Macierze i Wyznaczniki
Przykład: W fabryce wytwarza się n różnych produktów złożonych z części produkowanych na m stanowiskach. Plan określa ilość godzin potrzebnych na wykonanie tej części jednostki danego produktu, która przypada na dane stanowisko. Jak krótko można by zapisać ten plan?
• Niech aij oznacza ilość godzin, w ciągu których ma być wykonana na stanowisku i , gdzie
, część produktu o numerze j , gdzie
.
Wówczas pojawia się zapis (w formie następującej tablicy):
oznacza: i-ty wiersz
oznacza: j-tą kolumnę
To jest macierz prosta
o wymiarach mxn
Ten nowy obiekt
będziemy nazywać macierz(-ą) i oznaczać dużymi literami A, B, C.
Stąd w/w macierz oznaczamy:
A=[a i j]m×n
Definicja Macierzą o wymiarze m×n nad ciałem K (bądź krótko: macierzą) nazywamy odwzorowanie
T:{1,2,3,...,m}×{1,2,...,n} K.
Np. A=[a i j]m×n , gdzie a i j = T(i,j) dla
,
.
-- macierz o wymiarze 3×3
Przykład: Macierz przekształcenia liniowego. Niech dane będą duże przestrzenie linowe Rn i Rm nad ciałem R generowane przez bazy kanoniczne, odpowiednio: ē1,ē2,...,ēn oraz ē'1,ē'2,...,ē'm
Niech T będzie odwzorowaniem liniowym Rn w Rm oraz
.
Wówczas
(1)
ale (2)
Ze związków (1) i (2) otrzymujemy:
(3)
Oznaczając
,(4) otrzymujemy z (3) i (4) następujący układ równań:
Uwaga! Współczynnik a i j przy niewiadomych: x1,x2,...,xn tworzą prostokątną tablicę (macierz)
zwaną macierzą odwzorowania (przekształcenia) liniowego T: Rn Rm.
Szczególne rodzaje macierzy.
Niech A=[a i j]m×n ,gdzie
K-ciało (w szczegól.: K=R, bądź K=C)
Macierz A nazywa się macierzą kwadratową (krótko: kwadratową), gdy m=n; wówczas n nazywa się stopniem macierzy.
• W szczególności macierz przekształcenia liniowego T: Rn Rm jest kwadratowa stopnia n.
Macierz przekształcenia liniowego
nazywa się macierzą jednostkową stopnia n, którą oznaczamy En ; przy czym:
En =[a i j]m×n , gdzie
||
Symbol
Kronckera
Macierz A=[a i j]m×n,gdzie
nazywa się macierzą diagonalną stopnia n
Macierz AT=[b i j]m×n ,
gdzie b i j =a i j ^ A=[a i j ]mxn nazywamy macierzą transponowaną do macierzy A o wymiarze mxn.
Np.
Działania na macierzach
Niech oznacza zbiór macierzy o wymiarach mxn i wyrazach ciała K.
Definicja Sumę macierzy A i B o wymiarze mxn będziemy oznaczać A+B przyczym:
Stąd :
Definicja Iloczyn skalarny λ i macierzy A o wymiarach mxn będziemy oznaczać λ•A, przy czym:
Stąd:
Np. Znaleźć A+B oraz (-2)A, gdy
Zatem po zastosowaniu w/w definicji otrzymujemy: