Prawo gospodarcze prywatne
1. Prokura
Prokura - szczególny rodzaj pełnomocnictwa, może być ona udzielana przez spółki prawa handlowego. Dla prokury wymagana jest forma pisemna. Na mocy tego pełnomocnictwa prokurent może dokonywać wszystkich czynności sądowych i pozasądowych w imieniu spółki, za wyjątkiem czynności związanych ze zbyciem, wydzierżawieniem i ustanowieniem prawa użytkowania przedsiębiorstwa. Prokurent musi być powołany jednomyślnie. Do odwołania prokurenta wystarczy sprzeciw jednego wspólnika.
Prokura musi być ujawniona w Krajowym Rejestrze Sadowym.
2. Firma-pojęcie, budowa, ochrona i zasady prawa firmowego
Firma (nazwa) - jest to nazwa pod, którą przedsiębiorca prowadzi swoją działalność. Firmę osoby prawnej jest jej nazwa, a osoby fizycznej imię i nazwisko.
Firma jest otoczona daleko idącą ochroną prawną, a w krajach rozwiniętych egzekwowanie przepisów chronionych firmę, obok innych dóbr intelektualnych jest uważany za ważne zadanie państwa. Nieuczciwe korzystanie z cudzej firmy w celu osiągnięcia zysku stanowi nadużycie i zazwyczaj jest przez prawo traktowane jako przestępstwo. Firma jest uważana za dobro osobiste, podobnie jak nazwisko, wizerunek również na gruncie prawa cywilnego
Zasady prawa firmowego:
- Zasada prawdziwości firmy - nie powinna wprowadzać w błąd co do osób i zakresu działalności przedsiębiorstwa
- Zasada jedności firmy - jeden przedsiębiorca-jedna firma
- Zasada jawności firmy - firma musi być ujawniona w rejestrze KRS
Nie można zbyć firmy. Można zbyć tylko prawo do używania firmy, kiedy się zbywa całe przedsiębiorstwo. Firma jest dobrem osobistym i przysługuje jej ochrona sądowa.
3. Firmy spółki cywilnej i spółek handlowych
Podstawowa różnica między spółką cywilną a spółkami handlowymi polega na tym, że spółki handlowe mogą we własnym imieniu nabywać prawa i zaciągać zobowiązania, pozywać i być pozywane, natomiast spółka cywilna to tylko umowa wspólników i to wspólnicy są podmiotem praw i obowiązków tej spółki. Różnica ta jest najbardziej widoczna pomiędzy spółką cywilną a kapitałowymi spółkami handlowymi, które posiadają osobowość prawną. Jest ona natomiast mniej widoczna w odniesieniu do handlowych spółek osobowych (jawna, partnerska, komandytowa, komandytowo-akcyjna), gdzie również występuje tzw. subsydiarna odpowiedzialność wspólników za zobowiązania spółki. W inny sposób wygląda również rejestracja handlowych i cywilnych, ponieważ w przypadku spółek cywilny to sami wspólnicy muszą się zarejestrować w Ewidencji Działalności Gospodarczej jako przedsiębiorcy, natomiast przy spółkach handlowych rejestruje się spółkę - w Krajowym Rejestrze Sądowym.
4.Spółka cywilna - pojęcie, charakter prawny, powstanie i umowa
Spółka cywilna to umowa między wspólnikami, którzy dążą do osiągnięcia wspólnego celu gospodarczego.
Charakter prawny - majątek należy do spółki
Powstaje w chwili zawarcia umowy przez wspólników - wpis do ewidencji działalności gospodarczej
Umowa - pisemna dla celów dowodowych
5. Spółka cywilna - majątek spółki i odpowiedzialność wspólników
Wspólnik nie może rozporządzać udziałem we wspólnym majątku wspólników, ani udziałem w poszczególnych składnikach tego majątku. Nie może także domagać się podziału tego majątku w czasie trwania spółki. Do osiągnięcia celu spółki zazwyczaj niezbędne jest utworzenie majątku wspólnego, który powstaje z praw wniesionych w postaci wkładów oraz z usług wspólników. Domniemywa się, że wkłady wspólników są równe. Za zobowiązania zaciągnięte w związku z działalnością spółki wspólnicy odpowiadają solidarnie zarówno majątkiem wspólnym, jak i majątkiem indywidualnym. Prawo do udziału w zyskach i obowiązek pokrywania strat mają wszyscy wspólnicy.
6. Prawa i obowiązki wspólników spółki cywilnej
Prawa i obowiązki wspólnika spółki osobowej może być przeniesiony na inną osobę wówczas, gdy umowa spółki tak stanowi. W przypadku przeniesienia ogółu praw i obowiązków wspólnika na inną osobę zza zobowiązania występującego wspólnika związane z uczestnictwem w spółce osobowej i zobowiązania tej spółki osobowej odpowiadają solidarnie występujący wspólnik oraz wspólnik przystępujący do spółki.
7.Spółka jawna - pojęcie, charakter prawny, powstanie i umowa
Spółka jawna to spółka osobowa, która prowadzi przedsiębiorstwo pod własną firmą, a nie jest inna spółką handlową.
Powstanie spółki jawnej:
pierwotne - w wyniku zawarcia umowy spółki, wpis do rejestru ma tu charakter deklaratywny, czyli formalny, wtórne - w wyniku przekształcenia, wpis do rejestru ma charakter konstytutywny, czyli kreuje spółkę. Umowę, w formie pisemnej, należy zgłosić do rejestru handlowego. Pakiet informacji, który należy dołączyć to: firma; siedziba; przedmiot działalności; imiona i nazwiska i adresy wspólników; imiona i nazwiska osób upoważnionych do reprezentowania spółki, łącznie z poświadczeniem notarialnym ich podpisów.
8. Spółka jawna-majątek, wkłady i udziały, podział zysków i odsetki
Majątek - majątek spółki stanowi wszelkie mienie wniesione jako wkład lub nabyte przez spółkę w czasie jej istnienia.
Wkłady i udziały - obligatoryjnie - Przez umowę spółki jawnej wspólnicy zobowiązują się dążyć do osiągnięcia wspólnego celu przez wniesienie wkładów.
Podział zysków i pokrycie strat - każdy wspólnik ma prawo do równego udziału w zyskach, chyba, ze umowa stanowi inaczej. Nie wywiązywanie się może mieć negatywne skutki dla wspólnika-ważne powody.
9. Spółka jawna - zastosowanie tej formy prawnej oraz zmiana składu osobowego spółki
Spółka jawna jest najprostszą formą spółki osobowej. Nie posiada ona osobowości prawnej, a do jej utworzenia niezbędne jest zawarcie pisemnej umowy pod rygorem nieważności. Za zobowiązania spółki jawnej odpowiada osobiście i nieograniczenie każdy ze wspólników oraz solidarnie z pozostałymi wspólnikami. Każdy ze wspólników posiada prawo do reprezentowania spółki na zewnątrz oraz prawo do udziału w zyskach (lub stratach) proporcjonalnie do udziałów przypisanych w umowie.
10. Spółka jawna - odpowiedzialność spółki i wspólników za zobowiązania
Odpowiedzialność za zobowiązania—ponosi ją spółka, jeżeli egzekucja z jej majątku okaże się bezskuteczna, wierzyciel może prowadzić ją z majątku wspólnika
11. Spółka jawna-prowadzenie spraw spółki i reprezentacja
Prowadzenie spraw spółki można powierzyć osobom z zewnątrz, ale godzi to w fundament spółki osobowej.
Każdy wspólnik decyzje może podejmować tylko w sprawach zwykłego zarządu. Jeżeli w sprawach nie przekraczających zwykłego zarządu wymagana jest uchwała wspólników to konieczna jest jednomyślność wszystkich wspólników mających prawo prowadzenie spraw spółki. Wspólnik może bez zgody pozostałych wspólników dokonać czynności nagłej, jeżeli jej niepodjęcie mogłoby spowodować szkody.
Reprezentacja - występowanie w imieniu spółki w stosunkach z innymi podmiotami.
12. Spółka jawna - rozwiązanie i likwidacja
Rozwiązanie spółki jawnej:
przyczyny przewidziane w umowie spółki,
jednomyślna uchwała wszystkich wspólników,
ogłoszenie upadłości spółki,
śmierć wspólnika lub ogłoszenie jego upadłości,
wypowiedzenie umowy spółki przez wspólnika lub przez wierzyciela wspólnika,
prawomocne orzeczenie sądu.
Tryb postępowania w przypadku likwidacji:
1)Do sądu rejonowego należy zgłosić: otwarcie likwidacji, nazwiska i imiona likwidatorów oraz ich adresy, sposób reprezentowania spółki przez likwidatorów i zmiany, każdy likwidator ma prawo i obowiązek dokonania zgłoszenia.
2)należy dołączyć złożone wobec sądu poświadczenie notarialne wzory podpisów likwidatorów,
3)Wpis likwidatorów ustanowionych przez sąd i wykreślenie likwidatorów odwołanych przez sad następuje z urzędu.
4)Likwidację prowadzi się pod firmą spółki z dodaniem oznaczenia „w likwidacji”
13. Spółka partnerska - pojęcie, zastosowanie, powstanie i zdolność do bycia wspólnikiem
Spółka partnerska jest spółką osobową utworzona przez partnerów w celu wykonywania wolnego zawodu w spółce prowadzącej przedsiębiorstwo pod własną firmą. Zastosowanie - Spółka może być zawiązana w celu wykonywania więcej niż jednego wolnego zawodu, chyba że odrębna ustawa stanowi inaczej.
Powstanie - spółka powstaje z chwilą wpisu do rejestru
Zdolność do bycia wspólnikiem - Partnerami w spółce mogą być wyłącznie osoby fizyczne, uprawnione do wykonywania wolnych zawodów w odrębnej ustawie. Partnerami w spółce mogą być osoby uprawnione do wykonywania np. zawodu: adwokat, aptekarz, radca prawny, księgowy
14. Spółka partnerska - prowadzenie spraw spółki i reprezentacja
Prowadzenie spraw spółki - umowa może przewidywać że sprawy spółki i reprezentacje prowadzić będzie zarząd. Reprezentacja - każdy partner ma prawo reprezentowania spółki samodzielnie chyba że umowa stanowi inaczej. Pozbawienie partnera prawa reprezentowania spółki może nastąpić tylko z ważnych powodów uchwala powziętą większością ¾ głosów w obecności co najmniej 2/3 ogólnej liczby partnerów.
15. Spółka partnerska - odpowiedzialność spółki i wspólników za zobowiązania
Partner nie ponosi odpowiedzialności za zobowiązania spółki powstałe w związku z wykonywaniem przez pozostałych partnerów innego wolnego zawodu w spółce, jak również za zobowiązania spółki będące następstwem działań lub zaniechań osób zatrudnionych przez spółkę na podstawie umowy o pracę lub innego stosunku prawnego, który podlegałby kierownictwu innego partnera przy świadczeniu usług związanych z przedmiotem działalności spółki.
16. Spółka partnerska-rozwiązanie i likwidacja
Rozwiązanie spółki partnerskiej:
przyczyny przewidziane w umowie spółki,
jednomyślna uchwała wszystkich wspólników,
ogłoszenie upadłości spółki,
utrata przez wszystkich partnerów prawa do wykonywania wolnego zawodu,
prawomocne orzeczenie sądu.
Etapy likwidacji:
zakończenie bieżących interesów,
ściągnięcie wierzytelności,
wypełnienie zobowiązań,
upłynnienie majątku spółki.
Po wykonaniu tych etapów likwidator może przystąpić do ostatecznych rozliczeń.
Z majątku spółki spłaca się przede wszystkim: zobowiązania spółki; pozostawia się odpowiednie kwoty na pokrycie zobowiązań spornych, pozostały majątek dzieli się między wspólników, zwykle proporcjonalnie do ich wkładu.
17.Spólka komandytowa - pojęcie, charakter prawny, powstanie i umowa
Spółka komandytowa- jest spółką osobową mająca na celu prowadzenie przedsiębiorstwa pod własną firmą, w której wobec wierzycieli za zobowiązania spółki co najmniej jeden wspólnik odpowiada bez ograniczenia(komplementariusz) a odpowiedzialność co najmniej jednego wspólnika (komandytariusza) jest ograniczona.
Charakter prawny - majątek należy do spółki
Powstanie - wpis do KRS
Umowa - Forma umowy - akt notarialny -Treść- zawiera: firmę i siedzibę spółki; przedmiot działalności spółki; czas trwania spółki, jeżeli jest oznaczony; oznaczenie wkładu wnoszonych przez każdego wspólnika i ich wartość;
18. Spółka komandytowa - majątek, wkłady i udziały, podział zysku i odsetki
Majątek - majątek spółki jest odrębny od majątku wspólników, stanowią go wkłady i wartości nabyte podczas istnienia spółki
Wkłady - wkład komandytariusza może być wniesiony w wartości niższej niż suma komandytowa.
Podział zysków i pokrycie strat - Komandytariusz uczestniczy w zysku spółki proporcjonalnie do jego wkładu rzeczywiście wniesionego do spółki, chyba że umowa spółki stanowi inaczej. Zysk przypadający komandytariuszowi za dany rok obrotowy jest przeznaczony w pierwszej kolejności na uzupełnienie jego wkładu rzeczywiście wniesionego do wartości umówionego wkładu. W razie wątpliwości komandytariusz uczestniczy w stracie jedynie do wysokości umówionego wkładu.
19. Spółka komandytowa - prowadzenie spraw spółki i reprezentacja
Prowadzenie spraw spółki - Komandytariusz może reprezentować spółkę jedynie jako pełnomocnik. Jeżeli komandytoriusz dokona w imieniu spółki czynności prawnej, nie ujawniając swojego pełnomocnictwa, odpowiada za skutki tej czynności wobec osób trzecich bez ograniczenia, dotyczy to także reprezentowania spółki przez komandytariusza, który nie ma umocowania albo przekroczyć jego zakres.
Reprezentacja spółki komandytowej-spółkę reprezentują komplementariusze, których z mocy umowy spółki albo prawomocnego orzeczenia sądu nie pozbawiono prawa reprezentowania spółki.
20. Odpowiedzialność komplementariuszy za zobowiązania spółki komandytowej
Odpowiada za zobowiązania spółki całym swoim majątkiem (odpowiedzialność bez ograniczeń). Odpowiedzialność komplementariusza za zabowiązania spółki została ukształtowana w analogiczny sposób jak odpowiedzialność wspólnika spółki jawnej. Komplementariusz reprezentuje spółkę, jeżeli na mocy umowy spółki albo prawomocnego orzeczenia sądu nie został tego prawa pozbawiony
21. Odpowiedzialność komandytariuszy za zobowiązania spółki komandytowej
Odpowiada za zobowiązania tylko do określonej w umowie kwoty tzw. sumy komandytowej, wolny jest natomiast od odpowiedzialności w zakresie wniesionego wkładu. Może reprezentować spółkę, ale tylko jako pełnomocnik. W sytuacji, gdy przekroczy zakres umocowania, będzie działał bez niego, tudzież nie ujawni swego pełnomocnictwa, odpowiadał będzie za skutki swych działań tak samo jak komplementariusz. Komandytariusz będzie odpowiadał również bez ograniczenia za zobowiązania spółki komandytowej, gdy jego nazwisko ( firma ) ujawnione zostanie w firmie(nazwie) spółki
22. Spółka komandytowo - akcyjna - pojęcie, charakter prawny i powstanie
Spółka komandytowo - akcyjna jest spółką osobową mająca na celu prowadzenie przedsiębiorstwa pod własną firmą, w której wobec wierzycieli za zobowiązania spółki co najmniej jeden wspólnik odpowiada bez ograniczenia(komplementariusz), a co najmniej jeden wspólnik jest akcjonariuszem.
Charakter prawny - posiada osobowość prawną
Powstanie - osoby podpisujące statut są założycielami spółki. Statut powinni podpisać co najmniej wszyscy komplementariusze. Statut spółki komandytowo-akcyjnej powinien być sporządzony w formie aktu notarialnego. Spółka powstaje z chwilą wpisu do rejestru, osoby które działały w imieniu spółki po jej zawiązaniu a przed jej wpisem do rejestru odpowiadają solidarnie.
23. Reprezentacja spółki komandytowo-akcyjnej
Komplementariusze reprezentują spółkę jeżeli nie zostali pozbawieni tego prawa poprzez statut lub orzeczenie sądowe. Akcjonariusz reprezentuje spółkę jako pełnomocnik
24. Prowadzenie spraw spółki komandytowo-akcyjnej
Każdy komplementariusz ma prawo i obowiązek prowadzenia spraw spółki
25. Walne zgromadzenie i rada nadzorcza w spółce komandytowo-akcyjnej
Rada nadzorcza- sprawuje stały nadzór nad działalnością spółki. Rada nadzorcza powołuje i odwołuje walne zgromadzenie głosami akcjonariuszy, nie będących jednocześnie komplementariuszami. Członkiem rady nadzorczej nie może być komplementariusz ani jego pracownik
Walne zgromadzenie- akcjonariusze i komplementariusze biorą udział a głosują tylko akcjonariusze 1 akcja = 1 glos
26. Odpowiedzialność wspólników za zobowiązania spółki komandytowo-akcyjnej
Akcjonariusz nie odpowiada za zobowiązania spółki, komplementariusz bez ograniczeń
27. Rozwiązanie i likwidacja spółki komandytowo-akcyjnej
Rozwiązanie spółki-powoduje:
1)przyczyny przewidziane w statucie
2)uchwała walnego zgromadzenia o rozwiązaniu spółki
3)ogłoszenie upadłości spółki
4)śmierć, ogłoszenie upadłości lub wystąpienie jedynego komandytariusza chyba że statut stanowi inaczej,
5)inne przyczyny przewidziane prawem
Ogłoszenie upadłości akcjonariusza nie stanowi przyczyny rozwiązania spółki
Likwidacja spółki:
1)Jeżeli przepisy nie stanowią inaczej do rozwiązania i likwidacji spółki komandytowo-akcyjnej stosuje się odpowiednio przepisy dotyczące likwidacji spółki akcyjnej.
2)Likwidatorami są komplementariusze mający prawo prowadzenia spraw spółki, chyba że statut lub uchwała walnego zgromadzenia powzięta za zgodą wszystkich komplementariuszy stanowi inaczej
28. Spółka z o.o. - powstanie
Powstaje ona w dwóch etapach:
I etap - spółka z o.o. w organizacji zawarcie umowy w formie aktu notarialnego. Spółka
z o.o. jest to etap pośredni w celu zebrania majątku i powołania organów. Wynika to z bezpieczeństwa. Spółka z o.o. jest ułomną osobą prawna. Ma zdolność prawną, sądową i zawsze ktoś odpowiada za długi. Za zobowiązania odpowiadają solidarnie osoby działające w imieniu spółki oraz spółka. W imieniu spółki z o.o. działają zarząd jeżeli zostanie powołany, do czasu zanim zostanie powołany wspólnicy bądź specjalni pełnomocnicy. Jest 6 miesięcy na powołanie organów, zebranie majątku spółki oraz złożenie wniosku o wpis.
II etap - spółka docelowa - powstaje w momencie dokonania wpisu. Jeżeli w ciągu 6 miesięcy wniosek nie zostanie złożony spółka jest rozwiązana i trzeba przeprowadzić jej likwidację. Spółka uzyskuje osobowość prawną. Art.163 czynności konieczne do powstania spółki z o.o.
- zawarcia umowy spółki,
- wniesienia przez wspólników wkładów na pokrycie całego kapitału zakładowego,
a w razie objęcia udziału za cenę wyższą od wartości nominalnej,
także wniesienia nadwyżki,
- powołania zarządu,
- ustanowienia rady nadzorczej lub komisji rewizyjnej, jeżeli wymaga tego
ustawa lub umowa spółki,
- wpisu do rejestru.
29. Umowa spółki z o.o.
Umowa spółki z o.o.
- ma być zawarta w formie aktu notarialnego
- skutkiem zawarcia umowy jest powstanie spółki z o.o. w organizacji
- zmiana umowy spółki konieczna jest uchwała wspólników i wpis do rejestru.
Składniki umowy konieczne art. 157
- firmę i siedzibę spółki,
- przedmiot działalności spółki,
- wysokość kapitału zakładowego,
- czy wspólnik może mieć więcej niż jeden udział,
- liczbę i wartość nominalną udziałów objętych przez poszczególnych wspólników,
- czas trwania spółki, jeżeli jest oznaczony.
30. Kapitał zakładowy w spółce z o.o. - pojęcie, cechy, funkcje i sposoby pokrycia
Kapitał zakładowy spółki dzieli się na udziały o równej albo nierównej wartości nominalnej. Umowa spółki stanowi, czy wspólnik może tylko jeden czy więcej udziałów. Jeżeli wspólnik może mieć więcej niż jeden udział wówczas wszystkie udziały w kapitale zakładowym powinny być równe i są niepodzielne.
Kapitał zakładowy spółek powinien wynosić co najmniej przynajmniej 50 tyś. zł. Wartość nominalna udziału nie może być niższa niż 50zł. Udziały nie mogą być obejmowane poniżej ich wartości nominalnej. Jeżeli udział jest obejmowany po cenie wyższej od wartości nominalnej, nadwyżkę przelewa się do kapitału zapasowego. Zbywana część nie może przedstawiać mniejszej wartości niż 500 zł. W spółce z ograniczoną odpowiedzialnością mogą wystąpić tzw. uprzywilejowane udziały, np., co do głosu, wielkość dywidendy czy stosunku, w jakim wspólnik uczestniczy w podziale likwidowanej spółki. Decyduje o tym umowa spółki.
Funkcje kapitału zakładowego
1) prawna - jest on niezbędnym elementem uczestnictwa w spółce,
2) ekonomiczna - daje możliwość rozpoczęcia działalności gospodarczej, kapitał zakładowy jest majątkiem pierwotnym spółki,
3) gwarancja - związana jest z zabezpieczeniem praw wierzycieli, z rękojmią spłaty długów, kapitał spółki nie może być obniżony.
31. Podwyższenie kapitału zakładowego w spółce z o.o.
Podwyższenie kapitału zakładowego zarząd zgłasza do sądu rejestrowego. Do zgłoszenia podwyższenia kapitału zakładowego należy dołączyć: uchwałę o podwyższeniu kapitału zakładowego, oświadczenie o objęciu udziałów o podwyższonym kapitale zakładowym, oświadczenie wszystkich członków zarządu że wkłady na podwyższony kapitał zakładowy zostały w całości wniesione. Podwyższenie kapitału zakładowego następuje z chwilą wpisania do rejestru
32. Obniżenie kapitału zakładowego w spółce z o.o.
Obniżenie kapitału zakładowego zarząd zgłasza do sądu rejestrowego, do zgłoszenia należy dołączyć: uchwałę o obniżeniu kapitału zakładowego, dowody należytego wezwania wierzycieli, oświadczenie wszystkich członków zarządu stwierdzające, ze wierzyciele, którzy zgłosili sprzeciw w terminie określonym w art.26§1 zostali zaspokojeni lub zabezpieczeni
33. Udział w spółce z o.o.-pojęcie, rodzaje, wartość i objęcie
Wspólnik ma prawo do udziału w zyskach wynikających z rocznego sprawozdania finansowego i przeznaczonym do podziału uchwałą zgromadzenia wspólników, umowa może przewidzieć inny podział. Jeżeli umowa spółki nie stanowi inaczej zysk przypadający wspólnikom dzieli się w stosunku do udziałów.
Udziały dzieli się na:
1) zwykłe - charakteryzujące się jednoznaczną między pozycją wspólnika w spółce, a tym udziałem (zależność wprost proporcjonalna)wspólnik posiada tyle głosów ile udziałów(w przypadku udziałów równych, niepodzielnych) lub tyle ma głos ile stanowi wartość udziału(w przypadku udziałów nierównych)
2) uprzywilejowane - taki udział mogą posiadać osoby zobowiązane do dodatkowych świadczeń na rzecz spółki. Uprzywilejowanie powinno być wskazane w umowie spółki i może dotyczyć w szczególności:
a) prawa do głosu - na 1 udział mogą przypadać 3 glosy. Może to dotyczyć tylko udziałów równych
b) prawo do dywidendy - wspólnik z udziałem uprzywilejowanym, może przekroczyć maksymalnie 50% dywidendy przypadającej na udział zwykły, również udziały takie mogą korzystać przy dywidendzie z pierwszeństwa zaspokojenia,
c)sposobu uczestnictwa w podziale majątku, w przypadku likwidacji spółki-przejawia się to w pierwszeństwie do podziału majątku spółki
34. Prawo do rozporządzania udziałem w spółce z o.o.
Kwota przeznaczona do podziału między wspólników nie może przekraczać zysku za ostatni rok obrotowy, powiększonego o niepodzielne zyski z lat ubiegłych oraz o kwoty przeniesione z utworzonych z zysku kapitałów zapasowego i rezerwowych, które mogą być przeznaczone do podziału. Kwotę tę należy pomniejszyć o niepokryte straty, udziały własne oraz o kwoty które zgodnie z ustawą lub umową spółki powinny być przekazane z zysku za ostatni rok obrotowy na kapitały zapasowy lub rezerwowy.
35. Prawo do dywidendy w spółce z o.o.
Dywidenda-część zysku przypadająca proporcjonalnie do wartości udziału. Wspólnik ma prawo udziału w zysku wynikającym z rocznego sprawozdania finansowego i przeznaczonego do podziału uchwałą zgromadzenia wspólników. Zysk dzieli się w stosunku do udziałów.
Uprawnionymi do dywidendy za dany rok obrotowy są wspólnicy, którym udziały przysługiwały w dniu powzięcia uchwały o podziale zysku. Umowa spółki może upoważnić zgromadzenie wspólników do ok. dnia wg. którego ustala się listę wspólników uprawnionych do dywidendy za dany rok obrotowy(dzień dywidendy-wyznacza się w ciągu 2 miesięcy od dnia powzięcia uchwały).
36. Spółka z o.o.-prawo kontroli
Prawo kontroli służy każdemu wspólnikowi w tym celu wspólnik lub wspólnik z upoważnienia przez siebie osobą może w każdym czasie przeglądać księgi i dokumenty spółki sporządzać bilans dla swojego użytku lub żądać wyjaśnienia od zarządu. Zarząd może odmówić wspólnikowi oraz udostępnić do wglądu księgi i dokumenty spółki jeżeli istnieje uzasadniona obawa że wspólnik wykorzysta je w celach sprzecznych z interesem spółki i przez to wyrządzi spółce znaczną szkodę. Wspólnik któremu odmówiono wyjaśnień lub wglądu do dokumentów i ksiąg spółki może złożyć wniosek do sądu rejestrowego o zobowiązanie zarządu do udzielenia wyjaśnień. Wniosek należy złożyć w terminie 7dni od dnia otrzymania zawiadomienia o uchwale.
37. Spółka z o.o.-prawo do zaskarżania uchwał wspólników i prawo do wytoczenia powództwa na rzecz spółki
Prawo do zaskarżania uchwał-uchwała wspólników sprzeczna z umową spółki bądź dobrymi obyczajami i godząca w interesy spółki lub mająca na celu pokrzywdzenie wspólnika może być zaskarżana w drodze wytoczonego przeciwko spółce powództwa o uchwalenie uchwały. Zaskarżenie uchwały wspólników nie wstrzymuje postępowania rejestrowego. Sąd rejonowy może jednak zawiesić postępowanie po przeprowadzeniu rozprawy.
Prawo do wytoczenia powództwa o uchylenie uchwały wspólników przysługuje:
1)Zarządowi, radzie nadzorczej, komisji rewizyjnej oraz poszczególnym ich członkom
2)wspólnikowi, który głosował przeciwko uchwale a po jej powzięciu zażądał zaprotokołowania sprzeciwu
3)wspólnikowi bezzasadnie niedopuszczonemu do udziału w zgromadzeniu wspólników
4)wspólnikowi, który nie był obecny zna zgromadzeniu jedynie w przypadku wadliwego zwołania zgromadzenia wspólników lub powzięcia uchwały w sprawie nieobjętej porządkiem obrad
5)w przypadku pisemnego głosowania wspólnikowi którego pominięto przy glosowaniu lub który nie zgłosił się na glosowanie pisemne albo też który głosował przeciwko uchwale i po otrzymaniu wiadomości o uchwale w terminie 2 tygodni zgłosił sprzeciw.
38. Zarząd w spółce z o.o.
Zarząd - powoływany przez Zgromadzenie Wspólników, lub przez Radę Nadzorczą jeżeli została ustanowiona, minimalny skład to 1 osoba (umowa spółki może zawierać odmienne uregulowania dotyczące sposobu powoływania członków zarządu);
Zarząd-jest organem obligatoryjnym, prowadzi sprawy spółki i reprezentuje ją na zewnątrz, ma kompetencje do podejmowania decyzji we wszystkich sprawach, które nie są zastrzeżone dla innych organów. Może być jedno lub wieloosobowe, nie ma tutaj górnego limitu. Do zarządu mogą być powoływani wspólnicy, jak też osoby spoza ich grona. Nie może to być jednak osoba skazana prawomocnym wyrokiem sądu.
Kiedy wszystkie udziały w spółce przysługują jednemu wspólnikowi, który jest jednocześnie jedynym członkiem zarządu. To czynności prawne pomiędzy wspólnikiem a spółką wymagają formy aktu notarialnego, nowe przepisy łagodzą ten zapis mówią że wymagają formy pisemnej.
Powoływanie i odwoływanie zarządu wymaga uchwały wspólników, chyba że umowa spółki stanowi inaczej(Rada Nadzorcza). Przyznanie uprawnienia powoływania zarządu Radzie Nadzorczej nie oznacza że Walne Zgromadzenie traci tę możliwość.
Zarząd musi być ujawniony w rejestrze sądowym. Wpis do KRS ma charakter deklaratywny, tzn. że pełnię uprawnień zarządu uzyskuje już w chwili powstania.
Reprezentowanie zarządu: jeżeli zarząd jest wieloosobowy to sposób reprezentowania ok. umowa. Jeżeli umowa nie zawiera takich uregulowań, to przyjmuje się że do składania oświadczeń w imieniu spółki potrzebne jest działanie 2 członków zarządu lub 1 wraz z prokurentem. Mandat członka zarządu wygasa z dniem odbycia się Zgromadzenia Wspólników zatwierdzających sprawozdanie finansowe za ostatni rok obrotowy pełnienia funkcji członka zarządu. Kadencja-okres pełnienia funkcji. Mandat-zakres kompetencji do działania w spółce, może wygasnąć z powodu śmierci, rezygnacji, odwołania oraz zdarzeń, Jeżeli umowa nie stanowi inaczej, każdy członek zarządu ma prawo i obowiązek prowadzenia spraw spółki w granicach zwykłego zarządu. Czyny przekraczające ten zakres wymagają uchwały zarządu. Zarząd działa na podstawie regulaminu pracy zarządu.
39. Organy nadzoru w spółce z o.o.
nieobowiązkowo Rada Nadzorcza bądź Komisja Rewizyjna. Ustanowienie Rady Nadzorczej jest obligatoryjne w dwóch przypadkach: jeśli kapitał zakładowy osiągnął 500 000 PLN, a jednocześnie liczba wspólników 25 (chyba że istnieje już Komisja Rewizyjna), oraz zawsze wtedy, gdy spółka z o.o. powstała ze spółki Skarbu Państwa. Organy te sprawują nadzór nad działalnością spółki we wszystkich dziedzinach;
Rada Nadzorcza lub Komisja Rewizyjna-wspólnicy w umowie spółki mogą ustanowić RN lub KR oba te organy. Poza umową RN powinna być ustanowiona w sp. z o.o. których kapitał zakładowy przewyższa kwotę 500tyś zł a wspólników jest więcej niż 25, to samo dotyczy komisji rewizyjnej. Jeżeli spółka nie spełnia to KR lub RN nie jest konieczna.
Rada Nadzorcza składa się z co najmniej 3 członków powoływanych i odwoływanych uchwałą wspólników. Członkiem RN nie może być członek zarządu, prokurent, likwidator, kierownik oddziału oraz zatrudnieni w spółce: główny księgowy, radca prawny lub adwokat oraz pracownik spółki podlegający bezpośrednio członkowi zarządu.
Uprawnienia RN, obowiązki:
-sprawuje nadzór nad działaniem spółki we wszystkich dziedzinach w szczególności ma obowiązek dokonać oceny sprawozdania zarządu z działalności spółki, sprawozdania finansowego za ubiegły rok obrotowy w zakresie zgodności z księgami, dokumentacją jak i stanem faktycznym
-zatwierdza wnioski zarządu składane zgromadzeniu dotyczące podziału zysku bądź pokrycia straty
-składa sprawozdanie Walnemu Zgromadzeniu
Każdy członek RN może samodzielnie wykonywać nadzór, chyba że umowa spółki wprowadza tu ograniczenia. W umowie można rozszerzyć uprawnienia RN. RN podejmuje decyzje w formie uchwała Zgromadzenie Wspólników, to uprawnienie może być przekazane RN. Głosowanie uchwał RN może być bezpośrednie i pośrednie(głos oddany na piśmie za pośrednictwem innego członka) bądź przy wykorzystaniu środków porozumiewania się na odległość, jeżeli umowa spółki tak stanowi. KSH zastrzega tylko, że niebezpośrednich metod nie można stosować do wyboru przewodniczącego i w-ce, powoływania i odwoływania członków zarządu. Komisja rewizyjna składa się z co najmniej 3 członków. Powołuje ją i odwołuje zgromadzenie wspólników(uchwała) Członkowie KR i RN powoływani są na określone czasowo kadencje. RN kontroluje działalność spółki we wszystkich dziedzinach natomiast KR dokonuje takiej kontroli jedynie w zakresie spraw finansowych spółki.
40. Zgromadzenie wspólników spółki z o.o.
Zgromadzenie wspólników- najwyższa władza spółki, podejmuje uchwały większością zwykłą lub (w ważnych dla spółki sprawach - kwalifikowaną) w głosowaniu jawnym, lub niekiedy (np. wybory, lub gdy zażąda tego przynajmniej jeden wspólnik) - tajnym;
Zgromadzenie Wspólników-decyzje wspólników podejmowane są na zgromadzeniu w formie uchwał. Kodeks dopuszcza możliwość uchwalenia uchwały bez zgromadzenia wspólników pod warunkiem że wszyscy wyrażą na piśmie zgodę na taką uchwałę bądź wszyscy wyrażą zgodę na podjęcie uchwały w trybie pisemnym.
Kompetencje: rozpatrywanie i zatwierdzanie sprawozdań finansowych i z działalności spółki za miniony rok obrotowy; zatwierdzenie wniosków zarządu w sprawie pokrycia strat i podziału zysku; udziela absolutorium pozostałym członkom spółki; decydowanie o wydzierżawieniu, zbyci spółki; kierowanie roszczeń o naprawienie szkody; decydowanie o zmianie umowy spółki; nabycie nieruchomości za cenę przekraczającą ¼ kapitału zakładowego i kwotę nie mniejszą niż 50tyś zł po 2 latach; rozwiązanie spółki; uchwalenie regulaminu RN; połączenie spółki; podział spółki; przekształcenie spółki.
Zgromadzenie wspólników może być zwyczajne-zwoływane w terminie pierwszych 6miesiecy każdego roku obrotowego oraz nadzwyczajne-może być zwoływane w każdym czasie. Obowiązek zwoływania zgromadzenia wspólników należy do zarządu. Prawo do zwoływania zgromadzeń ma także RN lub komisja rewizyjna. Uprawnienie takie posiada wspólnik mniejszościowy, który ma co najmniej 1/10 kapitału zakładowego, ale swoje żądanie kieruje najpierw do zarządu. Wspólnik może wystąpić do sądu o upoważnienie do zwoływania zgromadzenia wspólników.
Ważność zgromadzenia-zgromadzenie jest ważne bez względu na liczbę reprezentowanych na nim udziałów, chyba że umowa lub ustawa stanowi inaczej. W głosowaniu obiegowym muszą wziąć udział wszyscy wspólnicy lub za pośrednictwem pełnomocnika, ale nie może to być ktoś z zarządu, ani pracowników spółki. Głosowanie jest co do zasady jawne. Tajne głosowanie odbywa się w sprawach personalnych i na żądanie innych wspólników. Zgromadzenie wspólników otwiera przewodniczący RN. Poza nim może to zrobić członek zarządu lub rady. Uchwały podejmowane przez zgromadzenie wspólników mogą być zaskarżane do sądu. Można wytoczyć powództwo o uchwalenie uchwały, gdy jest ona sprzeczna z dobrymi obyczajami, narusza interes spółki i ma na celu skrzywdzenie wspólnika, do sądu może wystąpić zarząd. RN lub każdy członek, wspólnik który glosował przeciwko uchwale, żądał zaprotokołowania swojego sprzeciwu lub nie został dopuszczony uchwalaniu, może wystąpić o stwierdzenie nieważności uchwały. Powództwo o uchyleniu uchwały wnosi się nie później niż 6 miesięcy od jej powzięcia. Uchwały wspólników powinny być wpisane do księgi protokołów. Każdy wspólnik ma prawo ją przeglądać. Umowa spółki może określać kworum co do podjęcia ok. decyzji.
41. Odpowiedzialność cywilna i karna członków organów spółki z o.o.
Odpowiedzialność cywilna-prawna zarządu:
-za składanie fałszywych oświadczeń do KRS
-za szkody wyrządzone spółce
-za nakłanianie do wyrządzenia szkody spółce i pomoc w tym,
art.299-jeżeli egzekucja przeciwko spółce okaże się bezskuteczna członkowie zarządu odpowiadają solidarnie za jej zobowiązania.
42. Rozwiązanie i likwidacja spółki z o.o.
-rozwiązanie spółki (z przyczyn zawartych w umowie, uchwałą wspólników lub z innych przyczyn wymienionych w kodeksie spółek handlowych; może to być m.in. upadłość (potocznie „bankructwo”) lub likwidacja następuje dopiero w chwili wykreślenia z rejestru; -rozwiązania po przeprowadzeniu likwidacji nie przeprowadza się, jeśli ogłoszono upadłość.
Rozwiązanie spółki- powoduje przyczyny przewidziane w umowie spółki: -uchwała wspólników o rozwiązaniu spółki albo o przemieszczeniu siedziby spółki za granicą, stwierdzona protokołem sporządzonym przez notariusza; -ogłoszenie upadłości spółki; inne przyczyny przewidziane prawem. Rozwiązanie spółki przez sąd -sąd może wyrokiem orzec rozwiązanie spółki, na żądanie wspólników lub członka organu spółki, jeżeli osiągnięcie celu stało się niemożliwe albo jeżeli zaszły inne przyczyny wywołane stosunkiem spółki. Na żądanie w odrębnej ustawie organu państwowego jeżeli działalność spółki naruszająca prawo zagraża interesowi publicznemu.
Tryb rozwiązania spółki- rozwiązanie spółki następuje po przeprowadzeniu likwidacji z chwilą wykreślenia spółki z rejestru.
Likwidacja spółki-otwarcie likwidacji następuje z dniem uprawomocnienia się orzeczenia o rozwiązaniu spółki przez sąd, powzięcie lub zaistnienie innej przyczyny jej rozwiązania. Likwidację prowadzi się pod firmą spółki z dodaniem oznaczenia ” w :likwidacji”. W czasie prowadzenia likwidacji spółka zachowuje osobowość prawną.
Przepisy ustawy -do spółki w okresie likwidacji stosuje się przepisy dot. organów spółki, prawi obowiązków wspólników. W okresie likwidacji nie można nawet częściowo wypłacać wspólnikom zysków ani dokonywać podziału majątku spółki przed spłaceniem wszystkich zobowiązań. W okresie likwidacji dopłaty mogą być uchwalone tylko za zgodą wszystkich wspólników.
Zakończenie likwidacji- Po zatwierdzeniu przez zgromadzenie wspólników sprawozdania finansowego na dzień poprzedzający podział między wspólników majątku pozostałego po zaspokojeniu lub zabezpieczeniu likwidacji(sprawozdanie likwidacyjne) i po zakończeniu likwidacji, likwidatorzy powinni ogłosić siedzibie spółki to sprawozdanie i złożyć je sądowi rejestrowemu jednoczesnym zgłoszeniem wniosku o wykreślenie z rejestru. Jeżeli zgromadzenie wspólników zwołane w celu zatwierdzenia sprawozdania likwidacyjnego nie odbyło się powodu braku kworum, likwidatorzy powinni wykonać czynności bez zatwierdzenia sprawozdania przez zgromadzenie wspólników. Księgi i dokumenty rozwiązanej spółki powinny być oddane na przechowanie osobie wskazanej w umowie spółki lub w uchwale spółki, jeżeli nie ma tego wskazania sąd rejonowy, wspólnicy i osoby mogą przeglądać księgi i dokumenty.
Upadłość spółki- jej rozwiązanie nastąpi je po zakończeniu postępowania upadłościowego z chwilą wykreślenia z rejestru. Wniosek o wykreślenie z rejestru składa syndyk.
Zawiadomienie o rozwiązaniu spółki -o rozwiązaniu spółki likwidator albo syndyk zawiadamia właściwy urząd skarbowy, przekazuje odpis sprawozdania likwidacyjnego.
43. Powstanie spółki akcyjnej
System tworzenia: - koncesyjny-dla założenia spółki potrzebne jest uzyskanie zezwolenia odpowiedniej władzy i zatwierdzenie jej statutu;-normalny -założyciele zawiązują spółkę po spełnieniu formalności wymaganych przez prawo; -mieszany- występujący często w Polsce, np. tworzenie banków.
Powstanie spółki akcyjnej jest uzależnione od spełnienia przesłanek: -należy ok. cel działalności; sporządzić w formie aktu notarialnego statut; powołać organy; uzyskać koncesje, jeżeli jest wymagana; zapewnić minimum kapitału zakładowego; dokonać wpisu do rejestru handlowego. Spółka akcyjna może być zawiązana w każdym celu(gospodarczym, kulturalnym, naukowym)prawnie dopuszczalnym przez jedną lub kilka osób, za wyjątkiem 1-osobowej spółki
z o.o. Statut nie jest klasyczną umową spółki.
44. Kapitał zakładowy(pojęcie, cechy i funkcje) i inne kapitały własne spółki akcyjnej
Kapitał zakładowy spółki akcyjnej dzieli się na akcje o równej wartości nominalnej.
Wysokość kapitału zakładowego-powinien wynosić co najmniej 500tyś. zł. Wartość nominalna akcji nie może być niższa niż 1 grosz. Jest on pierwotnym wkładem właścicieli wniesionym przy założeniu spółki stąd ogólne jego określenie jako kapitału założycielskiego. Jego wysokość nie jest stała i może być zmieniana w trakcie rozwoju firmy. Wartość tego kapitału musi być zgodna z danymi rejestru handlowego, umową spółki lub statutem jednostki gospodarczej. W Polsce wynosi on od 8 stycznia 2009 według k.s.h- 5 000 zł w wypadku spółki z ograniczoną odpowiedzialnością; -50 000 zł w wypadku spółki komandytowo-akcyjnej; 100 000 zł w wypadku spółki akcyjnej Źródła tworzenia kapitału zakładowego spółki akcyjnej: równowartość wyemitowanych akcji w cenie nominalnej opłaconych gotówką, aportami rzeczowymi; przekształcenie kapitału udziałowego w kapitał akcyjny; z zysku netto do podziału na pokrycie umorzenia akcji Minimum kapitału zakładowego to 500tyś zł a wartość nominalna akcji nie może być niższa niż 1zł.
45. Subskrypcja i pokrycie kapitału zakładowego spółki akcyjnej
Subskrypcja-akcje, co do których akcjonariuszom służy prawo poboru, zarząd powinien zaoferować w drodze ogłoszenia.
Ogłoszenie powinno zawierać: datę powzięcia uchwały o podwyższeniu kapitału zakładowego, sumę o jaką kapitał zakładowy ma być podwyższony, liczbę, rodzaj i wartość nominalną akcji podlegających prawu poboru, cenę emisji akcji, zasady przydziału akcji dotychczasowym akcjonariuszom, miejsce i termin oraz wysokość wypłat na akcje, a także skutki niewykonania prawa poboru oraz nieuiszczenia należnych wpłat, termin, z którego upływem zapisujący się na akcje przestaje być zapisem związany, jeżeli w tym czasie nowa emisja nie będzie zgłoszona do zarejestrowania,, termin do którego akcjonariusze mogą wykonywać prawo poboru akcji termin ten nie może być krótszy niż 3 tygodnie od dnia ogłoszenia. Termin ogłoszenia przydziału akcji, jeżeli akcje są imienne, zarząd może zrezygnować z dokonywania ogłoszeń. W takim przypadku wszyscy akcjonariusze powinni być poinformowani o treści ogłoszenia, listami poleconymi. Termin do wykonania prawa poboru nie może być krótszy niż dwa tygodnie od dnia wysłania listu poleconego do akcjonariusza.
46. Akcja-pojęcie, forma, wartość i rodzaje
Akcja-jest dokumentem, który powinien zawierać informacje ok. przepisy: firmę, adres, siedzibę, wartość nominalną, serię, numer, wysokość dokonanej wpłaty, jeżeli są to akcje imienne, postanowienie o obowiązkach wobec spółki. Naruszenie niektórych zapisów np. firmę, siedzibę, powoduje nieważność.
Akcje imienne-mogą być wydawane przez pełną wpłatę kapitału akcyjnego, muszą być imienne, jeżeli jest związany z nimi obowiązek świadczeń niepieniężnych, do czasu zatwierdzenia przez Walne Zgromadzenie sprawozdania finansowego za rok, w którym nastąpiło pokrycie tych akcji. Akcje imienne to również te uprzywilejowane co do głosu. Imienne muszą być akcje uprzywilejowane co do dywidendy i podziału majątku w przypadku likwidacji.
Akcje na okaziciela-nie mogą być wydawane przed pełną wypłatą, na dowód częściowej wpłaty wydaje się imienne świadczenie tymczasowe, które są surogatem akcji, daj a prawa korporacyjne i majątkowe. Wydaje się je po zarejestrowaniu spółki.
Akcje uprzywilejowane: co do glosu-2 głosy; co do dywidendy-tak jak w sp. z o.o.; przy likwidacji spółki.
Akcje założycielskie-(świadczenia założycielskie) mogą być wydawane za usługi świadczone przy zakładzie spółki. Wydawane są na 10lat i dają prawo o dywidendy
Świadczenia użytkowe-wydaje się je w zamian za umorzone akcje, mogą być imienne i na okaziciela, uczestniczą w dywidendzie.
Zbycie akcji-obrót akcjami jest wolny. Statut może wprowadzić ograniczenia. Zbycie akcji na okaziciela następuje przez wręczenie akcje imienne wymagają formy pisemnej.
Akcje nieme-są podtypem akcji uprzywilejowanych to uprzywilejowanie dotyczy dywidendy. Można je pozbawić prawa głosu.
47.Rozporządzanie akcjami
Umowa ograniczająca na ok. czas rozporządzanie akcją lub częścią ułamkowa akcji jest dopuszczalna. Ograniczanie rozporządzania nie może być ustanowione na okres dłuższy niż 5lat id dnia zawarcia umowy. Dopuszczalne są umowy ustanawiające prawo pierwokupu lub inne prawo pierwszeństwa nabycie akcji lub ułamkowej części akcji. Ograniczenia rozporządzania wynikające z takich umów, nie mogą trwać dłużej niż 10lat od dnia zawarcia umowy.
48.Prawo do dywidendy w spółce akcyjnej
Akcjonariusze mają prawo do udziału w zyskach wykazanych w sprawozdaniu finansowym, zbadanym przez biegłego rewidenta, który został przeznaczony przez walne zgromadzenie do wypłaty akcjonariusza. Zysk rozdziela się w stosunku do liczby akcji. Jeżeli akcje nie są całkowicie pokryte zysk rozdziela się w stosunku do dokonanych wpłat na akcje. Statut może przewidywać inny sposób podziału zysku.
Dywidenda-kwota przeznaczona do podziału miedzy akcjonariuszy nie może przekraczać zysku za ostatni rok obrotowy, powiększonego o niepodzielone zyski z lat ubiegłych oraz o kwoty przeniesione z utworzonych z zysku kapitałów zapasowych i rezerwowych, które mogą być przeznaczone na wypłatę dywidendy. Kwotę tę należy pomniejszyć o niepokryte straty, akcje własne oraz o kwoty, które zgodnie z ustawą lub statutem powinny być przeznaczone z zysku za ostatni rok obrotowy na kapitały zapasowy lub rezerwowy.
Uprawnionym do dywidendy za ostatni rok obrotowy są akcjonariusze, którym przysługiwały akcje w dniu powzięcia uchwały o podziale zysku. Statut może upoważnić walne zgromadzenie do ok. dnia wg. którego ustali się listę akcjonariuszy uprawnionych do dywidendy, nie może być wyznaczony później niż w terminie 2 miesięcy od dnia powzięcia uchwały, uchwałę o przesunięciu dnia dywidendy podejmuje się na zwyczajnym walnym zgromadzeniu. Zwyczajne walne zgromadzenie spółki publicznej ustala dzień dywidendy oraz termin wypłaty dywidendy, może być dzień wyznaczony na na dzień powzięcia uchwały albo w okresie kolejnych 3miesięcy licząc od tego dnia
49. Spółka akcyjna-prawo do zaskarżania uchwał walnego zgromadzenia i prawo do wytoczenia powództwa na rzecz spółki
Zgromadzenie wspólników może być zwyczajne-zwoływane w terminie pierwszych 6miesiecy każdego roku obrotowego oraz nadzwyczajne-może być zwoływane w każdym czasie. Obowiązek zwoływania zgromadzenia wspólników należy do zarządu. Prawo do zwoływania zgromadzeń ma także RN lub komisja rewizyjna. Uprawnienie takie posiada wspólnik mniejszościowy, który ma co najmniej 1/10 kapitału zakładowego, ale swoje żądanie kieruje najpierw do zarządu. Wspólnik może wystąpić do sądu o upoważnienie do zwoływania zgromadzenia wspólników.
Ważność zgromadzenia-zgromadzenie jest ważne bez względu na liczbę reprezentowanych na nim udziałów, chyba że umowa lub ustawa stanowi inaczej. W głosowaniu obiegowym muszą wziąć udział wszyscy wspólnicy lub za pośrednictwem pełnomocnika, ale nie może to być ktoś z zarządu, ani pracowników spółki. Głosowanie jest co do zasady jawne. Tajne głosowanie odbywa się w sprawach personalnych i na żądanie innych wspólników. Zgromadzenie wspólników otwiera przewodniczący RN. Poza nim może to zrobić członek zarządu lub rady. Uchwały podejmowane przez zgromadzenie wspólników mogą być zaskarżane do sądu. Można wytoczyć powództwo o uchwalenie uchwały, gdy jest ona sprzeczna z dobrymi obyczajami, narusza interes spółki i ma na celu skrzywdzenie wspólnika, do sądu może wystąpić zarząd. RN lub każdy członek, wspólnik który glosował przeciwko uchwale, żądał zaprotokołowania swojego sprzeciwu lub nie został dopuszczony uchwalaniu, może wystąpić o stwierdzenie nieważności uchwały. Powództwo o uchyleniu uchwały wnosi się nie później niż 6 miesięcy od jej powzięcia. Uchwały wspólników powinny być wpisane do księgi protokołów. Każdy wspólnik ma prawo ją przeglądać. Umowa spółki może określać kworum co do podjęcia ok. decyzji.
Prawo do wytoczenia powództwa na rzecz spółki-Uchwala walnego zgromadzenia sprzeczna ze statutem bądź dobrymi obyczajami i godzącą w interes spółki lub mająca na celu pokrzywdzenie akcjonariusza może być zaskarżona w drodze wytoczonego przeciwko spółce powództwa wo uchylenie uchwały walnego zgromadzenia przysługuje: zarządowi, radzie nadzorczej oraz poszczególnym członkom tych organów, akcjonariuszowi, który głosował przeciwko uchwale a po jej powzięciu zażądał zaprotokołowanie sprzeciwu wymóg głosowania nie dotyczy akcjonariusza akcji niemej, akcjonariuszowi bezzasadnie niedopuszczonemu do udziału w walnym zgromadzeniu, akcjonariuszom, którzy nie byli obecni na walnym zgromadzeniu jedynie w przypadku wadliwego zwołania walnego zgromadzenia lub też powzięcia uchwały w sprawie nieobjętej porządkiem obrad.
50. Zarząd w spółce akcyjnej
Zarząd prowadzi sprawy spółki i reprezentuje spółkę. Składa się z 1 albo większej liczby członków, do zarządu mogą być powołane osoby spośród akcjonariuszy lub spoza ich grona. Członków zarządu powołuje i odwołuje rada nadzorcza, chyba że statut spółki stanowi inaczej. Członek zarządu może być odwołany lub zawieszony w czynnościach także przez walne zgromadzenie.
Prokura-jeżeli zarząd jest wieloosobowy, wszyscy jego członkowie są obowiązani i uprawnieni do wspólnego prowadzenia spraw spółki, chyba ze statut stanowi inaczej.
51. Rada nadzorcza w spółce akcyjnej
W spółce akcyjnej ustanawia się radę nadzorczą. Sprawuje ona stały nadzór nad działalnością spółki we wszystkich dziedzinach jej działalności. Do obowiązków rady nadzorczej należy ocena sprawozdań w zakresie ich zgodności z księgami i dokumentami jak i ze stanem faktycznym oraz wniosków zarządu dot. podziału zysku albo pokrycia straty, składanie walnemu zgromadzeniu corocznego pisemnego sprawozdania z wyników tej oceny. W celu wykonania swoich obowiązków rada nadzorcza może badać wszystkie dokumenty spółki, żądać od zarządu i pracowników sprawozdań i wyjaśnień oraz dokonywać rewizji stanu majątku spółki.
52. Walne zgromadzenie akcjonariuszy
Uchwały walnego zgromadzenia wymaga: rozpatrzenia i zatwierdzenia sprawozdań zarządu z działalności spółki oraz sprawozdania finansowego za ubiegły rok obrotowy oraz udzielenie absolutorium członkom organów spółki z wykonania przez nich obowiązków. Postanowienie dot. roszczeń o naprawienie szkody wyrządzonej przy zawiązaniu spółki lub sprawowaniu zarządu albo nadzoru. Zbycie i wydzierżawienie przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części oraz ustanowienie na nich ograniczonego prawa rzeczowego. Nabycie i zbycie nieruchomości, użytkowanie wieczystego lub udziału w nieruchomości, chyba że statut stanowi inaczej. Emisja obligacji zamiennych lub z prawem pierwszeństwa i emisji wariantów subskrypcyjnych, nabycie własności akcji oraz upoważnienie do ich nabywania, zawarcie umowy
Nadzwyczajne walne zgromadzenie zwołuje się w przypadku ok. w statucie, a także gdy organy lub osoby uprawnione do zwoływania walnych zgromadzeń uznają to za wskazane.
53. Rozwiązanie i likwidacja spółki akcyjnej
Rozwiązanie spółki powoduje przyczyny przewidziane w statucie, uchwała walnego zgromadzenia o rozwiązaniu spółki albo o przeniesieniu siedziby spółki za granicę, ogłoszenie upadłości spółki, inne przyczyny przewidziane prawem.
Likwidacja spółki otwarcie likwidacji następuje z dniem uprawomocnienia się orzeczenia o rozwiązaniu spółki przez sąd powzięcia przez walne zgromadzenie uchwały o rozwiązaniu spółki lub zaistnienia innej przyczyny jej rozwiązania. Likwidację prowadzi się pod firmą spółki z dodaniem oznaczenia ”w likwidacji”. W czasie prowadzenia likwidacji spółka zachowuje osobowość prawna.
13