Pięciornik kurze ziele
114a] Pięciornik kurze ziele - Patentilla tormentilla
Surowcem leczniczym jest kłącze. Kurze ziele działa głównie ściągająco, tamuje
krwawienia.
Można go stosować w schorzeniach przewodu pokarmowego jak przewlekłe biegunki często połączone krwawieniami [krwawe stolce oraz biegunki].
Zewnętrznie zaleca się stosowanie w postaci okładów na hemoroidy, ropnie skóry, owrzodzenia i stłuczenia.
Napar: 1 łyżek kłączy zalać 1 szkl wrzątku, zagotować i odcedzić. Pić 2-3 razy dziennie po 0,5 szkl.
Kurzyślad można łączyć z rumiankiem.
Odwar do użytku zewnętrznego: 1-3 łyżki kłączy zalać 1 szkl letniej wody i gotować 15min.
Przykładać na chore miejsca.
114b] Kurzyślad - pięciornik kurze ziele
Do celów leczniczych przygotowuje się kłącza starszych roślin.
Działanie: bakteriobójcze, przeciwgrzybicze, przeciwzapalne, zapobiega drobnym krwawieniom z
uszkodzonych naczyń włosowatych w błonie śluzowej przewodu pokarmowego.
Stosuje się w biegunkach, zatruciach pokarmowych, stanach zapalnych żołądka.
Pomocniczo w raku żołądka.
Zewnętrznie do płukania jamy ustnej i gardła, kompresów na rany i oparzenia.
Odwar: 1 łyżkę rozdrobnionych kłączy zalać 1,5 szkl zimnej wody, gotować powoli pod przykryciem przez 5 min. Pic po 2-4 łyżki 2-3 razy dziennie w biegunkach i innych chorobach przewodu pokarmowego.
Uwaga: Dawki wyższe niż zalecane mogą spowodować zaparcia lub wymioty.
114c] Pięciornik kurzyślad
Surowiec stanowią kłącza, po wysuszeniu nie mają zapachu, a smak jest silnie ściągający.
Skład chemiczny: garbniki hydrolizujące i katechinowe, glikozyd trójterpenowe - termentozyd, kwasy polifenolowe [elogowy], żywice, woski.
Działanie: ściągające, przeciwbiegunkowe, zapierające.
Zastosowanie: w biegunkach przewlekłych i ostrych - szczególnie, gdy towarzyszą im nieznaczne
krwawienia i zakażenia bakteryjne oraz w zatruciach pokarmowych.
Kurzyślad jest stosowany zewnętrznie w stanach zapalnych jamy ustnej, gardła, migdałków lub też źle
gojących się ran i zakaźnych ran.
Odwar: 1 łyżkę rozdrobnionych kłączy zalać 2 szkl wody i ogrzewać w ciągu 0,5 godz nie dopuszczając do wrzenia. Podawać po 1 łyżce kilka razy dziennie.
Odwar do użytku zewnętrznego: około 3 łyżek kłączy zalać 2 szkl wody [gotować jak wyżej]. Używa się do pędzlowania lub płukania jamy ustnej oraz do okładów.
Pięciornik kurze ziele wchodzi w skład gotowej maści Tormentiol, która wykazuje właściwości
przeciwzapalne, ściągające i wysuszające. Stosowana jest w ropnych alergicznych zapaleniach skóry.
Ponadto surowiec wchodzi w skład mieszanki przeciwbiegunkowej Tannosan.
114d] Kurzyślad pięciornik kurze ziele
Wysuszone kłącza są bez zapachu, o smaku przyjemnym, cierpkim, silnie ściągającym.
Kurze ziele działa ściągająco, przeciwkrwotocznie, przeciwbiegunkowo, zapierająco.
Stosuje się przy nieżytach przewodu pokarmowego, przewlekłych biegunkach, krwawieniach żołądkowych i jelitowych, krwawych wymiotach, guzach krwawniczych.
Zewnętrznie w stanach zapalnych i ropnych jamy ustnej i gardła, na owrzodzenia, oparzenia, obrażenia
skóry i tkanki podskórnej oraz czyraki.
114e] Pięciornik kurze ziele - Potentilla erecta
Będziemy wykorzystywać kłącze i ziele.
W surowcach znajdują się garbniki katechinowe - do 15%, kwas elagowy, glukozyd - tormentiozyd, kwas chinowy, tormantol, termentylina, flobafeny, żywice, woski, gumy roślinne, flawonoidy, sole, witaminy.
Działanie. Wyciągi z surowców działają wybitnie ściągająco, antyseptycznie, przeciwkrwotocznie, przeciwzapalnie i ochronnie w stosunku do miąższu wątroby.
Wskazania: biegunka, niestrawność, stany zapalne przewodu pokarmowego, choroba wrzodowa,
zaburzenia trawienia, choroby wątroby, hemoroidy.
Zewnętrznie (kąpiele, płukanki, nasiadówki, okłady, przemywania, smarowanie maścią, przysypki;
jednocześnie pić napar lub odwar!): rany, otarcia naskórka, oparzenia, odparzenia, mokre wypryski,
owrzodzenia, nadżerki, ropnie, pryszcze, trądziki, łojotok, łupież tłusty, przetłuszczające się włosy,
stany zapalne i zakażeniowe spojówek i gałki ocznej, łzawienie, pieczenie oczu, stany zapalne i zakażeniowe gardła i jamy ustnej oraz narządów płciowych (pochwy, warg sromowych).
Przy hemoroidach, parciu na kał przy niestrawności i biegunce, stanach zapalnych jelita grubego i odbytu - stosować wlewy doodbytnicze przy pomocy gruszki gumowej z odwaru w ilości 100-200 ml i o temp. 38o C.
Napar: 2 łyżki ziela zalać 1 szkl. wrzącej wody; odstawić na 20 minut; przecedzić. Pić 4 razy dz. po 200 ml; niemowlęta ważące 3-4 kg - 1 łyżeczka płynu, 5-6 kg - 2 łyżeczki, 7-8 kg - 1 łyżka płynu 3-4 razy dz.; dzieci ważące 10-15 kg - 2 łyżki, 20-25 kg - 42-53 ml, 30-35 kg - 64-75 ml, 40-45 kg - 85-96 ml, 50-55 kg - 107-117 ml, 4 razy dz. W ostrych stanach zażywać częściej.
Odwar: 2 łyżki kłączy lub ziela zalać 2 szkl. wody; gotować 10 minut; odstawić na 20 minut; uzupełnić brakującą ilość wody. Pić jak napar.
Nalewka pięciornikowa - Tinctura Tormentillae (tormentiolówka): pół szkl. kłączy lub ziela zalać 250 ml wódki; wytrawiać 14 dni; przefiltrować.
Zażywać 3 razy dz. po 5 ml lub stosować zewnętrznie. Do płukania: 1 łyżka płynu na 200 ml wody przegotowanej.
Ekstrakt tormentiolowy: pół szkl. kłączy świeżych lub suchych zalać 100 ml wódki
lub spirytusu; wytrawiać 10 dni; przefiltrować.
Zażywać 3 razy dz. po pół łyżeczki lub stosować do pędzlowania chorych miejsc, np.
opryszczek, zajadów, aft i in. wyżej wymienionych.
Proszek tormentiolowy - Pulvis Tormentillae: suche kłącze zmielić na pył. Zażywać 3-4 razy dz. po pół łyżeczki; dobrze popić. Stosować jak zasypkę na rany i sączące schorzenia skórne. Można wymieszać z zasypką Linomag lub Alantan (0,5 cz. proszku na 1 cz. zasypki).
Miejsca nadmiernie pocące się przemywać odwarem lub nalewką tormentiolową.
Maść tormentiolowa - Ung. Tormentillae.
Składniki: - 1 łyżka (15 ml) ekstraktu tormentiolowego;- 1 łyżka gliceryny;- 60 g maści lub kremu Linomag, albo lanoliny, euceryny (krem Nivea), wazeliny.
Sposób przyrządzenia. Do moździerza włożyć podłoże maściowe i podgrzewać we wrzącej wodzie lub na gorącej maszynce elektrycznej. Gdy podłoże zmięknie wlać do niego ekstrakt tormentiolowy wymieszany z gliceryną; składniki ucierać aż do połączenia. Maść przelać do pojemnika oznaczonego etykietką i przenieść do zimnego miejsca.
Chorobowe zmiany smarować 2-3 razy dziennie. Można zmieszać z maścią nagietkową i arnikową.
Galaretka tormentiolowa: 1 łyżkę żelatyny spożywczej zalać 350 ml wrzącej wody i gotować stale
mieszając do całkowitego rozpuszczenia się żelatyny; gdy tak się stanie do żelatyny wlać 2 łyżki gliceryny,
2 łyżki nalewki tormentiolowej (1 łyżkę ekstraktu) i wsypać 6 łyżek suchych kłączy kurzego ziela;
pogotować 1-2 minuty i całość przelać do słoiczka, po czym zakręcić i przenieść do zimnego miejsca, aby się zastygła. Kłącze opadnie na dno słoika, a substancje w nim zawarte przejdą do galaretki.
Lek zażywać 3-4 razy dz. przy chorobie wrzodowej żołądka lub dwunastnicy, przy krwotokach z przewodu pokarmowego, niestrawności i ostrych biegunkach oraz hemoroidach.
Galaretka pokrywać też rany. Można stosować na skórę po goleniu oraz do leczenia odleżyn, odparzeń, owrzodzeń.
Rp. kłącze (można je zawsze zastąpić zielem) pięciornika kurzego ziela - 2 łyżki, kwiat nagietka - 1 łyżka, liść babki - 1 łyżka, kwiat rumianku - 1 łyżka, ziele majeranku - 1 łyżka, ziele tymianku - 1 łyżka
Wymieszać i przyrządzić oraz pić jak napar z kurzego ziela.
Wskazania: biegunka, niestrawność, zaburzenia trawienia, bóle brzucha, stany zapalne i zakażeniowe
układu pokarmowego.
Rp. nalewka tormentiolowa - 10 ml, nalewka z arniki - 10 ml, nalewka z ruty - 10 ml, nalewka z liści kasztanowca - 1 łyżka, nalewka z nawłoci - 10 ml
Wymieszać. Zażywać 3 razy dziennie po pół łyżeczki i jednocześnie stosować zewnętrznie.
Wskazania: krwawe wybroczyny podskórne (plamice) powstałe w wyniku pękania i przepuszczalności
naczyń krwionośnych, teleangiektazje, żylaki, trądzik różowaty i młodzieńczy, alergie, stany zapalne skóry, wybroczyny na siatkówce, zapalenie tęczówki, spojówek i naczyniówki, nadciśnienie, choroby wątroby i pęcherzyka żółciowego, zastoje krwi i limfy, miażdżyca. Zażywać przez conajmniej 30 dni. Równocześnie pić napar ze skrzypu i zażywać preparat mineralno- witaminowy.
114f] PIĘCIORNIK KURZE ZIELE (Potentilla erecta)
Surowcem leczniczym jest kłącze pięciornika - Rhizoma Tormentillae.
Surowiec zawiera garbniki katechinowe (nawet ponad 28. procent), hydrolizujące i pirokatechinowe, wolne kwasy organiczne, trójterpen, tormentol, substancje żywicowe i woskowe, skrobie i sole mineralne.
Ziele wykazuje działanie przeciwkrwotoczne, przeciwbakteryjne.
Stosuje się w biegunkach, zakażeniach bakteryjnych i zatruciach pokarmowych, pomocniczo w czerwonce i durze brzusznym.
Zewnętrznie w stanach zapalnych i ropnych jamy ustnej i gardła, skóry, odbytu, pochwy i sromu.
Również w świądzie i w nadmiernej potliwości (kąpiele), oparzeniach, upławach.
Surowiec wchodzi w skład wielu mieszanek ziołowych.
114g]Pięciornik kurze ziele - Potentilla erecta
Surowiec: Kłącze zebrane jesienią lub wczesną wiosną.
Kłącze zawiera garbniki o dużym stężeniu, kwas trójterpenowy i chinowowy, glukozydy, związki żywiczne, woskowe i inne substancje.
Kurze ziele jest typowym lekiem garbnikowym, o bardzo silnym działaniu ściągającym,
przeciwkrwotocznym i przeciwbiegunkowym.
Skondensowane składniki tego surowca działają wyraźnie przeciwbakteryjnie, słabo przeciwwirusowo, przeciwdziałając także powstawaniu stanów zapalnych.
Ma zastosowanie jako lek przeciwbiegunkowy, przy nieżytach przewodu pokarmowego, w przypadkach nieznacznego krwawienia wewnętrznego, w krwawych wymiotach i zakażeniu bakteryjnym.
Wewnętrznie przyjmuje się w postaci sproszkowanego kłącza (od 0,5 do 3 g) głównie jako lek przeciwbiegunkowy.
Przy pozostałych schorzeniach w postaci naparu: jedna łyżka rozdrobnionego korzenia na 1,5 szklanki wrzątku. Odstawić na 15-20 minut, następnie przecedzić i zażywać po 1-2 łyżki kilka razy dziennie.
Zewnętrznie: do płukania w zapaleniu dziąseł, jamy ustnej i gardła oraz do pędzlowania i płukanek w pryszczykowym zapaleniu jamy ustnej, jak również do okładów i kompresów na owrzodzenia, czyraki,
obrażenia skórne w postaci odwaru: 15-20 g surowca zalać 1 szklanką wody, gotować 15 minut. Odstawić
do ostudzenia, odcedzić i stosować tylko zewnętrznie do okładów i pędzlowania. Bez rozcieńczenia.
Do płukanek można użyć roztworu: 10 kropli nalewki na 1/4 szklanki letniej wody.
Zmielone kłącze wchodzi w skład proszku do zębów, a stare kłącze świeci w ciemnościach.