1. Geneza powstania UE
   Pomysły na jednoczenie Europy pojawiały się w historii kontynentu wielokrotnie. Czasami jednak bardzo się od siebie różniły. Zaczęli Rzymianie, którzy mieli na celu zjednoczenie naszego kontynentu za pomocą siły. Następnie była idea Karola Wielkiego, który chciał zjednoczyć Europę pod jednym berłem. Jako kolejne można przytoczyć ideę Wiktora Hugo mówiącą o utworzeniu Stanów Zjednoczonych Europy (Paryż 1849).
   Pierwsza i druga wojna światowa, które nawiedziły Europę pochłonęły miliony ofiar, spowodowały niewyobrażalne zniszczenia i doprowadziły do wielu przeobrażeń. Uświadomiły mieszkańcom Europy, że aby być bezpiecznym trzeba zjednoczyć Europę politycznie i gospodarczo. Brytyjski konserwatysta Winston Churchill, który w swoim wystąpieniu w Zurychu 19.09.1946 r., sugerował utworzenie stanów zjednoczonych Europy, które to stany miały zapewnić lepszą przyszłość i bezpieczeństwo Europejczykom..5 czerwca 1947 roku na Uniwersytecie Harvard w Bostonie wystąpił amerykański sekretarz stanu gen. Georg Marshall, przedstawił plan pomocy finansowej dla państw europejskich. Pomoc USA miała trwać cztery lata i miała wynieść od 16 do 20 miliardów dolarów. Miedzy 12 lipcem a 22 wrześniem 1947 roku debatowano w Paryżu nad planem Marshalla, zwanym Europejskim Programem Odbudowy. W obradach wzięli udział przedstawicie 16 państw (Wielka Brytania, Grecja, Francja, Portugalia, Szwecja, Turcja, Szwajcaria, Austria, Belgia, Islandia, Irlandia, Włochy, , z których 14 oprócz Szwecji i Norwegii zaaprobowały możliwość utworzenia unii celnej. Kraje komunistyczne odrzuciły plan Marshalla z oczywistych względów. Europejski Program Odbudowy obowiązywał od 3 kwietnia 1948 roku do 30 czerwca 1951 roku.
   ETAPY INTEGRACJI
   1951r - traktat o Europejska Wspólnota Węgla i Stali funkcje od 52r.Belgia,Francja,Holandia,Luksemburg,Niemcy,Włochy
   1957r. - traktat rzymski o Europejskiej Wspólnocie Gospodarczej i EUROATOM ,funkcje od 1958r.
   1967r. - połączenie organów instytucji EWG , EWWiS, Euratom
   1968r. - utworzenie unii celnej EWG
   1970r. - wspólna polityka handlowa na szczeblu komisji
   1973r. - poszerzenie o Wielką Brytanie , Danie, Irlandie
   1979r. - utworzenie Europejskiego Systemu Walutowego i wprowadzenie ECU
   1981r. - poszerzenie o Grecje
   1986r. - poszerzenie o Hiszpanie i Portugalię
   1987r. - Jednolity Akt Europejski
   1990r. - poszerzenie o NRD
   1991r. - traktat o EOG europejski obszar gospodarczy
   1992r. - 07 luty traktat z Maastricht o UE przebieg w 2 fazach
   1993r. - utworzenie jednolitego rynku wewnętrznego
   1995r. - poszerzenie o Szwecje, Austrie, Finlandie
   1997r. - traktat amsterdamski
   1999r. - Euro
   2004r. - poszerzenie o 10 państw: Cypr, Czechy, Estonia, Litwa, Łotwa ,Malta ,Słowacja , Słowenia, Węgry,Polska,
   ETAPY INTEGRACJI
   I Strefa wolnego Handlu- brak ceł wewnętrznych
   II Unia celna - Brak ceł wewnętrznych + wspólna taryfa celna
   III Wspólny rynek - Brak ceł wewnętrznych + wspólna taryfa celna + swobodny przepływ kapitału, usług, ludzi ( zwiększenie możliwości wzajemnej wymiany czynników produkcji)
   IV Unia gospodarcza i walutowa - Brak ceł wewnętrznych + wspólna taryfa celna + swobodny przepływ kapitału, usług, ludzi ( zwiększenie możliwości wzajemnej wymiany czynników produkcji) + harmonizacja polityki gospodarczej (ujednolicenie+ wspólna waluta + jednolita polityka kursu banku centralnego
   Kompetencje organów unii europejskiej
   1.PARLAMENT EUROPEJSKI

2. • Jest jedyną instytucją wspólnotową, która obraduje na forum publicznym. Debaty, opinie oraz
   rezolucje są publikowane w "Dzienniku Urzędowym" Unii Europejskiej.
   • Parlament Europejski ma 3 siedziby: Strasburg ,Luksemburg ,Bruksela
   • Kadencja parlamentu trwa 5 lat. W skład wchodzi 626 deputowanych sesje są raz w roku. Przewodniczący i wiceprzewodniczący są wybierani na połowę kadencji Parlamentu, czyli na 2,5 roku.
   Funkcje Parlamentu Europejskiego
   -władzę wykonawczą
   -ustawodawcza (legislacyjna, prawodawcza) - dzielona jest z Radą Unii.
   -budżetową - nadzór nad wydatkami nieobligatoryjnymi (fundusze strukturalne, wydatki na administracje, badania), prawo odrzucenia budżetu, wnoszenia do niego poprawek, przewodniczący Parlamentu podpisuje budżet.
   - przedkłada tzw. "stanowisko" wobec innych spraw
   - powoływanie Rzecznika Praw Obywatelskich.
   -Ma on prawo wnioskowania o votum nieufności i może zmusić Komisję Europ do zbiorowej rezygnacji, jeśli przegłosuje to większością 2/3 głosów.

3. 
   

4. 2,KOMISJA EUROPEJSKA
   • w skład Komisji wchodzi 20 wybieranych na 5 lat Komisarzy, których wybór musi zostać zatwierdzony przez Parlament Europejski. Prowadzi on politykę wspólnotową, wykonuje budżet i zapewnia zgodność z Traktatami. Siedzibą jego jest Bruksela.
   Kompetencje
   -proponuje akty ustawodawcze
   - czuwa nad przestrzeganiem prawa Unii (może wszcząć działania prawne przeciw państwom członkowskim lub firmom; nakłada grzywny na osoby prawne lub fizyczne)
   - wciela w życie politykę Unii -realizuje postanowienia Rady Ministrów
   - zarządza budżetem Unii i funduszami strukturalnymi
   -wykonuje postanowienia traktatowe,
   - podejmuje decyzje administracyjne,
   - reprezentuje Unię Europejską w sprawach zewnętrznych,
   - proponuje wspólną politykę w różnych szczegółowych sprawach,
   - wydaje samodzielne akty prawne (dyrektywy, decyzje),
   - może wszczynać działania prawne przeciwko podmiotom Unii (państwom, firmom, osobom fizycznym),
   Sposób podejmowania decyzji:
   - Decyzje zapadają większością głosów, każdy członek ma jeden głos.
   - Rutynowe sprawy Komisja załatwia w uproszczonej procedurze, drogą pisemną.
   - Odpowiada przed Parlamentem Europejskim.
   3,RADA UNII EUROPEJSKIEJ- Organ przedstawicielski,
   -Jest to najważniejszy organ decyzyjny i prawodawczy Unii Europejskiej.
   -Ma funkcje zbliżone do parlamentu.
   Władza "wykonawcza" w tym zakresie przypada Komisji Europejskiej
   • Rada Generalna zbiera się co miesiąc, pozostałe rady - 2-4 razy w roku.
   • Spotkania odbywają się w Brukseli lub w Luksemburgu (w kwietniu, czerwcu i październiku).
   • Radzie Unii Europejskiej przewodniczą kolejno wszystkie państwa członkowskie, każde przez pół roku.
   • Na czele Rady UE stoi minister spraw zagranicznych kraju sprawującego przewodnictwo.
   • Radę Unii Europejskiej tworzą ministrowie poszczególnych resortów każdego z państw członkowskich
   • Rada Ogólna zajmuje się sprawami najistotniejszymi. Koordynuje też pracę pozostałych ministrów i przygotowuje spotkania Rady Europejskiej.
   • Za głównych przedstawicieli w Radzie UE uważani są ministrowie spraw zagranicznych.
   Sposób podejmowania decyzji:
   -w wielu kwestiach musi to być decyzja jednogłośna.
   Kompetencje Rady:
   - tworzy prawodawstwo dla Unii - ustala cele polityczne
   - koordynuje politykę gospodarczą państw członkowskich
   - zawiera porozumienia międzynarodowe w imieniu UE
   - podejmuje decyzje w kwestiach Wspólnej Polityki Zagranicznej i Bezpieczeństwa
   - koordynacja ogólnej polityki gospodarczej państw członkowskich,
   - przekazuje Komisji Europejskiej uprawnienia do realizacji przepisów, które wydaje, decyzji przez nią podjętych.
   ORGANY POMOCNICZE:.
   COREPER - Komitet Stałych Przedstawicieli Rządów Państw Członkowskich. Składa się z ambasadorów akredytowanych w Brukseli. Zapewnia ciągłość pracy Rady i ułatwia kontakty miedzy radami państw a instytucjami wspólnoty.

5. 4.EUROPEJSKI KOMITET SPOŁECZNO-EKONOMICZNY
   Jest organem doradczym Unii.
   • Składa się z 222 reprezentantów mianowanych przez wszystkie kraje według klucza wielkości
   kraju
   • Kadencja trwa 4 lata Spotyka się w Brukseli.
   Członkowie są zebrani w 3 grupach: pracodawców, pracowników i przedstawicieli różnych środowisk, np. wolnych zawodów. Reprezentują więc interesy różnych grup obywateli Unii
   Funkcje:
   - konsultacje dla 3 głównych organów: Parlamentu, Rady i Komisji; część tych konsultacji jest obligatoryjna;
   - wpływanie na lepsze więzi obywateli z władzami Unii i wpływ społeczeństwa na projekty europejskie
   - dialog z państwami poza unijnymi
   Ważnymi obszarami, które interesują Komitet, są te związane z obywatelami:
   - swobodny przepływ ludzi,
   - swoboda osiedlania się,
   - sprawy socjalne,
   - oświata,
   - ochrona zdrowia,
   - polityka zatrudnienia,
   - ustawodawstwo społeczne
   - równouprawnienie płci
   

5.KOMITET REGIONÓW-Zajmuje się rozwojem regionalnym
• składa się z 222 przedstawicieli mianowani przez Państwa Członkowskie, z regionalnych i lokalnych władz Unii.
• Kadencja trwa 4 lata Spotyka się w Brukseli.
Zajmuje się:
-spójnością ekonomiczną i społeczną (np. fundusz spójności przeznaczony na wyrównywanie rozwoju biedniejszych regionów Unii)
- sieciami transeuropejskimi - ( budowa autostrad, linii kolejowych, lotnisk, linii energetycznych )
- zdrowiem, edukacją, młodzieżą.
6.RADA EUROPEJSKA
• Składa się z szefów rządów (premier, kanclerz) państw Unii.
Działa w formie „spotkania na szczycie”, odbywa się 2 razy w roku.
• Jej spotkania odbywają się w państwie, które przewodniczy Radzie Ministrów.
Kompetencje Rady Europejskiej:
-wytycza główne kierunki polityki UE
-obraduje nad głównymi zagadnieniami międzynarodowymi
- ustala priorytety polityki
- rozwiązuje problemy sporne, którym nie podołała Rada Ministrów
- rozstrzyga problemy Wspólnej Polityki Zagranicznej i Bezpieczeństwa
Po każdym szczycie przewodniczący Rady Europejskiej składa sprawozdanie Parlamentowi Europejskiemu, a co roku przedkłada pisemny raport na temat postępów integracji.
Poza głowami państw i szefami rządów w dyskusjach uczestniczy przewodniczący Komisji Europejskiej. Radzie przewodniczy szef państwa, któremu przypada przewodnictwo w Unii Europejskiej.
7.TRYBUNAŁ SPRAWIEDLIWOŚCI
Jest to Sąd Najwyższy Unii i składa się z 15 sędziów, desygnowanych przez Państwa Członkowskie(po jednym z każdego kraju) na sześcioletnią kadencję.
• Sędziowie wybierają spośród siebie przewodniczącego na kadencję trzyletnią.
Wspomaga ich 9 adwokatów generalnych .
• Sąd Pierwszej Instancji składa się również z 15 sędziów. Nie ma w nim adwokatów generalnych.
• Jego siedzibą jest Luksemburg.
Nie należy go mylić z Międzynarodowym Trybunał Sprawiedliwości w Hadze, który jest organem Organizacji Narodów Zjednoczonych oraz z Europejskim Trybunał Praw Człowieka w Strasburgu, który działa pod egidą Rady Europy.
Zadania:
-Zapewnia zgodność z prawem w świetle interpretacji Traktatów.
- rozpatruje skargi wnoszone przez państwa członkowskie, instytucje UE, przedsiębiorstwa lub obywateli państw UE, orzekając, czy nastąpiło naruszenie unijnego prawa
- wydaje orzeczenia wstępne na wniosek sądów krajowych o interpretację lub stwierdzenie prawomocności ustawodawstwa wspólnotowego
- rozpatruje odwołania od decyzji Sądu Pierwszej Instancji
- rozstrzyga spory pomiędzy państwami Unii,
- rozstrzyga spory między Unią a państwami do niej nie należącymi,
- rozstrzyga spory między instytucjami Unii
- rozstrzyga spory między osobami prywatnymi a Unią,
Trybunał Rewidentów Księgowych

- finansowe sumienie Unii - powstał w 1977 roku na mocy Traktatu Brukselskiego z 1975 roku i uchwały Rady Europejskiej z 1977 roku. Zastąpił istniejący wcześniej komitet kontroli Europejskiej Wspólnoty Gospodarczej i Euroatomu. W skład Trybunału Rewidentów Księgowych wchodzi 15 kontrolerów ze wszystkich państw Piętnastki. Są oni mianowani przez Radę Europejską, po zaopiniowaniu ich kandydatur przez Komisję. Kadencja Trybunału trwa 6 lat. Na czele Trybunału stoi przewodniczący, wybierany przez rewidentów na trzy lata. Żaden członek Trybunału Rewidentów nie może łączyć swojej funkcji rewidenta z żadną inną. Do jego głównych zadań należą:
kontroluje finanse Unii
nadzoruje wykorzystanie budżetu Wspólnot - pożyczki i kredyty, subsydia i fundusze strukturalne
ocenia prawidłowość wykorzystania wydatków Wspólnotowych.
Członkowie Trybunału pracują w trzech stałych grupach kontrolnych (3- lub 4-osobowych) oraz jednej ad hoc (czteroosobowej). Co roku rewidenci księgowi przedstawiają sprawozdanie z kontroli budżetów instytucji europejskich. Sprawozdania te publikowane są w Dzienniku Urzędowym.

RADA EUROPEJSKA
• Składa się z szefów rządów (premier, kanclerz) państw Unii.
Działa w formie „spotkania na szczycie”, odbywa się 2 razy w roku.
• Jej spotkania odbywają się w państwie, które przewodniczy Radzie Ministrów.
Kompetencje Rady Europejskiej:
-wytycza główne kierunki polityki UE
-obraduje nad głównymi zagadnieniami międzynarodowymi
- ustala priorytety polityki
- rozwiązuje problemy sporne, którym nie podołała Rada Ministrów
- rozstrzyga problemy Wspólnej Polityki Zagranicznej i Bezpieczeństwa
Po każdym szczycie przewodniczący Rady Europejskiej składa sprawozdanie Parlamentowi Europejskiemu, a co roku przedkłada pisemny raport na temat postępów integracji.
Poza głowami państw i szefami rządów w dyskusjach uczestniczy przewodniczący Komisji Europejskiej. Radzie przewodniczy szef państwa, któremu przypada przewodnictwo w Unii Europejskiej.

EUROPEJSKI BANK CENTRALNY
Jest instytucją , związaną z powstaniem unii gospodarczo-walutowej i wprowadzeniem nowej waluty.
Kieruje polityką pieniężną państw Unii-w 11, w których obowiązuje waluta Euro (Euroland). Do Eurolandu nie weszły: Wielka Brytania, Dania i Szwecja.
• z siedzibą we Frankfurcie,
• Jego Zarząd składa się z 6 członków.
• Kierownictwo składa się z 11 dyrektorów banków centralnych strefy euro oraz z członków Zarządu.
Zadania:
- zarządza rezerwami walutowymi 12 państw członkowskich
- ustala poziom stóp procentowych w strefie Euro,
- przeprowadza operacje dewizowe
- dba o sprawne działania systemów płatniczych
- decyduje o emisji banknotów Euro,
- pełni funkcje doradcze wobec organów Unii.
Europejski Bank Centralny razem z narodowymi bankami centralnymi tworzy Europejski System Banków Centralnych. Europejskim Bankiem Centralnym rządzi rada, w skład której wchodzi prezes, 4 członków zarządu i prezesi 12 banków narodowych. Decyzje zapadają zwykłą większością głosów (każdy członek ma 1 głos). W przypadku głosowania w sprawie rezerw walutowych - liczba głosów danego prezesa banku narodowego jest związana z udziałem w kapitale założycielskim Europejskiego Banku Centralnego (który wynosi 5 miliardów euro)
Komitet walutowy- Koordynuje politykę walutową państw członkowskich
Komitet energetyczny
Komitet rolny
Komitet polityki Budżetowej
Wszystkie organy obsługiwane są przez
Sekretariat Generalny - koordynuje prace w Radzie UE i zapewnia jej funkcjonowanie. Zatrudnia 2300 urzędników w biurze sekretarza generalnego, służbie prawnej i 10 dyrekcjach generalnych
Układ Europejski
Układ Europejski ustanawiający Stowarzyszenie między Rzeczpospolitą Polską a Wspólnotami Europejskimi i ich Państwami Członkowskimi podpisany został 16 grudnia 1991.
Po zatwierdzeniu go przez Sejm RP, Parlament Europejski i ratyfikowaniu przez parlamenty państw członkowskich wszedł w życie 1 lutego 1994 roku (wcześniej, w lutym 1992 roku weszła w życie jego część handlowa pod nazwą Umowy Przejściowej).
Cele: - układ zawiera scenariusz wzajemnego zbliżenia Polski i UE na 10 lat (począwszy od roku 1992 w handlu, a od 1994 roku - w innych sektorach gospodarki) - powstanie w roku 2002 tzw. strefy wolnego handlu dla towarów przemysłowych - wzajemne "otwieranie się" rynków rolnych; szybsze po stronie Wspólnot, a wolniejsze po stronie polskiej (w praktyce nie dało to Polsce spodziewanych korzyści ze względu na stosowanie przez Wspólnoty skomplikowanego systemu kwot i kontyngentów oraz znacznie niższy niż zakładano wzrost konkurencyjności polskiej gospodarki) - "uznanie" przez Wspólnotę polskiego celu dojścia do członkostwa - stopniowe wzajemne otwieranie rynku usług i zbliżanie prawa w takich dziedzinach jak zasady pomocy publicznej dla przedsiębiorstw - ustanowienie ram dialogu politycznego - wspieranie rozwoju handlu i harmonijnych stosunków gospodarczych - stworzenie podstaw do pomocy finansowej i technicznej Wspólnot dla Polski - wspieranie współpracy w dziedzinie kultury
Układ składa się z preambuły, dziewięciu tytułów i bardzo rozbudowanego aneksu zawierającego listy towarowe, deklaracje i protokoły.
W 1997 roku Unia Europejska zniosła ostatnie ograniczenia ilościowe wobec importu z Polski. Tym samym od 1 stycznia 1998 roku polski eksport towarów przemysłowych ma wolny dostęp do rynku UE. Po stronie polskiej pełna liberalizacja ceł nastąpiła z dniem 1 stycznia 1999 roku. Wyjątkiem pozostały cła na samochody (liberalizacja w 2002 roku), paliwa płynne (benzyna i olej napędowy - stawka 0% od 2001 roku) oraz niektóre wyroby stalowe - 0% od 2000 roku.

Traktat paryski (1951)

Ustanawiał Europejską Wspólnotę Węgla i Stali, która była jednym z zalążków EWG a w konsekwencji Wspólnoty Europejskiej. Podpisany przez Francję, RFN, Belgię, Holandię, Luksemburg i Włochy 18 kwietnia 1951. Celem tej organizacji międzynarodowej było powołanie do życia wspólnego rynku surowców i produktów przemysłu węglowego i stalowego.

Traktaty rzymskie

Traktaty rzymskie to ogólna nazwa dwóch umów międzynarodowych, podpisanych przez Francję, Zachodnie Niemcy, Włochy, Belgię, Holandię i Luksemburg 25 marca 1957.

Pełna nazwa pierwszego z dokumentów brzmiała: Traktat ustanawiający Europejską Wspólnotę Gospodarczą, zwany obecnie Traktatem ustanawiającym Wspólnotę Europejską (TWE), ponieważ Traktat z Maastricht usunął przymiotnik gospodarczy, tak z nazwy traktatu, jak i z nazwy wspólnoty.

Drugą umową był podpisany Traktat ustanawiający Europejską Wspólnotę Energii Atomowej (Euratom). Oba te traktaty weszły w życie 1 stycznia 1958.

Choć wejście w życie traktatu z Maastricht w 1993 było krokiem w kierunku jeszcze bliższej integracji, to wciąż większość decyzji w organach Unii jest podejmowanych na mocy Traktatu ustanawiającego Wspólnotę Europejską, który pozostaje podstawą legislatury wspólnotowej.

Traktat z Maastricht

Traktat z Maastricht, oficjalnie Traktat o Unii Europejskiej TUE, umowa międzynarodowa parafowana 10 grudnia 1991 r., podpisana 7 lutego 1992 r. w Maastricht w Holandii. TUE wszedł w życie 1 listopada 1993 roku po referendach przeprowadzonych w niektórych krajach członkowskich

Najważniejsze cele i postanowienia:

* utworzenie obszaru bez granic wewnętrznych,

* umocnienie spójności gospodarczej i społecznej,

* utworzenie unii gospodarczo-walutowej łącznie z wprowadzeniem wspólnej waluty euro od 1 stycznia 1999 roku i określeniem kryteriów konwergencji,

* potwierdzenie tożsamości Unii na arenie międzynarodowej,

* realizacja wspólnej polityki zagranicznej i bezpieczeństwa,

* wzmocnienie ochrony praw i interesów obywateli państw członkowskich (ustanowienie obywatelstwa Unii),

* rozwój współpracy w dziedzinie wymiaru sprawiedliwości i spraw wewnętrznych.

Traktat ustanowił Unię Europejską (UE) opartą na Wspólnotach Europejskich i uzupełnioną o nowe polityki, tzn. Unię Gospodarczą i Walutową, wspólną politykę zagraniczną i bezpieczeństwa, współpracę w zakresie bezpieczeństwa wewnętrznego i wymiaru sprawiedliwości (trzy filary Unii Europejskiej). Ustalono też nowe ramy instytucjonalne UE: Rada Europejska, Rada Unii Europejskiej (dawniej: Rada Ministrów), Komisja Europejska (dawniej: Komisja Wspólnot Europejskich), Parlament Europejski oraz Trybunał Sprawiedliwości i Trybunał Rewidentów Księgowych, które pozostały trybunałami Wspólnot Europejskich.

Trzy filary Unii Europejskiej

Traktat z Maastricht, podpisany 7 lutego 1992 r. ustanowił Unię Europejską opartą na trzech filarach (tzw. model świątyni):

1. Wspólnocie Europejskiej powstałej w wyniku połączenia ze sobą trzech Wspólnot Europejskich - obejmuje głównie sprawy gospodarcze i społeczne

2. Wspólnej polityce zagranicznej i bezpieczeństwa

3. Współpracy w zakresie spraw wewnętrznych i wymiaru sprawiedliwości, od 1999 r. na mocy traktatu amsterdamskiego zmienionej na współpracę sądową i policyjną w sprawach karnych.

Wprowadzona w traktacie amsterdamskim Europejska Polityka Bezpieczeństwa i Obrony jako część drugiego filaru jest czasem uważana za nowy, czwarty filar UE.

Jedynie pierwszy filar ma charakter wspólnotowy. Pozostałe dwa mają charakter współpracy międzyrządowej.

Traktat amsterdamski

Traktat amsterdamski (oficjalnie: Traktat z Amsterdamu zmieniający Traktat o Unii Europejskiej, Traktaty ustanawiające Wspólnoty Europejskie oraz niektóre związane z nimi akty), TA, umowa międzynarodowa parafowana 17 czerwca 1997 r., podpisana 2 października 1997 r. w Amsterdamie. TA wszedł w życie 1 maja 1999 roku.

Traktat amsterdamski w założeniu miał dostosowywać unijne traktaty do planowanego poszerzenia UE oraz zbliżyć Unię do obywateli, jednak konferencja międzyrządowa przygotowująca traktat nie zdołała wypracować dostatecznie daleko idących zmian, w związku z czym postanowiono, że właściwa rewizja traktatów pod kątem przygotowania do akcesji państw Europy Środkowo-Wschodniej przyjęta zostanie w późniejszym terminie (zobacz: Traktat nicejski). Zmiany uzgodnione w Amsterdamie, choć były mniejsze, niż planowano i tak napotkały problemy z ratyfikacją przez państwa członkowskie (w niektórych krajach musiały odbyć się referenda), co spowodowało przesunięcie o 5 miesięcy planowanego początkowo na 1 stycznia 1999 r. terminu wejścia w życie traktatu.

Najważniejsze postanowienia traktatu

* Wprowadzenie możliwości uchwalenia sankcji dla państwa członkowskiego naruszającego zasady demokracji; przepisy te uchwalono z myślą o przyszłych członkach - państwach postkomunistycznych, okazało się jednak, że Unia była blisko skorzystania z tych zapisów w odniesieniu do kraju z ponad 40-letnią demokracją - Austrii (chodziło o utworzenie rządu z udziałem FPÖ Jörga Haidera).

* Wprowadzenie procedury wzmocnionej współpracy - większość państw członkowskich mogła zadecydować o nawiązaniu bliższej współpracy z wykorzystaniem struktur unijnych, pod warunkiem spełnienia kilku ograniczeń, m.in. otwartości takiej współpracy dla wszystkich państw członkowskich. Jak dotąd ani razu nie wykorzystano tej procedury.

* Wzmocnienie pozycji Parlamentu Europejskiego - dzięki rozszerzeniu zakresu stosowania procedury współpracy może on odtąd zablokować większość propozycji legislacyjnych Komisji. Jednocześnie uproszczono samą procedurę współdecydowania poprzez likwidację III czytania.

* Wzmocnienie prerogatyw Trybunału Sprawiedliwości - może on odtąd rozpatrywać sprawy związane z polityką wizową, azylową, migracyjną oraz ze swobodnym przepływem osób. Kwestie te zostały przeniesione z III filaru UE (tytuł VI TUE) do I filaru (TWE); tym samym zmieniono nazwę III filaru na "Współpraca policyjna i sądowa w sprawach karnych".

* Utworzenie urzędu Wysokiego Przedstawiciela Unii Europejskiej do spraw Wspólnej Polityki Zagranicznej i Bezpieczeństwa. Funkcję tę pełni Sekretarz Generalny Rady UE.

* Wprowadzenie koordynacji polityki zatrudnieniowej; utworzono Komitet ds. Zatrudnienia.

* Uproszczenie traktatów założycielskich. Wprowadzenie jednolitej liczbowej numeracji TWE i TUE.
Prawo pierwotne:

• Traktaty założycielskie (konstytucyjne) organizacji i związane z nimi protokoły i aneksy,

• Traktaty modyfikujące (rozszerzające, uściślające, kasujące , pogłębiające) treści traktatów założycielskich i związane z nimi aneksy i protokoły,

• Umowy międzynarodowe Unii wymagające ratyfikacji przez państwa członkowskie

Około 80 tys. stron - tyle liczy dziś cały acquis communautaire, czyli dorobek prawny Wspólnot Europejskich. Przepisy dotyczą m.in. zasad działania wolnego rynku, ochrony środowiska czy prawa pracy, lecz także nieco mniej fundamentalnych kwestii, jak prawidłowy kąt oparcia krzesła biurowego czy hałaśliwość kosiarki ogrodowej.

Prawo wtórne:

• Rozporządzenia - maja zastosowanie ogólne: są wiążące w całości i stosowane bezpośrednio we wszystkich państwach członkowskich.

• Dyrektywy - są wiążące w tych państwach członkowskich, do których są skierowane. Dotyczą one wyników, które maja być osiągnięte, ale formy i metody, jakimi zostaną osiągnięte, pozostają w gestii narodowych władz.

• Decyzje - są skierowane do danego rządu, przedsiębiorstwa lub osoby i są dla nich wiążące.

• Zalecenia i opinie nie mają mocy wiążącej.

Konstytucja dla Europy

Konstytucja dla Europy (oficj. Traktat ustanawiający Konstytucję dla Europy, TKE) to projekt traktatu konstytucyjnego, który ma zostać zawarty między państwami członkowskimi Unii Europejskiej.

Projekt Konstytucji dla Europy został opracowany przez powołany specjalnie w tym celu Konwent Unii Europejskiej pod przewodnictwem Valéry'ego Giscard d'Estaing. Efektem zakończonych 10 lipca 2003 r. prac Konwentu stał się obszerny, liczący 278 stron dokument. Rada Europejska zatwierdziła projekt konstytucji z kilkoma zmianami dnia 18 czerwca roku 2004. Od tego momentu rozpoczął się proces jego ratyfikacji przez kraje członkowskie. 29 października 2004 roku przedstawiciele 25 krajów Unii Europejskiej podpisali Konstytucję w sali Horacjuszy i Kuriacjuszy w Rzymie. Przedstawiciele Bułgarii, Rumunii, oraz Turcji podpisali jedynie Akt Końcowy.

Treść projektu Konstytucji

Projekt składa się z 4 części:

* Część I [bez tytułu] - zawiera podstawowe postanowienia dotyczące Unii i jej kompetencji, liczy 60 artykułów

* Część II - Karta Praw Podstawowych Unii

* Część III - Polityka i funkcjonowanie Unii - najobszerniejsza część, liczy 342 artykuły

* Część IV - Postanowienia ogólne i końcowe.

Poza tym dołączono kilka protokołów i deklaracji.

Konstytucja dla Europy miałaby wejść w zamian dotychczasowych praw pierwotnych Unii. Uchylone mają zostać Traktat rzymski (TWE) i Traktat z Maastricht oraz wszystkie traktaty i akty je zmieniające i uzupełniające. Jednocześnie Unia Europejska miałaby uzyskać podmiotowość prawną. Ponadto dokonano wyraźnego podziału na kompetencje Unii, państw członkowskich oraz kompetencje dzielone.

Istotnie wzmocniona miałaby zostać przede wszystkim współpraca w sprawach wspólnej polityki zagranicznej i bezpieczeństwa (m. in. projekt zakłada powołanie europejskiego Ministra Spraw Zagranicznych (Wielka Brytania, Polska i Hiszpania wolałyby, by nosił on dotychczasowy tytuł Wysokiego Przedstawiciela). Poza tym znosi się wymóg jednomyślności przy głosowaniach w sprawach większości dziedzin.

Projekt przewiduje zmianę sposobu głosowania w Radzie Ministrów (nowa nazwa Rady Unii Europejskiej). Do 2009 r. mają obowiązywać zasady zapisane w Traktacie nicejskim. Po tej dacie planuje się wprowadzenie głosowania podwójną większością: 55% większość państw reprezentujących co najmniej 65% ludności Unii. Tylko jeśli Rada działa bez wniosku Komisji lub inicjatywy Ministra Spraw Zagranicznych wymagana jest większość 72% krajów.

Nowy podział głosów odpowiadający dokładnie liczbie ludności jest korzystniejszy dla największych państw UE. Co prawda Polska uzyskuje procentowo większą liczbę głosów, niż przyznano jej w Nicei, jednak porównując np. indeksy siły Shapleya-Shubika dla poszczególnych krajów widać, że Polska traci w stosunku do systemu nicejskiego możliwość blokowania niekorzystnych dla siebie decyzji, zyskują natomiast głównie kraje największe, zwłaszcza Niemcy.

Zwolennicy projektu konstytucji twierdzą, że korzystną zmianą jest rozbudowa instytucji europejskich, które działają dla dobra całej wspólnoty, a nie w egoistycznym interesie poszczególnych krajów. Europa z konstytucją ma być rzekomo bardziej sprawna i skuteczna w niesieniu pomocy biedniejszym państwom członkowskim.

Natomiast przeciwnicy traktatu uważają, że traktat ten odbiera obywatelom państw członkowskich prawo do samostanowienia, dając instytucjom ponadnarodowym, nie posiadającym dostatecznej legitymacji demokratycznej, zbyt daleko idące możliwości ingerencji w suwerenne decyzje oraz życie poszczególnych narodów.

Traktat nicejski (oficjalnie: Traktat z Nicei zmieniający Traktat o Unii Europejskiej, Traktat ustanawiający Wspólnotę Europejską oraz niektóre związane z nimi akty prawne), TN, umowa międzynarodowa parafowana w grudniu 2000 r., podpisana 26 lutego 2001 r. w Nicei. TN wszedł w życie 1 lutego 2003 roku.

Traktat nicejski był pomyślany przede wszystkim jako mający zreformować Unię Europejską, by mogła sprawnie działać po przyjęciu 10 nowych krajów z Europy Środkowej i Południowej. Z tego powodu w pracach nad TN aktywnie uczestniczyły delegacje rządowe krajów kandydackich, choć formalnie rzecz biorąc traktat podpisało tylko 15 państw członkowskich.

Wejście w życie Traktatu nicejskiego przez pewien czas stało pod znakiem zapytania, ponieważ w referendum przeprowadzonym 7 czerwca 2001 r. w Irlandii większość (54%) głosujących opowiedziała się przeciwko ratyfikacji TN. Referendum jednak zostało powtórzone 19 października 2002 r. i tym razem większość była za ratyfikacją.

Najważniejsze postanowienia TN

* Komisja Europejska od następnej kadencji ma składać się z liczby komisarzy równej liczbie krajów członkowskich (1 kraj = 1 komisarz). Dopiero, gdy Unia będzie się składała z co najmniej 27 członków, liczba komisarzy będzie mniejsza od liczby członków, komisarze zaś będą wybierani według opartego o zasadę równości systemu rotacji.

* Wzmocnienie pozycji przewodniczącego Komisji Europejskiej - może on określać podział kompetencji pomiędzy komisarzy, mianować wiceprzewodniczących, a cała Komisja działa pod jego politycznym kierownictwem.

* Poszerzenie zakresu głosowania większością kwalifikowaną w Radzie UE o 28 kolejnych dziedzin (m.in. przy wyborze przewodniczącego Komisji).

* Wprowadzenie nowych zasad głosowania większością kwalifikowaną w Radzie. Poszczególnym krajom przydzielono głosy ważone nieco bardziej proporcjonalnie do ich wielkości, jednak nadal np. Niemcy (82 mln mieszkańców) mają mieć tyle samo głosów (29), co liczące po ok. 60 mln mieszkańców Francja, Wielka Brytania i Włochy.

Wstępnie przydzielono też głosy dla krajów kandydackich. Polska uzyskała 27 głosów, czyli tyle samo co Hiszpania i niewiele mniej od największych krajów. Postanowienia te miały tylko status deklaracji, zostały jednak potwierdzone przez Traktat ateński.

* Nowe rozdzielenie miejsc w Parlamencie Europejskim pomiędzy państwa członkowskie. Po rozszerzeniu PE składa się z 732 posłów. Ta liczba nie będzie zwiększana po przyszłych rozszerzeniach. Przewidziano więc miejsce dla Rumunii i Bułgarii, a Polsce przyznano 50 miejsc, ale w związku z nieprzystąpieniem tych państw ich miejsca zostały czasowo przejęte przez inne kraje. Obecnie więc Polska posiada 54 posłów w PE.

* Reforma organów sądowniczych - utworzenie trójinstancyjnego systemu sądownictwa. Sąd Pierwszej Instancji nabrał charakteru samodzielnego organu wspólnotowego, zaś w ramach SPI mogą zostać utworzone Izby Sądowe orzekające w określonych sprawach w I instancji. Od rozstrzygnięć Izb Sądowych służy środek odwoławczy do SPI.

Procedura budżetowa.

Procedurę uchwalania budżetu ogólnego precyzuje art. 203 Traktatu Rzymskiego. Powstaje on przy współpracy organów takich jak Komisja, Rada oraz Parlament (tabela 6.1).

1. projekt budżetu, który jest przygotowywany przez Komisję. Termin przygotowania wstępnego projektu 15 czerwca.

2. pierwszemu czytaniu przez Radę, w którym biorą udział przedstawiciele Parlamentu. Przyjęcia projektu budżetu kwalifikowaną większością głosów do 31 lipca oraz do przesłania go do Parlamentu w połowie września. W przypadku, gdyby termin ten nie został zachowany, pozostałe organy biorące udział w procedurze uchwalania budżetu mogą wnieść na mocy artykułu 175 skargę do Trybunału Sprawiedliwości.

Po wpłynięciu do Parlamentu projekt budżetu poddany jest pierwszemu czytaniu. Parlament ma prawo do wnoszenia poprawek do projektu budżetu w zależności od charakteru wydatków. W odniesieniu do wydatków nieobligatoryjnych Parlament dysponuje prawem wniesienia poprawek bezwzględną większością głosów swoich członków. W przypadku wydatków obligatoryjnych wymagana jest dla wniesienia poprawek bezwzględna większość oddanych głosów. Po wprowadzeniu ewentualnych poprawek projekt budżetu przekazywany jest Radzie.

W trzecim tygodniu listopada przeprowadzane jest kolejne spotkanie pojednawcze. Na jego podstawie w trakcie drugiego czytania Rada wprowadza do projektu zmiany w wydatkach nieobligatoryjnych przegłosowane przez Parlament oraz analizuje propozycje w wydatkach obligatoryjnych. Jeżeli w ciągu 15 dni od przekazania do drugiego czytania Rada nie wprowadzi zmian do uchwalonych przez Parlament zmian oraz zaakceptuje propozycje zmian, budżet uznaje się za uchwalony. W odmiennych przypadku budżet wraca do Parlamentu.

Podczas drugiego czytania w Parlamencie jego członkowie koncentrują się przede wszystkim na wydatkach nieobligatoryjnych. W kwestiach ich dotyczących Parlament może odrzucić lub przyjąć poprawki Rady. W takim przypadku musi on przegłosować projekt większością 3/5 głosów. W przypadku, gdy Rada nie wniosła zmian do budżetu, dla jego uchwalenia wystarczająca jest zwykła większość głosów. W odniesieniu do wydatków obligatoryjnych decydujący głos ma stanowisko Rady ukształtowane w trakcie drugiego czytania. Jedynym odstępstwem od tego może być odrzucenie całego budżetu przez Parlament „z ważnych powodów”. Ta możliwość należy do najważniejszych uprawnień Parlamentu.

Jeżeli w ciągu 15 dni Parlament nie ustosunkuje się do projektu złożonego przez Radę, budżet uznaje się za uchwalony w kształcie przekazanym przez Radę. Uchwalenie budżetu kończy procedurę budżetową. Budżet jest publikowany w Dzienniku Urzędowym Wspólnot Europejskich.

Tabela 6. 1 Procedura budżetowa

Data	Działania
1 lipca	Każda z instytucji europejskich określa swoje planowane wydatki - propozycje te są grupowane przez Komisję, jako wstępny projekt budżetu (preliminary draft budget).
5 październik	Rada podejmuje decyzję w sprawie wstępnego projektu budżetu, po konsultacji z Parlamentem w sprawie wydatków obligatoryjnych. Tym samym zostaje przyjęty projekt budżetu (draft budget).
w ciągu 45 dni	Parlament analizuje projekt budżetu. W wyniku tego możliwe są następujące działania: Parlament nie podejmuje działań - budżet uznaje się za przyjęty Parlament przyjmuje budżet Parlament podejmuje decyzje o zmianach - proponuje zmiany w wydatkach obligatoryjnych, proponuje poprawki w zakresie wydatków nieobligatoryjnych
w ciągu 15 dni	Rada, w drugim czytaniu analizuje stanowisko Parlamentu. Rada może wprowadzić poprawki do wydatków nieobligatoryjnych (projekt wraca do budżetu). W zakresie wydatków obligatoryjnych: propozycje Parlamentu zwiększające ogólnego budżet mogą być przyjęte przez Radę wyłącznie większością kwalifikowaną. W przeciwnym razie są odrzucane propozycje Parlamentu nie zwiększające ogólnego budżetu mogą być odrzucone przez Radę wyłącznie większością kwalifikowaną. W przeciwnym razie uważa się je za przyjęte
zakończenie procedury	Parlament przyjmuje budżet i ma ostatnie słowo w zakresie wydatków nieobligatoryjnych. Może wprowadzić poprawki do tych wydatków absolutną większością głosów (3/5 głosujących). Budżet może być również odrzucony w całości absolutną większością głosów (2/3 głosujących). Brak działania oznacza cichą zgodę.

Procedura przedstawiona powyżej ma charakter dyscyplinujący dla biorących w niej udział podmiotów. W przypadku jednak, gdyby budżet nie został uchwalony w przewidywanym terminie stosuje się zasadę, że miesięczne wydatki nie mogą być wyższe niż 1/12 wydatków w roku poprzedzającego. Taka sytuacja (opóźnienie w uchwaleniu budżetu) najczęściej może być wynikiem odrzucenia przez Parlament całego projektu.

Wpływy do budżetu
- VAT 54,9%
- opłaty rolne 3,4%
- cła 20,15 %
- wpłaty bezpośrednie 21,6 składki członkostwa

Wydatki budżetu

WYDATKI OBLIGATOTYJNE 44 %

NA ROLNICTWO REALIZOWANE PRZEZ EUROPEJSKI FUNDUSZ ORIENTACJI I GWARANCJI ROLNICTWA (FEOGA) - SEKCJA GWARANCJI

WYDATKI NIEOBLIGATORYJNE 56%

W TYM:

1. Fundusze strukturalne :35%

Europejski Fundusz Socjalny

Sekcja orientacji FEOGA

Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego

Fundusz spójności

Instrument Finansowy Orientacji Rybołówstwa

2. Polityka wewnętrzna (badania, rozwój nowych technologii, transport, ochrona środowiska, kultura, edukacja) 6,5%

3. Polityka zewnętrzna( pomoc humanitarna, żywnościowa, prawa człowieka) 5,5%

4. Administracja 5%

5. Zwroty krajom członkowskim i pozostałe wydatki

Unia Gospodarczo-Walutowa

Unia Gospodarczo-Walutowa (UGW)- instytucja UE do spraw funduszów walutowych, zrzeszająca aktualnie 12 państw Unii.

Obecni członkowie UGW

* Austria * Belgia * Finlandia * Francja * Grecja * Hiszpania * Holandia* Irlandia* Luksemburg * Niemcy * Portugalia * Włochy

Historia

Pierwsze plany utworzenia Unii Walutowej pojawiły się już w latach 60. XX wieku, lecz dopiero w latach 70. opracowano plan wprowadzenia wspólnej waluty, a w 1979 roku powstał Europejski System Walutowy. W 1986 ECU zostało trzecią walutą na świecie, w której emitowano obligacje międzynarodowe. W grudniu 1995 roku w Madrycie wspólnej monecie nadano nazwę euro. Ustanowiono też system TARGET - system automatycznych przeliczeń monet narodowych na euro. 1 stycznia 1999nastąpiła inauguracja Euro, w tranzakcjach bezgotówkowych, a od 1 stycznia 2002 wprowadzono tą walutę w dwunastu państwach UE (oprócz Wielkiej Brytanii, Szwecji i Danii). 1 lipca 2002, ostatecznie wycofano z obiegu waluty narodowe 12 krajów, które przystąpiły do strefy euro.

Warunki uczestnictwa Kryteria konwergencji (zbieżności) przyjęte w Traktacie z Maastricht:

1. Stabilność cen (krajowa stopa inflacji nie może przekraczać więcej niż 1,5 procenta stopy inflacji trzech najdoskonalszych pod tym względem państw UGW)

2. Stabilność kursu walutowego (członek UGW musi wykazać stabilność kursu w ramach ERM przez ostatnie dwa lata bez dokonywania dewaluacji względem waluty któregoś z państw UGW)

3. Konwergencja długoterminowych stóp procentowych (te stopy nie mogą przekraczać więcej niż 2% przeciętnej dla trzech państw najlepiej sobie radzących z inflacją)

4. Niski deficyt budżetowy (państwa UGW nie mogą przekroczyć 3% PKB długu rządowego)

5. Mały dług publiczny (dług państw członkowskich nie może przekroczyć 60% PKB)

KORZYŚCI ZWIĄZANE Z WPROWADZENIEM EURO

1.Korzystanie z jednego pieniądza umożliwia przedsiębiorstwom zredukowanie kosztów swej działalności.

2.Wyeliminowanie niepewności wynikającej ze zmienności kursów między walutami krajów członkowskich i kosztów zabezpieczania się przed ryzykiem kursowym.

3.Większa przejrzystość rynku dla przedsiębiorstw i konsumentów (możliwość porównania cen).

4.Możliwość podejmowania optymalnych decyzji co do wyboru miejsca sprzedaży , jak i zakupu towarów i usług.

5.Możliwość posługiwania się stabilnym pieniądzem.

6.Dzięki euro powstanie w pełni rozwinięty rynek finansowy, na którym zwiększona konkurencja stworzy korzystniejsze warunki zdobywania środków finansowych jak i lokowania na nim nadwyżek finansowych.

7.Rozwój powiązań handlowych i kapitałowych i dalsza integracja krajów Unii.

8.Zmniejszenie zależności od zmienności kursu dolara.

KOSZTY

1.Utrata suwerenności narodowej w sferze pieniężnej.

2.Utrata możliwości wykorzystania kursu walutowego jako instrumentu polityki gospodarczej.

3.Wyrzeczenia społeczeństwa związane ze spełnianie kryteriów konwergencji (obniżanie inflacji, deficytu budżetowego i długu publicznego.).

INTEGRACJA POLSKI Z UNIĄ EUROPEJSKĄ

1988 nawiązanie stosunków dyplomatycznych miedzy Polską a Wspólnotami Europejskimi

1989 zawarcie umowy o handlu i współpracy, powołanie ambasadora RP przy WE w Brukseli (Jan Kułakowski)

1990 rozpoczęcie negocjacji stowarzyszeniowych

1991 podpisanie Układu Europejskiego o stowarzyszeniu Polski ze WE992

1992 Sejm przyjmuje ustawę o ratyfikacji Układu Europejskiego

1992 Prezydent RP ratyfikuje Układ Europejski

1993 szczyt Unii w Kopenhadze - ustalono, że do UE wejdą te państwa, które spełnią następujące kryteria: posiadanie stabilnych instytucji gwarantujących demokrację, zbudowanie państwa prawa, przestrzeganie praw człowieka, gospodarka rynkowa

1994 wejście w życie Układu Europejskiego

1994 złożenie przez Polskę oficjalnego wniosku o członkostwo w UE

1996 powołanie Komitetu Integracji Europejskiej

1997 przyjęcie Narodowej Strategii Integracji

1998 rozpoczęcie negocjacji akcesyjnych z Polską

1998 powołanie Pełnomocnika Rządu do spraw Negocjacji o Członkostwo Polski w UE prof. Jana Kułakowskiego

1998 rozpoczęto przegląd prawa krajowego pod kątem zgodności z prawem WE

2002 Polska zamknęła 27 obszarów negocjacyjnych

2002 aktualnie trwają rokowania w obszarach: Rolnictwo, Polityka konkurencji, Finanse i budżet

12-13.12 2002 szczyt Unii Europejskiej w Kopenhadze - zakończenie negocjacji akcesyjnych

16 kwietnia 2003 podpisanie Traktatu Akcesyjnego w Atenach

Referendum unijne czerwiec 2003 („tak” dla wejścia Polski do UE)

1 maja 2004 Polska staje się pełnoprawnym członkiem UE

Stanowisko stron w jednym obszarze negocjacyjnym nie wpływa na na stanowiska w innych obszarach

Uzgodnienia częściowe osiągnięte podczas negocjacji nie są traktowane jako ostateczne dopóki umowa nie nie zostanie uzgodniona w całości

Państwa kandydujące na wstępie negocjacji deklaruje wole przyjęcia całego dorobku prawnego UE

Propozycje okresów przejściowych może zgłosić UE lub państwo kandydujące

Koszty i korzyści integracji Polski z Unią Europejską

Polityczne Korzyści

Wzrost bezpieczeństwa, swoboda przemieszczania się, wzrost znaczenia Polski w świecie, wpływ na rozstrzyganie ważnych problemów międzynarodowych, przynależność do stabilnej strefy świata, Polska jako lider współpracy regionalnej w Europie Środkowej i Wschodniej

Koszty

Utrata suwerenności politycznej, wspólna polityka obronna i ingerencja państw członkowskich w sprawy polskie, napływ emigrantów i potencjalne konflikty kulturowe i religijne

Gospodarcze Korzyści

Napływ kapitału, otwarcie rynku, modernizacja gospodarki, rosnące tempo wzrostu gospodarczego, napływ środków finansowych z funduszy strukturalnych, poprawa infrastruktury, napływ nowych technologii, przyspieszenie rozwoju nauki, wzrost konkurencji, lepsza jakość towarów i usług, poprawa jakości życia, stabilność finansów publicznych i cen w strefie euro, dostęp do rynku pracy, przedsiębiorstwa uzyskają nieograniczony dostęp do największego rynku świata, restrukturyzacja i unowocześnienie rolnictwa, wzrost gospodarności i przedsiębiorczości, wzrost skłonności do inwestowania, wzrost eksportu, utrzymanie niskiej inflacji

Koszty

Koszty finansowe przystosowania się polskich przedsiębiorstw do wymogów UE,wzrost konkurencji, upadek i bankructwa firm, wzrost bezrobocia, wysoka składka do budżetu wspólnotowego, obciążenie budżetu Polski kosztami współfinansowania projektów z funduszy przedakcesyjnych i strukturalnych

Społeczne Korzyści

Lepsza ochrona środowiska naturalnego, wyższe standardy zdrowotne produkcji żywności, lepsza ochrona prawna obywateli, swoboda osiedlania się i zatrudniania, koordynacja systemów zabezpieczenia społecznego, wzrost wartości wykształcenia, awans cywilizacyjny, rozwój nauki, ochrona narodowej i regionalnej kultury i tradycji

Koszty

Utrata bezpieczeństwa socjalnego ( w początkowym okresie), mniejsze środki z budżetu na zdrowie, kulturę,pomoc społeczną w związku z konieczną dyscypliną finansów publicznych, utrata pracy, konieczność ciągłego uczenia się i zmiany pracy, materializacja życia, rosnące nastawienie na konsumpcję dóbr, osłabienie znaczenia tradycyjnych polskich wartości : rodzinny i religii.

---