Pojęcie rzeczy (art. 45 k.c.) - rzeczami są tylko przedmioty materialne. Rzeczami są dobra, które spełniają łącznie następujące przesłanki:

1) już istnieją;

2) są zindywidualizowane;

3) są materialnymi częściami przyrody;

4) maja charakter samoistny, czyli są na tyle wyodrębnione, że mogą być traktowane w obrocie jako dobra samoistne;

5) są dostępne i podlegają władzy człowieka.

RUCHOMOŚCI - wszystko, co nie jest nieruchomością jest rzeczą ruchomą.

Rzeczy dzielimy na:

- rzeczy oznaczone, co do gatunku (mają pewne cechy rodzajowe);

- rzeczy oznaczone, co do tożsamości (mają pewne cechy zindywidualizowane).

Samochód na placu przed fabryką między innymi samochodami jest oznaczony, co do gatunku, ale gdy jest przedmiotem sprzedaży jest oznaczony, co do tożsamości.

NIERUCHOMOŚCI (art. 46 k.c.; def. legalna) - części powierzchni ziemskiej stanowiące odrębny przedmiot własności (grunty), jak również budynki trwale z gruntem związane lub części takich budynków, jeżeli na mocy przepisów szczególnych stanowią odrębny od gruntu przedmiot własności.

Trzy rodzaje nieruchomości:

1. nieruchomości gruntowe (części powierzchni ziemskiej);

2. nieruchomości budynkowe, czyli budynki;

3. części budynków to nieruchomości lokalowe (lokale).

Ad. 1

Cechy nieruchomości gruntowej:

- musi to być część powierzchni ziemskiej wyodrębniona, tzn. oznaczona granicami;

- jest odrębnym przedmiotem własności (muszą być granice zewnętrzne pod względem przedmiotowym; musi być wyodrębniona pod względem prawnym - to stanowi ustawa z 1982 r. o księgach wieczystych i hipotece - celem tej ustawy jest ustalenie stanu prawnego nieruchomości).

Szczególnym rodzajem nieruchomości gruntowej jest nieruchomość rolna - nieruchomość, która jest lub może być wykorzystywana do prowadzenia działalności wytwórczej w rolnictwie w zakresie produkcji roślinnej i zwierzęcej, nie wyłączając produkcji ogrodniczej, sadowniczej i rybnej.

Ad. 2

Nieruchomości budynkowe - budynki i inne urządzenia trwale z gruntem związane. Są one częściami składowymi gruntu i jako takie nie mogą być przedmiotem odrębnej własności (art. 47 i 48 k.c.).

Mówimy, że jest trwale związany, gdy:

- połączenie z gruntem musi być fizyczne;

- element czasowości jest ustalony na stałe a nie tylko tymczasowo (np. kiosk, namiot).

Wyjątek:

1. wzniesione przez użytkownika wieczystego budynki na gruncie Skarbu Państwa, gminy lub związku gmin albo nabyte przez niego na skutek zawarcia umowy o oddanie gruntu w użytkowanie wieczyste na podstawie ustawy o gospodarce nieruchomościami z 1997 r.

2. przekazane na własność rolniczej spółdzielni produkcyjnej wraz z gruntem oddanym jej przez Skarb Państwa w użytkowanie wieczyste;

3. garaże wybudowane na podstawie pozwolenia na budowę na gruncie należącym do Skarbu Państwa, gminy lub związku gmin przez najemcę z jego własnych środków i przez niego nabyte, prawo to przysługuje również jego następcom prawnym;

4. są to budynki, jakie otrzymali rolnicy, którzy przekazali państwu w zamian za rentę, swoje nieruchomości rolne.

Ad. 3

Nieruchomości lokalowe. Problematyka własności nieruchomości lokalowej uregulowana jest w ustawie z 1994 r. o własności lokali - zgodnie z tą ustawą - samodzielny lokal mieszkalny lub lokal o innym przeznaczeniu może stanowić odrębną nieruchomość.

Odrębną nieruchomość lokalową ustanawia się:

1. w drodze umowy między współwłaścicielami nieruchomości;

2. w drodze umowy między właścicielem nieruchomości a nabywcą lokalu;

3. może to być jednostronna czynność prawna właściciela nieruchomości;

4. w drodze orzeczenia sądowego o zniesieniu współwłasności (np. zniesienie współwłasności małżeńskiej).

Wszystkie czynności prowadzące do ustalenia odrębnej własności lokalu powinny być dokonane w formie aktu notarialnego. Do powstania odrębnej własności lokalu niezbędny jest wpis w księdze wieczystej, oznacza to, że odrębna własność lokalu powstaje z chwilą dokonania wpisu nawet nie prawomocnego a nie z chwilą dokonania wzmianki o wniosku - ten wyjątek ma charakter konstytutywny, natomiast wpis ma zawsze charakter deklaratoryjny. Z chwilą wpisu powstaje prawo.

Ogół właścicieli stanowi wspólnotę mieszkaniową (ułomna osoba prawna, - tzn. że wspólnota może nabywać prawa, zaciągać zobowiązania, pozywać i być pozywaną, zarząd nieruchomości jest wspólny i powinien być ustalony w akcie prawnym).

Części składowe rzeczy

Ich cechą jest to, że połączone stanowią jedną całość, czyli utraciły swój samodzielny byt. Ich rozłączenie spowoduje uszkodzenie rzeczy lub odłączonej części (art. 47 §2 i §3).

Część składowa rzeczy musi mieć cechy:

1. musi być połączona z rzeczą nie tylko w sensie gospodarczym, ale i fizycznym;

2. samodzielny charakter części składowej musi polegać na tym, że da się ją przestrzennie wyodrębnić i połączenie jej z pozostałymi częściami składowymi stanowi całość;

3. połączenie to musi być na tyle silne, że odłączenie części spowoduje uszkodzenie lub istotną zmianę rzeczy lub tej części składowej. Połączenie musi być trwałe a nie przemijającego użytku.

Za części składowe gruntu uznaje się drzewa, rośliny, od chwili zasiania lub zasadzenia (art. 48 k.c.).

Rośliny i drzewa mogą stanowić odrębną od gruntu własność, gdy zostały zasiane lub zasadzone przez Rolniczą Spółdzielnie Produkcyjną na użytkowanym przez nią gruncie, należącym do Skarbu Państwa. Części składowe gruntu dzielą los gruntu - `superficies solo cedit'.

Przynależności - korzystanie z niektórych rzeczy wymaga posługiwania się innymi rzeczami ruchomymi, które ułatwiają korzystanie z rzeczy głównej, np. klucz i szafa. Przynależnością może być tylko rzecz ruchoma, musi być odrębna od rzeczy głównej, przynależność musi pozostawać z rzeczą główną w stosunku gospodarczego podporządkowania, musi być przynależność przydatna do korzystania z rzeczy głównej, przynależnością może być tylko rzecz ruchoma stanowiąca własność właściciela rzeczy głównej.

TREŚĆ PRAWA WŁASNOŚCI: w systemie polskiego prawa cywilnego przedmiotem własności są wyłącznie rzeczy w rozumieniu art. 45 kc. Własność jest prawem uniwersalnym (może przysługiwać każdemu). Są pewne ograniczenia (np. posiadanie broni itp.), ale nie maja większego wpływu na całość. Własność jest prawem bezterminowym. Trwa ona tak długo, jak długo istnieje rzecz będąca przedmiotem własności. Następują zaś podmiotowe zmiany własności.

Immisja - naruszający działa na własnym gruncie, ale skutki jego działań są widoczne na gruntach sąsiednich. Faktyczne, fizyczne wtargnięcie - działania odbywają się na cudzym gruncie.

Rodzaje immisji:

- Bezpośrednie

polegają na bezpośrednim skierowaniu pewnych substancji na sąsiednią nieruchomość za pomocą przygotowanych do tego celu urządzeń np. odprowadzenie wody deszczowej na działkę sąsiednią.

- Pośrednie:

1. materialne - polegają na przenikaniu na nieruchomość sąsiednią cząstek materii, np. pyłów, hałasu.

2. niematerialne - to oddziaływanie na psychikę właściciela sąsiedniej nieruchomości, np. wybudowanie domu pogrzebowego na osiedlu.

NABYCIE WŁASNOŚĆI PRZEZ PRZENIESIENIE WŁASNOŚCI

Nabycie pierwotne - podmiot nabywa własność rzeczy niezależnie od tego, w jakim kształcie prawo to przysługiwało poprzedniemu właścicielowi. Dotychczasowy właściciel traci prawo własności, a nowy je nabywa w sposób niezależny od sytuacji prawnej poprzedniego właściciela. Nabycie własności następuje bez dotychczasowych obciążeń własności, choć są wyjątki od tej zasady.

Nabycie pochodne - przejście prawa własności z dotychczasowego właściciela na nowego. Nowy właściciel nabywa prawa w takim samym kształcie, w jakim przysługiwały one poprzedniemu właścicielowi tzn. ze wszystkimi obciążeniami własności.

W przypadku nabycia pochodnego istnieje zasada: iż nikt nie może nabyć więcej praw aniżeli miał jego poprzednik. Od tej zasady istnieją wyjątki.

Ogólne zasady dotyczące przeniesienia własności:

1. umowa zobowiązująca do przeniesienia własności rodzi podwójny skutek, tzn. zobowiązuje zbywcę do przeniesienia własności i równocześnie własność tę przenosi;

2. umowa o przeniesienie własności jest umową konsensualną, tzn. własność przechodzi na mocy samej umowy, co do zasady nie są potrzebne elementy realne, np. wydanie rzeczy;

3. umowa o przeniesienie własności jest umową kauzalną, czyli przyczynową, tzn. że ważność przeniesienia własności zależy od ważności zobowiązania do przeniesienia własności (przeniesienie własności causa solvendi).

Przeniesienie własności nieruchomości nie może być przeniesione pod warunkiem ani z zastrzeżeniem terminu. Umowa przeniesienia własności nieruchomości musi być zawarta w formie aktu notarialnego.

Do nabycia rzeczy ruchomej przez nabywcę niezbędne jest objęcie posiadania rzeczy oraz dobra wiara nabywcy, którą przepisy nakazują domniemywać. W dobrej wierze jest nabywca, który nie wiedział z przyczyn usprawiedliwionych, że nabywa rzecz od osoby nieupoważnionej do rozporządzenia nią. Jednakże przy założeniu, iż rzecz była skradziona, zgubiona, to nowy nabywca uzyska przeniesienie własności dopiero po 3 latach. Ograniczenie to nie dotyczy pieniędzy, dokumentów na okaziciela, rzeczy nabytych na urzędowej licytacji publicznej, lub rzeczy uzyskanych w toku postępowania egzekucyjnego.

W razie niezgodności między stanem prawnym ujawnionym w księdze wieczystej, a rzeczywistym stanem prawnym, treść księgi rozstrzyga na korzyść tego wg ksiąg wieczystych nabył w toku czynności prawnej własność lub inne prawo rzeczowe.

Dzięki temu przepisowi prawo stoi po stronie nabywcy jeżeli nabył nieruchomość od właściciela nieruchomości wg Ksiąg wieczystych (choć ten nie jest w jej posiadaniu). Jednym warunkiem jest to, że nabywca nie był w złej wierze - nie wiedział o rozbieżności pomiędzy Księgą wieczystą, a stanem rzeczywistym.

ZASIEDZENIE

Nabycie nieruchomości przez zasiedzenie - takie prawo przysługuje tylko posiadaczowi samoistnemu

• posiadacz w dobrej wierze (nie wie, że przysługuje mu takie prawo) może uzyskać prawo własności po 20 latach posiadania

• posiadacz w złej wierze może uzyskać prawo własności po 30 latach posiadania

Z prawa nabycia rzeczy ruchomej przez zasiedzenie może skorzystać tylko posiadacz samoistny w dobrej wierze. Możliwość nabycia rzeczy ruchomej w drodze zasiedzenia można uzyskać po okresie 3 lat.

Współwłasność - oznacza, że każdemu ze współwłaścicieli przysługują wszystkie atrybuty prawa własności, czyli uprawnienia każdego z nich są jednakowe. Przedmiotem jest jedna rzecz. Prawo współwłaścicielom przysługuje niepodzielnie. Wyróżniamy współwłasność:

• ułamkową - jest samoistnym stosunkiem prawnym, nie związanym z innego rodzaju stosunkiem prawnym. Każdy ze współwłaścicieli ma swój udział, który może swobodnie rozporządzać, w każdym czasie można żądać zniesienia tej współwłasności.

• łączna - opiera się zawsze na określonym stosunku osobistym, względem którego pełni rolę służebną.

Powstanie współwłasności:

1. w drodze czynności prawnej

2. ze spadkobrania

3. z mocy prawa ( na skutek zasiedzenia, połączenia, pomieszania rzeczy ruchomych)

4. z orzeczenia sądowego

Zniesienie współwłasności - każdy ze współwłaścicieli jest uprawniony do żądania zniesienia współwłasności. Roszczenie o zniesienie współwłasności nie ulega przedawnieniu, może być jednak wyłączone w drodze umowy między współwłaścicielami na czas 5 lat.

Tryby zniesienie współwłasności:

• na podstawie umowy

• z mocy orzeczenia sądowego

Sposoby zniesienia współwłasności:

• podział rzeczy wspólnej

• przyznanie rzeczy na własność jednemu ze współwłaścicieli

• podział cywilny - sprzedaż rzeczy wspólnej i podział uzyskanej sumy

Zarząd rzeczą wspólną:Całokształt czynności faktycznych i prawnych, które dotyczą tej rzeczy bezpośrednio lub pośrednio poprzez osiągnięty skutek gospodarczy.

Ustanowienie zarządu może nastąpić:

1. w drodze umowy (umowny z arząd rzeczą wspólną),

2. na podstawie przepisów ustawy (ustawowy zarząd rzeczą wspóln ą),

3. na mocy postanowienia sądu (sądowy zarząd rzeczą wspólną).

roszczenie windykacyjne

Uregulowane w art. 222 §1 k.c. właściciel może żądać od osoby, która faktycznie włada rzeczą, aby rzecz została mu wydana, chyba, że osobie tej przysługuje skuteczne względem właściciela uprawnienie do władania rzeczą. Roszczenie właściciela o oddanie rzeczy. Legitymację czynną ma właściciel oraz współwłaściciel. Legitymowanym biernie (pozwanym) jest każdy, który faktycznie włada rzeczą, czyli może być to posiadacz, który faktycznie włada rzeczą dla siebie, dzierżyciel (włada dla kogo innego). To roszczenie nie ulega przedawnieniu jeśli dotyczy nieruchomości. W celu zaspokojenia roszczenia windykacyjnego powinno nastąpić wydanie rzeczy w naturze, a nie jej wartości. Roszczenie windykacyjne wymaga przeprowadzenia dowodu własności. W przypadku nieruchomości mających urządzoną księgę wieczystą istnieje domniemanie prawne prawa własności właściciela.

roszczenie negatoryjne

Polega na tym, że może on żądać przywrócenia stanu zgodnego z prawem oraz może żądać zaniechania naruszeń. Właściciel może wystąpić albo z jednym albo z drugim, albo łącznie. Można skorzystać z roszczenia negatoryjnego jeśli nastąpiło naruszenie własności w inny sposób niż przez pozbawienie właściciela faktycznego władztwa nad rzeczą, np. jeżeli ktoś stosuje immisję bezpośrednią. Roszczenie negatoryjne uzasadniają jedynie zdarzenia stanowiące działanie człowieka (bezprawne). Zapadający w procesie negatoryjnym wyrok sądu musi określać ściśle obowiązki pozwanego, prowadzące do przywrócenia stanu zgodnego z prawem( roszczenie o przywrócenie stanu zgodnego z prawem) lub określać rodzaj zakazanych działań pozwanego (roszczenie o zaniechanie naruszeń). Roszczenie negatoryjne jeśli dotyczy nieruchomości nie ulega przedawnieniu. Legitymowany czynni jest właściciel, współwłaściciel. Legitymowany biernie jest każdy, kto narusza własność.

roszczenia uzupełniające

Składają się na nie:

1. roszczenie o wynagrodzenie za korzystanie z rzeczy,

2. roszczenie o zwrot pożytków,

3. roszczenie o odszkodowanie za szkodę spowodowaną zużyciem rzeczy.

Te roszczenia przedawniają się z upływem roku od dnia zwrotu rzeczy.

Użytkowanie wieczyste - stanowi kategorię pośrednią między prawem własności a prawami rzeczowymi ograniczonymi.

Przedmiot - art. 232 k.c., grunty stanowiące własność Skarbu Państwa, położone w granicach administracyjnych miast, poza granicami administracyjnymi miast, grunty będące własnością jednostek samorządu terytorialnego lub ich związków.

Podmioty - osoby fizyczne i prawne.

Powstanie użytkowania wieczystego:

1. w drodze umowy +forma aktu notarialnego +wpis do księgi wieczystej

2. zasiedzenie

Wygaśnięcie użytkowania wieczystego:

1. upływ czasu

2. rozwiązanie umowy

3. zrzeczenie się

4. konfuzja ( przejście użytkowania wieczystego na właściciela)

5. rozwiązanie przez sąd

6. wywłaszczenie

Treść użytkowania wieczystego:

Użytkownik wieczysty może korzystać z gruntu z wyłączeniem innych osób, a także w tych samych granicach może rozporządzać swoim prawem. Te uprawnienie są jednak ograniczone przez:

1. ustawy;

2. zasady współżycia społecznego;

3. przez umowę o oddanie gruntu w użytkowanie wieczyste.

Ograniczone prawa rzeczowe: (numerus clausus)

1. użytkowanie

2. służebność

3. zastaw

4. spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu

5. hipoteka

Rodzaje praw rzeczowych ograniczonych:

• polegające na korzystaniu z rzeczy cudzej i zapewniające uprawnionemu władanie ją - użytkowanie, służebność, spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu

• zabezpieczają wierzytelność - hipoteka, zastaw

• samoistne - użytkowanie, służebność, spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu

• akcesoryjne, zależą od istnienia prawa podstawowego - hipoteka, zastaw

Powstanie praw rzeczowych ograniczonych:

1. umowa

2. orzeczenie sądowe lub administracyjne

3. zasiedzenie ( tylko służebność gruntowa)

Wygaśniecie ograniczonych praw rzeczowych

1. zniesienie

2. konfuzja

3. upływ czasu

4. niewykonywanie użytkowania lub służebności przez 10 lat

5. decyzja administracyjna

Użytkowanie - najszersze ograniczone prawo rzeczowe, daje prawo do korzystania z cudzej rzeczy w zakresie alimentacyjnym i produkcyjnym. Rzecz można obciążyć prawem do jej używania i do pobierania pożytków;

Na treść użytkowania składają się:

• prawo do używania rzeczy

• prawo do pobierania pożytków

Przedmiot - rzecz, i jej części składowe, i prawa zbywalne, które służą uprawnionemu.

Użytkowanie jest:

• niezbywalne

• można wykonywać je przez osoby trzecie

• nie można nabyć go w drodze zasiedzenia

Powstanie - najczęściej w drodze umowy

Wygaśnięcie - niewykonywanie przez 10 lat + te same przyczyny dla wszystkich ograniczonych praw rzeczowych.

Użytkowanie przez osoby fizyczne - to prawo terminowe, wygasa z chwilą śmierci.

Użytkowanie przez rolnicze spółdzielnie produkcyjne - mogą zmieniać przeznaczenie użytkowanych przez siebie gruntów albo naruszyć ich substancję; budynki wzniesione na użytkowanym gruncie przez spółdzielnię stanowią jej własność; prawo to wygasa najpóźniej z chwilą likwidacji spółdzielni.

Służebności - może być gruntowa (czynna i bierna) lub osobista; zapewnia korzystanie z cudzej nieruchomości w ograniczonym zakresie;

1. Gruntowa - obciążając nieruchomość, zwiększa gospodarczą użyteczność innej nieruchomości; czynna- uprawniony właściciel może korzystać czynnie z nieruchomości innego właściciela; bierna - uprawniony właściciel nie czyni niczego, a jego korzyść polega na tym, że właściciel nieruchomości obciążonej nie wykonuje określonych uprawnień.

Jest prawem związanym z nieruchomością - co oznacza, że przysługuje każdoczesnemu właścicielowi nieruchomości władnącej i obciążą każdoczesnego właściciela nieruchomości obciążonej.

Powstanie służebności gruntowej:

• czynność prawna

• orzeczenie sądowe

• orzeczenie administracyjne

• zasiedzenie

Wygaśnięcie: - niewykonywanie przez 10 lat

2. Osobista - zaspokaja osobiste potrzeby uprawnionego i określa się ją jako prawo o charakterze alimentacyjnym w szerokim tego słowa znaczeniu; osobą uprawnioną jest określona osoba fizyczna; jest to prawo niezbywalne, nie można go przenieść na inną osobę, wygasa najpóźniej ze śmiercią uprawnionego; nie można jej nabyć przez zasiedzenie;

Służebność mieszkania - uprawnionemu przysługuje prawo zamieszkiwania w cudzej nieruchomości; można się umówić, że po śmierci uprawnionego ta służebność będzie przysługiwać jego dzieciom, rodzicom, małżonkom;

Hipoteka - prawne zabezpieczenie wierzytelności na nieruchomości; jest prawem akcesoryjnym; wierzyciel może dochodzić zaspokojenia z nieruchomości bez względu na to czyją stała się własnością i z pierwszeństwem przed wierzycielami osobistymi właściciela nieruchomości;

Treść hipoteki:

• pierwszeństwo zaspokojenia z nieruchomości przez wierzycielami osobistymi właściciela nieruchomości

• skuteczność obciążenia względem każdoczesnego właściciela

Przedmiot hipoteki:

• nieruchomość

• udział współwłaściciela we własności nieruchomości

• użytkowanie wieczyste

• spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu

• wierzytelność zabezpieczona hipoteką

Rodzaje hipoteki:

1. Umowna - służy uzyskaniu i zabezpieczeniu kredytu;

2. Przymusowa - ma zabezpieczać egzekucję wierzytelności już istniejącej; ustanawia się ją na jednostronny wniosek wierzyciela, którego podstawą jest tytuł wykonawczy

3. Kaucyjna - zabezpiecza wierzytelność o wysokości jeszcze nie ustalonej do wysokości oznaczonej sumy najwyższej

4. Łączna - powstaje z mocy prawa w razie podziału nieruchomości obciążonej hipoteką na kilka mniejszych nieruchomości

Wygaśnięcie hipoteki:

1. wygaśnięcie wierzytelności

2. bezpodstawne wykreślenie hipoteki z księgi wieczystej

3. zniesienie hipoteki (poprzez czynność prawną)

4. konfuzja

5. prawo posuwania się hipoteki naprzód

Zastaw - celem jest zabezpieczenie wierzytelności; zależy od wierzytelności, nie ma samodzielnego bytu prawnego; wierzycie to zastawnik, właściciel który obciążył swoją rzecz to zastawca;

Treść zastawu:

• możliwość zaspokojenia z rzeczy obciążonej zastawem bez względu na to, kto jest jej właścicielem

• pierwszeństwo zaspokojenia przed wierzycielami osobistymi

Przedmiot zastawu:

• rzeczy ruchome

• udział współwłaściciela rzeczy ruchomej

• prawa zbywalne np. obligacje, akcje

Rodzaje zastawu:

1. umowny - niezbędne jest wydanie rzeczy, to realna czynność

2. ustawowy - np. art. 670 k.c.

3. skarbowy - celem jest zabezpieczenie zobowiązań podatkowych; powstaje na podstawie decyzji administracyjnej i wpisu do rejestrów zastawów skarbowych

Zastawca - może rozporządzać rzeczą

Zastawnik - nie ma prawa korzystania z rzeczy, pożytki liczone są na poczet wierzytelności

Wygaśnięcie zastawu:

1. wygaśnięcie wierzytelności

2. przeniesienie wierzytelności zabezpieczonej zastawem bez przeniesienia zastawu

3. zwrócenie przez zastawnika rzeczy zastawcy

Zastaw Rejestrowy - jest możliwość zaspokojenia się wierzyciela z przedmiotu zastawu bez względu na to czyją stał się własnością i pierwszeństwo zaspokojenia przed wierzycielami osobistymi;

Ustanawia się go poprzez zawarcie umowy, na piśmie +wpis do rejestru zastawów

Podmiot - podmioty prowadzące działalność gospodarczą i podmioty prawa publicznego (Skarb Państwa, jednostki samorządu terytorialnego, samorządowe osoby prawne)

Zaspokojenie następuje w drodze sądowego postępowania egzekucyjnego; wyjątki przewidywane przez umowę: przejecie przez zastawnika na własność przedmiotu zastawu, sprzedaż przedmiotu zastawu w drodze przetargu publicznego, który prowadzi notariusz lub komornik, ora gdy przedmiot zastawu rejestrowego wchodzi w skład przedsiębiorstwa zastawcy, pobieranie przez zastawnika dochodu jaki przynosi to przedsiębiorstwo; przedsiębiorstwo zastawcy zostanie wydzierżawione w celu zaspokojenia wierzytelności zastawnika z należnego czynszu dzierżawnego

Wygaśnięcie zastawu rejestrowego:

• wygasa wierzytelność

• wykreślenie zastawu z rejestru zastawów

• przeniesienie wierzytelności na nieuprawniony podmiot

Posiadanie - faktyczne władztwo nad rzeczą

Rodzaje posiadania:

1.samoistne

2.zależne

3.prawne

4.bezprawne

5.niewadliwe

6.wadliwe

7.w dobrej wierze

8.w złej wierze

Współposiadanie - posiadanie tej samej rzeczy jest wykonywane przez kilka osób.

Nabycie:

• pierwotne

• pochodne

• dziedziczne

Utrata:

• przeniesienie

• pozbawienie władztwa nad rzeczą

• zużycie lub zniszczenie rzeczy

Ochrona posiadania:

• ochrona własna posiadacza : obrona konieczna lub dozwolona samopomoc

• ochrona sądowa - posesoryjna

Księgi wieczyste - urzędowe rejestry, mające za zadanie ujawnienie stany prawnego nieruchomości i spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu;

Są związane z nieruchomością a nie z osobą właściciela; Każdy ma możliwość zapoznania się z treścią księgi wieczystej; ujawniane są w niej prawa rzeczowe, prawa osobiste i roszczenia; wpis do księgi ma prawno twórczy charakter;

Zasada rękojmi wiary publicznej ksiąg wieczystych - występuje gdy zaistnieje niezgodność między prawem wpisanym w księdze wieczystej a rzeczywisty stanem rzeczy rękojmia polega na ochronie nabywcy działającego w dobrej wierze;

• treść księgi rozstrzyga na korzyść tego, kto przez czynność prawną z osobą uprawnioną według księgi wieczystej nabył własność lub inne prawo rzeczowe;

• chroni nabycie pod tytułem szczególnym - określone prawo jest przedmiotem nabycia;

• odnosi się do nabycia odpłatnego, rozporządzenia nieodpłatne nie podlegają ochronie;

• podlega nabycie w drodze czynności prawnej;

Prawa przeciwko którym rękojmia wiary publicznej ksiąg wieczystych nie działa:

1. prawom obciążającym nieruchomość z mocy ustawy niezależnie od wpisu np. hipoteka ustawowa

2. prawu dożywocia

3. służebnościom ustanowionym na podstawie decyzji administracyjnej, służebności drogi koniecznej lub ustanowionej w związku z przekroczeniem granicy przy wznoszeniu budynku czy innego urządzenia

---