DYDAKTYKA FIZJOTERAPII - WYKŁADY
11.08.
Przyczyny niepowodzeń w uczeniu się są bardzo złożone i można je podzielić
na 3 grupy:
1. przyczyny społeczno-ekonowmiczne
- trudna sytuacja materialna rodziców, przymus pracy
- brak zaspokajania podstawowych potrzeb psych takich jak miłość, akceptacja, bezpieczeństwo, opieka
- nadmierne wymagania którym student nie może sprostać
- brak konsekwencji w wymaganiach kontroli ze strony bliskich, brak samokontroli
2. przyczyny biopsychiczne
- różnice między uzdolnieniami i zamiłowaniami
- student zdolny-student trudny
- wady fizyczne, zaburzenia nerwowe i inne
3. przyczyny dydaktyczne
- przeładowanie programu, student nie jest w stanie przyswoić wiedzy ze wszystkich przedmiotów
- niewłaściwe stosowanie przez wykładowce metod i form pracy
- zbyt duża ilość studentów w grupach i podgrupach.
Sposoby podmiotowego traktowania studentów
umiejętność akceptowania studentów: polega na uznaniu ich takimi jakimi są naprawdę. Zakłada się iż czym innym zachowana studenta a czym innym on sam jako istota ludzka której nie wolno znieważać i traktować instrumentalnie, ma prawo do odrębności i niepowtarzalności
umiejętność rozumienia empatycznego- polega na uważnym słuchaniu co mówią studenci na wczuwaniu się w ich świat uczuć, doznań i myśli
umiejętność bycia autentycznym - to bycie prawdziwym otwartym, bezpośrednim bez udawania, stwarzania pozorów, wykładowca po prostu pozostaje sobą
rozumienie uczniów w sensie personalistycznym zakłada że każdy z nich jest istotą wolną wrażliwą na dobro, prawdę, piękno i zdolną do refleksji. Nie przestaje być istotą społeczną mającą zobowiązania wobec siebie i innych.
umiejętność porozumiewania się ze studentami wymaga uważnego i aktywnego wysłuchania studentów, tzw. starannego śledzenia i zrozumienia tego, tego co mają oni do powiedzenia. Aby wykładowcy łatwo porozumiewali się ze sobą muszą wystrzegać się błędów, które nazwano błędami komunikacji interpersonalnej.
zachowanie wobec studentów umiaru swobody i przymusu - studenci nie zawsze potrafią bez szkody dla siebie korzystać z nadmiaru pozostawionej im swobody.
TYP WYKŁADOWCÓW:
1.NAUCZYCIEL TOTALITARNY - nakazuje, zakazuje, stawia niepozytywne oceny, jest bez skrupułów. Student dla niego nie istnieje. Nie interesuje się tym, co mówią o nim studenci, byle by tylko go słuchali.
2.DEMOKRATA STERUJĄCY - wszystko wie najlepiej, ale stosuje inne metody by osiągnąć sukces. Steruje, manipuluje, traktuje studenta jak glinę, którą można w dowolny sposób ukształtować. Tak prowadzi dyskusję, by wszystko wyszło tak jak on chce.
3.POZBAWIONY WŁADZY - nie ingeruje, patrzy przez „dziurkę od klucza”.
4.WŁADCA OŚWIECONY - wszystko wie najlepiej, jest narzucający, autokratyczny. Chce, aby studenci go szanowali i uważali wykładowcę za sprawiedliwego.
5.DEMOKRATA - (partner), uważa, że edukacja jest dialogiem równoprawnych partnerów a sam fakt, iż jest wykładowcą nie daje jemu żadnego autorytetu. To student jest punktem wyjścia i celem.
21.11.08.
OCENA WIEDZY PRAKTYCZNEJ I TEORETYCZNEJ. KRYTERIA OCENY Z ZAJĘĆ PRAKTYCZNYCH
Umiejętność nawiązania kontaktu z pacjentem:
- wywiad chorobowy z pacjentem
- poinformowanie pacjenta o przebiegu zabiegu,
- ewentualna pomoc przy czynnościach rozbierania się, ubierania, układania się na leżance
Właściwe przygotowanie do zabiegu:
- przygotowanie stanowiska zabiegowego do pracy z uwzględnieniem przepisów BHP
- umiejętność odczytywania zaleceń lekarskich (rozpoznanie lekarskie, choroby współistniejące, zalecany rodzaj zabiegów, parametry zabiegowe, inne zalecenia)
- wybór odpowiedniej aparatury fizykoterapeutycznej do zabiegu
- dobór pozycji złożeniowej pacjenta do zabiegu
- kontrola miejsca zabiegowego pod względem czystości i ewentualnych zmian skórnych, samopoczucie chorego
- dobór środków niezbędnych do zabiegu (okulary ochronne, okrycie ochronne)
- uporządkowanie miejsca zabiegowego.
Kolejność wykonywanych czynności i ich jakość
- włączenie aparatury
- ustawienie parametrów
- ustawienie optymalnego czasu zabiegowego
- ustalenie i zastosowanie odpowiedniej techniki zabiegu
- ogólna jakość wykonywanego zabiegu.
TESTY DYDAKTYCZNE
Etapy przygotowania:
Określenie zakresu tematycznego
Ustalenie rodzaju testu
Opracowanie planu testu uwzględniającego taksonomię celów kształcenia
Wybór rodzaju zadań
Konstrukcja zadań
Ustalenie zasad interpretacji wyników
Ustalenie warunków testowania
Rodzaje testów dydaktycznych:
- sprawdzający, różnicujący
- jedno lub kilkustopniowy
- nieformalny, standaryzowany
- pisemny, ustny, praktyczny
- diagnozujący, kształtujący, sumujący
Plan testu to zestawienie ukazujące:
liczbę wszystkich zadań
dobór zadań wynikający z uwzględnienia taksonomii celów kształcenia
dobór zadań uwzględniających poziomy wymagań programowych (w testach kilkustopniowych)
Rodzaje zadań testowych:
Otwarte 2. Zamknięte
ZADANIA OTWARTE
Zadania rozszerzonej odpowiedzi
Zadania krótkiej odpowiedzi
Zadania z luką
Niedokończonych zadań
ZADANIA ZAMKNIĘTE
Zadanie wielokrotnego wyboru
Zadanie jednokrotnego wyboru
Zadanie na dobieranie
Zadanie typu: prawda - fałsz
Warunki testowania:
- pomieszczenie
- wyposażenie stanowisk
- organizacja testowania (ustalenie kolejności wchodzenia, godziny rozpoczęcia i zakończenia itd.)
- instrukcja rozwiązywania testu.
5.12.08.
INTERPRETACJA WYNIKÓW TESTÓW
Podanie wyników testowania w punktach
Ustalenie norm ilościowych na zaliczenie
Transformacja liczby punktów na oceny
Wykorzystanie wyników testowania
Wyniki testowania mogą posłużyć do:
- oceny poziomu wiadomości i umiejętności
- modyfikacji prowadzonego procesu kształcenia
- doskonalenie zadań testowych
Doskonalenie zadań testowych:
Obliczenie wskaźników oceny zadań testowych: stopnia trudności, mocy różnicujących zadań
Doskonalenie oceny zadań ze względu na wartość obliczanych wskaźników
Podjęcie decyzji o korekcie lub usunięciu zadań
Zasady kształcenia:
Zasada - to twierdzenie, oparte na prawie naukowym, rządzącym jakimiś procesami.
Wincenty Okoń - proponuje, aby zasady kształcenia były twierdzeniami o charakterze normatywnym, które wynikają z występowania w procesie kształcenia prawidłowości przyczynowo-skutkowych.
Zasady kształcenia - ogólne normy postępowania dydaktycznego, które służą realizacji celów kształcenia i obowiązują w pracy wszystkich typów szkół i placówek różnych szczebli oraz w zakresie różnych treści kształcenia.
Zasady odpowiadają na pytanie: Dlaczego należy postępować tak a nie inaczej, dlaczego stopniować trudności?
- Zasady ustalone są na podstawie analizy procesu kształcenia
- Zasady wynikają z prawidłowości rządzących procesu kształcenia
- Liczba zasad nie jest stała.
ZASADY KSZTAŁCENIA:
- poglądowość
- stopniowania trudności
- samodzielności
- systematyczności
- związku teorii z praktyką
- indywidualizacji i uspołecznienia.
Zasada poglądowości - bezpośredniości, konkretności, respektowania drogi pomiędzy konkretem a abstrakcją. Istota tej zasady jest bezpośrednie lub pośrednie poznawanie rzeczywistości przy udziale wielu zmysłów (polisensoryczne - wielozmysłowe).
Zasada przystępności (stopniowania trudności) - w nauczaniu należy przechodzić od tego co bliskie do tego co dalekie, od tego co łatwiejsze do trudniejszego, od znanego do nieznanego. w nauczaniu należy uwzględnić różnice w tempie pracy i w stopniowaniu zaawansowania w nauce poszczególnych studentów - reguła indywidualne dostosowanie metody nauczania, doboru treści, form organizacyjnych do rozwoju psychofizycznego studentów.
Zasada świadomego i aktywnego udziału - wykładowca powinien poznawać indywidualne zainteresowania studentów i starać się je rozwijać, powinien stawiać studentów w sytuacjach problemowych.
Zasada systematyczności
- przed wprowadzeniem nowego materiału określić stan wiedzy wyjściowej studentów, systematycznie nawiązywać do wiedzy nabytej oraz eksponować na jej tle nowe treści nauczania,
- podzielić omawiany temat na punkty i podpunkty do systematycznej realizacji
- systematycznie rozłożyć powtórzenia w czasie
- wdrażać studentów do samodzielnego, systematycznego dłuższego wysiłku.
Zasada samodzielności - ściśle wiąże się z zasadą świadomego i aktywnego uczestnictwa studenta w procesie kształcenia. Świadomość studenta przejawia się w znajomości celów kształcenia, a świadomość wraz z aktywnością w uczestnictwie w procesie kształcenia oraz w osiąganych wynikach.
Świadomość i aktywność mają ścisły związek z metodami kształcenia.
Z aktywnością intelektualną powinno iść w parze:
- przeżywanie wartości społecznych, moralnych i estetycznych
- radość z osiągania wyników, nowych zainteresowań i zamiłowań.
Zasada wiązania teorii z praktyką - służy przygotowaniu młodzieży do racjonalnego posługiwania się wiedzą teoretyczną w różnorakich sytuacjach praktycznych, do przekształcania otaczającej ich rzeczywistości.
Formy realizacji tej zasady mogą zaprowadzić do łączenia teorii z praktyką, traktowanie tego związku jako źródła wiedzy, jako zespołu działań społecznych, jednostkowych, pozwalających człowiekowi świadomie przekształcać rzeczywistość.
Zasada indywidualizacji i uspołecznienia - uspołecznienie studentów, stworzenie pełnowartościowej istoty społecznej poprzez danie im szans zdobycia wiedzy o świecie i takich kwalifikacjach ogólnych i zawodowych aby mogli stać się pełnowartościowym członkiem społeczeństwa (w którym realizuje się indywidualne cele życiowe).
Zasada ta polega na posługiwaniu się zdobytą wiedzą w pracy uczelnianej i pozauczelnianej ora wykorzystanie jej w sposób świadomy i planowy.
RYS HISTORYCZNY DYDAKTYKI OGÓLNEJ I MEDYCZNEJ
Nauczanie - planowane, świadome, systematyczne współdziałanie nauczyciela i ucznia polegające na wywarciu określonych zmian w wiedzy, umiejętnościach, sprawnościach i nawykach uczniów (w osobowości uczniów).
Kształcenie - ogół cech zamierzonych, planowanych czynności i działań nauczania, uczenia się.
Uczenie się - działanie świadome, planowe i zamierzone w toku którego cele, środki, metody, warunki kształcenia ustala sam uczący.
Nauczanie - systematyczna praca wykładowcy, studentów polegająca na wywołaniu, utrwaleniu zmian w ich wiedzy, dyspozycjach, postępowaniu, całej osobowości pod wpływem uczenia się i opanowania wiedzy.
Wykształcenie - rezultat kształcenia
Samokształcenie - działanie świadome, samorzutne podmiotu skierowane na samego siebie, którego środki, metody i warunki ustala sam podmiot. Samokształcenie jest procesem samorzutnym, dynamicznym czyli ciągłym - gdyż po osiągnięciu jednego celu sięgamy po następny.
Samouctwo - samodzielne uczenie się.
30.01.09.
CELE KSZTAŁCENIA
wg Wincentego Okonia:
Podstawowym celem kształcenia ogólnego jest opanowanie przez studentów określonego systemu wiadomości i umiejętności.
W tak rozumianym kształceniu ogólnym wyróżniamy dwie strony:
1) rzeczowa, obiektywną - poznawanie świata, zdobycie sprawności umożliwiających przeobrażenie otaczającej rzeczywistości.
2) osobowościową, podmiotowa - poznawanie samego siebie oraz zdobycie sprawności, które umożliwiają rozwój i doskonalenie własnej osobowości.
W harmonijnym procesie kształcenia obie strony są ze sobą integralnie związane.
Kształcenie ogólne rozpatrywane od strony rzeczowej (obiektywnej)
- opanowanie podstaw wiedzy naukowej
- ogólne przygotowanie studentów do działalności praktycznej
- kształtowanie u studentów przekonań i opartych na nich poglądach na świat jako swoistej całości od strony osobowościowej (podmiotowej)
- ogólny rozwój sprawności umysłowej i zdolności poznawczych
- kształtowanie potrzeb, motywacji, zainteresowań i zamiłowań
- wdrożenie do samoedukacji.
CELE KSZTAŁCENIA
1.Cele potencjalne - funkcjonują one w zamyśle wykładowcy do momentu rozpoczęcia procesu kształcenia,
- aktualne - symbolizują rozpoczęcie procesu kształcenia
2. Rzeczowy aspekt celów
- określają przewidywalne zmiany w zasobie wiedzy i umiejętności,
- określają, co w wyniku nauczania i uczenia się studenci maja umieć.
3. Podmiotowy aspekt celów
- określają zmiany w rozwoju sprawności umysłowych, motywacji, postaw i systemu wartości
PODZIAŁ CELÓW ZE WZGLĘDU NA STOPIEŃ ICH USZEREGOWANIA:
A. Ogólne funkcje
- wyrażają to, co ma być produktem końcowym kształcenia
- określa się je celami instytucjonalnymi szkoły
- są długoterminowe, realizowane małymi krokami
B. Pośrednie funkcje
- otrzymuje się je w rezultacie podziału celów ogólnych na składniki w postaci czynności
C. Szczegółowe (zadania)
- cechy ogólne przełożone na język konkretów
- opisy zachowań uczniów, jakie mają przejawiać po zakończeniu zajęć
- określają to, co uczniowie będą umieć.
Taksonomia celów kształcenia (Beniamin Bloom) - to hierarchiczna klasyfikacja celów:
- motywacyjnych - wiedza
- poznawczych - zrozumienie
- praktycznych - zastosowanie
Dokumenty określające treści kształcenia
Standardy nauczania:
1.Plan nauczania - dla danej placówki, obejmuje zakres przedmiotów, liczbę godzin określoną dla danego przedmiotu w poszczególnych latach nauki (rejestr organizowanych przedmiotów).
2.Program nauczania - musi zawierać podstawy programu, określa, w jakiej kolejności student będzie sobie przyswajał materiał programowy.
Kryteria dopuszczania dokumentów programowych do użytku placówki:
- zgodność z podstawami programowymi
- poprawność konstrukcyjna programu (szczegółowe cele kształcenia, materiał nauczania, procedury osiągania celów, opis założonych osiągnięć, propozycje metod, ich pomiary)
- poprawność dydaktyczna (materiał przystępny dla studenta)
- zgodność merytoryczna (nie zawiera sprzecznych informacji, błędów)
- wartościowy z punktu widzenia władz uczelni.
3 części programu:
1. Uwagi wstępne
2. Materiał nauczania
3. Uwagi o realizacji programu (poprawność merytoryczna programu, materiał dla studentów, cele).
Funkcje podręczników wg Kulisiewicza
- informacyjna
- ćwiczeniowa
- motywacyjna
Funkcje podręczników wg Okonia
- informacyjna
- badawcza - podsumowanie na koniec
- praktyczna - samokształceniowa, ćwiczenie zadań, pytania na myślenie.
Forma, styl, język podręcznika
- język odpowiedni do wieku
- grafiki, treści ilustracji muszą być adekwatne do treści
- wytłuszczone ważne rzeczy, podsumowania
- pytania
- zadania
- autokontrola
Instytucje, jednostki uczestniczące w ustalaniu celów kształcenia:
- Rada Główna Szkolnictwa Wyższego
- Ministerstwo Edukacji i Ministerstwo Zdrowia
- Konferencja Rektorów, Prorektorów, Dziekanów
- Rada Wydziału
- Towarzystwo Naukowe
- Nauczyciele akademiccy
- Studenci
Treści kształcenia - całokształt podstaw wiadomości i umiejętności z różnych dziedzin, przewidzianych do realizacji w procesie kształcenia. Treść zapisana jest w dokumentach.
27.02.09
BADANIA NAUKOWE
Wartość naukowa i wartość etyczna eksperymentu
- prinum non nocere
Bioetyka - przeprowadzając badanie naukowe, a w szczególności eksperymenty medyczne, należy przestrzegać norm i obowiązków wynikających z kodeksu etyki badań naukowych (Deklaracja Helsińska, Edynburg 2000).
1. Eksperymenty medyczne z udziałem człowieka mogą być przeprowadzane o ile służą poprawie zdrowia pacjenta biorącego udział w doświadczeniu lub wnoszą istotne dane poszerzające zakres wiedzy.
2. Eksperyment leczniczy nie może narażać pacjenta na ryzyko w istotnym stopniu większe, niż to, które grozi osobie nie poddawanej takiemu eksperymentowi.
3. Przeprowadzając eksperyment badawczy z udziałem człowieka można podejmować jedynie minimalne ryzyko
4. Od osoby, która ma być poddana eksperymentowi medycznemu należy uzyskać zgodę po uprzednim poinformowaniu jej o wszystkich aspektach doświadczenia, które mogą jej dotyczyć oraz o prawo do odstąpienia od udziału w eksperymencie w każdym czasie.
5.Nie można prowadzić eksperymentów badawczych z udziałem osób ubezwłasnowolnionych, żołnierzy służby zasadniczej oraz osób pozbawionych wolności.
6. Od osoby - eksperymentu z udziałem człowieka powinny być poprzedzone badaniami In vitro oraz In vitro na zwierzętach. Zwierzęta poddane eksperymentowi należy odpowiednio traktować, w miarę możliwości chronić przed cierpieniem.
7. Nie wolno przeprowadzać eksperymentów badawczych z udziałem człowieka w stadium embrionalnym
8. Projekt każdego eksperymentu z udziałem człowieka powinien być określony jasno i przedłożony do oceny niezależnej komisji etycznej w celu uzyskania jej akceptacji (komisja bioetyczna -15 członków).
BADANIA NA ZWIERZĘTACH:
Zwierzę jako istota żyjąca zdolna jest do odczuwania cierpienia, nie jest rzeczą, człowiek jest mu winien poszanowanie, ochronę i opiekę.
Prowadzenie badań na zwierzętach jest możliwe jedynie przez te osoby, które uzyskały odpowiednie zezwolenie indywidualne.
Doświadczenia na zwierzętach prowadzone w ramach działalności statutowej Instytutu Badawczego wymagają uprzedniej zgody Komisji Badań.
Przed rozpoczęciem doświadczenia należy złożyć Kierownikowi Zwierzętarni zamówienia na zwierzęta wraz z kopią decyzji przełożonego, dotyczącego projektowanych badań.
Kierownik Zwierzętarni prowadzi ewidencję zwierząt wykorzystywanych w poszczególnych projektach badawczych.
Doświadczenie na zwierzęciu - wykorzystanie zwierzęcia do celów naukowych, mogące spowodować u niego uszkodzenie ciała.
Każde zwierzę wymaga humanitarnego traktowania.
Nieuzasadnione lub niehumanitarne zabijanie zwierząt albo znęcanie się nad nimi jest zabronione.
Przez znęcanie należy rozumieć świadome zadawanie bólu i cierpienia, złośliwe straszenie lub drażnienie zwierząt, utrzymywanie zwierząt w niewłaściwych warunkach.
Osoba przeprowadzająca badanie ma obowiązek korzystać z międzynarodowej informacji w danej dziedzinie nauki, aby wyeliminować powtarzalność doświadczenia jeśli nie SA konieczne.
TRANSPLANTACJA
Pobieranie komórek, tkanek, narządów ze zwłok ludzkich jest możliwa wtedy, gdy osoba zmarła nie wyraziła sprzeciwu za życia.
W przypadku osoby nie mającej pełnej zdolności do czynności prawnych sprzeciw może wyrazić jej ustalony przedstawiciel, wyjątkiem są osoby, które ukończyły 16 r.ż. - mogą one same zgłosić taki sprzeciw.
Drugim warunkiem dopuszczalności do transplantacji za zwłok ludzkich jest stwierdzenie śmierci mózgowej.
Za śmierć mózgową ustawa uznaje wystąpienie trwałego i nieodwracalnego ustania funkcji pnia mózgu.
Ustawa jest ustalona przez odpowiednich specjalistów powołanych przez ministra zdrowia i opieki społecznej.
Można pobrać narządy od żywego człowieka (krewny w linii prostej, osoby przysposobionej, rodzeństwa, małżonka). Na rzecz innej osoby wymagane jest orzeczenie Sądu Rejonowego. W przypadku szpiku i innych regenerujących się komórek i tkanek nie jest wymagane.
Potrzebna jest pisemna zgoda na pobranie.
EUTANAZJA - (eu- dobry, tanatos- śmierć = dobra śmierć), powodowane współczuciem przyspieszenie lub nie zapobieganie śmierci; czyn lub zaniedbanie powoduje śmierć.
PODZIAŁ EUTANAZJI:
Eutanazja czynna (czyn).
Eutanazja bierna (przez zaniedbanie czynu).
Eutanazja zabójcza (zabójstwo drugiego człowieka).
Eutanazja samobójcza (zabójstwo samego siebie).
Eutanazja personalna (gdy o śmierć prosi chory lub jego rodzina).
Eutanazja legalna (np. w Holandii wykonuje się eutanazję za zgodą pacjenta, jest ona dobrowolna; niedobrowolna - bez zgody i wiedzy pacjenta).
Samobójstwo wspomagane (pacjent sam dokonuje zabójstwa, ale pracownik służby zdrowia uczestniczy w tym zabójstwie dostarczając odpowiednią substancja, lek, truciznę).
Ukryta forma eutanazji - pobieranie organów do przeszczepów, obumarcie całego narządu -śmierć biologiczna.
DYSTANAZJA - na siłę utrzymywanie osoby przy życiu, przedłużenie procesu umierania przy użyciu środków nadzwyczajnych.
ETAPY UMIERANIA wg Elizabeth Kubler- Ross:
Psychologiczny proces umierania przebiega w 5 etapach:
Zaprzeczenie i izolacja - reakcja człowieka na wiadomość o swej nieuleczalnej chorobie ” nie, to nie ja, to nie może być prawda”
Gniew i bunt - zaczynamy rozumieć „tak to ja, to nie pomyłka”, powstaje uczucie rozżalenia, gniewu i wściekłości kierowane do osób bliskich, lekarzy i samego siebie.
Targowanie się - z otoczeniem, z Bogiem, z losem; osoby chore składają przyrzeczenia, śluby „a jeśli przeżyję, to…”
Depresja, występująca w 2 etapach:
depresja reaktywna (zamkniętych drzwi) - dotyczy przeszłości, tego, co człowiek traci w wyniku choroby, operacji, kalectwa;
depresja przygotowawcza (otwartych drzwi) - dotyczy przyszłości.
Pogodzenie się - żegnanie się z najbliższymi, spokojne czekanie na śmierć, kończenie wszystkich zaczętych spraw.
PROŚBA O EUTANAZJĘ JEST WOŁANIEM O MIŁOŚĆ
NAUKA
Sens dydaktyczny - uczenie lub uczenie się
Sens instytucjonalny - dyscyplina naukowa
Sens treściowy - kompletny system uzasadnionych twierdzeń i hipotez
CECHY I ZASADY POZNANIA NAUKOWEGO
- postępowanie badawcze -zgodne z metodami naukowymi
- język - ścisłe i jednoznaczne formułowanie słowne wyników poznania
- twierdzenia - są uznawane za naukowe, jeśli mają dostateczne uzasadnienie, wysoki stopień prawdopodobieństwa
- wewnętrzna spójność zbioru twierdzeń dotyczących przedmiotu badania danej nauki
- krytycyzm wobec swoich wyników i tez
- twórczy charakter rezultatów i możliwości ich wdrażania
CECHY BADACZA:
- intelektualna dociekliwość i sztuka
- wyszukiwanie tematów
- śmiałość i inwencja myślenia
- krytycyzm i ostrożność
- systematyczność, ścisłość, precyzja
- wszechstronność i bezstronność
- rozległa wiedza o przedmiocie badań (dotychczasowe wyniki, literatura)
ETYKA BADAŃ NAUKOWYCH
- system finansowania
- świadoma zgoda badanego (pisemna)
- badania na osobach zdrowych, wykluczone osoby: więźniowie, żołnierze służby zasadniczej, osoby ubezwłasnowolnione
BADANIA LEKÓW
- zasady prawidłowego prowadzenia badań klinicznych
- placebo
- celem nadrzędnym jest dobro pacjenta
ZASADY DOBRYCH OBYCZAJÓW W PUBLIKACJACH NAUKOWYCH
- współautorstwo
- plagiat
- podpisywanie swoim nazwiskiem cudzej pracy
13