Nr. ćwiczenia: 9	Temat: Współczynnik załamania światła dla ciał stałych	Ocena z teorii:
Zespół nr 9	Nazwisko i imię: Targosz Mateusz	Ocena zaliczenia ćwiczenia:
24.02.2004r.	EAIiE, rok I EiT, grupa VII	Uwagi:

Cel ćwiczenia:

Wyznaczenie współczynnika załamania światła dla ciał stałych metodą mikroskopu.

Wprowadzenie:

Prawo odbicia:

Promień padający, odbity i normalna do powierzchni odbicia są współpłaszczyznowe. Dodatkowo, kąt padania jest równy kątowi odbicia.

Zasada Huygensa:

Wszystkie punkty czoła fali można uważać za źródła nowych fal kulistych. Położenie czoła fali po czasie t będzie dane przez powierzchnię styczną do tych fal kulistych.

Dyspersja:

Dyspersja jest to zjawisko zależności prędkości fali świetlnej od współczynnika załamania tego ośrodka oraz od częstotliwości drgań przechodzącej fali. Wraz ze wzrostem częstotliwości fali maleje jej prędkość, a rośnie współczynnik załamania.

Całkowite wewnętrzne odbicie:

Jest to zjawisko w którym nie zachodzi załamanie fali na powierzchni łamiącej. Zachodzi ono, gdy kąt padający jest większy od kąta granicznego Θ_g, danego wzorem:

Współczynnik załamania:

Gdy wiązka światła przechodzi przez dwa ośrodki o różnych własnościach optycznych, to na powierzchni granicznej częściowo zostaje odbita a częściowo przechodzi do drugiego środowiska, ulegając załamaniu (refrakcji).

Prawo załamania ma postać :

,

gdzie
jest kątem padania,
jest kątem załamania, natomiast
jest stałą, zwaną współczynnikiem załamania ośrodka 2 względem ośrodka 1. Współczynnik ten zależy od długości fali światła padającego. Z tego względu załamanie może być wykorzystane do rozłożenia wiązki światła na składowe o różnych długościach fali (barwach). Dla małych kątów
i
prawo załamania możemy wyrazić jako :

Ponadto współczynnik n możemy wyrazić jako stosunek prędkości fali światła w każdym z ośrodków :

.

Wskutek załamania światła odległości przedmiotów umieszczonych w środowisku optycznie gęstszym obserwowane z powietrza wydają się mniejsze. Szyba sprawia wrażenie cieńszej, niż jest w rzeczywistości, przedmioty w wodzie wydają się bliższe powierzchni itd. Zjawisko to można prześledzić analizując bieg promienia w płytce płaskorównoległej.

Promień OA prostopadły do powierzchni granicznej wychodzi bez załamania, natomiast OB tworzy z normalną wewnątrz szkła kąt , a w powietrzu kąt , większy od  wskutek załamania. Obserwowane promienie wychodzące z płytki są rozbieżne, ich przedłużenia przecinają się w punkcie O_1­ tworząc obraz pozorny. Odległość O₁A równa h stanowi pozorną grubość płytki, podczas, gdy AO = d jest grubością rzeczywistą.

Ponieważ a dla małych kątów

widać z rysunku, że .

Celem tego ćwiczenia jest wyznaczenie współczynnika załamania światła dla ciał stałych metodą mikroskopu, jak również zależności współczynnika załamania światła od długości fali. Tak więc aby obliczyć współczynnik załamania światła płytki musimy zmierzyć grubość rzeczywistą płytki śrubą mikrometryczną. Natomiast grubość pozorną wyznaczamy przy pomocy mikroskopu mierząc przesunięcie tubusa mikroskopu między położeniami ostrego widzenia kresek umieszczonych na obu powierzchniach płytki.

Przyrządy:

Śruba mikrometryczna, mikroskop optyczny, płytki (szklane, pleksiglasowe ), filtry optyczne.

Tabele pomiarów

Płytka	D (grubość rzeczywista)	d1 (górna powierzchnia)	d2 (dolna powierzchnia)	d1 (średnia arytmetyczna)	d2 (średnia arytmetyczna)	d1-d2 (grubość pozorna)	N (współ-czynnik zała-mania)

Płytka	D (grubość rzeczywista)	d1 (górna powierzchnia)	d2 (dolna powierzchnia)	d1 (średnia arytmetyczna)	d2 (średnia arytmetyczna)	d1-d2 (grubość pozorna)	N (współ-czynnik zała-mania)

1

4

---