TECHNOLOGIA INFORMACYJNA

Dr Sylwia Jaskuła

WYKŁAD I

14-02-2009

Informatyka (ang.):

1. Computer science- czyli nauki komputerowe- działy nauki stosujące wyrafinowane metody komputerowe.

2. Computing science- nauki obliczeniowe.
3. Information science- nauki o informacji.

Informatyka- dziedzina nauki i techniki zajmująca się przetwarzaniem informacji, w tym technologiami wytwarzania systemów przetwarzających informacje.

Termin ten zaproponował w październiku 1968 roku Romuald Marczyński w Zakopanem na ogólnopolskiej konferencji poświęconej „maszynom matematycznym”.

Informatykę można podzielić na dwie główne dziedziny:

- analiza,

- tworzenie oraz używanie systemów służących do przetwarzania informacji.

TEMAT: Społeczeństwo informacyjne.

- Termin „społeczeństwo informacyjne” (jahoka shakai) wywodzi się z Japonii. Pierwszy użył go socjolog- Tadao Umesamo w 1963 r.

- Kenichi Koyama- Johoka Shakai- nazwa ta została następnie spopularyzowana przez futurologa Kenichi Koyamę w rozprawie Wprowadzenie do teorii informacji opublikowanej po japońsku w 1968 r.,

- Yoneji Masuda- cywilizacja, którą zbudujemy, zbliżając się do XXI wieku, nie będzie

Cywilizacją materialną, symbolizowaną przez ogromne konstrukcje, ale będzie

cywilizacją informacyjną [...] opartą na niewidocznych dla oka systemach,

mocy ukrytej w miniaturowych elementach i potędze ludzkiego rozumu.

„Computopia”

SPOŁECZEŃSTWO

rolnicze

↓

Przemysłowe

↓

Dążymy do tego by być społeczeństwem informacyjnym

Społeczeństwo informacyjne charakteryzuje się:

- wysokim stopniem korzystania z informacji,
- użytkowaniem jednorodnej lub kompatybilnej technologii informacyjnej,

- umiejętnością przekazywania, odbierania, a także szybkiej wymiany danych cyfrowych, bez względu na odległość.

Społeczeństwo informacyjne charakteryzuje się przygotowaniem i zdolnością do użytkowania systemów informatycznych i wykorzystuje usługi telekomunikacyjne do przekazywania i zdalnego przetwarzania danych.

(Bangeman)

CECHY ROZWOJOWE SPOŁECZEŃSTW:

1. Społeczeństwo rolnicze (agrarne):

• oparte na rolnictwie

• dominuje gospodarka naturalna

• jednostkami produkcyjnymi są samowystarczalne gospodarstwa domowe

• rynek i wymiana towarowa słabo rozwinięta

• majątek nie decyduje o miejscu jednostki w społeczeństwie

• człowiek częścią zbiorowości, nie autonomiczną jednostką

• komunikacja i przekazywanie informacji drogą ustną

• ludność głównie wiejska

• duża kontrola społeczna

2. Społeczeństwo przemysłowe:

• gospodarka rynkowa, specjalizacja

• wytwarzanie masowo dóbr poza gospodarstwem domowym

• pieniądz wyznacza miejsce jednostki w społeczeństwie

• rozwój miast i ludności miejskiej

• rozrost władzy państwowej a osłabienie kontroli społecznej

• wzrost roli wykształcenia

• jednostka zyskuje wartość autonomiczną

• racjonalizm, sekularyzacja, indywidualizm

3. Społeczeństwo informacyjne:

• wysoki stopień korzystania z informacji w życiu codziennym przez większość obywateli i organizacji

• używanie jednolitej lub kompatybilnej technologii informacyjnej na użytek własny, społeczny, edukacji i działalności zawodowej

• umiejętność przekazywania, odbierania, wymiany danych cyfrowych bez względu na odległość

techniczne	decydujące znaczenie ma rozwój nowoczesnej technologii informacyjnej
zawodowe	stwarza nowe możliwości i wymusza elastyczną specjalizację produkcji i pracy
kulturowe	świat jest takim jakim kreują go media
ekonomiczne	fundamentalne znaczenie dla rozwoju społeczeństwa ma wiedza i informacja

-

WYKŁAD II

28-02-2009r.

TEMAT: Europejska strategia budowania społeczeństwa informacyjnego

1. 1993r- Biała Księga Komisji Europejskiej, rozwój konkurencyjności, zatrudnienie, wyzwanie i droga w przyszłość na spotkanie XXI wieku.

2. 1994r- Europa i społeczeństwo globalnej informacji. Zlecenie dla Rady E uropy.

3. 1996r- Zielona księga Komisji Europejskiej.

4. 1999r- e Europa

Priorytety budowania Społeczeństwa informacyjnego Unii Europejskiej w latach 1993-1999r.

1. Tworzenie środowiska industrialnego pozwalającego na inwestowane w infrastrukturę informacyjno- komunikacyjną

2. Polityka innowacyjności

3. Dialog społeczny prowadzący do akceptacji zmian.

Europejska strategia budowania Społeczeństwa Informacyjnego:

• 2000r- Strategia Lizbońska

• 2000r-e Europa 2002 - społeczeństwo informacyjnego dla wszystkich

• 2001r-e Europa 2003r- wspólny wysiłek stworzenia społeczeństwa informacyjnego w Europie- plan działania

• 2002r-e Europa 2003r.- wspólny wysiłek stworzenia społeczeństwa informacyjnego w Europie- plan działania

• 2002r- e Europa 2005r- społeczeństwo informacyjne wszystkich- plan działania

• 2005r i 2010r- Europejskie Społeczeństwo Informacyjne 2010r.

Polska strategia budowania Społeczeństwa Informacyjnego:

*2000r- Polska. Plan działania na rzecz rozwoju Społeczeństwa Informacyjnego w Polsce na lata 2001-2006r

*2000- Cele i kierunki Społeczeństwa Informacyjnego w Polsce (KBN i Min. i Łączności)

Społeczeństwo Informacyjne

*2000r- Uchwała Sejmu RP z dnia 14.07.2000r w sprawie budowania podstaw Społeczeństwa Informacyjnego w Polsce

*2001r-e Europa 2003r. Wspólne działanie na rzecz wdrożenia Społeczeństwa w Europie. Plan działania sporządzony przez kraje kandydujące przy wsparciu Komisji Europejskiej

Miernik poziomu rozwoju Społeczeństwa Informacyjnego:

1) Struktura dochodu narodowego

2) Struktura rynku pracy-ponad 50% społeczeństw zatrudnionych w usługach i informacji

3) Stopień rozwoju infrastruktury teleinformacyjnej- ponad 50% społeczeństwa będzie mało dostęp do komputera

Ewolucja społeczeństw w czasie (rysunki)

Wiedza

Informacja

Dane

DANE- liczby, fakty, pojęcia, słowa lub rozkazy przedstawione w sposób wygodny do przesyłana, interpretacji lub przetwarzania metodami ręcznymi lub automatycznie

INFORMACJE-rozumiane w sposób:

1) Obiektywny- wywodzi się z fizyki i matematyki, gdzie informacji oznacza pewną własność strukturalną obiektów

2) Subiektywny- (kogniwistyczny)gdzie informacją jest to, co musi jest w stanie przetworzyć wykorzystać do własnych celów.

3) wiedza- w węższym znaczeniu to ogół informacji o rzeczywistości wraz z mniejszością jej wykorzystywania, odnosi się ona jedynie do przekonań pewnych prawdziwych, ściśle związanych z oddziaływaniem człowieka na rzeczywistość

RODZAJE INFORMACJI:

• Celowa

• Niecelowa-naturalna

• Odrywana w procesie twórczego przetwarzania wiedzy

TYPY INFORMACJI:

• Proste

• Przetworzone-chodzi o to, by w społeczeństwie informacyjnym się nimi posługiwać

• Zastosowanie-w społeczeństwie wiedzy

WYKŁAD III

14-03-2009r.

TEMAT: Historia powstania komputerów.

Brak notatek

WYKŁAD IV

( 28-03-2009)

Temat: Budowa komputera.

TYPOWY ZESTAW KOMPUTEROWY:

• Jednostka centralna, jednostka komputerowa- popularny komputer,

• Monitor,

• Klawiatura,

• mysz,

• drukarka- urządzenie peryferyjne

• modem- urządzenie peryferyjne( jeżeli jest na zewnątrz a nie wbudowany)

Rodzaje obudowy:

• desktop- leżący ( taki jak Igora)

• tower- normalny,

• laptop,

• wszystko w jednym.

Wnętrze jednostki centralnej:

• procesor- najważniejszy,

• RAM

• ROM

• Karty rozszerzeń,

• złącza rozszerzeń,

• napędy CD-ROM, DVD-ROM

• stacja dyskietek,

• dysk twardy,

• płyta główna.

- Karty rozszerzeń- dodawane w celu zwiększenia możliwości zestawu

* video

* modem,

* dźwiękowa,

* karta sieciowa.

- Modem- urządzenie elektroniczne, którego zadaniem jest zamiana danych cyfrowych na analogowe sygnały elektryczne i na odwrót.

Szybkość przesyłu danych:

• karta dźwiękowa- umożliwia rejestrację, przetwarzanie i odtwarzanie dźwięku

• karta sieciowa- karta rozszerzeń, która służy do przekształcania pakietów danych w sygnały, które są przesyłane w sieci komputerowej ( kabel podobny do kabla telefonicznego)

INTERNET- SIEĆ WEWNĘTRZNA

• Karty wideo- karty rozszerzeń, za pomocą których możliwa jest digitalizacja filmów video w celu poddania ich dalszej obróbce przy pomocy komputera.

• karta tuner telewizyjny- urządzenie, które po zamontowaniu w komputerze umożliwia oglądanie TV.

BUDOWA KOMPUTERA

MAGISTRALA

PROCESOR

PAMIĘĆ UKŁADY I/O

• PROCESOR- centralna jednostka przetwarzająca ( CPU)- urządzenie cyfrowe potrafiące pobierać dane z pamięci, interpretować je, wykorzystywać jako rozkazy.

Typowe rozkazy procesora:

- kopiowanie danych,

- działania arytmetyczne,

- działania na bitach,

Parametry procesora:

- szybkość- ( częstotliwość taktowania)- określana częstotliwością zegara, mierzona w MHz, obecnie nawet w giga.

- wielkość magistrali danych- liczba przesyłanych bitów: 8,10,32,64 bity.

- częstotliwość taktowania magistrali danych- szybkość przekazywania danych do urządzeń wejściowych i wyjściowych.

- wielkość pamięci CACHE- z pierwszego poziomu L1 i drugiego L2.

- architektura- dwurdzeniowy,

Procesory pomocnicze:

- obrazu,

- dźwięku,

- koprocesory arytmetyczne.

• PAMIĘĆ:

- wewnętrzna:

* ROM- pamięć stała, przechowuje BIOS- podstawowy system operacyjny.

* RAM- pamięć o dostępie bezpośrednim, pamięć tymczasowa- najmniej 2 giga.

- zewnętrzna:

* elastyczne,

* sztywne,

* optyczne,

* magnetyczno- optyczne.

BIOS- program rezydujący w pamięci stałej ROM, oznacza prosty system operacyjny zarządzający zasobami komputera i odpowiadający za komunikację między oprogramowaniem a sprzętem. To właśnie BIOS jest pierwszym programem.

POJEMNOŚĆ PAMIĘCI

BIT - podstawowa jednostka pojemności pamięci komputera

BIT- podstawowa jednostka informacji, która może przyjmować tylko 2 wartości 0 albo 1

POJEMNOŚĆ

1 Kbajt

1 Mbajt = 1024 kbajtów

1 Gibajt = 1024 mbajt

1 terabajt

Urządzenia

*Wejścia - za pomocą, których wprowadzam dane

*Wyjścia - za pomocą, których odczytujemy dane

• PŁYTA GŁÓWNA- najważniejsza płyta drukowana komputera , na której zamontowano najważniejsze elementy urządzenia, umożliwiająca komunikację pozostałym komponentom i modułom.

• DYSK TWARDY 200GB -element komputera służący do trwałego przechowywanie danych. Na twardym dysku znajduje się oprogramowanie decydujące o funkcjonalności komputera i system operacyjny i programy użytkowe.

Defragmentacja dysku

Eksploatator ---dysk C

• PORTY

- Klawiatury

- Port Szeregowy-służy do dwukierunkowej transmisji danych 2KB\S

- Port Równoległy-służy do dwukierunkowej transmisji danych 100KB\S

- Port USB- służy do dwukierunkowej transmisji danych. W sumie można podłączyć 127 urządzeń

USB 1.1 -1, 5 Mb\S

USB 2.0 60.0Mb\S

WYKŁAD V

( 18-04-2009)

• OPROGRAMOWANE -synonimy program, aplikacja - całość informacji w postaci zestawu instrukcji zaimplementowanych interfejsów i zintegrowanych danych przeznaczonych dla komputera do realizacji wyznaczonych celów.

Interface (styk pomost)

Interfejs (urządzenie)-urządzenie elektroniczne lub optyczne pozwalające na komunikację między dwoma innymi urządzeniami, których bezpośrednio nie da się ze sobą połączyć

Interfejs użytkownika - oprogramowanie pozwalające na interakcję między aplikacjami i użytkownikiem.

* graficzny- komunikujący stan programu w postaci graficznej na ekranie lub wyświetlaczu,

* tekstowy - komunikujący stan aplikacji w postaci znaków na ekranie

Rodzaje oprogramowania:

1) Systemowe

-systemy operacyjne-podstawowe, bez, którego komputer nie będzie działał

-system programowania- translatory języków programowania

-oprogramowanie narzędziowe- usprawnia konfigurację lub naprawia system

-oprogramowanie obsługi wielodostępu i sieci komputerowej

-pomocnicze programy i pakiety użytkowe

2) Użytkowe

-zwane aplikacyjnym aplikacje określają sposoby, w jakich zostają użyte zasoby systemowe do rozwiązywania problemów obliczeniowych zadanych przez użytkownika

Prawa własności programów komputerowych

1)Freewere- darmowy.

2)Skarewere- możliwość korzystania z pewnych modułów za darmo w celach niekomercyjnych.

3)Programy własne

4)Próbne wersje programów na CD-ROM, ograniczone czasowo

5)Programy licencjowane- to te za które trzeba bezwzględnie zapłacić

Programy licencjowane

- Site licence - licencja dla instrukcji rozproszonej na większym obszarze np. uniwersytetu

- Run-time licence - opłata za używanie fragmentu programu w programie sprzedawanym przez kogoś innego

- Free run time licence -najczęściej spotykane bez dodatkowych opłat

- Upgrade- aktualizacja zakupionego programu, nowsza wersja programu

WERSJE TESTOWE

-Alfa- testowanie składników

-Beta- testowanie całego systemu przez użytkowników często final beta są darmowe, ale z błędami.

Podział programów ze względu na ich dostępność:

- komercyjne,

- so…………

- Freeware,

- skareware,

- demo,

- trial,

- wersje czasowe

• SYSTEM OPERACYJNY- (SO)- program zarządzający zasobami komputera

( elektroniką, dostępem dysków, portów, pamięci) np.

- junix- pierwszy,

- Windows,

- linux,

- mekintosz,

- OSZ- sterowany głosem, na razie jedynie w wersji angielskiej,

- novel- sieć wewnętrzna.

System operacyjny składa się z dwóch warstw:

1. wewnętrzna- odpowiedzialna za zarządzanie pracą systemu komputerowego oraz za sterowanie i koordynację realizacji zadań użytkowników,

2. zewnętrzna- odpowiada za komunikację z użytkownikiem i za wykonywanie poleceń systemowych.

WYKŁAD VI

( 09-05-2009r.)

Prehistoria:

- pierwsze komputery pozbawione są systemu komputerowego, każdy posiada swój unikalny program użytkowy,

- pojawiają się biblioteki programów- komputery mogą obsłużyć kilka programów,

- komputery z pełną biblioteką programów- można doinstalowywać programy,

- każdy komputer ma swój unikalny system operacyjny,

- lata 60- te uniwersalne systemy operacyjne, ale tylko na maszyny IBM.

- lata 70- te- system operacyjny UNIX na wszystkie platformy,

- lata 70- te- uniwersalny system operacyjny wykorzystujący interfejs graficzny.

WAŻNE DATY:

- 1969r.- UNIX,

- 1981r.- MS DOS

- 1985r.- Microsoft Windows

- 1991r.- LINUX- w pełni otwarty.

1. System operacyjny UNIX:

- wprowadził hierarchię dostępu do plików,

- ochrona dostępu do katalogów i plików,

- wieloprogramowość i wielodostęp,

- łatwe dostosowanie i interpretacja poleceń do użytkownika,

- praca w sieci.

1972 r.- CP/M- zaczątek systemu DOS ( DOS powstał na bazie CP/M)

2. MC DOS- 1980- 1981.

- hierarchiczna struktura danych, katalogów i podkatalogów,

- zarządzanie dyskami stałymi,

- BIOS w Romie

3. Windows :

• - Windows 1.0

• Windows 2.0

• Windows 3.0

• Windows 3.1

• Windows 95

• Windows 98

• Windows Millenium

• Windows NT 3.1

• Windows XP

• Windows VISTA

ZALETY:

- unifikacja interfejsu,

- schowek dla wielu aplikacji,

- Plug'n'Play- łatwość konfiguracji- łatwość instalacji sprzętów.

1987r.:

- OS/2 Wrap IBM- rozwijany od 1987 roku, 10 mln użytkowników, sprzedawany wiele lat z komputerami IBM,

- wykorzystywany jest tu interfejs głosowy.

4. Macintosh Apple

5. Net ware firmy Novell Inc

6. 1991r. LINUX- zmodyfikowany system UNIXA, nazwy większości poleceń jak w UNIX-ie.

Temat: Internet.

Internet- globalna sieć komputerowa określona jako sieć sieci. Funkcjonowanie Internetu opiera się na połączeniu wielu sieci rozległych (WAN), miejskich (MAN), lokalnych (LAN) znajdujących się na całym świecie (…). Sieć jest połączeniem tysięcy sieci oraz milionów komputerów i użytkowników oraz udostępnia ogromne zasoby informacyjne i programowe (…).

Encyklopedia Pedagogiczna XXI wieku.

Internet- tworzy wartość dodaną, nie jest już tylko źródłem danych i informacji, medium mailowej komunikacji oraz narzędziem budowania wirtualnych społeczności. Stał się czymś o wiele więcej: przestrzenią, w której każdy podłączony do sieci może ulokować swoje zasoby.

Historia Internetu

• 1957 r.- prezydent Dwight David Eisenhower (prezydent USA.) powołał do życia agencję ARPA, która poprzez finansowanie badań na uczelniach amerykańskich miała przywrócić USA pierwszeństwo w wyścigu zbrojeń.

• 1969 r.- pierwsze połączenie poprzez sieć między odległymi od siebie o 600 km Uniwersytetem Kalifornijskim a………………………………

• 1971 r.- dołączenie kolejnych węzłów Uniwersytetu Kalifornijskiego w Santa Barbara oraz Uniwersytetu Utak (wszystkie cztery placówki dały sieć o nazwie APARTNET)

• 1971 r.- zdefiniowanie protokołu przesyłania plików- FTP oraz logowanie TELNET

• 1973 r.- zainicjowanie pierwszego europejskiego połączenia poprzez sieć pomiędzy Anglią a Norwegią.

• 1975 r.- pierwsza lista mailingowa.

• 1979 r.- powstają tekstowe grupy dyskusyjne na tematy naukowe

• 1980 r.- APARTNET- obejmuje 400 serwerów na uniwersytetach, w rządzie i armii USA.

• 1981 r.- powstaje CS NET.

• 1983 r.- utworzona zostaje EARN- Europejska Akademia Badawcza- sieć komputerowa będąca odpowiednikiem BITNETU.

WYKŁAD VII

( 23-05-2009)

Temat: Uzależnienie od komputera i Internetu.

Uzależnienie- nabyta silna potrzeba wykonywania jakiejś czynności lub zażywania jakiejś substancji. W praktyce określenie to posiada kilka znaczeń.

(…) Inne wypadki, kiedy ludzie czują się zmuszeni angażować się w ryzykowne, wymykające się spod kontroli zachowania (…).

Rodzaje uzależnień:

• Fizjologiczne ( fizyczne)- to nabyta silna potrzeba stałego zażywania jakiejś substancji odczuwana jako szereg dolegliwości fizycznych.

• Psychiczne- to nabyta silna potrzeba stałego wykonywania jakiejś czynności lub zażywania jakiejś substancji, której niespełnienie jednak nie prowadzi do poważniejszych fizjologicznych następstw.

• Społeczne- wiąże się z zażywaniem środków toksycznych pod wpływem panującej mody lub w grupie ludzi podobnych do siebie, w kręgach młodzieży z tzw. Subkultur. Istotą zjawiska jest bardzo silne uzależnienie od grupy, co pociąga za sobą bezwzględne respektowanie panujących w niej zasad i obyczajów.

Dataholizm:

• Uzależnienie od techniki elektronicznej,

• Szczególnym rodzajem dataholizmu jest uzależnienie od Internetu

Uzależnienie od Internetu:

- zespół uzależnienia od Internetu ( IAS) prof. Jakubczak.

- WWW- holizm,

- interholizm,

- cyberuzależnienie,

- siecioholizm,

- sieciouzależnienie.

ZALEŻNOŚCI MIĘDZY POJĘCIAMI:

Nadmierne używanie, problematyczne używanie, patologiczne używanie a uzależnienie od Internetu ( w procesie dynamicznym)

problematyczne używanie Internetu

Nadmierne używanie Internetu

HISTORIA BADAŃ NAD UZALEŻNIENIEM OD INTERNETU:

• Amerykańscy psychiatrzy (1995r.)

• Kimberly Young (1996r.)- pionierka leczenia siecioholików

• J. Kadell (1998 r.)

• D. Greenfield (1999r.)

FAZY UZALEŻNIENIA:

1. ZAANGAŻOWANIE- fascynacja komputerem i tym, co można znaleźć w sieci.

2. ZASTĘPOWANIE- zastępowanie rzeczywistości realnej rzeczywistością wirtualną.

3. UCIECZKI- w tej fazie człowiek całkowicie odrzuca rzeczywistość realną.

---