Wzór |
Nazwa |
Mechanizm działania |
Efekt farmakologiczny |
Zastosowanie |
Met. oznaczania |
|||||
|
Łacińska |
Polska |
Systematyczna |
synonim |
|
|
|
|
||
Leki anksjolityczne - przeciwlękowe: |
||||||||||
|
Alprazolamum |
Alprazolam |
8-Chloro-1-metylo-6-fenylo-4H-[1,2,4] riazolo[4,3-a] [1,4]benzodiazepina |
Xanax |
|
- wyraźna aktywność przeciwlękową - działanie uspokajające - nasenne - zmniejszające napięcie mięśni - przeciwdrgawkowe |
- leczenie zespołów lekowych przebiegających ze wzmożonym napięciem, pobudzeniem, nadwrażliwością układu wegetatywnego; - zespoły leku napadowego |
Acydymetrycznie |
||
|
Chlordiazepoxidum
|
Chlorodiazepoksyd |
4-Tlenek 7-chloro-2-metyloamino-5-fenylo-3H-1,4-benzodiazepiny |
Elenium |
- działa na system GABAergiczny, blokuje aktywność układu limbicznego i siatkowatego
|
- silnie uspokajająco, przeciwlękowo - nasennie - umiarkowanie przeciwdrgawkowo - rozluźniające napięcie mięśniowe |
- stany lekowe, niepokoju, nadmiernego napięcia nerwowego - nerwice, depresja reaktywna, bezsenność - leczenie odwykowe alkoholizmu, leczenie objawów abstynencyjnych w toksykomaniach - stany napięcia przedmiesiączkowego |
Acydymetrycznie lub spektrofotometr. |
||
|
Chlordiazepoxidum (Chlordiazepoxidi hydrochloridum) |
Chlorodiazepoksyd (chlorowodorek Chlordiazepokydu) |
4-Tlenek 7-chloro-2-metyloamino-5-fenylo-3H-1,4-benzodiazepiny, chlorowodorek |
- |
j.w |
j.w |
j.w |
Acydymetrycznie |
||
|
Diazepamum |
Diazepam
|
7-Chloro-1-metylo-5-fenylo-2,3-dihydro-1H-1,4-benzdiazepin-2-on |
Relanium |
- nasila hamujące działanie neuronów GABA-ergicznych w CNS; - działa hamująco na układ limbiczny, wzgórze i podwzgórze |
- silne przeciwlękowe - przeciwpadaczkowe (przeciwdrgawkowe) - uspokajające - silne nasenne - rozluźniające napięcie mięśniowe |
- nerwice narządowe, stany lekowe i napięcia połączone z pobudzeniem ruchowym - agresywność i drażliwość w psychozach - depresje reaktywne - bezsenność, somnabulizm - wspomagająco w leczeniu tężca - premedykacja (zabiegi oftalmologiczne, laryngologiczne) |
Acydymetrycznie lub spektrofotometr. |
||
Leki na schizofrenię - Neuroleptyki: |
||||||||||
|
Cholorpromazinum (Cholorpromazini hydrochloridum) |
Chloropromazyna (chlorowodorek Chloropromazyny ) |
2-chloro-10-(3- dimetyloaminopropylo)-fenotiazyna, chlorowodorek |
Fenactil |
- blokuje receptory dopaminergiczne D2 w układzie limbicznym oraz nigrostriatalnym i podwzgórzu - tłumi przewodnictwo w Synapsach noradrenergicznych - obwodowe cholinolityczne |
- umiarkowanie przeciwpsychotycznie - uspokajajaco - przeciwautystycznie - przeciwwymiotnie
- efekty uboczny: parkinsonizm polekowy |
- stany maniakalne - schizofrenia - psychozy i inne nadmierne pobudzenia psychoruchowe - paranoje - objawowo przeciwwymiotnie |
Acydymetrycznie, Spektrofotometr. lub Kolorymetrycznie,
|
||
|
Chlorprothixenum (Chlorprothixeni hydrochloridum)
|
Chlorprotyksen (chlorowodorek Chlorprotyksenu) |
2-chloro-9-(3- dimetyloaminopropylideno)-tioksanten, chlorowodorek |
Taractan, Chlorprothixen |
- antagonista D1, D2, Receptorów Serotoninergicznych, histaminowych, muskarynowych
|
- słabo przeciwpsychotycznie - silnie uspokajajaco - przeciwlekowe - w małych dawkach - przeciwdepresyjne |
- schizofrenia i inne psychozy psychozy z objawami psychomotorycznymi - stany leku i pobudzenia, mania - zapobieganie wymiotom pooperacyjnym |
Alkalimetrycznie lub Spektrofotometr.
|
||
|
Fluphenazinum (Fluphenazini hydrochloridum) |
Flufenazyna (chlorowodorek Flufenazyny)
|
2-trifluorometylo-10-[3-(4-(2-hydroksyetylo)-1-piperazynylo)-propylo] fenotiazyna, chlorowodorek |
Mirenil |
- blokuje receptory dopaminergiczne D2 w układzie limbicznym oraz Nigrostriatalnym; działa na twór siatkowaty, podwzgórze, korę mózgowa
|
- bardzo silnie Przeciwpsychotycznie (50x silniej od chloropromazyny) - aktywizująco w Psychozach przebiegających z wyłączeniem, izolacja, autyzmem |
- psychozy paranoidalne - w stanach zubo/onej aktywnosci i rosnacej izolacji od otoczenia - schizofrenia |
Acydymetrycznie lub Spektrofotometr.
|
||
Leki przeciwdepresyjne - Neuroleptyki: |
||||||||||
|
Amitriptylinum (Amitriptylini hydrochloridum)
|
Amitryptylina (chlorowodorek Amitryptyliny) |
3-(10,11-dihydro-5H-dibenzo[a,d]cyklohepten-5-ylideno)-N,N-dimetylo propyloamina, chlorowodorek |
Triptizol |
- hamuje wychwyt zwrotny serotoniny i noradrenaliny w presynaptycznych zakończeniach nerwowych - silne cholinolityczne - słabe przeciwhistaminowe - silnie pobudza nastrój - kardiotoksyczne, atropinowe |
- silnie przeciwdepresyjnie - uspokajająco - przeciwlekowe - efekty uboczne: suchość w ustach, drogach pok., zaburzenia akomodacji, pogłębienie jaskry, trudności w oddawaniu moczu, zaparcia) |
- depresja |
Alkalimetrycznie lub Spektrofotometr. |
||
|
Fluoxetinum (Fluoxetini hydrochloridum) |
Fluoksetyna (chlorowodorek Fluoksetyny) |
(+/-) N-metylo-3-fenylo-3-[4-(trifluorometylo) fenoksy]propylo-1-amina, chlorowodorek |
Prozac |
- selektywny inhibitor zwrotnego wychwytu serotoniny w CNS - w odróżnieniu od innych p/depresyjnych - nie wpływa bezpośrednio na neurony dopaminergiczne i noradrenergiczne |
- p/depresyjne |
- stany depresyjne o różnej etiologii - nerwica natręctw - bulimia
|
Acydymetrycznie |
||
|
Imipraminum (Imipramini hydrochloridum) |
Imipramina (chlorowodorek Imipraminy)
|
10,11-dihydro-5-(3-dimetyloamino propylo)-5H-dibenzo [b,f]azepina, chlorowodorek |
Imipramin |
- hamuje wychwyt zwrotny noradrenaliny - umiarkowane działanie cholinolityczne oraz przeciwhistaminowe - silnie p/depresyjnie - wyraźnie zwiększa aktywność psychoruchowa
|
- przeciwdepresyjne |
- depresje - lek napadowy - mimowolne moczenie nocne u dzieci |
Acydymetrycznie lub Spektrofotometr.
|
||
|
Mianserinum (Mianserini hydrochloridum) |
Mianseryna (chlorowodorek Mianseryny) |
2-metylo-1,2,3,4,10,14b heksahydrodibenzo(c,f) pirazyno[1,2-a]azepina, chlorowodorek |
Lerivon, Tolvon |
- blokuje presynaptyczne receptory a2 noradrenergiczne oraz zwiększa przemianę i uwalnianie mózgowej NA - antagonista niektórych rec. serotoninergicznych - antagonista H1 - nie hamuje wychwytu zwrotnego amin katechol. i nie ma działania cholinolitycznego |
- przeciwdepresyjne |
- depresja |
Alkalimetrycznie lub chromatograficznie |
||
Leki przeciwpadaczkowe |
||||||||||
|
Carbamazepinum
|
Karbamazepina |
amid kwasu 5H-dibenzo[b,f]azepino-5- karboksylowego |
Amizepin |
- blokuje zależne od potencjału kanały sodowe - stabilizuje błony komórkowe, zapobiega rozprzestrzenianiu się wyład. na poziomie synaps - hamuje przewod. czuciowe -HAMUJE FOSFORYLACJĘ BIAŁEK REGULOWANĄ UKŁADEM Ca-kalmodulina-uwalnianie przekaźników hamujących: - napady padaczkowe, neuralgie, migrenę |
- przeciwdrgawkowe
|
- migrena - neuralgia -zwłaszcza nerwu trójdzielnego - napady padaczkowe |
HPLC lub spektrofotometr. |
||
|
Clonazepamum
|
Klonazepam |
5-(2-Chlorofenylo)-7-nitro-1,3-dihydro-2H-1,4-benzodiazepin-2-on |
Rivotril |
-moduluje allosteryczny kanal chlorkowy - zw. napływu Cl- do kom - hiperpolaryzacja -blokuje szybki kanał sodowy -ogranicza samorzutne przywrócenie ładunku neuronu - ułatwia przekaźnictwo GABA-ergiczne w układzie limbicznym i podwzgórzu |
- przeciwlękowe i uspokajające - przeciwdrgawkowe - umiarkowanie nasennie - rozluźnia napięcie mięśniowe
|
- napady padaczkowe - coraz częściej stosowany w leczeniu psychoz |
Acydymetrycznie |
||
|
Phenobarbitalum |
Fenobarbital |
kwas 5-etylo-5-fenylobarbiturowy |
Luminalum - Luminal |
-wiąże się tam gdzie diazepiny - ten sam wpływ na kanały chlorkowe -w wyższych dawkach działa bezpośrednio na kanał chlorkowy - depresja OUN -redukuje uwalnianie Ca2+-zależnych neurotransmiterów - zmniejsza efekty pobudzające glutaminianu |
- uspokajająco, nasennie - przeciwdrgawkowo (działa hamująco na podwzgórze, układ siatkowaty i korę mózgowa) - działa depresyjnie na osrodek oddechowy - obniża napięcie mięśni gładkich, przemianę materii |
- bezsenność - nadmierna pobudliwość - napady padaczkowe duże (grand mal) i częściowe |
Alkalimetrycznie lub spektrofotometr. |
||
|
Phenobarbittalun Natricum |
Fenobarbital sodowy |
5-etylo-5-fenylo barbituran sodowy |
- |
j.w |
j.w |
j.w |
Wagowo lub spektrofotometr. |
||
|
Phenytoinum
|
Fenytoina |
5,5-Difenylo imidazolidyno-2,4-dion lub 5,5-Difenylohydantoina |
Epanutin |
-BLOKADA KANAŁU SODOWEGO stabilizuje błony neuronalne, wzmagając aktywny transport Na+ na zewnątrz komórki i hamując bierny transport tych jonów do wnętrza, zmniejsza wyładowania neuronalne - wpływa na transport jonów K i Ca oraz uwalnianie neuroprzek. aminokwasowych |
- przeciwdrgawkowe - przeciwarytmiczne - może powodowac powikłania hematologiczne oraz uszkodzenia wątroby |
- napady częściowe padaczkowe - napady toniczno - kloniczne |
Alkalimetrycznie |
||
|
Phenytoinum Natricum |
Fenytoina sodowa |
5,5-Difenylohydantoina sodowa |
Dilantin, |
j.w |
j.w |
j.w |
Wagowo |