prawo administracyjne sciaga, Nauka, Administracja

1. Prawo Administracyjne to zespół norm regulujących organizację i zachowanie się administracji publicznej jako części aparatu państwowego , państwowego także zachowanie się osób fizycznych innych podmiotów w zakresie nie unormowanym przez przepisy należące do innych gałęzi prawa. Prawo administracyjne dzieli się na ustrojowe, proceduralne, materialne. W obiegu prawno-administracyjnym funkcjonują następujące normy ustrojowe, materialne i proceduralne.

2. Administracja publiczna jest zespołem działań, czynności i przedsięwzięć organizatorskich, wykonawczych prowadzonych na rzecz realizacji interesu publicznego przez różne podmioty, organy i instytucje, na podstawie i formach określonych prawem. To organy administracji rządowej, organy samorządu terytorialnego oraz inne jednostki adm. publ. które z mocy praw wykonują zdania z zakresu administracji publicznej.

3.Podział prawa administracyjnego: ustrojowe, materialne, i proceduralne.

Prawo Ustrojowe: reguluje organizację i zasady funkcjonowania aparatu państwowego powołanego do wykonywania zadań publicznoprawnych publicznoprawnych formach uznanych za właściwe dla adm. Prawo materialne zawiera normy prawne ustanawiające wzajemne uprawnienia i obowiązki organów administracji publicznej i jednostek znajdujących się na zewnątrz administracji publicznej jako części aparatu państwowego.

Prawo proceduralne zawiera normy, które wyznaczają postępowanie mające na celu wykonanie norm prawa ustrojowego i materialnego.

4. Wymień i scharakteryzuj normy obowiązujące w prawie administracyjnym: normy ustrojowe, materialne, proceduralne. A)Do norm ustrojowych zalicza się normy: określające właściwości, ustanawiające zadania, regulujące prawne formy działania i wskazujące na kompetencje, regulujące organizację administracji. Normy określające właściwości umożliwiają przypisanie organowi lub innej jednostce organizacyjnej względnie osobie fizycznej określonego uprawnienia lub obowiązku. Normy te opierają się na różnych przepisach prawnych określających czas i miejsce działania, rodzaj sprawy, status prawny podmiotu. Normy ustanawiające zadania określają kierunki działania adm oraz wskazują na wartości, którymi winna się ona kierować. Normy regulujące sposób działania zezwalają podmiotom adm publ. na zastosowanie w prawie formy lub na podjęcie działania w sposób określony prawem i z wnikającymi z prawa konsekwencjami. Normy regulujące organizację adm między innymi mają na celu wyznaczenie stosunku zależności między jednostkami organizacyjnymi, dokonanie podziału czynności między organami i podległymi jednostkami organizacyjnymi, określenie podmiotu i trybu porozumiewania się organów, jednostek organizacyjnych oaz zasad ich współdziałania. B)Do norm materialnych zaliczamy: Normy merytoryczne- nakazują lub zakazują adresatom normy zachowywać się w pewnych okolicznościach w określony sposób. Normy blankietowe- odgrywają istotą rolę w prawie adm., gdyż umożliwiają one organowi uwzględnianie wartości i interesów celowo nie zdefiniowanych przez przepisy prawne. Normy generalne- nie wyznaczają indywidualnie adresata, normy abstrakcyjne zaś nie mają konkretnie określonych okoliczności od których zależy uprawnienie lub obowiązek adresata. Normy sankcjonujące- określają następstwa(sankcje) niewykonania innej normy nakazującej określenie postępowania w danych okolicznościach zwanej normą sankcjonującą. C) Normy proceduralne dzielą się na: Normy postępowania adm.- wywodzą się z przepisów regulujących postępowanie adm. Określają czynności postępowania podmiotów organów zobowiązanych do prowadzenia postępowania oraz do uczestników tego postępowania. Normy postępowania adm. mające na celu rozstrzygnięcie indywidualnej sprawy z zakresu adm. publ. decyzją adm. Normy postępowania skarbowo-wnioskowego- ich celem jest dokonanie urzędowej oceny stanu faktycznego wskazanego w skardze lub wniosku i skonfrontowanie go z aktualnym stanem prawnym oraz określenie sposobu urzeczywistnienia sprawy będącej przedmiotem skargi lub wniosku. Normy postępowania kontrolnego- określają jedynie zachowanie się podmiotu uprawnionego do kontroli oraz prawa i obowiązki kontrolowanych. Normy postępowania sądowo-adm. - są zdeterminowane przepisami regulującymi postępowanie przed sądem adm.

5. Podaj definicje stosunku administracyjno- prawnego. Wymień rodzaje stosunków administracyjno-prawnych.

Stosunek prawny jest pomocniczą konstrukcją nauki prawa, która służy rekonstrukcji założonych w prawie przedmiotowym podstawowych zależności, jakie zachodzą, mogą zachodzić lub powinny zachodzić między różnymi podmiotami. Występują stosunki materialnoprawne, ustrojowe, proceduralne, oraz sądowo-procesowe.

W prawie administracyjnym przedmiot stosunku prawnego jest także objęty kompetencją jednego z organów administracji publicznej lub podmiotu wykonującego funcie zlecone z zakresu administracji publicznej.

6. Co rozumiesz pod pojęciem prawnego związania administracyjnego

Działalność administracji oparta jest na przepisach prawnych, z których wynika zasada praworządności, w myśl której wszystkie organy administracji publicznej działają na postawie przepisów prawa, a ich przestrzeganie jest podstawowym obowiązkiem każdego organu państwa i każdego obywatela. Związanie administracji prawem nie jest jednakowe. Zależy od sfery, rodzaju i form oraz zakresu działania administracji.

Wyróżniamy sferę zewnętrzną i wewnętrzną ,Sfera zewnętrzna sytuacja prawna podmiotów znajdujących się poza aparatem państwowym. W sferze działań wewnętrznych związanie administracji prawem przedstawia się inaczej niż w sferze działań zewnętrznych. Samodzielnie na ogół organizuje wykonanie zadań społecznych i gospodarczych ustalonych przez inne organy publiczne.

Związanie administracji prawem zależy także od rodzaju działań podejmowanych przez organy administracji publicznej i inne podmioty. Działania o charakterze faktycznym związane są prawem stosunkowo luźno.

Przepisy prawne określają także działania administracji w zależności od formy, w jakiej mają być podejmowane. Działania stanowiące formę aktów adm., aktów normatywnych, a także działania prowadzone w ramach procedur regulujących wykonywanie z wyżej wymienionych aktów obowiązków albo kontrolę ich przestrzegania są na ogół bardziej zdeterminowane, aniżeli działania podejmowane przez administrację w innych formach.

Administracja nie może też podjąć działania sprzecznego z obowiązująca ustawą lub z przepisami wykonawczymi do niej. Ma ona bowiem także obowiązek przestrzegania prawa. Chodzi to zarówno o działania, które są wyraźnie zabronione przez ustawę , jak i takie, które mogą być podjęte, ale tylko wtedy, gdy ustawa , jak i takie, które mogą być podjęte, ale tylko wtedy, gdy ustawa w ogóle je przewiduje często tylko w granicach określonych w konkretnej ustawie.

7. Wymień źródła prawa administracyjnego

Akt normatywny ( akt ustanawiający normy prawne)jest akt organu państwa albo innego upoważnionego podmiotu wydany w określonej formie. Akty normatywne ogólnie dzieli się na powszechnie wiążące i wewnętrznie wiążące. Do aktów normatywnych wewnętrznie zalicza się uchwały Rady Ministrów, rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów i ministrów, także inne akty.

Źródłami powszechnie obowiązującego prawa w Polsce są: Konstytucja, Umowy międzynarodowe ratyfikowane za uprzednią zgodą wyrażoną w ustawie, Ustawy, Rozporządzenia z mocą ustawy, Ratyfikowane umowy międzynarodowe, Rozporządzenia, Akty prawa miejscowego

8. Co rozumiesz pod pojęciem kierownictwa, kontrola, nadzór, centralizacja, decentralizacja.

Kontrola- to takie ukształtowanie wzajemnych relacji między jednostkami administracji, w którym organ kontrolujący posiada możliwość sprawdzania działalności jednostki kontrolowanej bez możliwości wpływania na jej bieżącą działalność przez wydawanie jej poleceń lub nakazów.

Nadzór- to takie ukształtowanie kompetencji organu, którym organ nadzorujący posiada łącznie uprawnienia kontrolne oraz możliwość podjęcia prawem przewidzianych środków wiążących nadzorowanego lub możność bezpośredniego wzruszenia jego aktów.

Kierownictwo- jest to pojęcie które wiąże się najszerszy wpływ na jednostkę kierowaną, który pozwala np. na kierowanie zachowaniem podległych jednostek niezależnie od ich woli. Organ kierujący może używać wszelkich środków w celu oddziaływania na postępowanie organów kierowanych, z wyjątkiem środków, których użycia prawo zakazuje.

Centralizacja- taki sposób budowy struktury aparatu administracyjnego, administracyjnego którym organy niższego stopnia są hierarchicznie podporządkowane organom wyższego stopnia. Podejmowanie decyzji należy wyłącznie do organów wyższych. Jednostki niższego rzędu są uzależnione od organów wyższego stopnia i brak im samodzielności strukturze aparatu administracyjnego opartej na zasadzie centralizacji mogą zachodzić zjawiska skupiania i rozpraszania kompetencji. Zjawisko skupiania kompetencji w rękach niewielkiej grupy organów nazywamy koncentracją (organy centralne są decyzyjne).Zjawisko rozpraszania kompetencji na większą liczbę organów nosi nazwę dekoncentracji.

Decentralizacja- to taki sposób organizacji aparatu administracyjnego, administracyjnego którym organy niższego szczebla nie są hierarchicznie podporządkowane organom wyższego stopnia. Zakłada dużą samodzielność organów niższego stopnia. Decentralizacja terytorialna polega na wyposażeniu organów zarządzających poszczególnymi jednostkami podziału terytorialnego taki stopień samodzielności wobec organów nadrzędnych, który uzasadnia uznanie ich za organy zdecentralizowane. Np. samorząd terytorialny. Decentralizacja rzeczowa polega na powierzaniu samodzielnym jednostkom organizacyjnym kwestii wykonywania określonego rodzaju zadań.

9. Prawo europejskie w szerokim znaczeniu jest to system norm prawnych stanowionych przez europejskie organizacje międzynarodowe, zaś w znaczeniu węższym, jest to system norm prawnych Rady Europy, bowiem system Wspólnot Europejskich(Unii Europejskiej) określa się odpowiednio jako prawo wspólnotowe i prawo unijne.

10. Wymień zadania Parlamentu Europejskiego, Rady Europy, Komisji Europejskiej

Parlament Europejski nie jest organem władzy ustawodawczej stanowiącym prawo wspólnotowe w takim sensie, w jakim czynią to parlamenty państw członkowskich. Parlament uczestniczy jedynie w procedurach stanowienia prawa przez Radę, najczęściej jako organ opiniodawczy.

Rada Europy jest organem stanowiącym prawo, składającym się z przedstawicieli państw członkowskich, którzy reprezentują interesy tych państw.

Komisja Europejska jest organem reprezentującym interesy Wspólnot Europejskich, charakteryzowana jako „motor integracji europejskiej. Posiada bowiem szereg kompetencji w zakresie inicjowania stanowienia prawa wspólnotowego kontroli jego przestrzegania przez państwa członkowskie, i wspólnotowego tym zakresie może wnosić skargi i powództwa do Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości.

11. Wymień zadania Międzynarodowego Trybunału Sprawiedliwości. Organ władzy sądowniczej. Kompetencje Trybunału nie są jednorodne, obejmują bowiem kompetencje przypisywane zarówno sądom konstytucyjnym, jako i sądom powszechnym oraz sądom administracyjnym, a także sądom międzynarodowym

12. Wymień i scharakteryzuj formy kontroli adm. a)Rodzaje kontroli: kontrola na wniosek, z urzędu, kompleksowa, wstępna- przeprowadzona w celu zapobiegania błędnym działaniom podmiotu kontrolowanego i zanim podmiot ten podejmie działania na zewnątrz. Kontrola faktyczna- wykonywana u boku działania podmiotu kontrolowanego np. kontrola prokuratorska. Kontrola wewnętrzna- wykonywana przez podmioty znajdujące się wewnątrz struktury organizacyjnej adm. kontrolę wew. Dzielimy na: a)kontrolę resortową- jest wykonywana w ramach struktury organizacyjnej określonego resortu przez organy podległe temu samemu ministrowi lub kierownikowi urzędu centralnego. b) kontrola międzyresortowa- organy działające w strukturze organizacyjnej określonego resortu sprawują kontrolę podmiotów usytuowanych na zewnątrz tego resortu. c)kontrola prokuratorska- prokurator generalny w myśl przepisów Konstytucji może występować do Trybunału Konst. z wnioskiem o stwierdzenie zgodności ustaw i umów międzynarodowych z konstytucją. d)Regionalne Izby Obrachunkowe- sprawują nazór nad działalnością samorządu terytor. w zakresie spraw finansowych i dokonują kontroli finansowej. Kontrola zewnętrzna- wykonywana przez podmioty znajdujące się poza tą strukturą np. kontrola najwyższej Izby Kontroli, parlamentarna, sądowa.

13. scharakteryzuj formy kontroli adm przez Rzecznika Praw Obywatelskich(RPO).

RPO bada, czy w skutek działania lub zaniechania podmiotów administrujących nie nastąpiło naruszenie praw i wolności obywateli. Zarówno w Konstytucji jak i w ustawie o RPO znajduje się przepis określający podstawowe funkcje RPO ,,stoi na straży wolności i praw człowieka i obywatela, określonych w konstytucji i innych aktach”. RPO powoływany jest przez Sejm za zgodą Senatu na 5 lat. Jest niezawisły, niezależny, odpowiada przed Sejmem w corocznym sprawozdaniu z działalności. RPO podejmuje czynności przewidziane w ustawie na wniosek obywateli, organizacji, organów sam. lub z własnej inicjatywy. Po zapoznaniu się ze sprawą może podjąć sprawę lub nie, przekazać sprawę innym organom, wskazać wnioskodawcy przysługujące mu środki działania. Jeżeli RPO podejmie sprawę, może: samodzielnie ją poprowadzić(ma wtedy dostęp do wszystkich informacji), zwrócić się o zbadanie sprawy do właściwych organów w szczególności do org. Nadzorczych, zwrócić się do Sejmu o zlecenie przeprowadzenia kontroli NIK-owi. Po zbadaniu sprawy RPO może: nie stwierdzić naruszenia prawa, wystąpić do podmiotu kontrolnego o zastosowanie środków przewidzianych w przepisach, wszcząć postępowanie w sprawach cywilnych i adm., zaskarżyć decyzje do sądu adm., wystąpić z wnioskiem do właściwych organów o podjęcie inicjatywy ustaw bądź o wydalenie lub zmianę aktów praw.

14. Scharakteryzuj formy kontroli adm. przez Sądownictwo Adm., Sądy Powszechne, Sąd Najwyższy, Trybunał Konst., Trybunał Stanu.

Sądownictwo Adm.: Do Woj. Sądu Adm. wnieść skargę może; każdy kto ma interes prawny, prokurator, RPO, organizacja państwowa, podmiot przewidziany w ustawie. Skargę do woj. sądu adm. wnosi się w terminie 30 dni od doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie, RPO i prokurator mają 60 dni. Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, który jest przedmiotem skargi. Sąd Adm. może odrzucić skargę gdy: nie należy ona do właściwości sądu adm., przekroczony został termin składania, braki formalne lub brak zdolności sądowej, procesowej skarżącego, inne przyczyny. Sąd Adm. odrzuca skargę postanowieniem. Może uchylić zaskarżoną decyzję, uchwałę w całości lub częściowo, stwierdzić nieważność w całości lub częściowo, stwierdzić wydanie decyzji, uchwały z naruszeniem prawa. Sąd Powszechny: Rodzaje kontroli; kontrola bezpośrednia- rozstrzyganie w sprawie załatwionej decyzją adm. Sąd Powszechny nie tylko ocenia zgodność zaskarżonej decyzji z prawem, lecz także rozstrzyga co do istoty sprawy; kontrola pośrednia - działania lub zaniechania adm. publ. są przesłanką rozstrzygania innej sprawy zawisłej przed tym sądem. Sąd dokonuje oceny legalności. Sąd Najwyższy - wykonuje kontrolę adm publ. w ograniczonym zakresie. Kontrolę sprawuje poprzez wykonywanie nadzoru nad orzecznictwem sądowym w sprawach skarg na decyzje adm., działalności uchwałodawczej- podejmowanie uchwał mających na celu wyjaśnienie przepisów prawnych budzących wątpliwości, rozpoznawanie innych spraw należących do właściwości S.N. na mocy ustawy. Do właściwości S.N. należy również rozpatrywanie środków odwoławczych od orzeczeń sądów dyscyplinarnych w tym także adwokatów, radców prawnych. Orzeka również w sprawach ważności wyborów do Sejmu, Senatu, na prezydenta RP, referendach. Trybunał Konst. - składa się z 15 sędziów wybieranych przez Sejm na 9 lat. Sprawuje on kontrole adm. nad zgodnością z prawem przepisów wdanych przez centralne organy państwowe, rozpatruje skargi konstytucyjne, sprawdza zgodność ustaw i umów międzynarodowych z konstytucją. Wszczęcie postępowania przed Trybunałem następuje na podstawie wniosku, pytania prawnego albo skargi konstytucyjnej uprawnionego podmiotu. Do rozpoczęcia rozprawy wnioskodawca może wycofać skargę. Orzeczenia Trybunału mają moc powszechnie obowiązującą i są ostateczne. Trybunał Stanu - pociągnięcie do odpowiedzialności za naruszenie prawa lub ustawy w związku z zajmowanym stanowiskiem. Odpowiedzialność przed Trybunałem Stanu ponoszą: Prezydent RP, Prezes Rady Ministrów i członkowie, Prezes NBP, Prezes NIK, członkowie KRRiT, Naczelny Dowódca Sił Zbrojnych. Kary: utrata prawa wyborczego na okres od 2 do 10 lat, zakaz zajmowania kierowniczych stanowisk w organach państwowych i organizacjach społ., utrata wszystkich lub niektórych orderów i tytułów honorowych. Trybunał Stau powoływany jest na pierwszym posiedzeniu Sejmu na okres jego kadencji.

15. Wymień i scharakteryzuj podziały terytorialne funkcjonujące w obrocie adm - prawnym. Podziałem terytorialnym nazywamy względnie trwałe rozczłonkowanie terytorialne państwa. Dokonywane w celu wykonania zadań adm. publ. i podporządkowujące całej jednostce terytorialnej właściwy jej organ adm (ustawa z 24.07.1998r o wprowadzeniu zasadniczego trójstopniowego podziału terytorialnego państwa). Podziały teryt. w Polsce:

A) Podział zasadniczy - ustawa z 24 VII 1998 r. O wprowadzeniu zasadniczego , trójstopniowego podziału terytorialnego państwa W tym podziale organy administracji dzielą się na terenowe organy rządowe o właściwości ogólnej oraz organy samorządu terytorialnego. .Jednostkami podziału zasadniczego są: województwa, powiaty i gminy. Podstawową jednostką samorz. teryt. jest gmina (art..164 ust.1 Konstytucji)

Województwa 16, tworzenie i znoszenie województw następuje w drodze ustawy, a ustalone granice podlegają zmianie w drodze rozporządzenia Rady Ministrów

Powiat- Rada Ministrów z własnej inicjatywy lub na wniosek zainteresowanej rady powiatu, rady miasta na prawach powiatu lub rady gminy, w drodze rozporządzenia ; tworzy, dzieli , łączy, i znosi powiaty oraz ustala ich granice ( wskazanie gmin wchodzących w skład powiatu)ustala i zmienia nazwy powiatów oraz siedziby ich władz.

Powiat -lokalna wspólnota samorządowa oraz odpowiednie terytorium, wykonuje określone ustawami zadania publiczne w imieniu własnym i na własna odpowiedzialność. Posiada osobowość prawną a jego samodzielność podlega ochronie sądowej.

Gmina -Rada Ministrów z własnej inicjatywy lub na wniosek zainteresowanej rady gminy, w drodze rozporządzenia tworzy, łączy dzieli i znosi gminy oraz ustala ich granice ,nadaje gminie status miasta i ustala jego granice, ustala i zmienia nazwy gmin oraz siedziby ich władz. Zgodnie z ustawa o samorz. gminnym mieszkańcy tworzą z mocy prawa wspólnotę samorządową. Gmina jako wspólnota samorządowa wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność. Posiada również osobowość prawną

B) Podział pomocniczy- uzupełnienie podziału zasadniczego , poprzez stworzenie organów o charakterze pomocniczym które przejmują kompetencje w zakresie bieżącego zarządzania sprawami najmniejszych jednostek instytucjonalnych. Według ustawy o samorządzie gminnym z 1990 roku Rada gminy może tworzyć jednostki pomocnicze ;sołectwa dzielnice ,osiedla i inne. Jednostki wyłącznie o charakterze pomocniczym, działające w ramach osobowości prawnej gminy(same nie posiadają osob.prawnej)

C) Podział specjalny - jest tworzony dla potrzeb organów nie wchodzących w skład ogólnych organów administracji rządowej lub samorządu terytorialnego w celu usprawnienia zarządzania określonymi dziedzinami administracji jak górnictwo sieci kolejowe, administracja morska

17. Wymień organy wewnętrzne wojewódzkich Sądów Adm. i Naczelnego Sądu Adm.

Org. Woj. Sądu Adm.: Prezes woj. sądu adm., zgromadzenie ogólne sędziów woj. sądu adm., zwane ,,zgromadzeniem ogólnym”, kolegium woj. sądu adm., zwane ,,kolegium sądu”. Org. Naczelnego Sądu Adm.: Prezes Naczelnego Sądu Adm., Zgromadzenie ogóle sędziów Naczelnego Sądu Adm., Kolegium Naczelnego Sądu Adm.

18. Co rozumiesz pod pojęciem:

Administracja zespolona- obejmuje działających pod zwierzchnictwem wojewody kierowników zespolonych służb, inspekcji i straży, wykonujących zadania i kompetencje określone w ustawach, w imieniu wojewody- z ustawowego upoważnienia lub w imieniu własnym jeżeli ustawy tak stanowią. Obejmuje także działających pod zwierzchnictwem starosty kierowników powiatowych służb, inspekcji i straży, wykonujących zadania i kompetencje określone w ustawach. Zwierzchnikiem zespolonej administracji rządowej jest wojewoda. Organem zespolonej administracji rządowej w województwie (powiecie) jest wojewoda (starosta). Organizację zespoloną w województwie określa statut urzędu wojewódzkiego. W skład wchodzą: np. organy Inspekcji Handlowej, Inspekcji Sanitarnej, Inspekcji Skupu i Przetwórstwa Artykułów Rolnych, Organy Policji i Państwowej Straży Pożarnej, kurator oświaty itp.

Administracja niezespolona- są to organy administracji rządowej podporządkowane właściwym ministrom, oraz kierownicy państwowych osób prawnych i kierownicy innych państwowych jednostek organizacyjnych wykonujących zadania z zakresu administracji rządowej na obszarze województwa.

Ustanowienie organów administracji niezespolonej może następować wyłącznie w drodze ustawy i pod warunkiem, że jest to uzasadnione ogólnopaństwowym charakterem wykonywanych zadań lub terytorialnym zasięgiem działania przekraczającym obszar jednego województwa. Obecnie w skład administracji niezespolonej wchodzą: Dowódcy okręgów wojskowych, szefowie wojewódzkich sztabów wojskowych, wojskowi komendanci uzupełnień, Dyrektorzy Izb Skarbowych, naczelnicy urzędów skarbowych, inspektorzy kontroli skarbowej, Dyrektorzy okręgowych urzędów górniczych i specjalistycznych urzędów górniczych, Dyrektorzy okręgowych urzędów miar i naczelnicy okręgowych urzędów miar, Dyrektorzy regionalnych dyrekcji Lasów Państwowych, Dyrektorzy regionalnych zarządów gospodarki wodnej, Dyrektorzy urzędów celnych, Dyrektorzy urzędów morskich, Dyrektorzy urzędów statystycznych, Główny Inspektor i inspektorzy dozoru technicznego żeglugi morskiej, Kierownicy inspektoratu żeglugi śródlądowej, Komendanci oddziałów Straży Granicznej, komendanci strażnic oraz komendanci granicznych placówek kontrolnych i dywizjonów Straży Granicznej, Prezes Agencji Rynku Rolnego, Regionalni inspektorzy celni Organy centralne-dotyczą administracji rządowej, znajdują się na najwyższym szczeblu w strukturze administracji. Ich terytorialny zasięg działania z reguły obejmuje cały obszar państwa. Orany centralne dzielą się na 2 grupy: organy naczelne, urzędy centralne Organy naczelne: są nimi: Rada Ministrów, Prezes Rady Ministrów i ministrowie oraz Krajowa Rada Radiofonii i Telewizji, a także komisje i komitety, które z mocy ustawy sprawują funkcje naczelnych organów administracji. Urzędy centralne- mianem urzędów centralnych określa się te organy centralne, które nie są organami naczelnymi. Organy te podlegają bądź Prezesowi Rady Ministrów, bądź poszczególnym ministrom. Są to np. Polski Komitet Normalizacyjny, Główny Urząd Ceł, Wyższy Urząd Górniczy. Organy terenowe- zawsze zarządzają tylko częścią terytorium państwa- jedną z jednostek podziału organizacyjnego- i znajdują się na niższym szczeblu struktury zarządzania niż organy centralne. Dotyczą administracji rządowej. Dzielą się one na: organy administracji rządowej (np. wojewoda) i organy samorządu terytorialnego (np. sejmik województwa i zarząd województwa), w zależności od szczebla podziału terytorialnego na organy województwa (rządowe i samorządowe) oraz organy powiatu, organy gminy, organy administracji zespolonej i niezespolonej

19. Co rozumiesz pod pojęciem:

Akt administracyjny- jest podstawową formą działania administracyjnego. Jest to oparte na przepisach prawa administr. władcze, jednostronne oświadczenie woli organu administracji publicznej, określające sytuację prawną konkretnie wskazanego adresata w indywidualnie oznaczonej sprawie. Akt taki musi być wydany zawsze w oparciu o właściwą podstawę prawną, którą powinny być przepisy rangi ustawowej lub przepisy wydane z wyraźnego upoważnienia ustawy. Termin „akt administracyjny” jest prawie nie stosowany w przepisach prawa. Używa się natomiast takich nazw jak „decyzja administracyjna”, „postanowienie”, „zezwolenie”, „nakaz”.

Czynności faktyczne w administracji- bardzo trudno odróżnić je od czynności prawnych. Czynności faktyczne mogą kształtować stosunki prawne przez fakty, a nie reguły postępowania. Jest to dokonanie pewnego działania w sensie czysto fizycznym np. doręczenie, ogłoszenie, zapisanie. Czynności faktyczne są dokonywane na podstawie prawnej, przepisów prawa i każda czynność musi się legitymizować podstawą prawną.

Czynności faktyczne dzielą się na: wewnętrzne- obejmują wszystkie czynności znajdujące zastosowanie w sferze wewnętrznej działalności administracji, czyli czynności dotyczące wykonywania poleceń służbowych w organie administracji np. sporządzanie sprawozdań, statystyki, zewnętrzne- obejmują działania skierowane na zewnątrz, w stosunku do adresatów nie podporządkowanych ani służbowo ani organizacyjnie. Uznanie administracyjne- jest to takie uregulowanie kompetencji organu administracji, że organ ten może rozstrzygnąć sprawę w różny sposób przy tym samym stanie faktycznym i każde rozstrzygnięcie sprawy jest legalne. Przepisy ustanawiające uznanie administracyjne mogą być sformułowane w różny sposób. Mogą one określać dokładnie stan faktyczny, lecz nie wiązać z nim obowiązku podjęcia określonego działania, bądź też określać działanie administracji bez wskazania stanu faktycznego kiedy działanie to może być dokonane. Trzeci sposób występuje wtedy gdy przepis prawny posługuje się zwrotami niedookreślonymi przy opisie stanu faktycznego uzasadniającego działanie organu.Uznanie administracyjne nie oznacza dowolności organów administracyjnych w decydowaniu. Organ jest związany wieloma czynnikami, które ograniczają jego swobodę. Akty administracyjne wydawane w ramach uznania administracyjnego są poddawane kontroli sądowej. Obecnie wymaga się aby działanie to było nie tylko legalne, ale i rzetelne, dające się racjonalnie wyjaśnić okolicznościami faktycznymi konkretnej sprawy. Czynności cywilno-prawne w administracji- organy administracji w szerokim zakresie działają według przepisów prawa cywilnego. Składają one oświadczenia woli i dokonują czynności prawnych regulowanych przez kodeks cywilny. Działalność administracji oparta na prawie cywilnym dotyczy przede wszystkim tej sfery, w której administracja zajmuje się sprawami gospodarczymi, dokonuje pewnych świadczeń na rzecz społeczeństwa, organizuje zaspokojenie określonych potrzeb jak np. dostarczenie energii, wody. Instytucje i rozwiązania prawa cywilnego mają duże znaczenie w sferze obrotu towarowego, zapewniając możliwość optymalnego ukształtowania wzajemnych praw i obowiązków przez strony czynności prawnej. Administracja wykorzystuje instytucję prawa cywilnego w dwóch celach: uzyskanie niezbędnego wolumenu dóbr dla utrzymania aparatu administracji i możliwości świadczeń rzeczowych na rzecz społeczeństwa przez ten aparat, zapewnienie usług i świadczeń o podstawowym znaczeniu społecznym, których dostarczanie stanowi obowiązek administracji publicznej Ugoda administracyjna- jest pisemnym porozumieniem zawartym między stronami postępowania administracyjnego, przed organem I lub II instancji, przed którym toczy się postępowanie administracyjne, i zatwierdzonym przez ten organ po skontrolowaniu jego prawidłowości. Przesłanką dopuszczalności zawarcia ugody jest przede wszystkim sporny charakter sprawy, co oznacza, że strony mają sprzeczne interesy w toczącym się postępowaniu administracyjnym. Aby ugoda doszła do skutku postępowanie administracyjne musi być w toku. Ugodę sporządza się w formie pisemnej. Niezbędne jest zatwierdzenie ugody przez organ administracji prowadzącej postępowanie. Porozumienie administracyjne-jest dwustronną lub wielostronną czynnością z zakresu prawa administracyjnego, dokonaną przez podmioty wykonujące administrację publiczną, a dochodzącą do skutku na podstawie zgodnych oświadczeń woli tych podmiotów. Opiera się na zasadzie równości stron, zawierane jest między podmiotami nie powiązanymi węzłami podległości administracyjnej lub służbowej. Przedmiotem porozumienia są zobowiązania dotyczące realizacji zadań ze sfery administracji publicznej. Porozumienia przewidują wspólne wykonywanie zadań nałożonych na podmioty będące stronami porozumienia, bądź przeniesienie pewnych zadań z jednego podmiotu na drugi. Stronami porozumienia administracyjnego mogą być wszelkie podmioty prawa administracyjnego, a więc także jednostki nie posiadające osobowości prawnej, ale przynajmniej jedna ze stron porozumienia powinna być jednostką realizującą funkcje administracji publicznej. Porozumienia mogą być zawierane tylko w takiej sferze działania organów państwa, w której są one samodzielne. 20. Scharakteryzuj ustrój Miasta Stołecznego Warszawy Ustawa z 15 marca 2002r o ustroju m.st.Warszawy „ustawa warszawska” Jednym z najważniejszych jej postanowień jest ustanowienie Warszawy gminą mającą status miasta na prawach powiatu. Gminę warszawską podzielona na osiemnaście jednostek pomocniczych - dzielnic( Bemowo, Białołęka Bielany, Mokotów , Ochota, Praga południe , Praga Północ , Rembertów ,Śródmieście, Targówek , Ursus, Ursynów , Wawer, Wilanów, Włochy, Wesoła, Wola, Żoliborz)

Samorząd Warszawy- Organem stanowiącym i kontrolnym m.st. Warszawy. jest Rada m.st.Warszawy w jej skład wchodzi 60 radnych (wybory samorządowe). Przewodniczący i wiceprzewodniczący a do pomocy w wykonywaniu swoich zadań Rada powołuje stałe lub doraźne komisje.

Władze m.st.Warszawy

Organem wykonawczym Warszawy jest Prezydent oraz powoływani przez niego Zastępcy Prezydenta ,Skarbnik. Kontrole nad działalnością Prezydenta sprawuje Rada m.st.Warszawy powołując Komisje Rewizyjna

Statut miasta stołecznego Warszawy uchwalany przez Rade m.st. Warszawy reguluje sprawy związane z osobowością prawna Warszawy , określa granice gminy warszawskiej oraz jej dzielnic, stanowi o herbie i barwach Warszawy, określa zadania organów miasta stołecznego Warszawy tj, rady miasta jako organu stanowiącego i kontrolnego oraz Prezydenta stolicy jako organu wykonawczego oraz zadania dzielnic. Reguluje również sprawy z zakresu gospodarki finansowej miasta i jednostek pomocniczych(dzielnic)- budżet gminy

Zadania i kompetencje Warszawy

zadania i kompetencje określone w ustawach o samorządzie gminnym i samorządzie powiatu, a dodatkowo tzw. "zadania wynikające ze stołeczności", zadań zleconych z zakresu administracji rządowej np. funkcjonowanie w mieście rządowych i centralnych organów państwa, przedstawicielstw dyplomatycznych i urzędów konsularnych oraz organizacji międzynarodowych

Dzielnice : Rady dzielnic jako organ stanowiący i kontrolny oraz zarządy dzielnic jako organ wykonawczy. Wybory do rad dzielnic przeprowadza się łącznie z wyborami do rady miasta, Rada wybiera Zarząd w liczbie 3, 4 lub 5 osób jak również w tajnym glosowaniu burmistrza który wchodzi w skład zarządu dzielnicy. Dzielnica działa zgodnie ze statutem nadanym jej przez rade m.st.Warszawy i innymi uchwałami tej Rady, na mocy których mogą być radzie dzielnicy przekazane kompetencje gminne i powiatowe z zakresu administracji rządowej, a także zadania realizowane na podstawie porozumień zawartych pomiędzy jednostkami samorządu terytorialnego. Zakres działania dzielnicy- między innymi utrzymywanie i eksploatacja placówek oświaty i wychowania, kultury, pomocy społecznej, rekreacji, sportu i turystyki, ochrona zdrowia, utrzymanie zieleni i dróg o charakterze lokalnym.

Rada m.st.Warszawy w drodze uchwały może dzielić, tworzyć ,łączyć lub znosić jednostki pomocnicze tj, dzielnice ,nadawać każdej z nich statut który nadaje nazwę dzielnicy , określa jej granice, zadania i kompetencje oraz zasady i tryb funkcjonowania jej organów

Wybory do rad dzielnic przeprowadza się łącznie z wyborami do Rady m.st. Warszawy.

21. Wymień zadania organów samorządu terytorialnego(gminy, powiatu i województwa)

W gminie organami samorządu terytorialnego są obecnie: rada gminy i wójt lub burmistrz(prezydent miasta). Rada gminy jest organem stanowiącym i kontrolnym w gminie, i do jej zadań zaliczamy(art. 18 ust 2): stanowienie o organizacji i kierunkach działania gminy, dokonywanie obsady osobowej organów, podejmowanie uchwał w sprawach podatków i uchwał, decydowanie o współdziałaniu z innymi gminami, podejmowanie uchwał w sprawach majątkowych gminy przekraczających zakres zwykłego zarządu. Zadania burmistrza: kierowanie bieżącymi sprawami gminy, przygotowywanie projektów uchwał rady gminy, reprezentowanie gminy na zewnątrz, zwierzchnictwo służbowe w stosunku do pracowników urzędu gminy, wydawanie decyzji w indywidualnych sprawach z zakresu adm. publ. Wg. Art. 8 ust. 2 o samorządzie powiatu, jego organami są: rada powiatu i zarząd powiatu. Zadania rady powiatu(art.12): stanowienie aktów prawa miejscowego, w tym statutu powiatu, wybór i odwołanie zarządu, stanowienie o kierunkach jego działania oraz rozpatrywanie sprawozdań z działalności zarządu, uchwalanie budżetu powiatu, rozpatrywanie sprawozdania z wykonania budżetu oraz podejmowanie uchwały w sprawie udzielenia lub nieudzielania absolutorium dla zarządu z tego tytułu, podejmowanie uchwał w sprawach majątkowych powiatu oraz podatków i opłat, podejmowanie uchwał w sprawie przyjęcia zadań z zakresu adm. rządowej oraz w sprawie powierzenia prowadzenia zadań publ. , podejmowanie uchwał w sprawach współpracy ze społecznościami lokalnymi innych państw oraz przystępowania do międzynarodowych zrzeszeń społeczności lokalnych, uchwalanie powiatowych programów zapobiegania przestępczości oraz przeciwdziałania bezrobociu, podejmowanie uchwał w innych sprawach zastrzeżonych ustawami do kompetencji rady powiatu. Zadania zarządu powiatu: przygotowywanie projektów uchwał rady, wykonywanie uchwał rady, gospodarowanie mieniem powiatu, wykonywanie budżetu powiatu, zatrudnianie i zwalnianie kierowników jednostek organizacyjnych powiatu. Organami samorządu województwa są: sejmik woj. i zarząd woj. Zadania sejmiku woj.(art. 18): Stanowienie aktów prawa miejscowego, w tym statutu woj., uchwalanie strategii rozwoju woj., programów woj., planu zagospodarowania przestrzennego, priorytetów współpracy zagranicznej woj., podejmowanie uchwał we wszelkich sprawach dotyczących budżetu woj., w tym w sprawie udzielenia lub nieudzielania absolutorium zarządowi woj. z tytułu wykonania budżetu, podejmowanie uchwał w prawach majątkowych woj. oraz uchwalenie, w granicach określonych ustawami, przepisów dotyczących podatków i opłat lokalnych, podejmowanie uchwał w sprawie powierzenia zadań samorządu woj. innym jednostkom samorządu terytorialnego, podejmowanie uchwał w sprawie uczestnictwa w międzynarodowych zrzeszeniach regionalnych i innych formach współpracy regionalnej, wybór i odwołanie zarządu oraz rozpatrywanie sprawozdań z działalności zarządu, podejmowanie uchwał w innych sprawach zastrzeżonych ustawami i statutem woj. do kompetencji sejmiku woj. Zadania zarządu woj.(art. 41): wykonywanie uchwał sejmiku woj., gospodarowanie mieniem woj., w tym wykonywanie praw z akcji i udziałów posiadanych przez woj., przygotowywanie projektu i wykonywanie budżetu woj., przygotowywanie projektów strategii rozwoju woj., planu zagospodarowywania przestrzennego i programów woj. oraz ich wykonywanie, organizowanie współpracy ze strukturami samorządu regionalnego w innych krajach i z międzynarodowymi zrzeszeniami regionalnymi, uchwalanie regulaminu organizacyjnego urzędu marszałkowskiego.

22. Scharakteryzuj zadania własne i zadania zlecone organu samorządu terytorialnego.

Zadania własne czyli zaspokojenie zbiorowych potrzeb wspólnoty. Są nimi na przykład: sprawy ładu przestrzennego, gospodarki terenami, ochrony środowiska, dróg, ulic, mostów, placów wodociągów i zaopatrzenia w wodę, lokalnego transportu zbiorowego, ochrony zdrow

Zakres działania województwa nie narusza samodzielności powiatu i gminy, i na odwrót. Zadania własne gminy obejmują(art. 7 ustawy 1). Zadania własne powiatu(art. 4 ust 1). Zadania własne samorządu woj. zawarte są w art. 11.

Zadania zlecone- zadania zlecone z zakresu administracji rządowej a także z zakresu organizacji przygotowania i przeprowadzenia wyborów powszechnych i referendów. Występują dwa rodzaje zadań zleconych: zadania nakładane na gminę, powiat lub woj. w drodze ustawy, oraz zadania nakładane na gminę lub powiat w drodze porozumienia pomiędzy gminą lub powiatem a organem adm rządowej. Obowiązek wynika z ustawy. Gmina musi mieć zapewnione środki na realizację tych zadań.

23. Scharakteryzuj formy nadzoru nad samorządem terytorialnym

Według Konstytucji RP (art. 171), działalność samorządu terytorialnego podlega nadzorowi z punktu widzenia legalności. Organami nadzoru są: Prezes Rady Ministrów, Wojewodowie,

Regionalne Izby Obrachunkowe w zakresie spraw finansowych. Również Sejm i sądy administracyjne posiadają uprawnienia nadzorcze na podstawie przepisów ustawowych .

Prezes Rady Ministrów - w razie przedłużającego i nie rokującego na poprawę skutecznego działania w wykonywaniu zadań publicznych przez organy jednostek samorządu terytorialnego , Prezes RM na wniosek właściwego ministra do spraw administracji publicznej może zawiesić organy tych jednostek i ustanowić zarząd komisaryczny na okres do 2 lat. W przypadku gdy rada gminy, rada powiatu lub sejmik województwa narusza w sposób powtarzający się konstytucje lub ustawę, Prezes RM może wnioskować do Sejmu o rozwiązanie rady gminy, powiatu, lub sejmiku województwa co dalej wiąże się z rozwiązaniem wszystkich organów które obie rady lub sejmik powołały na podstawie statutu.

Wojewoda - organy wykonawcze jednostek samorządu terytorialnego są obowiązane do przedłożenia wojewodzie uchwał rady lub sejmiku w ciągu 7 dni od ich podjęcia. Jeżeli uchwała jest sprzeczna z prawem , wojewoda orzeka o jej nieważności w całości lub części , co wiąże się z wstrzymaniem jej wykonania z mocy prawa w zakresie objętym stwierdzeniem nieważności. Wojewoda sprawuje nadzór w zakresie wykonywania przez samorząd terytorialny zadań zleconych z zakresu administracji rządowej, sprawowany jest on na podstawie kryterium legalności , celowości rzetelności i gospodarności.

Regionalne izby obrachunkowe - powołane w celu nadzoru nad działalnością jednostek samorządu terytorialnego w zakresie spraw finansowych oraz dokonywania kontroli gospodarki finansowej w tym realizacji zobowiązań podatkowych i zamówień publicznych powyższych podmiotów na podstawie kryterium zgodności z prawem i zgodności dokumentacji ze stanem faktycznym

24. Co rozumiesz pod pojęciem podziału zasadniczego, pomocniczego i specjalnego.

Województwa 16, tworzenie i znoszenie województw następuje w drodze ustawy, a ustalone granice podlegają zmianie w drodze rozporządzenia Rady Ministrów

25) Wymień organy centralne administr.publicznej

Organy centralne charakteryzują się następującymi cechami: są na najwyższym szczeblu w strukturze administracji, ich terytorialny zasięg działania obejmuje cale państwo , chyba ze tworzy się organ centralny dla zarządzania częścią terytorium państwa , org. Centralne dzielą się na 1) organy naczelne 2) urzędy centralne

Organy naczelne- Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej?

ministrowie, Rada Ministrów, Prezes Rady Ministrów , Przewodniczący określonych w ustawach Komitetów( Komitet Badań Naukowych, Komitet Integracji Europejskiej), Krajowa Rada Radiofonii i Telewizji, Komitet Obrony Kraju

Urzędy centralne - są to organy centralne które nie są organami naczelnymi np. Polski Komitet Normalizacyjny, Główny Urząd Ceł, Wyższy Urząd Górniczy. Są one podporządkowane Prezesowi Rady Ministrów bądź poszczególnym ministrom

28. Scharakteryzuj klasyfikacje organów administracji publicznej:

Organy scentralizowane organy administracji rządowej podporządkowane w różnym zakresie Radzie Ministrów, Prezesowi RM, bądź poszczególnym ministrom. Ich pozycje , zakres zasady i stopień podporządkowania regulują ustawy

Na obszarze wojew. administracje rządową sprawują następujące organy

Wojewoda, kierownicy zespolonych służb inspekcji i straży działający pod zwierzchnictwem wojewody, organy administracji niezespolonej(np. dyrektorzy izb skarbowych) organy samorządu terytorialnego jeśli wykonanie zadań administracji rządowej wynika z ustawy lub zawartego porozumienia, działający pod zwierzchnictwem starosty kierownicy powiatowych służb , inspekcji, straży wykonujący zadania i kompetencje określone w ustawie, organy innych samorządów jeśli wykonanie zadań admin.rządowej następuje na podstawie lub w drodze porozumienia

Organy zdecentralizowane - samorządowe
1) organy samorządu terytorialnego

Organy gminy(rada gminy, wójt, burmistrz , prezydent miasta)

Organy powiatu (rada powiatu, zarząd powiatu)

Organy samorządu województwa (sejmik województwa i zarząd województwa)

2)organy samorządu specjalnego(zawodowego i gospodarczego)

Organy centralne i terenowe. Organy centralne są na najwyższym szczeblu w strukturze administracji ich terytorialny zasięg działania obejmuje całe państwo. Są to organy naczelne(ministrowie, Rada Ministrów, Prezes RM, Przewodniczący określonych w ustawach Komitetów, Krajowa rada Radiofonii i Telewizji, Komitet Obrony Kraju) i urzędy centralne to organy centralne ale nie naczelne Polski Komitet Normalizacyjny, Główny Urząd Ceł, podporządkowane Prezesowi RM lub poszczególnym ministrom

Terenowe organy administracji rządowej - zawsze zarządzają tylko terytorium kraju np wojew. powiatem gmina, znajdują się na niższym szczeblu struktury zarządzania niż organy centralne. Są to- wojewoda, organy administracji zespolonej i org.admin. niezespolonej

Organy decydujące i pomocnicze-

Organy decydujące- organy które na mocy prawa mają uprawnienie władczego rozstrzygania spraw w drodze wiążących decyzji.

Organy pomocnicze (opiniodawcze) organy mające jedynie prawo badania spraw przedstawionych im przez organ decydujący np. Rada Legislacyjna przy Prezesie Rady Ministrów, kolegium przy wojewodzie

Organy jednoosobowe i kolegialne

Organy jednoosobowe - organy powoływane do załatwienia spraw konkretnych, wymagających szybkiego rozstrzygnięcia , cechuje je duża operatywność , szybkość podejmowania decyzji, jasno określona odpowiedzialność , niskie koszty utrzymania organu, wady to brak zalet które posiadają org.kolegialne a więc obiektywność rozstrzygnięcia spraw w odczuciu powszechnym , posiadanie większego zasobu wiedzy merytorycznej , podejmowanie decyzji o znaczeniu strategicznym minister , wojewoda, Prezes RM

Organy kolegialne- powołane do rozstrzygania spraw przez kilka osób 3 lub więcej. Wolę organu wyraża więc uchwala zespołu osób. Tworzy się je w celu ustaleniu pewnych ogólnych kierunków działania celów strategicznych założeń polityki państwa w poszczególnych dziedzinach pozytywna cecha to możliwość skupienia w jednym organie osób reprezentujących różny zasób wiedzy , różne interesy społeczne co w większym stopniu niż w org.jednoosob. wpływa na obiektywność podejmowanych decyzji. Rada Ministrów zarząd powiatu

Organy zawodowe i społeczne

Organy zawodowe- w skład wchodzą osoby otrzymujące z tego tytułu wynagrodzenie (ich źródło utrzymania)to urzędnicy służby cywilnej, pracownicy państwowi , pracownicy samorządowi.

Organy społeczne- w skład wchodzą osoby nie otrzymujące z tego tytułu wynagrodzenia , a swoja działalność traktują honorowo, mogą jedynie otrzymać ekwiwalent za utracony zarobek co nie jest równoznaczne z otrzymaniem wynagrodzenia za pracę.

29. Co rozumiesz pod poj. zakres działania i właściwość organu?

Właściwość(kompetencja) - zespół uprawnień dotyczących określonego zakresu spraw, w których organ państwowy ma prawo, a z reguły także obowiązek działania Pojęcie kompetencji obejmuje nie tylko określenie zakresu spraw przydzielonych danemu organowi, ale także kreślenie działań, jakie ten organ ma prawo i obowiązek podejmować w tych sprawach. Właściwość pozwala określić, jaki organ adm. jest powołany do załatwienia spraw adm danego rodzaju. Wyróżnia się kilka rodzajów: właściwość miejscowa dotyczy określenia, jaki organ terenowy ma kompetencję do rozstrzygnięcia danej sprawy ze względu na terytorium jego działania. Organ administracji może działać tylko na obszarze jednostki podziału administracyjnego, np. na obszarze gminy. Właściwość rzeczowa dotyczy przyznania organowi adm prawa do rozstrzygania tylko określonych kategorii spraw, np. z zakresu rolnictwa. Właściwość funkcjonalna(instancyjna) zakłada wielostopniową organizację adm i określa instancję właściwą do rozstrzygania danej sprawy. Zakres działania organu wskazuje, jakimi sprawami ma ten organ się zajmować. Zakres ten określają zazwyczaj ustrojowe przepisy prawa tworzące dany organ. Jednakże do podjęcia konkretnych działań władczych są potrzebne przepisy kompetencyjne, które wskazują w jakiej formie prawnej organ może działać w powierzonej mu sprawie i są zawarte w zasadzie a ustawach regulujących poszczególne dziedziny adm publ.

30. Wyjaśnij: przestrzeganie właściwości organu, przenoszenie kompetencji, oraz władztwa administracyjnego.

Przestrzeganie właściwości organu- zasada ta jest określona w art.19 k.p.a., który stanowi:” Organy administracji publicznej przestrzegają z urzędu swojej właściwości rzeczowej i miejscowej”. Organ właściwy rzeczowo i instancyjnie musi być jednocześnie organem właściwym miejscowo. Przekroczenie zakresu swej właściwości, np. przez wydanie decyzji w sprawie należącej do innego organu, oznacza, że takie działanie organu administracji dotknięta jest wadą nieważności. Występują spory kompetencyjne, czyli spory o właściwość. Może to być spór pozytywny ,kiedy kilka organów uznaje się za właściwe do rozstrzygnięcia sprawy lub spór negatywny, gdy żaden z nich nie uważa się za właściwy.

Przenoszenie kompetencji oznacza, że kompetencje z jednego organu zostały przeniesione na inny organ. Zakres działania danego organu administracji określa ustawa. Ustawa może określać, iż pewne zadania stanowią zadania własne określonego podmiotu administracji, np. gminy. Jednakże w praktyce z uwagi na efektywność działania administracji lub pomniejszenie kosztów administrowania ustawodawca może powierzyć określonemu podmiotowi wykonywanie zadań zleconych z zakresu zadań innego podmiotu administracji. Tak np. ustawy nakładają na organy samorządu terytorialny obowiązek wykonania zadań zleconych z zakresu administracji rządowej. Postawą zadań zleconych dla tych organów może być także porozumienie zawarte z organami administracji rządowej. Jednakże zawarcie takiego porozumienia musi mieć upoważnienie ustawowe. Wyzbycie się przez organ administracji przydzielonych mu spraw administracyjnych jest możliwa także wyłącznie na postawie ustawowego upoważnienia.

Władztwo administracyjne, które jest częścią władztwa państwowego, polega na uprawnieniu organu administracji publicznej do jednostronnego kształtowania sytuacji prawnej podmiotu administrowanego drodze wydawania aktów prawnych oraz stosowania przymusu państwowego celu ich realizacji.

31. Scharakteryzuj pojęcia: samorząd, zakład administracyjny, władztwo zakładowe, użytkownicy zakładu, fundacja stowarzyszenia. Samorząd jest on jedną form administracji zdecentralizowanej, związki publicznoprawne. Członkostwo takich związków jest z zasady przymusowe i często następuje niejako automatycznie z chwilą zamieszkania na pewnym terenie lub nabycia uprawnień do wykonywania określonego zawodu. Samorząd dzieli się na: terytorialny, specjalny, zawodowy, gospodarczy. Zakład administracyjny oznacza względnie samodzielną jednostkę organizacyjną nie będącą organem państwowym bądź organem samorządu, wyposażoną w niezbędne trwale wyodrębnione środki publicznoprawne i osobowe, które podstawowym celem jest świadczenie zadań publicznych szczególnym znaczeniu społecznym i korzystającą władztwa zakładowego. Zakład jest jednostką budżetową. Zakładem kieruje kierownik zakładu. Obok niego często występuje organ kolegialny. Władztwo zakładowe- istotą stanowi zakres upoważnień dla organów zakładu do jednostronnego kształtowania stosunków prawnych z użytkownikami zakładu, a także z osobami, które znalazły się na terenie jego działania w innym charakterze. Władztwo zakładowe nie jest samoistnym władztwem państwowym, ale jego części. Zakład została powołany do wykonywania zadań administracji publicznej. Zakres Władztwa zakładowego może obejmować prawo do stanowienia norm ogólnych i norm indywidualnych albo tylko norm indywidualnych. Zakres władztwa jest też zależny od rodzaju zakładu. Użytkownicy zakładu- korzystanie przez użytkowników ze świadczeń zakładu może być różnie uregulowane. Najczęściej przepisy prawa ustanawiają dla określonych podmiotów prawo gwarantuje im świadczenia określonego typu. Przepisy prawa mogą też ustanowić obowiązek korzystania z zakładu publicznego (np. obowiązek szkolny).Obowiązek korzystania z niektórych zakładów może wynikać z orzeczenia sądu ( zakłady karne). Z chwilą przyjęcia danej osoby w poczet użytkowników zakładu staje się ona podmiotem praw i obowiązków użytkowników danego zakładu. Mogą one wynikać z ustaw, aktów wykonawczych , wykonawczych także z regulaminów statusów zakładowych. Fundacja stowarzyszenia-jest instytucją realizującą zadania społeczne nie mające charakteru działalności gospodarczej, które w akcie fundacyjnym określił założyciel, przeznaczając na tę działalność odpowiedni majątek. Wśród fundacji publicznoprawnych wymienić należy fundacje państwowe, oraz niepaństwowe. Statut fundacji i określony w nim cel podlegają kontroli przez Sąd Rejonowy dla miasta stołecznego Warszawy, który orzeka w postępowaniu nieprocesowym na wniosek właściwego ministra lub wojewody i wydaje postanowienia o wpisaniu fundacji do rejestru. 32.Co rozumiesz pod pojęciem hierarchia źródłem prawa. Akty normatywne różnią się między sobą mocą prawną wynikającą z ich miejsca w hierarchii źródeł prawa. Na czele tej hierarchii stoi konstytucja będąca ustawą zasadniczą , a więc aktem prawnym najwyższej rangi. Cały system prawny danego państwa musi e tylko wynikać z konstytucji , ale również pozostawać z nią w zgodzie. Do stania na straży hierarchii aktów normatywnych, a więc nadrzędności konstytucji w państwach współczesnych są powołane specjalne organy- sądy konstytucyjne. 33. Akty prawa miejscowego. Akty prawa miejscowego to przepisy prawne obowiązujące powszechnie przez organy samorządu terytorialnego oraz terenowe organy administracji rządowej. Akty te są na samym dole hierarchii powszechnie obowiązujących źródeł prawa. Akty prawa miejs.są wydawane przez: organy gminy, powiatu, samorządu województwa, wojewodę, organy administracji niezespolone. Akty prawa miejscowego stanowione przez terenowe organy administracji rządowej muszą łącznie spełniać następujące przesłanki: wydawanie takich przepisów następuje na podstawie upoważnienia ustawowego. Są wydawane przez wojewodę oraz organy administracji niezespolone, są wydawane w formie prawem przewidzianej, zawierają normy powszechnie obowiązujące na obszarze województwa lub jego części. 34. Wymień zasady publikowania aktów normatywnych. Konstytucja RP z 2 IV 1997r w art.88 zawarła zasadę legalizmu. Zastrzega bowiem, że warunkiem wejścia w życie ustaw, rozporządzeń oraz aktów prawa miejscowego jest ich ogłoszenie. Oznacza to, że wymienione akty normatywne powszechnie obowiązujące muszą być publikowane przez odpowiedni organ w przeznaczonym do tego publikatorze urzędowym. Z publikacją aktów normatywnych ścisły związek ma zasada ignorantia iuris nocet( nieznajomość prawa szkodzi). Wg niej nikt nie może się tłumaczyć nieznajomością prawa, jeżeli właściwy organ publikacyjny wywiązał się ze swojego obowiązku ogłoszenia aktu normatywnego i tym samym umożliwił zapoznanie się z jego treścią. Publikowanie aktów normatywnych w Polsce reguluje obecnie ustawa z 20 lipca 2000r o ogłaszaniu aktów normatywnych i niektórych innych aktów prawnych. Ustawa określa zasady i tryb ogłaszania aktów normatywnych i niektórych innych aktów prawnych oraz zasady i tryb wydawania dzienników urzędowych. Podstawą do ogłaszania aktów normatywnych i innych aktów prawnych jest ich oryginał podpisany przez upoważniony do wydania tego aktu organ, a w przypadku orzeczenia sądu lub Trybunału Konst - odpis orzeczenia. Na oryginale obok podpisu organu musi być umieszczona pieczęć urzędowa. 35. Jakie akty prawne publikuje się w: Dzienniku Ustaw, Monitorze Polskim, itd. Wg art. 9 w Dzienniku Ustaw(jest wydawany przez Prezesa RM) ogłasza się przede wszystkim akty powszechnie obowiązujące oraz dotyczące je rozstrzygnięcia, są to: Konstytucja, ustawy, rozporządzenia z mocą ustawy wydane przez Prezydenta RP, rozporządzenia(wykonawcze), teksty jednolite powyższych aktów, orzeczenia Tryb. Konst. Dotyczące aktów normatywnych ogłoszonych w Dzienniku Ustaw, uchwały Rady Ministrów uchylające rozporządzenie ministra. W Monitorze Polskim ogłasza się: zarządzenia Prezydenta RP wydane na podstawie ustawy, uchwały Rady Ministrów i zarządzenia Prezesa RM wydane na podstawie ustawy, teksty jednolite aktów powyższych aktów, orzeczenia Tryb. Konst. dotyczące aktów normatywnych ogłoszonych w Monitorze Polskim lub aktów normatywnych, które nie były ogłoszone, uchwały Zgrom. Narod., Sejmu i Senatu. W Monitorze Polskim B ogłasza się: sprawozdania finansowe określone w przepisach o rachunkowości, ogłoszenia i obwieszczenia przedsiębiorców, jeżeli odrębne przepisy nie wymagają ich ogłoszenia w Monitorze Sądowym i Gospodarczym, inne akty prawne, a także informacje, komunikaty, ogłoszenia i obwieszczenia organów, instytucji i osób, jeżeli odrębne ustawy tak stanowią. W dziennikach urzędowych ministrów kierujących działaniami administracji rządowej oraz w dziennikach urzędowych urzędów centralnych ogłasza się: akty normatywne organu wydającego dziennik urzędowy i nadzorowanych przez niego urzędów centralnych, uchwały RM. uchylające zarządzenia ministra wydającego dziennik urzędowy, orzeczenia Tryb. Konst. w sprawach powyższych aktów normatywnych. W wojewódzkim dzienniku urzędowym ogłasza się: akty prawa miejscowego stanowione przez- wojewodę i organy adm niezespolonej, sejmik woj., pow., i gminy, statuty- związków międzygminnych i powiatowych oraz urzędu woj., akty Prezesa RM uchylające akty prawa miejscowego stanowionego przez wojewodę i organy adm niezespolonej, wyroki sądu adm uwzględniające skargi na akty prawa miejscowego stanowionego przez- wojewodę i organy adm niezespolonej, porozumienia w sprawie wykonywa zadań publ. zawarte między jednostkami samorządu terytorialnego i organami adm rządowej, uchwałę budżetową woj. oraz sprawozdanie z wykonania budżetu woj., obwieszczenia o rozwiązaniu sejmiku woj., rady pow. lub rady gminy, inne akty prawne, informacje, komunikaty, obwieszczenia i ogłoszenia, jeżeli tak stanowią przepisy szczególne. W Monitorze Sądowym i Gospodarczym ogłasza się: wszystkie wpisy do rejestru handlowego, chyba że ustawa stanowi inaczej, ogłoszenia wymagane przez Kodeks spółek handlowych i Kodeks postępowania cywilnego, inne obwieszczenia jeżeli ich ogłoszenie w Monitorze Sądowym i Gospodarczym jest wymagane przez ustawy. 36. Co rozumiesz pod pojęciem rozporządzenia z mocą ustawy? Są to akty pochodzące od organu pozaparlamentarnego, które dzięki swojej szczególnej mocy prawnej mogą zmieniać, uzupełniać lub uchylać ustawy. Wydawanie rozporządzeń z mocą ustawy wymaga , więc współdziałania obydwóch organów władzy wykonawczej, trwania stanu wojennego braku możliwości prawnej lub faktycznej zabrania się Sejmu na posiedzenie. Rozporządzenia z mocą ustawy mogą mieć ściśle określony zakres materialny. Nie mają charakteru ostatecznego, w związku z czym na najbliższym posiedzeniu Sejmu podlegają rozpatrzeniu i zatwierdzeniu.

37. Co rozumiesz pod pojęciem: Administracja rządowa- jest to administracja wykonywana przez państwo i jego organy, zwane też inaczej jako organy administracji państwowej i obejmują organy podporządkowane Radzie Ministrów, a na terenie województwa administrację rządową wykonują: wojewoda, kierownicy zespolonych służb, inspekcji i straży, organy administracji niezespolonej, organy samorządu terytorialnego, kierownicy powiatowych służb, organy innych samorządów Administracja samorządowa- wykonywana przez samorząd terytorialny. Wymienia się organy samorządu terytorialnego, obejmujące organy gmin (rada gminy, zarząd, wójt, burmistrz), organy powiatu (rada powiatu, zarząd powiatu ze starostą jako przewodniczącym i starosta jako władza samodzielna), organy samorządu województwa (sejmik województwa z przewodniczącym i zarząd województwa z marszałkiem), organy samorządu zawodowego i samorządu gospodarczego.

Praca pochodzi z serwisu www.e-sciagi.pl <<<>>> Zacznij zarabiać http://partner.e-sciagi.plPraca pochodzi z serwisu www.e-sciagi.pl