HIV,AIDS Ćwicz XI

HIV (ang. Human Immunodeficiency Virus) - to ludzki wirus upośledzenia odporności. Atakuje on komórki układu odpornościowego człowieka, który przestaje chronić organizm przed atakami drobnoustrojów chorobotwórczych. O zakażeniu, ale bez wykonania testu, można się dowiedzieć nawet po 8-10 latach. Jest to jeden z nielicznych wirusów, przeciw któremu nie ma szczepionki.

AIDS (ang. aquired immunodeficiency syndrome) to zespół nabytego niedoboru odporności. Jest to końcowy etap zakażenia, ujawniający się zwykle po wielu latach trwania zakażenia wirusem HIV. W wyniku zakażenia wirusem HIV organizm traci mechanizmy obronne pozwalające mu skutecznie zwalczać zakażenia grzybicze, wirusowe lub bakteryjne i pojawiają się trudne do leczenia infekcje, które mogą prowadzić nawet do śmierci pacjenta.

Przebieg choroby

Wirus HIV, po dostaniu się do organizmu, łączy się z komórkami wyposażonymi w receptor CD4. Są to najczęściej limfocyty. Przy udziale koreceptorów dochodzi do wniknięcia wirusa i rozpoczyna się jego namnażanie. U większości ludzi wspomniany proces przebiega bardzo intensywnie. W konsekwencji zmniejsza się liczba limfocytów w organizmie, układ odpornościowy staje się dysfunkcjonalny. Wirus ulega licznym modyfikacjom, szybko uodparnia się na leki.

Okres inkubacji trwający 4 do 6 tygodni;

• Okres ostrych objawów zakażenia odnotowywany u 40- 80% pacjentów, pojawiają się, po czym samoistnie znikają objawy podobne do grypy, może wystąpić wysypka, zmiany w śluzówce jamy ustnej

• Faza utajenia trwająca od kilku miesięcy do kilku lat;

• Etap objawów klinicznych, wśród których znajdują się: powiększeniu węzłów chłonnych, permanentne osłabienie, nocne poty; występują choroby dotykające również ludzi niezakażonych, ale trudniej i dłużej przebiegają

• Pełnoobjawowa choroba, następują zakażenia, które dla organizmu z uszkodzonym przez AIDS układem immunologicznym mają bardzo ciężki przebieg i zagrażają życiu; pojawiają się nawracające zapalenia płuc, ciężkie zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych i mózgu, nowotwory, demencja

Typowe objawy zakażenia HIV

Po zakażeniu się wirusem mogą wystąpić objawy,silniejsze lub słabsze, ale same w sobie nie są dla osoby zakażonej groźne.

Pojawiają się w ciągu pierwszych kilku miesięcy od wtargnięcia wirusa do organizmu (najczęściej po paru tygodniach), i utrzymują się około tygodnia.

• Powiększenie węzłów chłonnych.

• Utrata apetytu lub/i strata kilku kilogramów.

• Osłabienie mięśni nóg, bóle stawów

• Suchy kaszel.

• Grzybica jamy ustnej.

• Wysypka na ciele.

• Chory ma gorączkę

• Ogólne osłabienie

- pojawia się zaczerwienienie skóry i wysypka.

- w jamie ustnej są aftowe owrzodzenia.

- czasem już wówczas mogą wystąpić objawy związane z niedoborami

immunologicznymi, np. grzybice.

Drogi zarażenia wirusem HIV

• krew (najbardziej efektywna droga zakażenia) i produkty krwiopochodne,

• kontakty seksualne,

• mleko matki (udowodniono możliwość przeniesienia zakażenia tą drogą),

• przeniesienie z matki na dziecko (krew kobiety i dziecka nie mieszają się, jednak może do tego dojść np. podczas jakichś komplikacji porodowych).

NIE ZARAZISZ SIĘ PRZEZ

Korzystanie ze wspólnych sztućców, talerzy.

Przypadkowe kontakty z osobą zakażoną w miejscach publicznych.

Ukąszenia owadów.

Pocałunek, ślina, pot, łzy osoby zakażonej zawierają

bardzo niewielką ilość wirusa. Stają się groźne, jeżeli

zawierają domieszkę krwi.

Wspólne pływanie na basenie.

Korzystanie ze wspólnych łazienek i toalet

Wspólna pościel.

Podanie ręki osobie zakażonej.

Leczenie

Nie istnieje medykament pozwalający na wyleczenie AIDS, dotychczas opracowano jedynie preparaty utrudniające namnażanie się wirusa HIV i wniknięcie do komórek.

Najczęściej stosowaną obecnie terapią jest podawanie choremu leków powstrzymujących różne etapy rozwoju wirusa. Przy tego rodzaju postępowaniu jednak mają miejsce liczne efekty uboczne: wymioty, biegunka, anemia, zapalenie wątroby.

Wiele, spośród chorób znamionujących AIDS można leczyć efektywnie, wymaga to jednak ogromnych nakładów finansowych. Jest ono jednak tym trudniejsze, im bardziej zniszczony jest układ odpornościowy

Zakażenie HIV nie jest równoznaczne z AIDS. AIDS jest końcowym etapem choroby.
Zastosowanie leczenia przeciwwirusowego może znacząco opóźnić wystąpienie pełnobjawowego AIDS. Im wcześniejsze i intensywniejsze leczenie, tym okres bezobjawowego nosicielstwa jest dłuższy. Także intensywne leczenie przeciwwirusowe skojarzone z leczeniem zakażeń oportunistycznych oraz terapia przeciwnowotworowa w AIDS może przedłużyć życie chorego.

Skutki choroby AIDS

Powoduje zniszczenie układu immunologicznego, przez co osoba zakażona staje się nieodporna na różne infekcje i choroby. Chorzy na AIDS umierają zwykle z powodu nietypowych zapaleń płuc albo nowotworów .

ALKOHOLIZM<NARKOMANIA <NIKOTYNIZM Ćwicz VIII

Uzależnienie jest chorobą duszy (psychiki)

i emocji. Polega ono na utracie kontroli nad własnym życiem, braniu środków odurzających pomimo problemów, które one wywołują oraz na wzrastającej tolerancji organizmu.

Osoba uzależniona czasami zdaje sobie sprawę z tego, ze środek odurzający jest przyczyną jej kłopotów, niszczy zdrowie, ale zamiast przestać go używać, bierze coraz więcej. Dzieje się tak dlatego, że nie kontroluje już swojego życia.

Alkoholizm

Jest uzależnieniem od alkoholu, polega na niekontrolowanym piciu napojów alkoholowych. Choroba ma destrukcyjny wpływ nie tylko na życie osoby uzależnionej, ale i jej otoczenie. Schorzenie doprowadza do rozbicia rodzin, rozluźnienia więzów społecznych, obniżenia jakości pracy, wpływa na zwiększenie liczby wypadków drogowych oraz w miejscu pracy, jest także powodem rozwoju przestępczości

Czy i z jaką szybkością pojawi się choroba alkoholowa u osób nadużywających alkoholu, zależy od wielu okoliczności i w każdym wypadku jest kwestią indywidualną. Do podstawowych czynników, które wpływają na tempo popadnięcia w alkoholizm, należy wiek inicjacji alkoholowej oraz ilość i częstotliwość wprowadzania alkoholu do organizmu.

Alkoholik to ktoś, kto w nałogowy sposób oszukuje samego siebie i kto - w konsekwencji próbuje w podobny sposób oszukiwać innych ludzi, począwszy od osób z najbliższego otoczenia

Wyróżniamy cztery fazy choroby alkoholowej

1. Faza wstępna (od kilku miesięcy do kilku lat)

Objawy:

• po wypiciu kieliszka pijący czuje się bezpieczniej, alkohol przynosi odprężenie, ułatwia kontakty, nikną napięcia i stresy;

• wszystkie problemy zaczyna rozwiązywać za pomocą alkoholu;

• wzrasta tolerancja alkoholowa, aby uzyskać przyjemny nastrój, pijący musi wypić więcej niż poprzednio.

2. Faza ostrzegawcza (od pół roku do kilku lat)

Objawy:

• występują luki pamięciowe, okresowe zaniki pamięci;

• u pijanego (wielekroć) nie obserwuje się typowych objawów upicia się, prowadzi normalną rozmowę, czego na drugi dzień nie pamięta;

• pije łapczywie, poza "kolejką", zachłannie, jak człowiek gaszący pragnienie, zaczyna pić ukradkiem;

• zaczyna się w nim budzić poczucie winy;

• unika rozmów na ten temat.

3. Faza krytyczna

Objawy:

• traci kontrolę nad raz rozpoczętym piciem;

• jeżeli już zaczął pić, pije do głębokiego upojenia alkoholowego;

• jest jeszcze w stanie podjąć decyzję: pić czy nie pić;

• pogłębia się w nim poczucie winy, niezadowolenia z siebie, które kompensuje agresywnością wobec innych;

• zaczyna pić od rana (picie poranne).

4. Faza przewlekła

Objawy:

• początkiem jej jest przejście do picia ciągłego;

• alkoholik stara się podtrzymywać stan upojenia - stale jest pijany;

• następuje wyraźne obniżenie tolerancji na alkohol, do upicia się wystarczy niewielka ilość alkoholu;

• pojawiają się zaburzenia psychiczne, od nieokreślonych stanów lękowych, aż do psychoz alkoholowych włącznie.

Leczenie

• Większość koncepcji leczniczych wiąże się z użyciem różnych form terapii (indywidualna, psychoanalityczna, kluby AA)

• Środki farmakologiczne - sprzyjające odtworzeniu normalnej homeostazy (np. disulfiram - hamuje aktywność dehydrogenazy aldehydowej),

zwalczanie głodu alkoholowego

(naltrekson, nalokson)

przeciwdepresyjne (w zespole abstynencyjnym), uspokajające.

Rozróżnia się

• leczenie ambulatoryjne i zamknięte. Każdy rodzaj leczenia wymaga przede wszystkim detoksykacji 

W lecznictwie otwartym

• najczęściej podaje się anticol (disulfiram) lub wszczepia się esperal (disulfiram), stosuje się różnego rodzaju psychoterapię indywidualną i grupową, często również terapię małżeńską i rodzinną, próbując wciągnąć najbliższe osoby do procesu leczniczego. 

W lecznictwie zamkniętym 

• odchodzi się od kilku lat od stosowania środków awersyjnych, takich jak apomorfina, główny nacisk kładzie się natomiast na oddziaływania psychoterapeutyczne i terapie pracą. Leczenie odwykowe powinno trwać nie krócej niż 3 miesiące, czasem znacznie dłużej.

 

Narkomania

NARKOTYK substancja pochodzenia naturalnego lub syntetycznego, która przyjęta przez człowieka, wpływa na działanie układu

nerwowego, a przez to zaburza jedną lub

kilka funkcji organizmu.

Efektem przyjmowania może być zależność fizyczna i psychiczna oraz szkodliwe następstwa dla zdrowia fizycznego

i psychicznego.

UZALEŻNIENIE stan, w którym człowiek nie potrafi obyć się bez danej substancji.

Istnieją dwa rodzaje uzależnienia:

a) fizyczne - kiedy zaprzestanie przyjmowania danej substancji

powoduje pojawienie się dolegliwości fizycznych związanych

z zaburzeniami funkcjonowania układu oddechowego, krążenia i

trawiennego - m. in. rwany oddech, duszności, palpitacje serca,

niepokój wewnętrzny, bóle mięśni, biegunka, wymioty - tzw. zespół

abstynencyjny;

b) psychiczne - istnieje silna potrzeba psychiczna ponownego

przyjęcia narkotyku w celu poprawy samopoczucia, redukcji

napięcia, stresu, oddalenia strachu, lęku itp.

Jedna osoba może być uzależniona od wielu narkotyków.

Towarzyszyć temu może zjawisko tzw. tolerancji.

TOLERANCJA jest to wzrost odporności organizmu na dany środek.

Dla uzyskania takich samych efektów, konieczne

staje się przyjmowanie coraz większych dawek

narkotyku.

PRZEDAWKOWANIE przyjęcie dawki narkotyku, której organizm nie może znieść. Jest to w znacznym stopniu sprawa jakości,jak i ilości przyjętego narkotyku. Oznaki przedawkowania to silne zaburzenia układu oddychania, zaburzenia pracy serca oraz duże ryzyko śmierci.

Taka osoba wymaga pomocy lekarza.

Co to jest narkomania?

• to choroba duszy i emocji;

• najbardziej narażone osoby to te, które: cechuje brak pewności siebie oraz brak takich umiejętności jak: asertywność, konstruktywne radzenie sobie z sytuacjami trudnymi, rozwiązywanie konfliktów, konstruktywne spędzanie wolnego czasu.

GŁÓWNE PRZYCZYNY UŻYWANIA
NARKOTYKÓW

• chęć przeżywania odmiennych stanów świadomości;

• ciekawość i moda;

• chęć poprawienia nastroju, uzyskania lepszego samopoczucia;

• ucieczka od codzienności, trosk, doznawanych trudności, frustracji czy stresu;

• poszukiwanie „mocnych wrażeń”;

• wpływ kolegów - środowiska - subkultury;

• chęć bycia akceptowanym i uznawanym w grupie rówieśniczej;

• nadmierne odczuwanie lęku przed wyzwaniami i obowiązkami

codziennego życia;

• brak wiary we własne siły, niska samoocena;

• brak odpowiednich emocjonalnych więzi rodzinnych;

• z powodu trudności w szkole lub na studiach;

• brak autorytetów (dom, szkoła, środowisko);

• bunt przeciw dorosłym i ich światu.

FAZY POWSTAWANIA UZALEŻNIENIA

FAZA I: EKSPERYMENTOWANIE

• zapoznanie z narkotykami następuje najczęściej

• z ciekawości, na imprezie, w czasie wakacji, w grupie

• rówieśników;

• bierze się narkotyki, gdy inni częstują;

• najczęściej jest to marihuana, ekstaza, amfetamina;

• mniej ważne są przeżycia po narkotyku, ważna jest sama

sytuacja, towarzystwo;

• część osób uznaje w tym momencie, że zaspokoiło swoją

• ciekawość i nigdy więcej nie próbuje tego typu środków;

• są też jednak tacy, którym zaczyna się to podobać.

FAZA II: CZĘSTSZE UŻYWANIE

• człowiek zaczyna aktywnie szukać okazji

• i towarzystwa, w którym będzie mógł zażywać narkotyki;

• rozpoczyna się gra w zaprzeczanie, której częścią

• staje się podwójny styl życia. Jeden cichy i spokojny -

• przeznaczony dla rodziców, drugi - swobodny

• i wyluzowany wśród kolegów;

• branie narkotyku ma charakter instrumentalny, by

zmienić swoje uczucia - aby bez wysiłku poczuć się

• przyjemnie, aby zapomnieć o smutku, zmniejszyć

napięcie czy stres.

FAZA III: REGULARNE ZAŻYWANIE

• narkotyki stają się niezbędnym dodatkiem do życia;

• stan odurzenia staje się celem nadrzędnym;

• coraz krótsze stają się okresy abstynencji;

• potrzebne są coraz większe fundusze, na zakup kolejnej porcji;

• pojawiają się pierwsze konsekwencje, których narkoman nie

chce zauważyć: gorsze oceny w nauce, problemy w pracy,

• kłopoty z koncentracją i pamięcią, problemy zdrowotne;

• nadal trwa zaprzeczanie i udowadnianie innym i samemu sobie, że nie jest się uzależnionym, że w każdej chwili mogę przestać brać;

• przestać brać to nie problem, problem w tym, żeby tę

• abstynencję utrzymać, po przerwie szybko wraca się dodalszego brania.

FAZA IV: UZALEŻNIENIE

• bycie na haju staje się głównym celem życia;

• stan odurzenia właściwie się nie kończy;

• nieważna jest cena, jaką trzeba zapłacić, ważny jest tylko

narkotyk, który pomaga tylko uniknąć nieprzyjemnych wrażeń;

• bycie trzeźwym oznacza konfrontację z poczuciem winy,

porażkami, niezadowoleniem z siebie, z psychicznymi

i fizycznymi dolegliwościami bycia na głodzie;

• pojawiają się nowe narkotyki i większe dawki;

• młodzież rezygnuje ze szkoły, pracy lub zostaje z niej wyrzucona;

• następuje całkowity brak kontroli nie tylko nad narkotykami,

ale i całym życiem;

• coraz częstsze stają się kolizje z prawem, przedawkowania

i utraty przytomności.

SKUTKI PSYCHICZNE
UŻYWANIA NARKOTYKÓW

• trudności w koncentracji uwagi i zapamiętywaniu;

• czasem występują objawy chorób psychicznych: majaczenia,depresje;

• stany euforyczne lub paradoksalnie - nasilenie stanów lękowych idrażliwości;

• częste zmiany nastroju, niepokój;

• poczucie pobudzenia psychicznego i ruchowego;

• zmiany w funkcjonowaniu zmysłów - wzroku, węchu, czucia;

• występowanie zjawiska „flashback” - kolorowe omamy połączone

z reakcjami lękowymi i zaburzeniami percepcji zmysłowej;

• wysoka podatność na zmęczenie;

• brak motywacji do działania, osłabienie zdolności twórczych,

• obniżenie zdolności planowania i osiągania wytyczonych celów,

• zmiany w poczuciu czasu.

Nikotynizm

Nikotynizm - uzależnienie od tytoniu. Są trzy zasadnicze aspekty szkodliwości palenia tytoniu: ekonomiczny, socjalny i osobisty. Ten nałóg ocenia się jako najbardziej szkodliwy, ponieważ jest najpowszechniejszy.

• W dymie tytoniowym, oprócz nikotyny, znajduje się wiele szkodliwych substancji, jak np.: tlenek węgla, związki pirydynowe i kreozolowe, substancje smoliste

W skład dymu nikotynowego wchodzą 43 substancje rakotwórcze m.in.:

- substancje smoliste,
- aceton - bardzo silny zmywacz do paznokci,
- amoniak - główny składnik najbardziej toksycznych środków
czystości,
- arszenik - śmiertelna trucizna używana do produkcji środków
owadobójczych,
- formaldehyd - używany do konserwacji martwych zwierząt,
- cyjanek - śmertelna trucizna.

• Palenie tytoniu jest szczególnie szkodliwe dla dzieci i młodzieży. Młodzież niedowierza stwierdzeniu o szkodliwości nałogu palenia. Nie zauważa ona żadnych zmian w swoim organizmie. Jest to bardzo złudne. Młody organizm mimo swojej dużej witalności jest bardziej narażony na szkodliwe związki znajdujące się w papierosach.

• Komórki, które dopiero rozwijają się lub mnożą, są wielokrotnie bardziej wrażliwe na czynniki toksyczne albo promieniotwórcze od komórek dojrzałych

Palenie papierosów wywołuje takie choroby jak:

Rak : 

• Płuc

• Jamy ustnej

• Gardła

• Krtani

• Pęcherza moczowego

• Stany zapalne oraz wrzody żołądka

• Choroba wieńcowa

• Przewlekłe zapalenia oskrzeli

• Rozedma płuc

• Uszkodzenia płodu

• Bierne palenie polega na wdychaniu dymu z papierosów palonych przez innych ludzi. Obejmuje ono dym tytoniowy z palącego się papierosa oraz dym wydychany przez osobę palącą. Zawiera on te same trucizny, które wdychają palacze.

---