Komu zagraża HIV/AIDS ?

1.Pochodzenie choroby

Pierwsze przypadki AIDS rozpoznano w Stanach Zjednoczonych w 1981 roku w Los Angeles. W tym roku zaczęto rejestrację zachowań. Niepokój budzi nie tylko śmiertelny przebieg tej choroby, ale brak skutecznych leków oraz szczepionki pozwalającej zapobiec zachorowaniu- lecz przede wszystkim szybki wzrost liczby zachorowań, oraz świadomość, że liczba będzie nadal rosnąć.

W 1983 roku pierwsze przypadki AIDS rozpoznano w Afryce Środkowej i na Haiti.

W 1993 roku łączna liczba rozpoznanych i zarejestrowanych zachorowań przekroczyła w świecie 700 000, w tym w Europie 80 000. Bardzo liczne zachorowania występują zwłaszcza w Afryce Centralnej, gdzie choroba prawdopodobnie wzięła swój początek.

Rzeczywista liczba zachorowań jest, według oceny Światowej Organizacji Zdrowia (WHO), znacznie wyższa i wynosi 2,5-3 mln i będzie szybko rosła.

Według oceny WHO w roku 2000 30-40 mln z czego około 10 mln to dzieci. Duży wzrost zachorowań jest w Azji. W Polsce do jesieni 1993 przekroczyła 150 osób, z czego połowa nie żyje. Liczba wykrytych zachorowań wynosi około 2800; zakażeń niewykrytych jest kilkakrotnie więcej. Wiadomo jednak, że liczba zakażonych i chorych będzie się zwiększać.

W 1982 choroba otrzymuje nazwę

A acquired zespół

I immune nabytego

D deficiency upośledzenia

S virus odporności

2. Drogi zakażenia

1. Kontakt seksualny

2. Krew i sprzęt z nią skażony

3. Od matki: płód, podczas porodu i przy karmieniu piersią

Na szczególnie zwiększone ryzyko zakażenia są narażeni (grupy zwiększonego ryzyka dotyczy osób o zachowaniach z ich określonym stylem życia, co może być elementem stałym, natomiast ryzykowne zachowanie może być zdarzeniem nieczęstym, okresowym, a nawet sporadycznym) :

homoseksualiści i biseksualiści

narkomani uzależnieni od preparatów pobieranych dożylnie

prostytutki i chorzy na choroby przenoszone drogą płciową

chorzy na hemofilię (zanim nie wprowadzono metod dezaktywacji HIV)

wielokrotni biorcy krwi

heteroseksualiści często zmieniający partnerów

Ryzyko zakażenia jest tym większe, im większa liczba cząsteczek znajduje się w płynach ustrojowych lub w tkankach. Aby wywołać zakażenie, HIV musi wtargnąć do ustroju.

Krew
Narządy dawców
Nasienie	duża liczba HIV w 1 ml i można się zarazić
Wydzielina pochwowa z szyjki macicy
Mleko i karmienie piersią
Ślina
Łzy	znaleziono obecność HIV, ale ryzyko zakażenia jest wyjątkowo minimalne, nieznany jest przypadek zakażenia tą drogą
Mocz
Stolec

Jak nie można się zarazić ?

kontakty w życiu codziennym z osobą zakażoną

praca we wspólnym pomieszczeniu

podawanie ręki i dotykanie przedmiotów używanych przez osobę chorą

używanie tych samych sztućców, talerzy, szklanek

wspólny klozet i wanna

uścisk i pocałunek towarzyski

ukłucia komarów i innych insektów

Rozpoznanie zakażenia HIV może być dokonane przy użyciu :

1. testów serologicznych

2. hodowli wirusa

3. wykryciu sekwencji kwasów nukleinowych HIV w komórkach

Z praktycznego punktu widzenia największe znaczenie mają testy serologiczne. Przy ich użyciu można wykryć przeciwciała przeciwko antygenom HIV.

Po zakażeniu możne wystąpić ostra choroba retrowirusowa lub faza zakażenia bezobjawowego, trwająca z reguły kilka lat. Zakażeni czują się tak samo jak ludzie zdrowi, zachowują więc pełną aktywność życiową. Osoby te nie wiedzą o fakcie zakażenia, mogą być źródłem zakażenia dla innych.

Ćwiczenie- uczniowie dostają kartoniki, które przypinają do osi ryzyka(czerwone -można się zarazić; zielone-jest małe ryzyko zarażenia; żółte-nie można się zarazić)

Charakterystyka ostrej fazy zakażenia HIV:

występuje od 1 do kilku tygodni po zakażeniu

trwa 1-2 tygodnie (rzadziej dłużej)

możliwość nawrotu po 3 tygodniach do 3 miesięcy

gorączka, potliwość, senność, złe samopoczucie, bóle stawów, bóle mięśni, głowy, gardła, powiększenie węzłów chłonnych

wysypki skórne

Leczenie

Są leki o działaniu hamującym replikację HIV. Długotrwałe leczenie przedłuża życie zakażonym, poprawia samopoczucie.

Ćwiczenie ,,Postawy wobec AIDS''

Uczniowie dostają kartki papieru i metodą ,,burzy mózgów'' pracują w grupach odpowiadając na pytania :

1. Jakie uczucia wzbudzają zakażeni i chorzy na AIDS? (mogą być odpowiedzi)

lęk

bezradność

rozpacz

przygnębienie

apatia

złość

poczucie beznadziejności

2. Jakie uczucia powinni wzbudzać nieuleczalnie chorzy?

akceptacja

współczucie

życzliwość

chęć pomocy

wsparcie

3. W jaki sposób te pozytywne uczucia pomagają chorym i zdrowym?

chorym zdrowym

wyjść z depresji zrozumieć innych

znaleźć sens życia opanować lęk

żyć normalnie okazać wyrozumiałość

cieszyć się życiem nie bać się

ułatwia współczucie

Ćwiczenie- prawda czy fałsz-uzasadnić m ty o AIDS- nauczyciel podaje hasła

1. ,,Tylko homoseksualiści i narkomani zakażają się HIV'' (naturalnie nie jest to prawdą; rzeczywiście w USA i niektórych krajach Europy Zachodniej większość zakażonych HIV to narkomani i homoseksualiści, nie znaczy to jednak, że ludzie nie należący do tych dwóch grup są wolni od ryzyka zachorowania).

2. ,,Komary przenoszą HIV'' (aby komar mógł przenieść HIV z jednego człowieka na drugiego, zarazek musiałby mieć możliwość namnażania się w organizmie owada; badania naukowe wykluczają taką możliwość).

3. ,,Należy odizolować zakażonych i chorych, aby nie byli zagrożeniem dla innych'' (izolacja chorych nie jest skutecznym sposobem uchronienia się przed AIDS także z innego powodu; nie ma metody, która pozwoliłaby precyzyjnie ustalić, kto jest, a kto nie jest zakażony; pomysł, aby odizolować od reszty społeczeństwa ludzi zakażonych HIV można rozpatrywać wyłącznie teoretycznie, jest on równie skuteczny, co niewykonalny).

4. ,,Prezerwatywy są nieskuteczną ochroną przed zakażeniem HIV'' (badania laboratoryjne wykazały, że nie uszkodzona prezerwatywa z lateksu stanowi skuteczną barierę dla mikroorganizmów, w tym również dla HIV).

5. ,,Sami są winni'' (taka postawa utrudnia zrozumienie innych ludzi, sprzyja nietolerancji; inną orientację seksualną każe uznać za zboczenie, potępi narkomana i prostytutkę-bez zastanowienia się nad przyczynami, które tych ludzi pchnęły do dokonania takich życiowych wyborów; zamiast osądzać, starajmy się zrozumieć i pomóc).

6. ,,Nic im się nie należy'' (osoby zakażone HIV są także członkami społeczeństwa, mają więc takie same prawa jak wszyscy inni).

7. ,,AIDS to nie moja sprawa'' (choroba dotyczy zarówno nosicieli, jak i członków społeczeństwa; ani izolacja, ani udawanie, że nie ma sprawy, nie ułatwi współżycia z nimi, nie zapobieganie też rozwojowi epidemii).

Gdzie można się zgłosić w razie obaw związanych z zakażeniem HIV?

Jeśli masz jakieś pytania, wątpliwości czy obawy związane z zakażeniem HIV i AIDS, możesz poradzić się w :

przychodniach dermatologicznych

wojewódzkich stacjach sanitarno-epidemiologicznych

oddziałach zakaźnych szpitali, poradniach dla nosicieli

Narkotyki - wybór należy do ciebie

1. Odpowiedz na pytania:

Test :

1. Co oznaczają nazwy : ,,trawka” ; ,,marycha” ; ,,ganja” ; ,,koka”?

2. Jakie narkotyki są ostatnio najmodniejsze wśród młodzieży?

3. Jakie narkotyki znasz?

4. Jaki narkotyk uważany jest za ,,pomoc w nauce”?

5. Który z narkotyków traktowany jest jako relaksujący?

6. Czy marihuana jest lekkim narkotykiem narkotykiem i nie uzależnia?

7. Czy wystarczy tylko brać, aby nie być uzależnionym?

8. Czy uzależniają się tylko słabi ludzi ?

9. Biorąc tylko dla przyjemności, nie uzależnia się?

10. Co to są narkotyki?

Omówienia testu

Czy udało ci się odpowiedzieć na wszystkie pytania? Jak się okazuje młodzież zna odpowiedzi. Jednak ich wiedza opiera się często na narkotycznej mitologii i przekonaniach przyjętych przez kolegów.

Przykładem może być amfetamina uważana za ,,narkotyk pomagający w nauce”. Gdyby jednak istotnie ten pomagał w nauce - sprzedawany byłby w każdym sklepie i reklamowany przez nauczycieli.

Nie ma narkotyków bezpiecznych. Krótkie, sporadyczne branie, w sytuacjach stresowych, też nie jest obojętne, uszkadza organizm. Nigdy nie nauczy skutecznie radzić sobie z obciążającymi sytuacjami, a z czasem uzależnia.

Człowiek uzależnia się nie dlatego, że jest słaby lub silny. Każdy, kto zaczyna brać narkotyki, powinien się liczyć z uzależnieniem. Żaden z narkomanów nie zaczął brać, bo chciał się celowo i z premedytacją pogłębić i uzależnić. Uzależnienie pojawia się czy ktoś chce, czy nie. Jak długo można być okazjonalnym konsumentem narkotyków.

Sztuka odmawiania

Pytanie: Dlaczego dzieci sięgają po narkotyki ?

(Odczytanie wypowiedzi)

Piotrek: ,,Zwykle biorę, gdy jestem z kolegami, wtedy jeden drugiego może przypilnować, jakby coś złego zaczęło się dziać. Pamiętam jednego swojego tripa, kiedy wydawało mi się, że jestem drzewem. Na początku było przyjemnie, potem się wystraszyłem, że inne drzewa zaczęły mnie atakować. Byłem cały spocony. Jeszcze parę godzin po tym wszystkim czułem strach. Bałem się, choć nie wiedziałem dokładnie czego. Przecież znów byłem sobą”.

Mirek: ,,Palę marihuanę od dwóch lat i nie jestem uzależniony. To jest o wiele mniej szkodliwe niż papierosy. Jedyne co mogę powiedzieć, to że nie zasnę, jeżeli nie wypalę pointa, no i oczywiście palę więcej niż na początku. Ale to chyba normalne?”.

Anka: ,,Właściwie to żyję od soboty do soboty. Wieczorami wychodzimy na technoparty do jednego klubu. Maciek- mój chłopak- kombinuje od znajomych ekstazę i mamy zapewnioną całonocną zabawę. Kiedy jestem na ,,esce” czuję się tak, jakby nie istniały żadne granice. Mogę tańczyć przez całą noc niemal bez zmęczenia, mogę rozmawiać z nieznajomymi i wcale nie czuję się zawstydzona. Najgorzej jest rano kiedy boli głowa, mięśnie bolą i na nic nie mam ochoty. Śpię przez cały dzień albo się dołuję. Kiedy trzeba się ruszyć, biorę pół tabletki i znów ożywam.”

Karolina: ,,Koleżankę uważam za przyjaciółkę, była bardzo miła i w ogóle, ale chciała mnie uzależnić. Zaczęło się od prostego wsypania amfetaminy do coli, o czym nie wiedziałam, dowiedziałam się później- po miesiącu. Zamiast zerwać z wszystkim, pomyślałam sobie, że przecież chcę tylko spróbować. I spróbowałam, bardzo mi się spodobały wizje. Zaczęłam brać amfetaminę- pierwsza w tabletkach. Później już dożylnie. Było mi coraz ciężej, coraz trudniej zdobyć pieniądze. Zaczęłam kraść.”

Aleksandra: ,,Chodziłam całkiem zaćpana. Miałam dość życia, dosyć wszystkiego. Byłam wtedy na ucieczce z domu. Przyjaciele, wszyscy ode mnie się odsunęli, bo miałam bardzo mało pieniędzy przy sobie. Chodziłam wtedy brudna, nie widziałam jakiegokolwiek sensu życia. Myślałam, że popełnię samobójstwo.”

Dzieci sięgają po środki odurzające, ponieważ:

chcą przynależeć do grupy

nie chcą czuć się gorsze

nie potrafią odmówić

robią to ich koledzy

dodaje to im pewności siebie

szukają rozluźnienia

chcą się obronić przed problemami

nudzą się

zaspokajają ciekawość

naśladują starszych

chcą sprzeciwić się nakazom dorosłych

są samotne

szukają sposobów, aby uwierzyć w siebie

szukają akceptacji w negatywnych grupach rówieśniczych

Narkotyki są i będą dostępne w coraz to większym wyborze. Codziennie w laboratoriach na całym świecie produkowane są nowe środki. Codziennie ktoś ze sprzedających obiecuje młodym ludziom ,,łatwe szczęście”. Kuszą, tworzą łatwo wpadające w ucho slogany np. : ,,marihuana pomoże ci się lepiej bawić”; ,,amfetamina pomoże ci w nauce”.

Sądzisz, że to nie odnosi się do Ciebie? Ty nie bierzesz. Narkotyk dotrze do Ciebie łatwo. W klasie, na ulicy, w klubie, na imprezie. Twój dobry znajomy albo zupełnie obca osoba- podrzuci prochy, kompot czy trawkę. Zaproponuje - spróbuj, obłudnie zapewni, że dopiero po tym poczujesz, że żyjesz.

Narkomania zawsze zaczyna się wyborami ,, brać - nie brać”. Kolejnymi wyborami, z coraz mniejszą, zanikają wolnością wyboru, bo branie wciąga szybko postępuje uzależnienie. Ale zawsze wybierasz Ty, zanim będzie za późno.

Ćwiczenie - próby odmowy, dzieci dostają kartki z tekstem i odgrywają scenki.

Dziewczynka wchodzi do szatni, gdzie dwie jej koleżanki palą trawkę, namawiają ją ,żeby też zapaliła.

Zostało Ci do egzaminu trzy dni , kolega ( koleżanka ) oferuje Ci amfetaminę twierdząc, że dodaje siły, pomaga w uczeniu się, jeden raz nie zaszkodzi.

Jacek jest na ognisku u kolegi, wszyscy próbują zapalić marihuanę. Proponują również i jemu. Co może zrobić Jacek, co się stanie gdy zapali? Czy ma inne wyjście?

Kolega już wziął pierwszy raz i namawia mnie, abym poszedł na zabawę z nim, jak go ustrzec

Ćwiczenie - odpowiadamy na pytania w grupach

1. Co mogę zrobić, aby nie dopuścić do rozszerzenia się narkomanii?

2. Wiem, że branie narkotyków to problem.

3. Postanowiłem, że nie sięgnę po narkotyki.

4. Koleżanka bierze narkotyki, jak można uchronić ją przed ich braniem?

Ćwiczenie -w grupach podać reklamę namawiającą do niezażywania narkotyków

Nie będziemy zażywać narkotyków, ponieważ chcemy :

1. Być zdrowym i uśmiechniętym

2. Ładnie wyglądać

3. Chodzić na wycieczki i uprawiać sport

4. Mieć różne zainteresowania i przyjaciół

5. Nie mieć kłopotów z nauką

6. Być potrzebnym

---