Wykład z dnia 28.02.2010
PODSTAWY MARKETINGU USŁUG TURYSTYCZNYCH I REKREACYJNYCH
ORGANIZACJA
EGZAMIN
Test jednokrotnego wyboru,
Literatura Jerzy Altkorn ,,Marketing w Turystyce” PWN W-wa
PISANE NA UKOS -Notatki ze słuchu
-----------------------------------------------------------------------------
arketing jest procesem społecznym i zarządczym, dzięki któremu konkretne osoby i grupy otrzymują to, czego potrzebują i pragną osiągnąć poprzez tworzenie , oferowanie i wymianę posiadających wartości produktów.
Marketing zrodził się na rynku konkurencyjnym wolnorynkowym.
Pyt. EGZ:
-Czy marketing może mieć zastosowanie w muzeum, biurze turystycznym, w gminie…
..odp: TAK
Marketing pojawił się na etapie rozwoju gospodarki, znajdowała zastosowania w nowych obszarach: swera usług, na rynku organizacji niedochodowych.
Ogólne zasady marketingu:
zasada - celowego wyboru i kształtowania rynku przedsiębiorstwa
Zasada badania rynku
zasada zintegrowanego oddziaływania na rynek (marketing-mix)
zasada planowania działań rynkowych
zasada kontroli skuteczności działań marketingowych
ROZWINIĘCIE DO POWYŻSZYCH PUNKTÓW
marketing pojawił się w przedsiębiorstwie kiedy pojawiła się bariera popytu, w związku z tym, przedsiębiorstwa doszły do wniosku, że trzeba sobie świadomie wybrać rynek, i przedsiębiorstwa, ten wybór musi być oparty na pozyskiwaniu wiedzy o konsumencie o ich potrzebach. Marketing rozumie rynek jako swoich konsumentów. Jest on realizowany przez przedsiębiorstwa. Jak mówimy o kształtowaniu przedsiębiorstwa to mówimy o kształtowaniu konsumenta.
Nie ma marketingu bez badań rynku.
Aktywna sprzedaż, ale jak przestało to wystarczać to przedsiębiorstwa doszły do wniosku, aby dystrybucja rozmieszczała produkt na rynku, to do czego doszły dziś przedsiębiorstwa nazywa się -marketing-mix, świadomie zaprojektowana taka kompozycja uzyskuje. się przez nią efekt synergii w świadomym wyborze
Strategie nigdy nie są czymś sztywnym, należy reagować na to co się dzieje w otoczeniu, plan długofalowy nie musi być sztywno realizowany,
Bez planowania nie da się kontrolować działania marketingowe.
Wyciągamy wnioski i podejmujemy świadome działania. Dobre decyzje wymagają dobre informacje którym służą badania rynku ,obserwacja otoczenia.
MARKETING TO: (praktyczna definicja)
Wiedza o konsumencie
rozumienie ich potrzeb i pragnień (dlaczego kupują)
jaki produkt wybierają, kiedy, ile, za jaką cenę, jak często
gdzie kupują
jakie mają odczucie po nabyciu konsumpcji
↓ ↓ ↓
Decyzje przedsiębiorstwa
które produkty produkować i dlaczego
ile produktów i za jaką cenę
kiedy i gdzie te produkty mają być dostępne w sprzedaży
jak poinformować klienta o produkcie
jak zachęcić go aby kupił ten a nie inny produkt.
Marketing - mix (4P)
FUNKCJE MARKETINGU USŁUG NORDYCKIEJ SZKOŁY MARKETINGU
KONSUMENCI
Marketing masowy
Marketing interakcyjny
Marketing wewnętrzny
Powstanie i rozwój marketingu turystycznego
Burzliwy rozwój samej turystyki jako ważnej gałęzi gospodarki, często główne źródło dochodów
-wzrost stopy życiowej - fundusz swobodnej decyzji
-relatywny spadek cen i stałe doskonalenie komunikacji
-rozwój międzynarodowych stosunków politycznych, społecznych i gospodarczych, inwestowanie za granicą oraz powstawanie ponadnarodowych przedsiębiorstw jest przyczyną stałego wzrostu liczby podróży w celach służbowych.
-postępujące na całym świecie procesy politycznej i gospodarczej integracji. W 1992 powstała wspólnota europejska - największy jednolity rynek konsumpcyjny. Teraz UE. Znoszenie barier wizowych, celnych i liberalizacji walutowej.
-utrwalił się rynek nabywcy
Dotychczasowe metody działań rynkowych nie mogły sprostać nowym wyzwaniom.
Rynek nabywcy i rosnąca konkurencja sprawiły, że przedsiębiorstwo turystyczne sięgnęły po sprawdzone już na innych rynkach narzędzie marketingu.
Chociaż zasady oraz podstawowe metody i techniki marketingu są wspólne dla różnych rodzajów działalności gospodarczej, to jednak konkretne rynki mają istotne cechy, które je różnią i miałby znaczenie dla wyodrębnienia koncepcji marketingu w różnych dziedzinach gospodarowania.
Specyfika rynku turystycznego sprawiła, ze wyodrębniła się ,,subteoria” marketingu jaką jest marketing w turystyce.
Rozwój marketingu w turystyce nie był jednak autonomiczny
Marketing w turystyce rozwinął się na gruncie twórczej adaptacji teorii ogólnej marketingu.
Praktyka i teoria marketingu turystycznego zostały w pewnej mierze przejęte z doświadczeń przemysłu i handlu.
Rynek turystyczny
Rynek turystyczny rządzi się generalnymi prawami rynku, ale jednocześnie w stosunku do rynku dóbr materialnych wykazuje wiele cech specyficznych.
Znajomość odmienności tych cech rynku turystycznego jest warunkiem koniecznym racjonalności decyzji przedsiębiorcy.
Podstawowe właściwości każdego rynku można opisać charakteryzując:
Przedmiot wymiany
Podmioty rynku, oraz cechy popytu i podaży
Warunki wejścia na rynek
Przedmiot wymiany - produkt turystyczny
W terminologii marketingu produktem jest wszystko, co stanowi przedmiot transakcji.
Produkt turystyczny - zakres przedmiotowy
Usługa hotelarska
Usługa transportowa
Wycieczka krajoznawcza, rejs dookoła świata
Pobyt w uzdrowisku
Zwiedzanie miasta
Pielgrzymka
Wczasy
Kongresy, zjazdy
Miejsce docelowe (gmina, miasto, region, kraj)
Fundamentalne znaczenie dla wyodrębnienia się marketingu turystycznego miał złożony charakter produktu turystycznego
Produkty proste - usługa noclegowa, transportowa
Produkty złożone - wycieczka, rejs, konferencja
Każdy z tych produktów jest kompozycją kilku usług, które łącznie tworzą tzw. pakiet (przynajmniej dwie)
Elementy składowe produktu turystycznego
F
Na produkt turystyczny przedsiębiorstwa mogą się składać zarówno usługi jak i dobra materialne (np. w biurach podróży - prospekty, atlasy, przewodniki, drobne upominki, w hotelach - żywność, napoje, kosmetyki, prasa)
Dominującą właściwością produktu turystycznego jest jego usługowy charakter
Cechy usług turystycznych
Stricte turystyczne
Komplementarność - popyt ma charakter kompleksowy (np. wyjazd do uzdrowiska, wycieczka, wczasy)
Substytucyjność - możliwość wyboru usług zaspokajających tę samą potrzebę (transport, zakwaterowanie, formy wypoczynku)
Sezonowość - wyraźne okresy zróżnicowania wielkości popytu w ciągu roku, tygodnia (podróże służbowe)
Cechy usług turystycznych
Niematerialność - usługi są czynnością
Różnorodność (heterogeniczność) - usługi są niejednolite, trudność standaryzacji
Nierozdzielność - usługo są świadczone przez usługodawcę i jednocześnie konsumowane przez klienta
Nietrwałość - brak możliwości magazynowania i wytwarzania ,,na skład”
Brak przewłaszczenia - niemożność nabycia prawa własności
t turystyczny - istotne cechy
Heterogeniczność popytu - decydują o tym przede wszystkim różnorodne motywy poprawiania turystyki
Zachowania turystów - nie tylko czynniki ekonomiczne ale duży udział czynników psychologicznych, społecznych
Inna reakcja popytu na produkt typowy a inna na niepowtarzalny:
-elastyczność popytu wobec cen usług standardowych jest wysoka.
-elastyczność popytu wobec cen usług turystyki ekskluzywnej i ostentacyjnej jest sztywna
-elastyczność dochodowa popytu turystycznego zależy od rodzaju turystyki i stopnia zamożności społeczeństwa - produkt podstawowy i luksusowy
Sezonowość popytu - duża zależność od zjawisk przyrodniczych ale i od rodzaju turystyki.
Wykłady z dnia 14.03.2010
Podaż turystyczna
Istotne cechy podaży:
Sztywność podaży wobec dużej mobilności popytu
Różnorodność dóbr i usług
Różnorodność podmiotów udostępniających dobra i usług (podmioty publiczne i instytucje non-profit, podmioty prywatne)
Pięć głównych sektorów przemysłu turystycznego:
Warunki wejścia na rynek turystyczny
Czynniki określające możliwości wejścia na rynek turystyczny:
Unikatowość walorów atrakcji - może zapewniać lokującym się tam przedsiębiorstwom przewagę konkurencyjną - renta położenia ważna jest szczególnie w hotelarstwie
Warunki tworzone przez władze kraju lub regionu,
-stabilność systemu gospodarki
-prawodawstwo dotyczące działalności gospodarczej
-polityka turystyczna
-kursy walut
-system podatkowy
-przepisy paszportowe
Charakter krajowej i zagranicznej konkurencji
Infrastruktura techniczna - sieć komunikacyjna, urządzenia łączności, urządzenia ochrony środowiska
Infrastruktura społeczna - instytucje kultury, ochrony zdrowia, bezpieczeństwa, porządku, zasoby pracy wykwalifikowanej
Rodzaj działalności - dla touroperatora wyjście łatwe, dla hotelarstwa, gastronomii, transportu trudniejsze.
Czynniki te mają wpływ na segmentację rynku, wybór rynków docelowych, planowanie cyklu życia produktu, kanały jego dystrybucji, polityki cen i promocji czyli na cały proces zarządzania przedsiębiorstwem turystycznym
Badanie marketingowe
Segmentacja rynku
BADANIA MARKETINGOWE
Badania marketingowe to:
Zaplanowane, systematyczne gromadzenie i analiza danych dla podejmowania decyzji marketingowych i monitorowania ich rezultatów.
RODZAJE BADAŃ MARKETINGOWYCH
Opisowe
Analityczne - przyczynowe - skutkowe
Ilościowe
Jakościowe
Badania opisowe - opisują rynek
Koto, kiedy, gdzie wyjeżdża? Udziały firm w rynku, wartość sprzedaży w poszczególnych rodzajach podróży
Badania analityczne - wyjaśniają relacje między zmiennymi
Dlaczego wyjeżdżają , co wpływa na udział w rynku, co wpływa na wielkość sprzedaży.
Badania jakościowe - zbieranie informacji dotyczących motywów, postaw i preferencji.
Badania te wyjaśniają i pozwalają zrozumieć analizowane zjawiska, które jednak nie mogą być potwierdzone statystycznie.
Prowadzone są na małych, niereprezentatywnych próbach badawczych.
Badania ilościowe - gromadzenie danych, które można poddać obróbce statystycznej.
Badania te prowadzi się na stosunkowo dużych reprezentatywnych próbach, wykorzystując standaryzowane techniki i narzędzie badawcze np. kwestionariusze osobowe
Proces badania marketingowego
Określenie przedmiotu badań
↓
Decyzja:
Jakie informacje są potrzebne
↓
Rozpoznanie źródeł informacji
↓
Wybór metody badań
↓
Kto powinien prowadzić badania
↓
Przeprowadzanie badań
↓
Obliczanie wyników
↓
Decyzja:
Jakie działanie podjąć
↓
Podjęcie działania
Problem marketingowy a problem badawczy
Problem marketingowy (decyzyjny) - spada sprzedaż wczasów krajowych i zagranicznych oferowanych przez firmę Relax - Travel?
Jakie są przyczyny spadku sprzedaży?
Problem badawczy - pytania do rozważenia
-jakie są kierunki zmian w poziomie życia ludności w Polsce?
-jakie SA preferencje nabywców usług turystycznych?
-jak przedstawia się sprzedaż wczasów w stosunku do sprzedaży wycieczek turystycznych?
-jaką przewagę w sprzedaży mają konkurenci?
Źródła informacji
Wtórne
Własne obce
Pierwotne
Wywiady ankiety obserwacje
Indywidualne grupowe telefoniczne listowne prasowe internetowe
Wtórne obce -to te informacje które już istnieją gdzieś i z których można skorzystać np. do odpowiedzi na pytania. Ankietowe-gdzieś opublikowane, zamieszczone w publikacjach - to są wtedy wtórne.
Wtórne własne - to te informacje które są już w danej firmie ale np. w innym dziale, tzw wewnętrzne.
Pierwotne - to takie badania, które uruchamiamy celowo dla rozwiązania danego problemu.
Badania ankietowe
Dobór próby badawczej
Opracowanie kwestionariusza ankietowego
Badania pilotażowe
Właściwe badania
Opracowanie wyników badań
Projekt kwestionariusza ankietowego
Rodzaje pytań - otwarte, zamknięte, półotwarte, kontrolne, metryczkowe
Podstawowe rodzaje pytań
Pytania otwarte - pełna swoboda odpowiedzi na pytanie
Pytanie zamknięte - wyznaczamy ramy możliwości odpowiedzi
Pytania kafeteryjne - max 3 odpowiedzi (test wielokrotnego wyboru)
Pytania półotwarte(pół-zamknięte) - zostawiamy swobodę. Dajemy kilka możliwości i zostawiamy możliwość własnej odpowiedzi
Pytania specjalne
-filtrujące - wyłącza się pewną grupę respondentów z badania, odsyłanie do dalszych pytań
-kontrolne - stosowane dla niektórych ważnych problemów w ankiecie ale nieco inaczej sformułowanego bez zmiany jego treści, sensu
-metryczkowe - kończą kwestionariusz tzw. Charakterystyka respondenta np., wiek, płeć miejsce zamieszkania
Zasady formułowanie pytań:
Należy unikać pytań:
-niejasnych
-niejednoznacznych
-zawierających podwójne przeczenia
-zawierających podwójne pytania
-sugerujących odpowiedzi
9
Produkt
Asortyment
Jakość
Wzór
Cechy
Marka
Opakowanie
Rozmiary
Serwis
Gwarancja
przychody
Cena
Cena katalogowa
Rabat (zniżki)
Ulgi
Okresy płatności
Warunki kredytu
Promocja
Promocja sprzedaży
Reklama
Publik Relations
Marketing bezpośredni
Dystrybucja
Kanały dystrybucji
Zasięg terytorialny
Oferowany asortyment
Lokalizacja
Zapasy
transport
Docelowy rynek działania
Personel bezpośrednio obsługujący konsumentów
Personel techniczny
Personel średniego szczebla zarządzania
Zarząd firmy
Produkt turystyczny
Usługi komplementarne:
-przewodnictwa
-wypożyczalnie sprzętu
-kulturalne
-rozrywkowe
Dobra podstawowe
Walory turystyczne:
-naturalne
-kulturowe
Dobra komplementarne
Infrastruktura turystyczna:
-baza noclegowa
-baza gastronomiczna
-sieć transportowa
-środki transportu
-baza towarzysząca
Usługi podstawowe
-noclegowe
-gastronomiczne
-transportowe
Usługi turystyczne