Substancje aktywne, kosmetyka


„Substancje aktywne stosowane
w kosmetyce”

Substancje aktywne są to zarówno substancje pochodzenia naturalnego
jak i syntetycznego. Do naturalnych należą ekstrakty roślinne, np. aloes, melisa, miłorząb japoński, wyciągi tkanek zwierzęcych jak kolagen oraz niektóre witaminy. Substancje syntetyczne to np. allantoina czy D-panthenol.

W kosmetyce stosuje się wiele produktów obfitujących w związki biologicznie aktywne. Związki te można znaleźć w świecie roślinnym. Wytwarzane są one w owocach, kwiatach, kłączach, korzeniach, korze itp. Najczęściej pozyskuje się je z tej części rośliny,
w której nagromadzona jest ich największa ilość. Nierzadko z jednej roślin można otrzymać kilka rodzajów surowców kosmetycznych. W tego typu przypadkach wydziela
się je oddzielnie w odpowiednio dobranych terminach. Surowiec roślinny stosowany
w kosmetyce może być pozyskiwany w różnych formach, tj. w postaci ekstraktów, olejków, olejów, maceratów itp. Celem stosowania wszystkich wymienionych form jest podwyższenie wartości użytkowej kosmetyku. Cenną zaletą większości tego typu surowców jest łagodne działanie, brak toksyczności, a także działania ubocznego. Zastosowanie surowców roślinnych, podobnie jak w przypadku innych układów biologicznie aktywnych, jest ściśle związane z ich składem chemicznym. Do najważniejszych grup związków pozyskiwanych
ze świata roślinnego, które interesują przemysł kosmetyczny, należą flawonoidy, fitohormony, polifenole, garbniki, saponiny, aminokwasy, cukry, enzymy, witaminy. Wybierając odpowiednią formę surowca roślinnego można maksymalnie wykorzystać siłę działania związków w nim zawartych. Ze świata roślinnego pozyskuje się na ogół wieloskładnikowe mieszaniny, które ze względu na szerokie spektrum właściwości znajdują zastosowanie w różnych dziedzinach kosmetyki. Wykazują one działanie natłuszczające, ochronne. Opóźniają procesy starzenia skóry, nawilżają, ściągają i napinają skórę. Pochłaniają promieniowanie UV, wybielają i likwidują przebarwienia skóry. Łagodzą podrażnienia, stymulują krążenie w naczyniach krwionośnych. Działają bakteriobójczo, bakteriostatycznie. Z reguły o właściwościach surowca decyduje jeden ze składników lub grupa wywodząca
się z tej samej klasy układów chemicznych.

Zdrowa skóra jest ściśle uporządkowanym systemem, w którym widoczna
jest zależność pomiędzy jego poszczególnymi składnikami. W celu zapewnienia odpowiedniego przebiegu procesów metabolicznych, niezbędne są określone biologiczne prekursory i aktywatory, zapewniające skórze prawidłowe funkcjonowanie.

Istotną rolę w zachowaniu młodego wyglądu skóry odgrywają hormony. Do grupy hormonów zaliczane są różnorodne substancje organiczne, wytwarzane w gruczołach wydzielania wewnętrznego lub niektórych tkankach, a następnie przenoszone przez krew
do innych narządów. Są one swoistymi regulatorami zachodzących w organizmie procesów biochemicznych i fizjologicznych. Bardzo często określa się je mianem nośników informacji, ponieważ wpływają na funkcje systemów odległych od miejsca ich powstawania.

Hormony zwierzęce, w tym również ludzkie charakteryzuje duża specyficzność działania. Odpowiadają one za prawidłowy przebieg określonych procesów  fizjologicznych, jakie zachodzą w komórkach i tkankach. Funkcjonujące w organizmie związki tworzą
tzw. układ hormonalny, w ramach którego ściśle ze sobą współpracują. Dzięki takiemu układowi wszystkie zachodzące tam procesy pozostają w określonej równowadze. Hormony działają w bardzo małych stężeniach, a każde ich zakłócenie może powodować
w konsekwencji zaburzenie tej równowagi. U kobiet w wieku 45 - 50 lat, w tzw. okresie menopauzalnym, następuje zahamowanie ich syntezy, a obniżony poziom hormonów,
w szczególności estrogenu i progesteronu, prowadzi do niepożądanych zmian, będących naturalnymi objawami procesu endogennego starzenia się. Wpływa ono m.in.
na spowolnienie zachodzących podziałów komórkowych. Spadek aktywności fibroblastów, które są odpowiedzialne za syntezę takich składników, jak kolagen, elastyna czy kwas hialuronowy prowadzi do zmniejszenia ich zawartości, przez co skóra zmienia swoją gęstość, traci sprężystość i elastyczność oraz staje się bardziej sucha, cienka i wiotka.

Jak wynika z wieloletnich doświadczeń, zewnętrzny suplement odpowiednio dobranych aktywnych biologicznie substancji może w widoczny sposób wesprzeć procesy metaboliczne zachodzące w skórze, spowalniając w ten sposób proces jej starzenia. Istotnym ich elementem stały się również hormony zwierzęce. Kosmetyki zawierające w swoim składzie hormony zwierzęce adresowane były głównie do kobiet przywiązujących dużą wagę do swojego wyglądu. Regularne ich stosowanie przez dłuższy okres czasu powodowało,
że skóra wbrew naturalnemu, biologicznemu zegarowi starzała się wolniej. Wiele przeprowadzonych badań wykazało jednak, że efekt tego typu wyrobów kosmetycznych
nie ogranicza się jedynie do miejsca aplikacji preparatu. Mogą one oddziaływać na cały organizm. Z tego też powodu w wielu krajach, w tym także w Polsce, zabroniono stosowania w kosmetyce estrogennych hormonów pochodzenia zwierzęcego, co spowodowało wzrost zainteresowania ich roślinnymi analogami o podobnym działaniu.

Związki pochodzenia roślinnego w preparatach kosmetycznych

- Typ I jest to najbardziej powszechnie występujący rodzaj kolagenu
w ludzkim organizmie. Jest obecny w tkance tworzącej blizny,
w ścięgnach i tkance łącznej kości.

- Typ II występuje w chrząstkach stawowych

- Typ III występuje w tkance tworzącej się z fibroblastów, w trakcie zabliźniania ran, zanim zostanie wytworzony kolagen typu I, kolagen ten z wiekiem zanika.

- Typ IV występuje w błonie podstawnej - mikrowłóknach międzytkankowych, tworzących cienkie membrany między różnymi tkankami organizmu

- Typ V śródmiąższowy - występuje na granicy tkanki tworzącej blizny
i tkanek na krawędzi blizn - występuje zawsze jako dopełnienie kolagenu typu I

- Typ VI odmiana typu V - spełniająca tę samą funkcję

- Typ VII występuje w tkance nabłonkowej, m.in w skórze
i na powierzchni tętnic

- Typ VIII występuje w śródbłonku - tkankach tworzących błony śluzowe i wnętrze żył i tętnic

- Typ IX, X, XI występują w chrząstkach - razem z typem II

- Typ XII występuje razem z typami I i III w wielu tkankach

Kolagen ma zastosowanie w kosmetyce w walce z cellulitem, rozstępami, oznakami starzenia się skóry i regeneracją naskórka. Kolagen pozyskiwany jest z ryb. Kolagen pozyskiwany
jest ze skór ryb. Rozróżniamy trzy rodzaje kolagenu przetworzonego kolagen grafitowy, kolagen szary i kolagen biały.

Głównym składnikiem ceramidów, są niezbędne, nienasycone kwasy tłuszczowe
w skrócie NNKT. Ceramidy w warstwie rogowej ściśle do siebie przylegają, zapewniając nieprzepuszczalną powłokę dla wody oraz decydują o elastyczności skóry i utrzymaniu jej stałej temperatury . Najgorsze działanie na ceramidy mają: mydło, detergenty, rozpuszczalniki. Ilość ceramidów zmniejsza się wraz z wiekiem, skóra
po 40 roku życia wcale ich nie produkuje.

Glukozynolany - występują głównie w warzywach kapustnych oraz w chrzanie i gorczycy. Biologiczną aktywność wykazują nie same glukozynolany, lecz produkty ich rozkładu powstające podczas rozdrabniania warzyw.

Badania wykazały, że substancje te chronią przed rakiem. Dlatego miłośnicy kapusty rzadziej chorują na raka jelita grubego niż ludzie unikający tego warzywa. Działają również jako naturalne antybiotyki: zapobiegają infekcjom hamując rozwój wirusów.

Azuleny - terpenowe węglowodory dwupierścieniowe, wchodzące w skład roślinnych olejków lotnych. W naturze mają barwę fiołkową, błękitną lub zieloną . Sztandarowymi przykładami azulenów są: chamazulen i gwajazulen, które neutralizują stany zapalne i uczulenia poprzez hamowanie działania histaminy, odpowiedzialnej za odpowiedź immunologiczną. W kosmetologii azuleny stosuje się w preparatach działających miejscowo na oparzenia słoneczne, świąd, pokrzywkę, stany ropne i trudno gojące się rany oraz przy leczeniu zakażeń powodowanych przez gronkowce i paciorkowce.

Azuleny są składnikami kosmeceutyków przeznaczonych do pielęgnacji skór wrażliwych i skłonnych do alergii

Sacharydy (cukry) - to związki organiczne wielofunkcyjne, mające grupy funkcyjne aldehydowe lub ketonowe oraz grupy hydroksylowe. W roślinach cukry powstają w procesie fotosyntezy jako produkt pełniący funkcje energetyczne. Organizm ludzki ma ogromne zapotrzebowanie na węglowodany, jednak w przeciwieństwie do roślin nie potrafi sam ich syntetyzować. Dlatego ludzie pozyskują cukry roślinne z pożywieniem. Również w kosmetologii sacharydy pełnią funkcję odżywczą dla skóry, włosów i paznokci. Ponadto są doskonałym składnikiem nawilżającym i filmogennym, tj. tworzącym na powierzchni skóry warstwę ochronną, która zapobiega działaniu negatywnych czynników zewnętrznych. Sacharydy są składnikiem kosmeceutyków do pielęgnacji każdego typu cery na dzień

Śluzy - to mieszaniny polisacharydów. W roślinach występują jako materiał zapasowy lub zatrzymują i wiążą wodę. Pozyskuje się je z korzeni, bulw, nasion i kwiatów
Śluzy są składnikiem aktywnym kosmeceutyków do pielęgnacji skór naczyniowych, wrażliwych i skłonnych do alergii. W kontakcie ze skórą tworzą na niej film ochronny, który łagodzi podrażnienia i świąd, wygładza skórę oraz nawilża poprzez zatrzymanie wody w naskórku

Lipidy występują powszechnie w organizmach zwierzęcych i roślinnych i pełnią
tam najrozmaitsze funkcje. Współcześnie dzieli się je na:

Lipidy są to substancje tłuszczowe, niezbędne jako składniki kosmetyków ponieważ regulują równowagę wodno - tłuszczową skóry. Lipidy są konieczne
do prawidłowego nawilżenia skóry bowiem umożliwiają zatrzymanie wody, chronią przed jej niekontrolowaną utratą. Przeciwdziałają również szkodliwym wpływom środowiska.


Wśród peptydów wyróżnia się:

Peptydy należą do grupy surowców kosmetycznych o aktywnym działaniu regeneracyjnym. Stymulują one między innymi proliferację, czyli mnożenie się komórek, oraz przyspieszają syntezę podstawowych składników strukturalnych zewnątrzkomórkowej macierzy. Mogą pełnić także rolę nośników mających zdolność przenoszenia różnorodnych substancji w głąb skóry. Peptydy, ze względu na swoją aktywność, przez długi okres stosowane były głównie w kosmetykach profesjonalnych sprzedawanych w gabinetach kosmetycznych i dermatologicznych. Obecnie coraz częściej można je także znaleźć pośród składników ogólnie dostępnych wyrobów regeneracyjnych. Peptydy sojowe należą do grupy substancji aktywnych, otrzymywanych na drodze biotechnologicznej. Stymulują wzrost fibroblastów oraz przyspieszają procesy regeneracyjne skóry. Doskonale spłycają zmarszczki i wygładzają naskórek.

Wbrew nazwie, związki te występują w stanie naturalnym w przyrodzie
nie tylko w różnych owocach, ale także w warzywach, trzcinie cukrowej
i kwaśnym mleku.

Wykazują działanie nawilżające. Występują w tkance łącznej połączeniu z białkami (kolagenem, i elastyną) nadają one skórze odpowiednią elastyczność i sprężystość, podtrzymują zewnętrzne warstwy skóry pełnią również funkcję łącznika naskórka
ze skórą właściwą. Pomagają zatrzymać wodę w skórze i przez to ją nawilżają.

Główny przedstawiciel to kwas hialuronowy - jego zawartość obniża się z wiekiem człowieka. Inne związki z grupy mukopolisacharydów to: chityna, chitozan.

Chemicznie chityna ma podobną strukturę do celulozy.

Chemicznie do chityny jest podobna tunicyna.

Z uwagi na swoje specyficzne właściwości, zwłaszcza chemiczne, molekularne, nadcząsteczkow i biologiczne stanowi przykład polimeru o szerokim zastosowaniu. Mikrokrystalicznym chitozan charakteryzuje się szeregiem właściwości użytkowych: wysoką wartością wskaźnika wtórnego pęcznienia, zdolnością do tworzenia błon polimerowych bezpośrednio z zawiesiny, wysoką adhezyjnością, kontrolowaną bioaktywnością, a zwłaszcza działaniem antybakteryjnym, biozgodnością i nietoksycznością, wysoką stabilnością w postaci zawiesiny, dobrą mieszalnością z szeregiem substancji w tym polimerami, dużą reaktywnością chemiczną, dużą pojemnością sorpcyjną oraz zdolnościami chelatującymi.

BALSAMY są to naturalne wydzieliny pewnych gatunków drzew podzwrotnikowych. Są one roztworami lub zawiesinami żywicy w olejkach eterycznych. W zależności od swoich właściwości balsamy znajdują zastosowanie w lecznictwie, kosmetyce i przemyśle perfumeryjnym. Najbardziej znane to:

- balsam peruwiański- wykazuje silne właściwości aseptyczne i przeciwzapalne. Jest używany w preparatach kosmetycznych do pielęgnacji ciała oraz w przemyśle perfumeryjnym

- balsam styraksowy- używany jest do produkcji szminek, pudrów i lotionów oraz jako utrwalacz zapachów w przemyśle perfumeryjnym

- balsam kopajawa- wykazuje duże powinowactwo do keratyny włosa, stosowany jest w preparatach do pielęgnacji włosów.

Szybkość starzenia skóry zależy w dużej mierze od czynników wewnętrznych - endogennych. Wraz z wiekiem zahamowaniu ulegają mechanizmy regulujące procesy metaboliczne skóry. W naskórku następuje stopniowy zanik błony podstawnej, spowolnieniu ulegają  podziały komórkowe, zakłóceniu ulega proces jego keratynizacji. W skórze właściwej zmiany te dotyczą głównie syntezy jej podstawowych elementów strukturalnych: kolagenu, elastyny, mukopolisacharydów. W efekcie obserwuje się zmniejszenie spójności między połączeniami skórno-naskórkowymi, osłabienie sprężystości i elastyczności skóry, powstawanie zmarszczek. Nieobojętne dla procesu starzenia są jednak także czynniki zewnętrzne. Bardzo często bywa on  przyspieszany poprzez działanie szkodliwych czynników zewnętrznych, związanych z promieniowaniem słonecznym czy też rosnącym skażeniem środowiska. Szczególnie dotyczy to dużych aglomeracji miejskich. Dlatego tak ważne
jest stosowanie preparatów z substancjami aktywnymi biologicznie, które mają ogromny wpływ na naszą skórę.



Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
Etapy działania substancji aktywnych w kosmetykach
zioła i substancje aktywne w kosmetyce
11 substancje aktywne w kosmetykach materiały
Substancje aktywne(1), technik usług kosmetycznych, kosmetologia
Substancje aktywne w pielęgnacja skóry łojotokowej, kurs kosmetyczny, kosmetologia, składniki aktywn
Substancje aktywne stosowane w kosmetykach
SLS, SLES i inne substancje pieniące w kosmetykach
Spis substancji aktywnych i preparatów?rmakologicznych na podstawie podręcznika
Czynniki aktywne w kosmetykach o i ich działanie na poszczególne typy?r
Substancje zwierzęce w kosmetykach
składniki aktywne, kosmetyka
SKŁADNIKI AKTYWNE, Kosmetyka
Substancje chemiczne w kosmetykach
S2 Substancje barwiace, Kosmetologia - studia (Szczecin)
S2 Substancje zapachowe, Kosmetologia - studia (Szczecin)
ŚCIĄGA Składniki aktywne w kosmetykach

więcej podobnych podstron