Rezerwa matematyczna

Rezerwa matematyczna czyli przyszłe zobowiązanie jest to cecha wyróżniająca ubezpieczenia na życie. Jej tworzenie wynika z faktu, że ryzyko ubezpieczeniowe rośnie z wiekiem osoby ubezpieczonej. W klasycznym ubezpieczeniu na życie stawka jest jednolita przez cały okres trwania ubezpieczenia. W początkowym okresie ubezpieczony nadpłaca składkę w stosunku do ryzyka wystąpienia śmierci w tym okresie natomiast w okresie końcowym nie dopłaca. Nadpłacona składka tworzy rezerwę matematyczną.

Poziom składki zależy od uśrednionego za cały okres ubezpieczenia ryzyka. Na jego wysokość mają wpływ różne czynniki np.: rodzaj ubezpieczenia, początkowy wiek ubezpieczonego czy stan jego zdrowia. Rezerwa matematyczna w ubezpieczeniach na życie jest własnością ubezpieczonych a nie zakładu ubezpieczeniowego. Jest to odzwierciedlenie poziomu zobowiązań wobec ubezpieczonych, lecz realizacja tego zobowiązania może nastąpić nie tylko w razie zrealizowania się ryzyka objętego ubezpieczeniem lecz w każdym czasie kiedy ubezpieczony chce wycofać swoje wkłady

Metody zarządzania ryzykiem - 1. Analiza ryzyka - identyfikacja i oszacowanie ryzyka oraz ustalenie hierarchii ryzyk; 2.Aktywne podejście do ryzyka - eliminowanie, ograniczanie, segmentowanie, podział, kontrola i przemieszczenie ryzyka; 3.Finansowanie ryzyka - rozeznanie możliwości samoubezpieczenia lub ubezpieczenia w systemie ubezpieczeń gospodarczych (transfer ryzyka); 4.Administrowanie ryzykiem ; forma działania, w której systematycznie oszacowuje się przyjęty program działania, ocenia się jego przebieg i dostosowuje się do procesu zarządzania ryzykiem;

Roszczenie regresowe - Roszczenie regresowe /roszczenie zwrotne/ jest to roszczenie na podstawie którego, podmiot zaspokajający roszczenie do którego był zobowiązany na podstawie określonej umowy lub przepisów prawa, może domagać się zwrotu spełnionego wcześniej świadczenia. Roszczenie zwrotne dotyczące możliwości żądania odszkodowania sprzedawcy od któregokolwiek z poprzednich sprzedawców przedawnia się z upływem sześciu miesięcy, a staje się wymagalne z chwilą zaspokojenia kupującego, nie później jednak niż w dniu, w którym sprzedawca obowiązany był to uczynić.

Margines wypłacalności i kapitał gwarancyjny - Margines wypłacalności - ustalony parametr, obliczona rachunkowo najniższa wartość środków własnych, jaką powinien posiadać zakład ubezpieczeń na danym etapie działalności. Kapitał gwarancyjny - obrazuje niewystarczający dla pełnego zabezpieczenia przyszłych wypłat z tytułu umów ubezpieczenia, lecz przejściowo dopuszczalny poziom środków własnych ubezpieczyciela. Kapitał gwarancyjny równy większej z wartości: 1/3 marginesu wypłacalności, minimalna wysokość kapitału gwarancyjnego.

Rola ZUS-u - Zakład Ubezpieczeń Społecznych zajmuje się obsługą ubezpieczeń społecznych. Odpowiada za zbieranie i ewidencjonowanie składek, prowadzenie indywidualnych kont ubezpieczonych oraz wypłacanie świadczeń (emerytur, rent, zasiłków). ZUS pośredniczy także w przekazywaniu składek do funduszy emerytalnych (II filar) oraz podejmuje decyzje w zakresie Funduszu Rezerw Demograficznych. Zarządza on też dostępnymi środkami w ramach Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (FUS). FUS tworzą fundusze celowe:

• fundusz emerytalny

• fundusz rentowy

• fundusz chorobowy

• fundusz wypadkowy

Cechy ubezpieczeń na życie z funduszem inwestycyjnym - Są to nowoczesne polisy, które w sposób diametralny różnią się od tradycyjnych. Podobnie jak w ubezpieczeniach klasycznych część składki jest inwestowana w celu zebrania sumy zapewniającej wypłatę przyszłego świadczenia. Jednak w tym przypadku jest ona wykorzystywana na zakup jednostek uczestnictwa funduszu inwestycyjnego. Fundusz ten może być utworzony przez towarzystwo lub może to być fundusz zewnętrzny. Ryzyko inwestycyjne spoczywa na kliencie, który dokonuje wyboru odpowiadającej mu strategii funduszu i zgadza się na wypłatę świadczenia uzależnionego od ilości jednostek zgromadzonych na jego rachunku.

Zakończenie prawnego stosunku ubezpieczenia- z przyczyn ogólnych (spełnienie świadczenia przez dłużnika, niemożność świadczenia, umowa rozwiązująca) lub szczególnych (upływ czasu, na jaki zawarto umowę ubezpieczenia, odstąpienie od umowy przez ubezpieczyciela lub ubezpieczającego, wypowiedzenie umowy ubezpieczenia, odpadnięcie przyczyny, utrata praw z umowy)

Obowiązki ubezpieczonego - podanie do wiadomości zakładu ubezpieczeń wszystkich znanych okoliczności istotnych dla wyceny ryzyka - deklaracja ryzyka. Jest zobowiązany do notyfikacji ryzyka- zgłaszania zmian okoliczności, o które zakład ubezp zapytywał w ofercie. Powiadomienie ZU o wypadku w określonym terminie, okazanie dokumentacji, udzielenie informacji umożliwiających stwierdzenie faktu powstania szkody, jej okoliczności i rozmiarów.

Ubezpieczeni mają obowiązek finansowania z własnych środków połowy składki na ubezpieczenie społeczne (drugą połowę opłaca płatnik składki, czyli pracodawca).
Zadaniem niektórych grup ubezpieczonych jest obliczanie wysokości składek i ich opłacanie w całości.
W niektórych przypadkach ubezpieczeni są zobligowani samodzielnie zgłosić się do ubezpieczeń społecznych. Dotyczy to osób prowadzących pozarolniczą działalność oraz osób z nimi współpracujących, a także duchownych (z wyjątkiem członków zakonów lub klasztorów)

Obowiązki zakładu ubezpieczeń - dostarczenie OWU przed zawarciem umowy ubezpieczenia, dochowanie należytej staranności w zakresie zapobiegania realizacji wypadku ubezpieczeniowego.

jest zobowiązany do wypłacenia odszkodowania lub umówionej sumy pieniędzy w razie wystąpienia wypadku ubezpieczeniowego

Ubezpieczenie na rzecz osoby trzeciej - ubezpieczający opłaca własny interes niemajątkowy, świadczenie otrzyma uposażony

• uposażonych i ich udziały wskazuje ubezpieczający, decyzję może zmienić w każdym czasie

• dopuszcza się umowę ub. na okaziciela

• wskazanie uposażonego jest nieskuteczne, jeśli uposażony zmarł przed śmiercią ubezpieczonego lub jeśli umyślnie przyczynił się do jego śmierci

• jeśli w chwili śmierci nie wskazano uposażonego, świadczenie przysługuje najbliższej rodzinie ubezpieczonego wg kolejności ustalonej w owu

• świadczenie nie należy do masy spadkowej po ubezpieczonym

Ogólne warunki ubezpieczeń OWU - Ogólne warunki ubezpieczeń (OWU) to przepisy prawne stosowane do wszystkich ubezpieczeń danego działu lub rodzaju. Ustalają obowiązki stron umowy ubezpieczenia. Rolą OWU jest uproszczenie i ułatwianie zawierania umów ubezpieczenia przez ich ujednolicenie.
OWU powinny być zgodne z ogólnymi normami prawnymi, a przede wszystkim z Ustawą ubezpieczeniową i odnośnymi przepisami kodeksu cywilnego. Warunki ogólne powinny być opracowane w sposób ścisły i jasny oraz zatwierdzone przez władze nadzorcze zakładu ubezpieczeń. Typowe ogólne warunki regulują między innymi:

• przedmiot ubezpieczenia

• zakres odpowiedzialności zakładu ubezpieczeń

• wyłączenia i ograniczenia odpowiedzialności

• sposób zawarcia umowy ubezpieczenia

• okres trwania ubezpieczenia

• sposób ustalania sumy ubezpieczenia

• podstawę ustalenia składki i sposób oraz termin jej zapłacenia

• obowiązki ubezpieczającego w czasie trwania umowy i w razie wystąpienia szkody

• sposób ustalenia wysokości odszkodowania i termin jego realizacji

Kiedy umowa ubezpieczeniowa jest zawarta - umowa ubezpieczenia jest zawierana przez strony składające oświadczenia woli. Umowę zawierają ubezpieczyciel i ubezpieczający. Momentem zawarcia umowy ubezpieczenia jest moment dostarczenia ubezpieczającemu dokumentu potwierdzającego jej zawarcie. Może być zawarta w trybie ofertowym prostym lub złożonym.

Struktura składki ubezpieczeniowej - w ubezpieczeniach na życie składka netto=składka ryzyka+składka oszczędnościowa. SKŁADKA = SKŁADKA NETTO (czysta)+ dodatek na koszty administracyjne + dodatek na koszty akwizycji + dodatek na działania prewencyjne + dodatek na bezpieczeństwo + dodatek na zysk. Korekta z tytułu działalności inwestycyjnej, korekta inflacyjna i korekta reasekuracji

Zalety i wady IKE - ZALETY odporny na starzenie społeczeństwa i bezrobocie 1) Nieopodatkowany zysk - zyskami z naszych oszczędności nie musimy dzielić się z fiskusem, 2) Możliwość zmiany instytucji zarządzającej, 3) Finansowanie składek - środki na finansowanie składek mogą pochodzić z różnych źródeł, 4) Częstotliwość składek - dowolne modyfikowanie terminów i wysokości składek, 5) Jasna struktura kosztów ponoszonych przez uczestników - każda instytucja będzie musiała powiadomić przyszłych uczestników jakie opłaty i prowizje będzie pobierać, 6) Możliwość wyboru sposobu oszczędzania - w planie oszczędnościowym IKE istnieją cztery formy lokowania środków, klient może wybrać jedną z form w zależności od swoich oczekiwań. WADY - wrażliwe na kryzysy finansowe oraz inflację, Minusem IKE jest względnie niski roczny limit wpłat, określony jako 150% prognozowanego przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w gospodarce narodowej

Składka netto w ubezpieczeniach krótko- i długoterm - krótkoterm (majątkowych) - kalkulacja składek opiera się na zasadzie równowagi składek i świadczeń- składka na poziomie, który zapewni ubezpieczycielowi stworzenie adekwatnego (wystarczającego na pokrycie wypłat odszkodowań i świadczeń) funduszu ubezpieczeniowego. Długoterm - uwzględnienie zmian wartości pieniądza w czasie, przepływy pieniężne zostają zdyskontowane. Kalkulowanie prawdopodobieństwa zrealizowania ryzyka, zysk, z zainwestowanego kapitału, poziom wydatków związanych ze sprzedażą i obsługą ubezpieczenia. Dostępne dane statystyczne na temat prawd zgonu tzw. tablice umieralności - ocena poziomu ryzyka

Ograniczenia IKE

• Środki mogą być gromadzone tylko na jednym koncie.

• Wpłaty dokonywane na IKE w roku kalendarzowym nie mogą przekroczyć kwoty odpowiadającej półtorakrotności prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego w gospodarce narodowej na dany rok, określonego w ustawie budżetowej lub ustawie o prowizorium budżetowym.

• Wypłata środków zgromadzonych na IKE następuje wyłącznie:

• na wniosek oszczędzającego po osiągnięciu przez niego wieku 60 lat lub nabyciu uprawnień emerytalnych i ukończeniu 55 roku życia oraz spełnieniu warunku:

• na wniosek osoby uprawnionej - w przypadku śmierci oszczędzającego

• Po dokonaniu wypłaty środków nie można ponownie założyć IKE.

Kiedy i w jakich ubezpieczeniach bierze się pożyczkę pod zastaw polisy - Możesz wykorzystać polisę na życie dla zabezpieczenia kredytu w wypadku śmierci kredytobiorcy. Wysokość sumy ubezpieczenia nie stanowi zastawu kredytu, lecz jest traktowana jako dodatkowe zabezpieczenie spłaty kredytu na wypadek śmierci kredytobiorcy. W towarzystwie ubezpieczeniowym można uzyskać pożyczkę, ale tylko do wartości gotówkowej polisy na koniec poprzedniego roku ubezpieczenia. Spłata pożyczki w różnych towarzystwach wygląda inaczej.

Opisać 3-filarowy system ubezpieczeń - Emerytura składa się z 2 lub 3 części wypłacanych przez różne podmioty. Gromadzą one składkę na różnych zasadach. Podział składki: 12,22% wpływa do FUS- ewidencjonowana i waloryzowana, 7,3% OFE - fundusze przeliczane na jednostki rozrachunkowe i inwestowane przez PTE. I filar - Fundusz Ubezpieczeń Społecznych - obowiązkowy, umowa pokoleniowa, zarządzany przez państwo, indywidualne konta, II filar- Otwarte Fundusze Emerytalne- obowiązkowy, kapitałowy, zarządzany przez prywatne inwestycje, indywidualne rachunki, III filar- PPE i IKE - dobrowolny, kapitałowy, zarządzany przez prywatne instytucje, indywidualne konta.

Porównać franszyzy z udziałem własnym - redukcyjna (bezwarunkowa) - ubezpieczyciel bez względu na wysokość szkody obniża odszkodowanie o część określoną w pieniądzu lub jako procent sumy ubezpieczenia. Uzasadnieniem franszyzy redukcyjnej jest potrzeba wyłączenia drobnych strat niezwiązanych ze szkodami losowymi, na przykład ubytki naturalne. W praktyce termin ten błędnie utożsamia się z udziałem własnym. Integralna (warunkowa) - ubezpieczyciel nie odpowiada za szkody, których wartość nie przekracza przyjętego w umowie minimum. Wysokość tego minimum może być oznaczona kwotowo albo jako procent sumy ubezp. Jeżeli szkoda jest wyższa od minimum, wówczas franszyzy integralnej nie stosuje się.

Udział własny ubezpieczającego - postanowienie, które bez względu na wysokość szkody obniża odszkodowanie o część określoną kwotowo bądź procentowo w stosunku do sumy ubezpieczenia. Skutkiem tej klauzuli jest pomniejszenie składki ubezpieczeniowej płaconej przez ubezpieczającego. Można ją wykreślić z umowy, kosztem zwiększenia stopy składki.

Podział ubezp gospodarczych według ustawy - dział I - ubezpieczenia na życie - 1. Ubezpieczenia na życie, 2. Ubezpieczenia posagowe, zaopatrzenia dzieci, 3. ubezpieczenia na życie związane z ubezpieczeniowym funduszem kapitałowym, 4. Ubezpieczenia rentowe, 5. Ubezpieczenia wypadkowe i chorobowe. Dział II - pozostałe osobowe i majątkowe. 1. Ubezpieczenia wypadkowe, 2. Ubezpieczenia chorobowe, 3. Ubezpieczenia casco, 4. Ubezpieczenia w transporcie, 5. Szkody spowodowane żywiołami, 6. Ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej, 7. Ubezpieczenia finansowe

Co to jest stosunek ubezpieczenia, jego podmioty - stosunek prawny powstały poprzez zawarcie umowy ubezpieczenia. Podmioty to ubezpieczyciel i ubezpieczający. Ubezpieczyciel zobowiązuje się do wypłacenia odszkodowania lub umówionej sumy pieniędzy w razie wystąpienia wypadku ubezpieczeniowego, natomiast ubezpieczający jest zobowiązany do opłacenia składki ubezpieczeniowej

Cechy zdarzenia losowego i czym się one różnią od cech wypadku ubezpieczeniowego - Wypadek ubezp to zdarzenie o danych cechach określonych w umowie lub OWU. Wypadek ubezpieczeniowy jest zdarzeniem losowym objętym ochroną ubezpieczeniową. Ochroną ubezpieczeniową objęte są zdarzenia przyszłe, niepewne, niezależne od woli ubezpieczonego, wykazujące statystyczna prawidłowość.

Ubezpieczenie mieszane na zycie, atrakcyjnosc - połączenie ubezpieczenia okresowego na wypadek śmierci i ubezpieczenia na dożycie. Celem tego ubezpieczenia jest utrzymanie standardu życia rodziny po śmierci jednego z jej członków lub w momencie, kiedy osoba ubezpieczona dożywa określonego wieku i jej zarobki radykalnie maleją lub zupełnie zanikają.

W ubezpieczeniu tym ustala się okres ubezpieczenia, po którym - jeżeli ubezpieczony żyje - otrzymuje świadczenie w wysokości wpłaconej składki netto (czyli bez części przeznaczonej na koszty prowadzenia ubezpieczenia) powiększona o oprocentowanie. Jeżeli ubezpieczany umrze w okresie ubezpieczenia to osoba uposażona otrzymuje świadczenie w wysokości sumy ubezpieczenia.

Ubezpieczenia OC - istota i jak się ustala sumę gwarancyjną- obowiązek ponoszenia przewidzianych przez przepisy prawa konsekwencji zachowania się własnego lub innych osób. Odpowiedzialność deliktowa - do powstania szkody dochodzi na drodze czynu niedozwolonego, odpowiedzialność kontraktowa- szkoda powstaje w wyniku niewykonania lub nienależytego wykonania umowy. 3 główne przesłanki: zdarzenie powodujące szkodę, powstanie szkody, związek przyczynowy między zdarzeniem a szkodą. 3 warianty sumy gwarancyjnej- na wszystkie zdarzenia w okresie ubezpieczenia- suma gwar jest pomniejszana każdorazowo, na jedno zdarzenie- suma gwar stanowi górną granicę odpowiedzialności ubezpieczyciela, na jedno i wszystkie zdarzenia- w umowie ustala się odrębne dwie sumy gwarancyjne - limit wypłat dla szkód z jednego zdarzenia i z tytułu wszystkich szkód

Dopuszczalne formy organizacyjno prawne zakładów ubezpieczeń w Polsce- S.A. - celem działalności jest zysk, składka stała określona a priori, jeden stosunek prawny, ryzyko gospodarcze ponoszą akcjonariusze, wyraźne rozwarstwienie grup interesów - właścicieli i ubezpieczonych, silna potrzeba reasekuracji, nacisk na rozwój kanałów dystrybucji, stosunkowo duże koszty administracyjne. TUW- działalność o charakterze non-profit, składka zmienna, dwa stosunki prawne: stosunek ubezpieczenia i stosunek członkostwa w TUW, ryzyko gospodarcze ponoszą członkowie TUW, tożsame interesy członków TUW i ubezpieczonych, mniejsza potrzeba reasekuracji, niewielka rola dystrybucji i promocji, stosunkowo niskie koszty administracyjne

Scharakteryzować krótko ubezpieczenia posagowe i napisać dlaczego nie są popularne w Polsce- ubezpieczenia zaopatrzenia dzieci mają na celu zabezpieczyć materialny byt dziecka. Zapewnienie środków na okres wchodzenia w dorosłe życie, zabezpieczenie dziecka na wypadek śmierci rodziców. Osobą ubezpieczoną jest dziecko lub ubezpieczonym jest rodzic a dziecko uposażonym. Dorosły opłaca jednolitą składkę w okresie ubezpieczenia do osiągnięcia przez dziecko ustalonego wieku.

System repartycyjny i kapitałowy - opisać, na czym polega mieszany. Repartycyjny- system emerytalny oparty na wymianie pokoleniowej. Finansowanie świadczeń emerytalnych ze składek opłaconych przez osoby aktualnie pracujące. Zakłada dystrybucję od zarabiających więcej na rzecz zarabiających mniej. Kapitałowy- środki gromadzone na indywidualnych kontach ubezpieczonych, składka jest kapitalizowana, czyli inwestowana w celu zapewnienia odpowiedniego poziomu emerytury. Całość środków zaewidencjonowanych na koncie będzie w przyszłości wypłacona ubezpieczonemu. Mieszany - dywersyfikacja ryzyka związanego ze sposobem finansowania emerytur.

Przedmiotowy i podmiotowy zakres ubezpieczeń społecznych - zakres podmiotowy - ustawa o systemie ubezp społ - powiązanie obowiązku świadczenia społecznego z działalnością zawodową oraz z faktem posiadania jakichkolwiek stałych źródeł dochodu. Zakres przedmiotowy - podział ubezpieczeń na 4 rodzaje w zależności od ryzyka - emerytalne, rentowe, chorobowe i wypadkowe - podział składki na każdy rodzaj ubezpieczenia

Ubezpieczenie społeczne: kto nalicza składkę, z czyjej kasy, kto opłaca, gdzie opłaca, jakie sumy?- składka w ub społ to świadczenie pieniężne, przymusowe, celowe, odpłatne i bezzwrotne. Obowiązkiem opłacania składki obciążono pracodawcę i pracownika. 19,52% podstawy wymiaru na ubezp emerytalne (po 9,76% pracownik i pracodawca, 7,3% do OFE, 2,46+9,76% fundusz emerytalny), 6% na ubezp rentowe (4,5% pracownik, 1,5% pracodawca, całość na fundusz rentowy), 2,45% na ubezp chorobowe- pracownik- fundusz chorobowy, 0,67-3,33% ubezp wypadkowe- pracodawca- fundusz wypadkowy.

Sposób obliczania emerytury w systemie zdefiniowanej składki- równowartość kwoty otrzymanej w wyniku podzielenia podstawy jej obliczenia przez dalsze trwanie życia. Wysokość emerytury = podstawa obliczenia / średnie dalsze trwanie życia dla osób w wieku równym wiekowi, w jakim ubezpieczony zdecyduje się przejść na emeryturę. Podstawę emerytury stanowi kwota równa sumie wpłaconych składek na ubezp emerytalne z uwzględnieniem waloryzacji składek oraz zwaloryzowanego kapitału początkowego. Wysokość emerytury zależy od: kwoty wpłaconych składek, wskaźnika waloryzacji, średnego dalszego trwania życia, wielkości zwaloryzowanego kapitału początkowego.

Ubezpieczenie na pierwsze ryzyko - wyjaśnij dlaczego rzadko stosowan- zgłoszenie do ubezpieczenia takiej wartości mienia ruchomego, która stanowi równowartość maksymalnej straty, jakiej możesz doznać w następstwie jednego zdarzenia losowego.
Może być stosowany w dwóch wariantach:

• wypłata odszkodowania następuje do wysokości sumy ubezpieczenia ustalonej w momencie wystawiania polisy i to na jej podstawie wyliczana jest składka

• wypłata odszkodowania następuje w wysokości rzeczywistej szkody, a ostateczne rozliczenie składki - po upływie okresu ubezpieczenia

System ten stosuj jedynie wówczas, gdy z dużym prawdopodobieństwem możesz założyć, że ryzyko wystąpienia całkowitej utraty mienia jest niewielkie i suma ubezpieczenia może być niższa od wartości majątku.

Zadeklarowana przez ciebie jako suma ubezpieczenia kwota będzie stanowić limit odpowiedzialności towarzystwa z tytułu każdej szkody, jaka nastąpi w okresie ubezpieczenia.

Suma ubezpieczenia - wyjasnic co to jest, ograniczenia itp. - wyrażona kwotą zapisaną na polisie górna granica do jakiej zakład ubezpieczeń ponosi odpowiedzialność w umowie ubezpieczenia mienia. Górna granica odpowiedzialności ubezpieczyciela. W praktyce oznacza to, że wypłacone odszkodowanie nie może przewyższyć z góry ustalonej kwoty (sumy ubezpieczenia). Wysokość sumy ubezpieczenia ustalana jest zwykle na podstawie oceny aktualnej wartości ubezpieczanego majątku. W ubezpieczeniach obowiązkowych ocenę wartości ubezpieczanego majątku przeprowadza zakład ubezpieczeń w porozumieniu z ubezpieczonym. W dobrowolnych zaś oceny dokonuje sam ubezpieczony.

ubezpieczenia posagowe

Ubezpieczenia posagowe (zaopatrzenia dzieci i młodzieży) - celem zabezpieczenie materialnego bytu dziecka. Rodzaje umów:

• służą zebraniu odpowiedniej kwoty pieniędzy, która będzie wypłacona dziecku w momencie np. osiągnięcia określonego wieku. Jest tu funkcja oszczędnościowa, suma zwykle niewielka

• mają zapewnić materialny byt dziecka po śmierci rodziców

Formy:

• ubezpieczonym jest dorosły opiekun dziecka, a uposażonym objęte opieką dziecko

• osobą ubezpieczoną jest dziecko

Wariantu:

• ubezpieczenie posagowe ze świadczeniem

• ze świadczeniem połączonym z rentą

• ze świadczeniem połączonym ze stypendium

Śmierć dziecka - zwrot wpłaconych składek, śmierć zaopatrującego - nie pobiera się składki do końca okresu ubezpieczenia, renta dla dziecka płatna do końca okresu ubezpieczenia.

ubezpieczenia na życie z funduszem kapitałowym

Ubezpieczenie życiowe, jeżeli jest związane z funduszem kapitałowym - część składki jest inwestowana w celu zebrania jak największej sumy zabezpieczającej wypłatę przyszłego świadczenia. Inwestowana część składki przeznaczona jest na zakup jednostek funduszu kapitałowego utworzonego przez towarzystwo ubezpieczeniowe. Przeniesienie ryzyka inwestycyjnego na klienta, który dokonał wyboru strategii funduszu i zgodził się na uzależnienie wysokości świadczenia od sumy wartości jednostek zgromadzonych na jego rachunku kapitałowym.

Składka przeliczana jest (po cenie zakupu) na jednostki uczestnictwa przekazywane na indywidualne konto ubezpieczonego, a następnie część z nich jest odpisywana ( po cenie sprzedaży) jako składka na ryzyko śmierci... zwykle cena zakupu>ceny sprzedaży. Liczba jednostek uczestnictwa w danym funduszu jest stała, ich wartość zmienia się z ceną walorów, w które inwestuje ubezpieczyciel. Jest ustalana okresowo.

Świadczenie wypłacane w wysokości sumy gwarantowanej lub wartości jednostek uczestnictwa - większa z nich. Możliwy wykup polisy. Pożyczka pod zastaw, ubezpieczenie bezskładkowe.

Wskaźniki pokrycia - relacja pomiędzy sumą ubezpieczenia a składką roczną. Wybierając ustala się relację pomiędzy częścią składki przeznaczoną na pokrycie ryzyka, a częścią na inwestycje. Im mniejszy wskaźnik tym większa część na inwestycje.

ubezpieczenia na życie/dożycie/mieszane

Ubezpieczenie na życie (na wypadek śmierci) - celem dostarczenie uposażonym środków finansowych - na pokrycie kosztów związanych ze śmiercią oraz środków, które zastąpiłyby brak dochodów zmarłego. Wypłacanie świadczenia w dowolny sposób - decyduje uposażony. ZU może odmówić wypłaty gdy śmierć umyślna (samobójstwo - dwa pierwsze lata ubezpieczenia), choroba umysłowa, niebezpieczne sporty

Ubezpieczenie na dożycie - charakter oszczędnościowy - opłacanie składki przez cały okres ubezpieczenia, po jego zakończeniu wypłata sumy ubezpieczenia (suma zbliżona do wartości wpłacanych składek wraz z odsetkami). Podobne do lokaty bankowej ale różnice;

• w razie śmierci wpłacone pieniądze wraz z odsetkami przepadają

• dla osób, które dożyją - kwota korzystniejsza niż przy lokacie, bo zu uwzględnia w swych kalkulacjach dodatkowy dochód, który powstaje w przypadku śmierci części ubezpieczonych

Ubezpieczenie na wypadek śmierci i dożycie (na życie i dożycie) - zawiera elementy obu. Ubezpieczenie zwane też kapitałowym wypłacane:

• po ustalonym okresie ubezpieczenia, po którym, jeśli ubezpieczony żyje, otrzymuje świadczenie - kapitał

• w razie śmierci ubezpieczonego w trakcie trwania ubezpieczenia

• Regres ubezpieczeniowy

• Konsekwencją obowiązywania w ubezpieczeniach majątkowych zasady odszkodowania jest pozbawienie ubezpieczającego, który otrzymał odszkodowanie od ubezpieczyciela, możliwości dochodzenia odszkodowania od sprawcy szkody. Z dniem zapłaty odszkodowania przez ubezpieczyciela, roszczenie ubezpieczającego do sprawcy szkody, przechodzi z mocy prawa na ubezpieczyciela do wysokości wypłaconego przez niego odszkodowania. Mechanizm ten nazywany jest regresem ubezpieczeniowym. Na skutek jego zastosowania wykluczona zostaje możliwość wzbogacenia się ubezpieczonego na szkodzie przez otrzymanie odszkodowania zarówno z umowy ubezpieczenia jak i od sprawcy szkody. Regres ubezpieczeniowy uzasadniony jest jednak przede wszystkim względami społeczno-gospodarczymi. Z faktu zawarcia umowy ubezpieczenia nie powinna bowiem odnosić korzyści osoba odpowiedzialna za szkodę. Roszczenie regresowe ograniczone jest kwotą odszkodowania wypłacanego przez zakład ubezpieczeń. Regulacja zawarta w art. 828 k.c. wyklucza bowiem możliwość przejęcia przez zakład ubezpieczeń roszczeń ubezpieczonego w rozmiarze większym niż wysokość zapłaconego odszkodowania. Ponadto jeśli ubezpieczyciel pokrył tylko część szkody, ubezpieczającemu przysługuje co do pozostałej części pierwszeństwo zaspokojenia przed roszczeniami ubezpieczyciela. Art. 828 § 1 k.c. daje stronom umowy ubezpieczenia możliwość umownego wyłączenia regresu ubezpieczeniowego. Ponadto zgodnie z art. 828 § 2 k.c. regres jest wyłączony z mocą ustawy wobec osób, z którymi ubezpieczający pozostaje we wspólnym gospodarstwie domowym. Dochodzenie roszczeń regresowych od tych osób godziłoby bowiem w samego ubezpieczającego prowadząc de facto do odebrania wypłacanego na jego rzecz odszkodowania. Wyłączenie to nie będzie miało jednak zastosowania jeśli wymienione osoby wyrządziły szkodę umyślnie.

• Kto może się upominać o regres i w jakiej kwocie- roszczenie zwrotne. Zakład ubezpieczeń, w określonych przez prawo przypadkach, po dokonaniu wypłaty odszkodowania może dochodzić zwrotu wypłaconej kwoty od osoby odpowiedzialnej za wyrządzenie szkody. Regres typowy (właściwy)- dłużnikiem jest osoba trzecia, np. dochodzony od osoby, która zalała inne mieszkanie, Regres nietypowy (niewłaściwy) - dłużnikiem jest sam ubezpieczający. Regres nietypowy występuje w ubezpieczeniach OC. Przykład: dochodzony od nietrzeźwego kierowcy, który wyrządził szkodę.

• Powstanie odpowiedzialności ubezpieczyciela

• Zawracie umowy ubezpieczenia nie musi być jednoznaczne z rozpoczęciem świadczenia przez ubezpieczyciela ochrony ubezpieczeniowej. Chwila zawarcie umowy 41 Dz.U. 2004 nr 19 poz. 177. wyznacza jedynie formalny początek ubezpieczenia, materialny początek ubezpieczenia jest natomiast związany z chwilą powstania odpowiedzialności ubezpieczyciela. W myśl art. 814 § 1 k.c., odpowiedzialność ubezpieczyciela rozpoczyna się co do zasady od dnia następującego po zawarciu umowy, nie wcześniej jednak niż od dnia następnego po zapłaceniu składki lub jej pierwszej raty. W braku odmiennego postanowienia stron składka winna być zapłacona jednocześnie z zawarciem umowy ubezpieczenia (813 § 2 k.c.). Jeśli tak się stanie odpowiedzialność ubezpieczyciela powstanie następnego dnia po zawarciu umowy. Skutkiem niezapłacenia przez ubezpieczającego składki ubezpieczeniowej jest więc wstrzymanie przez ubezpieczyciela początkowego terminu świadczenia ochrony ubezpieczeniowej. Dzieje się tak pomimo skutecznego zawarcia umowy. Art. 814 § 1 k.c. daje stronom możliwość odmiennego oznaczenia początku ochrony ubezpieczeniowej. W praktyce ubezpieczeniowej spotykane są następujące rozwiązania:

• 1. Odpowiedzialność ubezpieczyciela rozpoczyna się w chwili zawarcia umowy i opłacenia składki (z podaniem w polisie godziny i minuty zawarcia umowy).

• 2. Ochrona ubezpieczeniowa powstaje w chwili oznaczonej w umowie, którą może być dzień następujący po jej zawarciu, ale termin do zapłaty składki ulega odroczeniu. Jeżeli w takiej sytuacji składka lub jej pierwsza rata nie została zapłacona w terminie, ubezpieczyciel będzie mógł wypowiedzieć umowę ze skutkiem natychmiastowym i żądać zapłaty składki za okres, przez który ponosił odpowiedzialność. W braku zastosowania wypowiedzenia umowa wygaśnie z końcem okresu, za który przypadała

• niezapłacona składka (art. 814 § 2 k.c.).

• 3. Ochrona ubezpieczeniowa rozpoczyna się później niż następnego dnia po zapłaceniu składki, pomimo zapłacenia jej przy zawieraniu umowy. Taka sytuacji wynika ze stosowania tzw. karencji, czyli okresu, w którym ubezpieczyciel nie ponosi odpowiedzialności. Celem jej stosowania jest zabezpieczenie interesu ubezpieczyciela w związku ze świadomym ubezpieczeniem przez klienta wypadku, który już zaszedł lub jego wystąpienie w najbliższej przyszłości jest pewne; np. ubezpieczenia od ognia i innych zdarzeń losowych (w tym powodzi), z wyłączeniem powodzi na czas jej trwania.

• 4. Odpowiedzialność ubezpieczyciela obejmuje okres przed zawarciem umowy ubezpieczenia. Sytuacja ta została opisana w podrozdziale czwartym, jako wyjątek od ubezpieczania wyłącznie zdarzeń przyszłych.

• Obowiązki ubezpieczającego

• Uznanie umowy ubezpieczenia za kontrakt najwyższego zaufania wynika ze szczególnego znaczenia informacji przekazywanych przez strony umowy na etapie jej zawierania i wykonywania Z punktu widzenia ubezpieczyciela niezbędne dla właściwego oszacowania ryzyka są informacje przekazywane przez ubezpieczającego. W związku z tym ubezpieczający obowiązany jest podać do wiadomości ubezpieczyciela wszystkie znane sobie okoliczności, o które ubezpieczyciel zapytywał w formularzu albo w innych pismach zanim doszło do zawarcia umowy (art. 815 § 1 k.c.). Podawanie ubezpieczycielowi wymaganych przez niego okoliczności na etapie zawierania umowy funkcjonuje pod nazwą deklaracji ryzyka. Ubezpieczający może być również zobowiązany umownie do zgłaszania zmian podanych wcześniej okoliczności. Czynność ta nazywana jest notyfikacją ryzyka. Obowiązek notyfikacji ryzyka nie może zostać zastrzeżony w umowie ubezpieczenia na życie (art. 815 § 2 k.c.). Naruszenie powinności w zakresie deklaracji i notyfikacji ryzyka prowadzi do zwolnienia ubezpieczyciela za skutki tych okoliczności, których ubezpieczający nie ujawnił. Ponadto wina umyślna ubezpieczającego ma takie znaczenie, że w razie wątpliwości przyjmuje się, że wypadek przewidziany umową i jego następstwa są skutkiem zatajonych okoliczności (art. 815 § 3 k.c.). Powyższe konsekwencje nie będą miały jednakże miejsca jeżeli na etapie deklaracji ryzyka ubezpieczający nie odpowiedział na wszystkie z zadanych pytań a do zawarcia umowy i tak doszło. W takim wypadku pominięte okoliczności uważa się za nieistotne (art. 815 § 1 k.c.). Obowiązkiem ubezpieczającego, określonym w kodeksowej definicji umowy ubezpieczenia, jest opłacenie składki ubezpieczeniowej, która stanowi cenę za ochronę ubezpieczeniową udzielaną przez ubezpieczyciela. Składka powinna być zapłacona jednocześnie z zawarciem umowy ubezpieczenia, przy czym jeżeli umowa doszła do skutku przed doręczeniem dokumentu ubezpieczenia - w ciągu czternastu dni od jego doręczenia (art. 813 § 2 k.c.). Strony umowy mogą ustalić, że składka będzie opłacana w innym terminie. Przykładem takiego rozwiązania może być dokonywanie płatności w ratach. Z treści art. 813 § 1 k.c. przepisu wynika, że długość trwania odpowiedzialności ubezpieczyciela stanowi czynnik, od którego zależy wysokość składki43. Składkę oblicza się za czas odpowiedzialności ubezpieczyciela (materialny okres ubezpieczenia). W związku tym, za okres, w którym ubezpieczyciel nie ponosi odpowiedzialności, składka się nie należy a w przypadku wygaśnięcia stosunku ubezpieczenia przed upływem okresu, na jaki została

• zawarta umowa, ubezpieczającemu przysługuje zwrot składki za okres niewykorzystanej ochrony ubezpieczeniowej. Jeśli w umowie ustalono, że składka będzie opłacana w ratach a ubezpieczający nie zapłacił w terminie kolejnej raty składki ubezpieczeniowej, odpowiedzialność ubezpieczyciela nie ustanie automatycznie. Stanie się tak natomiast wtedy, gdy skutek ten został zastrzeżony w umowie lub ogólne warunki ubezpieczenia. Ubezpieczyciel dla zwolnienia się z odpowiedzialności musi jednak wcześniej, po upływie terminu płatności, wezwać ubezpieczającego do zapłaty z zagrożeniem, że brak zapłaty w terminie 7 dni od dnia otrzymania wezwania spowoduje ustanie odpowiedzialności (art. 814 § 3 k.c.). Ubezpieczający może zostać zobowiązany poprzez umowę lub ogólne warunki ubezpieczenia do powiadomienia ubezpieczyciela o zajściu wypadku ubezpieczeniowego. Termin, w którym powinien to zrobić zostanie ustalony umownie. Spełnienie tego obowiązku ma fundamentalne znaczenie dla ustalenia stanu faktycznego oraz rozmiarów szkody. Może także okazać się pomocne w ograniczeniu rozmiarów szkody oraz zabezpieczeniu roszczeń regresowych ubezpieczyciela do sprawcy szkody. W przypadku, gdy ubezpieczający z winy umyślnej lub rażącego niedbalstwa naruszy nałożony na niego obowiązek, ubezpieczyciel będzie uprawniony do odpowiedniego zmniejszenia świadczenie. Dla wywołania takich konsekwencji ubezpieczyciel musi wykazać, że naruszenie przyczyniło się do zwiększenia szkody lub uniemożliwiło ustalenie okoliczności i skutków wypadku. W ubezpieczeniach majątkowych na ubezpieczającego nałożony został obowiązek czynnego uczestniczenia, przy użyciu dostępnych środków, w działaniach mających na celu ratowania przedmiotu ubezpieczenia oraz zapobieżenia szkodzie lub zmniejszenia jej rozmiarów (art. 826 § 1 k.c.). Zakres środków, do użycia których zobowiązany jest ubezpieczający powinien zostać ustalony na podstawie konkretnych okoliczności. Art. 826 § 2 k.c. przewiduje znaczącą konsekwencję zawinionego (wina umyślna lub rażące niedbalstwo) niedopełnienia obowiązku. Zakład ubezpieczeń będzie wolny od

• odpowiedzialności za szkody powstałe z wskutek niepodjęcia działań mających na celu

• ratowanie mienia.

• W razie zawarcia umowy ubezpieczenia na cudzy rachunek szereg z wymienionych

• powinności ciąży także na ubezpieczonym. Tak będzie w przypadku deklaracji i notyfikacji

• ryzyka, zawiadomienia o wypadku oraz zapobieżenia szkodzie. Trzy pierwsze z

• wymienionych powinności będą ciążyły na ubezpieczonym tylko wtedy gdy wiedział o

• zawarciu umowy na jego rachunek. Obowiązek zapobieżenia szkodzie dotyczy

• ubezpieczonego niezależnie od wiedzy o zawartej umowie. Ustawodawca przyjął, iż dbałość

• o własne interesy majątkowe jest naturalnym zachowaniem każdej rozsądnej osoby. Brak

• wiedzy o ubezpieczeniu nie stanowi zatem usprawiedliwienia.

• Wypadek ubezpieczeniowy a Zdarzenie losowe

• Z chwilą powstania prawnego stosunku ubezpieczenia, ubezpieczający (ubezpieczony)

• nabywa jedynie potencjalne prawo do uzyskania świadczenia pieniężnego, które nazywane

• jest ekspektatywą powstania wierzytelności lub inaczej wierzytelnością przyszłą23.

• Przekształcenie się ekspepektatywy w prawo do świadczenia pieniężnego nastąpi dopiero w

• razie zajścia przewidzianego w umowie ubezpieczenia wypadku (art. 805 §1 k.c.). Wypadkiem ubezpieczeniowym w rozumieniu art. 805 k.c. jest zdarzenie losowe, bowiem

• ryzyko wystąpienia skutków takich zdarzeń, stanowi w świetle art. 3 u.d.u. przesłankę

• udzielanej przez zakład ubezpieczeń ochrony. Pojęcie zdarzenia losowego zdefiniowane

• zostało w art. 2 pkt 18 u.d.u. jako zdarzenie:

• 1. Niepewne: wystąpienie zdarzenia jest wprawdzie możliwe24, ale nie jest konieczne.

• Zdarzeniami losowymi nie mogą być zatem zdarzenia, które wydarzą się na pewno. W

• tej sytuacji pojawia wątpliwość odnośnie spełnienia kryterium niepewności w

• przypadku śmierci ubezpieczonego w ramach ubezpieczenia na życie. Teoria prawa

• wyróżnia jednak dwa rodzaje niepewności: incertitudo quando tzn. niepewność, co do

• czasu, w którym wypadek ubezpieczeniowy nastąpi i incertitudo an czyli niepewność

• odnośnie tego, czy wypadek w ogóle nastąpi. Niepewność zdarzenia losowego jakim

• jest śmierć nie może być rozumiana jako niepewność co do samego faktu nastąpienia

• zgonu, lecz jedynie co do daty jego zajścia (chyba, że umowa ubezpieczenia na życie

• została zawarta na określony czas)25.

• 2. Przyszłe: data jego wystąpienia powinna być późniejsza od daty powstania stosunku

• ubezpieczenia. Odstępstwo od tej zasady zawarte zostało w art. 806 § 2 k.c., zgodnie z

• którym objęcie ochroną ubezpieczeniową okresu poprzedzającego zawarcie umowy

• ubezpieczenia jest prawnie skuteczne jeżeli w chwili zawarcia umowy żadna ze stron

• nie wiedziała i przy zachowaniu należytej staranności nie mogła się dowiedzieć, że

• wypadek zaszedł lub, że odpadła możliwość jego zajścia w tym okresie. Strony umowy

• ubezpieczenia mogą więc wskazać, iż świadczenie ochrony ubezpieczeniowej

• poprzedzać ma chwilę zawarcia umowy. Skuteczność tego postanowienia umownego

• uzależniona będzie od spełnienia powyższych warunków.

• 3. Niezależne od woli ubezpieczającego lub innej osoby objętej ochroną

• ubezpieczeniową: zdarzenie losowe może nastąpić niezależnie od woli ludzkiej, będąc

• przejawem działania sił przyrody, ale może także stanowić wynik zamierzonego

• działania człowieka. Zawsze jednak powinno nastąpić wbrew woli ubezpieczającego, a

• przynajmniej bez jego winy umyślnej. Z tego względu kodeks cywilny przewiduje

• nieubezpieczalność winy umyślnej (art. 827 k.c.).

• 4. Powodujące uszczerbek w dobrach osobistych lub w dobrach majątkowych albo

• zwiększenie potrzeb majątkowych po stronie ubezpieczającego lub innej osoby objętej

• ochroną ubezpieczeniową: pojęcie zdarzenia losowego abstrahuje od tego, czy jego

• skutki mają dla określonej osoby charakter pozytywny czy też negatywny. Zdarzenia

• losowe o negatywnych skutkach nazywane są często wypadkami losowymi.

• W literaturze podkreśla się ponadto, iż zdarzenia losowe winno charakteryzować się

• następującymi cechami:

• - nadzwyczajność, której wyrazem jest zagrażanie znacznej liczbie jednostek, ale

• realizowanie się tylko w stosunku do niektórych z nich,

• - losowość, co oznacza, że zdarzenie zagraża wielu podmiotom, ale nie jest możliwe

• wskazanie konkretnej jednostki, która zostanie nim dotknięta,

• - niezależność od woli jednostek nim dotkniętych,

• - statystyczna prawidłowość, polegająca na powtarzaniu się określonych zdarzeń w

• czasie i przestrzeni w taki sposób, by można matematycznie obliczyć

• prawdopodobieństwo ich wystąpienia.

• Należy jednak pamiętać, iż nie wszystkie rodzaje ryzyka są ubezpieczalne. Zakład

• ubezpieczeń może odmówić ubezpieczania ryzyka, które nie posiada podstawowych cech

• ubezpieczalności i dla którego nie można sensownie ustalić warunków ubezpieczenia.

• Doktryna wyróżnia zatem wiele dodatkowych cech determinujących ubezpieczalność ryzyka,

• wśród których podstawowe to: odpowiednio liczna i jednorodna grupa zagrożonych jednostek

• oraz względnie mały procent strat w danej wspólnocie ubezpieczeniowej (dlatego właśnie z

• ochrony ubezpieczeniowej wyłączane jest zazwyczaj ryzyko katastrofalne i wojenne).

• Ponadto, powstała strata musi być definitywna i mierzalna.

• Reasumując, wypadkiem ubezpieczeniowym jest zdarzenie losowe objęte ochroną

• ubezpieczeniową, z nastąpieniem którego ubezpieczyciel zobowiązany jest spełnić określone

• w umowie świadczenie. O tym, jakie zdarzenie losowe jest jednocześnie wypadkiem

• ubezpieczeniowym decyduje więc treść złożonych zgodnie oświadczeń woli (umowy) i

• ogólnych warunków ubezpieczenia.

• Zakończenie stosunku ubezpieczenia

• Zakończenie stosunku ubezpieczenia może nastąpić z przyczyn ogólnych, które są

• charakterystyczne dla wszystkich stosunków zobowiązaniowych, bądź z przyczyn

• szczególnych, mających zastosowanie jedynie w przypadku stosunku ubezpieczenia.

• Ogólnymi przyczynami wygaśnięcia stosunku ubezpieczenia są49:

• · spełnienie świadczenia przez dłużnika zgodnie z treścią zobowiązania i w sposób

• odpowiadający jego celowi społeczno-gospodarczemu oraz zasadom współżycia

• społecznego. Nie zawsze jednak zrealizowanie świadczenia skutkuje wygaśnięciem

• stosunku ubezpieczenia. W przypadku szkody częściowej suma ubezpieczenia może

• zostać pomniejszona o kwotę wypłaconego świadczenia jednak na ogół stosunek

• ubezpieczenia nie wygaśnie. Taki skutek może nastąpić dopiero poprzez wyczerpanie

• całej sumy ubezpieczenia w związku z wypłatami z tytułu szkód częściowych lub też

• realizację pełnego świadczenia przy szkodzie całkowitej.

• · niemożność świadczenia, za którą dłużnik nie ponosi odpowiedzialności,

• · zawarcie umowy rozwiązującej przez strony umowy ubezpieczenia,

• Jedną z przyczyn szczególnych wygaśnięcia stosunku ubezpieczenia jest upływ czasu,

• na który umowa została zawarta50. Stosunek ubezpieczenia nie zostanie oczywiście

• zakończony jeśli strony zdecydują się przedłużyć jego trwanie na kolejny okres. Kwestia

• przedłużenia okresu ubezpieczenia została uregulowana inaczej w Ustawie z dnia 22 maja

• 2003 r. o Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli

• Komunikacyjnych (u.u.o)51. Umowa ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych

• zawierana jest, co do zasady na okres 12 miesięcy. Jeżeli posiadacz pojazdu mechanicznego

• nie później niż na jeden dzień przed upływem okresu 12 miesięcy, na który umowa została

• zawarta, nie powiadomi na piśmie zakładu ubezpieczeń o jej wypowiedzeniu, uważa się, że

• została zawarta następna umowa na kolejne 12 miesięcy. W tym przypadku mamy do

• czynienia z tzw. klauzulą prolongacyjną a przedłużenie stosunku ubezpieczeniowego

• następuje z mocy prawa. Powyższe rozwiązanie uzasadnione jest zachowaniem ciągłości

• ubezpieczenia obowiązkowego.

• 49 Ubezpieczenia..., s. 63.

• 50 Ściśle rzecz ujmując zakończenie stosunku ubezpieczenia nie musi pokrywać się z zakończeniem okresu

• ubezpieczenia. Stosunek ubezpieczenia wygaśnie bowiem dopiero wtedy, gdy spełnione zostaną wszystkie

• świadczenia stron umowy.

• 51 Dz. U. 2003 nr 124 poz. 1152.

• W artykule 814 § 4 k.c. wskazane zostały warunki do odstąpienia od umowy przez

• ubezpieczającego. W przypadku umów ubezpieczenia zawartych na okres dłuższy niż sześć

• miesięcy, ubezpieczający może odstąpienia do umowy w terminie 30 dni, a jeżeli jest

• przedsiębiorcą w terminie 7 dni od zawarcia umowy. Za okres udzielanej przez

• ubezpieczyciela powinien zapłacić jednak składkę. Należy się mu natomiast zwrot składki za

• okres niewykorzystanej ochrony ubezpieczeniowej (art. 813 § 1 k.c.). Prawo do odstąpienia

• od niedawno zawartej umowy może okazać się szczególnie przydatne jeśli zawarta została

• pochopnie lub realizowanie jej przestało mieć dla ubezpieczającego ekonomiczny sens.

• W przypadku ubezpieczeń osobowych możliwe jest przedwczesne zakończenie

• stosunku ubezpieczenia w drodze wypowiedzenia umowy przez ubezpieczającego.

• Ubezpieczający może wypowiedzieć umowę w każdym czasie z zachowaniem terminu

• określonego w umowie lub ogólnych warunkach ubezpieczenia, a jeżeli takiego terminu nie

• zastrzeżono, ze skutkiem natychmiastowym (art. 830 § 1 k.c.). Umowę ubezpieczenia

• osobowego uważa się także za wypowiedzianą przez ubezpieczającego, jeżeli składka lub jej

• rata nie została zapłacona w terminie określonym w umowie lub ogólnych warunkach

• ubezpieczenia mimo uprzedniego wezwania do zapłaty w dodatkowym terminie określonym

• w ogólnych warunkach ubezpieczenia (art. 830 § 2 k.c.). Ubezpieczyciel może natomiast

• wypowiedzieć umowę ubezpieczenia na życie jedynie w wypadkach wskazanych w ustawie.

• W ubezpieczeniach osobowych innych niż ubezpieczenie na życie oraz w ubezpieczeniach

• majątkowych, ubezpieczyciel może wypowiedzieć umowę zawartą na czas określony

• wyłącznie przypadkach wskazanych w ustawie, a także z ważnych powodów określonych w

• umowie lub ogólnych warunkach ubezpieczenia (art. 812 § 5 k.c.). Ustawa daje możliwość

• wypowiedzenia umowy gdy składka lub jej pierwsza rata nie została zapłacona w terminie

• (art. 814 § 2 k.c.). Umowa ubezpieczenia może zostać również wypowiedziana na warunkach

• określonych w art. 816 k.c. W świetle tego przepisu, w razie ujawnienia okoliczności, która

• pociąga za sobą istotną zmianę prawdopodobieństwa wypadku, każda ze stron może żądać

• odpowiedniej zmiany wysokości składki, poczynając od chwili, w której zaszła ta

• okoliczność, nie wcześniej jednak niż od początku bieżącego okresu ubezpieczenia. W razie

• zgłoszenia takiego żądania druga strona może w terminie 14 dni wypowiedzieć umowę ze

• skutkiem natychmiastowym. W kodeksie cywilnym zostało wyraźnie podkreślone, iż przepisu

• tego nie stosuje się do ubezpieczeń na życie.

• Świadczenie przez ubezpieczyciela ochrony ubezpieczeniowej zostanie zakończone

• także w przypadku w przypadku unicestwienia przedmiotu ubezpieczenia52. Kontynuowanie

• ubezpieczenia w takiej sytuacji staje się niemożliwe.

rezerwa matematyczna

Składka i rezerwa matematyczna w ubezpieczeniach życiowych

Ubezpieczający płaci składkę brutto, która w części jest przeznaczona na pokrycie ryzyka objętego ochroną ubezpieczeniową (składka netta - składka czysta). Pozostała część to koszty akwizycji, ustawowe koszty techniczne - wpłaty na pokrycie działalności KNUiFE, UFG, PIU, koszty ogólnoadministracyjne oraz zysk ubezpieczyciela.

W ubezpieczeniach życiowych uwzględnia się ryzyko śmierci - podstawą oceny ryzyka są tzw tablice długości trwania życia. Gdyby standardowo ustalano składkę, to na początku byłaby ona bardzo niska (niższe ryzyko) a potem bardzo wysoka. Dlatego właśnie stosuje się składkę „uśrednioną” (chodzi o składkę netto) w całym okresie ubezpieczenia. Problemy z tym związane:

• zakład musi bardzo ostrożnie kalkulować wysokość składki stałej, ponieważ później nie będzie mógł jej korygować (gdy za niska - wypłacenie świadczeń będzie musiało być w części pokryte ze środków własnych ubezpieczyciela; gdy za wysoka - zbyt mała konkurencyjność)

• stała składka opłacana przez ubezpieczonego za kolejne okresy obowiązywania umowy pozostaje w różnej relacji do wysokości składki należnej z tytułu ochrony ubezpieczeniowej w tych okresach, czyli składki zmiennej, odzwierciedlającej zmiany ryzyka w czasie (w pierwszym okresie nadwyżka w stosunku do składki odpowiadającej bieżącemu ryzyku, w dalszym niedobór).

Nadwyżki są gromadzone przez ubezpieczyciela w ramach tzw rezerwy matematycznej, z której w następnym okresie zakład ubezpieczeń pokrywa niedobory i tym samym na końcu okresu ubezpieczenia rezerwa ulega wyczerpaniu. ZU jest dysponentem środków stanowiących rezerwę matematyczną, ale jej właścicielem jest klient. Gdy wypowiedzenie umowy to niewykorzystane środki są wypłacane ubezpieczającemu w ramach wartości (sumy) wykupu.

Zakład musi inwestować rezerwę matematyczną. Zyski powinny być wypłacone klientowi, ale częściej są włączane do rezerwy matematycznej i ubezpieczyciel obniża składkę.

W celu skalkulowania wysokości składki uwzględniającej zyski z lokat rezerwy matematycznej w tzw rachunku technicznym ubezpieczenia ubezpieczyciel przyjmuje bardzo ostrożnie (obecnie ok 3-4%) przewidywany zysk z przyszłych inwestycji, zwany techniczną stopą procentową. Zakłada się, że corocznie zyski odpowiadające kwocie wynikającej z technicznej stopy procentowej będą dopisane do rezerwy. Powstała nadwyżka (gdy zyski większe niż techniczna ...) nazywana zyskiem nadzwyczajnym, podlega podziałowi między klienta i zakład ubezpieczeń (85% nadwyżki dla klienta, 15 dla ubezpieczyciela).

Ta nadwyżka jest albo wypłacana klientowi albo nadal inwestowana. Gdy to drugie - kwota wynikająca z udziału w zysku w kolejnych latach + zyski osiągnięte z jej dalszego inwestowania jest wypłacana wraz ze świadczeniem (premia nadzwyczajna). Czasem towarzystwa traktują tą kwotę jako dodatkową składkę, która podwyższa sumę ubezpieczenia - świadczenie w przyszłości wyższe niż początkowo w umowie.

ubezpieczenie bezskładkowe

umowa ubezpieczenia, dla której Ubezpieczający zaprzestał opłacania składek, a nie złoży wniosku o wypłatę wartości wykupu. W wyniku takiego przekształcenia Ubezpieczający zwolniony jest z obowiązku opłacania składek, zaś suma ubezpieczenia ulega odpowiedniemu zmniejszeniu, bądź suma ubezpieczenia jest utrzymana na dotychczasowej wysokości, a koszty funkcjonowania polisy i koszty ryzyka są pobierane z wartości polis - a ochrona trwa do wyczerpania wartości polisy. Równocześnie wygasają wszystkie ochrony ubezpieczeniowe zawarte w ramach umów dodatkowych.

Wartość wykupu polisy (ang. surrender value) - kwota wypłacana ubezpieczonemu w przypadku rezygnacji z ubezpieczenia przed terminem zakończenia umowy.

Jest to liczba zgromadzonych jednostek uczestnictwa zgromadzonych na rachunku ubezpieczonego, pomnożona przez ich aktualną wartość. W zależności od umowy, w przypadku rozwiązania umowy pobierana może być opłata likwidacyjna.

metody zachowania realnej wartości sumy ubezpieczenia

---