AKADEMIA OBRONY NARODOWEJ

WYDZIAŁ BEZPIECZEŃSTWA NARODOWEGO

SYLABUS PRZEDMIOTU

KIERUNEK:	BEZPIECZEŃSTWO NARODOWE
SPECJALNOŚĆ:	Zarządzanie bezpieczeństwem narodowym
SEMESTR:	Semestr letni - II
NAZWA PRZEDMIOTU:	Regionalizacja i instytucjonalizacja bezpieczeństwa
PRZEDMIOTY WPROWADZAJĄCE	„Nie wymaga się znajomości określonych przedmiotów poprzedzających”
ROK AKADEMICKI - SEMESTR	2011/2012 - semestr - letni
OSOBA PROWADZĄCA/ OSOBY PROWADZĄCE	Gen. broni rez. pil. dr hab. inż. Ryszard Olszewski
JEDNOSTKA ORGANIZACYJNA ODPOWIEDZIAŁ ZA REALIZACJĘ PRZEDMIOTU	INSTYTUT BEZPIECZEŃSTWA PAŃSTWA
LICZBA GODZIN ZAJĘĆ DYDAKTYCZNYCH	Ogółem - 30 godz., w tym: wykłady -12 godz., ćwiczenia - 18 godz.,
PRZEDMIOT	Przedmiot kształcenia podstawowego
PUNKTY ECTS	4

TREŚCI I EFEKTY KSZTAŁCENIA WG STANDARDU KSZTAŁCENIA DLA KIERUNKU STUDIÓW

Cel przedmiotu: Globalizacja i jej wpływ na kształtowanie się międzynarodowego środowiska bezpieczeństwa. Region i jego znaczenie dla bezpieczeństwa wchodzących w jego skład państw oraz całego regionu. Instytucjonalizacja bezpieczeństwa i jej znaczenie w procesie kształtowania bezpieczeństwa międzynarodowego. Charakterystyka wybranych systemów bezpieczeństwa z uwzględnieniem regionów i najważniejszych aktorów międzynarodowej sceny politycznej. Znaczenie Polski w procesie regionalizacji i instytucjonalizacji bezpieczeństwa. Sposoby rozwiązywania współczesnych konfliktów regionalnych.

ZAŁOŻENIA I CELE PRZEDMIOTU:

Student powinien: Znać (wiedzieć): • wpływ globalizacji na kształtowanie się międzynarodowego środowiska bezpieczeństwa; • mechanizmy tworzenia i funkcjonowania regionalnych systemów bezpieczeństwa; • istotę instytucjonalizacji bezpieczeństwa i jej wpływ na kształtowanie stanu globalnego środowiska bezpieczeństwa; • wpływ mocarstw na kształtowanie się globalnego środowiska bezpieczeństwa; • sposoby rozwiązywania konfliktów międzynarodowych o różnym stopniu ich intensywności; znaczenie Polski w procesie regionalizacji i instytucjonalizacji bezpieczeństwa. Umieć: - ocenić wpływ procesów globalizacyjnych na kształtowanie się bezpieczeństwa międzynarodowego w pierwszych dekadach XXI wieku; - dokonywać ocen znaczenia procesów regionalizacji i instytucjonalizacji bezpieczeństwa w kształtowaniu międzynarodowego środowiska bezpieczeństwa; - scharakteryzować zjawisko regionalizacji bezpieczeństwa w oparciu o wybrane regiony świata; - przeprowadzić analizę procesu rozwiązywania konfliktów o różnym stopniu ich intensywności; - określić wpływ mocarstw światowych na zjawisko regionalizacji i instytucjonalizacji bezpieczeństwa.

METODY DYDAKTYCZNE

Wykład, ćwiczenie, dyskusja;

TREŚCI PROGRAMOWE

Lp.	Temat	Zakres prezentowanych zagadnień (treść zajęć)	Forma zajęć	Liczba godzin
SEMESTR II
1.	Od globalizacji do regionalizacji bezpieczeństwa -wykład	1. Globalizacja i jej wpływ na kształtowanie się środowiska bezpieczeństwa. 2. Region i jego znaczenie dla bezpieczeństwa. wchodzących w jego skład państw oraz całego regionu;	W	2
2.	Instytucjonalizacja bezpieczeństwa - wykład	Instytucje międzynarodowe. Rozwój współczesnych instytucji międzynarodowych. Znaczenie instytucji w procesie kształtowania się bezpieczeństwa międzynarodowego. 4. Transatlantyckie instytucje bezpieczeństwa.	W	2
3.	Regionalne systemy bezpieczeństwa - wykład	Pojęcie i istota regionalizmu w stosunkach międzynarodowych. Organizacje regionalne bezpieczeństwa - OBWE. Problemy bezpieczeństwa państw regionu Morza Czarnego. Bezpieczeństwo międzynarodowe w regionie Azji i Pacyfiku.	W	2
4.	Rozwiązania kwestii bezpieczeństwa na poziomie regionalnym - ćwiczenia	1. Identyfikacja zagrożeń i celów 2. Formy współpracy regionalnej. 3. Instytucje bezpieczeństwa regionalnego. 4. Rola mocarstw w regionie	Ć	2
5.	Instytucjonalizacja bezpieczeństwa w Europie na przełomie wieków - wykład	Geneza europejskiej autonomii w dziedzinie bezpieczeństwa i obrony. Rozwój idei europejskiej polityki bezpieczeństwa w latach 1984-2004. Instytucjonalne aspekty polityki bezpieczeństwa i Obrony Unii Europejskiej. Europejska Strategia Bezpieczeństwa.	W	2
6.	Europejski kompleks bezpieczeństwa - ćwiczenia	1. Znaczenie i nowe formy współpracy w regionie 2. Inicjatywa środkowoeuropejska. 3. OBWE w budowie nowej struktury Bezpieczeństwa. 4. Główne problemy bezpieczeństwa w regionie.	Ć	2
7.	Bliskowschodni kompleks bezpieczeństwa - ćwiczenia	Przyczyny destabilizacji w regionie. Struktury bezpieczeństwa regionalnego. Rola mocarstw w regionie. Zagrożenia bezpieczeństwa w regionie.	Ć	2
8.	Środkowoazjatycki kompleks bezpieczeństwa - ćwiczenia	1. Źródła zagrożeń dla bezpieczeństwa w regionie. 2. Regionalne instytucje bezpieczeństwa. 3. Wpływ mocarstw na kształtowanie bezpieczeństwa. 4. Znaczenie współpracy regionalnej dla umacniania bezpieczeństwa.	Ć	2
9.	WNP jako próba instytucjonalizacji bezpieczeństwa - ćwiczenia	Instytucjonalny kształt WNP. Koncepcja bezpieczeństwa WNP. Bezpieczeństwo militarne. Bezpieczeństwo ekonomiczne. Procesy integracyjne i dezintegracyjne ramach WNP.	Ć	2
10.	Regionalizacja bezpieczeństwa w Afryce - wykład	1. Przyczyny destabilizacji i źródła zagrożeń bezpieczeństwa. 2. Regionalne instytucje bezpieczeństwa. 3. Misje pokojowe i pomoc zagraniczna. 4. Współpraca państw regionu.	W	2
11.	Dalekowschodni kompleks bezpieczeństwa - ćwiczenia	1. Instytucje regionalne. 2. Inicjatywy pokojowe i rozbrojeniowe. 3. Wyścig zbrojeń i idea strefy bezatomowej w Azji Południowej.	Ć	2
12.	Amerykański wymiar bezpieczeństwa - ćwiczenia	Amerykańskie wizje ładu międzynarodowego po zakończeniu zimnej wojny. Struktura porządku międzynarodowego, jedno - czy wielobiegunowy świat ? Funkcjonowanie nowego porządku międzynarodowego - rola Stanów Zjednoczonych. Przyszłość amerykocentrycznego porządku międzynarodowego.	Ć	2
13.	Rola mocarstw w procesie regionalizacji i instytucjonalizacji bezpieczeństwa -wykład	Stany Zjednoczone jako supermocarstwo w świecie jednobiegunowym. Rosyjskie wizje porządku międzynarodowego. Francuska koncepcja ładu wielobiegunowego. Chińskie wizje rzeczywistości międzynarodowej.	W	2
14.	Udział Polski w procesie regionalizacji instytucjonalizacji bezpieczeństwa -ćwiczenia	Priorytety polityki bezpieczeństwa RP. Kierunek atlantycki w polskiej polityce bezpieczeństwa i obrony. Polska wobec Europejskiej Polityki bezpieczeństwa i Obrony. Polska jako członek Grupy Wyszehradzkiej i Trójkąta Weimarskiego.	Ć	2
15.	Podsumowanie przedmiotu - ćwiczenia		Ć	2

LITERATURA OBOWIĄZKOWA DO ZAJĘĆ

Lp.	Autor, tytuł, wydawnictwo;
1.	S. Parzymięs, R. Zięba, Instytucjonalizacja wielostronnej współpracy międzynarodowej w Europie. Warszawa 2004.
2.	K. Żukrowska, M. Gręcik, Bezpieczeństwo międzynarodowe. Teoria i praktyka. Warszawa 2006.
3.	R. Kuźniar, Z. Lackowski, Bezpieczeństwo międzynarodowe czasu przemian. Warszawa 2003.
4.	R. Kuźniar, "Porządek międzynarodowy u progu XXI wieku. Warszawa 2005.
5.	E. Ciomer, L.W. Zyblikiewicz, Zarys współczesnych stosunków międzynarodowych. Warszawa / Kraków 2001.
6.	T. Jemioło, Globalizacja. Szansa i zagrożenia. Warszawa 2000.
8.	E. Haliźak, R. Kuźniar, Prawo, instytucje i polityka w procesie globalizacji. Warszawa 2003 Fundacja Studiów Międzynarodowych, Rocznik Strategiczny 2004/05, 2005/06. Wyd. Scholar.
9.	Baylies J., Smith S. (red.), Globalizacja polityki światowej. Wprowadzenie do stosunków międzynarodowych, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego 2008.

LITERATURA UZUPEŁNIAJĄCA DO ZAJĘĆ

Lp.	Autor, tytuł, wydawnictwo;
1.	Malendowski, Cz. Mojsiewicz (red.), Stosunki międzynarodowe. Wrocław 2000.
2.	J. Kiwerska, Świat w latach 1989-2004. Wydarzenia - konflikty - procesy. Poznań 2005.
3.	J. Kiwerska (red.), Interesy bezpieczeństwa w Europie. Polska - Rosja - Niemcy. Poznań 1996.
4	A. Ciupiński, K. Malak (red.), Bezpieczeństwo polityczne i wojskowe. Warszawa 2004.
5.	R. Olszewski, Bezpieczeństwo współczesnego świata. Toruń: Adam Marszałek, 2005.
6.	A. Ciupiński, H. Binkowski, A. Legucka, Bezpieczeństwo w stosunkach międzynarodowych. Materiały do studiowania. Warszawa 2003.
7.	E. Latoszek, M. Proczek, Organizacje międzynarodowe. Założenia, cele, działalność. Podręcznik akademicki. Warszawa 2001.
8.	J. Czaja (red.), Euroatlantycka przestrzeń bezpieczeństwa. Warszawa 2005.
9.	Jędrzejczyk-Kuliniak K., Kwieciński L., Michalski B., Stadtmuller E., Regionalizacja w stosunkach międzynarodowych. Aspekty polityczno-gospodarcze, Toruń: Adam Marszałek 2008.
10.	Cesarz Z. Stadtmüller E., Problemy polityczne współczesnego świata, Wyd. Uniwersytetu Wrocławskiego: Wrocław 2002
11.	R. Zięba, Wspólna Polityka Zagraniczna i Bezpieczeństwa Unii Europejskiej, Warszawa 2007 r.
12.	A. Kamiński, Bezpieczeństwa Europy Środkowo - Wschodniej i Polski w perspektywie ładu globalnego, Instytut Studiów Politycznych PAN, Warszawa 2008 r.
13.	S. Parzymies, Stosunki międzynarodowe w Europie 1945 - 2004, Dialog 2004 r.
14.	P. Ostaszewski, Międzynarodowe stosunki polityczne, KiW 2008 r.
15.	R. Backer, Teorie i casusy globalizacji, Marszałek 2006 r.

WYMAGANIA EGZAMINACYJNE:

1.Przedmiot kończy się egzaminem, który będzie przeprowadzony w formie pisemnej. 2. Warunkiem dopuszczenia do egzaminu będzie pozytywna ocena z co najmniej dwóch prezentacji multimedialnych lub prac pisemnych z tematów ćwiczeń; 3. Aktywne uczestnictwo w seminariach; 4. Pozytywne zdanie egzaminu;

……………………….. ……………..............

(podpis kierownika zakładu) (podpis autora sylabusu)

¹⁾ Opracowany na podstawie:

Uchwały Nr 501/2008 Prezydium Państwowej Komisji Akredytacyjnej z dnia 3 lipca 2008 r. w sprawie kryterium oceny planów studiów i programów nauczania.

1

---