Produkcja - ilość energii (lub materii) wytwarzającej przez

osobnika, populację lub biocenozę w określonym okresie.

Produkcja brutto - wielkość produkcji przed odjęciem strat

wynikających z oddychania, u roślin wielkość fotosyntezy,

u zwierząt asymilacja.Produkcja netto - wielkość produkcji

przed odjęciem strat wynikających z oddychania.

Produkcja pierwotna - produkcja na poziomie troficznym

producentów (foto- i chemoautotrofów).

Produkcja wtórna - produkcja na poziomie troficznym roślinożerców,

drapieżników i saprofagów, w odróżnieniu od produkcji pierwotnej.

*Wydajność konsumpcji CE Mierzy stopień przechodzenia biomasy z

jednego poziomu troficznego na wyższyDla roślinożerców około 5%

w lasach, około 25% w ekosystemach trawiastych, około 50% w

ekosystemach wodnych, często ponad 50% dla drapieżników.

CE = (Cn/Pn-1) x 10C Cn - konsumpcja wyższego poziomu

Troficznego, Pn-1 - produkcja niższego poziomu troficznego

Wydajność asymilacji AE Mierzy, jaka część skonsumowanej produkcji

jest zużywana przez dany poziom troficzny, a jaka trafia jako fekalia

bezpośrednio do łańcucha destruentów ,Wynosi 20 do 50%

dla roślinożerców, detrytusofagów i organizmów odżywiających

się mikroorganizmami, do 80% dla drapieżników

AE = (An/Cn) x 100 An - asymilacja poziomu troficznego n

Wydajność produkcji PE PE = (Pn/An) x 100

Producent energii zasymilowanej użytej na produkcję, reszta to

koszty utrzymania (rozpraszane w postaci ciepła)

Wynosi około:50% dla roślin,30-40% dla bezkręgowców, 10% dla

kręgowców zmiennocieplnych,1-2% dla kręgowców stałocieplnych

Trójkąt CRS Grime'a jest trzykierunkową klasyfikacją historii

życia roslin, klasyfikacja ta oparta jest na 2 zmiennych,

1) jest stabilność środowiska,2) jego nieprzyjazność dla roslin.

Z kombinacji tych 2 zmiennych otrzymujemy 3 możliwe,

skrajne charakterystyki siedlisk:1.Przyjazne i stabilne,

2, przyjazne i niestabilne, 3, nieprzyjazne i stabilne.

Koncepcja selekcji r iK: r;-srodowiska niestabilne, maksymalizowanie

wzrostu populacji, K-srodowiska stabilne, maksymalizacja

konkurencyjności osobników. R-szybkie tempo wzrostu,nieduże

rozmiary w wieku dorosłym, wytwarzanie licznych,lecz niedużych

osobników potomnych, inwestowanie znacznych ilości energii w

reprodukcję i krotki czas trwania zycia, K-powolne tempo wzrosu,

duze rozmiary ciała, wydaja na swiat niewiele potomstwa, inwestuja

niewiele energii w reprodukcje i zyja długo.

12.Hipotezy tłumaczące starzenie się:

1. nagromadzenia się mutacji-Medawar 1952, w populacji

gromadza się szodliwe mutacje, które ujawniają się w

poznym wieku.szkodliwe u starszych.

2.antagonistycznej plejotropi-Williams 1957,geny,które

dają efekty u młodych są niekorzystne dla starszych.

13.formy przetrwalnikowe

a)ciąża przedłużona-np. u jeleniowatych-zatrymanie rozwoju

zarodka w bardzo wczesnym stadium, aby mlode rodziły się w

okresie wiosny, najwieksze szanse na przetrwanie.

b)Kryptobioza-org. Wytrzymują przez dlugi okres czasu(lata), w

czasie suszy tracąc wodę i często tworzac tuby(owady,niesporczaki)

c)odrętwienie- krótkotrwałe, np. u kolibrów powtarza

się w każdym cyklu dobowym

d)hibernacja-długi okres czasu, zwykle poprzedzona otłuszczeniem

ciała, to oszczędzanie energii przez ptaki i ssaki przez obnizenie

temp. Ciała do zbliżonej do otoczenia.

e)estywacja-sen letni- reakcja niektórych ptaków i ssaków

ze środowisk pustynnych na b. wysokie temperatury.

17. 3 typy rozprzestrzeniania się:

1.rozchodzenie się-powolne rozszerzanie zasięgu populacji w

korzystnych warunkach środowiska w czasie wielu pokoleń

2.skokowe rozprzestrzenianie się-przemieszczanie się osobników

na dużą odległość i osiedlanie się z sukcesem w nowych warunkach

( w czasie jednego pokolenia) np. kolonizacja wyspy

3.powolne rozszerzanie zasięgu na przestrzeni tysięcy lat i

towarzysza mu zmiany ewolucyjne gatunku

18.Selekcja siedlisk(behawior)-była badana najczęściej u

ptaków, podlega przemianom ewolucyjnym,(poddana działaniu

doboru naturalnego),gdyz w jednych siedliskach organizmy są

w stanie wyprodukowac więcej potomstwa niż w innych

1.Czynnik ewolucyjny-selekcja związana z przezywalnością

2.czynnik behawioralny-ptaki wybieraja rodzaj siedliska

48. Samoprzerzedzanie się-spotykanie u roslin i zwierząt osiadłych,

konkurencia o przestrzeń i zasoby. Z przestrzenia wiążą się zasoby.

W miarę jak osobniki rosną wzrasta ich zapotrzebowanie na

przestrzeń- jeżeli jej nie przybywa to:

1.osobniki przestają rosnąć i całe zasoby przeznaczają na rozród:

potomstwo jest małe i nie ma się gdzie osiedlić

2.cześć osobników zginie a reszta dalej rosnie i podporządkowuje

coraz wiekszy obszar i przypadające zasoby.np pąkle na powierzchni

skały pobierają z wody tyle pokarmu, na ile pozwala

wydajność aparatu filtracyjnego

15.Model Lotki i Volterry- 3 złożenia,model ten pokazuje cykliczność

zmian liczby w populacji drapieżnika i ofiary

1)dotyczy oddziaływań w naijprostszym układzie,

składającym się z jednego drapieżnika i jednej ofiary

2)zakłada, że liczebność populacji ofiar wzrasta,

jeśli liczbność drapieżnika spadnie poniżej pewnego

poziamu i obniz się przy wzroście liczebności drapieznika

3)zakłada, ze liczebność populacji drapieznika wzrasta,

jeżeli liczebność jego ofiar wzrośnie powyzej pewnej wartości

progowej o obniża się przy spadku liczebnosci ofiar

23.Materia krąży w ekosystemie a energia przepływa

Pętla mikrobiologiczna-mikrobilogiczny obieg materii, szlak w

pelagicznym obiegu materii,który przebiega od uwalniania

rozpuszczonej materii organicznej (DOC) przez fitoplankton poprzez

pobieranie jej przez bakterie i bakterio żerne pierwotniaki az do konsumpcji

bakterii i pierwotniaków prze skorupiaki i wrotki planktonowe.

24.Obrona roslin przed roślinożercami

1.adaptacje strukturalne chroniące komórki

2.wytwarzanie substancji

a)garbniki-(taniny) niekosztowne,wytwarzane w dużej masie

b)glikozydy cyjanorodne, alkaloidy, terpenoidy,trucizny

grzybów-b.skuteczne ale kosztowne

3.budowa modułowa roslin.

1i2strategia defensywna-skuteczna ale kosztowna konczy się

spowolnieniem tempa wzrostu. Strategia ofensywna-rezygnacja

z obrony i intensywny wzrost( musi być zasobne siedlisko)

53.Gildie-kategorie funkcjonalne wyłonione według pozycji

zajmowanej w sieci troficznej przez wchodzące w ich skład

populacje. Grupy gatunków, które w podobny sposób korzystają

z tych samych zasobów np., mrówki i gryzonie na pustyni korzystaja

z nasion tych samych roślin, a więc są ziarnojadami.

21.gatunki kluczowe w konkurencji-mają duze znaczenie w sieci

troficznej-Paine 1969r. Gatunek ten moze oddziaływac jako ogniwo

troficzne lub może mieć wpływ innego rodzaju- np., zwierzeta kopiące

nory umożliwiają byt setkom gat. Kręgowców i bezkręgowców w

stepach lub na pustyniach. Usunięcie ich powoduje drastyczne

zmiany w biocenozie.

28. Koncepcja MacArthura i Pianki-drapiezniki to:

1.łowcy o wąskim spektrum pokarmowym, inwesujących w

chwytanie i pokonywanie wybranych ofiar spośród licznych

dostepnych-wybór starych, chorych, młodocianych

2.zbieracze-o szerokim spektrum pokarmowym-inwestują

energię w poszukiwanie np. ptaki owadozerne. Np.; czaple

modre nad bogatymi jeziorami Florydy mają węższe spektrum

pokarmowe niż te które zyją nad nisko produktywnymi

jeziorami w Adironacks.

29.4 etapy zdobywania ofiary przez drapieżnika

1.spotkanie ofiary i drapieznika

2.rozpoznanie ofiary i atak

3.pochwycenie (upolowanie ) ofiary

4.konsumpcja

34.Relaksacja-proces tracenia gat. Na ladzie, który stał się wyspą.

Mniejsza l.gat., jaka można się spodziewać na mniejszych wyspach

wynika z :1.szybszego zanikania, 2. Wolniejszej imigracji.

Te procesy wyjaśniaja dlaczego l. gat jest mniejsza na wyspach

niż na ladzie stałym.

54.Późne stadia sukcesji charakteryzuje:

-wysoka liczebność i biomasa

-P netto prawie równa respiracji

-łańcuchy pokarmowe długie

-różnorodność gatunkowa wysoka

-konkurencja miedzygatunkowa wysoka

41.Zelazo w naszym organizmie

transferryna osocza 3-4 mg ,Szpik kostny-ok.100mg,

,wątroba ok.1000 mg,erytrocyty ok 2500mg

14. 3 zasady konkurencji wewnątrzgatunkowej:

1.ostatecznym czynnikiem tych oddziałowywań jest

zmniejszenie udziału poszczególnych osobników w

przekazywaniu cech do następnego pokolenia

2.zasoby, o które konkurują osobniki tego samego

gatunku muszą występowac w niedostatecznych ilościach,

np. organizmy nie współzawodniczą o tlen, a najczęściej o

pokarm; obok konkurencji o charakterze eksploatacji jest

tez konkurencji o charakterze interferencji gdy organizmy

korzytsają z tych samych zasobów środowiska

16. Czynniki zależne od zagęszczenia

-Negatywny wpływ na osobniki jest tym wyższy, im większa

liczba osobników jest zaangażowana w te oddziaływania.

Należą tu: konkurencja o miejsce osiedlenia się, wyczerpanie

zasobów. Regulacja określa zdolność populacji do zmniejszenia

włąsnej liczebności gdy osiągnie ona określony poziom i utrzymania

wzrostu poniżej tego poziomu. Taki poziom to poziom równowagi

lub pojemność środowiska. W naturze bardzo trudno jest określić

poziom środowiska, dlatego też regulację liczebności środowiska

należy rozumieć jako zdolność do uzyskania jak najmniejszej

zmienności zagęszczenia. Jeśli określony skutek występuje tylko

przy określonych warunkach zagęszczenia organizmów lub jedynie

w określonych warunkach środowiska , jeśli jest słabo wyróżniony

lub wstępnie z wyraźnym opóznieniem czasowym ,wtedy procesy

zależne od zagęszczenia nie muszą miec charakter regulacyjnego

w stosunku do liczebności populacji.

25.strategi obronne małży

-małże zagrzebują się w głąb i osadów, chowają się w norach,

stale przebywają w terenie trudnym dla drapieżcy, rozmijają się z drapieżnikiem.

-stosowanie form morfologicznych ( może jeszcze szybkie odrastanie )

55. El Niño - anomalia pogodowa, powstająca gdy pasaty wiejące nad

równikiem zmieniają swój kierunek lub po prostu zanikają.

Imieniem El Niño peruwiańscy rybacy nazwali silne wiatry i

prądy morskie, które zauważyli w okresie świąt Bożego Narodzenia,

a które mają duży wpływ na połowy ryb.

Upwelling-to prąd wstepujący, spowodowany przez siłę Słońca i Coriolisa-

obroty Ziemi. Powoduje on wynoszenie na powierzchnie warstw

wody z miogenami, i w efekcie nastepuje intensywny rozwoj fito-

i zooplanktonu. Ogromne ławice ryb i stada kalmarów

morskie ssaki i ptaki-pokarm, najbardziej produktywne

sa obszary podbiegunowe- Szelfy kontynentalne

39. Metapopulacja - to populacja składająca się z podpopulacji

zamieszkujących izolowane płaty środowiska pomiędzy którymi

migrują osobniki. Płaty muszą być wystarczające do zamieszkania

i wydania potomstwa. Metapopulacja będzie aktywna pod

warunkiem, że tempo kolonizacji będzie większe niż ekstynkcja

Liczba gatunków w historii- 7186 rodzin w ciągu 600-set mln lat

istnienia biosfery . Eksplozja różnorodności nastąpiła 600 mln lat temu.

36.Funkcjonowanie ekosystemów świetle zasad I i II dynamiki.

I zasada termodynamiki-energia nie może z niczego powstać ani

ulec zanikowi. II- każdej przemianie energetycznej towarzyszy

strata energii w ekosystemie.

44. Biocenoza wysp - kolonizacja środowisk wyspowych.

Model obowiazuje lądy stale czyli wyspy środowiskowe otoczone

dookoła strefani nie nadającymi się do zasiedlenia, np. las otoczony polami.

45.Wg teorii Wilsona i Mc Artura:

1.liczba gatunkow ustala się na wyspie z punktu równowagi

dynamicznej między imigracją i kolonizowaniem wyspy

przez nowe gatunki a ich wymieraniem.

2.przy duzej licznie batunkow na wyspie liczba przybywających

i osiedlających się nowych gatunków jest niewielka

3. ale w arunkach nasilonej konkurencji tempo zanikania gatunku jest wysokie.

Czynniki ograniczające produktywność ekosystemów

lądowych.:temperatura,wielkość opadów, długość okresu wegetacyjnego

wodnych (strefa eufotyczna).:dostępność biogenów (P, Fe, inne)

47. metabolizm biosfery

Wszystkie org zywe potrzebują 3 rodzajów substratów:

1.strukturalnego 2.donora elektronów 3. utleniacza czyli akceptora

elektronów Procesy możemy podzielic na :

1.biosynteze(budowę biomasy)

2.uwalnianie energii (oddychanie)

W biocenozie są rózne kombinacje szlaków metabolicznych ale największe

znaczenie maja foto- i chemolitoautotrofy oraz tlenowe i beztlenowe

chemoorganoheterotrofy. Czlowiek to chemoorganocheterotrof aerobowy.

---