1. Definicja rozwój ped. społ i terminy Haliny Radlińskiej

Ped.społ jest nauką praktyczną rozwijającą się na skrzyżowaniu nauk o człowieku a wiec biologicznych i społecznych z etyką i kulturoznawstwem(Jeśli chodzi o kulturoznawstwo to wazna jest teoria i historia kultury). (W okresie II wojny). Pierwsza zauważyła że nie wystarczy wychowanie jednostkowe. Operowała pojęciem NARÓD-nie wystarczy działać na płaszczyźnie jednostkowej, lecz całych grup społecznych. Jest dziedziną ścisłe naukową, która ma narzędzia, metody i skutki wychowawcze. Skutki wychowawcze były wymierzane do całych grup społecznych.

POJĘCIA:

DOBROCZYNNOŚĆ-obyczaj czynienia dobra w interesie osób lub społeczeństwa. Pierwsze towarzystwa dobroczynne powstaja w XIX wieku.

Charytatywność-CARITAS-miłosierdzie, dobroć, zyfczliwość, łagodność. Odniesienie do przejawu konkretnej nędzy czy potrzeby bliźniego.

Filantropia-(ofiarność), umiłowanie człowieka, postawa życzliwości wynikająca z poświęcenia dla dobra ludzkości (mit prometejski).

AXIULUM SOCJALE-wsparcie społeczne, praca socjalna, psychologia spoleczna, dzialanosc terapeutyczna. Nawiązuje do Prometeusza-niesienie ofiary na rzecz potrzebującego. Charakter interakcyjny, indywidualny i grupowy.

Wsparcie społeczne-dzis to troska wzajemna o siebie; instytucje z którymi jednostka wspołpracuje oraz środowisko społeczne i naturalne powinno być środowiskiem bio-sojo-kulturowym.

Wsparcie i wspieranie-to niezbędny atrybut zycia.

2.Historia mysli spol-ogolne przeslanki:

Okres przednaukowy prehistoryczny-dominacja wiedzy potocznej. Cele okresu:praktyczno-utylitarne. Człowiek zawsze Miał jakąś wiedze jak funkcjonuje otaczający świat. Pierwsza wiedza była przyswajana spontanicznie. Historia mysli społ to REFLEKSJA nad społeczeństwem i wzajemnymi relacjami pomiędzy ludźmi, zależna od stopnia rozwoju społecznego i od kultury reprezentowanej przez społeczność.

Odnajdujemy ja w:

• MITY I ZABOBONY-mit nie jest czyms historycznym, refirmuje wydarzenia z przeszłości i odnosi konsekwencje do teraźniejszości. Poprzedza powstanie filozofii. Stanowi wzorzec rzeczywistości społecznej. Dowiemy się z niego o przekonaniach moralnych, instytucje religijne, swieckie). Mity miały wpływ na zasady zachowania w rodzinie.

• PRZYSŁOWIA-które sumuja mądrość ludową „jak Kuba Bogu tak Bóg Kubie”

• W systemach filozoficznych i dygresjach historycznych, traktatach prawno-społecznych (nie douszczały one do zemsty-mścic znaczy pomnażać, np. 1 ofiara za 10ofiar0.

• Swoista dziedzina naukowa:PED SPOL -H.Radlinska.

Dają historyczną świadomość, przez wiedzę hist uzyskujemy własną tożsamość. Wtedy możemy mówić o człowieczeństwie i o ciągłości trwania hist swiata wartości.

Geneza ped spol siega czasu gdy wszelkie problemy były rozwiązywane dzieki spolecznej filantropi, te dzialania były dobrowolne, wynikające z ofiarności jednostek. Traktowano je jako moralny obowiązek. Dwie płaszczyzny ideowe filantropii: 1) rozwijana przez związki religije- swoje oparcie znajduje w ewangeli 2) podejmowana przez grupy swieckie (laickie). Na ziemiach polskich filantropia nie przyjęła swieckiego charakteru, zawsze była utozsamiana z dobroczynnością w tradycji chrześcijańskiej.

Holistyczna teoria zakładała ze człowiek rozwija się w pracy-z tej teori zostaje wydzielona ped. Spol jako teoria wychowania przez społeczeństwo i wspólnoty dla społeczeństwa i wspólnoty.

3.Geneza procesów wychowawczych, terminy używane w ramach ped społ.

• Wątek biol-pielęgnacyjny; w przekazach odległych epok. Dominuje opieka nad dzieckiem, pro rekreacja i rozród. Trochę później opiekuńczo-zabezpieczajace w stosunku do osób starych i niedołężnych. Podst. termin „wychowanie macierzyńskie-czynność opiekunuczo-pielęgnacyjna, charakteryzuje się postawa emocjonalna EMPATIA.

• Watek społeczno-kulturowy: Każda więź społeczna musi być na nowo odbudowana, tworzona w każdym pokoleniu, w przeciwnym razie można ją stracić. Trwanie tej więzi zapewnia zjawisko wychowania między pokoleniami. Formy instytucjonalne, które pomagają w odbudowaniu tej więzi to szkoły a w nich wychowawcy i nauczyciele.

Wychowanie młodzieży związane jest z życiem codziennym, odbywa się to poprzez naśladownictwo, przez przejęcie pewnych zachowań. Im bardziej społeczność bytuje w pewnych warunkach pierwotnych, tym bardziej wychowanie młodzieży jest tożsame z życiem codziennym. Następuje przejęcie doświadczeń i sposobów zachowania od dorosłych. Poprzez pracę, zajęcia, zabawę.

Pomaga tutaj INICJACJA (pierwotne obrzedy i wtajemnicznie młodych w plemienie;tabu, techniki wierzenia) połączone jest to z bolesną próba wytrzymałości, cierpliwości. Celem prób jest wychowanie, aby wychowanek umiał dokonać wieności tej inicjacji, planowi. Altruizm-jednostka altruistyczna angażuje się w działanie dla drugiej osoby z czego czerpie satysfakcje. Ten drugi czerpie satysfakcje ze sposobu w jaki jest traktowany. Nie liczy się cel. Lecz sposób w jaki angazujemy się dla dobra innych.

4.Odpowiedzialnośc państwa za działania wsparcia i pomocy.

1. STAROŻYTNOŚĆ-Cycero.Pisze refleksje o państwie idealnym, wspomina o założeniu Rzymu (Romulus i Remulus). Klijentelizm-instytucja, polegała na tym że bogaci rzymscy obywatele udzielali wsparcia biednym w zamian za głosy na patrona (w polityce)

*zabrania traktowania człowieka jako zestaw

*w interesie państwa jest oddłużenie obywateli

*traktowanie ubogiego jako niewlonika jest nisprawidliwością

*postuluje pomoc w przypadku klęski żywiołowej, ma spowodowac wzrost szacunku dla tych którzy mieli wysokie stanowiska;przeciwdziałać buntom.

*KONSENSUS ZGODY POWSZECHNEJ każdy musi zrezygnować z części swoich praw, żeby mówic o społeczności. Kiedy każdy ciągni w swoja stronę wtedy mamay strajki i demokrację. Konsensus zgody powszechnej jest możliwy wtedy gdy jest współpraca i solidaryzm.

*postuluje podporządkowanie państwa normie sprawiedliwości. Kazdemu dawac to co mu się należy , nie tykac własności boskiej, państwowej i cudzej.

Ustroj demokratyczny wymaga rozbudzenia świadomości człowieczeństwa. Stanowi wartość i godność które obdziela go obowiązkami i prawami-człowieczeństwo to przerasta.

Związki zachodzą między jednostką a społeczeństwem świadomie lub nieświadomie

Człowiek ulega woli własnej i ogólnej

Dusza dziecka jest częścią składową psyche narodowej i pod jej wpływem się rozwija.

Ped.społ. rozpatruje wychowanie jednostki z życiem grupy społecznej

Zakres wychowania ma cały naród

Szkolnictwo narodowe przygotowuje wszystkich do kultury

W starożytności działania pomocowe realizowane były przez panstwo, które udzielalo pomocy tylko swoim obywatelom.

HIERARCHIA OPIEKI:

1. Opieka nad sierotami-panstwo

2. Pomoc finansowa udzielana rannym na wojnie, a także bidnym którzy nie mogli pracowac

2. GENERALNA OCENA UBOSTWA W SREDNIOWIECZU-jest negatywna, ubóstwo było w pogardzie, dodaje się ze to zemsta bogow.

FILOZOFIA RZYMSKA:SANEKA, LUCJUS ANNEUS, EPIKLET.

SANEKA-równośc pomiędzy ludźmi, sa oni ze soba spokrewnieni przez taką sama nature ludzką, która nie jest zalęzna od stanowiska społecznego. Bliźni to obywatel tak jak i niewolnik, barbarzyńca. Człowiek w zyciu powinien kierowac się miłościa. Mamy udzielać pomocy każdemu potrzebującemu. To idea Caritas

Epiklet-przypisuje wielkie znaczenie filozofii w zadaniach społecznych- filozof to taki wychowawca ludzkości łagodzący moralne cierpienia człowieka.

3. ŚRODOWISKA ZYDOWSKIE-spojrzenie na ubóstwo w swietle Biblii

Bazą są pisma proroków z VIII do VIw. p. Ch. Naczelna idea to miłosierdzie-to cecha wg której postepujemy wobec obcych, niewolników, cudzoziemców, więźniów.

Znajdziemy też rozwiniete kategorie:

-sprawiedliwość społeczna

-równość

-idea miłości braterskiej

Występuja jako zasady religijno-moralne.

W starym Testamencie moment przesuniety jest z kultu na Zycie.

Żeby mieć błogosławieństwo to trzeba być:miłosiernym, przestrzegac zasad sprawiedliwości społecznej, równości i miłości braterskiej. To MIŁOSIERDZIE decyduje o pomyślności doczesnej ale i wiecznej. Chrzescijaństwo przejmuje te elementy w całości.

WĄTKI W PISMACH:

1.wątki humanitaryzmu (sparwiedliwośc, równość, idea miłości i braterstwa)

2.idea miłosierdzia-postawa zarówno wobec obywateli jak i niewolników.

Idea sprawiedliwości Bożej Rif-za wielkie przestępstwo duza kara,za małe mala. Kara ma czynic człowika sprawiedliwego, by go przemienic.

4. CHRZEŚCIJAŃSTWO:

• Gminy chrascijańskie uważały że nierówności społeczne to wynik grzechu pierworodnego.

• Nędza to stan niekorzystny, który należy łagodzic.

• Napiętnowano próżniactwo.

• Bazą:tradycja religijna,to Stary Testament, Listy Apostołów) ale także wyodrębniał się nurt filozofii stoickiej

• Św Augustyn podkreślał naturalna równość i godność człowieka,które są zaburzone przez grzech, nakłada to obowiązek na tych którzy stoja wyzej w drabinie społecznej, aby troszczyli się o słabszych, mniej zdolnych. Jego zdaniem MIŁOSIERDZIE powinno wynikać z faktu ludzkiej godności i ma być impulsem, do takich działań aby wszystkim umożliwc ludzka egzystencje. Dobra które posiadaja chrześcijanie mają być wykorzystywane dla dobra ubogich. Tak rozumiano dobra Kościelne-CARITAS-zarządzane były ptrzez biskupa i bgyły uważane za dobra biednych.

5. ŚREDNIOWIECZE:

Pomocy i wsparcia udzielał Kościół jako parafia i zakony ale i indywidualnie.

FORMY POMOCY:

• Jałmużna-rozdawana przez Kościół, zakony, parafie. Dominikanike i Franciszkanie to były zakony żebrzace, nic nie miały tylko pracowali i żebrali. Zas Benedyktyni mieli potężne gospodarstwa, przy nich wyrastały miasta.

• Przytułki-które zamieniały się szpitale. Dla chorych, sierot, bezdomnych. Podst.-idea miłosierdzia, chęć pełnienia dobrych uczynków, które przewżają nasze grzechy.

• Prywatna działalność lekarska-polegała na tym, że spontanicznie lekarze leczyli ubogich. DEONTOLOGIA-nakaz niesienia pomocyy przez całe zycie człowieka aż do śmierci.

• Banki dobroczynności-rozwija się działalność bractw świackich:

• +brały się z dobroczynności ludzi swieckich mających CECHY

• +ścisły związek z Kośćiołem lub parafia.

Synot orleanski-zobowiązuje biskupów dostarczenia ubogim i niezdolnym do pracy odzieży i zywności. Kary kościelne na tych którzy stostują ucisk wobec ubogich. Wyłączenie z Kościoła (eschomunika)

5.NOWOZYTNA DOBROCZYNNOŚĆ PUBLICZNA-ŚWIECKA PUBLICZNA INTERPRETACJA:

Karol Wielki jest widziany jako inicjator i prekursor nowoczesnej dobroczynności:

• Ustanawia podatek na rzecz ubogich

• Nałożył obowiązek opieki nad ubogimi, chorymi, sierotami, wdowami, nie tylko na duchownych ale i na świeckich (którzy mieli dobra i majątki)

• Interwencja ustawodawcza zaangażowania się państwa średniowiecznego w dziedzinę pomocy i wspracia.

W średniowieczu ubóstwo staje się instytucja (stan naturalny)-wynika z Bożej woli. Istnieje po to abyśmy Mie;lio okazje czynienia dobrych uczynków, abyśmy mogli się zbawić.

ŚW.FRANCISZEK Z ASYŻU:

• Ludzie są braćmi, braterstwo oparte na służbie ubogim

• Wzywał by samemu stac się ubogim, zrównać się z nim, żeby być bratem ubogiego.

ŚW. TOMASZ Z AKWINU (filozof, teolog)”

• Nierówność to stan naturalny

• CARITAS-miłosierdzie w stosunku do słabszego, w wymiarze KRZYŻA czyli że ktoś oddaje się w pełni dla dobra drugiego

• Caritas mówi że wszystkie dobra jakie posiadamy powinny być wykorzystane z uwzględnieniem potrzeb albo w całości dla dobra wszystkich poszczególnych jednostek

• Caritas nazywa „powinnością społeczna”, musi być wpisana w działanie normalnego społeczeństwa.

PORÓWNANIE: W świecie starożytnej Grecji w podejściu do ubóstwa dominuje FILATROPIA- czyli bezinteresowne umiłowanie człowieka (filia), fascynacja obiektem otaczanym opieka. Dominuje aspekt intelektualny w podejściu do problemów biedy i pomocy społecznej.

W chrześcijaństwie dominuje przy udzielaniu pomocy społecznej miłość bliźniego.

NOWOŻYTNA DOBROCZYNNOŚĆ PUBLICZNA:

• Negatywna ewakuacja (państwo nie wspiera, tylko patrzy); uzależnienie się w bezkarne zbieranie jałmużny-państwo wprowadziło zasady żeby Bronic się przed naciągaczami.

• W XIVw. przywództwa europejskie(Francja, Niemcy, Anglia) rozróżniało ubogich, żebraków i niezdolnych do pracy- tylko ci ostatni mieli prawo do jałmużny

• W XIVw. W Niemczech i w Anglii zakazano dawania jałmużny i żebractwa

Zadania tej opieki przekazano parafii, miła ona pozyskiwac środki na pomoc żebrakom ze składek parafialnych.

• 1601r. królowa Elżbieta wprowadziła POOR LAWE przemyślane prawa ubogich:

1. nie tylko dawac jałmużnę ubogim ale ich aktywizować,

2. przyuczyc się do zawodu, powstawaly domy pracy,

3. ustanawiają stałe źródło dochowdów uzyskiwanych z podatków publicznych na dobroczynność (powrót do Karola Wielkiego)

4. ustanawiają swieckich administratów czyli pracowników socjalnych

5. parafia ma obowiązek udzielania pomocy.

6. Stan ubóstwa to nie jest żadna hańba, nie ma się co wysilac żeby zmienic swoją sytuację, jestem ubogi i trudno

7. brak odpowiedzialności za swój los.

Dobroczynność państwowa uzasadniona była -przesłankami utylitarnymi(uzytkowe, praktyczne, dobro dla państwa a nie jednostki). W sredniowieczu przesłanki za ubóstwem to było miłosierdzie , tutaj negatywna ewaluacja powodowana była przesłankami utylitarnymi (żebranie, włóczęgostwo). Państwo nie stara się przeciwdziaąlć zjawisku ubóstwa lecz niwelować jego skutki.

• TOMASZ MORUS -1515R.dzielo „Utopia”

-praca jako obowiązek „Kto nie pracuje niech nie je”

-państwo powinno niwelować lenistwo, zmuszać do pracy

-lekarstwem na lenistwo jest przymusowa praca

-kara dla włóczęgów i przestępców

• JAN LUDWIG WIWES

-ŻEBRACTWO I WŁÓCZĘGOSTWO JEST SZKODLIWE I SPRZYJA ROZPRZESTRZENIANIU SIĘ CHORÓB, PRZESTĘPCZOŚCI I DEMORALIZACJI

-żebracy i włóczędzy to osoby żyjące na koszt społeczeństwa

-OPIEKA przysługuje tylko tym którzy są NIEZDOLNI DO PRACY

• Domingo de sotto TRAKTAT 1545 O SPOLECZNYCH PROBLEMACH:

-usprawiedliwione sa dzialania niezgodne z prawem, podjete w celu uzyskania wsparcia; usprawiedliwione kiedy brak sprawiedliwości spolecznej na biede

-uzyskiwanie jałmużny bez łamania prawa to naturalna reakcja na wlasna sytuacje

(gdy rodzina, parafia nie może wystarczająco pomoc)

-zmiana miejsca zamieszkania jest w takiej sytuacji prawem ubogiego

-brak możliwości do pracy nie oznacza tylko utraty zdrowia lub niepełnosprawność ale rowazniez: brak narzedzi do pracy, zdolności, kompetencji.

6. reformacja-zmiany w rozumieniu ubóstwa

M. Luter i J.Kalwin

• Dawanie jaumurzny nie jest warunkiemdostania się do nieba

• Zakazac żebractwa, jaumuzny

• Fundusze z sekularyzowanych dobr klasztornych i kościelnych-należy świadczyć pomoc ubogim

• Istnieje przeznaczenie do określonych warunkow zycia-jest to wyborem boga dlatego nie ma racji wsparcia ubogim

• Mowi ze żebractwo jest plaga społeczeństwa

• Zalecaja godne traktowanie pracownikow i widzi w tym obowiązek moralny

• Zbory maja obowiązek prowadzic filantropie

• Źródłem jest specyficzna interpretacja miłosierdzia

• Miłosierdzie jest osobista cecha bez konsekwencji religijnych i moralnych

• Starania o laske przez miłosierdzie to przejaw pychy człowieka

• Reformacja wiaze się zmiana w rozumowaniu ubóstwa i zasady pomocniczości

• Nastepuje przewartościowanie w etyce co do zasadypraca, obowiązek, samopomoc,

• Charytatywność sprzyja pasozycnictwu

• Bieda to problem jednostki

• Protestanci doceniaja zdolności, prace

• Dominujący jest etos pracy, na tym etosie oparte jest poczucie czlowieczenstwa

7.SOBÓR TRYDENCKI, NURT CHRZESCIJANSKI POCZATKU XVIIW. PRZELOM XVII/XVIIIW. NURT KRYTYKI INSTYTUCJI KOSCIELNYCH I FORM POMOCNICZYCH:

• 1545-1563-Sobor Trydencki przeciwdziała reformacji (kontreformacja)

• Konieczność pomocy ubogim sobór postuluje Pomoc indywidualna-miłosierdzie jako jalomurzne zbiorową

• Predysponacja jest błędem (przeznaczony do zbawienia )

• Pomoc zbiorowa : udzielana przez instytucje kościelne ,parafie ,przytułki, szpitale

• Nadzór nad szpitalami , sobur postuluje żeby spoczywało na kościele

• NURT CHZESCIJAJSKI POCZATKU 17w sw. WINCENTY de Paulo był kaznodzieja galernikiem , doświadczył sam biedy ,założył bractwo miłosierdzia

• Prowadził działalność pomocową ubogim i opiekę nad chortmi

• Zakładał bractwa miłosierdzia

• Dla zenskeij galezi bractw zakładał: karmienie wychowaie podrzutkow zaspokajanie potrzeb fizycznych i psychicznych

• Zaklada stowarzyszenie Siostr Milosierdzia i bractwa meskie (zakladali zaklady i przyuczali do zawodu)

• Osoby które ukończyły te zaklady mialy udzielac pomocy nastepnym-system samopomocy

• PRZELOM XVII/XVIIIW. NURT KRYTYKI INSTYTUCJI KOSCIELNYCH I FORM POMOCNICZYCH

• Instytucje kościelne sprzyjaja wluczegostwu

• Ubóstwo pochodzi od lenistwa

• Opieka tutaj to opieka panstwa

• Rodzi się tu pozytywna interpretacja pracy-praca jako sankcja za grzech pierworodny

• Praca jest srodkiem do samorealizacji

• Dobroczynność widzi się jako forma specyficznego umilowania człowieka

• celem dobroczynności jest pomoc niezdolnym do pracy

• jalomuzne rozumiano jako sprzeciw moralności publicznej

8.J.J.ROSSEAU FILANTROPIA I NIEROWNOSCI SPOLECZNE. NURT SOCJALIZMU UTOPIJNEGO ROZWOJ DOBROCZYNNOSCI PRYWATNEJ I WOLONTARIATU, JEGO ZRODLA W KULTURZE EUROPEJSKIEJ:

J.J.Rosseau:

• Postuluje aby wsparcie ubogich obejmowało także wsparcie przez troskliwość -WSPARCIE EMOCJONALNE (dziś) bądź poswiecenie czasu

• Wartość moralna ludzkich czynów jest ważniejsza od intencji

• Nagroda za postepowanie zgodne z zasada samosprawiedliwosci to SAMOPOCZUCIE, dobroczynność staje się źródłem satysfakcji, korzystnej samooceny, jest to bliskie filantropii

• Uprawianie dobroczynnosci schlebia w sposób naturalny miłości własnej, daje poczucie wyższości, że poza własnymi potrzebami mamy siłę jeszcze komus pomóc.

SAN SIMON (XVIII/ XIX)

• Reprezentuje NURT SOCJOLOGIZMU UTOPIJNEGO-działaność filantropijną mają prowadzic uczeni INDRIUSTRALIŚĆI zainteresowani realizacja dobra wspólnego

• Dzieli ludzi pod względem moralności na 4 katergorie: kierujący się1)uczuciami 2)rozumem 3)tych których polepszenie warunków wiązę się z dominacją nadużyć 4)tych którzy uczestnictwo w zyciu społecznym traktuja jako srodek do własnej korzyści

Te przesłanki prowadza do podziału ludzi na:

1. FILANTROPÓW-rzecznik interesu ludu przed rządzącymi, sprawuje normy moralne rządzących, sklania by ich przestrzegali. To os zintegrowane ze środowiskiem społecznym, codziennie maja kontakt z roznymi osobami.MISJE FILANTROPOW:dobry kontakt z ludzmi; nacisk na szlachte i rządzących, prezz perswazje przestrzeanie braterstwa, bo to moralna ZASADA CHRZESCIJANSKA. W TEN SPOSÓB KSZTALTUJE SIĘ DOBROSTAN SPOECZNY(dobro wspolne, interes społeczny, postep swiata)

2. EGOISCI-ludzie żyjący w odosobnieniu, ze względu n zajecie lub utrzymujący stosunki nie tylko z klasa posiadajaca

DOBROCZYNNOSC PRYWATNA I ZRóDŁA WOLONTARIATU (XIXw).

• Powstaja prywatne towarzystwa dobroczynne

• Zakladano przytulki dla sierot

• Domy noclegowe

• Pomoc srodowiskowa (zapomogi, usługi lekarskie, pomoc w szukaniu pracy)

• Wolontariat to praca bez wynagrodzenia ma on pobudki altruistyczne, osobiste

• Źródła wolontariatu w kulturze europejskiej to grecka filantropia i chrzescijanska dobroczynność

• Wspolczeny wolontariat to dobrowolna praca bezplatna muis być ona swiadoma stala lub okazyjna

• Zawsze swiadczona na rzecz innych lae nie mogą to być ludzie którzy ze świadczącym stanowia ta sama grupe interesow

9.DZIAŁALNOŚĆ CHARYTATYWNA W POLSCE:

• Koniec XV w to zainteresowanie panstwa

• Jan Olbracht napisal statuty- rozgranicza ubogich na zdolnych i niezdolnych do pracy

• Tylko ci niezdolni mieli świadectwo (dokument) do uprawnien w szpitalach

• XVI/XVII w pojawiaja się akty o charakterze represyjnym (zakazywano wluczegostwa, rozboi)

• Akty te patrza na pochodzenie zjawiska, slaba nature człowieka (lenistwo)

• Etiologia ta marginalizuje zle struktury'XVI pojawiaja się nowe formy pomocy

Piotr Skarga

• Dzieki miłosierdziu unikamy gniewu Bozego

• Idea miłosierdzia podporzadkowana idei sprawiedzliwosci

• Bractwa dobroczynne gromadzily fundusze dla ubogich

• Odwiedzali chorych w szpitalach wiezieniach

• Kwestowano tez w morach kościoła i po za nimi

• Bank poboznych-udzielanie pozyczek ubogim pod zastaw

• Skrzynie sw. Mikołaja- pomoc pannom bez posagu

• Wielu bogatych rezygnuje ze swoich majątków

• XVIII w Jan Stoiński:

• Piętnował nadużycia szlachty w stosunku do poddanych (chłopów)

• Wyzysk nie godny szlachcica ( chrześcijanina)

• Natura człowieka jest niezalezna od jego pozycji spolecznej

• XVIII w następują zmiany w zakresie produkcji

• Wieksze zainteresowanie się panstwa problemami społecznymi

• Panstwo chce sprawowac kontrole nad pomoca

10.Rodowod ped.spol i ksztaltowanie sie w Europie:(XIXw)

Jest to czas kiedy wszystkie dzialania o charakterze materialnym czy wsparcia były rozwiązywane dzieki spolecznej ofiarności. Cechy tych działań:

• Dobrowolne, ochotnicze

• Wynika z inicjatywy jednostek i grup ludzi dobrej woli

• Udzial w tych pracach zasadniczo był traktowany jako moralny obowiązek

• Współczucie dla cierpiacych było cnota moralna

• Karl Magar i Friedrich Yesterberg: przełom ped indyidualistycznej-przeciwstaiwaja sie temu,zaczynaja miwc o czynnikach spolecznych odzialywujacych na wychowanie (szkola, bibiloteka, praca rodzicow, berobocie, mieszkanie i ubranie).

• Paul Matro:holistyczna (calosciowa) teoria rozwoju czlowieka jako czlonka spoleczenstwa i innych roznych(rodzina, wioska, zaklad)-poszczegolne wspolnoty nas wychowuja. Wprowadza ped spoleczn-rozumiana jako wychowanie prrzez spoleczenstwo i wspolnoty.

• JAN BOSKO:chrzescijanski nakaz pomocy biednym, slabszym, blizniemu, Pierwsi autorzy ped spol to czlonkowie bractw zakonnych. ASYSTENCJA-wychowywanie mlodego przez mieszkajacych z nim, szkola nie wystarcza.

• FRIDRICH OBERLIN:powolal swiecki opiekunki dzieci rodzicow pracujacych na roli. To bardziej zaawansowane formy wsrod biedoty.(

• W Europie pojawia sie z inicjatywy Pestologii i Filip Fallenberg: stworzyli szwajcarski zaklad biedoty wiejskiej-edukacja polaczona z praca w gospodarstwie rolnym.Najzdolniejsi byli nauczycielami.

11.Pierwsi pedagodzy inicjujacy ped spol:

• J.H.Pestolocji:

-wychowanie nowego czl mozliwe jest w ustroju, ktroy neguje egozim jednostek jak i calych grup spol.

-Duze znaczenia ma praca w zakladzie rzemieslniczym, gospodarstwie dom.

-Wychowanie religijne.

-Trzeba pielegnowac nature czl.

-3 funkcje w ped:religijna, moralna, spleczna.

-Oswiata ludu-podniesienie ekonom srod wiejskiego, chcial budzic i umoralniac sily intelektu.

-MODEL WYCH RODZINNO-OPIEKUNCZEGO:sierocince, w ktorych realizowal swoje idee, wytwrzal w nich domowe uczucia typowe dla domu wiejskiego.Rozwoj czl poprzez wyksztalcenie.Srodowisko to model opiekunczy.

• Robert Ołen:dzialacz socjalizmu utopijngo,dazyl do poprawienia doli robotnikow.

-chcial wypracowac wzor zycia robotniczego

-zbudowal szpital dla robotnikow

-w jego osadzie powstaly domy dla robotnikow

-w centrum postawil instytucje:szkola, dziedziniec, zlobek, szkola elementarna do 10r.z., szkola dla mlodziezy, teren zabaw, klub robotnikow, biblioteka, sala na zabawy.

• Ludwik Krzywicki (socjalista, socjolog, ekonomista):

-zakladal wspolzaleznosc z przemianami techniki

-upowszechnial wyksztalcenie ogolne

-propagowal samoksztalcenie

-staral sie informowac o nowych formach upowszechniania kultury i nauki.

• Edward Abramowski:

-proponowal teorie pracy spolecznej

-idea rewolucji moralnej powinna towarzyszyc reolucji politycznej.

12.Bezposredni tworcy ped spol:

• H. Radlinska:

-podrecznik "Praca oswiatowa"

-ped spol to teoria wychowywania narodowego:kazdy nieswiadomie lub swiadomie jest dusza w swojej ojczyznie.Postulowala swiadomosc przynaleznosci narodowej.

-ksztaltowac ped zycia spol tak aby kazdemu czl zapewnic godziwe warunki

-celem dzialan odnajdywanie sily

-stworzyla studium pracy spoleczno oswiatowej w Warszawie(1925-1945), starano sie w nich przygotowywac zawodowych pracowanikow dla instytucji kulturowo-oswiatowych

-"Stosunek wychowawczy do srodowiska wychowawczego::-pierwszy podrecznik ped spol(1935)

-(1937) "spoleczne przyczyny powodzen i niepowodzen szkolnych"

-do tego czasu mocno podkreslala czynniki biologiczne

-dwuaspektowa praac:1.praca kulturalno-oswaitowa,2.teora prac opiekunczych.

-w pracach odslania klasowe i spoleczne uwarunkowania zjawisk wychowawczych i dydaktycznych

-postuluje pomoc wychowakowm w wyrownywaniu krzywd i uposledzen

-zadala rozpoczecia opieki wychowaczej i oswiatowej nad zaniedbanymi spol i uposledzonymi

-3dzialy Radlinskiej:I.TEORI PRACY SPOLECZNEJ. II.TEORIA PRACY DOROSLYCH III.HISTORIA PRACY SPOLECZNO-OSWIATOWEJ.Charakter jej ksiazek jest ludowy, daje rozumieni korzeni spolecznych procesow wychowawczych.

• Paul Begman:

-jego filozofia ma ujecie przyrodnicze i ped spol widzi jako nauke doswiadczalna,

-ewolucja-postac przemian zycia biologicznego w wkuturze duchowej

-ped spol-to ped kultury

roznice miedzy narodami sa naturalne, wychowanie powinno je likwidowac(miasto, wies)

-wychowanie jest zadaniem ogolnospoecznym, podstawa rodzina

• Aleksander Kaminski:

-metody wychowania harcerskiego w wieku 11-18lat

-"ksiazka wodza zuchow", "krag rady"

-Koncepcja stowarzyszen spolecznych:samorzad szkollny, zwiazki mlodziezy, zarzad szkolny, spoldzielnia uczniowska

-zajmuje sie tez zagadnieniem wolnego czasu

-zajmowal sie problematyka GERONTOLOGII spol-wychowanie do starosci

-wybral ped spol gdyz twierdzil ze sluzy rozwojowi psychicznemu, rzeczowemu i kulturowemu

-poprez ped spol widzial mozliwosc zorganizowania sie srod spol i zapobiegania wykolejeniu

-sluzy osiagniu sukcesow wychowawczych

-podkreslal humanistyczny wymiar mysli heleny radlinskiej

• Paul Natro:

-idea ksztalcenia jednostki z ksztaklceniem zycia spolecznego

-dazy do zlikwidowania rzecywistosci kpitalistycznej

-laczy dyrektywy polityczne z wychowawczymi (polaczenie to dalo nazwe ped spol)

-zastpienie wych indywidualistycznego na korzysc wych maoswego, to mialo przygotowywac do zadan spolecznych.

-akcentuje 3 strefy spol:rodzina, szkola, spoleczenstwo.

-Panstwo na strazy wszelkich cnot spolecznych, ktre ksztalci i wychowuje ludzi

• Mery Ritchamon:(dzialaczka charytatywna)

-nedza-niezdolnosc do samodzielnego zycia, wynika z sytuacji srodowiskowej (przejaw nedzy alkoholu, przestepstwa)

-rozpoznanie sytuacji srodowiskowej zeby moc udzielic pomocy

-skupia sie na spol przyczynach nedzy(rodzina-glowna, szkola, spolecznosc sasiedzka)

diagnoza spoleczna(przyczyny)-aby oc pomoc, narzedziem jest WYWIAD SRODOWISKOWY, wykonuje to PRACOWNIK SOCJALNY

-w Polsce dzieki niej znana jest metoda indywidualnych przypadkow.

13.Polskie grono ped spol

• Kazimierz Kormilowicz

-badania nad czasem wolnym robotnikow, skupia się także nad młodzieżą

-powstaly wczasy wypoczynkowe

-zapoczatkowal charakterystyke polskich organizacji oświatowych, kulturowych i spoleczno wychowawczych

-badanie zjawiska konsumpcji kulturowej i upowszechnianiem twórczości kulturowej

• Ryszard Wroczynski (metodolog):

-bada dzieje oswiaty, uwarunkowania szkolnego

-IV formy studiow ped w aspekcie ped spol:1.srod wych 2.problemy opiekuncze 3.organizacja srod 4.problemy metodologiczne srod.

• Czesław Babicki:

-zagadnienia opiekuncze

-specjalista od wych zakładowego

-opieka nad dziecmi opuszczonymi i sierotami

-był praktykiem

-SYSTEM OPIEKI RODZINNEJ-polegal na tym ze w jednym domu umieszczano się 15-20 osieroconych dzieci, wychowawce i opiekunke

• Janusz Korczak (lekarz, pedagog społeczny):

-Koncepcja życia dzieci i młodzieży w zakładach wychowawczych

-koncepcja samorządu dzieciecego

-poslugiwal się obserwacja (w diagnostyce)

-organizator domu sierot w Warszawie żydowskich i polskich

-prowadzil poradniki radiowe dla dzieci i dorosłych

-kurator sadu dla nieletnich

-prowadzil dzialanosc w zakresie obrony praw dziecka za pośrednictwem prasy i książki

• Kazimierz Jerzewski

-twórca „gwiazd sierocych”-zajmowal się dzieckiem osieroconym, kierował je do rodzin zastępczych

-twórca „wiosek kościuszkowskich”-obowiazkiem było wychowywanie w takich wioskach sierot wraz z własnymi dziećmi

• Henryk Jordan(profesor medycyny na uniwersytecie Jagiellońskim, lekarz)

-twórca OGRODKÓW JORDANOWSKICH-plac zabaw dla dzieci

-łączył koncepcje medyczne z pedagogicznymi

14.Pojęcie opieki społecznej dwa odzizelne sposoby jej dziania.

H.Radlinska już mówiła o tym, że zmiany jakie dokonywały się w społeczeństwie CYWILIZACYJNE spowodowały zmiany ujęcia poklei społ i wpływają na jej świadczenia.

ROZWÓJ OPIEKI:

1).od zachowan instynktownych do zachowań świadomie organizowanych

2).od podłoża instrumentalnego do emocjonalnego (-uczuciowego)

3).w zakresach zastosowan opieki:podmiotowym, przedmiotowym.

OPIEKA SPOLECZNA(wgRadlinskiej)-działalność kompensacyjno-rewalidacyjna (rodzina albo społeczna) poedjemowana wobec jednostek niezdolnych do samodzielnej egzystencji.

Opiekun takiej opieki przejmuje odpowiedzialność, za tego którym się opiekujemy, za jego losy, wchodząc do ubezwłasnowolnienia jednostki.

[UBEZWŁASNOWOLNIENIE-to negatywna cecha, w opiece należy tak pomóc aby zaanagazować].

FUNKCJA WŁAŚCIWIE SPRAWOWANEJ OPIEKI-(WG Radlinaskiej)-stopniowe doprowadzenie podopiecznego do samodzielności i niezależności zyciowej.

Często poj opieki społ jest zaweżone do systemu pomocy wobec członków społeczeństwa, którzy są niezdolni do egzystencji materialnej.

Wabicki:to dziedzina której domena jest zaspokajanie rónych potrzeb podopiecznych, których sami nie mogą zaspokoic.

DWA ODMIENNE SPOSOBY DZIAŁANIA:

1. Świadome uczestnictwo, aktywna wspolpraca z osoba korzystajaca z roznych form wsparcia po to aby mogla ona powoli uzyskac szanse godnego zycia, pomaga:PRACA SOCJALNA (jest to jednak niekomercyjny srodek działania, gdyz trudno otrzymać z niego dochody).

2. Związany z idea PAŃSTWA OPIEKUŃCZEGO:(V.Parestey)Państwo ma środki i ma zapewniać czł to co mu trzeba. Mankamenty tego modelu:

1.nie wszyscy uprawnieni sa w stanie korzystac z pomocy panstwa

2.korzystanie z opieki powoduje utrwalenie zachowan stanowiących podstawe jej świadczeń

Świadczenia przynosza wtedy gdy jednostki-podmioty dostające pomoc chca wykorzystac to do zmieny własnej sytuacji.

---