|
Wydział INŻYNIERII ZARZĄDZANIA KATEDRA ERGONOMII I INŻYNIERII JAKOŚCI KIERUNEK ;INŻYNIERIA BEZPIECZEŃSTWA S.5
|
|
Organizacja pracy osób niepełnosprawnych .
PROJEKT
DOSTĘP OSÓB NIEPEŁNOSPRAWNYCH Z DYSFUNKCJĄ KOŃCZYN GÓRNYCH I DOLNYCH DO DWORCA KOLEJOWEGO
Patrycja Wróbel
Dr Jerzy Marcinkowski
Poznań 2014
|
Wydział INŻYNIERII ZARZĄDZANIA KATEDRA ERGONOMII I INŻYNIERII JAKOŚCI KIERUNEK ;INŻYNIERIA BEZPIECZEŃSTWA S.5
|
Objaśnienie do
STRUKTURY REALIZACJI PROJEKTU
|
|
|
1.Wstęp
Jednym z najczęściej wybieranych środków komunikacji są pociągi pasażerskie. Polskie Koleje Państwowe S.A. posiadają 585 dworców kolejowych. W grupie PKP 1 maja 2005 wydzielony został podmiot PKP S.A. Oddział Dworce Kolejowe, który przejął pieczę nad 73 największymi placówkami w Polsce. Zostały one skategoryzowane według stopnia odprawy pasażerów. Wyszczególniono cztery poziomy:
Kat. A - o rocznej odprawie podróżnych powyżej 2 mln (15 placówek),
Kat. B - o rocznej odprawie podróżnych w przedziale 1 - 2 mln (21 placówek),
Kat. C - o rocznej odprawie podróżnych w przedziale 0,3 - 1 mln (35 placówek),
Kat. D - o rocznej odprawie podróżnych poniżej 0,3 (2 placówki).
Warto zadać sobie pytanie czy każdy z dworców jest w równym stopniu dostępny dla wszystkich podróżnych. Temat ten zostanie przeanalizowany w projekcie na przykładzie dworca kolejowego w Stargardzie Szczecińskim, który został zakwalifikowany do kategorii A. Jest więc jedną z największych placówek tego typu w Polsce biorąc pod uwagę stopień odprawy pasażerów.
Czy jest jednak dostępny dla wszystkich? W projekcie zostanie zbadana dostępność tego obiektu dla osoby niepełnosprawnej z dysfunkcją kończyn dolnych i górnych.
2.Cel projektu
Celem projektu jest przeanalizowanie dostępności dworca kolejowego dla osoby niepełnosprawnej na konkretnym przykładzie dworca w Stargardzie Szczecińskim. Zaproponowane zostaną usprawnienia, które powinny zostać wprowadzone by osoba ta mogła samodzielnie, bez pomocy osób trzecich, korzystać z zasobów infrastruktury kolejowej.
W szczególności analizie poddane zostaną następujące obszary:
- dojście do dworca do wejścia dla osób niepełnosprawnych,
- hol recepcyjny,
- kasy biletowe,
- toalety,
- dojście na perony,
- perony.
Parametry charakteryzujące dworzec oceniane będą pod kątem dostępności dla osoby niepełnosprawnej, poruszającej się na wózku inwalidzkim, z dysfunkcją kończyn dolnych i górnych.
3.Profil użytkownika objętego projektem
Osobą niepełnosprawną, dla której zostanie zbadana dostępność dworca jest młody mężczyzna w wieku ok. 25 lat. Jest to osoba pracująca, mieszkająca samotnie. Porusza się na wózku inwalidzkim. Jest on dotknięty niedowładem lewej kończyny górnej i porażeniem obu kończyn dolnych. Z powodów rodzinnych często podróżuje między różnymi miastami w Polsce.
4.Analiza aktualnego stanu istniejącego rozwiązania problemu objętego projektem
Stacja Kolejowa w Stargardzie Szczecińskim, jak już wspomniano należy do kategorii A, pod względem liczby pasażerów. Przez stację przejeżdża dziennie około 160 pociągów pasażerskich i około 40 towarowych. W 2000 roku z usług stacji skorzystało prawie 4 mln pasażerów.
W projekcie wskazane zostaną rozwiązania mające na celu przystosowanie aktualnego stanu dworca do potrzeb osób niepełnosprawnych.
Zabudowania zostały wzniesione w latach 1844-1845.
Na terenie stacji znajdują się trzy perony i pięć krawędzi peronów. Są one zadaszone wiatami. Funkcjonuje czynne przejście podziemne między peronami. Przejścia nadziemnego nie ma i nigdy nie było. W hali recepcyjnej znajdują się cztery okienka kasowe oraz poczekalnia, a także salon prasowy i niewielki sklep spożywczy. Z hali recepcyjnej wychodzi się bezpośrednio na pierwszy peron. Z tego peronu możliwe jest dojście do toalet. Wszystkie perony zlokalizowane są po jednej stronie dworca.
5.Założenia projektowe.
5.1. Dojście do budynku do wejścia dla osób niepełnosprawnych
Wymagania |
||
organizacyjne |
techniczne |
ekonomiczne |
Szerokość umożliwiająca użytkowanie przez osobę poruszającą się na wózku inwalidzkim |
Dla ruchu jednokierunkowego min. 1,5 m; dla ruchu dwukierunkowego min 2,4 m |
|
Utwardzone dojście |
Materiał: beton |
|
Obniżone krawężniki |
Maksymalnie 1,5 cm wysokości |
|
Krawężniki wyodrębnione optycznie |
Pomalowane żółtą farbą |
|
Nachylenie chodników pozwalające na użytkowanie przez osobę poruszającą się na wózku inwalidzkim |
Maksymalne nachylenie chodnika do poziomu podłoża wynosi 6% |
|
Wejście pozwalające na użytkowanie przez osobę poruszającą się na wózku inwalidzkim |
Minimalna szerokość 0,9-1,2 m; otwierane automatycznie |
|
5.2. Hol recepcyjny
Wymagania |
||
organizacyjne |
techniczne |
ekonomiczne |
Szerokość umożliwiająca użytkowanie przez osobę poruszającą się na wózku inwalidzkim |
dla ruchu dwukierunkowego min 2,4 m |
|
Różnice poziomów wewnątrz budynku umożliwiające poruszanie się osobie na wózku inwalidzkim |
Maksymalna różnica poziomów 1,5 cm |
|
Posadzka uniemożliwiająca poślizgnięcie się |
Skuteczność antypoślizgowa na poziomie R9 wg normy DIN 51 130; współczynnik tarcia 0,34 |
|
Szerokość przejścia z hali kasowej do poczekalni umożliwiająca użytkowanie przez osobę poruszającą się na wózku inwalidzkim |
Minimum 1,5 m |
|
5.3. Kasy biletowe
Wymagania |
||
organizacyjne |
techniczne |
ekonomiczne |
Szerokość dojścia do kasy biletowej w holu recepcyjnym umożliwiająca użytkowanie przez osobę poruszającą się na wózku inwalidzkim |
Minimalna szerokość 1,5 m; przed okienkiem kasowym pole manewrowe o powierzchni 1,5 m x 1,5 m |
|
Wysokość usytuowania okienka kasowego umożliwiająca użytkowanie przez osobę poruszającą się na wózku inwalidzkim |
Wysokość 90 - 100 cm od poziomu podłoża |
|
Możliwość wezwania obsługi kasowej w przypadku nieobecności umożliwiająca użytkowanie przez osobę poruszającą się na wózku inwalidzkim |
Okienko kasowe wyposażone w dzwonek do wezwania obsługi usytuowany na wysokości 80 - 100 cm od poziomu podłoża |
|
5.4. Toalety
Wymagania |
||
organizacyjne |
techniczne |
ekonomiczne |
Szerokość dojścia do toalety z holu recepcyjnego umożliwiająca użytkowanie przez osobę poruszającą się na wózku inwalidzkim |
Minimalna szerokość 1,5 m |
|
Różnice poziomów na trasie dojścia z holu recepcyjnego do toalety umożliwiające poruszanie się osobie na wózku inwalidzkim |
Maksymalna różnica poziomów 1,5 cm |
|
Posadzka uniemożliwiająca poślizgnięcie się |
Skuteczność antypoślizgowa na poziomie R9 wg normy DIN 51 130, współczynnik tarcia 0,34 |
|
Drzwi wejściowe umożliwiająca użytkowanie przez osobę poruszającą się na wózku inwalidzkim |
Minimalna szerokość 0,9 - 1,2 m; otwierane na zewnątrz |
|
Wysokość progu w drzwiach do toalety umożliwiająca poruszanie się osobie na wózku inwalidzkim |
Maksymalna wysokość progu 1,5 cm |
|
Usytuowanie klamki na wysokości pozwalającej na użytkowanie jej przez osobę poruszającą się na wózku inwalidzkim |
Usytuowanie na wysokości 0,85 - 1,1 m od poziomu podłoża |
|
Zapewnienie przestrzeni manewrowej pozwalającej na użytkowanie toalety przez osobę poruszającą się na wózku inwalidzkim |
Zapewniona przestrzeń manewrowa w kształcie okręgu o średnicy 1,5 m |
|
Wyposażenie toalety w poręcze przystosowane do potrzeb osoby niepełnosprawnej |
Poręcze usytuowane na wysokości 75-90 cm od poziomu podłoża |
|
Usytuowanie umywalki w sposób pozwalający na korzystanie z niej osobie poruszającej się na wózku inwalidzkim |
Usytuowanie umywalki: dolna krawędź na wysokości 70 cm od poziomu podłoża, górna krawędź 85 - 90 cm od poziomu podłoża, szerokość umywalki 60 - 70 cm, głębokość umywalki 50 - 60 cm |
|
Usytuowanie muszli ustępowej w sposób pozwalający na korzystanie z niej osobie poruszającej się na wózku inwalidzkim |
Usytuowanie muszli ustępowej na wysokości 45 - 53 cm od poziomu podłoża |
|
Usytuowanie spłuczki w sposób pozwalający na korzystanie z niej osobie poruszającej się na wózku inwalidzkim |
Spłukiwacz boczny usytuowany na wysokości 80 - 100 cm od poziomu podłoża |
|
Usytuowanie podajnika papieru na wysokości umożliwiającej korzystanie z niego osobie poruszającej się na wózku |
Usytuowanie na wysokości 80 - 100 cm |
|
Usytuowanie włączników światła na wysokości umożliwiającej korzystanie z nich osobie poruszającej się na wózku |
Usytuowanie na wysokości 80 - 100 cm |
|
5.5. Dojście na perony
Wymagania |
||
organizacyjne |
techniczne |
ekonomiczne |
Szerokość dojścia na perony z holu recepcyjnego umożliwiająca użytkowanie przez osobę poruszającą się na wózku inwalidzkim |
Dla ruchu jednokierunkowego min. 1,5 m; dla ruchu dwukierunkowego min 2,4 m |
|
Utwardzona powierzchnia |
Materiał: beton, płytki |
|
Podłoże uniemożliwiające poślizgnięcie się |
Skuteczność antypoślizgowa na poziomie R9 wg normy DIN 51 130; współczynnik tarcia 0,34 |
|
Schody wyposażone w podnośnik dla osób niepełnosprawnych |
wymiary platformy: 90 cm x 80 cm; udźwig: 225 kg |
|
5.6. Perony
Wymagania |
||
organizacyjne |
techniczne |
ekonomiczne |
Szerokość peronu umożliwiająca użytkowanie przez osobę poruszającą się na wózku inwalidzkim |
Dla ruchu jednokierunkowego min. 1,5 m; dla ruchu dwukierunkowego min 2,4 m |
|
Utwardzona powierzchnia |
Materiał: beton |
|
Podłoże uniemożliwiające poślizgnięcie się |
współczynnik tarcia 0,34 |
|
Zadaszenie peronu |
Stalowa konstrukcja, pokrycie z blachy trapezowej, wyposażone w rynny i rury spustowe |
|
6.Kryteria i wymagania projektowe z zakresu ergonomii i bezpieczeństwa pracy dla czynnika ludzkiego/ osoby niepełnosprawnej występujących w projekcie
W tym rozdziale powinny się znaleźć kryteria i wymagania projektowe z zakresu ergonomii i bezpieczeństwa pracy dla czynnika ludzkiego / osoby niepełnosprawnej w realizowanym projekcie. Kryteria i wymagania( biologiczne, biomechaniczne, antropometryczne) należy tu wymienić i uzasadnić włączenie ich do zbioru kryteria i wymagania czynnika ludzkiego w projekcie.
7. Kryteria i wymagania projektowe z zakresu ergonomii i bezpieczeństwa dla przedmiotu projektu
W tym rozdziale powinny się znaleźć kryteria i wymagania projektowe z zakresu ergonomii i bezpieczeństwa pracy dla przedmiotu w realizowanym projekcie. Kryteria i wymagania dotyczące ergonomicznego zaprojektowania obiektu technicznego i środowiska wewnętrznego i zewnętrznego. Należy tu wymienić i uzasadnić włączenie ich do zbioru kryteriów i wymagań dla przedmiotu w realizowanym projekcie.
8.Ocena możliwych wariantów realizacji projektu i ich ocena.
W tym rozdziale należy dokonać oceny wypełnienia możliwych wariantów projektu względem kryteriów i wymagań przyjętych w punktach 6 i 7. W tym miejscu należy zdecydować, o tym który wariant został przyjęty do realizacji i dlaczego .
9.Charakterystyka przyjętego wariantu rozwiązania projektu
W tym miejscu należy szczegółowo omówić wybrany wariant realizacji projektu. W jego opisie powinny znaleźć się rysunki, schematy, itd. będące częścią dokumentacji projektowej.
Należy w tym miejscu również zamieścić opis funkcjonowania zaprojektowanego stanowiska czy systemu oraz krótki opis funkcjonowania człowieka na zaprojektowanym stanowisku pracy czy systemie, uwzgledniający ww. kryteria i wymagania .
Tu też należy wskazać trudności, które uniemożliwiły wskazanie wszystkich rozwiązań w projekcie, które można byłoby uwzględnić.
10.Kosztorys realizacji przyjętego wariantu rozwiązania projektu
W tym punkcie zależy skalkulować koszty realizacji przyjętego wariantu rozwiązania projektu, chociaż zgrubnie .
11.Podsumowanie.Mozliwość wdrożenia.
Tu należy ocenić, w jakim stopniu projekt stanowiska pracy czy systemu odwzorowuje założone wymagania a także należy zdefiniować, jakie są możliwości wdrożenia zaproponowanego projektu . W tej ocenie należy odnieść się do kosztów z pkt. 10 i ewentualnej opinii potencjalnego użytkownika zaprojektowanego stanowiska czy systemu .
10