ZGE Sobieski Jaworzno III Sp. z o. o. Jaworzno dn. 28.10.2002r.
INSTRUKCJA NR.....................
Obsługi kombajnu chodnikowego AM 50 z-w.
I. Postanowienia ogólne:
1. Kombajn AM-50 z-w jest przeznaczony do drążenia wyrobisk korytarzowych w pokładach węglowych lub węglowo-kamiennych o przekroju do 16,4 m2 i nachyleniu podłużnym do +18o i poprzecznym do 60 , w skałach o wytrzymałości na ściskanie do 60 MPa.
2. Obsługę kombajnu stanowią: kombajnista (posiadający ukończony kurs dla kombajnistów) i pomocnik kombajnisty zaznajomieni z obsługą danego typu kombajnu, jego obudową, technologią kombajnowego drążenia chodników oraz niniejszą instrukcją i posiadający aktualne uprawnienia do obsługi kombajnu chodnikowego.
3. Obsługa kombajnu odpowiedzialna jest za prawidłowe użytkowanie, konserwacje i stan techniczny kombajnu oraz za terminowe przekazywanie go do przeglądów i napraw.
4. Dane techniczne:
a) dane ogólne:
długość, wysokość, szerokość - 7470, 1645, 2580 mm
moc zainstalowana - 163 kW
masa kombajnu - 25,6 T
napięcie zasilania - 500 V, 50 Hz
b) głowice urabiające:
średnica po obrysie noży - 750 + 20 mm
prędkość skrawania - 2,51 m/s
liczba noży - 2 x 48 szt.
moc silnika - 100 kW
obroty - 1450 min-1
c) głowica ładująca
szerokość stołu - 2000 mm
szerokość z poszerzaczami - 2500 mm
d) podawarka
typ podawarki - zgrzebłowa łańcuchowa
wymiary łańcucha - φ18 x 64 mm
szerokość - 458 mm
prędkość łańcucha - 0,9 m/s
moc silnika napędowego - 2 x 11 kW
obroty - 1450 min-1
e) podwozie gąsienicowe
szerokość podwozia - 1580 mm
szerokość płytki gąsienicy - 520 mm
prędkość jazdy - 5 m/min
moc silnika napędu gąsienicy - 2 x 15 kW ( z hamulcem tarczowym)
obroty - 1450 min-1
f) układ hydrauliczny
czynnik obiegowy - olej mineralny
pojemność układu - 230 l
maksymalne ciśnienie w układzie - 20 MPa
moc silnika napędu pompy hydraulicznej- 11 kW
obroty - 1450 min-1
pompa hydrauliczna - A 2 V 55
wydajność maksymalna pompy - 79,5 l/min
wydajność ustalona w obiegu - ok. 40 l/min
II. Postanowienia szczegółowe.
II.1. Zalecenia ogólne.
Dla zapewnienia długotrwałej i bezawaryjnej pracy kombajnu należy przestrzegać zaleceń
zawartych w niniejszej instrukcji.
Należy zwracać uwagę na właściwy sposób użytkowania kombajnu i odpowiednie warunki pracy. Nieprzestrzeganie tej zasady może spowodować uszkodzenie kombajnu.
Kombajn należy utrzymywać w czystości, co pozwala na łatwe dostrzeżenie nawet drobnych uszkodzeń, które niezauważone mogą być powodem późniejszych przestojów. Szczególną uwagę należy zwrócić na czystość żeberek silników elektrycznych, co zapobiega ich przegrzaniu.
W czasie postoju kombajnu zraszanie należy wyłączyć.
Przejazd kombajnu powinien odbywać się z organem urabiającym ustawionym w położeniu osiowym równolegle do spągu.
II.2. Czynności przed rozpoczęciem pracy.
Czynności te wykonuje kombajnista wraz ze ślusarzem i elektrykiem.
Sprawdzić, czy maszyna nie ma zewnętrznych uszkodzeń mogących utrudnić lub uniemożliwić jej pracę i sprawdzić jej działanie zwracając szczególną uwagę na elementy podwozia gąsienicowego, łańcucha zgrzebłowego i taśmy przenośnika odstawy.
Nie wolno uruchamiać uszkodzonego lub nie w pełni sprawnego kombajnu.
Sprawdzić stan noży urabiających i ich mocowania. Nieostre, uszkodzone lub nadmiernie zużyte noże wymienić (różnica w wysokości poszczególnych noży nie może przekraczać 10 mm).
W przypadku konieczności wymiany noży, uzupełnienia lub poprawy ich zamocowania względnie wykonania innych prac przy organie urabiającym należy:
Wycofać kombajn w bezpieczne miejsce i zabezpieczyć strop i czoło przodka .
2.2. Przestawić łącznik ZASILANIE w położenie WYŁ, co jest jednoznaczne z wyłączeniem wszystkich silników,
2.3.Przestawić odłącznik w skrzyni aparaturowej w położenie „0”,
2.4.Przestawić przełącznik kierunku obrotów w wyłączniku stycznikowym w położenie „0”,
2.5.Wykonać widoczną przerwę w obwodzie elektrycznym zasilającym kombajn, zabezpieczyć stan wyłączenia i powiesić tabliczkę „Nie załączać”..
Sprawdzić czy nie ma wycieków oleju z układu hydraulicznego i przekładni zębatych. Usunąć przyczynę występujących przecieków.
Sprawdzić poziom oleju w zbiorniku, w przekładniach zębatych i ewentualnie braki uzupełnić.
Sprawdzić wszystkie elementy wyposażenia elektrycznego, głównie przewody oponowe, czy nie są uszkodzone i czy nie są narażone na uszkodzenia mechaniczne.
Sprawdzić działanie sterowania elektrycznego.
Sprawdzić działanie sterowania hydraulicznego.
Po zwolnieniu nacisku dźwignie powinny wracać w położenie „0”.
Sprawdzić drożność dysz zraszających.
Sprawdzić działanie blokad.
II.3. Uruchomienie kombajnu.
Bezpośrednio przed uruchomieniem kombajnu, kombajnista zobowiązany jest ostrzec głosem o zamiarze uruchomienia kombajnu i wycofać osoby znajdujące się w przodku.
Załączyć przełącznik kierunku obrotów w wyłączniku stycznikowym.
Załączyć odłącznik w skrzyni aparatury elektrycznej.
Przestawić łącznik poz. 1 ZASILANIE na pulpicie sterowniczym w położenie ZAŁ, co spowoduje podanie napięcia na skrzynię aparatury elektrycznej o czym sygnalizuje zapalenie się na pulpicie sterowania czerwonej lampki sygnalizacyjnej poz. 9, następuje również załączenie silnika napędu układu hydraulicznego oraz włączenie reflektorów.
Po załączeniu sprawdzić kierunek obrotu silnika elektrycznego napędu pompy hydraulicznej. Ma on być zgodny z kierunkiem strzałki umieszczonej na zbiorniku. Dodatkowo można sprawdzić kierunek przez przestawienie dźwigni sterującej organu roboczego w kierunku operatora - podnoszenie. Jeżeli organ porusza się do góry obroty są prawidłowe, jeżeli organ nie porusza się należy wyłączyć silnik i zmienić kierunek obrotów na przeciwny w wyłączniku stycznikowym.
Załączenie silnika układu hydraulicznego umożliwia załączenie pozostałych napędów realizowane przy pomocy łączników:
- łącznik poz. 5 - organ urabiający
- łącznik poz. 6 - posuw przód-tył
- łącznik poz. 7 - posuw lewo-prawo
- łącznik poz. 3 - przenośnik odstawczy
- łącznik poz. 4 - podawarka i głowica ładująca przód-tył
5. Załączanie przenośnika odstawczego.
Przestawienie łącznika poz. 3 w położenie ZAŁ uruchamia silnik przenośnika. Wyłączenie silnika następuje przez przekręcenie łącznika poz. 3 w położenie WYŁ. Uruchomienie silnika przenośnika winno być poprzedzone nadaniem przez obsługę sygnału ostrzegawczego przyciskiem poz. 8 SYGNAŁ na pulpicie sterującym.
6. Załączenie napędu głowicy ładującej i podawarki.
Uruchomienie głowicy ładującej i podawarki odbywa się łącznikiem poz. 4 i musi być poprzedzone uruchomieniem przenośnika odstawczego następuje po przestawieniu łącznika poz.4 w położenie PRZÓD. Wyłączenie głowicy ładującej i podawarki następuje po przestawieniu łącznika poz. 3 w położenie WYŁ. Powoduje to również wyłączenie przenośnika odstawczego. W przypadku konieczności uruchomienia głowicy ładującej względnie podawarki w przeciwną stronę, należy przestawić łącznik poz. 4 w położenie TYŁ i w tym położeniu przytrzymać.
Z chwilą zwolnienia nacisku na łącznik, wraca on w położenie „0” wyłączając napędy głowicy ładującej, podawarki zgrzebłowej i przenośnika odstawczego.
7. Sterowanie jazdą kombajnu.
Gąsienice kombajnu są uruchamiane dwoma łącznikami poz. 6 i 7. Łącznik poz. 7 służy do sterowania jazdą kombajnu do przodu lub do tyłu, a łącznik poz. 6 do wykonywania skrętów w lewo lub w prawo.
7.1. Jazda do przodu lub do tyłu.
Z chwilą przestawienia łącznika poz. 7 w położenie PRZÓD lub TYŁ uruchamiane są jednocześnie silniki obu gąsienic, powodując ruch kombajnu do przodu lub do tyłu ze stałą prędkością ok. 5 m/min. W czasie ruchu gąsienic należy stale naciskać na pokrętło łącznika. Z chwilą zwolnienia nacisku na pokrętło łącznika wraca on samoczynnie do położenia „0” i kombajn zatrzymuje się.
7.2. Skręt, obrót kombajnu.
Skręt względnie obrót kombajnu następuje przez przestawienie łącznika poz. 6 w położenie PRAWO względnie LEWO.
Przestawienie łącznika poz. 6 w położenie PRAWO uruchamia lewą gąsienicę do przodu, a prawą do tyłu, co powoduje skręt względnie obrót kombajnu w prawo. Przestawienie łącznika poz. 6 w położenie LEWO powoduje uruchomienie prawej gąsienicy do przodu, a lewej do tyłu i w efekcie skręt lub obrót w lewo.
W czasie skrętów należy stale naciskać pokrętło łącznika. Po zwolnieniu nacisku kombajn zatrzymuje się.
8. Załączanie napędu organu urabiającego.
Uruchomienie organu roboczego odbywa się łącznikiem poz. 5 i musi być poprzedzone włączeniem instalacji zraszającej oraz przestawieniem łącznika blokady organu (znajdującego się na skrzyni aparatury elektrycznej) w położenie „ZAŁ”.
Załączenie organu urabiającego zgodnie z obowiązującymi przepisami sprzężone jest z sygnałem dźwiękowym, z tzw. buczkiem. Przestawienie łącznika poz. 5 w położenie ZAŁ w pierwszej kolejności załącza buczek dający znać o mającym nastąpić uruchomieniu głowicy urabiającej, a dopiero po 5 sekundach następuje uruchomienie napędu głowicy. Po zwolnieniu nacisku pokrętło łącznika wraca do położenia „0” nie wyłączając silnika. Wyłączenie silnika następuje po przekręceniu pokrętła w położenie „WYŁ”.
9. Sygnalizacja ostrzegawcza.
Niezależnie od sygnału dźwiękowego - buczka - działającego samoczynnie przed każdym uruchomieniem organu urabiającego istnieje możliwość nadania przez obsługę kombajnu sygnału ostrzegawczego.
Naciśnięcie przycisku SYGNAŁ poz. 8 znajdującego się na pulpicie sterowania powoduje uruchomienie buczka, natomiast zwolnienie przycisku , jego wyłączenie.
10. Załączenie instalacji odpylającej.
Załączenie instalacji odpylającej następuje za pomocą łącznika poz. 2 poprzez przełączenie w położenie ZAŁ.
11. Sterowanie układem hydraulicznym.
Sterowanie układu hydraulicznego wykonywane jest czterema dźwigniami służącymi do:
- pierwsza służy do sterowania ruchami pionowymi i poziomymi organu urabiającego,
- druga służy do sterowania podnoszeniem i opuszczaniem głowicy ładującej,
- trzecia służy sterowania wysuwaniem i wciąganiem stopy stabilizującej,
- czwarta służy do uruchomienia zasilania odbiorników zewnętrznych.
Z prawej strony pulpitu sterowniczego umieszczone są dwa przyrządy kontrolne wskazujące:
- temperaturę oleju w układzie hydraulicznym,
- ciśnienie oleju.
Dopuszczalna temperatura oleju w czasie pracy wynosi 70 oC.
Przy sterowaniu dźwigniami przyjęta jest zasada, że kierunkowi dźwigni odpowiada kierunek ruchu maszyny bądź jej elementu.
Każda z dźwigni sterowania hydraulicznego po zwolnieniu na nią nacisku wraca samoczynnie do położenia zerowego, unieruchamiając sterowany mechanizm w położeniu, w jakim się aktualnie znajdował.
11.1. Sterowanie organem urabiającym.
- ruch dźwigni do przodu - opuszczenie organu,
- ruch dźwigni do tyłu - podnoszenie organu,
- ruch dźwigni w lewo - ruch organu w lewo,
- ruch dźwigni w prawo - ruch organu w prawo.
W przypadku wychylenia dźwigni pod kątem np. 450 w lewo do tyłu uzyskuje się jednoczesne uruchomienie zarówno cylindrów podnoszenia jak i wychylania organu urabiającego w lewo i tym samym ruch organu w lewo do góry.
11.2. Sterowanie głowicą ładującą.
Podnoszenie głowicy ładującej - ruch dźwigni do tyłu.
Opuszczanie głowicy ładującej - ruch dźwigni do przodu.
Podnoszenie głowicy potrzebne jest przy wszelkiego rodzaju przejazdach kombajnu, w czasie jego transportu oraz jego wjeżdżaniu na nierówności spągu. W czasie pracy kombajnu głowica ładująca musi być opuszczona i jej krawędź natarcia musi być w kontakcie ze spągiem, co daje daleko wysunięty do przodu punkt podparcia zapewniający dobrą stateczność maszyny w czasie urabiania.
11.3. Sterowanie stopą stabilizującą.
Opuszczenie stopy - ruch dźwigni do przodu.
Podnoszenie stopy - ruch dźwigni do tyłu.
W czasie manewrowania kombajnem stopa musi znajdować się w położeniu uniesionym.
W czasie urabiania stopa powinna być w kontakcie ze spągiem poprawiając stateczność maszyny.
12. Regulacja obrotów wentylatora.
Z lewej strony omówionych powyżej dźwigni sterowania rozdzielaczy hydraulicznych znajduje się pokrętło regulowanego zaworu dławiącego. Pokrętło to służy do regulacji obrotów wentylatora układu chłodzącego i pompy wodnej wymuszającej obieg wody w układzie chłodzenia silnika elektrycznego organu urabiającego (chłodzenie silnika w układzie zamkniętym). Obrót pokrętła zgodnie z kierunkiem wskazówek zegara powoduje zwiększenie obrotów wentylatora i pompy, a tym samym zwiększenie intensywności chłodzenia.
13. Sterowanie instalacji zraszającej.
Sterowanie instalacji zraszającej odbywa się ze stanowiska operatora i polega na otwieraniu i zamykaniu zaworu wodnego zabudowanego przed aparatem wodnym. Zawór należy otworzyć przed każdym uruchomieniem silnika organu roboczego.
II.4. Praca kombajnu.
Pierwszą czynnością po uruchomieniu kombajnu jest wykonanie wcięcia głowicy w czole przodka przez ruch kombajnu do przodu. W czasie wcinania należy wykonywać organem roboczym ruchy poziome dla wykonania włomu na przekładnię napędu głowic. Nie należy wykonywać wrębu, gdy organ roboczy jest wychylony do skrajnego lewego lub prawego położenia lub w ich pobliże. Stół głowicy ładującej powinien opierać się o spąg. Po wcięciu organu w caliznę, kombajn należy podeprzeć stopą stabilizującą opuszczając ją cylindrem hydraulicznym, zwracając uwagę, aby tylna część gąsienic nie straciła kontaktu ze spągiem. Po wykonaniu tej czynności, kiedy kombajn spoczywając na gąsienicach podparty jest jednocześnie przednią krawędzią stołu załadowczego i stopą stabilizującą, należy przystąpić do urabiania przodka. Kierunek ruchu organu w przodku zależy od doświadczenia operatora, który powinien brać pod uwagę twardość i wytrzymałość poszczególnych warstw i kierunek uwarstwienia.
W czasie pracy nie należy dopuszczać do przeciążenia kombajnu. Z tego powodu należy stale kontrolować temperaturę wody chłodzącej silnik organu urabiającego, gdyż jedną z przyczyn nadmiernego wzrostu temperatury wody chłodzącej może być jego przeciążenie. Dopuszczalna maksymalna temperatura wody chłodzącej, przy regulatorze obrotów wentylatora i pompy wodnej nastawionym na maksimum, wynosi 70 0C. W przypadku, gdy temperatura wody przekroczy 70 0C kombajn należy wyłączyć. Po zakończeniu pracy kombajn należy wycofać na odległość umożliwiającą obsłudze przegląd kombajnu w warunkach zabezpieczonego stropu i ociosu przodka. Przed rozpoczęciem przejazdu należy wyłączyć zraszanie i podnieść stopę stabilizującą.
II.5. Obowiązki kombajnisty w czasie pracy kombajnu.
W czasie pracy kombajnu kombajnista powinien:
1. Trzymać ręce w pobliżu urządzeń sterowniczych, aby móc wyłączyć kombajn w nagłych przypadkach.
2. Obserwować stale obudowę i strop oraz ociosy drążonego wyrobiska, a także stan i pracę urządzeń współpracujących z kombajnem.
3. Prowadzić kombajn tak, aby organ nie zaczepiał o obudowę wyrobiska.
4. Obserwować otoczenie, aby w trakcie urabiania, w przestrzeni przed kombajnem nie znalazły się żadne osoby.
5. Koordynować pracę pomocnika kombajnisty.
6. Dostosować prędkość posuwu organu do urabialności drążonych skał.
7. Wsłuchiwać się w odgłosy pracy poszczególnych podzespołów kombajnu. W przypadku stwierdzenia zmiany odgłosów pracy, wystąpienia nadmiernych drgań, nadmiernego grzania się elementów kombajnu lub przewodu oponowego, kombajn należy zatrzymać i powiadomić o tym fakcie osobę dozoru.
8. Prowadzić przewód oponowy tak, aby nie zachodziło niebezpieczeństwo jego uszkodzenia.
PODCZAS PRACY KOMBAJNU ZABRANIA SIĘ:
- zbliżania się do elementów wirujących,
- rozłączenia złącza wtykowego na przewodzie zasilającym,
- dokonywania przeglądów, napraw i konserwacji,
- przebywania w przestrzeni przed kombajnem,
- opuszczania stanowiska pracy,
- uruchamiania przy pomocy siły dźwigni i mechanizmów, które zostały zablokowane przez zadziałanie zabezpieczeń,
- pracy bez ochron słuchu i wzroku.
II.6. Zatrzymanie kombajnu.
Urabianie kombajnem należy zatrzymać w przypadku stwierdzenia:
1. Braku lub zużycia noży urabiających.
2. Niesprawności w układzie sterowania, sygnalizacji ostrzegawczej, blokad lub oświetlenia.
3. Nadmiernej temperatury podzespołów kombajnu.
4. Wycieków oleju z układu hydraulicznego lub przekładni zębatych.
5. Nieodpowiedniego zabezpieczenia stropu i ociosów.
6. Zaczepienia przewodu oponowego.
7. Wystąpienia innych zagrożeń uniemożliwiających prawidłową pracę kombajnu i jego bezpieczną obsługę.
UWAGA:
Ponowne uruchomienie kombajnu może nastąpić dopiero wtedy, gdy zostały usunięte przyczyny zatrzymania.
II.7. Zatrzymanie - awaryjne wyłączenie kombajnu.
W nagłych przypadkach, kiedy zachodzi konieczność natychmiastowego zatrzymania kombajnu można tego dokonać jednym z podanych niżej sposobów:
1. Przestawić łącznik poz. 1 ZASILANIE w położenie WYŁ.
2. Przestawić odłącznik na skrzyni aparatury elektrycznej znajdujący się po lewej stronie kombajnu.
3. Pociągnąć linkę bezpieczeństwa umieszczoną na całej trasie przenośnika odstawczego.
4. Przestawić przełącznik kierunku obrotów w wyłączniku stycznikowym w położenie zero.
5. Odłączyć stację transformatorową zasilającą kombajn.
II.8. Obowiązki kombajnisty po zakończeniu urabiania.
Po zakończeniu urabiania należy:
1. Wycofać kombajn z przodka.
2. Opuścić na spąg głowicę urabiającą i ładującą.
3. Wszystkie łączniki ustawić w pozycję WYŁ.
4. Rozłączyć odłącznik w skrzyni aparatury elektrycznej.
5. Ustawić przełącznik kierunku obrotów w wyłączniku stycznikowym w położenie „0”.
6. Oczyścić kombajn, zakonserwować oraz dokonać przeglądu połączeń śrubowych i stanów oleju w przekładniach mechanicznych. Luźne śruby dokręcić, olej uzupełnić.
7. Zgłosić spostrzeżone niedomagania i braki osobie dozoru i kombajniście następnej zmiany.
II.9. Transport osprzętu elektrycznego za kombajnem.
Transport osprzętu elektrycznego (wyłączniki, zapas przewodu elektrycznego) za kombajnem może odbywać się na specjalnie do tego przygotowanej platformie ślizgowej.
Mocowanie platformy ślizgowej do uchwytu zabudowanego na prawym lub lewym układzie jezdnym kombajnu AM-50 realizowane jest przy pomocy łańcucha φ26 x 92mm z wplecioną pomiędzy ogniwa linką stalową. Połączenie łańcucha z uchwytem w układzie jezdnym realizowane jest przy pomocy dopuszczonego łącznika. Połączenie łańcucha z uchwytem w platformie ślizgowej realizowane jest przy pomocy uniwersalnej złączki φ26 x 92mm.
Operacja przemieszczenia platformy nie może odbywać się w trakcie prac związanych z drążeniem przodka (urabiania kombajnem).
4. Po każdorazowej operacji przemieszczenia platformy z osprzętem elektrycznym należy:
rozłączyć platformę od kombajnu
zabezpieczyć platformę przed samoistnym przemieszczeniem
ułożyć na platformie zapas przewodu oponowego
II.10. Przekładka napędu przenośnika zgrzebłowego zawieszonego na szynówce.
Przekładka napędu przenośnika zgrzebłowego podwieszonego na szynówce realizowana jest przy pomocy łańcucha φ26 x 92mm z wplecioną między ogniwa linką stalową.
Jeden koniec łańcucha należy przymocować do prawego lub lewego układu jezdnego kombajnu AM-50 przy pomocy dopuszczonego łącznika. Drugi koniec łańcucha należy przymocować do uchwytu zabudowanego w wózku jezdnym, podwieszonym na szynówce. Przez ogniwo łańcucha i uszy uchwytu należy przełożyć sworzeń φ25 i zabezpieczyć go zawleczką.
UWAGA: Dotyczy punktu II.9 i II.10.
Zakaz przebywania osób na trasie transportu
W przypadku konieczności awaryjnego zatrzymania przekładki platformy ślizgowej z osprzętem elektrycznym lub napędu przenośnika zgrzebłowego, osoba wyznaczona przez przodowego, asekurująca przekładkę nadaje do kombajnisty sygnał "STOP" przy pomocy lampy RC-12 - zatacza lampą okręgi.
III. Postanowienia końcowe.
1. Dokonywanie wszelkich napraw kombajnu jest dozwolone osobom posiadającym odpowiednie kwalifikacje oraz aktualne uprawnienia.
2. Wszelkie prace remontowe, przeglądowe, konserwacyjne można prowadzić jedynie w stanie wyłączenia kombajnu oraz pewnym zabezpieczeniu tego stanu.
3. W czasie prowadzenia prac remontowych kombajnu, kombajnista zobowiązany jest do ścisłej współpracy ze specjalistami wykonującymi te prace.
4. Niniejsza instrukcja anuluje instrukcję Nr 7/o/98/TMm.
Opracował :
....................................... ......................................... .........................................
przy współudziale:
1. .....................................
2. .....................................
GG-1 : MGM: MGE:
....................................... ......................................... .........................................
BHP:
.........................................
ZATWIERDZAM:
Kierownik Ruchu Zakładu:
...................................................
Pulpit sterowniczy