GOSPODARKA CENTRALNIE ZARZĄDZANA(nakazowo-rozdzielcza1948-89) Podstawą tej gospodarki była własność państwowa. Państwa opracowywało plany gospodarcze. Określało w nich rodzaj, wielkość i cenę produkowanych dóbr. Samodzielność przedsiębiorstw była bardzo ograniczona. Otrzymywały one gotowy plan i były rozliczane z jego wykonania, sprzedanej produkcji i zysku. Była to gospodarka mało efektywna. Nie wykorzystywano ludzkiego wysiłku i środków produkcji. Był ciągły niedobór towarów i usług. Narastało niezadowolenie. Miały miejsce strajki i manifestacje. INDEKSACJA(łac. Index - wskaźnik) sposób podnoszenia płac według przyjętego wskaźnika OBRADY OKRĄGŁĘGO STOŁU utworzenie Senatu; parytetowe wybory do Sejmu; utworzenie urzędu Prezydenta PRL; zmiana Prawa o stowarzyszeniach; przyjęcie "Stanowiska w sprawie polityki społecznej i gospodarczej oraz reform systemowych" jednak bez większych konkretów w sprawie reform gospodarczych.
PLAN BALCEROWICZA(przyjęty przez sejm w XII 89r., zrealizowany 01. 1990r.) składał się z programu stabilizacji i zmian systemowych. PROGRAM STABILIZACJI Głównym jego celem było opanowanie hiperinflacji i przywrócenie równowagi rynkowej. Wprowadzono ograniczenia:1)rygorystyczna polityka budżetowa(wzmocniono dyscyplinę egzekwowania dochodów i oszczędne administrowanie wydatkami) Ograniczenie ulg podatkowych i dopłat do eksportu 2)wysokie oprocentowanie kredytów bankowych oraz częściowa rewaloryzacja ich oszczędności 3)niska stopa inflacji płac 4)wewnętrzna wymienność $ i stabilizacja jego kursu w stosunku do złotego 5)wprowadzono podatek od wzrostu płac 6)uwolnienie cen towarów(prąd, węgiel, gaz, bilety) PROGRAM ZMIAN SYSTEMOWYCH(zapowiadał): 1)prywatyzacja i reprywatyzacja 2)zorganizowanie rynków papierów wartościowych i reformacja systemu bankowego 3)wprowadzenie swobody cen i zniesienie reglamentacji produktów 4)otworzenie gospodarki na świat i liberalizacja ceł 5)utworzenie rynku pracy REZULTAT: równowaga na rynku towarów, zrównoważenie budżetu państwa, rozwój prywatnej przedsiębiorczości, zahamowanie wzrostu inflacji PRYWATYZACJA akt przekazania prywatnemu właścicielowi państwowego mienia. PRYWATYZACJA BEZPOŚREDNIA rodzaj prywatyzacji, stosowany przy likwidacji małych i średnich przedsiębiorstw państwowych, głównie znajdujących się w złej sytuacji finansowej lub kondycji rynkowej, a zachodzące w nich zmiany własnościowe bardzo szybko wpływają na funkcjonowanie całego regionu. PRYWATYZACJA POŚREDNIA(KAPITAŁOWA) Polega na przekształceniu przedsiębiorstwa państwowego w spółkę prawa handlowego, w której jedynym właścicielem całego pakietu akcji (w przypadku spółki akcyjnej) lub udziałów (w przypadku spółki z ograniczoną odpowiedzialnością) pozostaje Skarb Państwa. Ten proces nazywa się komercjalizacją.Następnym etapem jest sprzedaż akcji lub udziałów jednoosobowej spółki Skarbu Państwa osobom trzecim. Ten proces nazywa się prywatyzacją właściwą. REPRYWATYZACJA proces polegający na zwrocie uprzednim właścicielom (ich następcom prawnym) mienia przejętego przez państwo w drodze nacjonalizacji lub wywłaszczenia .SYSTEM BANKÓW W POLSCE(państwowe, spółdzielcze, prywatne) NBP jest niezależny od rządu, a jego pracą kieruje SŁAWOMIR SZCZYPEK i Rada Polityki Pieniężnej. NBP ODPOWIADA ZA: politykę pieniężną państwa, decyduje o emisji pieniędzy i ich obiegu, wpływa na wys. Stop %, pełni nadzór nad działalnością wszystkich banków. GEIŁDA w IV 1991r(50l)otwarto w Wa-wie giełdę papierów wartościowych.(S.A.) Jej akcjonariuszami są: skarb państwa, banki i biura maklerskie. ZASADY JEJ FUNKCJONOWANIA ustala komisja papierów wartościowych. PODATEK przymusowe i bezzwrotne świadczenie pieniężne nałożone przez państwo lub organ samorządu lokalnego na podatnika(osoba fizyczna, prawna, przedsiębiorstwo) RODZAJE:1)BEZPOŚREDNIE: a)DOCHODOWE(fiz. PIT i praw. CIT) b)MAJĄTKOWE(rolny, leśny, od spadków i darowizn; nieruchomości; środków transportu; psa) 2)POŚREDNIE(konsumpcyjne) od towarów i usług VAT, akcyza, cło STAWKI I PROGI PIT a)za 2008 19, 30, 40%(1, 2, 3 próg) b)od 01.01.2009 18 i 30% STAWKI VAT: 22,7,0% AKCYZA podatek pośredni wliczony w cenę niektórych towarów (benzyna, papierosy, alkohole, broń, futra, łodzie, samochody) CŁO opłata pobierana przez państwo w związku z przemieszczaniem towarów przez granicę celną RYNEK PRACY(= podaż siły roboczej + popęd na pracę) rodzaj rynku ekonomicznego, na którym rozgrywają się wszelkie procesy dotyczące zatrudnienia i bezrobocia. BEZROBOCIE jest zjawiskiem społecznym polegającym na tym, że część ludzi zdolnych do pracy i deklarujących chęć jej podjęcia nie znajduje faktycznego zatrudnienia z różnych powodów. RODZAJE: 1)KONIUNKTURALNE(spowodowane spadkiem produkcji i zmniejszonym popytem na towary i usługi 2)STRUKTURALNE(związane ze zmianami w strukturze gospodarki, jej niektóre gałęzie są nienowoczesne. Potrzebni są wtedy ludzie o wysokich kwalifikacjach.) 3)SEZONOWE(jest uwarunkowane zmianami klimatycznymi i występuje w zakładach pracy sezonowej np. budownictwo, rolnictwo, turystyka)4)FRYKCYJNE(przejściowe - niedopasowanie wolnych miejsc pracy do wolnej siły roboczej) KONIUNKTURA(łac. - coniunctura) - splot okoliczności wywierający znaczny, głównie pozytywny, wpływ na warunki ekonomiczne. TRANSFORMACJA inaczej: przemiana, przeobrażenie, przekształcenie np. gospodarki centralnie zarządzanej w rynkową
1989 koniec rządów komunistycznych w Polsce. Początek nowych refom
4 i 18 VI wybory parlamentarne(opozycja reprezentowana przez Komitet Obywatelski, utworzony przez „NSZZ Solidarność”
3-4 VII pierwsze wolne wybory
VIII powołanie nowego rządu TADEUSZ MAZOWIECKI - premier LESZEK BALCEROWICZ - wicepremier d.s. gospodarczych i minister finansów
GOSPODARKA CENTRALNIE ZARZĄDZANA(nakazowo-rozdzielcza1948-89) Podstawą tej gospodarki była własność państwowa. Państwa opracowywało plany gospodarcze. Określało w nich rodzaj, wielkość i cenę produkowanych dóbr. Samodzielność przedsiębiorstw była bardzo ograniczona. Otrzymywały one gotowy plan i były rozliczane z jego wykonania, sprzedanej produkcji i zysku. Była to gospodarka mało efektywna. Nie wykorzystywano ludzkiego wysiłku i środków produkcji. Był ciągły niedobór towarów i usług. Narastało niezadowolenie. Miały miejsce strajki i manifestacje. INDEKSACJA(łac. Index - wskaźnik) sposób podnoszenia płac według przyjętego wskaźnika OBRADY OKRĄGŁĘGO STOŁU utworzenie Senatu; parytetowe wybory do Sejmu; utworzenie urzędu Prezydenta PRL; zmiana Prawa o stowarzyszeniach; przyjęcie "Stanowiska w sprawie polityki społecznej i gospodarczej oraz reform systemowych" jednak bez większych konkretów w sprawie reform gospodarczych.
PLAN BALCEROWICZA(przyjęty przez sejm w XII 89r., zrealizowany 01. 1990r.) składał się z programu stabilizacji i zmian systemowych. PROGRAM STABILIZACJI Głównym jego celem było opanowanie hiperinflacji i przywrócenie równowagi rynkowej. Wprowadzono ograniczenia:1)rygorystyczna polityka budżetowa(wzmocniono dyscyplinę egzekwowania dochodów i oszczędne administrowanie wydatkami) Ograniczenie ulg podatkowych i dopłat do eksportu 2)wysokie oprocentowanie kredytów bankowych oraz częściowa rewaloryzacja ich oszczędności 3)niska stopa inflacji płac 4)wewnętrzna wymienność $ i stabilizacja jego kursu w stosunku do złotego 5)wprowadzono podatek od wzrostu płac 6)uwolnienie cen towarów(prąd, węgiel, gaz, bilety) PROGRAM ZMIAN SYSTEMOWYCH(zapowiadał): 1)prywatyzacja i reprywatyzacja 2)zorganizowanie rynków papierów wartościowych i reformacja systemu bankowego 3)wprowadzenie swobody cen i zniesienie reglamentacji produktów 4)otworzenie gospodarki na świat i liberalizacja ceł 5)utworzenie rynku pracy REZULTAT: równowaga na rynku towarów, zrównoważenie budżetu państwa, rozwój prywatnej przedsiębiorczości, zahamowanie wzrostu inflacji PRYWATYZACJA akt przekazania prywatnemu właścicielowi państwowego mienia. PRYWATYZACJA BEZPOŚREDNIA rodzaj prywatyzacji, stosowany przy likwidacji małych i średnich przedsiębiorstw państwowych, głównie znajdujących się w złej sytuacji finansowej lub kondycji rynkowej, a zachodzące w nich zmiany własnościowe bardzo szybko wpływają na funkcjonowanie całego regionu. PRYWATYZACJA POŚREDNIA(KAPITAŁOWA) Polega na przekształceniu przedsiębiorstwa państwowego w spółkę prawa handlowego, w której jedynym właścicielem całego pakietu akcji (w przypadku spółki akcyjnej) lub udziałów (w przypadku spółki z ograniczoną odpowiedzialnością) pozostaje Skarb Państwa. Ten proces nazywa się komercjalizacją.Następnym etapem jest sprzedaż akcji lub udziałów jednoosobowej spółki Skarbu Państwa osobom trzecim. Ten proces nazywa się prywatyzacją właściwą. REPRYWATYZACJA proces polegający na zwrocie uprzednim właścicielom (ich następcom prawnym) mienia przejętego przez państwo w drodze nacjonalizacji lub wywłaszczenia .SYSTEM BANKÓW W POLSCE(państwowe, spółdzielcze, prywatne) NBP jest niezależny od rządu, a jego pracą kieruje SŁAWOMIR SZCZYPEK i Rada Polityki Pieniężnej. NBP ODPOWIADA ZA: politykę pieniężną państwa, decyduje o emisji pieniędzy i ich obiegu, wpływa na wys. Stop %, pełni nadzór nad działalnością wszystkich banków. GEIŁDA w IV 1991r(50l)otwarto w Wa-wie giełdę papierów wartościowych.(S.A.) Jej akcjonariuszami są: skarb państwa, banki i biura maklerskie. ZASADY JEJ FUNKCJONOWANIA ustala komisja papierów wartościowych. PODATEK przymusowe i bezzwrotne świadczenie pieniężne nałożone przez państwo lub organ samorządu lokalnego na podatnika(osoba fizyczna, prawna, przedsiębiorstwo) RODZAJE:1)BEZPOŚREDNIE: a)DOCHODOWE(fiz. PIT i praw. CIT) b)MAJĄTKOWE(rolny, leśny, od spadków i darowizn; nieruchomości; środków transportu; psa) 2)POŚREDNIE(konsumpcyjne) od towarów i usług VAT, akcyza, cło STAWKI I PROGI PIT a)za 2008 19, 30, 40%(1, 2, 3 próg) b)od 01.01.2009 18 i 30% STAWKI VAT: 22,7,0% AKCYZA podatek pośredni wliczony w cenę niektórych towarów (benzyna, papierosy, alkohole, broń, futra, łodzie, samochody) CŁO opłata pobierana przez państwo w związku z przemieszczaniem towarów przez granicę celną RYNEK PRACY(= podaż siły roboczej + popęd na pracę) rodzaj rynku ekonomicznego, na którym rozgrywają się wszelkie procesy dotyczące zatrudnienia i bezrobocia. BEZROBOCIE jest zjawiskiem społecznym polegającym na tym, że część ludzi zdolnych do pracy i deklarujących chęć jej podjęcia nie znajduje faktycznego zatrudnienia z różnych powodów. RODZAJE: 1)KONIUNKTURALNE(spowodowane spadkiem produkcji i zmniejszonym popytem na towary i usługi 2)STRUKTURALNE(związane ze zmianami w strukturze gospodarki, jej niektóre gałęzie są nienowoczesne. Potrzebni są wtedy ludzie o wysokich kwalifikacjach.) 3)SEZONOWE(jest uwarunkowane zmianami klimatycznymi i występuje w zakładach pracy sezonowej np. budownictwo, rolnictwo, turystyka)4)FRYKCYJNE(przejściowe - niedopasowanie wolnych miejsc pracy do wolnej siły roboczej) KONIUNKTURA(łac. - coniunctura) - splot okoliczności wywierający znaczny, głównie pozytywny, wpływ na warunki ekonomiczne. TRANSFORMACJA inaczej: przemiana, przeobrażenie, przekształcenie np. gospodarki centralnie zarządzanej w rynkową
1989 koniec rządów komunistycznych w Polsce. Początek nowych refom
4 i 18 VI wybory parlamentarne(opozycja reprezentowana przez Komitet Obywatelski, utworzony przez „NSZZ Solidarność”
3-4 VII pierwsze wolne wybory
VIII powołanie nowego rządu TADEUSZ MAZOWIECKI - premier LESZEK BALCEROWICZ - wicepremier d.s. gospodarczych i minister finansów
GOSPODARKA CENTRALNIE ZARZĄDZANA(nakazowo-rozdzielcza1948-89) Podstawą tej gospodarki była własność państwowa. Państwa opracowywało plany gospodarcze. Określało w nich rodzaj, wielkość i cenę produkowanych dóbr. Samodzielność przedsiębiorstw była bardzo ograniczona. Otrzymywały one gotowy plan i były rozliczane z jego wykonania, sprzedanej produkcji i zysku. Była to gospodarka mało efektywna. Nie wykorzystywano ludzkiego wysiłku i środków produkcji. Był ciągły niedobór towarów i usług. Narastało niezadowolenie. Miały miejsce strajki i manifestacje. INDEKSACJA(łac. Index - wskaźnik) sposób podnoszenia płac według przyjętego wskaźnika OBRADY OKRĄGŁĘGO STOŁU utworzenie Senatu; parytetowe wybory do Sejmu; utworzenie urzędu Prezydenta PRL; zmiana Prawa o stowarzyszeniach; przyjęcie "Stanowiska w sprawie polityki społecznej i gospodarczej oraz reform systemowych" jednak bez większych konkretów w sprawie reform gospodarczych.
PLAN BALCEROWICZA(przyjęty przez sejm w XII 89r., zrealizowany 01. 1990r.) składał się z programu stabilizacji i zmian systemowych. PROGRAM STABILIZACJI Głównym jego celem było opanowanie hiperinflacji i przywrócenie równowagi rynkowej. Wprowadzono ograniczenia:1)rygorystyczna polityka budżetowa(wzmocniono dyscyplinę egzekwowania dochodów i oszczędne administrowanie wydatkami) Ograniczenie ulg podatkowych i dopłat do eksportu 2)wysokie oprocentowanie kredytów bankowych oraz częściowa rewaloryzacja ich oszczędności 3)niska stopa inflacji płac 4)wewnętrzna wymienność $ i stabilizacja jego kursu w stosunku do złotego 5)wprowadzono podatek od wzrostu płac 6)uwolnienie cen towarów(prąd, węgiel, gaz, bilety) PROGRAM ZMIAN SYSTEMOWYCH(zapowiadał): 1)prywatyzacja i reprywatyzacja 2)zorganizowanie rynków papierów wartościowych i reformacja systemu bankowego 3)wprowadzenie swobody cen i zniesienie reglamentacji produktów 4)otworzenie gospodarki na świat i liberalizacja ceł 5)utworzenie rynku pracy REZULTAT: równowaga na rynku towarów, zrównoważenie budżetu państwa, rozwój prywatnej przedsiębiorczości, zahamowanie wzrostu inflacji PRYWATYZACJA akt przekazania prywatnemu właścicielowi państwowego mienia. PRYWATYZACJA BEZPOŚREDNIA rodzaj prywatyzacji, stosowany przy likwidacji małych i średnich przedsiębiorstw państwowych, głównie znajdujących się w złej sytuacji finansowej lub kondycji rynkowej, a zachodzące w nich zmiany własnościowe bardzo szybko wpływają na funkcjonowanie całego regionu. PRYWATYZACJA POŚREDNIA(KAPITAŁOWA) Polega na przekształceniu przedsiębiorstwa państwowego w spółkę prawa handlowego, w której jedynym właścicielem całego pakietu akcji (w przypadku spółki akcyjnej) lub udziałów (w przypadku spółki z ograniczoną odpowiedzialnością) pozostaje Skarb Państwa. Ten proces nazywa się komercjalizacją.Następnym etapem jest sprzedaż akcji lub udziałów jednoosobowej spółki Skarbu Państwa osobom trzecim. Ten proces nazywa się prywatyzacją właściwą. REPRYWATYZACJA proces polegający na zwrocie uprzednim właścicielom (ich następcom prawnym) mienia przejętego przez państwo w drodze nacjonalizacji lub wywłaszczenia .SYSTEM BANKÓW W POLSCE(państwowe, spółdzielcze, prywatne) NBP jest niezależny od rządu, a jego pracą kieruje SŁAWOMIR SZCZYPEK i Rada Polityki Pieniężnej. NBP ODPOWIADA ZA: politykę pieniężną państwa, decyduje o emisji pieniędzy i ich obiegu, wpływa na wys. Stop %, pełni nadzór nad działalnością wszystkich banków. GEIŁDA w IV 1991r(50l)otwarto w Wa-wie giełdę papierów wartościowych.(S.A.) Jej akcjonariuszami są: skarb państwa, banki i biura maklerskie. ZASADY JEJ FUNKCJONOWANIA ustala komisja papierów wartościowych. PODATEK przymusowe i bezzwrotne świadczenie pieniężne nałożone przez państwo lub organ samorządu lokalnego na podatnika(osoba fizyczna, prawna, przedsiębiorstwo) RODZAJE:1)BEZPOŚREDNIE: a)DOCHODOWE(fiz. PIT i praw. CIT) b)MAJĄTKOWE(rolny, leśny, od spadków i darowizn; nieruchomości; środków transportu; psa) 2)POŚREDNIE(konsumpcyjne) od towarów i usług VAT, akcyza, cło STAWKI I PROGI PIT a)za 2008 19, 30, 40%(1, 2, 3 próg) b)od 01.01.2009 18 i 30% STAWKI VAT: 22,7,0% AKCYZA podatek pośredni wliczony w cenę niektórych towarów (benzyna, papierosy, alkohole, broń, futra, łodzie, samochody) CŁO opłata pobierana przez państwo w związku z przemieszczaniem towarów przez granicę celną RYNEK PRACY(= podaż siły roboczej + popęd na pracę) rodzaj rynku ekonomicznego, na którym rozgrywają się wszelkie procesy dotyczące zatrudnienia i bezrobocia. BEZROBOCIE jest zjawiskiem społecznym polegającym na tym, że część ludzi zdolnych do pracy i deklarujących chęć jej podjęcia nie znajduje faktycznego zatrudnienia z różnych powodów. RODZAJE: 1)KONIUNKTURALNE(spowodowane spadkiem produkcji i zmniejszonym popytem na towary i usługi 2)STRUKTURALNE(związane ze zmianami w strukturze gospodarki, jej niektóre gałęzie są nienowoczesne. Potrzebni są wtedy ludzie o wysokich kwalifikacjach.) 3)SEZONOWE(jest uwarunkowane zmianami klimatycznymi i występuje w zakładach pracy sezonowej np. budownictwo, rolnictwo, turystyka)4)FRYKCYJNE(przejściowe - niedopasowanie wolnych miejsc pracy do wolnej siły roboczej) KONIUNKTURA(łac. - coniunctura) - splot okoliczności wywierający znaczny, głównie pozytywny, wpływ na warunki ekonomiczne. TRANSFORMACJA inaczej: przemiana, przeobrażenie, przekształcenie np. gospodarki centralnie zarządzanej w rynkową
1989 koniec rządów komunistycznych w Polsce. Początek nowych refom
4 i 18 VI wybory parlamentarne(opozycja reprezentowana przez Komitet Obywatelski, utworzony przez „NSZZ Solidarność”
3-4 VII pierwsze wolne wybory
VIII powołanie nowego rządu TADEUSZ MAZOWIECKI - premier LESZEK BALCEROWICZ - wicepremier d.s. gospodarczych i minister finansów
GOSPODARKA CENTRALNIE ZARZĄDZANA(nakazowo-rozdzielcza1948-89) Podstawą tej gospodarki była własność państwowa. Państwa opracowywało plany gospodarcze. Określało w nich rodzaj, wielkość i cenę produkowanych dóbr. Samodzielność przedsiębiorstw była bardzo ograniczona. Otrzymywały one gotowy plan i były rozliczane z jego wykonania, sprzedanej produkcji i zysku. Była to gospodarka mało efektywna. Nie wykorzystywano ludzkiego wysiłku i środków produkcji. Był ciągły niedobór towarów i usług. Narastało niezadowolenie. Miały miejsce strajki i manifestacje. INDEKSACJA(łac. Index - wskaźnik) sposób podnoszenia płac według przyjętego wskaźnika OBRADY OKRĄGŁĘGO STOŁU utworzenie Senatu; parytetowe wybory do Sejmu; utworzenie urzędu Prezydenta PRL; zmiana Prawa o stowarzyszeniach; przyjęcie "Stanowiska w sprawie polityki społecznej i gospodarczej oraz reform systemowych" jednak bez większych konkretów w sprawie reform gospodarczych.
PLAN BALCEROWICZA(przyjęty przez sejm w XII 89r., zrealizowany 01. 1990r.) składał się z programu stabilizacji i zmian systemowych. PROGRAM STABILIZACJI Głównym jego celem było opanowanie hiperinflacji i przywrócenie równowagi rynkowej. Wprowadzono ograniczenia:1)rygorystyczna polityka budżetowa(wzmocniono dyscyplinę egzekwowania dochodów i oszczędne administrowanie wydatkami) Ograniczenie ulg podatkowych i dopłat do eksportu 2)wysokie oprocentowanie kredytów bankowych oraz częściowa rewaloryzacja ich oszczędności 3)niska stopa inflacji płac 4)wewnętrzna wymienność $ i stabilizacja jego kursu w stosunku do złotego 5)wprowadzono podatek od wzrostu płac 6)uwolnienie cen towarów(prąd, węgiel, gaz, bilety) PROGRAM ZMIAN SYSTEMOWYCH(zapowiadał): 1)prywatyzacja i reprywatyzacja 2)zorganizowanie rynków papierów wartościowych i reformacja systemu bankowego 3)wprowadzenie swobody cen i zniesienie reglamentacji produktów 4)otworzenie gospodarki na świat i liberalizacja ceł 5)utworzenie rynku pracy REZULTAT: równowaga na rynku towarów, zrównoważenie budżetu państwa, rozwój prywatnej przedsiębiorczości, zahamowanie wzrostu inflacji PRYWATYZACJA akt przekazania prywatnemu właścicielowi państwowego mienia. PRYWATYZACJA BEZPOŚREDNIA rodzaj prywatyzacji, stosowany przy likwidacji małych i średnich przedsiębiorstw państwowych, głównie znajdujących się w złej sytuacji finansowej lub kondycji rynkowej, a zachodzące w nich zmiany własnościowe bardzo szybko wpływają na funkcjonowanie całego regionu. PRYWATYZACJA POŚREDNIA(KAPITAŁOWA) Polega na przekształceniu przedsiębiorstwa państwowego w spółkę prawa handlowego, w której jedynym właścicielem całego pakietu akcji (w przypadku spółki akcyjnej) lub udziałów (w przypadku spółki z ograniczoną odpowiedzialnością) pozostaje Skarb Państwa. Ten proces nazywa się komercjalizacją.Następnym etapem jest sprzedaż akcji lub udziałów jednoosobowej spółki Skarbu Państwa osobom trzecim. Ten proces nazywa się prywatyzacją właściwą. REPRYWATYZACJA proces polegający na zwrocie uprzednim właścicielom (ich następcom prawnym) mienia przejętego przez państwo w drodze nacjonalizacji lub wywłaszczenia .SYSTEM BANKÓW W POLSCE(państwowe, spółdzielcze, prywatne) NBP jest niezależny od rządu, a jego pracą kieruje SŁAWOMIR SZCZYPEK i Rada Polityki Pieniężnej. NBP ODPOWIADA ZA: politykę pieniężną państwa, decyduje o emisji pieniędzy i ich obiegu, wpływa na wys. Stop %, pełni nadzór nad działalnością wszystkich banków. GEIŁDA w IV 1991r(50l)otwarto w Wa-wie giełdę papierów wartościowych.(S.A.) Jej akcjonariuszami są: skarb państwa, banki i biura maklerskie. ZASADY JEJ FUNKCJONOWANIA ustala komisja papierów wartościowych. PODATEK przymusowe i bezzwrotne świadczenie pieniężne nałożone przez państwo lub organ samorządu lokalnego na podatnika(osoba fizyczna, prawna, przedsiębiorstwo) RODZAJE:1)BEZPOŚREDNIE: a)DOCHODOWE(fiz. PIT i praw. CIT) b)MAJĄTKOWE(rolny, leśny, od spadków i darowizn; nieruchomości; środków transportu; psa) 2)POŚREDNIE(konsumpcyjne) od towarów i usług VAT, akcyza, cło STAWKI I PROGI PIT a)za 2008 19, 30, 40%(1, 2, 3 próg) b)od 01.01.2009 18 i 30% STAWKI VAT: 22,7,0% AKCYZA podatek pośredni wliczony w cenę niektórych towarów (benzyna, papierosy, alkohole, broń, futra, łodzie, samochody) CŁO opłata pobierana przez państwo w związku z przemieszczaniem towarów przez granicę celną RYNEK PRACY(= podaż siły roboczej + popęd na pracę) rodzaj rynku ekonomicznego, na którym rozgrywają się wszelkie procesy dotyczące zatrudnienia i bezrobocia. BEZROBOCIE jest zjawiskiem społecznym polegającym na tym, że część ludzi zdolnych do pracy i deklarujących chęć jej podjęcia nie znajduje faktycznego zatrudnienia z różnych powodów. RODZAJE: 1)KONIUNKTURALNE(spowodowane spadkiem produkcji i zmniejszonym popytem na towary i usługi 2)STRUKTURALNE(związane ze zmianami w strukturze gospodarki, jej niektóre gałęzie są nienowoczesne. Potrzebni są wtedy ludzie o wysokich kwalifikacjach.) 3)SEZONOWE(jest uwarunkowane zmianami klimatycznymi i występuje w zakładach pracy sezonowej np. budownictwo, rolnictwo, turystyka)4)FRYKCYJNE(przejściowe - niedopasowanie wolnych miejsc pracy do wolnej siły roboczej) KONIUNKTURA(łac. - coniunctura) - splot okoliczności wywierający znaczny, głównie pozytywny, wpływ na warunki ekonomiczne. TRANSFORMACJA inaczej: przemiana, przeobrażenie, przekształcenie np. gospodarki centralnie zarządzanej w rynkową
1989 koniec rządów komunistycznych w Polsce. Początek nowych refom
4 i 18 VI wybory parlamentarne(opozycja reprezentowana przez Komitet Obywatelski, utworzony przez „NSZZ Solidarność”
3-4 VII pierwsze wolne wybory
VIII powołanie nowego rządu TADEUSZ MAZOWIECKI - premier LESZEK BALCEROWICZ - wicepremier d.s. gospodarczych i minister finansów
GOSPODARKA CENTRALNIE ZARZĄDZANA(nakazowo-rozdzielcza1948-89) Podstawą tej gospodarki była własność państwowa. Państwa opracowywało plany gospodarcze. Określało w nich rodzaj, wielkość i cenę produkowanych dóbr. Samodzielność przedsiębiorstw była bardzo ograniczona. Otrzymywały one gotowy plan i były rozliczane z jego wykonania, sprzedanej produkcji i zysku. Była to gospodarka mało efektywna. Nie wykorzystywano ludzkiego wysiłku i środków produkcji. Był ciągły niedobór towarów i usług. Narastało niezadowolenie. Miały miejsce strajki i manifestacje. INDEKSACJA(łac. Index - wskaźnik) sposób podnoszenia płac według przyjętego wskaźnika OBRADY OKRĄGŁĘGO STOŁU utworzenie Senatu; parytetowe wybory do Sejmu; utworzenie urzędu Prezydenta PRL; zmiana Prawa o stowarzyszeniach; przyjęcie "Stanowiska w sprawie polityki społecznej i gospodarczej oraz reform systemowych" jednak bez większych konkretów w sprawie reform gospodarczych.
PLAN BALCEROWICZA(przyjęty przez sejm w XII 89r., zrealizowany 01. 1990r.) składał się z programu stabilizacji i zmian systemowych. PROGRAM STABILIZACJI Głównym jego celem było opanowanie hiperinflacji i przywrócenie równowagi rynkowej. Wprowadzono ograniczenia:1)rygorystyczna polityka budżetowa(wzmocniono dyscyplinę egzekwowania dochodów i oszczędne administrowanie wydatkami) Ograniczenie ulg podatkowych i dopłat do eksportu 2)wysokie oprocentowanie kredytów bankowych oraz częściowa rewaloryzacja ich oszczędności 3)niska stopa inflacji płac 4)wewnętrzna wymienność $ i stabilizacja jego kursu w stosunku do złotego 5)wprowadzono podatek od wzrostu płac 6)uwolnienie cen towarów(prąd, węgiel, gaz, bilety) PROGRAM ZMIAN SYSTEMOWYCH(zapowiadał): 1)prywatyzacja i reprywatyzacja 2)zorganizowanie rynków papierów wartościowych i reformacja systemu bankowego 3)wprowadzenie swobody cen i zniesienie reglamentacji produktów 4)otworzenie gospodarki na świat i liberalizacja ceł 5)utworzenie rynku pracy REZULTAT: równowaga na rynku towarów, zrównoważenie budżetu państwa, rozwój prywatnej przedsiębiorczości, zahamowanie wzrostu inflacji PRYWATYZACJA akt przekazania prywatnemu właścicielowi państwowego mienia. PRYWATYZACJA BEZPOŚREDNIA rodzaj prywatyzacji, stosowany przy likwidacji małych i średnich przedsiębiorstw państwowych, głównie znajdujących się w złej sytuacji finansowej lub kondycji rynkowej, a zachodzące w nich zmiany własnościowe bardzo szybko wpływają na funkcjonowanie całego regionu. PRYWATYZACJA POŚREDNIA(KAPITAŁOWA) Polega na przekształceniu przedsiębiorstwa państwowego w spółkę prawa handlowego, w której jedynym właścicielem całego pakietu akcji (w przypadku spółki akcyjnej) lub udziałów (w przypadku spółki z ograniczoną odpowiedzialnością) pozostaje Skarb Państwa. Ten proces nazywa się komercjalizacją.Następnym etapem jest sprzedaż akcji lub udziałów jednoosobowej spółki Skarbu Państwa osobom trzecim. Ten proces nazywa się prywatyzacją właściwą. REPRYWATYZACJA proces polegający na zwrocie uprzednim właścicielom (ich następcom prawnym) mienia przejętego przez państwo w drodze nacjonalizacji lub wywłaszczenia .SYSTEM BANKÓW W POLSCE(państwowe, spółdzielcze, prywatne) NBP jest niezależny od rządu, a jego pracą kieruje SŁAWOMIR SZCZYPEK i Rada Polityki Pieniężnej. NBP ODPOWIADA ZA: politykę pieniężną państwa, decyduje o emisji pieniędzy i ich obiegu, wpływa na wys. Stop %, pełni nadzór nad działalnością wszystkich banków. GEIŁDA w IV 1991r(50l)otwarto w Wa-wie giełdę papierów wartościowych.(S.A.) Jej akcjonariuszami są: skarb państwa, banki i biura maklerskie. ZASADY JEJ FUNKCJONOWANIA ustala komisja papierów wartościowych. PODATEK przymusowe i bezzwrotne świadczenie pieniężne nałożone przez państwo lub organ samorządu lokalnego na podatnika(osoba fizyczna, prawna, przedsiębiorstwo) RODZAJE:1)BEZPOŚREDNIE: a)DOCHODOWE(fiz. PIT i praw. CIT) b)MAJĄTKOWE(rolny, leśny, od spadków i darowizn; nieruchomości; środków transportu; psa) 2)POŚREDNIE(konsumpcyjne) od towarów i usług VAT, akcyza, cło STAWKI I PROGI PIT a)za 2008 19, 30, 40%(1, 2, 3 próg) b)od 01.01.2009 18 i 30% STAWKI VAT: 22,7,0% AKCYZA podatek pośredni wliczony w cenę niektórych towarów (benzyna, papierosy, alkohole, broń, futra, łodzie, samochody) CŁO opłata pobierana przez państwo w związku z przemieszczaniem towarów przez granicę celną RYNEK PRACY(= podaż siły roboczej + popęd na pracę) rodzaj rynku ekonomicznego, na którym rozgrywają się wszelkie procesy dotyczące zatrudnienia i bezrobocia. BEZROBOCIE jest zjawiskiem społecznym polegającym na tym, że część ludzi zdolnych do pracy i deklarujących chęć jej podjęcia nie znajduje faktycznego zatrudnienia z różnych powodów. RODZAJE: 1)KONIUNKTURALNE(spowodowane spadkiem produkcji i zmniejszonym popytem na towary i usługi 2)STRUKTURALNE(związane ze zmianami w strukturze gospodarki, jej niektóre gałęzie są nienowoczesne. Potrzebni są wtedy ludzie o wysokich kwalifikacjach.) 3)SEZONOWE(jest uwarunkowane zmianami klimatycznymi i występuje w zakładach pracy sezonowej np. budownictwo, rolnictwo, turystyka)4)FRYKCYJNE(przejściowe - niedopasowanie wolnych miejsc pracy do wolnej siły roboczej) KONIUNKTURA(łac. - coniunctura) - splot okoliczności wywierający znaczny, głównie pozytywny, wpływ na warunki ekonomiczne. TRANSFORMACJA inaczej: przemiana, przeobrażenie, przekształcenie np. gospodarki centralnie zarządzanej w rynkową
1989 koniec rządów komunistycznych w Polsce. Początek nowych refom
4 i 18 VI wybory parlamentarne(opozycja reprezentowana przez Komitet Obywatelski, utworzony przez „NSZZ Solidarność”
3-4 VII pierwsze wolne wybory
VIII powołanie nowego rządu TADEUSZ MAZOWIECKI - premier LESZEK BALCEROWICZ - wicepremier d.s. gospodarczych i minister finansów
GOSPODARKA CENTRALNIE ZARZĄDZANA(nakazowo-rozdzielcza1948-89) Podstawą tej gospodarki była własność państwowa. Państwa opracowywało plany gospodarcze. Określało w nich rodzaj, wielkość i cenę produkowanych dóbr. Samodzielność przedsiębiorstw była bardzo ograniczona. Otrzymywały one gotowy plan i były rozliczane z jego wykonania, sprzedanej produkcji i zysku. Była to gospodarka mało efektywna. Nie wykorzystywano ludzkiego wysiłku i środków produkcji. Był ciągły niedobór towarów i usług. Narastało niezadowolenie. Miały miejsce strajki i manifestacje. INDEKSACJA(łac. Index - wskaźnik) sposób podnoszenia płac według przyjętego wskaźnika OBRADY OKRĄGŁĘGO STOŁU utworzenie Senatu; parytetowe wybory do Sejmu; utworzenie urzędu Prezydenta PRL; zmiana Prawa o stowarzyszeniach; przyjęcie "Stanowiska w sprawie polityki społecznej i gospodarczej oraz reform systemowych" jednak bez większych konkretów w sprawie reform gospodarczych.
PLAN BALCEROWICZA(przyjęty przez sejm w XII 89r., zrealizowany 01. 1990r.) składał się z programu stabilizacji i zmian systemowych. PROGRAM STABILIZACJI Głównym jego celem było opanowanie hiperinflacji i przywrócenie równowagi rynkowej. Wprowadzono ograniczenia:1)rygorystyczna polityka budżetowa(wzmocniono dyscyplinę egzekwowania dochodów i oszczędne administrowanie wydatkami) Ograniczenie ulg podatkowych i dopłat do eksportu 2)wysokie oprocentowanie kredytów bankowych oraz częściowa rewaloryzacja ich oszczędności 3)niska stopa inflacji płac 4)wewnętrzna wymienność $ i stabilizacja jego kursu w stosunku do złotego 5)wprowadzono podatek od wzrostu płac 6)uwolnienie cen towarów(prąd, węgiel, gaz, bilety) PROGRAM ZMIAN SYSTEMOWYCH(zapowiadał): 1)prywatyzacja i reprywatyzacja 2)zorganizowanie rynków papierów wartościowych i reformacja systemu bankowego 3)wprowadzenie swobody cen i zniesienie reglamentacji produktów 4)otworzenie gospodarki na świat i liberalizacja ceł 5)utworzenie rynku pracy REZULTAT: równowaga na rynku towarów, zrównoważenie budżetu państwa, rozwój prywatnej przedsiębiorczości, zahamowanie wzrostu inflacji PRYWATYZACJA akt przekazania prywatnemu właścicielowi państwowego mienia. PRYWATYZACJA BEZPOŚREDNIA rodzaj prywatyzacji, stosowany przy likwidacji małych i średnich przedsiębiorstw państwowych, głównie znajdujących się w złej sytuacji finansowej lub kondycji rynkowej, a zachodzące w nich zmiany własnościowe bardzo szybko wpływają na funkcjonowanie całego regionu. PRYWATYZACJA POŚREDNIA(KAPITAŁOWA) Polega na przekształceniu przedsiębiorstwa państwowego w spółkę prawa handlowego, w której jedynym właścicielem całego pakietu akcji (w przypadku spółki akcyjnej) lub udziałów (w przypadku spółki z ograniczoną odpowiedzialnością) pozostaje Skarb Państwa. Ten proces nazywa się komercjalizacją.Następnym etapem jest sprzedaż akcji lub udziałów jednoosobowej spółki Skarbu Państwa osobom trzecim. Ten proces nazywa się prywatyzacją właściwą. REPRYWATYZACJA proces polegający na zwrocie uprzednim właścicielom (ich następcom prawnym) mienia przejętego przez państwo w drodze nacjonalizacji lub wywłaszczenia .SYSTEM BANKÓW W POLSCE(państwowe, spółdzielcze, prywatne) NBP jest niezależny od rządu, a jego pracą kieruje SŁAWOMIR SZCZYPEK i Rada Polityki Pieniężnej. NBP ODPOWIADA ZA: politykę pieniężną państwa, decyduje o emisji pieniędzy i ich obiegu, wpływa na wys. Stop %, pełni nadzór nad działalnością wszystkich banków. GEIŁDA w IV 1991r(50l)otwarto w Wa-wie giełdę papierów wartościowych.(S.A.) Jej akcjonariuszami są: skarb państwa, banki i biura maklerskie. ZASADY JEJ FUNKCJONOWANIA ustala komisja papierów wartościowych. PODATEK przymusowe i bezzwrotne świadczenie pieniężne nałożone przez państwo lub organ samorządu lokalnego na podatnika(osoba fizyczna, prawna, przedsiębiorstwo) RODZAJE:1)BEZPOŚREDNIE: a)DOCHODOWE(fiz. PIT i praw. CIT) b)MAJĄTKOWE(rolny, leśny, od spadków i darowizn; nieruchomości; środków transportu; psa) 2)POŚREDNIE(konsumpcyjne) od towarów i usług VAT, akcyza, cło STAWKI I PROGI PIT a)za 2008 19, 30, 40%(1, 2, 3 próg) b)od 01.01.2009 18 i 30% STAWKI VAT: 22,7,0% AKCYZA podatek pośredni wliczony w cenę niektórych towarów (benzyna, papierosy, alkohole, broń, futra, łodzie, samochody) CŁO opłata pobierana przez państwo w związku z przemieszczaniem towarów przez granicę celną RYNEK PRACY(= podaż siły roboczej + popęd na pracę) rodzaj rynku ekonomicznego, na którym rozgrywają się wszelkie procesy dotyczące zatrudnienia i bezrobocia. BEZROBOCIE jest zjawiskiem społecznym polegającym na tym, że część ludzi zdolnych do pracy i deklarujących chęć jej podjęcia nie znajduje faktycznego zatrudnienia z różnych powodów. RODZAJE: 1)KONIUNKTURALNE(spowodowane spadkiem produkcji i zmniejszonym popytem na towary i usługi 2)STRUKTURALNE(związane ze zmianami w strukturze gospodarki, jej niektóre gałęzie są nienowoczesne. Potrzebni są wtedy ludzie o wysokich kwalifikacjach.) 3)SEZONOWE(jest uwarunkowane zmianami klimatycznymi i występuje w zakładach pracy sezonowej np. budownictwo, rolnictwo, turystyka)4)FRYKCYJNE(przejściowe - niedopasowanie wolnych miejsc pracy do wolnej siły roboczej) KONIUNKTURA(łac. - coniunctura) - splot okoliczności wywierający znaczny, głównie pozytywny, wpływ na warunki ekonomiczne. TRANSFORMACJA inaczej: przemiana, przeobrażenie, przekształcenie np. gospodarki centralnie zarządzanej w rynkową
1989 koniec rządów komunistycznych w Polsce. Początek nowych refom
4 i 18 VI wybory parlamentarne(opozycja reprezentowana przez Komitet Obywatelski, utworzony przez „NSZZ Solidarność”
3-4 VII pierwsze wolne wybory
VIII powołanie nowego rządu TADEUSZ MAZOWIECKI - premier LESZEK BALCEROWICZ - wicepremier d.s. gospodarczych i minister finansów
GOSPODARKA CENTRALNIE ZARZĄDZANA(nakazowo-rozdzielcza1948-89) Podstawą tej gospodarki była własność państwowa. Państwa opracowywało plany gospodarcze. Określało w nich rodzaj, wielkość i cenę produkowanych dóbr. Samodzielność przedsiębiorstw była bardzo ograniczona. Otrzymywały one gotowy plan i były rozliczane z jego wykonania, sprzedanej produkcji i zysku. Była to gospodarka mało efektywna. Nie wykorzystywano ludzkiego wysiłku i środków produkcji. Był ciągły niedobór towarów i usług. Narastało niezadowolenie. Miały miejsce strajki i manifestacje. INDEKSACJA(łac. Index - wskaźnik) sposób podnoszenia płac według przyjętego wskaźnika OBRADY OKRĄGŁĘGO STOŁU utworzenie Senatu; parytetowe wybory do Sejmu; utworzenie urzędu Prezydenta PRL; zmiana Prawa o stowarzyszeniach; przyjęcie "Stanowiska w sprawie polityki społecznej i gospodarczej oraz reform systemowych" jednak bez większych konkretów w sprawie reform gospodarczych.
PLAN BALCEROWICZA(przyjęty przez sejm w XII 89r., zrealizowany 01. 1990r.) składał się z programu stabilizacji i zmian systemowych. PROGRAM STABILIZACJI Głównym jego celem było opanowanie hiperinflacji i przywrócenie równowagi rynkowej. Wprowadzono ograniczenia:1)rygorystyczna polityka budżetowa(wzmocniono dyscyplinę egzekwowania dochodów i oszczędne administrowanie wydatkami) Ograniczenie ulg podatkowych i dopłat do eksportu 2)wysokie oprocentowanie kredytów bankowych oraz częściowa rewaloryzacja ich oszczędności 3)niska stopa inflacji płac 4)wewnętrzna wymienność $ i stabilizacja jego kursu w stosunku do złotego 5)wprowadzono podatek od wzrostu płac 6)uwolnienie cen towarów(prąd, węgiel, gaz, bilety) PROGRAM ZMIAN SYSTEMOWYCH(zapowiadał): 1)prywatyzacja i reprywatyzacja 2)zorganizowanie rynków papierów wartościowych i reformacja systemu bankowego 3)wprowadzenie swobody cen i zniesienie reglamentacji produktów 4)otworzenie gospodarki na świat i liberalizacja ceł 5)utworzenie rynku pracy REZULTAT: równowaga na rynku towarów, zrównoważenie budżetu państwa, rozwój prywatnej przedsiębiorczości, zahamowanie wzrostu inflacji PRYWATYZACJA akt przekazania prywatnemu właścicielowi państwowego mienia. PRYWATYZACJA BEZPOŚREDNIA rodzaj prywatyzacji, stosowany przy likwidacji małych i średnich przedsiębiorstw państwowych, głównie znajdujących się w złej sytuacji finansowej lub kondycji rynkowej, a zachodzące w nich zmiany własnościowe bardzo szybko wpływają na funkcjonowanie całego regionu. PRYWATYZACJA POŚREDNIA(KAPITAŁOWA) Polega na przekształceniu przedsiębiorstwa państwowego w spółkę prawa handlowego, w której jedynym właścicielem całego pakietu akcji (w przypadku spółki akcyjnej) lub udziałów (w przypadku spółki z ograniczoną odpowiedzialnością) pozostaje Skarb Państwa. Ten proces nazywa się komercjalizacją.Następnym etapem jest sprzedaż akcji lub udziałów jednoosobowej spółki Skarbu Państwa osobom trzecim. Ten proces nazywa się prywatyzacją właściwą. REPRYWATYZACJA proces polegający na zwrocie uprzednim właścicielom (ich następcom prawnym) mienia przejętego przez państwo w drodze nacjonalizacji lub wywłaszczenia .SYSTEM BANKÓW W POLSCE(państwowe, spółdzielcze, prywatne) NBP jest niezależny od rządu, a jego pracą kieruje SŁAWOMIR SZCZYPEK i Rada Polityki Pieniężnej. NBP ODPOWIADA ZA: politykę pieniężną państwa, decyduje o emisji pieniędzy i ich obiegu, wpływa na wys. Stop %, pełni nadzór nad działalnością wszystkich banków. GEIŁDA w IV 1991r(50l)otwarto w Wa-wie giełdę papierów wartościowych.(S.A.) Jej akcjonariuszami są: skarb państwa, banki i biura maklerskie. ZASADY JEJ FUNKCJONOWANIA ustala komisja papierów wartościowych. PODATEK przymusowe i bezzwrotne świadczenie pieniężne nałożone przez państwo lub organ samorządu lokalnego na podatnika(osoba fizyczna, prawna, przedsiębiorstwo) RODZAJE:1)BEZPOŚREDNIE: a)DOCHODOWE(fiz. PIT i praw. CIT) b)MAJĄTKOWE(rolny, leśny, od spadków i darowizn; nieruchomości; środków transportu; psa) 2)POŚREDNIE(konsumpcyjne) od towarów i usług VAT, akcyza, cło STAWKI I PROGI PIT a)za 2008 19, 30, 40%(1, 2, 3 próg) b)od 01.01.2009 18 i 30% STAWKI VAT: 22,7,0% AKCYZA podatek pośredni wliczony w cenę niektórych towarów (benzyna, papierosy, alkohole, broń, futra, łodzie, samochody) CŁO opłata pobierana przez państwo w związku z przemieszczaniem towarów przez granicę celną RYNEK PRACY(= podaż siły roboczej + popęd na pracę) rodzaj rynku ekonomicznego, na którym rozgrywają się wszelkie procesy dotyczące zatrudnienia i bezrobocia. BEZROBOCIE jest zjawiskiem społecznym polegającym na tym, że część ludzi zdolnych do pracy i deklarujących chęć jej podjęcia nie znajduje faktycznego zatrudnienia z różnych powodów. RODZAJE: 1)KONIUNKTURALNE(spowodowane spadkiem produkcji i zmniejszonym popytem na towary i usługi 2)STRUKTURALNE(związane ze zmianami w strukturze gospodarki, jej niektóre gałęzie są nienowoczesne. Potrzebni są wtedy ludzie o wysokich kwalifikacjach.) 3)SEZONOWE(jest uwarunkowane zmianami klimatycznymi i występuje w zakładach pracy sezonowej np. budownictwo, rolnictwo, turystyka)4)FRYKCYJNE(przejściowe - niedopasowanie wolnych miejsc pracy do wolnej siły roboczej) KONIUNKTURA(łac. - coniunctura) - splot okoliczności wywierający znaczny, głównie pozytywny, wpływ na warunki ekonomiczne. TRANSFORMACJA inaczej: przemiana, przeobrażenie, przekształcenie np. gospodarki centralnie zarządzanej w rynkową
1989 koniec rządów komunistycznych w Polsce. Początek nowych refom
4 i 18 VI wybory parlamentarne(opozycja reprezentowana przez Komitet Obywatelski, utworzony przez „NSZZ Solidarność”
3-4 VII pierwsze wolne wybory
VIII powołanie nowego rządu TADEUSZ MAZOWIECKI - premier LESZEK BALCEROWICZ - wicepremier d.s. gospodarczych i minister finansów
GOSPODARKA CENTRALNIE ZARZĄDZANA(nakazowo-rozdzielcza1948-89) Podstawą tej gospodarki była własność państwowa. Państwa opracowywało plany gospodarcze. Określało w nich rodzaj, wielkość i cenę produkowanych dóbr. Samodzielność przedsiębiorstw była bardzo ograniczona. Otrzymywały one gotowy plan i były rozliczane z jego wykonania, sprzedanej produkcji i zysku. Była to gospodarka mało efektywna. Nie wykorzystywano ludzkiego wysiłku i środków produkcji. Był ciągły niedobór towarów i usług. Narastało niezadowolenie. Miały miejsce strajki i manifestacje. INDEKSACJA(łac. Index - wskaźnik) sposób podnoszenia płac według przyjętego wskaźnika OBRADY OKRĄGŁĘGO STOŁU utworzenie Senatu; parytetowe wybory do Sejmu; utworzenie urzędu Prezydenta PRL; zmiana Prawa o stowarzyszeniach; przyjęcie "Stanowiska w sprawie polityki społecznej i gospodarczej oraz reform systemowych" jednak bez większych konkretów w sprawie reform gospodarczych.
PLAN BALCEROWICZA(przyjęty przez sejm w XII 89r., zrealizowany 01. 1990r.) składał się z programu stabilizacji i zmian systemowych. PROGRAM STABILIZACJI Głównym jego celem było opanowanie hiperinflacji i przywrócenie równowagi rynkowej. Wprowadzono ograniczenia:1)rygorystyczna polityka budżetowa(wzmocniono dyscyplinę egzekwowania dochodów i oszczędne administrowanie wydatkami) Ograniczenie ulg podatkowych i dopłat do eksportu 2)wysokie oprocentowanie kredytów bankowych oraz częściowa rewaloryzacja ich oszczędności 3)niska stopa inflacji płac 4)wewnętrzna wymienność $ i stabilizacja jego kursu w stosunku do złotego 5)wprowadzono podatek od wzrostu płac 6)uwolnienie cen towarów(prąd, węgiel, gaz, bilety) PROGRAM ZMIAN SYSTEMOWYCH(zapowiadał): 1)prywatyzacja i reprywatyzacja 2)zorganizowanie rynków papierów wartościowych i reformacja systemu bankowego 3)wprowadzenie swobody cen i zniesienie reglamentacji produktów 4)otworzenie gospodarki na świat i liberalizacja ceł 5)utworzenie rynku pracy REZULTAT: równowaga na rynku towarów, zrównoważenie budżetu państwa, rozwój prywatnej przedsiębiorczości, zahamowanie wzrostu inflacji PRYWATYZACJA akt przekazania prywatnemu właścicielowi państwowego mienia. PRYWATYZACJA BEZPOŚREDNIA rodzaj prywatyzacji, stosowany przy likwidacji małych i średnich przedsiębiorstw państwowych, głównie znajdujących się w złej sytuacji finansowej lub kondycji rynkowej, a zachodzące w nich zmiany własnościowe bardzo szybko wpływają na funkcjonowanie całego regionu. PRYWATYZACJA POŚREDNIA(KAPITAŁOWA) Polega na przekształceniu przedsiębiorstwa państwowego w spółkę prawa handlowego, w której jedynym właścicielem całego pakietu akcji (w przypadku spółki akcyjnej) lub udziałów (w przypadku spółki z ograniczoną odpowiedzialnością) pozostaje Skarb Państwa. Ten proces nazywa się komercjalizacją.Następnym etapem jest sprzedaż akcji lub udziałów jednoosobowej spółki Skarbu Państwa osobom trzecim. Ten proces nazywa się prywatyzacją właściwą. REPRYWATYZACJA proces polegający na zwrocie uprzednim właścicielom (ich następcom prawnym) mienia przejętego przez państwo w drodze nacjonalizacji lub wywłaszczenia .SYSTEM BANKÓW W POLSCE(państwowe, spółdzielcze, prywatne) NBP jest niezależny od rządu, a jego pracą kieruje SŁAWOMIR SZCZYPEK i Rada Polityki Pieniężnej. NBP ODPOWIADA ZA: politykę pieniężną państwa, decyduje o emisji pieniędzy i ich obiegu, wpływa na wys. Stop %, pełni nadzór nad działalnością wszystkich banków. GEIŁDA w IV 1991r(50l)otwarto w Wa-wie giełdę papierów wartościowych.(S.A.) Jej akcjonariuszami są: skarb państwa, banki i biura maklerskie. ZASADY JEJ FUNKCJONOWANIA ustala komisja papierów wartościowych. PODATEK przymusowe i bezzwrotne świadczenie pieniężne nałożone przez państwo lub organ samorządu lokalnego na podatnika(osoba fizyczna, prawna, przedsiębiorstwo) RODZAJE:1)BEZPOŚREDNIE: a)DOCHODOWE(fiz. PIT i praw. CIT) b)MAJĄTKOWE(rolny, leśny, od spadków i darowizn; nieruchomości; środków transportu; psa) 2)POŚREDNIE(konsumpcyjne) od towarów i usług VAT, akcyza, cło STAWKI I PROGI PIT a)za 2008 19, 30, 40%(1, 2, 3 próg) b)od 01.01.2009 18 i 30% STAWKI VAT: 22,7,0% AKCYZA podatek pośredni wliczony w cenę niektórych towarów (benzyna, papierosy, alkohole, broń, futra, łodzie, samochody) CŁO opłata pobierana przez państwo w związku z przemieszczaniem towarów przez granicę celną RYNEK PRACY(= podaż siły roboczej + popęd na pracę) rodzaj rynku ekonomicznego, na którym rozgrywają się wszelkie procesy dotyczące zatrudnienia i bezrobocia. BEZROBOCIE jest zjawiskiem społecznym polegającym na tym, że część ludzi zdolnych do pracy i deklarujących chęć jej podjęcia nie znajduje faktycznego zatrudnienia z różnych powodów. RODZAJE: 1)KONIUNKTURALNE(spowodowane spadkiem produkcji i zmniejszonym popytem na towary i usługi 2)STRUKTURALNE(związane ze zmianami w strukturze gospodarki, jej niektóre gałęzie są nienowoczesne. Potrzebni są wtedy ludzie o wysokich kwalifikacjach.) 3)SEZONOWE(jest uwarunkowane zmianami klimatycznymi i występuje w zakładach pracy sezonowej np. budownictwo, rolnictwo, turystyka)4)FRYKCYJNE(przejściowe - niedopasowanie wolnych miejsc pracy do wolnej siły roboczej) KONIUNKTURA(łac. - coniunctura) - splot okoliczności wywierający znaczny, głównie pozytywny, wpływ na warunki ekonomiczne. TRANSFORMACJA inaczej: przemiana, przeobrażenie, przekształcenie np. gospodarki centralnie zarządzanej w rynkową
1989 koniec rządów komunistycznych w Polsce. Początek nowych refom
4 i 18 VI wybory parlamentarne(opozycja reprezentowana przez Komitet Obywatelski, utworzony przez „NSZZ Solidarność”
3-4 VII pierwsze wolne wybory
VIII powołanie nowego rządu TADEUSZ MAZOWIECKI - premier LESZEK BALCEROWICZ - wicepremier d.s. gospodarczych i minister finansów
GOSPODARKA CENTRALNIE ZARZĄDZANA(nakazowo-rozdzielcza1948-89) Podstawą tej gospodarki była własność państwowa. Państwa opracowywało plany gospodarcze. Określało w nich rodzaj, wielkość i cenę produkowanych dóbr. Samodzielność przedsiębiorstw była bardzo ograniczona. Otrzymywały one gotowy plan i były rozliczane z jego wykonania, sprzedanej produkcji i zysku. Była to gospodarka mało efektywna. Nie wykorzystywano ludzkiego wysiłku i środków produkcji. Był ciągły niedobór towarów i usług. Narastało niezadowolenie. Miały miejsce strajki i manifestacje. INDEKSACJA(łac. Index - wskaźnik) sposób podnoszenia płac według przyjętego wskaźnika OBRADY OKRĄGŁĘGO STOŁU utworzenie Senatu; parytetowe wybory do Sejmu; utworzenie urzędu Prezydenta PRL; zmiana Prawa o stowarzyszeniach; przyjęcie "Stanowiska w sprawie polityki społecznej i gospodarczej oraz reform systemowych" jednak bez większych konkretów w sprawie reform gospodarczych.
PLAN BALCEROWICZA(przyjęty przez sejm w XII 89r., zrealizowany 01. 1990r.) składał się z programu stabilizacji i zmian systemowych. PROGRAM STABILIZACJI Głównym jego celem było opanowanie hiperinflacji i przywrócenie równowagi rynkowej. Wprowadzono ograniczenia:1)rygorystyczna polityka budżetowa(wzmocniono dyscyplinę egzekwowania dochodów i oszczędne administrowanie wydatkami) Ograniczenie ulg podatkowych i dopłat do eksportu 2)wysokie oprocentowanie kredytów bankowych oraz częściowa rewaloryzacja ich oszczędności 3)niska stopa inflacji płac 4)wewnętrzna wymienność $ i stabilizacja jego kursu w stosunku do złotego 5)wprowadzono podatek od wzrostu płac 6)uwolnienie cen towarów(prąd, węgiel, gaz, bilety) PROGRAM ZMIAN SYSTEMOWYCH(zapowiadał): 1)prywatyzacja i reprywatyzacja 2)zorganizowanie rynków papierów wartościowych i reformacja systemu bankowego 3)wprowadzenie swobody cen i zniesienie reglamentacji produktów 4)otworzenie gospodarki na świat i liberalizacja ceł 5)utworzenie rynku pracy REZULTAT: równowaga na rynku towarów, zrównoważenie budżetu państwa, rozwój prywatnej przedsiębiorczości, zahamowanie wzrostu inflacji PRYWATYZACJA akt przekazania prywatnemu właścicielowi państwowego mienia. PRYWATYZACJA BEZPOŚREDNIA rodzaj prywatyzacji, stosowany przy likwidacji małych i średnich przedsiębiorstw państwowych, głównie znajdujących się w złej sytuacji finansowej lub kondycji rynkowej, a zachodzące w nich zmiany własnościowe bardzo szybko wpływają na funkcjonowanie całego regionu. PRYWATYZACJA POŚREDNIA(KAPITAŁOWA) Polega na przekształceniu przedsiębiorstwa państwowego w spółkę prawa handlowego, w której jedynym właścicielem całego pakietu akcji (w przypadku spółki akcyjnej) lub udziałów (w przypadku spółki z ograniczoną odpowiedzialnością) pozostaje Skarb Państwa. Ten proces nazywa się komercjalizacją.Następnym etapem jest sprzedaż akcji lub udziałów jednoosobowej spółki Skarbu Państwa osobom trzecim. Ten proces nazywa się prywatyzacją właściwą. REPRYWATYZACJA proces polegający na zwrocie uprzednim właścicielom (ich następcom prawnym) mienia przejętego przez państwo w drodze nacjonalizacji lub wywłaszczenia .SYSTEM BANKÓW W POLSCE(państwowe, spółdzielcze, prywatne) NBP jest niezależny od rządu, a jego pracą kieruje SŁAWOMIR SZCZYPEK i Rada Polityki Pieniężnej. NBP ODPOWIADA ZA: politykę pieniężną państwa, decyduje o emisji pieniędzy i ich obiegu, wpływa na wys. Stop %, pełni nadzór nad działalnością wszystkich banków. GEIŁDA w IV 1991r(50l)otwarto w Wa-wie giełdę papierów wartościowych.(S.A.) Jej akcjonariuszami są: skarb państwa, banki i biura maklerskie. ZASADY JEJ FUNKCJONOWANIA ustala komisja papierów wartościowych. PODATEK przymusowe i bezzwrotne świadczenie pieniężne nałożone przez państwo lub organ samorządu lokalnego na podatnika(osoba fizyczna, prawna, przedsiębiorstwo) RODZAJE:1)BEZPOŚREDNIE: a)DOCHODOWE(fiz. PIT i praw. CIT) b)MAJĄTKOWE(rolny, leśny, od spadków i darowizn; nieruchomości; środków transportu; psa) 2)POŚREDNIE(konsumpcyjne) od towarów i usług VAT, akcyza, cło STAWKI I PROGI PIT a)za 2008 19, 30, 40%(1, 2, 3 próg) b)od 01.01.2009 18 i 30% STAWKI VAT: 22,7,0% AKCYZA podatek pośredni wliczony w cenę niektórych towarów (benzyna, papierosy, alkohole, broń, futra, łodzie, samochody) CŁO opłata pobierana przez państwo w związku z przemieszczaniem towarów przez granicę celną RYNEK PRACY(= podaż siły roboczej + popęd na pracę) rodzaj rynku ekonomicznego, na którym rozgrywają się wszelkie procesy dotyczące zatrudnienia i bezrobocia. BEZROBOCIE jest zjawiskiem społecznym polegającym na tym, że część ludzi zdolnych do pracy i deklarujących chęć jej podjęcia nie znajduje faktycznego zatrudnienia z różnych powodów. RODZAJE: 1)KONIUNKTURALNE(spowodowane spadkiem produkcji i zmniejszonym popytem na towary i usługi 2)STRUKTURALNE(związane ze zmianami w strukturze gospodarki, jej niektóre gałęzie są nienowoczesne. Potrzebni są wtedy ludzie o wysokich kwalifikacjach.) 3)SEZONOWE(jest uwarunkowane zmianami klimatycznymi i występuje w zakładach pracy sezonowej np. budownictwo, rolnictwo, turystyka)4)FRYKCYJNE(przejściowe - niedopasowanie wolnych miejsc pracy do wolnej siły roboczej) KONIUNKTURA(łac. - coniunctura) - splot okoliczności wywierający znaczny, głównie pozytywny, wpływ na warunki ekonomiczne. TRANSFORMACJA inaczej: przemiana, przeobrażenie, przekształcenie np. gospodarki centralnie zarządzanej w rynkową
1989 koniec rządów komunistycznych w Polsce. Początek nowych refom
4 i 18 VI wybory parlamentarne(opozycja reprezentowana przez Komitet Obywatelski, utworzony przez „NSZZ Solidarność”
3-4 VII pierwsze wolne wybory
VIII powołanie nowego rządu TADEUSZ MAZOWIECKI - premier LESZEK BALCEROWICZ - wicepremier d.s. gospodarczych i minister finansów
GOSPODARKA CENTRALNIE ZARZĄDZANA(nakazowo-rozdzielcza1948-89) Podstawą tej gospodarki była własność państwowa. Państwa opracowywało plany gospodarcze. Określało w nich rodzaj, wielkość i cenę produkowanych dóbr. Samodzielność przedsiębiorstw była bardzo ograniczona. Otrzymywały one gotowy plan i były rozliczane z jego wykonania, sprzedanej produkcji i zysku. Była to gospodarka mało efektywna. Nie wykorzystywano ludzkiego wysiłku i środków produkcji. Był ciągły niedobór towarów i usług. Narastało niezadowolenie. Miały miejsce strajki i manifestacje. INDEKSACJA(łac. Index - wskaźnik) sposób podnoszenia płac według przyjętego wskaźnika OBRADY OKRĄGŁĘGO STOŁU utworzenie Senatu; parytetowe wybory do Sejmu; utworzenie urzędu Prezydenta PRL; zmiana Prawa o stowarzyszeniach; przyjęcie "Stanowiska w sprawie polityki społecznej i gospodarczej oraz reform systemowych" jednak bez większych konkretów w sprawie reform gospodarczych.
PLAN BALCEROWICZA(przyjęty przez sejm w XII 89r., zrealizowany 01. 1990r.) składał się z programu stabilizacji i zmian systemowych. PROGRAM STABILIZACJI Głównym jego celem było opanowanie hiperinflacji i przywrócenie równowagi rynkowej. Wprowadzono ograniczenia:1)rygorystyczna polityka budżetowa(wzmocniono dyscyplinę egzekwowania dochodów i oszczędne administrowanie wydatkami) Ograniczenie ulg podatkowych i dopłat do eksportu 2)wysokie oprocentowanie kredytów bankowych oraz częściowa rewaloryzacja ich oszczędności 3)niska stopa inflacji płac 4)wewnętrzna wymienność $ i stabilizacja jego kursu w stosunku do złotego 5)wprowadzono podatek od wzrostu płac 6)uwolnienie cen towarów(prąd, węgiel, gaz, bilety) PROGRAM ZMIAN SYSTEMOWYCH(zapowiadał): 1)prywatyzacja i reprywatyzacja 2)zorganizowanie rynków papierów wartościowych i reformacja systemu bankowego 3)wprowadzenie swobody cen i zniesienie reglamentacji produktów 4)otworzenie gospodarki na świat i liberalizacja ceł 5)utworzenie rynku pracy REZULTAT: równowaga na rynku towarów, zrównoważenie budżetu państwa, rozwój prywatnej przedsiębiorczości, zahamowanie wzrostu inflacji PRYWATYZACJA akt przekazania prywatnemu właścicielowi państwowego mienia. PRYWATYZACJA BEZPOŚREDNIA rodzaj prywatyzacji, stosowany przy likwidacji małych i średnich przedsiębiorstw państwowych, głównie znajdujących się w złej sytuacji finansowej lub kondycji rynkowej, a zachodzące w nich zmiany własnościowe bardzo szybko wpływają na funkcjonowanie całego regionu. PRYWATYZACJA POŚREDNIA(KAPITAŁOWA) Polega na przekształceniu przedsiębiorstwa państwowego w spółkę prawa handlowego, w której jedynym właścicielem całego pakietu akcji (w przypadku spółki akcyjnej) lub udziałów (w przypadku spółki z ograniczoną odpowiedzialnością) pozostaje Skarb Państwa. Ten proces nazywa się komercjalizacją.Następnym etapem jest sprzedaż akcji lub udziałów jednoosobowej spółki Skarbu Państwa osobom trzecim. Ten proces nazywa się prywatyzacją właściwą. REPRYWATYZACJA proces polegający na zwrocie uprzednim właścicielom (ich następcom prawnym) mienia przejętego przez państwo w drodze nacjonalizacji lub wywłaszczenia .SYSTEM BANKÓW W POLSCE(państwowe, spółdzielcze, prywatne) NBP jest niezależny od rządu, a jego pracą kieruje SŁAWOMIR SZCZYPEK i Rada Polityki Pieniężnej. NBP ODPOWIADA ZA: politykę pieniężną państwa, decyduje o emisji pieniędzy i ich obiegu, wpływa na wys. Stop %, pełni nadzór nad działalnością wszystkich banków. GEIŁDA w IV 1991r(50l)otwarto w Wa-wie giełdę papierów wartościowych.(S.A.) Jej akcjonariuszami są: skarb państwa, banki i biura maklerskie. ZASADY JEJ FUNKCJONOWANIA ustala komisja papierów wartościowych. PODATEK przymusowe i bezzwrotne świadczenie pieniężne nałożone przez państwo lub organ samorządu lokalnego na podatnika(osoba fizyczna, prawna, przedsiębiorstwo) RODZAJE:1)BEZPOŚREDNIE: a)DOCHODOWE(fiz. PIT i praw. CIT) b)MAJĄTKOWE(rolny, leśny, od spadków i darowizn; nieruchomości; środków transportu; psa) 2)POŚREDNIE(konsumpcyjne) od towarów i usług VAT, akcyza, cło STAWKI I PROGI PIT a)za 2008 19, 30, 40%(1, 2, 3 próg) b)od 01.01.2009 18 i 30% STAWKI VAT: 22,7,0% AKCYZA podatek pośredni wliczony w cenę niektórych towarów (benzyna, papierosy, alkohole, broń, futra, łodzie, samochody) CŁO opłata pobierana przez państwo w związku z przemieszczaniem towarów przez granicę celną RYNEK PRACY(= podaż siły roboczej + popęd na pracę) rodzaj rynku ekonomicznego, na którym rozgrywają się wszelkie procesy dotyczące zatrudnienia i bezrobocia. BEZROBOCIE jest zjawiskiem społecznym polegającym na tym, że część ludzi zdolnych do pracy i deklarujących chęć jej podjęcia nie znajduje faktycznego zatrudnienia z różnych powodów. RODZAJE: 1)KONIUNKTURALNE(spowodowane spadkiem produkcji i zmniejszonym popytem na towary i usługi 2)STRUKTURALNE(związane ze zmianami w strukturze gospodarki, jej niektóre gałęzie są nienowoczesne. Potrzebni są wtedy ludzie o wysokich kwalifikacjach.) 3)SEZONOWE(jest uwarunkowane zmianami klimatycznymi i występuje w zakładach pracy sezonowej np. budownictwo, rolnictwo, turystyka)4)FRYKCYJNE(przejściowe - niedopasowanie wolnych miejsc pracy do wolnej siły roboczej) KONIUNKTURA(łac. - coniunctura) - splot okoliczności wywierający znaczny, głównie pozytywny, wpływ na warunki ekonomiczne. TRANSFORMACJA inaczej: przemiana, przeobrażenie, przekształcenie np. gospodarki centralnie zarządzanej w rynkową
1989 koniec rządów komunistycznych w Polsce. Początek nowych refom
4 i 18 VI wybory parlamentarne(opozycja reprezentowana przez Komitet Obywatelski, utworzony przez „NSZZ Solidarność”
3-4 VII pierwsze wolne wybory
VIII powołanie nowego rządu TADEUSZ MAZOWIECKI - premier LESZEK BALCEROWICZ - wicepremier d.s. gospodarczych i minister finansów
GOSPODARKA CENTRALNIE ZARZĄDZANA(nakazowo-rozdzielcza1948-89) Podstawą tej gospodarki była własność państwowa. Państwa opracowywało plany gospodarcze. Określało w nich rodzaj, wielkość i cenę produkowanych dóbr. Samodzielność przedsiębiorstw była bardzo ograniczona. Otrzymywały one gotowy plan i były rozliczane z jego wykonania, sprzedanej produkcji i zysku. Była to gospodarka mało efektywna. Nie wykorzystywano ludzkiego wysiłku i środków produkcji. Był ciągły niedobór towarów i usług. Narastało niezadowolenie. Miały miejsce strajki i manifestacje. INDEKSACJA(łac. Index - wskaźnik) sposób podnoszenia płac według przyjętego wskaźnika OBRADY OKRĄGŁĘGO STOŁU utworzenie Senatu; parytetowe wybory do Sejmu; utworzenie urzędu Prezydenta PRL; zmiana Prawa o stowarzyszeniach; przyjęcie "Stanowiska w sprawie polityki społecznej i gospodarczej oraz reform systemowych" jednak bez większych konkretów w sprawie reform gospodarczych.
PLAN BALCEROWICZA(przyjęty przez sejm w XII 89r., zrealizowany 01. 1990r.) składał się z programu stabilizacji i zmian systemowych. PROGRAM STABILIZACJI Głównym jego celem było opanowanie hiperinflacji i przywrócenie równowagi rynkowej. Wprowadzono ograniczenia:1)rygorystyczna polityka budżetowa(wzmocniono dyscyplinę egzekwowania dochodów i oszczędne administrowanie wydatkami) Ograniczenie ulg podatkowych i dopłat do eksportu 2)wysokie oprocentowanie kredytów bankowych oraz częściowa rewaloryzacja ich oszczędności 3)niska stopa inflacji płac 4)wewnętrzna wymienność $ i stabilizacja jego kursu w stosunku do złotego 5)wprowadzono podatek od wzrostu płac 6)uwolnienie cen towarów(prąd, węgiel, gaz, bilety) PROGRAM ZMIAN SYSTEMOWYCH(zapowiadał): 1)prywatyzacja i reprywatyzacja 2)zorganizowanie rynków papierów wartościowych i reformacja systemu bankowego 3)wprowadzenie swobody cen i zniesienie reglamentacji produktów 4)otworzenie gospodarki na świat i liberalizacja ceł 5)utworzenie rynku pracy REZULTAT: równowaga na rynku towarów, zrównoważenie budżetu państwa, rozwój prywatnej przedsiębiorczości, zahamowanie wzrostu inflacji PRYWATYZACJA akt przekazania prywatnemu właścicielowi państwowego mienia. PRYWATYZACJA BEZPOŚREDNIA rodzaj prywatyzacji, stosowany przy likwidacji małych i średnich przedsiębiorstw państwowych, głównie znajdujących się w złej sytuacji finansowej lub kondycji rynkowej, a zachodzące w nich zmiany własnościowe bardzo szybko wpływają na funkcjonowanie całego regionu. PRYWATYZACJA POŚREDNIA(KAPITAŁOWA) Polega na przekształceniu przedsiębiorstwa państwowego w spółkę prawa handlowego, w której jedynym właścicielem całego pakietu akcji (w przypadku spółki akcyjnej) lub udziałów (w przypadku spółki z ograniczoną odpowiedzialnością) pozostaje Skarb Państwa. Ten proces nazywa się komercjalizacją.Następnym etapem jest sprzedaż akcji lub udziałów jednoosobowej spółki Skarbu Państwa osobom trzecim. Ten proces nazywa się prywatyzacją właściwą. REPRYWATYZACJA proces polegający na zwrocie uprzednim właścicielom (ich następcom prawnym) mienia przejętego przez państwo w drodze nacjonalizacji lub wywłaszczenia .SYSTEM BANKÓW W POLSCE(państwowe, spółdzielcze, prywatne) NBP jest niezależny od rządu, a jego pracą kieruje SŁAWOMIR SZCZYPEK i Rada Polityki Pieniężnej. NBP ODPOWIADA ZA: politykę pieniężną państwa, decyduje o emisji pieniędzy i ich obiegu, wpływa na wys. Stop %, pełni nadzór nad działalnością wszystkich banków. GEIŁDA w IV 1991r(50l)otwarto w Wa-wie giełdę papierów wartościowych.(S.A.) Jej akcjonariuszami są: skarb państwa, banki i biura maklerskie. ZASADY JEJ FUNKCJONOWANIA ustala komisja papierów wartościowych. PODATEK przymusowe i bezzwrotne świadczenie pieniężne nałożone przez państwo lub organ samorządu lokalnego na podatnika(osoba fizyczna, prawna, przedsiębiorstwo) RODZAJE:1)BEZPOŚREDNIE: a)DOCHODOWE(fiz. PIT i praw. CIT) b)MAJĄTKOWE(rolny, leśny, od spadków i darowizn; nieruchomości; środków transportu; psa) 2)POŚREDNIE(konsumpcyjne) od towarów i usług VAT, akcyza, cło STAWKI I PROGI PIT a)za 2008 19, 30, 40%(1, 2, 3 próg) b)od 01.01.2009 18 i 30% STAWKI VAT: 22,7,0% AKCYZA podatek pośredni wliczony w cenę niektórych towarów (benzyna, papierosy, alkohole, broń, futra, łodzie, samochody) CŁO opłata pobierana przez państwo w związku z przemieszczaniem towarów przez granicę celną RYNEK PRACY(= podaż siły roboczej + popęd na pracę) rodzaj rynku ekonomicznego, na którym rozgrywają się wszelkie procesy dotyczące zatrudnienia i bezrobocia. BEZROBOCIE jest zjawiskiem społecznym polegającym na tym, że część ludzi zdolnych do pracy i deklarujących chęć jej podjęcia nie znajduje faktycznego zatrudnienia z różnych powodów. RODZAJE: 1)KONIUNKTURALNE(spowodowane spadkiem produkcji i zmniejszonym popytem na towary i usługi 2)STRUKTURALNE(związane ze zmianami w strukturze gospodarki, jej niektóre gałęzie są nienowoczesne. Potrzebni są wtedy ludzie o wysokich kwalifikacjach.) 3)SEZONOWE(jest uwarunkowane zmianami klimatycznymi i występuje w zakładach pracy sezonowej np. budownictwo, rolnictwo, turystyka)4)FRYKCYJNE(przejściowe - niedopasowanie wolnych miejsc pracy do wolnej siły roboczej) KONIUNKTURA(łac. - coniunctura) - splot okoliczności wywierający znaczny, głównie pozytywny, wpływ na warunki ekonomiczne. TRANSFORMACJA inaczej: przemiana, przeobrażenie, przekształcenie np. gospodarki centralnie zarządzanej w rynkową
1989 koniec rządów komunistycznych w Polsce. Początek nowych refom
4 i 18 VI wybory parlamentarne(opozycja reprezentowana przez Komitet Obywatelski, utworzony przez „NSZZ Solidarność”
3-4 VII pierwsze wolne wybory
VIII powołanie nowego rządu TADEUSZ MAZOWIECKI - premier LESZEK BALCEROWICZ - wicepremier d.s. gospodarczych i minister finansów
GOSPODARKA CENTRALNIE ZARZĄDZANA(nakazowo-rozdzielcza1948-89) Podstawą tej gospodarki była własność państwowa. Państwa opracowywało plany gospodarcze. Określało w nich rodzaj, wielkość i cenę produkowanych dóbr. Samodzielność przedsiębiorstw była bardzo ograniczona. Otrzymywały one gotowy plan i były rozliczane z jego wykonania, sprzedanej produkcji i zysku. Była to gospodarka mało efektywna. Nie wykorzystywano ludzkiego wysiłku i środków produkcji. Był ciągły niedobór towarów i usług. Narastało niezadowolenie. Miały miejsce strajki i manifestacje. INDEKSACJA(łac. Index - wskaźnik) sposób podnoszenia płac według przyjętego wskaźnika OBRADY OKRĄGŁĘGO STOŁU utworzenie Senatu; parytetowe wybory do Sejmu; utworzenie urzędu Prezydenta PRL; zmiana Prawa o stowarzyszeniach; przyjęcie "Stanowiska w sprawie polityki społecznej i gospodarczej oraz reform systemowych" jednak bez większych konkretów w sprawie reform gospodarczych.
PLAN BALCEROWICZA(przyjęty przez sejm w XII 89r., zrealizowany 01. 1990r.) składał się z programu stabilizacji i zmian systemowych. PROGRAM STABILIZACJI Głównym jego celem było opanowanie hiperinflacji i przywrócenie równowagi rynkowej. Wprowadzono ograniczenia:1)rygorystyczna polityka budżetowa(wzmocniono dyscyplinę egzekwowania dochodów i oszczędne administrowanie wydatkami) Ograniczenie ulg podatkowych i dopłat do eksportu 2)wysokie oprocentowanie kredytów bankowych oraz częściowa rewaloryzacja ich oszczędności 3)niska stopa inflacji płac 4)wewnętrzna wymienność $ i stabilizacja jego kursu w stosunku do złotego 5)wprowadzono podatek od wzrostu płac 6)uwolnienie cen towarów(prąd, węgiel, gaz, bilety) PROGRAM ZMIAN SYSTEMOWYCH(zapowiadał): 1)prywatyzacja i reprywatyzacja 2)zorganizowanie rynków papierów wartościowych i reformacja systemu bankowego 3)wprowadzenie swobody cen i zniesienie reglamentacji produktów 4)otworzenie gospodarki na świat i liberalizacja ceł 5)utworzenie rynku pracy REZULTAT: równowaga na rynku towarów, zrównoważenie budżetu państwa, rozwój prywatnej przedsiębiorczości, zahamowanie wzrostu inflacji PRYWATYZACJA akt przekazania prywatnemu właścicielowi państwowego mienia. PRYWATYZACJA BEZPOŚREDNIA rodzaj prywatyzacji, stosowany przy likwidacji małych i średnich przedsiębiorstw państwowych, głównie znajdujących się w złej sytuacji finansowej lub kondycji rynkowej, a zachodzące w nich zmiany własnościowe bardzo szybko wpływają na funkcjonowanie całego regionu. PRYWATYZACJA POŚREDNIA(KAPITAŁOWA) Polega na przekształceniu przedsiębiorstwa państwowego w spółkę prawa handlowego, w której jedynym właścicielem całego pakietu akcji (w przypadku spółki akcyjnej) lub udziałów (w przypadku spółki z ograniczoną odpowiedzialnością) pozostaje Skarb Państwa. Ten proces nazywa się komercjalizacją.Następnym etapem jest sprzedaż akcji lub udziałów jednoosobowej spółki Skarbu Państwa osobom trzecim. Ten proces nazywa się prywatyzacją właściwą. REPRYWATYZACJA proces polegający na zwrocie uprzednim właścicielom (ich następcom prawnym) mienia przejętego przez państwo w drodze nacjonalizacji lub wywłaszczenia .SYSTEM BANKÓW W POLSCE(państwowe, spółdzielcze, prywatne) NBP jest niezależny od rządu, a jego pracą kieruje SŁAWOMIR SZCZYPEK i Rada Polityki Pieniężnej. NBP ODPOWIADA ZA: politykę pieniężną państwa, decyduje o emisji pieniędzy i ich obiegu, wpływa na wys. Stop %, pełni nadzór nad działalnością wszystkich banków. GEIŁDA w IV 1991r(50l)otwarto w Wa-wie giełdę papierów wartościowych.(S.A.) Jej akcjonariuszami są: skarb państwa, banki i biura maklerskie. ZASADY JEJ FUNKCJONOWANIA ustala komisja papierów wartościowych. PODATEK przymusowe i bezzwrotne świadczenie pieniężne nałożone przez państwo lub organ samorządu lokalnego na podatnika(osoba fizyczna, prawna, przedsiębiorstwo) RODZAJE:1)BEZPOŚREDNIE: a)DOCHODOWE(fiz. PIT i praw. CIT) b)MAJĄTKOWE(rolny, leśny, od spadków i darowizn; nieruchomości; środków transportu; psa) 2)POŚREDNIE(konsumpcyjne) od towarów i usług VAT, akcyza, cło STAWKI I PROGI PIT a)za 2008 19, 30, 40%(1, 2, 3 próg) b)od 01.01.2009 18 i 30% STAWKI VAT: 22,7,0% AKCYZA podatek pośredni wliczony w cenę niektórych towarów (benzyna, papierosy, alkohole, broń, futra, łodzie, samochody) CŁO opłata pobierana przez państwo w związku z przemieszczaniem towarów przez granicę celną RYNEK PRACY(= podaż siły roboczej + popęd na pracę) rodzaj rynku ekonomicznego, na którym rozgrywają się wszelkie procesy dotyczące zatrudnienia i bezrobocia. BEZROBOCIE jest zjawiskiem społecznym polegającym na tym, że część ludzi zdolnych do pracy i deklarujących chęć jej podjęcia nie znajduje faktycznego zatrudnienia z różnych powodów. RODZAJE: 1)KONIUNKTURALNE(spowodowane spadkiem produkcji i zmniejszonym popytem na towary i usługi 2)STRUKTURALNE(związane ze zmianami w strukturze gospodarki, jej niektóre gałęzie są nienowoczesne. Potrzebni są wtedy ludzie o wysokich kwalifikacjach.) 3)SEZONOWE(jest uwarunkowane zmianami klimatycznymi i występuje w zakładach pracy sezonowej np. budownictwo, rolnictwo, turystyka)4)FRYKCYJNE(przejściowe - niedopasowanie wolnych miejsc pracy do wolnej siły roboczej) KONIUNKTURA(łac. - coniunctura) - splot okoliczności wywierający znaczny, głównie pozytywny, wpływ na warunki ekonomiczne. TRANSFORMACJA inaczej: przemiana, przeobrażenie, przekształcenie np. gospodarki centralnie zarządzanej w rynkową
1989 koniec rządów komunistycznych w Polsce. Początek nowych refom
4 i 18 VI wybory parlamentarne(opozycja reprezentowana przez Komitet Obywatelski, utworzony przez „NSZZ Solidarność”
3-4 VII pierwsze wolne wybory
VIII powołanie nowego rządu TADEUSZ MAZOWIECKI - premier LESZEK BALCEROWICZ - wicepremier d.s. gospodarczych i minister finansów