W każdej dziedzinie przemysłu ważnym elementem są produkty. Jednak nie każdy towar ze względu na różne czynniki wpływające na jakość, higienę, własności czy też bezpieczeństwo nie może być sprzedawana bez odpowiedniego opakowania.

Klient mając do wyboru kilka towarów częściej będzie sięgał po ten produkt, który jest zapakowany, ponieważ wyglądaj estetycznie i bardziej przykuwa uwagę kupujących niż produkt nie posiadający opakowania.

Przedsiębiorstwa chcąc nabyć produkt gotowy, często wymagają od firm dostawczych czy produkcyjnych zapakowania towaru w taki materiał jaki został zalecony przez odbiorcę, w skrajnych przypadkach firmy zlecające zgadzają się na pojemniki zastępcze.

Opakowanie jest to powłoka ochronna dająca się oddzielić od zapakowanego towaru. Nie tylko ochrania zapakowany towar, ale spełnia również inne funkcje:

• Produkcyjna - umożliwia sprawniejsze transportowanie i pobieranie do stref produkcji,

• Marketingowa - przekazanie klientowi informacji, a także pozwala odróżnić się od konkurencji,

• Zastosowawcza - wykorzystanie opakowań do wielokrotnego użytku lub łatwych do utylizacji,

• Logistyczna - czyli ułatwienie wykonania różnych operacji logistycznych.

W funkcji ochronnej spełnia ono więcej ról. Zabezpiecza produkt przed zamoknięciem i korozją, chroni przed ubytkiem, przed zanieczyszczeniem i skażeniem bakteryjnym, przed narażeniem mechanicznym, a także przed zmianą właściwości użytkowych. Opakowanie chroni nie tylko zapakowany produkt ale również środowisko przed szkodliwymi działaniami produktu. Są niebezpieczne o właściwościach żrących, wybuchowych, toksycznych i palnych. Również spełnia ochronę użytkowania produktu przed zabrudzeniem, oblaniem, zatruciem czy też zabezpiecza przed otwarciem przez dzieci.

W zależności od rodzaju produktu, jego kształtu, cech i właściwości stosowane są odpowiednie opakowania. Wyróżnić można osiem rodzajów materiałów, z których powstają opakowania. Jednym z takich typów są opakowania z tworzyw sztucznych. Pod pojęciem tworzywo sztuczne rozumie się ogólnie materiały, których podstawowym składnikiem są syntetyczne, naturalne lub modyfikowane polimery. Tworzywa sztuczne mogą być otrzymywane z czystych polimerów (np. polimetakrylan metylu, polistyren, polietylen itp.) lub z polimerów modyfikowanych poprzez dodanie różnych substancji pomocniczych, np. plastyfikatory, napełniacze, stabilizatory itp.). nazwę tworzywa sztuczne w potocznym języku technicznym obejmuje się również półwyroby dostarczane do przetwórcy oraz wyroby gotowe, o ile wykonano je z materiałów, które zgodnie z podaną definicją zaliczyć można do grupy tworzyw sztucznych. Tworzywa sztuczne są substancjami zwykle bardzo lekkimi. Charakteryzują się niewielkim przewodnictwem cieplnym. Większość z nich ma właściwości charakterystyczne dla dielektryków, jednak po dodaniu pewnej ilości materiałów przewodzących, do których należy między innymi pył metaliczny, oraz sadza, mogą przewodzić prąd elektryczny. W zależności od składu i struktury, mogą być przezroczyste lub nieprzezroczyste.

Materiały tradycyjnie stosowane do produkcji różnego rodzaju opakowań, jak drewno, szkło, czy metale, są w coraz szybszym tempie wypierane przez tworzywa sztuczne. Szacuje się, że właśnie z tworzyw sztucznych wyrabia się około 20 - 25% opakowań. Mają one często postać różnych folii, (worki, torby i torebki, folia do pakowania). Butelki wytwarzane są także z tworzyw sztucznych, z zastosowaniem tzw. metody wytłaczania rury, z której przy pomocy rozdmuchania w formie otrzymuje się opakowanie puste w środku. Bardzo ważne i szerokie zastosowania mają sztywne opakowania wytworzone ze styropianu.

Opakowania z tworzyw sztucznych najczęściej mają zastosowanie w przemyśle spożywczym. i występują w różnych formach:

• giętkich: płaty folii, torbach, worków, reklamówki

• półsztywnych: opakowania jogurtów, serków, twarożków, kubeczki do lodów

• grubościennych (sztywne): kanistry, butelki

Tworzywa sztuczne produkuje się z różnych materiałów, również w tym przypadku występują odpowiednie oznaczenia:

1. PET jest to skrót nazwy tworzywa sztucznego znanego od roku 1941, którego pełna nazwa brzmi politereftalan etylenu. Od połowy lat siedemdziesiątych coraz więcej PETa zużywa się do wytwarzania opakowań, głównie butelek do napojów i wody obj. 1,5 i 2 litry, a ostatnio także 0,33 l, czasem jednolitrowe na tłuszcze. Opakowania pet są przezroczyste, co ułatwia zaprezentowanie znajdującej się wewnątrz zawartości. Z tego tworzywa wykonuje się również butelki na kosmetyki, napoje, środki czystości, szampony, płyny do kąpieli, płyny do mycia naczyń.

.

2. HDPE (PE-HD) - polietylen o dużej gęstości, jest produkowany w postaci butelek na chemikalia domowe, nakrętek na butelki, cienkie woreczki i folie (szeleszczące), karnistry.

3. PVC (V) - polichlorek winylu, winyl (pcw), z tego tworzywa wytwarzane są między innymi butelki na tłuszcze, czasem też na wodę, jako opakowania na żywność (np. sałatki), opakowania zabawek.

4. LDPE (PE-LD) - rzadki (miękki) polietylen, produkowany jako plastikowe torby, woreczki (nieszeleszczące), butelki do zgniatania (np. z ketchupem).

5. PS - polistyren: tacki, foremki na jajka, kubki - najczęściej spotykany w formie styropianu (polistyren spieniony) i dzięki temu łatwy do rozpoznania.

Każdy towar, produkt czy jakakolwiek rzecz ma swoje właściwości, cechy, wady i zalety. Niemniej jest w przypadku materiałów z których wytwarzane są opakowania. Zaletą opakowań z tworzyw jest wytrzymałość mechaniczna, estetyczność, termoplastyczność, niska masa właściwa, duża odporność chemiczna, możliwość produkcji w szerokiej gamie kolorów, duża wydajność opakowaniowa, podatność do laminowania, podatność do przetwórstwa na maszynach pakujących, odporność na szeroki zakres temperatur (-45°C do 90°C ), barierowość na przenikanie pary wodnej, gazów i zapachów.

Z pewnością wielką wadą opakowań z tworzyw sztucznych jest ich nieekologiczność. Opakowania te nie dość że bardzo trudno i długo się rozkładają, to ze względu na ich sztywną konstrukcje zalegają na miejskich wysypiskach, zajmując wiele miejsca. Podczas spalania wytwarzają substancje trujące, możliwość migracji składników opakowań do produktów i trudność w recyklingu.

Poszczególne tworzywa sztuczne różnią się między sobą określonymi własnościami, jednak na ogół cechuje je stosunkowo wspomniany już niski ciężar, mała przewodność cieplna, a także elektroizolacyjność. Są one odporne na znaczną ilość czynników chemicznych, lecz wrażliwe na podwyższoną temperaturę. Ich niemodyfikowane odmiany posiadają niską wytrzymałość na rozciąganie oraz mały moduł elastyczności. Większość z nich wyróżnia dobry parametr ślizgowy, niska ścieralność, duża wytrzymałość mechaniczna, niezwykła stabilność wymiarowa, a także długa żywotność. Wszystkie wymienione cechy sprawiają, że tworzywa sztuczne stanowią niezbędny materiał konstrukcyjny.

Powszechnie znanym stało się przedstawianie ogólnie dostępnych tworzyw sztucznych jako piramidy, której podstawa obrazuje skalę produkcji tworzyw powszechnego użytku, środkowy segment reprezentuje udział materiałów konstrukcyjnych, natomiast szczyt odpowiada udziałowi tworzyw o najlepszych właściwościach użytkowych w ogólnej grupie stosowanych materiałów. Tworzywa zajmujące najwyższe pozycje charakteryzują lepsze własności użytkowe, wyrażane poprzez ich parametry mechaniczne, cieplne oraz chemiczne.

Odporność termiczna termoplastów

Tworzywa sztuczne mają szeroki zakres zastosowań nie tylko jako opakowania. Stosowane są również w innych dziedzinach przemysłu takich jak np. przemysł budowlany czy samochodowy.

Większość społeczeństwa ma do czynienie jednak z tworzywami sztucznymi w postaci opakowań i właśnie stosując ten rodzaj materiału w życiu codziennym należy pamiętać o ich negatywnym wpływie na środowisko naturalne i ściśle przestrzegać procedur ich utylizacji.

---