pol społ, politologia


DEFINICJA POLITYKI SPOŁECZNEJ
Jest to działalność państwa skierowana do wszystkich grup społecznych w celu zabezpieczenia ich bytu, a także potrzeb materialnych i niematerialnych ze szczególnym uwzględnieniem rodziny jako podstawowa komórki polityki społecznej.

Istnieją trzy próby określenia istoty tej dyscypliny:

  1. Postawić należy sprawiedliwy i celowy rozkład praw, obowiązków i dochodu społecznego jako cel, do którego polityka społeczna dążyć powinna. Zofia Daszyńska -Golińska

  2. Polityka społeczna jest to naukowo usystematyzowany zbiór wskazówek jak usuwać lub jak łagodzić niesprawiedliwości i szkody płynące dla jednostki i społeczeństwa z ustroju z pracy najemnej oraz jak przeciwdziałać dalszemu narastaniu tych niesprawiedliwości i powstawaniu nowych szkód. Stanisław Rychliński

  3. Bada ona zmiany zachodzace w strukturze społecznej pod wpływem celowej działalności grup społecznych oraz ciał publicznych i szuka sposobów najbardziej celowego przeprowadzenia tych zmian. Konstanty Krzeczkowski

.Zakres przedmiotowy polityki społecznej.

Wg prof. W. Szuberta
· Polityka ludnościowa i rodzinna
· Polityka zatrudnienia
· Polityka mieszkaniowa
· Polityka ochrony zdrowia
· Polityka zabezpieczenia społecznego i pomocy społecznej
· Polityka edukacji
· Polityki kulturalnej
· Polityka ochrony środowiska
· Polityka prewencji i przezwyciężania zjawisk patologii społecznej
· Polityka zapewnienia bezpiecznej starości

Zadania nauki dla polityki społecznej:

  1. zbadanie co było dawniej tzw. Postgnoza, która pozwala zrozumieć jak i dlaczego doszło do tego co jest teraz .

  2. ustalenie jak jest czyli określenie diagnozy a więc dostarczenie informacji jakie istnieją ograniczenia, swobody działania jakie są siły i morale sojuszników i przeciwników

  3. domyślanie się jak może być , jakie warianty przyszłości są możliwe. Prognozy wytyczają pole naszego wyboru politycznego i pokazują jakie programy sa z góry skazane na przegraną a jakie są realne

  4. programowanie, czyli obmyślanie pożądanej przyszłości , po co i dlaczego można przekształcać rzeczywistość , jak i z kim i kiedy najlepiej się za to zabrać

  5. ewaluacja skutków realizowanej polityki , pozwalająca korygować ułomne programy już w trakcie ich realizacji, monitoring reform, ciągłe ocenianie co ta polityka daje.

CZYM ZAJMUJE SIĘ POLITYKA SPOŁECZNA


Z polityką społ. spotykamy się na co dzień. Zajmuje się problemami, które dotyczą każdego z nas, tj. ubóstwo, (czyli stan w którym w jednostce lub grupie społ. brakuje środków potrzebnych do zaspokojenia podst. potrzeb uznawanych w danej społeczności za niezbędne do normalnego życia) bezrobocie, problemy rodziny i dzieci, bezdomnością (bezdomni to ludzie, których los lub zachowanie sprowadziły na najgłębszy skraj ubóstwa), kwestiami mieszkaniowymi, niepełnosprawnością (która stanowi od niedawna powszechnie uznawany problem społeczny, przede wszystkim dlatego, że wyodrębnia ona dotkniętą nią część społeczeństwa i przy braku odpowiedniego przeciwdziałania przesuwa ją na margines społeczny). Zajmuje się także z zagrożeniami społecznymi typu alkoholizm, uzależnienia patologiczne, przestępczość (która niepokojąco wzrosła w ostatnich latach wzbudzając niemal powszechne poczucie zagrożenia), narkomania (stanowi ona narastający

problem we wszystkich krajach świata, statystyczne ujęcie tego zjawiska jest tak samo trudne jak bezdomności).

Podmioty krajowe polityki społecznej.

Kryteria podziału podmiotów polityki społ. :
·
Obszar działania:
-
Skala globalna- do której zaliczamy podmioty związane od wielu lat z organizacjami międzynarodowymi

ONZ, które w swoich zainteresowaniach ujmują kwestie socjalne.
-
Skala regionalna- ograniczona kontynentem grupa państw, np. UE z instytucjami.
-
Skala krajowa- podmioty, których zasięg działania ograniczony jest do jednego państwa.

CHARAKTER PODMIOTÓW KRAJOWYCH

Krajowe organizacje dzielimy na :
a)
publiczne - ich funkcją jest porządkowanie życia społecznego , tworzenie osłon socjalnych na poziomie

ekonomicznych możliwości budżetu a także wyrównywanie szans życiowych zgodnie z zasadą konstytucyjnej sprawiedliwości.
b)
pozarządowe - ich funkcją jest wszechstronne uzupełnianie działań państwa na rzecz grup najsłabszych

ekonomicznie.

· Wg kryterium rodzajów podmiotów polityki społecznej wyróżniamy :
a)
ustawodawcze; (Sejm + Senat = Parlament)
b)
wykonawcze;(rząd i ministrowie)
c
) kontrolne; ( Najwyższa Izba Kontroli Państwa)
d)
sądownicze. (Sądy powszechne, Sądy pracy)

Rodzaje podmiotów polityki społecznej:
Mają związek z polityką społeczną poprzez wpływanie na jej treści i jakość.
Głównym podmiotem polityki społecznej jest
samorząd terytorialny . Decentralizacja władzy oznacza przekazanie jaj uprawnień na szczebel organizacji terenowych jaką jest wspólnota samorządowa w gminie .Państwo nie jest bowiem w stanie w sposób scentralizowany sam podejmować działania. Samorząd terytorialny ma szeroki zakres działania , do jego zadań należą wszelkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym a w szczególności zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty . Powyższe zostało

zorganizowane poprzez pakiet reformy administracyjno - publicznej. Jej istotą stało się przekazanie części zadań samorządowi terytorialnemu i uczynienie go podmiotem samodzielnym i odpowiedzialnym przed społecznościami mieszkańców

w jedności terytorialnej


· ze względu na skalę zasięgu oddziaływania:
-
podmioty w skali: makro(cały kraj), mezo (region, marszałek, wojewoda) i mikro (część na poziomi powiatu, gmina)
·
ze względu na zakres problemów polityki społecznej wyróżniamy podmioty.:
-
ministerstwo zdrowia, edukacji
- zakres rynku pracy, pomoc społ., mieszkalnictwo

· w działalności i sposobie uczestnictwa w tworzeniu
i realizacji polityki społecznej wyróżniamy podmioty.:
- doradcze
- opiniodawcze
- programotwórcze
- realizacyjne

Problemy ludnościowe

Problemy ludnościowe stanowią przedmiot badawczy demografii, nauki zajmującej się analizą rozwoju , stanu i struktury ludności. Zjawiska zachodzące w zbiorowościach ludzkich i jednocześnie zmieniające ich rozmiary dzielą demografię na dwa obszary:

  1. ruch naturalny( urodzenia, zgony

  2. ruch przestrzenny ( migracje, zewnętrzne i wewnętrzne)

Saldo migracji zewnętrznych zsumowane z przyrostem naturalnym oznacza przyrost rzeczywisty czyli faktyczną zmianę liczby ludności w kraju, w przyjętej jednostce czasu. Badania demograficzne są podstawą polityki ludnościowej . W Polsce prognozy demograficzne stanowiły podstawę planowania procesów rozwojowych.

POLITYKA LUDNOŚCIOWA:
Jest fragmentem polityki społecznej wyodrębnionym ze względu na kryteria przedmiotowe, wyrażającym i urzeczywistniającym solidarną troskę wszystkich podmiotów życia zbiorowego o zabezpieczenie biologicznej egzystencji społeczeństwa. Do polityki ludnościowej zalicza się zespół wewnętrznie spójnych przedsięwzięć, które zmierzają do wywołania pożądanych zmian w stanie, strukturze i rozmieszczeniu ludności oraz do wspomagania małżonków w podejmowaniu i realizacji ich wolnych decyzji rodzicielskich.
Politykę ludnościową współtworzą wszyscy obywatele razem z władzami administracyjnymi, opierając ją na tym samym systemie aksjologicznym, który

konstytuuje racjonalną politykę społeczną, a więc na działaniach służących bezpośrednio dobru wspólnemu wchodzących w skład społeczeństwa osób. Polityka ludnościowa stanowi konkretyzację określonej polityki społecznej i tylko przez jej pryzmat daje się interpretować oraz oceniać. Wartością nadrzędną personalistycznej polityki ludnościowej jest człowiek. Dlatego dąży do stwarzania optymalnych warunków dla rozwoju osób i tworzonych przez nie wspólnot podstawowych. Bezwzględna i niezmienna wartość ludzkiej osoby nie podlega pomniejszeniu czy zwiększeniu
w poszczególnych fazach jej biologicznego i psychospołecznego rozwoju, ani nie zmienia się pod wpływem przeobrażeń makrostrukturalnych.

POLITYKA LUDNOŚCIOWA (zwana także polityką demograficzna lub populacyjną) państwa jest rozumiana jako ogół świadomych przedsięwzięć mających na celu wywołanie określonych zmian w stanie, strukturze i ruchu ludności.
W węższym zakresie bywa ograniczana do kształtowania reprodukcji ludności, natomiast w szerokim podejmuje zagadnienia regulacji stosunków społecznych i ekonomicznych wpływających samoistnie na

procesy demograficzne. Realizacja programu polityki ludnościowej zakłada dostosowanie jej programu do ulegającej transformacji sytuacji demograficznej, politycznej, społecznej
i ekonomicznej obszaru, którego dotyczy.
O świadomej polityce ludnościowej możemy mówić wtedy, kiedy zawiera ona następujące elementy: współuczestnictwo i współodpowiedzialność państwa oraz jego instytucji w realizacji programu; popularyzacja lub negacja określonego modelu wielkości rodziny; legalizacja lub zakaz przerywania ciąży; istnienie systemu pozytywnych lub negatywnych przywilejów premii i innych bodźców związanych z zachowaniem prokreacyjnym kobiety lub rodziny.

Zajmuje się analizą stanów i struktury ludności aby wpływać na sytuację demograficzną.
Za właściwy uznaje się taki program polityki ludnościowej, który uwzględnia następujące zasady: zgodność z wymogami stawianymi naukowej precyzji; akomodacja do okoliczności czasu i miejsca; realność strony finansowej i organizacyjnej; zbieżność z interesami obywateli.

W literaturze wyróżnia się najczęściej następującą klasyfikację polityki ludnościowej:

  1. Polityka pronatalistyczna- (populacyjna)- ukierunkowana na podnoszenie przyrostu naturalnego poprzez popieranie rozrodczości i maksymalizację liczby urodzeń. Realizowana głownie w krajach o wysokim stopniu rozwoju gosp., w których zauważono spadek liczby narodzin dzieci. Państwo stosuje w tym celu bodźce (instrumenty):

prawne: urlopy wychowawcze, zasiłki rodzinne, zakaz aborcji, ochrona pracownicy spodziewającej się dziecka

ekonomiczne: świadczenia pieniężne- becikowe, macierzyński, wychowawcze, stypendia

wychowawcze: świadomościowe -uświadamianie do życia w rodzinie, rodzina i szkoła- przekazywanie norm, wartości

Są to niestety rozwiązania doraźne, nie adekwatne do potrzeb społeczeństwa. nie zdają egzaminu.
2.
Polityka antynatalistyczna (depopulacyjna) zmierza w swoich założeniach do zahamowania przyrostu naturalnego, prowadzona w krajach słabo rozwiniętych gospodarczo Azjatyckie, Ameryka Pol. Afryka. stosuje się restrykcje- kary, środki prawne: aborcja dpzwolona, brak wsparcia finansowego
3.
Polityka neutralna - procesy ludnościowe mają charakter samoistny i polega na braku istotnej ingerencji państwa w zjawiska demograficzne.
4.
Polityka aktywna może przybierać różne formy:
- bezpośrednia i pośrednia
- restrykcyjna i propulsywna
- prewencyjna interwencyjna
5.
Polityka ilościowa- to zespół działań państwa mających doprowadzić do osiągnięcia

optymalnego w określonych warunkach społecznych, gosp., i politycznych stanu zaludnienia
6.
Polityka jakościowa- ma na celu ochronę społeczeństwa przed degeneracją fizyczną i umysłową (choroby dziedziczne, społ. Itp.)

Źródła informacji o ludności.

1. Najpełniejszym źródłem informacji o ludności są
dane Narodowych Spisów Powszechnych.

W zależności od przyjętych założeń możemy mieć do czynienia z następującymi rodzajami spisów ludnościowych:
- powszechny
(imienny lub sumaryczny)
- ewidencyjny
-
reprezentacyjny (mikrospis)
-
próbny
2.
bieżąca rejestracja
3.
bieżące badania
4.
źródła wtórne (dokumenty)

Czyli czerpiemy informacje z :

Stąd mamy dane:

Procesy ludnościowe w Polsce

DEMOGRAFIA POLSKI

Przyczyną jest zmniejszająca się liczba urodzeń. Od 2002 mamy przyrost ujemny. Od 1993r. urodzenia kształtują się na poziomie poniżej 500 tyś., a od 1998 poniżej 400 tys.

po wojnie 150/1000 żywych

obecnie 7-8/1000 urodzonych

WEWNĘTRZNE- z wsi do miast i z miast do miast maleją

ZEWNĘTRZNE - ROSNĄ

obecnie na 100 pracujących- 60 bezrobotnych

Polska jest jednym ze słabiej zurbanizowanych państw Europy:

ćw. II BEZROBOCIE

Bezrobocie jest zjawiskiem społecznym, polegającym na tym, że część ludzi zdolnych do pracy i deklarujących chęć jej podjęcia nie znajduje faktycznego zatrudnienia z różnych powodów.

Pod pojęciem bezrobotnego można rozumieć osobę niezatrudnioną, nie prowadzącą działalności gospodarczej i nie wykonującą innej pracy zarobkowej, zdolną i gotową do podjęcia zatrudnienia (w pełnym lub niepełnym wymiarze czasu pracy). Jest to szeroka definicja. Natomiast wąską stosują państwowe Urzędy Pracy (powiatowe lub wojewódzkie).

I tak bezrobotnym w rozumieniu przepisów Ustawy o promocji rynku pracy jest osoba, która:

  1. ukończyła 18 rok życia (pełnoletnia),

  2. nie ukończyła 60 lat w przypadku kobiet i 65 lat w przypadku mężczyzn,

  3. aktualnie nie uczy się na żadnym szczeblu kształcenia lub nie jest skierowana na szkolenie przez PUP,

  4. jest zameldowana lub pozostaje w naszym kraju legalnie lub jej pobyt może zostać zalegalizowany (azyl polityczny, karta stałego lub czasowego pobytu, obywatele UE).

Stopa bezrobocia jest to iloraz bezrobotnych przez aktywnych zawodowo w danej kategorii ludności. Aktywni zawodowo definiowani są przez GUS jako osoby pracujące plus osoby poszukujące pracy plus bezrobotni plus niepełnosprawni (z możliwością zatrudnienia w niektórych zawodach). Natomiast do aktywnych zawodowo cywili nie wlicza się pracowników: wojska, policji oraz służb ochrony państwa.

PRZYCZYNY BEZROBOCIA:

  1. Między zakończeniem pracy w poprzednim miejscu pracy, a jej podjęciem w nowym mija pewien czas. Ten typ bezrobocia określa się mianem bezrobocia frykcyjnego i jest ono zazwyczaj niskie a także nie ma większego wpływu na gospodarkę.

  2. Osoby poprzednio pracujące mogły stracić pracę ze względu na przekształcenia gospodarcze, zmiany technologiczne czy upadek całych gałęzi przemysłu (bezrobocie strukturalne). W Polsce jest to bardzo duża grupa, co jest spowodowane między innymi nadmiernym zatrudnieniem w okresie gospodarki planowanej a także restrukturyzacją przemysłu. Do tej grupy bezrobotnych należą m.in. górnicy, hutnicy, stoczniowcy, pracownicy PGR-ów. Duża liczba bezrobotnych, bez odpowiednich kwalifikacji, na niewielkim obszarze powoduje, że gospodarka regionu (często osłabiona upadkiem firm, w których bezrobotni poprzednio pracowali) nie może stworzyć wystarczająco szybko miejsc pracy i wchłonąć bezrobotnych. Bezrobocie takie utrzymuje się przez wiele lat na wysokim poziomie.

  3. Osoby które zakończyły edukację, ale nie mają jeszcze doświadczenia zawodowego nie są poszukiwaną grupą zawodową (z wyjątkiem niektórych specjalności). Wymagają one długiego szkolenia i nabywania doświadczenia, będąc przez ten czas mało produktywnymi. Z tego powodu absolwenci często nie mogą znaleźć pracy nawet, jeśli istnieje popyt na pracowników w danej branży.

  4. Miejsca pracy mogą znajdować się gdzie indziej, niż poszukujący pracy pracownicy. Ze względu na niewielką mobilność ludności (niechęć do przeprowadzki do miasta i trudności takiej przeprowadzki) oraz wysokie koszty dojazdu osobom takim trudno znaleźć zatrudnienie.

  5. Osoby potrafiące wytworzyć wartość dodaną na poziomie X, a których koszt zatrudnienia (płaca minimalna, podatki, składki na ubezpieczenie społeczne, koszty przeszkoleń i inne) są większe od X nie znajdą zatrudnienia. Obniżenie podatków lub płacy minimalnej może spowodować zwiększenie zatrudnienia w tej grupie, jest jednak politycznie kontrowersyjne.

  6. Pracodawcy mogą obawiać się zatrudniania osób pomimo, że aktualnie potrzebują siły roboczej, ze względu na trudność ich zwolnienia kiedy popyt będzie mniejszy. Sytuację tą rozwiązać mogą w pewnym stopniu inne formy zatrudniania, takie jak umowy na czas określony, umowy o dzieło, czy zlecenia.

  7. wprowadzenie nowych technologii- miejsca pracy zajmują komputery

  8. wysokie koszta pracy, podatki, ZUS

  9. mało elastycznych form pracy- brak prac sezonowych

  10. uzależnienie od pomocy społecznej

  11. zły obieg informacji na temat zatrudnienia i możliwości przekwalifikowania się

  12. dominacja pasywnych form likwidacji bezrobocia nad aktywnymi

  13. preferowanie kapitału zachodniego przez system podatkowy- markety

  14. przewaga importu nad eksportem

  15. niski poziom kwalifikacji, wykształcenia

  16. likwidacja przestarzałych gałęzi przemysłu- hutnictwo, górnictwo

  17. istnienie szarej strefy

  18. brak aspiracji, mała mobilność, niezaradność życiowa

  19. zmniejszenie popytu na konkretne dobra czy usługi

  20. ograniczanie produkcji

  21. przeniesienie zakładu do innego rejonu

  22. niedostosowane do potrzeb rynku wykształcenia pracowników

CZYNNIKI WPLYWAJACE NA ZJAWISKO BEZROBOCIA

Na rozmiar zjawiska bezrobocia wpływ mają czynniki społeczne, ponieważ jest to zjawisko wytworzone w społeczeństwie. Rozmiar bezrobocia zależy od systemu gospodarczego i aktualnie prowadzonej polityki krajowego rynku pracy. Związane jest zwykle z poziomem nowych inwestycji i trwałym zatrudnianiem pracowników w nowo powstałych i nowoczesnych zakładach pracy sektora publicznego lub prywatnego.

Istnieją problemy z zebraniem rzetelnych danych:

SKUTKI BEZROBOCIA
· niewykorzystany, nieproduktywny potencjał ludzki
· znaczne koszty materialne związane z utrzymaniem bezrobotnych oraz służb zajmujących się ich problemami i obsługą
· spadek dochodów rodzin, rozszerzenie się społecznych kręgów ubóstwa
· degradacja psychiczna i moralna osób pozostających bez pracy (poczucie beznadziejności, pesymizm, uczucie społecznej bezużyteczności)
· zjawiska patologii społecznej - alkoholizm, narkomania, przestępczość itd.
· utrata kwalifikacji

PRAWA I OBOWIĄZKI BEZROBOTNEGO

Status bezrobotnego otrzymują osoby:

· Które ukończyły 18 lat, ale nie więcej niż 60 lat (kobieta) i 65 lat (mężczyzna),

· Nie uczące się w szkole, z wyjątkiem szkół dla dorosłych lub szkół wyższych w systemie wieczorowym albo zaocznym, zarejestrowaną we właściwym dla miejsca zameldowania stałego lub czasowego powiatowym urzędzie pracy oraz poszukują zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej,

· Nie zatrudnione i nie wykonujące innej pracy zarobkowej oraz nie uzyskujący innego miesięcznego dochodu w wysokości przekraczającej połowę najniższego wynagrodzenia ( z wyłączeniem rolników posiadających gospodarstwo rolne nie przekraczające 2 ha przeliczeniowych),

· Zdolne i gotowe do podjęcia zatrudnienia w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym w danym zawodzie lub służbie albo innej pracy zarobkowej, bądź jeśli jest osobą niepełnosprawną, zdolną i gotową do podjęcia zatrudnienia co najmniej w połowie tego wymiaru czasu pracy, itd.

PRAWA BEZROBOTNEGO

  1. Prawo do zasiłku przysługuje:

Prawo do zasiłku przysługuje bezrobotnemu za każdy dzień kalendarzowy po upływie 7 dni od dnia zarejestrowania się we właściwym powiatowym urzędzie pracy jeżeli:

- W okresie 18 m-cy poprzedzających dzień zarejestrowania, łącznie przez okres co najmniej 365 dni m.in.:

- był zatrudniony i osiągał wynagrodzenie w kwocie co najmniej minimalnego wynagrodzenia za pracę, od którego istnieje obowiązek opłacania składki na Fundusz Pracy,

  1. Prawo do uczestniczenia w kursach, szkoleniach

  2. Prawo do spotykania się z radcą prawnym

  3. okres zasiłkowy wlicza się do stażu pracy

  4. mogą otrzymać kredyt na otworzenie własnej działalności

  5. prawo do zasiłku macierzyńskiego i pogrzebowego

KIEDY POZBAWIENIE STATUSU BEZROBOTNEGO:

RODZAJE BEZROBOCIA

Bezrobocie chroniczne (długotrwałe) - to niekiedy wyróżniany podrodzaj bezrobocia długookresowego. Bezrobocie chroniczne dotyczy ludzi, którzy pozostają bez pracy przynajmniej 12 miesięcy. Bezrobotni długotrwale posiadają często cechy, które ograniczają ich szanse powrotu na rynek pracy

Bezrobocie jawne - kategoria bezrobocie odnosząca się do niepracujących a ujawniających swoją sytuację poprzez rejestrację w urzędach pracy. Poziom bezrobocia jawnego nie jest zgodny ze stanem faktycznym.

Bezrobocie ukryte - występuje, gdy zmniejszenie liczby pracowników nie powoduje zmniejszenia produkcji. Wówczas krańcowa produkcyjność pracy (zmiana produkcji w firmie związana ze zmianą zatrudnienia o jednostkę) jest równa zero.

Bezrobocie ukryte jest też nazywane agrarnym, gdyż często występuje w rolnictwie. Bezrobocie ukryte występuje też w postaci wcześniejszych emerytur spowodowanych brakiem możliwości zatrudnienia osób w wieku przedemerytalnym. Bezrobocie ukryte oznacza też sytuację, w której osoba pozostaje bez jakiegokolwiek zatrudnienia, jest gotowa do podjęcia pracy, ale nie szuka jej gdyż na podstawie wcześniejszych doświadczeń jest przekonana, że jej nie znajdzie.

Bezrobocie strukturalne - to takie bezrobocie, które powstaje na tle strukturalnych rozbieżności między podażą pracy i popytem na pracę. W Polsce bezrobocie strukturalne pojawiło się wraz z restrukturyzacją podstawowych branż przemysłu takich jak górnictwo, hutnictwo, a także na skutek likwidacji PGR-ów.

Jest ono konsekwencją zmian technologicznych i ewolucji struktury produkcji, zachodzących w danej gospodarce. W przecieństwie jednak do bezrobocia frykcjnego ma ono charakter trwały. Na przykład w przeszłości książki składane był przez zecerów z pojedynczych czcionek. Zmiana techniki druku i składu sprawiła, że zecerzy stali się ofiarami bezrobocia strukturalnego, aż do momentu znalezienia całkiem innej pracy. Rozwój nowych technologii nie jest jednak jedyną przyczyną bezrobocia strukturalnego. Wahania w gustach konsumentów lub zmiana lokalizacji pewnych przedsiębiorstw mogą spowodować bezrobocie strukturalne, i to nawet wśród pracowników dobrze wykwalifikowanych. Bezrobocie tego typu stanowi szczególny problem w regionach, gdzie dominuje jedna gałąź przemysłu, np. górnictwo, hutnictwo, czy przemysł stoczniowy.

Bezrobocie technologiczne - bezrobocie wynikające z postępu technicznego, który powoduje zastępowanie pracy ludzi pracą maszyn i urządzeń. Ma ono charakter tymczasowy, do chwili przesunięcia zasobów zwolnionej siły roboczej do nowych zastosowań.

Bezrobocie cykliczne (koniunkturalne) - to bezrobocie związane z cyklicznymi zmianami produktywności gospodarki. I tak:

1. W okresie recesji - spada popyt na towary i usługi oferowane przez przedsiębiorstwa, co wywołuje spadek produkcji. Spadek produkcji wywołuje zaś spadek zapotrzebowania na pracę, co prowadzi do pojawienia się bezrobocia cyklicznego.

2. W okresie koniunktury - popyt na towary i usługi oferowane przez przedsiębiorstwa wzrasta, co wywołuje wzrost produkcji. Wzrost produkcji powoduje wzrost zapotrzebowania na pracę, co prowadzi do stopniowego zaniknięcia bezrobocia cyklicznego.

Bezrobocie cykliczne zwane również koniunkturalnym zostało po raz pierwszy zdefiniowane przez wybitnego angielskiego ekonomistę J.M. Keynesa. Postulat wysuwany przez Keynesa podnosił kwestię roli państwa w łagodzeniu i wydłużaniu cykli koniunkturalnych. Polityka, która w mniemaniu Keynesa miała doprowadzić do skutecznego przeciwdziałania bezrobociu opierała się w znacznej mierze na tworzeniu popytu inwestycyjnego ze strony państwa. Najbardziej znanym przykładem takiej polityki były zakrojone na szeroką skalę roboty publiczne.

Bezrobocie sezonowe to rodzaj bezrobocia, który jest uwarunkowane porą roku i uwarunkowanymi nią zmianami pogodowymi, wegetacji roślin itp. Występuje w zakładach pracy sezonowej. np.: w budownictwie, rolnictwie i innych. Sezonowy charakter ma również bezrobocie absolwentów, których wejście na rynek pracy dokonuje się stopniowo i jest związane z terminem zakończenia nauki w szkołach.

Bezrobocie klasyczne - oznacza rodzaj bezrobocia pojawiający się wtedy, kiedy płaca jest rozmyślnie utrzymywana powyżej poziomu, przy którym krzywe podaży pracy i popytu na prace się przecinają.

Bezrobocie frykcyjne - bezrobocie związane z przerwami w zatrudnieniu z powodu poszukiwania lepszej/innej pracy lub zmianą miejsca zamieszkania. Stanowi minimalne, możliwe bezrobocie w gospodarce wolnorynkowej (3-5% ogółu ludności aktywnej zawodowo). Stan bezrobocia na poziomie frykcyjnym oznacza w praktyce występowanie pełnej równowagi na rynku pracy.

Powody powstania bezrobocia frykcyjnego:

  1. Niedoskonała informacja - informacja o potencjalnych pracodawcach i/lub pracownikach jest kosztowna oraz często trudna do uzyskania.

  2. Poszukiwanie pracy - przeprowadzane zarówno przez pracodawców jak i pracowników; obydwie strony poszukują dla siebie najlepszej dostępnej oferty i będą kontynuować te poszukiwania aż koszty poszukiwań i korzyści płynące z poszukiwania nie wyrównają się.

Bezrobocie frykcyjne może pełnić pozytywną rolę jako czynnik elastyczności rynku pracy, hamowania nadmiernego wzrostu płac i umacniania dyscypliny pracy.

Bezrobocie z wyboru - zjawisko, w wyniku którego osoba bezrobotna świadomie rezygnuje z szansy podjęcia pracy.

Bezrobocie krótkotrwałe- do 1 roku

Bezrobocie długotrwałe - powyżej roku

BEZROBOCIE W ROZUMIENIU PRAWA

W Polsce, w sensie prawnym, bezrobotnym jest osoba niezatrudniona i niewykonująca innej pracy zarobkowej, zdolna i gotowa do podjęcia zatrudnienia w pełnym wymiarze czasu pracy, nie ucząca się w szkole w systemie dziennym, zarejestrowana we właściwym powiatowym urzędzie pracy, jeżeli:

Podstawowym miernikiem wielkości bezrobocia jest stopa bezrobocia, czyli stosunek liczby bezrobotnych zarejestrowanych do liczby ludności aktywnej zawodowo (tj. pracującej i bezrobotnej łącznie) wyrażony w procentach.

W innych krajach używa się innych kryteriów, przez co porównywanie stopy bezrobocia pomiędzy państwami jest trudne.

Stopa bezrobocia nie jest szczególnie precyzyjną miarą. Można temu zaradzić na kilka sposobów, np. ustalając międzynarodowe standardy mierzenia bezrobocia, bądź używając innych mierników takich jak stosunek ilości zatrudnionych do ludności w wieku ekonomicznie czynny

BEZROBOCIE W LICZBACH

Pracy nie ma w Polsce ponad 2,8 mln osób, czyli 15,7 proc. wszystkich obywateli

Źródło: Krajowy Urząd Pracy

PROGRAMY WOBEC BEZROBOCIA

AKTYWNE- CELEM USUWANIE PRZYCZYN BEZROBOCIA, MOBILIZOWANIE OSÓB BEZROBOTNYCH

PASYWNE- ŁAGODZĄ SKUTKI BEZROBOCIA

JAK WALCZYĆ Z BEZROBOCIEM



Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
WYKŁAD 3 pol społ, Polityka społeczna, Polityka społeczna, Polityka społeczna, Polityka społeczna
pol spol, polityka społeczna fakultet
Typologie pol spol
Wykład II pol. społ, Polityka społeczna, Polityka społeczna, Polityka społeczna, Polityka społeczna
POL SPOŁ 07 Zaocz W 1i2
POL SPOL Globalizacja w 4
Aktywna pol spol
ocena pol spol Dziady
Pol społ gosp
!!!!!!! test na pol spol !!!!!
064 rozp min gos pra i pol spol w spr zasadn wymagan w zakresie zuzycia energii el przez sprzet chl
pol spol calosc po poprawkach Magdy, polityka społeczna fakultet
stacj 3let Ist-pol-sam2, Politologia, II rok
Pol spol różnych krajów
WYKŁAD 3 pol społ, Polityka społeczna, Polityka społeczna, Polityka społeczna, Polityka społeczna
pol spol, polityka społeczna fakultet
pol społ ściaga 1

więcej podobnych podstron