1. Układy konstrukcyjne i ustroje nośne budynków.

a) ustroje nośne -

1. Ustrój szkieletowy czyli złożony z przestrzennego układu słupów i płyt (szkielet słupowopłytowy) lub słupów i belek (szkielet słupowo - belkowy), lub ram.

2. Ustrój ścianowy czyli złożony ze ścian i stropów.

3. Ustrój mieszany czyli złożony ze ścian i szkieletu.

Ponadto wyróżniamy ustroje nośne: szkieletowo - trzonowe, trzonowe, powłokowe

b) układy konstrukcyjne - klasyfikowane według rozmieszczenia elementów nośnych budynku

1. Układ podłużny. Ściany nośne usytuowane są równolegle do podłużnej osi budynku. Ściany lub podciągi oparte są na słupach, dzielą budynki trakty. Stropy ułożone są w kierunku poprzecznym i oparte na ścianach lub podciągach.

2. Układ poprzeczny. Ściany nośne usytuowane są prostopadle do podłużnej osi budynku i dzielą go na segmenty.

3. Układ krzyżowy. Stropy opierają się na ścianach podłużnych i poprzecznych. Stosuje się płyty krzyżowo zbrojone oparte na całym obwodzie lub trzech krawędziach.

4. Układ mieszany. Stanowi kompilację dwóch lub trzech wyżej wymienionych podstawowych układów konstrukcyjnych.

Układy konstrukcyjne:

A)Podłużny

b)Poprzeczny

c)Krzyżowy

1 - ściany nośne, 2 - rozpiętość stropu

3) Wykopy wąskoprzestrzenne i ich zabezpieczenia.

Wykopy wąskoprzestrzenne występują wtedy, gdy ich głębokość jest większa od szerokości. W praktyce za wykopy wąskoprzestrzenne uznaje się takie, których szerokość jest mniejsza niż 1,5 m. Najczęściej wykonywane są pod ławy w budynkach niepodpiwniczonych, a także do układania przewodów instalacyjnych, drenażu itp.

Zabezpieczenie wykopów:

Obudowy skrzyniowe

Do najczęściej używanych zaliczyć można obudowy systemu skrzyniowego (rozporowe) składające się z płyt i elementów rozporowych. Elementy rozporowe są zróżnicowane i uzależnione od rozwiązania przyjętego przez producenta, natomiast wykonywane są przeważnie ze spawanych kształtowników stalowych. Dolna część płyt jest zaostrzona, co umożliwia wprowadzanie obudowy w miarę pogłębiania wykopu. Konstrukcje tego typu umożliwiają zabezpieczenie wykopu o głębokości max. 6 m, natomiast szerokość regulowana jest przez elementy rozpierające (najczęściej są to rury gwintowane) w zakresie 0,8-4,5 m.

Zabezpieczenie obudowami metalowymi:

Zabezpieczenie ścian wykopów o głębokości do 12 m. i szerokości do 5 m. umożliwiają systemy obudów metalowych, w których wzmocnione ramy prowadnic zostały oddzielone od płyt.

Obudowy tego typu, prawidłowo eksploatowane i konserwowane mogą przetrwać nawet kilkanaście lat. Ich jedyną wadą jest koszt zakupu.

5) Sposoby odwodnienia wykopu

Odwadnianie wykopów

Odwadnianie powierzchniowe - pompowanie wody bezpośrednio z wykopu. Wodę napływająca do wykopu należy gromadzić w studzience zbiorczej jednej lub kilku i z niej wypompowywać. Przyniewielkim dopływie może wystarczyć okresowe wyczerpywanie kubłami.

Odwadnianie wgłębne ( drenaż pionowy) Czyli obniżanie poziomu wody gruntowej przez depresję. Podczas pompowania woda napływa przez filtr do studni, dążąc do wyrównania poziomów. Gdy pobór wody wyrówna się z dopływem, woda w studni utrzymuje się na pewnym poziomie, a wokół studni tworzy się lej depresyjny i zwierciadło wody się obniża. Ponieważ woda spływa ku dołowi, nie rozluźnia gruntu, lecz go zagęszcza, przeciwnie niż przy odwadnianiu bezpośrednim. Rozstawienie studni depresyjnych wokół wykopu, ich wymiary, głębokość itp. wyznacza się na podstawie odpowiednich obliczeń Jeżeli potrzebne jest obniżenie zwierciadła większe niż wysokość ssania wody, można zastosować pompy głębinowe zamieszczone w studniach pod wodą, albo stosować obniżanie stopniowe, gdy drugi szereg studni zakłada się poniżej pierwszego po utworzeniu przezeń depresji.

Instalacje igłofiltrowe IgE-81 przeznaczone są do odwadniania wykopów budowlanych w gruntach o małej i średniej przepuszcza - lności (współczynnik przepuszczalności k< 40m/dobę). Stosować ją można jako instalację samodzielną lub uzupełniającą inne rodzaje ujęć odwodnieniowych w układach jedno lub dwupiętrowych. Jedno piętro igłofiltrów umożliwia obniŜenie poziomu wody gruntowej do 4m, a dwa piętra do 7m i więcej. Umieszczanie igłofiltrów w gruncie poprzez proces wpłukiwania. Strumień wody pod umożliwia łatwe wprowadzanie rury wpłukującej w głąb gruntu. Po wprowadzeniu rury do gruntu, wąż wpłukujący zostaje odłączony i do rury wprowadzany jest igłofiltr. Po wprowadzeniu igłofiltra rura wpłukująca wyciągana jest z gruntu. Wypłukany igłofiltr może zostać następnie podłączony

Drenaż poziomy - odprowadzenie grawitacyjne wody za pomocą rur drenarskich do rowów, którymi spływa do zbiornika lub jest kierowana poza teren odwadniany, bądź grawitacyjnie, bądź kanalizacji ogólnospławnej lub studni chłonnych. Drenaż poziomy może pozostać po zakończeniu budowy jako urządzenie stałe ( odwodnienie stale lub tymczasowe). Drenaż pierścieniowy otacza chroniony wykop, przecinając dopływ wody gruntowej z zewnątrz.

6) Ławy i stopy fundamentowe

Lawy murowane

Gdy wymiary ławy są zbyt duże wprowadza się odsadzki w celu zmniejszenia objętości muru. Ława murowana przy h/s≥3 powinna być wykonana na zaprawie cementowowapiennej, a przy h/s≥2 na zaprawie cementowej. Nie zaleca się stosowania ław niższych niż trzy warstwy cegty tj. ok. 20cm. ławy ceglane stosuje się w budynkach murowanych o wysokości 3-4 kondygnacji, posadowionych powyżej wody gruntowej na jednolitym gruncie nośnym

Lawy betonowe

Lawy żelbetowe

Zbrojenie glówne dolem i gorą w zależności od wykresu momentów

30% zbrojenia umieszczone w pólkach lawy (d=12-26mm),zbrojenie poprzeczne - min. d=30mm co max. 30cm

Stopa żelbetowa

Stopy betonowe

Stopy prefabrykowane

Fundamenty przy istniejącym budynku sąsiednim

Fundamenty przy budynku sąsiednim, są obciążone mimośrodowo powodując nierównomierny rozkład nacisku na grunt.

Dla uniknięcia niekorzystnych zjawisk stosuje się następujące rozwiązania:

a) wbudowanie w ścianę słupów żelbetowych z ławą i belką wspornikową ukrytą w stropie podziemia

b) b) wprowadzenie w części budynku przylegającej do budynku sąsiedniego sztywnych ram żelbetowych .

c) c) ustawienie sąsiednich słupów na wspólnej podstawie .

d) d) stawienie skrajnych słupów konstrukcji szkieletowej tak, aby stały na środku podstawy i wysunięcie górnej

części budynku wspornikowo ku granicy sąsiada .

7) Płyty fundamentowe i skrzynie fundamentowe

Płyty fundamentowe stosowane są podobnie jak ruszty dla: posadowienia budowli wywierających duże naciski na grunt oraz tam gdzie chcemy zabezpieczyć budowle przed skutkami nierównomiernego osiadania: - gdy grunt pod budynkiem jest niejednorodny i wskazana jest znaczna sztywność w celu wyrównania różnicy osiadań.- podziemia budynku znajdują się poniżej zwierciadła wody gruntowej i konieczne jest wykonania izolacji wodoszczelnej w części podziemnej

Płyty fundamentowe:

a) płyta o stałej grubości b) płyta w kształcie odwróconego stropu, c) grzybkowego d) płyty żebrowe.

Skrzynie fundamentowe. Przy dużych wysokościach budynku, gdy występuj ą znaczne siły poziome, fundamenty powinny odznaczać się dużą sztywnością względną, aby właściwie przenosić takie obciążenia na podłoże i aby nawet nierównomierne osiadanie nie powodowało wzajemnego przemieszczania poszczególnych elementów konstrukcji. Skrzynie fundamentowe:a)z płytą denną, b)z płytą denną i stropem

Ruszty fundamentowe projektuje się zwykle w przypadku słabych gruntów, dużej intensywności obciążeń, a szczególnie wtedy gdy należy powiększyć sztywność całego fundamentu. Stanowi on układ wzajemnie przenikających się ław fundamentowych o sztywnych połączeniach. Słupy oparte na ruszcie powinny wypadać na skrzyżowaniu ław rusztu. Wysokość rusztu żelbetowego wynosi zwykle 0,15÷0,20 rozpiętości pomiędzy ławami.

8) Fundamenty pośrednie

Częściej jednak fundamenty głębokie wykonuje sie jako pośrednie.

Fundamenty pośrednie, zwane też sztucznymi przekazują obciążenie z budowli na niżej zalegające warstwy nośne przez dodatkowe elementy wprowadzone lub uformowane w gruncie, np.. w postaci pali, studni, kesonów lub ścianek szczelnych. W górnych elementach wykonuje się właściwy fundament, który łączy sie z budowla.

Rodzaje fundamentów pośrednich

Fundamenty na palach: normalne, stojące, zawieszone (stosuje sie w przypadku głęboko posadowionych warstw nośnych, możliwości powstania zsuwu itp.). Fundamenty na studniach opuszczanych (stosuje sie w przypadku głęboko posadowionych warstw nośnych i gdy pomieszczenia podziemne wykorzystywane będą jako podziemne zbiorniki lub komory), fundamenty na kesonach opuszczanych (stosuje sie w przypadku gruntów silnie nawodnionych i na terenach zalanych woda, wszędzie tam gdzie palowanie i zapuszczanie studni jest niemożliwe)

9) Pale monolityczne

- w otworach wbijanych

- w otworach wywiercanych ( pale Straussa, Wolfholtza)

Pale wbijane

Wykonanie pali wbijanych polega na wprowadzeniu w grunt stalowej rury zakończonej ostrzem traconym przy pomocy palownicy wyposażonej w kafar hydrauliczny. Kosz zbrojeniowy umieszcza się w środku suchej rury dzięki czemu pal jest zbrojony na całej długości lub po wypełnieniu rury mieszanką betonową. Rurę wyciąga się za pomocą wyciągarki oraz przy pomocy wibracji z kafara. Wibracje ułatwiają wyciagnięcie rury, powodują dogęszczenie gruntu wokół pobocznicy oraz zagęszczenie betonu.

Pale przemieszczeniowe

Wykonanie pali przemieszczeniowych polega na wkręceniu w grunt stalowej tuby ze specjalnie skonstruowaną głowica powodującą rozepchanie gruntu na boku. Uzwojenie w dolnej części wiertła ułatwia penetrację gruntu. Tuba zakończona jest ostrzem traconym, które pozostaje pod podstawą pala po osiągnięciu żądanej głębokości. W środku stalowej tuby można umieścić kosz zbrojeniowy dzięki czemu pal będzie zbrojony na całej długości. Zbrojenie może być również wprowadzone po zakończeniu betonowania pala. Betonowanie rozpoczyna się po osiągnięciu żądanej głębokości z jednoczesnym wykręcaniem wiertła w prawą stronę. Konstrukcja głowicy powoduje ponowne rozepchnięcie odprężonego lub obsypanego gruntu tworząc doskonalą formę

10) Izolacja przeciwwilgociowa (budynków podpiwniczonych)

izolacje lekkie przeciwwilgociowe (pionowe) gdy: - dom posadowiony jest w gruntach przepuszczalnych - piaskach lub żwirach,

izolacje średnie stosuje się, gdy mamy do czynienia z gruntem spoistym, (woda może

zalegać w pobliżu konstrukcji).

ciężkie - przeciwwodne- w przyp. Posadowienia poniżej zwierciadła wody gruntowej, a także gdy

istnieje niebezpieczeństwo okresowego podnoszenia się poziomu wody gruntowej powyżej poziomu podłogi piwnicy.

Izolacja pionowa zabezpiecza przed przenikaniem wilgoci i wody poprzez pionowe powierzchnie.

Izolacja pozioma zabezpiecza poziome powierzchnie ścian

i fundamentów przed podciąganiem kapilarnym na wyższe części budynku. Izolacje poziome zabezpieczają też posadzki leżące na gruncie, czyli podłogi piwnic lub

parteru, przed działaniem wilgoci

Materiały do izolacji

papy;

płynne materiały bitumiczne (emulsje, roztwory i lepiki asfaltowe oraz masy bitumiczne);

folie płaskie i membrany;

folie tłoczone;

panele oraz membrany bentonitowe

Do izolacji przeciwwodnej i przeciwwilgociowej służą różnego rodzaju płynne substancje w postaci mas, mikrozapraw (szlamów), którymi wykonywane są bezspoinowe (bezszwowe) powłoki hydroizolacyjne. Rodzaje mas :

Mineralne - masy cementowe - ze zwykłego szarego albo białego cementu portlandzkiego z dodatkiem kruszywa i polimerów. Po wyschnięciu są odporne na działanie wody wywierającej parcie hydrostatyczne nawet do siedmiu barów.

Bitumiczne - to najczęściej stos. rodzaj mas do wykonywania izolacji przeciwwodnych i przeciwwilgociowych. Powłoki wodoszczelne z mas bitumicznych - grube - co najmniej 4 mm. Epoksydowe - zawierające żywice epoksydowe. Są odporne chemicznie i mają bardzo dobrą przyczepność do podłoża. Poza tym są elastyczne i bardzo szczelne.

Należy zaprojektować odpowiednio grubą płytę betonową, tak by swoją masą równoważyła parcie wody: na każde 10 centymetrów słupa wody musi przypadać 5 cm betonu. Jeśli grubość warstwy betonu w piwnicy musiałaby być bardzo duża, lepiej wykonać cieńszą, ale bardziej wytrzymałą płytę żelbetową zakotwioną w ścianach piwnic. Z żelbetu można też wykonać całą piwnicę (ściany i podłogę) jako jedną monolityczną konstrukcję

11) Izolacje przeciwwilgociowe (nadziemna część budynku)

Ściany nadziemnej części budynku zawsze muszą być oddzielone od ścian fundamentowych lub ścian piwnicy tzw. przeponą hydroizolacyjną, czyli poziomą izolacją przeciwwilgociową. Chroni ona ściany budynku przed zawilgoceniem na skutek kapilarnego podciągania wilgoci z gruntu. Układa się ją na wyrównanej ścianie fundamentowej.

Co zabezpieczamy?

• Części ścian zewnętrznych, bezpośrednio nad otaczającym terenem, tarasami, balkonami i dachami, przed przenikaniem wody opadowej i z topniejącego śniegu.

• posadzki leżące na gruncie_podłogi piwnic lub parteru.

• Łazienki, kuchnie, pomieszczenia „mokre”

Miejsce ułożenia

w budynkach niepodpiwniczonych - poniżej poziomu posadzki, na wysokości min. 15cm nad terenem lub chodnikiem

w budynkach podpiwniczonych- na wierzchu ławy fundamentowej oraz pod stropem (wieńcem)-przy gruntach o niewielkim zawilgoceniu na 30cm nad terenem.

Materiały:

• Papy

• Płynne materiały bitumiczne-emulsje, roztwory, lepiki asfaltowe, masy bitumiczne

• Folie płaskie i membrany

• Folie tłoczone

• Panele i membrany bentonitowe

12) Ściany zewnętrzne-technologia wykonywania

Jednowarstwowe- nie ma ciągłej spoiny podłużnej (równoległej do powierzchni ściany) lub szczeliny

z czego:

1. z cegły pełnej

2. z pustaków ceramicznych,

3. z bloczków gazobetonowych, keramzytowych

Dwuwarstwowe- składające się z dwóch równoległych warstw muru ze spoiną miedzy nimi wypełnioną zaprawą <=25mm,połączonych na stałe kotwami

z czego:

1. cegła dziurawka + cegła wapienno-piaskowa

2. pustaki MAX + bloczki z betonu komórkowego

Warstwowe

1. cegła dziurawka + wełna lub styropian+ cegła pełna

2. cegła pełna + wełna(styropian) + pustaki MAX

3. żwirobetonowe pustaki Alfa+ wełna (styropian) + znowu pustaki Alfa

Szczelinowe-składają się z dwóch połączonych kotwami ściennymi warstw muru, z których co najmniej jedna przenosi obciążenia pionowe; przestrzeń między nimi stanowi pustą szczelinę wypełnioną w całości lub częściowo materiałem niekonstrukcyjnym

Takie tam ważne wskazówki:

• ściany wzajemnie prostopadłe lub ukośne należy łączyć w sposób zapewniający przekazanie z jednej ściany na drugą obciążeń pionowych i poziomych. Połączenie taki uzyskuje się, stosując wiązanie elementów murowych w murze lub łączniki metalowe bądź zbrojenie.

• W budynkach wielokondygnacyjnych należy stosować wieńce żelbetowe obiegające w poziomie stropu wszystkie ściany konstrukcyjne. Pole przekroju betonu wieńca >=0,025m²

Zasady układania cegieł:

1. ułożone poziomo największą płaszczyzną (układ płaski)

2. spoiny pionowe każdej warstwy powinny być przykryte pełnymi powierzchniami cegieł warstwy następnej

Przykładowe wiązania:

wozówkowe

wozówkowo-główkowe

pospolite (blokowe, kowadełkowe)

krzyżowe(weneckie)

główkowe

gotyckie(polskie)

wielorzędowe (amerykańskie)

forteczne (twierdzowe, angielskie)

13) Ściany z elementów poryzowanych

• Domieszki z mączki drzewnej lub trocin w procesie produkcyjnym-ulegają wypaleniu i powodują powstanie sieci zamkniętych mikroporów.

• Znacznie poprawione właściwości termoizolacyjne

• Zastosowanie w technologii jednowarstwowych ścian zewnętrznych bez docieplenia, (spełniając wymagania ochrony cieplnej budynków)

Wyroby o strukturze porowatej znacie bardzo dobrze gdyż były na materiałach budowlanych;)

14.Ściany szczelinowe

Ścianki szczelinowe są najczęściej stosowane jako:

• Głębokie fundamenty

• ścianki szczelne

• Obudowy wykopów w zwartej zabudowie

- Ściany szczelinowe są to betonowe lub żelbetowe konstrukcje, formowane w szczelinie głębionej w gruncie. Zwykle stateczność ścian szczeliny wycinanej w gruncie zapewnia zawiesina bentonitowa (Pozostawiona w spokoju zawiesina iłowa zastyga rozpierając ścianki wąskiego wykopu i zastępując wybrany grunt. Poziom zawiesiny w szczelinie musi być wyższy niż poziom wody gruntowej, tak, aby jej parcie hydrostatyczne powodowało wypieranie wody z wykopu), niekiedy jest to roztwór polimerowy lub zawiesina twardniejąca. Ściany szczelinowe są stosowane w budynkach z głębokimi podziemiami, w robotach tunelowych miastach (metro). W takich obiektach pełnią one funkcję konstrukcji oporowych. Są jednostronnie odkopywane, z pozostawieniem kilkumetrowej części utwierdzonej w gruncie. Przy odsłonięciu ściany dużej wysokości niezbędne jest dodatkowe rozparcie albo zakotwienie na jednym lub kilku poziomach.

Wykonanie ściany szczelinowej przebiega w kilku fazach:

1. Wykonanie niewielkiego wykopu o głębokości kilkudziesięciu cm i zabetonowanie w nim murów prowadzących.

2. Głębienie szczeliny w osłonie zawiesiny iłowej. Szczelinę wykonuje się sekcjami o długości od 4-6m. Ponieważ rozwarcie chwytaka jest znacznie mniejsze, głębienie przeprowadza się partiami.

3. Betonowanie- odstęp czasu pomiędzy zakończeniem głębienia, a rozpoczęciem betonowania nie może być dłuższy niż 12 godzin. Wynika to ze stabilności zawiesiny iłowej, która po upływie tego czasu nie zapewnia odpowiedniej stateczności ścianom szczeliny. Pierwszą czynnością na tym etapie robót jest wstawienie do szczeliny elementu rozdzielczego (najczęściej jest to stalowa rura, której średnica odpowiada szerokości szczeliny, posmarowana ropą), który zapewni odpowiedni kształt złącza pomiędzy sekcjami, nie dopuści do wymieszania betonu z gruntem i umożliwi uzyskanie ciągłości ściany.

4. Po wstawieniu zbrojenia do szczeliny przystępuje się do betonowania metodą contractor, to znaczy betonowania podwodnego. Mieszanka betonowa jest podawana specjalna rurą na dno szczeliny i stopniowo wypiera z niej zawiesinę. Rura podczas wprowadzania do szczeliny jest zakorkowana, wypchnięcie korka następuje po podaniu pierwszej partii mieszanki. Na świecie znane jest określenie betonu kontraktorowego czyli stosowanego tylko do ścian szczelinowych.

5. Po 24 godzinach od zakończenia betonowania usuwa się elementy rozdzielcze i rozpoczyna głębienie kolejnej sekcji. Murki prowadzące wykonane są dla kilku sekcji jednocześnie.

Ściany szczelinowe rozpierane o stropy

budynku wykonanego w centralnej części wykopu

15. Stropy gęstożebrowe -głównym elementem konstrukcyjnym są żebra czyli belki żelbetowe lub ceramiczno- żelbetowe rozstawione gęsto (co 30- 60 cm). Jest to najbardziej rozpowszechniony typ stropów ze względu na właściwości użytkowe takie jak wytrzymałość , sztywność , izolacyjność cieplną i akustyczną a także ze względu na łatwość wykonania. Przestrzeń między belkami wypełnia się pustakami ceramicznymi, betonowymi, gipsowymi lub trocino- cementowymi i zalewa betonem. Beton wypełniając przestrzeń między pustakami tworzy fragmenty żeber lub całe żebra oraz warstwę tzw. nadbetonu. Po związaniu betonu tak zmonolityzowany strop stanowi bardzo sztywny element konstrukcji domu. Podstawową zaletą tego typu stropów jest możliwość wykonania całej konstrukcji bez potrzeby użycia ciężkiego sprzętu oraz bez ustawiania gęstego i szczelnego szalowania (zwyjątkiem stropu AKERMANA), konieczne jest tylko tymczasowe podparcie belek. Najczęściej stosowane typy stropów gęstożebrowych to: strop z pustakami ceramicznymi i żebrami wylewanymi - AKERMANA, stropy z pustakami betonowymi lub ceramicznymi i żebrami prefabrykowanymi-TERIVA, FERT, F, CERAM, IZP, DZ, strop z pustakami gipsowymi i żebrami prefabrykowanymi-KMK

Stropy gęstożebrowe dzielimy:

Ze względu na technologię montażu

- Stropy monolityczne Np. strop Akermanna - żebra wykonane na budowie

-Stropy prefabrykowane częściowo, żebra przed zabetonowaniem stanowią

wiotki szkielet ( np. strop Fert, Ceram)

-Stropy prefabrykowane - ebra całkowicie prefabrykowane, np. strop DZ- 3

Ze względu na rodzaj wypełnienia między żebrami

-Stropy z wypełnieniem sztywnym i trwałym ( pustaki ceramiczne, betonowe)

-Stropy z wypełnieniem niesztywnym ( skrzynki drewniane)

-Stropy bez wypełnienia

Pod względem konstrukcji

- z zebrami żelbetowymi współpracującymi z górną płytą żelbetową

- z zebrami żelbetowymi bez współpracy z górną płytą żelbetową

Wymagany rozstaw żeber rozdzielczych

16) Stropy gęstożebrowe monolityczne

Strop Ackermana jest stropem betonowanym w miejscu wbudowania (monolitycznym) z wypełnieniem sztywnym i trwałym. Wypełnienie stropu stanowią pustaki ceramiczne. Rozstaw osiowy żeber stropu wynosi 31cm, obliczeniowa szerokość żebra 7 cm, grubość górnej płyty betonowej 3 lub 4 cm, zależnie od wartości i rodzaju obciążenia zmiennego.

Zalety stropu Ackermana

-łatwo dostosować go do wymagań architektonicznych budynku bezpośrednio na placu budowy - dowolna rozpiętość stropu, nawet niemodułowa i nieregularna - układany bez użycia ciężkich maszyn, a użyte deskowanie można ponownie wykorzystać, - unika się „klawiszowania” stropu - nie będzie spękań tynku jak wzdłuż płyt, ani smug widocznych na tynku jak na stropach typu Kleina,

- strop jest niezbyt ciężki, a przenosi wymagane obciążenia,

- zapewnia dobrą ciepłochronność , bezpieczną ognioodporność

Wymiary pustaków:

-wysokość (15), 18 i 20, 22 cm

-długość 19, 5, 24, 5 i 29, 5cm

-Pustaki układane przy wieńcu powinny być zabezpieczone przed dostaniem się

mieszanki betonowej do ich wnętrza w czasie betonowania wieńca. Dlatego należy

stosować denka grubości 3 cm.

-Żebra zbroi się jednym prętem stalowym o średnicy wynikającej z obliczeń statycznych.

-Oprócz pręta zbrojenia głównego żebra są zbrojone strzemionami ze stali A- 0 średnicy 4, 5 lub 6 mm oraz rozstawie co najmniej 3 sztuki na 1 m długości żebra.

- Oparcie stropu na podporze ( cianie) powinno wynosić co najmniej 25 cm, zaś wysokość wień ca powinna być równa wysokości stropu.

- Wieńce należy wykonać na wszystkich ścianach nośnych. Wysokość wieńca nie może być mniejsza niż wysokość stropu. Minimalna szerokość wieńca wynosi 15 cm. Zbrojenie wieńców powinno się składać z 4 prętów o średnicy Ø 10- 12 mm ze stali 34GS, a strzemiona z prętów o średnicy Ø 6 mm (ze stali St3S) i rozstawie co 20 cm.

- Żebro rozdzielcze wykonuje się prostopadle do belek na całej szerokości stropu i w środku jego rozpiętości najczęściej w formie koszy z 4 prętów o średnicy Ø 10- 12 mm (ze stali 34 GS). Ilość żeber rozdzielczych jest zależna od rozpiętości stropu i obciążenia.

-Pod ściankami działowymi usytuowanymi równolegle do żeber stropu należy wykonać wzmocnione żebro . Otrzymuje się je przez rozsunięcie pustaków albo zwiększenie wysokości żebra w dół lub w górę . W przypadku podwyższenia żebra do góry, jego wystająca część nie może być większa od grubości ścianki, a w ściance nie mogą znajdować się otwory drzwiowe.

Żebra stropu Ackermana przenoszące ciężar ścianek działowych,

układ zbrojenia przy wciąganiu do współpracy dwóch sąsiednich żeber

BETONOWANIE STROPU rozpoczynamy od obfitego zalania pustaków wodą w celu oczyszczenia z kurzu i nasycenia wodą . Do betonowania należy używać betonu klasy nie mniejszej niż B15. W celu umożliwienia dotarcia betonu o wszystkich miejsc i dokładnego jego zagęszczenia należy beton sztychować prętami stalowymi lub wibrować wibratorami powierzchniowymi. Beton rozprowadzamy równomiernie na pustakach tworząc warstwę nadbetonu o grubo ś ci 3 - 4 cm. Warstwę nadbetonu kształtuje się przez ułożenie na pustakach łat o odpowiedniej grubości po których betoniarz w trakcie betonowania uciąga łatę.

PIELĘGNACJA STROPU Strop po zabetonowaniu nie powinien być obciążany przez minimum 7 dni. Świeżo wykonany beton stropów i żeber należy pielęgnować polewając go wodą. Polewanie rozpoczynamy po 24 godzinach od wykonania stropu, od 2 do 4 razy dziennie przez 7 dni. Strop należy także chronić przed nadmiernym nasłonecznieniem i intensywnymi opadami atmosferycznymi przez przykrywanie matami, folią PCV itp.

Po upływie 3- 4 tygodni można usunąć rusztowanie i deskowanie stropu.

17) Stropy gęstożebrowe prefabrykowane i całkowicie prefabrykowane

a) z żebrami częściowo prefabrykowanymi

Stropy prefabrykowane częściowo, żebra przed zabetonowaniem stanowią wiotki szkielet ( np. strop Fert, Ceram)

Stropy Teriva są gęstożebrowymi stropami belkowo-pustakowymi, składającymi się z lekkich belek kratownicowych, wypełnienia przestrzeni między belkami w postaci pustaków oraz betonu monolitycznego (nadbetonu). Stropy przeznaczone są głównie do montażu ręcznego, mają zastosowanie w budownictwie mieszkaniowym jak i ogólnym.

Obciążenie użytkowe tego stropu w zależności od rodzaju stropu wynosi od 1,5 kN/m2 do 5,0 kN/m2 . Belka stropu Teriva jest stalowo-betonową, lekką, przestrzenną kratownicą o stałym przekroju zbrojenia pasa górnego, wykonanego ze stali A-III, d= 8 mm i zmiennego zbrojenia pasa dolnego ze stali A-III, w zależności od rozpiętości umieszczonego w betonowej kształtce. Krzyżulców płaskich kratownic ze stali A-0 średnicy d=8 mm łączą pas górny z pasem dolnym. Beton pasa dolnego - klasa B15 lub B20. Belki muszą być zakotwione w wieńcu. Oparcie belki na podporze wynosi nie mniej niż 8 cm. Przestrzeń między belkami jest wypełniona pustakami Pod ściankami działowymi usytuowanymi równolegle do belek stropowych należy wykonać wzmocnione żebra stropowe. Żebra te uzyskuje się przez ułożenie dwóch belek kratownicowych obok siebie lub przez rozsunięcie ich i wykonanie belki żelbetowej. Belki żelbetowe i żebra należy obliczać uwzględniając całkowity ciężar ścianki działowej.

W zależności od rozpiętości stosuje następujące typy stropów:

· Teriva I,

· Teriva I bis,

· Teriva II,

· Teriva

b) z żebrami prefabrykowanymi

Stropy prefabrykowane - żebra całkowicie prefabrykowane, np. strop DZ-3

Stropy Dz

Stropy tego typu mniej "klawiszują" w porównaniu do dawnych stropów DSM, co wynika z zastosowania górnej płyty betonowej, związanej z belkami przez wystające strzemiona w górnej powierzchni belek. Umożliwiają ułożenie zbrojenia płyty górnej poprzecznie do belek, co znacznie usztywnia budynek oraz zwiększa wytrzymałość stropu na obciążenia użytkowe. Przy projektowaniu stropu dla typowych obciążeń - korzysta się z gotowych tablic. Dopuszczalne obciążenie użytkowe stropu wynosi - 3,25 kN/m2; 3,75 kN/m2; 4,50 kN/m2. Ten rodzaj stropu nie może być stosowany przy obciążeniach dynamicznych. Obliczenia statyczne stropów DZ wykonuje się zgodnie z normą PN-84/B-03264.

-Strop prefabrykowany DZ-3

Strop DZ-3 (belkowo-pustakowy) znajduje zastosowanie w budownictwie mieszkaniowym oraz użyteczności publicznej. Na strop składają się prefabrykowane belki żelbetowe (o rozstawie osiowym 60 cm), pustaki betonowe oraz górna monolityczna płyta betonowa (podłoże podłogi)

Charakterystyka stropu DZ-3:

- rozpiętość modularna wynosi 2,4-6,0 m ze zmianą (rozpiętości) co 30 cm

- wysokość konstrukcyjna - 0,23 m

- grubość płyty nadbetonu - 0,03 m

- wysokość belki prefabrykowanej - 0,20 m

- wysokość pustaka - 0,20 m

Strop DZ-3 o rozpiętości modularnej 4,20 m w czasie montażu i dojrzewania betonu musi być podpierany w środku rozpiętości na poziomych poprzecznicach.

Strop DZ-4

Ten typ stropu stosuje się o rozpiętościach 6,60 m

w budownictwie ogólnym i 6,30 m w budownictwie wiejskim.

Wysokość konstrukcyjna stropu - 0,275 m.

Grubość płyty nadbetonu - 0,03 m.

Wysokość belki prefabrykowanej - 0,20 m.

Strop DZ-5 stosuje się dla rozpiętości 7,80 m,

przeważnie w budownictwie szkolnym

na przegrody międzykondygnacyjne i stropodachy.

Wysokość konstrukcyjna stropu - 0,345 m.

Grubość płyty nadbetonu - 0,03 m.

Wysokość belki prefabrykowanej - 0,25 m.

Strop DMS

Strop DMS jest gęstożebrowym prefabrykowanym stropem belkowo-pustakowym- powszechnie stosowany w latach pięćdziesiątych w budownictwie mieszkaniowym. W skład stropu DMS wchodzą : prefabrykowane belki żelbetowe, pustaki żwirobetonowe (gruzobetonowe), beton pachwinowy, płyta nadbetonu.

Belki prefabrykowane stropu DMS są Rozstawione co 50 lub 65 cm. Ich długość wynosi: 4,40; 4,80;5,20; 5,40 i 6,0 m. Głębokość oparcia belek na podporze - co najmniej 10 cm. Do obliczeń przyjmuje się schemat statyczny belki wolnopodpartej. Całkowita wysokość stropu DMS wynosi 27 cm, tyle ile wynosi wysokość belki stropowej. W przypadku rozpiętości stropu l = 4,40 i 4,80 m stosuje się jedno żebro rozdzielcze. Przy l > 5,0 m stosuje się dwa żebra

Strop T27

18) Stropy gęstożebrowe na belkach częściowo prefabrykowanych - patrz podpunkt a) z poprzedniego zadania

20. Stropy na belkach stalowych.

Rodzaje w zależności od wypełnienia.

Pola między belkami stalowymi wypełnione:

- sklepieniem odcinkowym z cegły

- płytami odcinkowymi Kleina z cegły

- płytami odcinkowymi prefabrykowanymi żelbetowymi

- płytą żelbetową monolityczną

Do wykonania stropów na belkach stalowych stosuje się belki stalowe dwuteowe walcowane o wysokości h ≥ 16 cm. Rozstaw belek zależy od sposobu wypełnienia przestrzeni między belkami. Końce belek stalowych opiera się : - bezpośrednio na murze z cegły i kamienia, po uprzednim wyrównaniu powierzchni zaprawą cementową, a jeżeli mur został wykonany z pustaków lub z bloczków z betonu komórkowego - to na 2 lub 3 warstwach z cegły na zaprawie cementowej - na wieńcu żelbetowym, gdy ściana została wykonana z materiałów o małej wytrzymałości na ściskanie lub jako wielowarstwowa oraz gdy więźba dachu stanowi konstrukcję jętkową.

Sposób oparcia belki na ścianie nośnej zew.:

Głębokość oparcia belki: 15cm h/3 min. 15cm.

Sposób oparcia belki na ścianie nośnej wew.:

Kotwienie belki stalowej w murze:

Belki stalowe w stropach odcinkowych powinny być zabezpieczone przed rdzewieniem przez obrzucenie od spodu zaprawą cementową na siatce oraz przez obetonowanie górnej stopki belki wystającej ponad sklepienie. Co trzecią belkę w obu końcach należy zakotwić w murze za pomocą kotwi stalowej przykręconej do boku belki. Długość oparcia belki na murze - a = h/2+15 cm, gdzie h jest wysokością belki.

Nowoczesne stropy zespolone, betonowane na blachach fałdowych:

- stropy na blachach o profilu fałd w kształcie wklęsłym

- stropy na blachasz z wytłoczeniami zespalającymi

- stropy Slim-Floor

21. Stropy Kleina.

Płyta Kleina - rodzaje:

- lekka

- półciężka

- ciężka

22. Stropy drewniane.

Stropy drewniane składają się z belek i przybitych do nich desek podłogowych, a także takich elementów jak: ślepy pułap, podsufitka i wypełnienie. W postaci izolacji termicznej i akustycznej w zależności od odmiany stropu.

Belki drewniane są głównymi elementami konstrukcji stropu. Mają one wymiary w przekroju poprzecznym 8 x 18 ÷ 18 x 28 cm. Belki z zasady układają się prostopadle do murów dłuższych pomieszczenia, gdyż wtedy uzyskuje się mniejsze ich przekroje, a ściany wykorzystuje się do ich zakotwienia. Największa rozpiętość belek w świetle podpór nie przekracza 6,0 m. Przy większych rozpiętościach stosuje się pośrednie mury nośne lub podciągi.

Długość oparcia belek stropowych na murze powinna wynosić tyle ile wynosi jej wysokość. Końce belek, oprócz powierzchni czołowych, muszą być zaimpregnowane i oddzielone papą lub folią ze wszystkich stron muru, oparte bezpośrednio na wyrównanej zaprawą powierzchni gniazda lub za pośrednictwem zaimpregnowanej podkładki z trwałego drewna. Od czoła, z góry i z boków, między murem a końcem belki zostawia się luz 2 ÷ 3 cm.

23. Dachy rozporowe, dachy krokwiowe i dachy jętkowe

Dach - skład a się z pokrycia i konstrukcji nośnej, w dachach drewnianych tzw. Więźby dachowej.

1. Konstrukcje (dachy) rozporowe

Konstrukcja rozporowa polega na tym, że pozioma belka podparta jest od spodu zastrzałami (na jeden z czterech sposobów), które opierają się o mury poniżej belki, bezpośrednio lub pośrednio powodując działając na nie siłami poziomymi.

Do konstrukcji rozporowych zaliczamy dachy krokwiowe i krokwiowo jętkowe (jętkowe):

- dachy z krokwiami opartymi na murłacie

- dachy z krokwiami osadzonymi w belkach stropowych

- dachy krokwiowo-jętkowe z ramami stolcowymi

2. Dachy krokwiowe

Krokiew jest połączona z belką stropową na wrąb czołowy- dla

ochrony dolnych końców krokwi i belek stosuje się tzw. Przypustnice. Połączenie krokwi z belką wiązarową na wrąb czołowy pojedynczy przypłaszczyźnie docisku:

a) położonej po dwusiecznej kąta rozwartego

między belką a krokwią, b) prostopadłej do osi krokwi,

c) prostopadłej

do osi belki

Wymiary wycięć we wrębie czołowym:

Sposób łączenia krokwi w kalenicy zależy od ich grubości i może być wykonany:

- na zwidłowanie zespolone kołkiem (przy krokwiach grubości powyżej 8cm)

- na nakładkę prostą ( przy krokwiach grubości 7 do 8 cm )

- na dotyk z nakładkami zewnętrznymi

- na dotyk z deską lub płatwią kalenicowąDachy krokwiowe stosuje się, gdy rozpiętość w świetle ścian nie przekracza 7m. Długość krokwi nie powinna przekraczać 4,5m ( lekkie pokrycie dachu - 5m). Pochylenie połaci dachowych, zalecane - powyżej40º. Każda z dwóch krokwi tworzących wiązar jest oparta jedynie w dwóch miejscach: w kalenicy i nad ścianą zewnętrzną. W budynkach ze stropami drewnianymi wiązary krokwiowe tworzą ustrój krokwiowo-belkowy ( trójkątny- trójprzegubowy). Każda para krokwi jest oparta na belce stropu poddasza, z którą tworzy pełny wiązar. Rozstaw wiązarów jest więc taki sam jak rozstaw belek

stropowych, przejmujących siły rozporowe z krokwi.Istotne jest zabezpieczenie wiązarów przed wywróceniem pod działaniem silnego wiatru. Z tego względu zaraz po ustawieniu wiązarów zaraz usztywnia sie je wiatrownicami, czyli ukośnie przybitymi deskami. Jeżeli pod pokrycie dachowe stosuje się deski, płyty lub sklejkę, to w końcowej fazie wykonywania można usunąć wiatrownice. Muszą one jednak pozostać, gdy dach ma być wstępnie kryty foliami dachowymi np. pod dachówkę ceramiczną, gdyż łaty stosowane pod takie pokrycie są zbyt wiotkie i zbyt rzadko rozstawione, aby mogły zapewnić stateczność konstrukcji dachu podczas silnego wiatru.

W budynkach murowanych ze stropami żelbetowymi krokwie oparte są na belkach zwanych murłatami lub namurnicami, ułożonymi na ścianach zewnętrznych. Murłaty przymocowuje się do ściany przy

pomocy uprzednio wmurowanych kotew. Najlepszym rozwiązaniem jest ułożenie murłaty na murze w sposób osiowy. Można też przymocować ją bliżej wewnętrznej strony.

Ustrój krokwiowy oparty przez murłaty na konstrukcji żelbetowej Murłaty zakotwione w wieńcu stropu lub ścianki kolankowej sztywno połączonej ze stropem.

C. Dachy jętkowe

Gdy rozpiętość dachu przekracza 7,0 m lub gdy ze względu na duży spadek połaci długość krokwi musiałaby być większa niż 4,5 m - stosuje się wiązary jętkowe. Krokwie są dodatkowo usztywnione ( podparte ) poziomymi jętkami. Jętka zaprojektowana na takiej wysokości, aby górna część krokwi - od połączenia z jętką do połączenia z drugą krokwią "od pary" w kalenicy nie była dłuższa niż 2,7 m, a długość dolnej części nie przekraczała 4,5 m. Jeżeli poddasze ma być przeznaczone na cele mieszkalne, jętki wykorzystuje się jako belki stropu nad pomieszczeniami poddasza. Nachylenie połaci dachów o konstrukcji jętkowej można projektować w granicach 25-60º, z tym że nie jest zalecane przyjmowanie spadków mniejszych niż 35º.

Dachy jętkowe z jętką niepodpartą

Jętka dzieli krokiew tka na dwa odcinki wstosunku 3:2, długość jętki nie powinna przekraczać 3,5m.

Podparcie płatwiami

Największa rozpiętość dachów jętkowych wynosi około 12 m. Dokładniej: przyjmując minimalny z zalecanych kątów nachylenia krokwi 35º oraz maksymalną ich długość 4,5 + 2,7 = 7,2 m, otrzymamy graniczną rozpiętość wiązara 11,8 m. W dachu takiej rozpiętości długość jętek jest już duża i z tego powodu należy je podpierać jedną lub dwiema płatwami opartymi na słupach stolcowych. Ogólnie można przyjąć, że jętki długości do 3,5 m nie wymagają podpierania. W dachach większej rozpiętości, w których długość ta jest większa, podpiera się je w środku jedną płatwią - gdy rozpiętość wiązarów wynosi 7,5-10 m lub dwiema płatwiami - gdy rozpiętość ta wynosi 9-12 m. Płatew podpierająca krokwie wraz ze słupami tworzy ściankę stolcową. Zadaniem takiej ścianki jest:

- podparcie jętek za pośrednictwem pławi i zmniejszenie w skutek tego ich długości wyboczeniowej oraz rozpiętości w przypadku, gdy przenoszą obciążenia od stropu nad poddaszem,

- usztywnienie dachu w kierunku podłużnym przez zastosowanie mieczy,

- dodatkowe usztywnienie dachu w kierunku poprzecznym przy zastosowaniu miechy.

dach z jedną ścianą stolcową

dach z dwoma ścianami stolcowymi

Krokwie łączy się z jętkami na "półjaskółczy ogon" wzmocniony kołkiem lub na styk z

podwójnymi nakładkami. W miejscu podparcia jętki przez płatew - wycięcie w jętce o głębokości

3 cm. Pozostałe złącza wykonuje się podobnie jak w wiązarach krokwiowych. Usztywnienie więźby na parcie wiatru uzyskuje się przez przybicie do krokwi wiatrownic: oddzielnie poniżej i powyżej jętek. ( można zastosować wiatrownice ciągłe, jak w dachu krokwiowym.

Sposób oparcia belek drewnianych na ścianie zew. nośnej:

Sposób oparcia belek drewnianych na ścianie wew. nośnej:

24. Więźby płatwiowo - kleszczowe

Więźba płatwiowo-kleszczowych składa się z wiązarów pełnych rozmieszczonych co 3 — 5 m i wiązarów pustych. Wiązar pełny składa się z pary krokwi, pary kleszczy i dwóch słupów oraz belki wiązarowej (gdy strop jest drewniany). W obydwu typach wiązarów krokwie są oparte dołem na murłatach i mniej więcej w połowie rozpiętości na płatwiach pośrednich. W dachu jętkowym wszystkie obciążenia z dachu są przekazywane przez murłaty na ściany zewnętrzne budynku, w dachu płatwiowo-kleszczowym większość obciążeń jest przekazywana przez ściany stolcowe na konstrukcję stropu poddasza, a tylko część obciążeń przejmują ściany zewnętrzne.

Płatwie oparte na słupach są dodatkowo połączone z nimi mieczami, co usztywnia dach w kierunku podłużnym. Dla zabezpieczenia ścian stolcowych przed pochylaniem się pod działaniem wiatru stosuje się kleszcze obejmujące z obu stron słupy i krokwie. Ze słupami kleszcze łączy się na wrąb wzajemny pełny i śrubę średnicy 16-18 mm, a z krokwiami - na "półjaskótczy ogon" i kotek drewniany lub śrubę średnicy 12 mm.

Wysokie ścianki kolankowe zabezpiecza się przed pochyleniem przez wykonanie dodatkowych kleszczy łączących słupy z płatwiami, na których oparte są dołem krokwie Przedstawione tutaj rozwiązanie dachu płatwiowo-kleszczowego można stosować zarówno przy małych, jak i dużych pochyleniach połaci dachowych.

Dach płatwiowo-kleszczowy (kozłowy)

Dla rozstawu ścian powyżej 12m musimy wzmocnić konstrukcję dachu (nie większych niż 16 m). Do tej odległości stosuje się podparcie krokwi pławią kalenicową i równocześnie dwiema płatwami pośrednimi. Powoduje to konieczność zastosowania trzech ścianek stolcowych. Jedynie w bardzo płaskich dachach, kiedy spadek ich to około 1:10 ze względów konstrukcyjnych kleszcze obejmuja tylko same słupy. Usztywnienie konstrukcji w kierunku poprzecznym zapewniają miecze w płaszczyźnie wiązarów głównych.

Wiązar płatwiowo-kleszczowy dla dachów płaskich

Dachy płaskie - pochylenie połaci dachowej jest od 1:3 (18.5%) do 1:10 (5.7%). Dla rozpiętości ścian 8 do 9 m stosuje się podparcie krokwi w kalenicy jedną płatwią kalenicową. Płatew ta jest oparta na słupach i podparta od dołu kleszczami.

1

---