Temat: Modele prakseologiczne eksploatacji środków transportu

Prakseologia - inaczej teoria sprawnego działania. Jest dziedziną badań naukowych dotyczących wszelkiego celowego działania ludzkiego.

Każde celowe działanie człowieka z urządzeniem realizuje się w łańcuchu działania określonym trójką uporządkowaną:

Ł = <x,y,z>

gdzie: x - podmiot działania (człowiek)

y - pośrednik działania (narzędzie)

z - przedmiot działania (na którym zlokalizowany jest cel działania)

Środek transportowy może być pośrednikiem lub celem działania.

W procesie użytkowania środek transportu jest pośrednikiem.

Ł_u = <x_u,ś_t,m>

gdzie: x_u - podmiot działania (człowiek - nawigator, kierowca, pilot)

Ś_t - pośrednik działania (środek transportu - statek, samochód, samolot)

m - przedmiot działania (materia - nieożywiona, ożywiona)

W procesie użytkowania następuje zużycie materiałów eksploatacyjnych zapewniających zasilanie energetyczne środka transportu a także zużycie jego elementów, co pogarsza własności użytkowe lub uniemożliwia dalsze użytkowanie. Celem przywrócenia własności użytkowych środek transportu jest obsługiwany.

Ł_o = <x_o,n_o,ś_t>

gdzie: x_o - podmiot działania (człowiek - pracownik obsługi)

n_o - pośrednik działania (narzędzia, urządzenia, dystrybutor paliwa itp.)

ś_t - przedmiot działania (środek transportu)

Każde urządzenie - a w tym i środek transportu przechodzi następujące fazy:

Projektowanie, wytwarzanie, eksploatowanie, kasacja (złomowanie, utylizacja)

Środek transportu jest eksploatowany wtedy, i tylko wtedy, gdy jest użytkowany lub obsługiwany:

Ł_e = Ł_u ∪ Ł_o

Łańcuchy użytkowania i obsługiwania wraz z otoczeniem tworzą układ eksploatacji.

gdzie: X_e - kierownik eksploatacji

X_u - użytkownik

X_o - „obsługownik”

Ś_t - środek transportu

m - masa transportowana

n_o - narzędzie obsługi

Zbiór układów działanie w których środki transportu są użytkowane tworzą system użytkowania S_u a zbir układów działania w których środki transportu są obsługiwane tworzą system obsługiwania S_o. Jeśli uwzględnimy system zarządzania eksploatacją S_ze oraz relacje między tymi systemami R - otrzymamy system eksploatacji (składający się wtedy z trzech podsystemów).

Se = (Su, So, Sze, R)

gdzie:

- przepływ energio-materii (środków transportu, materiałów eksploatacyjnych itp.)

- przepływ informacji (zadania, wyniki realizacji zadań itp.)

S_ze - podsystem zarządzania eksploatacją

S_u - podsystem użytkowania

S_o - podsystem obsługi

Temat: Aspekty techniczne i ekonomiczne eksploatacji środków transportu

Graf dwustanowego procesu eksploatacji środków transportu, gdzie:

- strumień pojazdów do eksploatacji

- strumień pojazdów z eksploatacji

- strumień pojazdów użytkowanych

- strumień pojazdów obsługiwanych

- strumień środków transportu kierowanych z obsługi do użytkowania

- strumień środków transportu kierowanych do obsługi

Krok dyskretyzacji - przedział czasu którym badamy stan systemu

Przykładowy przebieg czasowy dwustanowego procesu eksploatacji

Dążenie do maksymalizacji zysku przedsiębiorstwa transportowego wymaga realizacji permanentnego procesu optymalizacji eksploatacji środków transportu.

Kryteriami optymalizacji mogą być: dochód, koszt, czas, jakość realizacji zadań itp.

1. Problemy optymalizacji użytkowania

• Jako przykłady konkretnych (uzupełnić)

2. Problemy optymalizacji obsługiwania:

Jako przykłady konkretnych problemów można wymienić:

• Jakich przedsięwzięć wymaga odtwarzanie resursu eksploatacyjnego środka transportu?;

• Jakich przedsięwzięć wymaga odtwarzanie stanu zdatności i potencjału eksploatacyjnego środka transportu?;

• Jak ustalać zakresy prac obsługowych i normy między-obsługowe?;

• Jaka powinna być struktura terytorialna systemu obsługi?;

• Jakie powinno być wyposażenie techniczne jednostek obsługi?;

• Jak powinna przebiegać optymalna realizacja procesu obsługi?;

• Jak organizować przechowywanie i transport środków transportu?;

3. Problemy optymalizacji zarządzania:

• (uzupełnić)

Resurs eksploatacyjny - zdolność środku transportu do pokonywania drogi

Ś_t

Ś_t

Ś_t

S Y S T E M E K S P L O A T A C J I

stan procesu

t

---