i włosów

Wywiad:

• problemy ze skórą

• dotychczasowa pielęgnacja

• zmiany jej stanu

Wygląd skóry:

• koloryt- karnacja

• rzeźba

• napięcie

• elastyczność

• nawilżenie (wilgotność)

• natłuszczenie

Przyrządy:

• korneometr- pomiary wilgotności/ nawilżenia skóry

• sebumetr- pomiar natłuszczenia skóry

• pHmetr- pomiar pH skóry

• ewaporimetr- pomiar transpidermalnej utraty wody

• mexametr- pomiar barwy/ melaniny skóry

• kutometr- pomiar mechanicznych właściwości skóry, ocena elastyczności i napięcia skóry

• lampa Wood`a- ukazuje obraz skóry w odbiciu fluorescencyjnym, odbicie skóry ukazuje się w zależności od jej stanu w różnych kolorach

• wizjoskan- wizualizacja skóry na ekranie komputerowym

Lampa Wood`a:

• działanie polega na wykorzystaniu promieniowania UV do celów diagnostycznych

• emituje promienie UV o określonej długości fali, mające właściwości fluorescencyjne

• diagnozę stawia się na podstawie zjawiska fluorescencji w zaciemnionym pomieszczeniu. W zależności od rodzaju cery i jej właściwości oraz schorzeń występują różne barwne odbicia:

* skóra normalna- niebiesko - fioletowa

* skóra sucha, odwodniona- słaba fluorescencja

* skóra zawierająca odpowiednią ilość wody- intensywna fluorescencja (ciemnoniebieska)

* skóra tłusta- prawie czerwona

* nadmierne rogowacenie skóry- biała

• odległość lampy od klientki powinna wynosić ok. 20cm

TEMATY PRACY KONTROLNEJ:

• do wyboru :)

• musi posiadać:

* bibliografie

* minimum 2 strony A4

1. Historia aromaterapii, początki aromaterapii współczesnej

2. Zioła stosowane w pielęgnacji poszczególnych rodzajów cery, włosów, rak i nóg.

---