Opracowanie zagadnień na Pająka

1. Określenia: system gospodarczy, przedsiębiorstwo, zakład produkcyjny, system produkcyjny.

System gospodarczy: znalezienie takich rozwiązań, aby osiągnąć cel, przy możliwie najmniejszym nakładzie sił i środków. Powinien służyć człowiekowi.

Przedsiębiorstwo: jednostka gospodarcza wyodrębniona pod względem prawnym, organizacyjnym i ekonomicznym.

Zakład produkcyjny: [zeszyt str. 03]

System produkcyjny- stanowi celowo zaprojektowany i zorganizowany układ materialny, energetyczny i informacyjny wykorzystywany przez człowieka i służący wytwarzaniu określonych produktów służących do zaspokojenia różnorodnych potrzeb konsumentów.

2. Zasoby systemu produkcyjnego

- obrabiarki

- środki transportu międzystanowiskowego

- pracownicy (ich wiedza, doświadczenie i umiejętności)

- energia

- informacje

3. Transformacja w systemie produkcyjnym, pojęcie produktywności.

Transformacja: Y=T(x) model przekształcenia zasobów w produkty wyjściowe. [rys. 02]

Produktywność: stosunek uzyskanych efektów do nakładów P=Y/X. P- podstawowy wskaźnik pozwalający ocenić opłacalność i wydajność produkcji.

4. Relacja między obszarem działalności podstawowej i marketingiem [rys. 04]

5. Zadania marketingu, marketing mix

1. pobudzanie i rozwijanie potrzeb

2. gromadzenia informacji rynkowej
3. obsługą procesów kupna - sprzedaży

4. koncepcja zarządzania marketingowego
4. Funkcje społeczne.

5. współpraca przedsiębiorstwa z otoczeniem (zwłaszcza z konsumentami), stosunkói międzyludzkie

MARKETIN MIX: koncentracja 4P

• Produkt

• Cena

• Dystrybucja

• Promocja

Pozwala ustalić prawdziwe relacje między poszczególnymi instrumentami i działaniami marketingowymi w obrębie konkretnego rynku docelowego.

Zadania: przygotowawcze, wykonawcze, wspomagające

6. Otoczenie systemu produkcyjnego

System produkcyjny działa w określonym otoczeniu: dalszym (np. sytuacja na rynku) i bliższym (np. kapitał, marketing) które oddziałując na ten system wymuszają jego określone reakcje. Jeśli będą one prawidłowe to firma utrzyma się na rynku i rozwinie, a jeśli popełnione zostaną błędy firma wcześniej czy później zniknie z rynku.

7. Zasady gospodarowania

1. X=const -) Y=max przy istniejącym x uzyskać maxymalny y

2. X=min -) Y=const przy minimalnym zużyciu zasobów uzyskać stały Y

8. Pojęcie zarządzania

Zarządzanie: rozporządzanie zasobami, procesami i informacjami dla osiągnięcia zamierzonych celów, zgodnych z zasadami gospodarowania, w warunkach istniejących możliwości i ograniczeń.

9. Pojęcie planowania - rola planowania

Planowanie - projektowanie przyszłości, czyli decydowanie o tym co robić i jak robić zanim zostanie podjęte działanie.

Rola planowania: ustalenie celów, analiza otoczenia, poszukiwanie rozwiązań, dokonanie wyboru, wdrażanie planu, kontrola.

10. Rodzaje planów

Plan strategiczny ok. 5lat

Plan taktyczny ok. 1rok

Plan operacyjny ok. 1 miesiąc

11. Zasady jedności pozycji rynkowej, wielkości produkcji, złożoności wyrobów

a. jedność pozycji rynkowej bez względu na stosowane technologie, próba funkcjonowania na dwóch różniących się znacznie między sobą rynkach bardzo często skazana jest na niepowodzenie.

b. jedność wielkości produkcji wytwarzanie produktów na dużą lub małą skalę tymi samymi środkami może w rezultacie doprowadzić do znacznych trudności organizacyjnych.

c. jedność złożoności proste wyroby lub usługi nie mogą być produktami organizacji przeznaczonych do wytwarzania produktów skomplikowanych lub złożonych- ich infrastruktura nie jest w stanie temu zadaniu łatwo sprostać.

12. Plan strategiczny a misja przedsiębiorstwa

Funkcje misji:

a .opis podstawowych wyrobów lub usług

b. funkcje, które będzie wypełniała

c. rynki oraz klientów, które będzie obsługiwała

Misja - definiuje oraz określa rolę jaką przed. chce spełnić w otoczeniu:

-musi być zorientowana na przyszłość

-być wiarygodna i mieć charakter wizji

13. Rola prognozowania

• przewidywanie prawdopodobnego przebiegu zjawisk i procesów zarówno pod względem ilościowym jak i jakościowym;

• stwarzanie podstaw do podejmowania decyzji uwzględniających lub pobudzających pożądane zmiany lub zapobiegających zmianom niepożądanym.

14. Metody prognozowania - charakterystyka

• wg. ruchomej średniej ważonej

• wg. analizy regresji

15. Błędy prognozy

Każda prognoza obciążona jest błędem, określenie błędu prognozy to przedstawienie przedziału, w którym powinna się mieścić wartość prognozowana, z podaniem prawdziwości tego stwierdzenia.

16. Analiza SWOT

Analiza strategiczna przedsiębiorstwa na jej podstawie buduje się strategię.

• Czym jest dana organizacja

• Czym być powinna

• Jak to osiągnąć

3 etapy: Diagnoza (słabe i mocna strony)

Prognoza (szanse i zagrożenia)

Synteza

17. Pojęcie i rola budżetu

Budżet: stanowi finansowy wymiar opracowanego planu. Jest to zestawienie wydatków związanych z realizacją danego planu i określenie sposobu ich pokrycia.

Rola budżetu: jeden z najważniejszych instrumentów planowania i sterowania procesów produkcji.

18. Sposoby konstruowania budżetu

19. Koszty w różnych układach (rodzajowy, kalkulacyjny, według miejsc powstawania, ABC)

ABC: - rachunek kosztów - wszystkie koszty dzielimy na 3 grupy

• Te które odnoszą się do całej firmy (oświetlenie, ogrzewanie)

• Te które odnoszą się do partii wyrobów

• Te które odnoszą się do jednostki wyrobu

Rodzajowy układ kosztów -jednorodny pod względem określonych cech składnik kosztów. (koszty materiałowe, koszty usług obcych, koszty robocizny)

Kalkulacyjny układ kosztów -podział kosztów własnych na produkty (nazywane nośnikiem kosztów). Koszty w tym układzie podzielone są na:

Koszty bezpośrednie: materiałów bezpośrednich, robocizny, usług bezpośrednich

Koszty pośrednie: wydziałowe, zarządu, sprzedaży

20. Koszt produktu, cena produktu

Koszt produktu:

Cena produktu:

KWS + zysk, KWS (Koszt Własny Sprzedaży) = TKW + koszty ogólnozakładowe +koszty sprzedaży

TKW suma kosztów materiałowych

21. Koszty stałe i zmienne

Koszty stałe: nie zależą od wielkości produkcji ( wynagrodzenie prezesa)

Koszty zmienne: zależą od wielkości produkcji (zużycie energii i materiałów)

22. Istota analizy break-even

Za pomocą analizy break-even możemy wyznaczyć punkt pokrycia pełnych kosztów produkcji. Pokazuje on, kiedy przychody ze sprzedaży dokładnie pokrywają całkowite koszty przedsiębiorstwa. Dostarcza skoncentrowanej informacji dla podejmowania lepszych decyzji w przyszłości

23. Pojęcie wartości dodanej i marży pokrycia

Wartość dodana = przychody ze sprzedaży - wydatki na materiały i usługi

Marża pokrycia = przychody ze sprzedaży - koszty zmienne

24. Istota dyskontowanych przepływów pieniężnych

25. Istota i sens prowadzenia rachunku inwestycyjnego

Rachunek inwestycyjny = budżet kapitałowy, może być stosowany przy każdej inwestycji. Służy do oceny opłacalności różnych wariantów inwestycyjnych.

26. Rola przygotowania produkcji

W fazie przygotowania produkcji decyduje się o kosztach i konkurencyjności wyrobu.

Cel: minimalizacja kosztów poniesionych w przyszłości.

27. Porównanie projektowania sekwencyjnego i współbieżnego

Każde rozwiązanie ma swoje wady i zalety, w projektowaniu współbieżnym czas i koszty są mniejsze niż w sekwencyjnym. Natomiast w sekwencyjnym jest niej błędów niż w współbieżnym.

28. Etapy przygotowania produkcji - charakterystyka

• Konstrukcyjne - decydujemy o tym co będzie wytwarzane, powstaje dokumentacja konstrukcyjna.

• Technologiczne - odpowiada na pytanie jak będziemy wytwarzali

• Organizacyjne - odpowiada na pytania jakie są koszty, ile potrzeba czasu, jakie mamy zasoby do dyspozycji.

29. Modelowanie i symulacja w przygotowaniu produkcji

Wirtualna obróbka - lab. Watcher (odgrywa dużą rolę ze wg. na koszty, można sprawdzić czy dobraliśmy dobrze parametry skrawania)

30. Pojęcie produktu oraz wyrobu

Produkt: wyroby (ch-kter materialny) i usługi (ch-kter niematerialny, ale nie zawsze).

Produkt jest „wyjściem” z systemu produkcyjnego.

31. Macierz udziału i wzrostu sprzedaży produktów na rynku (analiza portfelowa)

Macierz BCG wyróżnia dwie zmienne: względny udział w rynku oraz tempo wzrostu rynku/ branży pozwalające na zakwalifikowanie produktu do 1 z 4 grup: dojne krowy, gwiazdy, trudne dzieci oraz porażki. [ str. 18]

32. Wykres przychód - wkład, analiza różnorodności [ str.18]

33. Analiza wartości - sposób postępowania, istota

Analiza wartości - jest techniką redukcji kosztów i kontroli, opartą na badaniu wyrobu lub usługi. Ma ona ogromne znaczenie jako narzędzie redukcji kosztów. Analiza wartości jest zorganizowaną procedurą mającą na celu efektywne zidentyfikowanie niepotrzebnych kosztów.

34. Cykl życia wyrobu - różne spojrzenie na problem cyklu życia wyrobu (rynkowe, globalne, z punktu widzenia ochrony środowiska)

Za cały od początku do końca jest odpowiedzialny producent.

I faza wprowadzenia wyrobu na rynek

II faza wzrostu intensywności sprzedaży

III faza dojrzałości produktu

IV faza nasycenia rynku

V faza spadku sprzedaży

W ujęciu globalnym cykl życia produktu można przedłużyć wprowadzając go na kolejne rynki (np. mniej rozwinięte i wymagające).

Punktu widzenia ochrony środowiska:

OTWARTY: powstają odpady

ZAMKNIĘTY: regeneracja i recycling

35. Pojęcie recyklingu i regeneracji

Recykling: utylizacja, dalsze użytkowanie części i zespołów, ponowne użycie materiału.

Regeneracja:

36. Pojęcie jakości i niezawodności

Jakość: zespół cech wyrobu, który jest akceptowany przez klienta i spełnia jego potrzeby.

Niezawodność: jakość rozłożona w czasie.

37. Analiza symptomów i skutków uszkodzeń FMEA

38. Koszty zapewnienia jakości [str. 22]

39. Funkcja niezawodności, intensywności uszkodzeń, gęstości, dystrybuanta

Funkcja niezawodności:

Dystrybuanta

Intensywności uszkodzeń

Gęstość prawdopodobieństwa występowania uszkodzeń

40. Rozkłady niezawodności - interpretacja rozkładów

Rozkłady niezawodności : opisuje niezawodność całej serii wyprodukowanych wyrobów.

Rozkład wykładniczy: Rozkład Werbulla: Rozkład normalny:

41. Krzywa wannowa

I - faza „dojrzewania wyrobu”- intensywności uszkodzeń zmniejsza się w szybkim tempie,

II -faza stabilizacji- intensywność uszkodzeń jest praktycznie stała

III- faza zużycia- intensywność uszkodzeń zwiększa się.

42. Niezawodność systemu (system szeregowy, równoległy)

Struktura szeregowa. Jest dwa lub więcej komponentów połączonych w szereg.

1. jeśli zawodzi jeden element to wtedy cały system zawodzi,

2. efektywność systemu pomiędzy punktem A i B wynosi R_AB=R₁R₂ gdzie R₁ i R₂ są niezawodnością dwóch komponentów lub ogólnie R_cał.=R₁R₂….Rn

Struktura równoległa. Jest dwa lub więcej komponentów działających równolegle

a) jeśli zawodzi jeden element to wtedy cały system nadal funkcjonuj, jednakże o zmniejszonej skuteczności.

b) efektywność systemu pomiędzy punktem A i B wynosi R_AB=1- (1- R1) (1-R2)

43. Definicja procesu

Proces: kolejna zmiana stanu w następującym po sobie cyklu działań.

44. Proces produkcyjny - omówienie i podział [str. 28]

45. Sposoby prezentacji procesów (mapy procesów, sposoby ich tworzenia) [str. 30]

46. Operacje (zadania) zbędne

47. Wadliwość procesów (koncepcja 6 sigma, PPM)

PPM- ilość części wadliwych na 1 milion 9 zakładamy że produkcja wynosi milion sztuk)

Koncepcja - filozofi 6 sigma : dążenie do wyeliminowania błędów.

48. Wskaźniki zdolności procesu - interpretacja [sztr 31-32]

49. Podział procesów wytwórczych

wg przebiegu w czasie

• dyskretne - zmienna struktura ilościowa, jakościowa, duża rola człowieka

• ciągła - związana z automatyzacją

wg kryterium technologii i środków

• procesy obróbki - kształtowanie wstępne

- obr kształtująca

- obr wykańczająca

- obr cieplna

- obr fizykochemiczna

• proces montażu

wg organizacji

• w ujęciu technologii

• w ujęciu przedmiotowym

• w ujęciu technologii grupowej

50. Procesy wytwórcze - wytwarzanie półwyrobów i materiałów wyjściowych (ogólna charakterystyka procesów, odmiany i rodzaje) [str. 33-34]

51. Procesy wytwórcze podstawowe - obróbki i montażu (za dużo)

52. Zastosowanie nowych technik w procesach wytwórczych (technologie HT) (na poczytanie)

53. Istota automatyzacji procesów wytwórczych, automatyzacja elastyczna

54. Pojęcie produkcji elastycznej - elastyczne systemy obróbkowe (pojęcie i istota)

- tzw.” bezludna fabryka”

- produkcja odbywa się samoczynnie ,jest sterowana z centralnego komputera

- rzadko stosowana ze wzg. na duży koszty

- składa się z: podsystem diagnostyki , podsystem sterowania, podsystem montażu podsystem kontroli, podsystem wytwarzania i podsystem transportu.

55. Podsystemy elastycznego systemu obróbkowego ( to co wyżej)

56. Podsystem transportu wewnętrznego - zautomatyzowane środki transportu AVG

- taśma odblaskowa w podłodze

- lampa oświecająca drogę

- światłowody

Rysunek:

57. Pojęcie sterowania - podział układów sterowania, elementy układów sterowania [str.39]

58. Integracja i automatyzacja procesów w systemie produkcyjnym

Istnieje pełna relacja między nimi!!!

System CIM - WYTWARZANIE ZINTEGROWANE KOMPUTEROWO

59. Pojęcie robotów przemysłowych i manipulatorów - zastosowanie, efekty stosowania

Robot- maszyna manipulacyjna sterowana automatycznie, programowalna.

Manipulator - maszyna manipulacyjna sterowana automatycznie, nieprogramowalna

Zastosowanie do czynności, które wymagają dużego wysiłku fizycznego, są szkodliwe, monotonne, lub niebezpieczne dla osoby obsługującej.

Efekty stosowania: - zwiększenie wydajności

- wzrost elastyczności produkcji

- poprawa poziomu jakości produkcji

- eliminacja poziomów braków

- stabilizacja i kontrola procesu produkcyjnego

60. Struktura systemu produkcyjnego

PODSTAWOWE(operacyjne) - dla procesu produkcyjnego będzie wytwarzanie produktu ściśle sparametryzowane

POMOCNICZE(dodatkowe) - te procesy nie tworzą bezpośrednio produktu. Ich zadaniem jest umożliwienie (stworzenie warunków) procesów podstawowych. Tu mogą się pojawiać zadani zbędne nic nie wnoszące do procesu.

OBSŁUGOWE(strategiczne, zarządzanie)- w ramach procesu wytwórczego- administracja, BHP, utrzymanie czystości.

61. Typ organizacji produkcji - specjalizacja stanowisk roboczych

62. Forma organizacji produkcji

Stacjonarna prosta: 1 stanowisko, wzrasta wartość dodana do każdej operacji.

Stacjonarna złożona: kilka miejsc roboczych, kilku pracowników, kilka operacji wykonywanych na raz.

Niepotokowa: na wszystkich operacjach przeprowadza najpierw 1 operację dla poszczególnych wyrobów, dopiero potem kolejna operacja.

Konieczność magazynów robót w toku

Potokowa: etapowe wykonywanie zadań, po wykonaniu następuje przekazanie zadania do następnego etapu.

63. Gniazda technologiczne, przedmiotowe, linie

Gniazdo technologiczne:

Gniazdo przedmiotowe:

Linie

64. Organizacja macierzowa - pojęcie, sens stosowania

Do rozwiązywania zadań, są tworzone zespoły, które po rozwiązywaniu danego zadania są rozwiązywane.

Zalety: jasno określone obowiązki

każdy wie za co jest odpowiedzialny

każdy znajduje się w wąskim zakresie

Wady: 2 kierowników

65. Stacjonarna i niestacjonarna forma organizacji produkcji -) 62.

66. Równoważenie (balansowanie) linii produkcyjnej

Chodzi o najkorzystniejszy sposób wyrównania czasów poszczególnych operacji, tak aby strumień przepływów materiałów był jak najkrótszy a urządzenia były max wykorzystane.

67. Pojęcie technologii grupowej

Polega na grupowaniu przedmiotów wg tej samej lub zbliżonej technologii.

• Funkcjonalne rozmieszczenie stanowisk

• Komórkowe rozmieszczenie stanowisk

• Wg fazy procesu technologicznego

68. Rozmieszczenie stanowisk produkcyjnych - macierz powiązań transportowych

Macierz transportowa: polega na określeniu obciążeń transportowych między stanowiskami pracy, a następnie takim rozmieszczeniu maszyn, aby obok siebie znajdowały się te maszyny, gdzie przepływ jest najintensywniejszy (trzeba przetransportować najwięcej elementów)

Zadania transportowe dążą do minimum !!!

69. Cykl produkcyjny i cykl wytwórczy

• Szeregowy najmniej efektywny-najdłuższy

• Równoległy najbardziej efektywny z punktu widzenia czasu i kapitału, trudny do zrealizowania

• Szeregowo-równoległy

A

R2

R1

I II III IV V

B

R1

B

A

R2

---