PKB- wartość towarów i usług wraz z amortyzacją, wytworzona w danym okresie na terytorium danego kraju - zarówno obywateli jak i cudzoziemców, liczony na koniec roku/zasób

PNB- wartość towarów i usług wraz z amortyzacja wytworzona w danym okresie przez obywateli danego kraju, tez poza granicami

Prawo o wyrównującej się przeciętnej stopie zysku - środki, kapitał i potencjał ludzki przesuwa się do gałęzi bardziej efektywnych. Firma do przetrwania potrzebuje 5 % zysku w stosunku do przychodów ogółem

Merakantylizm - wspierac eksport, ograniczać import ( nadwyzka w handlu międzynarodowym )

Teoria Smitha - Ricardo ( t. Kosztów bezwzględnych ) tzn. krajom będzie się opłaciło prowadzic wymianę gdy zdecyduja się produkować te towary których koszty sa małe - zał: 2 kraje, 2 produkty, 1 czynnik wytwórczy , nie uwzględniono kosztów transportu i róznic w cenach surowców,brak informacji o kursach walutowych. Błędne zał: bark mobilności czynników wytwórczych, bark efektu skali, stała wielkość czynników wytwórczych, brak wpływu wymiany na skalę dochodów

• teoria korzyści absolutnych - A.Smith - eksportowane towary wytwarzane sa w poszczegónych gałęziach przemysłu, a towary importowane zasilaja te gałęzie ( kategoria kosztów = nakłady pracy ) Korzyść dla eksporterów netto jak i importerów

• t. Kosztów względnych - Ricardo - eksport dóbr produkowanych wydajnia, import produkowanych niewydajnie; wymiana powiększa możliwości konsumpcyjne

Teo. Hecksera-Ohlina - kraje maja tendencje do eksportowania tych dóbr, które zuzywaja czynniki w które są obficie zaopatrzone. Kraj który posiada technologir powinien produkować dobra kapitałochłonne, jeśli nie ma to powinien produkować dobra pracochłonne

Paradoks Leontieffa - kontra wobec powyzszej teorii

Diament Portera - Warunki prowadzenia handlu zagranicznego

1. czynniki wytwórcze - praca, tech....

2. strategia i struktura firmy - konkurencja międzynarod. Oparta jest na ryealizacji w kraju

3. odpowiednie warunki popytu firm- musi być wysoki PKB i DN per capita ( wysokie oczekiwania co do jakości )

4. wytwarzanie harmonii w kraju tzn. równomierny rozwój gosp. Wewnętrznej

Teoria życia produktu Vernona - w powiązaniu z dochodami społeczeństwa

1. etap nowości

2. etap rozwoju

3. etap dojrzewania

4. etap standaryzacji i etap schyłkowy

Polityka handlowa to zespół przedsięwzięć i instrumentów, których dany rząd używa do osiągnięcia danych celów ilościowych( odpowiednie kształtowanie eks. i imp. Przy pomocy narzędzi taryfowych) , jakościowych( kształtowanie t of t i ochrona rynku) i ochrony stanu koniunktury.

Ilosciowe narzędzia polityki handlowej

I. Instrumenty taryfowe

A. Cło - opłaty nakładane przez państwo na towary i usługi przekraczające granicę celna państwa. Stosowane w celu ochrony rynku i producentów krajowych, poprawa bilansu

-cło autonomiczne - nie negocjowane z zagranicą

-cło umowne - uzgadniane w umowach miedzynarodowych

-cło preferencyjne - te, które lepiej traktuja niż wynika to z klauzuli uprzywilejowania

-cła dyskryminacyjne

1. retorsyjne stosowane jako odwet za niekorzystne działania

2. wyrównawcze - cel to zniwelowanie efektu subsydiowania eksportera zagranicznego

3. antydumpingowe - wyrównanie strat

- cła ze względu na uprzywilejowane

1. minimalne- dotyczy krajów z klauzula największego uprzywilejowania

2. maksymalne-

- ze względu na kierunek ruchu towarów

1. cła importowe - nakładane w celu ochrony rynku wewnętrznego przed konkurentami zagranicznymi

2. cła eksportowe - rzadziej stosowane, nakładane na towary deficytowe

3. cła tranzytowe - praktycznie nie stosowane

- ze względu na cel

1. cła ochronne ( wychowawcze - ochrona nowych firm / ekspansywne - do ochrony wysokiej ceny monopolowej)

2. cła fiskalne - nakładane na towary nie produkowane w kraju

- ze względu na sposób ustalania:

1. cło od wartości

2. cła od ilości

3. cła kombinowane

Nadwyżka konsumenta jest miarą korzyści powstałej przy zakupie i wynika z różnicy między ceną jaką płaci on rzeczywiście a ceną jaką skłonny byłby zapłacić

Nadwyżka producenta - miara korzyści powstałej przy sprzedaży towaru po cenie wyższej niż ta po której producent skłonny byłby go sprzedać

To jakie korzyści odniesiemy z wprowadzenia cła zależy od elastyczności cenowej popytu i podaży.

B. Efekt kreacji handlu- wyraża się we wzroście wzajemnych obrotów handlowych, krajów udzielających sobie preferencji celnych, tworzących strefę wolnego handlu lub unię celną. Efekt jest tym silniejszy im poziom zniesionych stawek celnych był wyzszy, a róznica w kosztach produkcji większa.

Efekt przesunięcia handlu - wyraża się w zwiększeniu udziału w handlu wzajemnym krajów udzielających sobie preferencji celnych...... w wyniku przesunięcia się źródeł zakupu określonych towarów z krajów nawet o niższych kosztach produkcji lecz pozostających poza obrębem udzielonych preferencji. U podstaw tego efektu znajduje się zróżnicowanie stawek celnych, wewnątrz obszarów preferencyjnych są one zniesione, natomiast na zewnątrz są nadal stosowane.

II. Instrumenty parataryfowe - ograniczenia w handlu zagranicznym nie będące cłami a powodujące identyczne skutki. Nie maja charakteru globalnego i nie trzeba ich negocjować

1. opłaty wyrównawcze

2. inne opłaty: fiskalne(na towary luks. O niskiej elastyczności popytu), specjalne ( na pokrycie wydatków placówek konsularnych), statystyczne, skarbowe, administracyjne..

C.Podatki - ich wprowadzenia nie trzeba konsultować SOH 3,5% cło

B. Subsydia - dopłata do eksportowanych towarów, zabronione. 9prowadza do wzrostu eksportu, zatrudnienia i ochrony własnego rynku):>>> subsydia specyficzne- okreslona suma na jednostkę towaru; s. Ad valorem - procent od wartości eksportowej, posrednie , bezpośrednie. Do subsydiów należą również granty pieniężne, udziały w spółkach dopłty do kredytów, ulgi podatkowe

D.Depozyty importowe - jest to obciążenie importera wpłatą na rachunek 0% kwoty proporcjonalnej do wielkości importu. Kwota wymagana jest na pokrycie zobowiązań wobec eksportera. Kwota podlega zwrocie

E.Podwyzszanie podstawy wymiaru cła - gdy cena krajowa wyższa od ceny importera to przyjmuje się ją jako podstawę opodatkowania

G.Kontyngenty taryfowe - w przypadku stosowania kontyngentów taryfowych następuje likwidacja lub obniżka stawki celnej do pewnej wysokości importu. Kont. Są nakładane w przypadku gdy import danego towaru przewyższa możliwości zbytu na terenie danego kraju

III.Instrumenty pozataryfowe - nie wpływają bezpośrednio na cenę.

A.Ograniczenia ilościowe - okreslenie wolumenu

B.Licencje importowe - zezwolenie wydawane przez państwo na przywóz kreslonej ilości towaru.Kwota importowa zawsze podnosi ceny krajowe produktów importowanych.

C.Dobrowolne ograniczenia importu - jest to dobrowolne ograniczenie wywozu nałożone przez eksportera na życzenie importera. VER Voluntary Export Restrain VRA Voluntary Restrain Agreement. VER jest podobny do kwoty importowej , jest bardziej kosztowne dla kraju importujacego niż cło - to co przy cle mogło być przychodem , staje się rentą uzyskiwaną przez cudzoziemców

D.Ograniczenia dewizowe - całkowite lub częściowe zniesienie swobody obrotów dewizowych z zagranicą np. transakcje: barterowe, kompensacyjne, clearingowe...

E.specjalne wymagania lokalne i administracyjne

G.Inne formy oddziaływania rzadu na handel - subsydiowanie kredytów eksportowych, zakupy rządowe, ograniczenia biurokratyczne

PODSTAWOWE NARZEDZIA REALIZACJI POLITYKI HANDLOWEJ

I. Oddziałujące na wszystkie podmioty

A.Kurs walutowy - jest to cena jednej waluty wyrazona w drugiej walucie

Waluta - prawny środek płatniczy obowiązujący na terytorium danego kraju

Dewizy- zagraniczne należności denominowane w czekach, wekslach, poleceniach przelewu, walucie

Data waluty jest to czas dostarczenia danej waluty

Rynek walutowy jest to zespół związków i zależności wedle których dokonuje się transakcji kupna/sprzedaży jednej waluty za drugą

Rynek dewizowy to rynek na którym dokonuje się transakcji walutami miedzynarodowymi

Parytet jest to stosunek wymienny jednej waluty na inną, ustalany w oparciu o siłe nabywczą

Rodzje kursów:

1. stały - ustalany o parytet iły nabywczej jednej jednostki pieniężnej z pewna korektą wahań

2. zmienny(płynny) - kształtowany w oparciu o gre podazy i popytu

3. sztywny - bez mozliwości zmian korekcyjnych, stosowany w państwach z wysokim poziomem inflacji , słuzy zmniejszeniu wahań walutowych( na krótko tak, na długo nie)

System Bretton-Woods - 1944 -73 zwiazany z brakiem mozliwosci wycofania nadmiernej ilości pieniadza powstałej po wojnie

jedyna waluta wymienialna na złoto jest $ ; 1 uncja=35$, system walutowo-dewizowy w miejsce sztabowo-złotowego. W obawie o zmniejszającą się ilość złota i mozliwosć niewypłacalności wprowadzono SDR ( zapisy na kontach odzwierciedlające złoto 20% posiadanych udziałów, rozliczenia pomiedzy krajami odbywały się na zasadzie clearingu)

IMF & Bank Światowy - pełnia one funkcje

1. regulacyjną określenie zasad funkcjonowania systemów finansowych, okreslenie poszczególnych współczynników(np.relacja polityki pienięznej do rozwoju gospodarczego)

2. monitoringu - związana z kontrola wykonania zaleconych działań

3. kredytowa - wspieranie finansowe krajów, pod warunkiem że kraje te będą przestrzegać zaleceń tych instytucji (środki 3-4% tańsze od innych i o długim terminie spłaty)

Currency board - to instytucje zarzadzajace walutą w następstwie przejęcia funkcji BC jeśli ten nie radzi sobię z sytuacja. CB emituje pieniądze w oparciu o wpływającą do, na podstawie eksportu, kraju walutę obcą $

Płynne kursy walut

Obecnie obowiazuje system walutowo - dewizowy oparty o płynne kursy walutowe

OPEK - kraje należące do OPEK nie chciały przyjmować innych walut tylko $. Natomiast USA było tak pewne Bretton W. Że system rezerwy federalnej wypuścił wiecej dolarów niż pozwalało na to posiadane złoto - petrodolary

Kwotowanie - jest to sposób przedstawinia ceny jednej waluty za pomocą innej waluty.

1. Bezpośrednie - gdy walutą podstawową jest USD

2. Pośrednie - gdy walutą podstawowa jest waluta danego kraju

Ruchy kursów walutowych

1. Aprecjacja waluty - wzrost kursu w długim okresie

2. Rewaluacja waluty - jednorazowy wzrost

3. Deprecjacja waluty - spadek ceny waluty w długim okresie

4. Dewaluacja - spadek ceny jednorazowy

Kurs walutowy pozwala na:

1. Porównanie cen towarów i usług wytwarzanych w różnych krajach

2. Obliczenie ceny eksportu jednego kraju wyrażoną w pieniądzu drugiego kraju

3. Obliczenie relatywnych cen produktów

Czynniki determinujące poziom kursów walutowych:

1. strukturalne

• poziom rozwoju i struktura gospodarki

• poziom konkurencyjności gospodarki

• sytuacja w bilansie płatniczym

• techniczne

• intensywność i struktura przemian technicznych

• poziom rozwoju zaplaecza technicznego funkcjonowania rynków

• koniunkturalne

• tempo wzrostu PKB

• tempo inflacji

• zmiany stóp procentowych

• polityczne

• stopa stabilizacji politycznej

• stopień ryzyka politycznego

• szoki polityczne

• instytucjonalne

• stosowane rozwiazania systemowe

• stopień liberalizacji rynków

• stosowana polityka pieniężna , fiskalna

• częstotliwość i sposoby interwencji BC

6.psychologiczne

• oczekiwania społeczeństwa i świata biznesu

• poziom ryzyka finansowego

Podstawowe teorie kursu walutowego

I.Teoria parytetu siły nabywczej : Cassel - przyczyną zakupienia okreslonej waluty zagranicznej jest to, że ma ona za granicą określoną siłę nabywczą, której miarą jest określona ilość towarów i usług, jakie można nabyć za pewną liczbę jednostek tej waluty. Przyczyna zaś jej podaży na rynku danego kraju jest dążenie uzyskania waluty narodowej danego kraju ze względu na posiadanie przez nią w tym kraju okreslonej siły nabywczej. W efekcie kurs kurs walutowy będzie zmierzał do poziomu okreslonego przez wzajemny stosunek siły nabywczej obu walut/parytet. Teoria wyjaśnia kształtowania się poziomu kursu w długim okresie.

Cassel był za tym żeby przy ustalaniu siły nabywczej korzystać z koszyka dóbr ustalonego w oparciu o dobra opodlegające wymianie międzynarodowej. Obecnie uzywa się wszystkich dóbr.

II.Teoria elastycznościowa: Pojęcie cen relatywnych jako relacje cen krajowych i zagranicznych towarów i usług wymienianych w skali międzynarodowej. Przy założeniu stałości cen wyrazonych w alucie krajowej i zagranicznej, właśnie zmiany kursu wywołują zmiany relacji cen a wiec determinują rozmiary importu i eksportu. Może to być przyczyną zakłóceń w bilansie handlowym. Wpływ na bilans zależy od elastyczmości popytu i podazy na eksport i import

III.Efekt Fishera - teoria racjonalnych oczekiwań; podstawowe podmioty gospodarcze przy podejmowaniu decyzji analizują dostepne dane i nie popełniają przy tym błędów systematycznych. Teoria twierdzi, że występuje dodatni związek korelacyjny pomiędzy poziomem oczekiwanej stopy inflacji a poziomem nominalnej st.%

IV.Teoria parytetu st.% - zakłada się, że występuje wprost proporcjonalna zależność pomiędzy realnym kursem waluty danego kraju a st.%. Przepływ towarów, usług i kapitału muszą się wzajemnie równowazyć. Istota parytetu st% sprowadza się do pokazania zalezności pomiędzy różnicą st a oczekiwana deprecjacja danej waluty.

V.Zasobowe teorie kursu walutowego dotyczy krótkiego okresu, kurs walutowy traktowany jest jako cena aktywu

• teoria portfolio - kurs walutowy jest zmieniajacą się relatywnie ceną zasobów krajowych i zagranicznych, zmiany kursu sa zas efektem zmian w popycie albo zmian podaży składników portfela

• modele monetarne - pieniądz jako czynnik kształtowania ceny aktywów i kursu walutowegp

RYZYKO KURSU WALUTOWEGO

Ryzyko kursowe - w związku z niekorzystnymi zmianami kursów walutowych może nastąpić zmniejszenie należności lub wzrost zobowiązań w transakcjach zagranicznych w przeliczeniu na walutę krajową. Wystąpienie tego ryzyka jest zależne od tego czy podmioty mają należności i zobowiązania wyrażone w walutach obcych. , tj utrzymywać otwartą pozycje walutowa oraz rzeczywiste kszatłtowanie się kursów musi obiegać od ich stanu oczekiwanego.

Inflacja- gdy zbyt dużo pieniadza w obiegu, zwiększaja się st%

Podatki to przymusowe świadczenie na rzecz państwa. Pełnia funkję: fislaną, redystrybucyjną, stabilizacyjną, stymulacyjną

BILANS PŁATNICZY to zestawienie wszelkich płatności rezydentów danego kraju i zza granicy. Składa się z :

• BOB ( BH +BU + BOM) Zadłuzenie wewnetrzne kraju powinno być nie wieksze niż 60% PKB /W polsce współczynnik zadłuzenia 9% a powinno max 5%

• BOK stanowi zestawienie sald z operacji rynku pienięznego i kapitałowego. W Polsce jest + bo istnieja duze stopy zwrotu(narzedzie do walki z inflacją i przyciągnięcia kapitału). Niedługo deprecjacja złotego będzie miała ujemny wpływ na BOK

• BOD Jest to porównanie wydatków i wpływów, należności i zobowiazań zagranicznych. Rozliczenia te przeprowadzane sa przez bank centralny w celu wyrównania pozycji bilansu płatniczego. Możemy mieć doczynienia z :

• transakcjami autonomicznymi czyli BOK i BOB. Możemy mieć to doczynienie z równowagą pozorną(bank dokonuje transakcji wyrównawczych) i równowaga rzeczywistą

• transakcjami wyrównawczymi - wszystkie wpływy i wydatki dokonywane przez BC, których celem jest pozyskanie środków na sfinansowanie deficytu BOB lub BOK

Saldo dodatnie- w krótkim okresie wzrost popytu na pieniadz i wzrost kursu ( przy stałej jego podaży). Zwiększony popyt powoduje że BC zaczyna skupowac $ za zł ; jest to impuls inflacyjny

Saldo ujemne trzeba posiadac zagraniczne środki platnicze, BC zaczyna skupować zł i sprzedawać pieniądz zagraniczny. Nastepuje ubytek rezerw dewizowych i spadek pieniadza krajowego w obiegu co stanowi impuls deflacyjny

Przyczyny nierównowagi Bilansu Płatniczego

1. terms of trade - jest to relacja ceny towarów importowanych i eksportowanych; gdy rosna ceny towarów eks a spadajaceny imp wówczas wystepuje nadwyzka w bilansie płatniczym ( wpływ wydajności pracy i w krótkim okresie polityki monetarnej)

2. PKB szybkie tempo wzrostu prowadzi do ujemnego salda bilansu płatniczego

3. Magiczny czworobok: tempo wzrosto gospodarczego, BP, bezrobocie, inflacji

Parwo Ocuna - jeśli chce się zmniejszyc co rok bezrobocie o 1% tempo wzrostu gospodarczego nie powinno być mniejsze niż 4-4,5%

4. Kurs walutowy - aprecjacja waluty > pogorszenie BP

Deprecjacja waluty > polepszenie BP

Automatyczne mechanizmy przywracania równowagi

1. Mechanizm cenowy - przyjmuje się założenie konkurencji doskonałej, i brak różnic w elastyczności cenowej D i S

2. Mechanizm dochodowy - zakłada, ze w warunkach deficytu BP nastepuje zmniejszenie wydatków, działa mnożnik i w efekcie spada PKB

3. Mechanizm kursowy - dewaluacja waluty zwieksza atrakcyjnośc eksportu

4. Mechaniz st % - BC określa wysokość stóp i rezerw obowiazkowych kontrolując tym samym ilosć gotówki

Nierównowaga BP w długim okresie

W długim okresie maja wpływ stopa wzrostu gospodarczego oraz czynniki zew. I wew.

Czynniki po stronie popytu	Czynniki po stronie podazy
Stopa wzrostu gospodarczego i wzrostu dochodów ludzi Stopa oszczedzania wpływajaca na kształtowanie się dynamiki zmian popytu globalnego i importowego a także st. Inwestycji St. Importu i absorpcji podazy eksportowej przez popyt wewnętrzny Źródła wzrostu gospodarczego Sposoby i proporcje finansowania inwestycji krajowych	Relacja pomiędzy st. Wzrostu produkcji na eksport a st. Wzrostu produkcji na rynek wewnętrzny Relacja pomiędzy st wzrostu produkcji konkurujacej z importem a st wzrostu produkcji kierowanej na rynki wewnetrzne Zmiany udziału importowanych surowców i półfabrykatów wprodukcji globalnej

Czynniki wewnętrzne i zewnętrzne determinujące zmiany kierunków rozwoju gospodarczego i BP w ujęciu długookresowym
Czynniki	Główne kierunki działania
Zmiany poziomu cen krajowych w stosunku do cen zagranicznych Zmiana poziomu realnego kursu walutowego w stosunku do tendencji inflacyjnych w świecie Zmiany poziomu i struktury konkurencyjności danego kraju w skali międzynarodowej przy uwzględnieniu skutków postepu technicznego i długookresowych tendencji rozwojowych popytu światowego	Niższe tempo wzrostu cen krajowych niż tempo wzrostu cen zagranicznych sprzyja poprawie konkurencyjności typu cenowego Wzrost poziomu realnego kursu walutowego utrudnia rozwój eksportu ale zarazem sprzyja napływowi kapitału zagranicznego i odwrotnie Wzrost poziomu oraz struktury międzynarodowej konkurencyjności woływa na poprawę sytuacji w BP i odwrotnie

Sposoby i instrumenty przywracania równowagi na tle teorii handlu - neoklasycy szczególny nacisk kładą na mechanizm kursu walutowego, nie uwzględniali roli państwa, zmian dochodu, zatrudnienia i towarzyszących tym zmianom efektów mnożnikowych. Keynes wprowadził do literatury tzw dynamiczne ujęcie równowagi i mechanizmy mnoznikowe. Później pojawia się teoria absorpcji i przesunięcia w strukturze popytu(Mundell, Fleming, Corden) która głosi, że w warunkach pełnego zatrudnienia dewaluacja waluty krajowej wpływa nie tylko na zmiany cen krakowych i zagranicznych ale również na na zmiany relacji popytu i struktury wydayków na towary i usługi bedące przedmiotem obrotu miedzynarodowego w stosunku do tych, które nie są przedmiotem tego obrotu. Współcześnie mamy teorie monetarna i racjonalnych oczekiwań (Friedman) , która wychodz z założenia, że w otaczającym nas świecie mamy doczynienia z coraz większą internacjolizacją rynków towarów i usług oraz czynników produkcji, w tym kapitału i wiedzy technicznej. W konsekwencji podstwowe znaczenia nabiera fakt, jak kształtuje się relacja pomiędzy krajowym wzrostem podaży pieniądza a realnym i efektywnym popytem.Kraje nadwyżkowe to tam gdzie Dna pieniądz >S pieniądza. Autorzy teorii racjonalnych oczekiwań wychodzą z założenia, że wskutek utrzymywania się oczekiwań inflacyjnych inflacja rośnie wolniej, nizby tego można oczekiwac na podstawie tempa wzrostu podaży pieniadza

INWESTYCJE BEZPOŚREDNIE

Inwestycje zagraniczne to inwestowanie kapitału na rynku innym niż krajowy

• Krótkoterminowe przepływy kapitału - zysk na skutek róznic kursowych i zmian różnic w poziomie stopy procentowej

• Portfelowe - o znacznie dłuzszym horyzoncie czasowym, zysk na skutek wzrostu posiadanych aktywów finansowych

• Bezpośrednie o długim horyzoncie czasowym, ich celem jest uzyskanie dochodów związanych ze sprawowaniem kontroli nad przedsięwzięciem na rynku zagranicznym

Teorie zagranicznych inwestycji bezpośrednich

1. Charles'a Knickerbroker'a -band wagon effect - oczekiwanie, że ponieważ konkurencyjnej firmie udało się to nam też się uda

2. Raymond'a Vernon'a - przyczyną inwestycji bezpośrednich są róznice technologiczne pomiędzy poszczególnymi krajami: teoria cyklu życia produktu

3. John'a Duming'a - inwestycje czynione są aby opanować rynki zagraniczne ale też po to aby: uniknąć kosztów transportu, barier celnych; wynikają z efektu naśladownictwa i checi dostępu do nowych surowców

Motywy inwestycji zagranicznych ;

1. Strategiczne( dostęp do nowych rynków, surowców, zwiększenie efektywności produkcji)

2. Zachowawcze ( obawa utraty rynków zbytu, silna konkurencja na rynku krajowym, naciski różnych instytucji)

3. Ekonomiczne(wykorzystanie przewagi komparatywnej, upowszechnienie międzynarodowych przepływów kapitałów, siła

4. finansowa, wykorzystanie ekonomi skali)

Kraj inwestujący / eksporter FDI

korzyści	Negatywne skutki
Napływ kapitału z zysku Możliwość wpływania na strukturę eksportu Poprawa zatrudnienia Rozpoznanie zwyczajów handlowych, produkcyjnych etc Doskonalenie technologii	Ewentualne pogorszenie salda BH - jeśli importer stanie się bardziej konkurencyjny Ewentualne pogorszenie stanu zatrudnienia

Kraj przyjmujący FDI

korzyści	Negatywne skutki
Transfer środków finansowych, technologicznych i know-how Zwiększenie miejsc pracy Efekt bilansu handlu zagranicznego - poprawa salda, poprawa jakości produkcji	Wpływ na konkurencję krajowa - niszczenie przez wojnę cenową BH malej Suwerenność i autonomia narodu - aktywa firm są o wiele wyższe niż PKB

Sposoby wspierania i ograniczania FDI

Kraj inwestujący / eksporter FDI

Wspieranie inwestycji	Ograniczanie inwestycji
Ubezpieczenia Subsydiowanie kredytów Argumenty polityczne	Limity inwestycyjne Podatki Zakaz inwestowania w niektórych krajach

Kraj przyjmujący FDI

Wspieranie inwestycji	Ograniczanie inwestycji
Ulgi podatkowe Granty pieniężne Nisko oprocentowane kredyty subsydia	Ograniczenia wysokości kapitału zagranicznego w danej branży Wyłączenie kapitału zagranicznego z pewnych sektorów

10

---