Instrukcja dla ankietera do kwestionariusza wywiadu Relacje dziadek- wnuczek.

1. Informacje o badaniu

W tej części umieściłabym informacje o instytucji przeprowadzającej badania, autorach, sposobie finansowania, tematyce i celu badania. (informacje, które zostałyby wcześniej przekazane na szkoleniu)

2. Próba i jej sposób doboru

Badanie to przeprowadzane jest na próbie przypadkowej 2000 Polaków w wieku od 14 lat. Dobór próby nielosowy. Może polegać na zatrzymywaniu ludzi na ulicy i zadawaniu im pytań.

3. Rozpoczęcie wywiadu

Proszę się przedstawić, podać nazwę instytucji prowadzącej badania, proszę krótko podać tematykę badania (proszę zaznaczyć, że badanie dotyczy relacji z dziadkiem żyjącym, proszę poprosić respondenta o wybór dziadka na temat, którego będzie odpowiadał. Jeżeli obaj nie żyją proszę zakończyć wywiad i podziękować za chęć udziału) i cel. Poprosić o udzielenie szczerych odpowiedzi.

4. Zasady odczytywania pytań i notowania odpowiedzi

Pytania należy odczytywać powoli i wyraźnie. Jeżeli respondent nie rozumie jakiegoś pytania należy je powtórzyć.

W przypadku pytań zamkniętych odpowiedzi należy zaznaczyć w kółeczko. Odpowiedzi na pytania otwarte należy notować czytelnie i dosłownie.

Jeżeli dana odpowiedź nie została przewidziana w kafeterii należy ją dopisać.

5. Po zakończeniu wywiadu należy sprawdzić czy kwestionariusz jest kompletny.

6. Proszę zanotować informacje na temat obecności osób trzecich i przebiegu badania (czy respondent chętnie udzielał odpowiedzi, z którymi pytaniami miał problem itp.)

Kwestionariusz wywiadu

Data przeprowadzenia badania:

Nazwa badania: Relacja wnuczek- dziadek

Dziadek, którego badanie dotyczy:

Od strony taty

Od strony mamy

Obaj nie żyją.

DZIADEK OD STRONY TATY - zaproponowałabym inną nazwę, a badanie przeprowadziłaby w stosunku nie tylko do relacji wnuczek z dziadkiem (tata taty). Respondenta poprosiłabym o udzielenie odpowiedzi w stosunku do żyjącego dziadka. W przypadku gdyby obaj żyli decyzję o stronie zostawiłabym pytanemu jednocześnie zadając pytanie, którego dziadka odpowiedzi będą dotyczyły. W przypadku śmierci obojga zakończyłabym wywiad, podziękowała za chęć wzięcia udziału w badaniu.

1. Ile lat ma dziadek - tata Twojego taty?

Wpisz liczbę lat (jeżeli nie znasz dokładnej liczby, to wpisz orientacyjną wartość)

2. W którym państwie urodził się dziadek?

W Polsce

W Islandii

W innym państwie, w jakim .............................

3. Jakie wykształcenia posiada Twój dziadek?

Podstawowe

Zasadnicze zawodowe

Średnie ogólnokształcące lub średnie zawodowe

Wyższe

Inne, jakie ...................................................

nie wiem

Pytania metryczkowe powinny dotyczyć respondenta i powinny zostać umieszczone na końcu ankiety.

1. ProszÄ™ podać rok urodzenia …………

2. Gdzie Pan/ Pani mieszka? Czy jest to:

- wieÅ›

- miasto do 50 tys. mieszkańców

- miasto od 50 tys- 250 tys. . mieszkańców

- miasto od 250- 500 tys. mieszkańców

- powyżej 500 tys. mieszkańców

3. Jakie wykształcenie Pan/ pani posiada?

- podstawowe

- gimnazjalne

- średnie ogólnokształcące, techniczne lub zawodowe

- wyższe

4. Jaki jest Pana/Pani stan cywilny?

- mężatka/ żonaty

- wdowa/ wdowiec,

- rozwódka/ rozwodnik

- panna/ kawaler

5. Płeć (nie pytać, zaznaczyć)

- kobieta

- mężczyzna

4. Ogólnie rzecz biorąc, która odpowiedź najlepiej opisuje sytuację dziadka w zakresie zatrudnienia?

jest na emeryturze

jest zatrudniony lub prowadzi własną firmę

jest bezrobotny i poszukuje pracy

jest trwale chory lub niepełnosprawny

zajmuje siÄ™ domem

inna odpowiedź, jaka ..........................................................................................................................

nie wiem

BÅ‚Ä™dnie sformuÅ‚owane pytanie „ ogólnie rzecz biorÄ…c”. Nieprecyzyjne odpowiedzi, jedna nie wyklucza drugiej, np. można jednoczeÅ›nie być bezrobotnym i zajmować siÄ™ domem. Dwie różne możliwoÅ›ci nie powinny być zawarte w jednej odpowiedzi „jest zatrudniony lub prowadzi wÅ‚asnÄ… firmÄ™”

Czym zajmuje się Pan/ Pani dziadek?: (zaznaczyć jedną odpowiedź)

- jest na emeryturze

- jest na rencie

- pracuje

- prowadzi działalność gospodarczą

- jest bezrobotny

- nie wiem

5. Jak często widujesz się z dziadkiem będąc w Polsce? Zaznacz tylko jedną odpowiedź

Prawie codziennie

Kilka razy w tygodniu

Kilka razy w miesiÄ…cu

Nie widujÄ™ siÄ™ z nim

Błędnie sformułowane pytanie, sugeruje, że respondent bywa za granicą. Niejednoznaczne odpowiedzi: prawie codziennie to kilka razy w tygodniu. Częstotliwość widywania się może być uzależniona od miejsca zamieszkania dziadka i wnuczka, jeżeli dzielą ich setki kilometrów mogą nie widywać się często.

Jak często przeciętnie kontaktuje się Pan/ Pani z dziadkiem? (proszę wyjaśnić, że chodzi o różne formy kontaktu, w tym kontakt bezpośredni, telefoniczny, mailowy)

- codziennie

- kilka razy w tygodniu

- kilka razy w miesiÄ…cu

- kilka razy w roku

- rzadziej

- nie kontaktuje siÄ™ z dziadkiem

- trudno powiedzieć

6. Czy chciał(a)byś widywać się z dziadkiem:

Częściej

Tak często jak teraz

Rzadziej

Tego pytania bym nie zadała.

7. BiorÄ…c pod uwagÄ™ wszystkie czynniki, jak oceniasz swoje relacje z dziadkiem:

Zakreśl jedną cyfrę. 0 oznacza, że całkowicie źle oceniasz te relacje, a 9, że całkowicie dobrze

Całkowicie źle

0

1

2

3

4

5

6

7

8

9

Całkowicie dobrze

Do odpowiedzi na to pytanie zastosowałabym pięciostopniową skalę.

Jak ocenia Pan/Pani swoje relacje z dziadkiem w skali od 0 do 5 gdzie 0 oznacza bardzo źle a 5 bardzo dobrze?

8. Określ na skali jak bardzo czujesz się lub nie związany(a) z dziadkiem:

Zakreśl jedną cyfrę. 0 oznacza, że w ogóle nie jesteś z nim związany(a), a 9, że bardzo

W ogóle

0

1

2

3

4

5

6

7

8

9

Bardzo

Pytanie o relacje jest pytaniem o związek z dziadkiem, dlatego nie zadałabym tego pytania ponownie, ewentualnie w innym miejscu ankiety celem sprawdzenia wiarygodności odpowiedzi.

Jak bardzo czuje się Pan/ Pani związany z dziadkiem w skali od 0 do 5 gdzie 0 oznacza w ogóle a 5 bardzo?

9. Określ na skali, w jakim stopniu odwiedzanie dziadka, to przyjemność, a w jakim obowiązek?

Zakreśl jedną cyfrę. 0 oznacza całkowicie obowiązek, a 9 całkowicie przyjemność

ObowiÄ…zek

0

1

2

3

4

5

6

7

8

9

Przyjemność

Pytanie sugerujące, że ktoś w ogóle odwiedza dziadka. Nie zadałabym go.

10. Jak ważne lub nieważne jest dla ciebie, aby dziadek:

Zakreśl jedną cyfrę. 0 oznacza, że dana czynność jest dla ciebie w ogóle ważna, a 9, że jest dla ciebie bardzo ważna.

pomagał Ci w odrabianiu prac domowych, w nauce

W ogóle nieważne

0

1

2

3

4

5

6

7

8

9

Bardzo ważne

doradzał Ci w sprawie mody, wyglądu

W ogóle nieważne

0

1

2

3

4

5

6

7

8

9

Bardzo ważne

wspierał Cię, gdy tego potrzebujesz

W ogóle nieważne

0

1

2

3

4

5

6

7

8

9

Bardzo ważne

pomagał Ci w rozwiązywaniu konfliktów z rodzicami

W ogóle nieważne

0

1

2

3

4

5

6

7

8

9

Bardzo ważne

uczył Cię dobrego wychowania

W ogóle nieważne

0

1

2

3

4

5

6

7

8

9

Bardzo ważne

pomagał Ci finansowo

W ogóle nieważne

0

1

2

3

4

5

6

7

8

9

Bardzo ważne

doradzał Ci w sprawach spędzania wolnego czasu

W ogóle nieważne

0

1

2

3

4

5

6

7

8

9

Bardzo ważne

doradzał Ci w sprawach osobistych

W ogóle nieważne

0

1

2

3

4

5

6

7

8

9

Bardzo ważne

miał zawsze dla Ciebie czas i chętnie cię słuchał

W ogóle nieważne

0

1

2

3

4

5

6

7

8

9

Bardzo ważne

doradzał w sprawach twoich planów na przyszłość

W ogóle nieważne

0

1

2

3

4

5

6

7

8

9

Bardzo ważne

dzielił się z Tobą swoim doświadczeniem i wiedzą

W ogóle nieważne

0

1

2

3

4

5

6

7

8

9

Bardzo ważne

uczył Cię nowych rzeczy

W ogóle nieważne

0

1

2

3

4

5

6

7

8

9

Bardzo ważne

przekazywał Ci tradycje narodowe i religijne

W ogóle nieważne

0

1

2

3

4

5

6

7

8

9

Bardzo ważne

opowiadał Ci historie rodzinne

W ogóle nieważne

0

1

2

3

4

5

6

7

8

9

Bardzo ważne

Doradzał Ci w sprawach życia towarzyskiego

W ogóle nieważne

0

1

2

3

4

5

6

7

8

9

Bardzo ważne

Zbyt dużo skal w jednym pytaniu. Pytań nie zadałam bym w kontekście ważności zaistnienia danej sytuacji, a zapytałabym czy dane sytuacje mają miejsce (w tym przypadku odpowiedniejsza od skali będzie forma pytania zamkniętego), np.

Czy dziadek pomaga/Å‚ Panu/Pani w odrabianiu lekcji?

Tak

Nie

Nie pamiętam

Czy dziadek doradza Panu/ Pani w sprawach osobistych? (zawiera zakres pytań dot. życia towarzyskiego, planów na przyszłość, sposobów spędzania wolnego czasu)

Tak

Nie

Czy dziadek opowiada Pani/Panu historie rodzinne?

Tak

Nie

Czy dziadek wspiera PaniÄ…/ Pana gdy Pan/ Pani tego potrzebuje?

Tak

Nie

Trudno powiedzieć

11. Które z niżej wymienionych czynności wykonywałe(a)ś z dziadkiem przynajmniej raz w ciągu ostatniego roku? Zaznacz dowolną liczbę czynności

zakupy

gotowanie, grillowanie

świętowanie np. urodziny, rocznice, święta

odrabianie lekcji

korzystanie z Internetu

chodzenie do kina, teatru itp.

chodzenie na festiwale, koncerty, wystawy

uprawianie sportu

odpoczynek na działce, w ogrodzie

granie w gry komputerowe, planszowe

czytanie

dyskutowanie

chodzenie do kościoła

chodzenie do restauracji, kawiarni itp.

oglÄ…danie TV

odwiedzanie rodziny

podróżowanie

nic nie robiłem wspólnie z dziadkiem

Inne czynności, wymień ..........................................................................................................................

Ostatni rok jest zbyt dużym przedziałek okresu. Respondent może nie pamiętać wszystkich rzeczy.

Które z czynności wykonywał Pan/ Pani przynajmniej raz w ciągu ostatnich

2-óch miesięcy z dziadkiem? (po każdej odczytanej odpowiedzi poprosić o odpowiedź)

zakupy

gotowanie, grillowanie

świętowanie np. urodziny, rocznice, święta

odrabianie lekcji

korzystanie z Internetu

odwiedzanie rodziny

chodzenie na festiwale, koncerty, wystawy, kina itp

uprawianie sportu

odpoczynek na działce, w ogrodzie

granie w gry komputerowe, planszowe

czytanie

dyskutowanie

chodzenie do kościoła

chodzenie do restauracji, kawiarni itp.

oglÄ…danie TV

podróżowanie

12. Jak często kontaktujesz się z dziadkiem? W każdym wierszu zaznacz X jeden kwadrat

Jak często:	Codziennie	Kilka razy w tygodniu	Kilka razy w miesiącu	Kilka razy w roku	Nigdy
Rozmawiasz z dziadkiem telefonicznie	ÛÜ	ÛÜ	ÛÜ	ÛÜ	ÛÜ
Rozmawiasz z dziadkiem przez skype'a	ÛÜ	ÛÜ	ÛÜ	ÛÜ	ÛÜ
Wymieniasz z dziadkiem sms-y	ÛÜ	ÛÜ	ÛÜ	ÛÜ	ÛÜ
Wymieniasz z dziadkiem e-maile	ÛÜ	ÛÜ	ÛÜ	ÛÜ	ÛÜ
Piszesz do dziadka listy tradycyjne	ÛÜ	ÛÜ	ÛÜ	ÛÜ	ÛÜ
Rozmawiasz lub piszesz do dziadka za pomocÄ… komunikatora (np. gg, skype)	ÛÜ	ÛÜ	ÛÜ	ÛÜ	ÛÜ

Pytanie o częstotliwość kontaktu zostało już zadane w zmienionej przez mnie formie o częstotliwość widywania się z dziadkiem. Poza tym ta forma pytania nie wyjaśnia jednoznacznie sytuacji, relacji między wnuczkiem a dziadkiem. Odpowiedź nigdy na formę kontaktu poprzez skype'a może równocześnie oznaczać to, że nie kontaktują się w ten sposób, ponieważ nie posiadają komunikatora bądź wyrazem tego, że w ogóle się nie kontaktują.

13. Co starasz się robić, aby być dobrym wnuczkiem/dobrą wnuczką dla dziadka?

..........................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

.....................................................................................................................................................................................

Jest to drażliwe pytanie. Respondent może wcale nie uważać się za dobrego wnuka/wnuczkę jednak nie będzie chciał stawiać się w złym świetle.

W jaki sposób stara się Pan/ Pani zachować dobre relacje z dziadkiem?

14. Jak byś opisał umiejętność dziadka w zakresie posługiwania się:

	Bardzo dobre	Dobre	Ani dobre, ani złe	Złe	Bardzo złe
Komputerem (np. w zakresie używania programów)	ÛÜ	ÛÜ	ÛÜ	ÛÜ	ÛÜ
Telefonem komórkowym	ÛÜ	ÛÜ	ÛÜ	ÛÜ	ÛÜ
Internetem (np. umiejÄ™tność, korzystanie z komunikatorów)	ÛÜ	ÛÜ	ÛÜ	ÛÜ	ÛÜ

Nie widzę sensu zadania owego pytania. Nie rozstrzyga i nie wpływa na zbadanie zakresu relacji między dziadkiem a wnuczkiem.

15. Czy myślisz, że nauczyłeś czegoś dziadka? Czego?

..........................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

.....................................................................................................................................................................................

Zbyt ogólne pytanie. Respondent może mieć trudności ze zrozumieniem jakiej odpowiedzi się od niego właściwie oczekuje.

16. Jak opisał(a)byś stan zdrowia dziadka? Jest on:

Bardzo dobry

Dobry

Ani dobry, ani zły

ZÅ‚y

Bardzo zły

Jaki jest stan zdrowia Pani/ Pana dziadka w skali od 0 do 5 gdzie 0 oznacza bardzo zły a 5 bardzo dobry?

17. Gdzie na stałe mieszka dziadek?

w Polsce	Duże miasto
		Przedmieścia lub peryferia dużego miasta
		Miasto
		Miasteczko
		WieÅ›
w innym państwie	Nazwa państwa: ..................................................

Bardziej niż gdzie interesowałoby mnie to jak daleko od miejsca zamieszkania wnuczka/i.

Czy Pana/ Pani dziadek mieszka?:

- w tym samym mieście

- w tym samym powiecie

- w tym samym województwie

- w tym samym kraju

- poza granicami Polski

Propozycja badania pozwalającego dokładniej zbadać relacje między dziadkiem i wnuczkiem.

W celu zbadania relacji między dziadkami a wnukami zaproponowałabym badanie przy użyciu ankiety. Badanie przeprowadziłabym zarówno na wnuczkach (2 kategorie: ludzie młodsi- do 20l. i ludzie starsi- powyżej 20l.) jak i dziadkach (babcia i dziadek).

Część pytań dla wnuczków różniłaby się ze względu na kategorie wiekową. Ankieta dla dziadków została by sporządzona na wzór ankiety dla wnuczków, poruszałaby te same kwestie jednak z punktu widzenia dziadków. Większość pytań dotyczyłaby faktów i ich oceny.

Badania powinny być sporządzone na możliwie dużej próbie.

---