9 mm pistolet maszynowy wz. 63

Projekt małogabarytowego pistoletu maszynowego został opracowany w końcu lat pięćdziesiątych na Politechnice Warszawskiej

przez profesora Piotra Wilniewczyca. Broń na etapie prototypu otrzymała roboczą nazwę „RAK”, co stanowiło skrót nazwy „Ręczny automat komandosów” oraz została opatentowana - patent polski nr 53724 z 20.10.1967r.

Do produkcji seryjnej broni przystąpiono w 1964 roku w Zakładach Metalowych w Radomiu.

Zasada działania opiera się na wykorzystaniu energii odrzutu zamka swobodnego z zamkiem nasuwającym się

na lufę i obejmującym ją w przednim położeniu. Zamek jest typu zewnętrznego. W jego przedniej części znajduje się wystający osłabiacz podrzutu umożliwia on w skrajnych sytuacjach napięcie zamka jedną ręką po oparciu osłabiacza o przeszkodę. W jego wnętrzu umieszczono sprężynowy opóźniacz bezwładnościowy, zmniejszający szybkostrzelność broni. Wyciąg sprężynujący znajduje się w zamku. Mechanizm uderzeniowy igliczny z iglicą stałą, osadzoną w zamku. Mechanizm spustowy, dwuchodowy bez przełącznika rodzaju ognia umożliwia prowadzenie ognia pojedynczego przy krótkim ściągnięciu spustu oraz ognia ciągłego przy długim ściągnięciu spustu. Bezpiecznik od strzałów przypadkowych - nastawny unieruchamia zamek w położeniu przednim i tylnym oraz pośrednim przy rozkładaniu broni. Kolba metalowa wysuwana. Do trzymania pm oburącz wykorzystuje się składany chwyt przedni z tworzywa sztucznego. Celownik przerzutowy na 75 m i 150 m zapewnia prowadzenie celnego ognia pojedynczego do 150 m i seriami do 100 m. Do zasilania stosuje się dwa rodzaje magazynków, krótki pojemności 15 nabojów i długie 25-nabojowe. Magazynki wkłada się do chwytu naboje umieszczone są w dwu rzędach. Lewa szczęka każdego magazynka służy jednocześnie jako wyrzutnik łusek. Broń w chwili wprowadzenia do uzbrojenia WP była jednym z najlżejszych oraz najmniejszych wymiarowo pistoletów maszynowych na świecie.

Dla jednostek wojskowych specjalnego przeznaczenia opracowano wersję z tłumnikiem, która nie znalazła się w produkcji seryjnej. Tłumnik nie posiadał przegród gumowych, a na jego korpusie osadzono przyrządy celownicze. Jego zastosowanie wiązało się z koniecznością wymiany lufy standardowej na lufę dłuższą zakończoną gwintem. W 1971 roku przystosowano pm wz 63 do amunicji 9 x 19 Parabellum wyprodukowano serię informacyjną 20 kpl.

Natomiast w 1974 roku zapadła decyzja o zaprzestaniu produkcji tego wzoru broni.

Sytuacje wykorzystali Chińczycy, którzy skopiowali polską konstrukcję przez firmę, Norinco i rozpoczęli jej eksport.

Z prawej strony chińska kopia pm wz.63 posiada dłuższą linię celowniczą, dłuższą kolbę, oraz ma umieszczone dodatkowe strzemię do zaczepienia pasa nośnego nad chwytem przednim.

Pistolety maszynowe wz.63 w ograniczonym zakresie eksport- owano przez CENZIN do krajów arabskich, Wietnamu i NRD

Prof. Wilniewczyc

Działanie opóźniacza

Działanie mechanizmu spustowego

Balistyka pocisków z 9 mm pm wz.63

Dane techniczne 9 mm pm wz.63

Lp	Wyszczególnienie	Jm	pm wz. 63
1	Masa broni bez magazynka:	g	1600
2	Masa magazynka z nabojami (krótki / długi)	g	260 / 405
3	Pojemność magazynka: (krótki / długi)	szt	15 / 25
4	Wymiary: - długość z kolbą : złożoną / wysuniętą - wysokość z magazynkiem: krótkim /długim	mm	333/583 145/213
5	Długość lufy / linii celowniczej	mm	150 / 153
6	Prędkość początkowa pocisku	m/s	320
7	Szybkostrzelność praktyczna: - ogniem poj./ seriami krótkimi / seriami długimi	strz/min	35 / 50 / 120
8	Szybkostrzelność teoretyczna	strz/min	650
9	Stosowana amunicja: 9 nb pist. z poc P lub Pst Makarow

Opracował: st chor szt Wiesław KUCHARSKI

9 mm pm 63 - zamek w tylnym położeniu przed strzałem.

---