Biologia - nauka o życiu Poniższy test składa się z 21 zadań. Przy każdym poleceniu podano liczbę punktów możliwą do uzyskania za prawidłową odpowiedź. Za rozwiązanie całego testu możesz otrzymać maksymalnie 34 punkty. 1. Zaznacz prawidłową definicję komórki. (0-1) A. Podstawowa jednostka budulcowa i funkcjonalna wszystkich organizmów. B. Podstawowa jednostka budulcowa i funkcjonalna bakterii i pierwotniaków, niezdolna do samodzielnego życia. C. Największa jednostka budulcowa organizmów wielokomórkowych, zdolna do samodzielnego życia. D. Element budowy organizmów, z którego są zbudowane wszystkie organelle. 2. Podkreśl nazwę organizmów o najmniejszych komórkach. (0-1) A. Organizmy wielokomórkowe. B. Bakterie. C. Pierwotniaki. D. Rośliny. 3. Zaznacz prawidłowe zakończenie zdania. (0-1) Wszystkie istoty żywe A. mają ciało zbudowane z tkanek. B. mają ciało zbudowane z komórek, odżywiają się i oddychają. C. mają budowę komórkową, są samożywne i wykonują ruchy. D. mają ciało zbudowane z tkanek, odżywiają się, oddychają i wykonują ruchy. 4. Podkreśl nazwy struktur, które nie występują w komórce zwierzęcej. (0-1) błona komórkowa, chloroplasty, mitochondria, ściana komórkowa, rybosomy, aparat Golgiego, jądro komórkowe 5. Zaznacz prawidłowe zakończenie zdania. (0-1) Komórki różnią się od siebie między innymi A. funkcją mitochondrium. B. budową błony komórkowej. C. kształtem i wielkością. D. funkcją jądra komórkowego. 6. Wymień trzy przykłady źródeł wiedzy biologicznej. (0-1) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .	………………………… Imię i nazwisko ……………………… Klasa 7. Zaznacz nazwę organelli, której dotyczy opis. (0-1) To struktura z dwiema błonami, w której odbywa się oddychanie wewnątrzkomórkowe - uwalnianie z pokarmu energii potrzebnej komórkom. A. Chloroplast. B. Mitochondrium. C. Jądro komórkowe. D. Wodniczka. 8. Wpisz funkcje podanych organelli komórkowych. (0-3) a) Jądro komórkowe - . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . b) Chloroplast - . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . c) Rybosom - . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9. Obok każdej nazwy organizmu wpisz nazwę królestwa, do którego należy. (0-2) Pies - . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Pantofelek - . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Koźlarz - . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Sosna - . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Drożdże - . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Róża - . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Gronkowiec - . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Ryś - . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Salmonella - . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Rak - . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Stokrotka - . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Borowik - . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
10. Rozpoznaj i podpisz komórkę przedstawioną na ilustracji oraz podpisz zaznaczone organelle. (0-3) 11. Przyporządkuj nazwom nauk przedmiot ich badań. (0-4) A. Cytologia ….. B. Histologia ….. C. Anatomia ….. D. Genetyka ….. 1. Zajmuje się budową tkanek. 2. Zajmuje się dziedziczeniem cech i zmiennością organizmów. 3. Zajmuje się budową i funkcjonowaniem komórek. 4. Zajmuje się budową wewnętrzną organizmów. 5. Zajmuje się budową chemiczną organizmów. 12. Podkreśl nazwy części optycznych mikroskopu. (0-2) obiektyw, śruba makrometryczna, śruba mikrometryczna, tubus, kondensor, statyw ze stolikiem, okular, źródło światła, rewolwer 13. Oblicz, jakie powiększenie uzyskasz w mikroskopie, jeżeli okular powiększa obraz 10 razy, a obiektyw - 35 razy. (0-1) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 14. Napisz, która czynność jest obserwacją, a która doświadczeniem. (0-1) a) Określenie reakcji rośliny na brak słońca - . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . b) Pomiar temperatury ciała człowieka - . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 15. Przyporządkuj systemy klasyfikacji organizmów ich charakterystykom. (0-1) A. Klasyfikuje organizmy na podstawie ich zewnętrznego podobieństwa. B. Klasyfikuje organizmy na podstawie ich pokrewieństwa. 1. System naturalny . . . . . 2. System sztuczny . . . . .	16. Uszereguj jednostki klasyfikacji biologicznej zwierząt od najniższej do najwyższej. (0-1) rodzaj, gatunek, typ, królestwo, gromada, rząd, rodzina . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 17. Zaznacz punkt dotyczący zadań systematyki. (0-1) A. Badanie budowy zewnętrznej i sposobów rozmnażania się organizmów. B. Szukanie pokrewieństw między roślinami a zwierzętami. C. Nadawanie nazw i określanie środowisk życia organizmów jednokomórkowych. D. Opisywanie organizmów, nadawanie im nazw, ich podział na grupy oraz szukanie pokrewieństw między organizmami. 18. Napisz, do którego królestwa należą opisane organizmy. (0-1) Organizmy jednokomórkowe lub wielokomórkowe; cudzożywne; mają ścianę komórkową zbudowaną z chityny. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 19. Uzupełnij schemat obrazujący przebieg metody naukowej. (0-3) obserwacja problem badawczy . . . . . . . . . . . . doświadczenie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . teoria naukowa 20. Poniżej opisano doświadczenie. Napisz, o czym zapomniała osoba, która je przeprowadzała. 0-1) Paweł sprawdzał, jak sąsiedztwo pszenicy wpływa na wzrost jęczmienia. Posiał w doniczce po 10 nasion jęczmienia i pszenicy. Następnie obserwował wzrost roślin. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 21 21. Uzupełnij tabelę, wpisując znak „+”, jeśli organella występuje w danej komórce lub znak „-”, gdy jej brak. (0-3)
grupa b Biologia - nauka o życiu 1. Zaznacz prawidłową definicję komórki. (0-1) A. Jednostka budulcowa tylko bakterii i pierwotniaków. B. Podstawowa jednostka budulcowa i funkcjonalna wszystkich organizmów. C. Jednostka budulcowa tylko organizmów wielokomórkowych. D. Podstawowa jednostka budulcowa organizmów żyjących w środowisku wodnym. 2. Podkreśl nazwę organizmów o najmniejszych komórkach. (0-1) A. Organizmy wielokomórkowe. B. Rośliny. C. Pierwotniaki. D. Bakterie. 3. Zaznacz prawidłowe zakończenie zdania. (0-1) Wszystkie istoty żywe A. mają ciało zbudowane z komórek. B. mają ciało zbudowane z tkanek. C. mają budowę komórkową, są samożywne i wykonują ruchy. D. mają narządy i rozmnażają się. 4. Podkreśl nazwy struktur, które nie występują w komórce grzyba. (0-1) mitochondria, błona komórkowa, chloroplasty, ściana komórkowa, rybosomy, jądro komórkowe, wodniczki 5. Zaznacz prawidłowe zakończenie zdania. (0-1) Komórki różnią się od siebie między innymi A. funkcją mitochondrium. B. kształtem i wielkością. C. budową błony komórkowej. D. funkcją jądra komórkowego. 6. Wymień trzy przykłady obiektów, które możemy obserwować za pomocą mikroskopu optycznego. (0-1) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .	………………………… Imię i nazwisko ……………………… Klasa 7. Zaznacz nazwę organelli, której dotyczy opis. (0-1) To struktura z dwiema błonami, w której odbywa się oddychanie wewnątrzkomórkowe - uwalnianie z pokarmu energii potrzebnej komórkom. A. Chloroplast. B. Mitochondrium. C. Jądro komórkowe. D. Wodniczka. 8. Wpisz funkcje podanych organelli komórkowych. (0-3) a) Rybosom - . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . b) Ściana komórkowa - . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . c) Chloroplast - . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9. Obok każdej nazwy organizmu wpisz nazwę królestwa, do którego należy. (0-2) Pies - . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Muchomor - . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Kot - . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Pantofelek - . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Sosna - . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Drożdże - . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Wierzba - . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Koźlarz - . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Salmonella - . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Rak - . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Stokrotka - . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Borowik - . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

10. Rozpoznaj i podpisz komórkę przedstawioną na ilustracji oraz podpisz zaznaczone organelle. (0-3) Komórka . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 11. Przyporządkuj nazwom nauk przedmiot ich badań. (0-4) A. cytologia…. B. genetyka…. C. anatomia…. D. histologia…. 1. Zajmuje się budową tkanek. 2. Zajmuje się dziedziczeniem cech i zmiennością organizmów. 3. Zajmuje się budową chemiczną organizmów. 4. Zajmuje się budową i funkcjonowaniem komórek. 5. Zajmuje się budową wewnętrzną organizmów. 12. Podkreśl nazwy części mechanicznych mikroskopu. (0-2) obiektyw, śruba mikrometryczna, okular, statyw ze stolikiem, śruba makrometryczna, tubus, kondensor, źródło światła, rewolwer 13. Oblicz, jakie powiększenie uzyskasz w mikroskopie, jeżeli okular powiększa obraz 10 razy, a obiektyw - 25 razy. (0-1) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 14. Napisz, która czynność jest obserwacją, a która doświadczeniem. (0-1) a) Pomiar temperatury ciała człowieka - . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . b) Określenie reakcji rośliny na nadmiar słońca - . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 15. Przyporządkuj systemy klasyfikacji ich charakterystykom. (0-1) A. Klasyfikuje organizmy na podstawie ich wyglądu. B. Klasyfikuje organizmy na podstawie ich pokrewieństwa. 1. System sztuczny . . . . . 2. System naturalny . . .

16. Uporządkuj jednostki klasyfikacji biologicznej zwierząt od najniższej do najwyższej.(0-1) gatunek, królestwo, gromada, rząd, rodzina, rodzaj, typ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 17. Zaznacz punkt dotyczący zadań systematyki. (0-1) A. Badanie budowy zewnętrznej organizmów i sposobów rozmnażania się. B. Opisywanie organizmów, nadawanie im nazw, ich podział na grupy oraz szukanie pokrewieństw między organizmami. C. Nadawanie nazw i określanie środowisk życia organizmów jednokomórkowych. D. Szukanie pokrewieństw między roślinami a zwierzętami. 18. Napisz, do którego królestwa należą opisane organizmy.(0-1) Organizmy bez jądra komórkowego, większość cudzożywna, ciało złożone z jednej komórki. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 19. Uzupełnij schemat obrazujący przebieg metody naukowej. (0-3) obserwacja problem badawczy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . potwierdzenie lub odrzucenie hipotezy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . teoria naukowa. 20. Poniżej opisano doświadczenie. Napisz, o czym zapomniała osoba, która je przeprowadzała. (0-1) Michał sprawdzał, jak sąsiedztwo żyta wpływa na wzrost jęczmienia. Posiał w doniczce obok siebie po 15 nasion jęczmienia i żyta. Następnie obserwował wzrost roślin. 21. Uzupełnij tabelę, wpisując znak „+”, jeśli organella występuje w danej komórce lub „-”, gdy jej brak.

	Komórka bakteryjna	Komórka zwierzęca
Wodniczka Mitochondrium Jądro komórkowe Ściana komórkowa Błona komórkowa Rybosomy

	Komórka bakteryjna	Komórka zwierzęca
Wodniczka Mitochondrium Jądro komórkowe Ściana komórkowa Błona komórkowa Rybosomy

---