wstep do socjologii, szkoła, socjologia


Wstęp do socjologii:

  1. Rys historyczny:

Socjologia liczy ponad 2000 lat, jej korzenie sięgają czasów odległych ( starożytnej Grecji). Na początku była to myśl społeczna nie socjologiczna. Arystoteles i Platon dali podwaliny do późniejszej socjologii. Zajmowali się relacją między jednostką, a społeczeństwem, istotą państwa.

Okres przednaukowy

Okres naukowy

rozwój

Nauki socjologii

Wiedza związana z rozważaniami otaczającego świata

Nauka ta narodziła się 1838 roku

Sytuacja w Europie koniec XVIII w był rozmaity: rozwój przemysłu, handlu, ekonomii. Ludzie masowo zaczęli opuszczać wieś. Nastąpił spadek autorytetu, nie było powrotu so starego porządku rzeczy. Ukształtował się nurt oświecenia- intelektualny, odwrócenie się od skostniałych zasad. W Anglii był to wiek rozumu, francuska wstrząsnęła Europą i w takiej sytuacji doszedł do głosu ojciec socjologii Auguste Comte ( myśliciel francuski). Chciał wyprowadzić społeczeństwo francuskie z kryzysu i stwierdził, że stworzy naukę społeczną. Istnieją pewne nieznane procesy, ale są też i znane chciał poznać prawa. Nie udało mu się wyprowadzić państwa z kryzysu, ale nauka pozostała. On stworzył i wymyślił naukę socjologia. Na początku chciał nazwać ją fizyką społeczną, ale pomysł upadł.

SOCJOLOGIA socius (łac.) społeczny, wiedza o społeczeństwie, logos (gr.) wiedza mądrość.

A. Comte stworzył również metody badawcze np. obserwację, eksperyment. Koncentrował się na dwóch aspektach życia społecznego:

Uważał, że jednostka jest abstrakcją, a społeczeństwo jest rzeczywistością.

Miano consensus universalis ( uniwersalna moralność) to ona powoduje, że społeczeństwo i trzyma się. Uważał, że społeczeństwo przechodzi przez stada: teologiczne, metafizyczne i pozytywistyczne.

PRZEDMIOT BADAŃ SOCJOLOGII:

  1. Zjawiska i procesy tworzenia się zbiorowości społecznej (ludzkiej). Socjologie interesują zjawiska i procesy: dlaczego powstała jakaś zbiorowość ludzka?, może przewidzieć co się zdarzy.

  2. Przedmiotem socjologii jest struktura czyli budowa tych zbiorowości społecznych.

Trzy przykłady elementów budowy grupy:

Może zależeć od płci przynależność do organizacji polityczno- społecznej.

Rola społeczna- do każdej pozycji jest napisany gotowy scenariusz sposób zachowania, postępowania charakterystyczny i przypisany do pozycji społecznej. Pewne normy, które na danej pozycji należy przestrzegać.

3) Przedmiotem socjologii są zjawiska i procesy zachodzące w tych zbiorowościach , a wynikające z wzajemnego oddziaływania ludzi na siebie.

To co się dzieje to zjawisko jednorazowe.

Proces wiele zjawisk się powtarza np.: współpraca

konflikt społeczny

antagonizm

dezorganizacja społeczna

przystosowanie czyli adaptacja

0x08 graphic
0x08 graphic
migracja- przemieszczanie

wertykalna horyzontalna

0x08 graphic
[ awans]

[ zmiana miejsca zamieszkania

z powodu pracy]

degradacje

  1. Przedmiotem socjologii są siły skupiające i rozbijające te zbiorowości społeczne. Siły destrukcyjne nie skupiają grup.

  2. Przedmiotem socjologii są zmiany zachodzące w zbiorowościach społecznych. Każda grupa to część społeczeństwa, a każde zmiany gosp.- polityczne odbijają się na tych grupach.

PRZEDMIOT BADAŃ SOCJOLOGICZNYCH WG. SZCZEPAŃSKIEGO STANOWIĄ:

  1. Zbiorowość społeczna :

2) Instytucje ( historycznie ukształtowane układy skupiające ludzi w różne organizacje i stowarzyszenia).

  1. Procesy społeczne i zjawiska masowe np. ruchliwość społeczna, modernizacja, urbanizacja, industrializacja, adaptacja( przystosowanie), religijność, laicyzacja społeczeństwa, konformizm, procesy dezorganizacyjne.

  2. Stosunki społeczne ( działanie społeczne, interakcje, więź społeczna, konflikty, współpraca itd.)

  3. Zjawiska kulturowe ( ideologie, wartości etyczne, normy grupowe)

  4. Ruchy społeczne ( masowe dążenie w kierunku wywoływania zmian społecznych, politycznych lub ekonomicznych).

  5. Świadomość społeczna ( poglądy i idee ludzi związanych z rzeczywistością społeczną)

FUNKCJE SOCJOLOGII:

  1. FUNKCJA POZNAWCZA- poznać prawa i mechanizmy, które rządzą procesami

( ustalić przebieg procesów)

  1. FUNKCJA DIAGNOSTYCZNA- ocena zjawisk i procesów społ.

  2. FUNKCJA PROGNOSTYCZNA - przewiduje odpowiedzi na pytanie co nastąpi w wyniku pewnych działań ( zastosowanych wobec pewnego zjawiska)

  3. FUNKCJA PRAKTYCZNA ( SOCJOTECHNICZNA) daje wskazówki, jest upoważniona do zmian, reform społ.

SOCJOLOGIA POTOCZNA A NAUKOWA:

Każdy z nas na co dzień jest socjologiem ( to jest socjologia potoczna, a nie naukowa). Socjologia naukowa, musi posiadać teorię, ma metody i techniki badawcze, zawsze stawia sobie hipotezy, problemy badawcze, chce i musi je sprawdzać.

Socjologia potoczna- człowiek zadaje sam sobie pytanie dotyczące świata i zjawisk ( sam sobie próbuje na nie odpowiedzieć) musimy się uczyć norm postępowania, odpowiada sobie w sposób zdroworozsądkowy, intuicyjny albo emocjonalny.

WYBRANE DZIAŁY SOCJOLOGII:

Socjologia zgodnie z rozważaniami koncepcyjnymi Zdanieckiego dzieli się na IV działy, które odpowiadają IV typom dynamicznym układom społecznym:

CECHY SOCJOLOGA:

  1. Metody i techniki badawcze:

Wg. F. Krzykała przez metody badawcze należy rozumieć świadomie i konsekwentnie stosowane sposoby postępowania lub badania rzeczy, zjawisk czy procesów obejmujące ogół reguł i prawidłowości systematycznie stosowanych w procesie badawczym.

Techniki badawcze należy rozumieć narzędzia, środki, umiejętności i procedury stosowane w badaniach empirycznych na drodze metod i założeń metodologicznych.

METODY BADAWCZE W SOCJOLOGII: ( dane zastane)

  1. historyczno porównawcza- stosowana jest w badaniach zachodzących w przeszłości np. w określonych formacjach społeczno-ekonomicznych w celu uchwycenia praw i prawidłowości rozwoju społeczeństwa ( badania nad przeszłością)

  1. statystyczna- polega na maksymalnym wykorzystaniu informacji zawartych w rocznikach statystycznych i innych materiałach liczbowych w celu uchwycenia prawidłowości czy zależności dotyczących struktury społecznej, rozwoju społecznego, albo np. zależności zachodzących miedzy grupami.

  1. monograficzna- charakteryzuje się dążeniem do uchwycenia w procesie badawczym całokształtu powiązań występujących w danym środowisku badanych zjawisk i procesów społecznych. Przedmiotem badań socjologicznych jest zatem nie jakiś jeden zespół zjawisk lecz całokształt powiązań, wszelkich zjawisk w wybranej sferze rzeczywistości społ.

  1. biograficzna lub dokumentów osobistych ( analiza pamiętników) F.Znaniecki formułuje dyrektywą metodologiczną wyrażoną w tzw. Współczynniku humanistycznym. Zasada współczynnika humanistycznego nakazuje ujmować zjawiska społeczne jako przedmioty z punktu widzenia znaczenia jakie ludzie im przypisują doświadczając te przedmioty. W tej koncepcji przedmioty czy wartości kultury są tylko takimi jakimi je ludzie doświadczają. Oznacza to, że poza tymi doświadczeniami przedmioty te tracą swoją ważność.

  1. sondaż, opinie- stosuje się je w analizie zjawisk masowych zachodzących w wielkich zbiorowościach za pomocą kwestionariusza, ankiety przy zastosowaniu pytań skategoryzowanych. Ta metoda służy do ogólnej orientacji.

  1. eksperymentalna- eksperyment naukowy polega na próbie wywołania określonego zjawiska w warunkach ściśle oznaczonych, regulowanych i kontrolowanych przez badacza. Warunki te mogą być w dowolny sposób powtarzane i zmieniane w celu przeprowadzenia dokładnej obserwacji. Cechą charakterystyczną eksperymentu jest czynna rola ( ingerencja badacza).

Rodzaje eksperymenty: