Konsument - osoba fizyczna dokonująca czynności prawnej związanej bezpośrednio z jej działalnością gospodarczą lub zawodową.

Rozwój ochrony konsumenta ma związek z:

- wzrost zamożności ludności;

- wzrost aspiracji społecznych;

- niebezpieczne lub wadliwe wyroby;

- nieuczciwe praktyki handlowe.

1960r-utworzono Międzynarodową Organizację Związków Konsumenckich.

15 marca - Światowy Dzień Konsumenta (Kennedy)

Przedst. 4 prawa

- prawo do bezpieczeństwa

- do rzetelnej informacji

- wyboru

- do reprezentacji.

Rezolucja z 1975r.

- prawo di och. Zdrowia i bezpieczeństwa;

- prawo do och. interesów ekonomicznych;

- prawo do prawo do rekompensaty(prawo do dochodzeń roszczeń)

- prawo do inf. i edu.

- prawo do reprezentacji;

2 nowe prawa: zapewnienie podst. potrzeb - żywnościowych; prawo do życia w czystym środowisku.

Reguła 4C (4K)

	Reguła 4C	Reguła 4K
Produkt	costamer	korzyści
Cena	cost	koszty
Dystrybucja	convienience	komfort
Promocja	comunication	komunikacja

Produkt
Szanse	Zagrożenia
- lepsze dostosowanie produkcji do potrzeb różnych segmentów nabywców;	- pozorne nowości; - świadome obniżanie żywotności produktów; - dywersyfikacja asortymentu podaży towarów; - nieprzejrzystość rynku;
Cena
- niższe ceny;	- triki cenowe; - kupowanie pod wpływem promocji cenowej ilości przekraczającej rzeczywiste potrzeby konsumenta;
Dystrybucja
- pełniejsze dostosowanie dystrybucji do potrzeb konsumenta;	- zbyt wielu pośredników; - zbyt duża marża handlowa;
Promocja
- pełniejsza informacja o produktach, dystrybucji i środkach promocji	- nadmierna ilości reklam; - agresywność i nieuczciwość reklam; - promocja skłania do zakupu produktu niepotrzebnego;

Art. 68: istotnym warunkiem integracji gosp. Polski z WE jest zbliżenie istniejącego i przyszłego ustawodawstwa Polski do ustawodawstwa WE.

Art. 69: zasady konkurencji; przepisy i normy techniczne; och. konsumenta;

Konstytucja RP: Art. 75: władze publiczne chronią konsumentów, użytkowników i najemców przed działaniem zagrażającym ich zdrowiu, prywatności, bezpieczeństwa oraz przed nieuczciwymi praktykami handlowymi.

Rola konsumenta na rynki

- adresat działalności promocyjnej przedsiębiorstwa;

- nabywca produkcyjnych dóbr lub świadczonych usług;

- użytkownik nabytych towarów;

Płaszczyzny realizacji polityki konsumenckiej:

- legislacyjna;

- instytucjonalna;

- inspekcyjno - kontrolna;

-- sądowa;

- informacyjno - edukacyjna;

Podstawowe problemy och. konsumenta w Polsce:

- brak regulacji prawnych w wielu istotnych dla konsumentów dziedzinach;

-niedostosowanie istniejących norm prawnych do wymogów gosp. rynkowej;

- słaba pozycja negocjacyjna konsumentów;

- nierzetelna, wprowadzająca w błąd reklama;

Źródła informacji marketingowej:

-personalne;

- marketingowe np. reklamy, promocja;

- publiczne (Internet, telewizja);

- osobiste;

Źródła powszechnie obowiązującego prawa polskiego:

- konstytucja;

- ustawy;

- ratyfikowane umowy międzynarodowe;

- rozporządzenia;

- akty prawa miejscowego;

Dziennik Ustaw:

- ustawy;

- rozporządzenia;

- ratyfikowane umowy międzynarodowe;

- obwieszczenia;

- uchwały organów ustawodawczych;

- orzeczenie Trybunału Konstytucyjnego;

Źródła prawa w UE:

Dorobek prawny WE:

- postanowienia traktatowe;

- deklaracje i reakcje przyjęte przez organy wspólnot;

- umowy międzynarodowe zawarte pomiędzy UE i państwami trzecimi;

- ustawodawstwo wynikające ze stosowania traktatów oraz orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości WE i Sądu Pierwszej Instancji;

- umowy państw członkowskich WE dotyczące działalności wspólnotowej;

Źródła prawa wspólnotowego:

- Pierwotne prawo wspólnotowe ( np. traktaty założycielskie);

- Wtórne prawo wspólnotowe: rozporządzenia, dyrektywy, decyzje, zlecenia, opinie;

Kryterium adresata:

- do państwa członkowskiego -> dyrektywa;

- do jednego czy wielu adresatów indowy -> decyzja;

- ogólnie w sposób abstrakcyjny do wszystkich - > rozporządzenie;

Kryterium oddziaływania:

- obowiązuje we wszystkich częściach

-> rozporządzenie

-> decyzja;

- obowiązującego w odniesieniu do konkretnego rezultatu -> dyrektywy;

- nieobowiązująco, jako polityczne wytyczenie celu albo zwykłe wypowiedzenie poglądu -> zlecenie

-> opinie;

Rozporządzenie:

- charakter wspólnotowy;

- bezpośrednia moc wiążąca ( nie wymagają transformacji na krajowy system prawny);

- na przepisy rozporządzeń można się powoływać na równi przepisami prawa krajowego;

- w życie wchodzi jednocześnie we wszystkich państwach członkowskich UE;

Dyrektywy:

- akt normatywny o charakterze obowiązkowym i ogólnym;

- nie zawiera norm prawnych, wymaga jedynie od adresatów by podjęli oni konieczne środki do osiągnięcia określonego w dyrektywie celu;

- z dyrektyw nie wynikają bezpośrednio prawa i obowiązki dla obywateli i państw członkowskich, ma to miejsce dopiero po wdrożeniu tych aktów prawnych do systemu prawa krajowego;

Dyrektywa

- adresat dyrektywy ma swobodę wyboru form i metod;

- adresatem dyrektywy są państwa członkowskie (rządy i parlamenty);

- istnieje termin realizacji dyrektywy (wdrożenie jej systemu prawa krajowego);

Decyzja

- nie ma działanie ogólnego;

- adresat -> konkretne podmioty i sytuacje;

- nie wywołuje skutków erga omnis;

- używana do rozstrzygania sporów;

- jej wykonanie odbywa się zgodnie z procedurą kraju adresata;

- obowiązuje automatycznie;

Ustawa z dn. 7.10.1999r. o języku polskim:

Obowiązek używania j. polskiego dotyczy w szczególności:

- nazewnictwa towarów i usług;

- ofert, warunków gwarancji, faktur, rachunków, pokwitowań;

- ostrzeżeń i inf. do konsumentów, wymagania podstawowe innych przepisów;

- instrukcji obsługi;

- informacji on właściwościach towarów i usług;

- obowiązek używania języka polskiego w informacjach o właściwościach towarów i usług dotyczy też reklam;

- obcojęzyczne opisy towarów i usług oraz obcojęzyczne oferty, ostrzenia i inf. dla konsumentów wymagane na podstawie innych przepisów, muszą jednocześnie sporządzone w polskiej wersji języków;

Zastrzeżenie:

- nie wymagają opisu w j. pol. ostrzeżenia i inf. dla konsumentów wymagane na podstawie innych przepisów, instrukcje ob. oraz inf. o właściwościach towarów, jeżeli są wyrażone w powszechnie zrozumiałej formie graficznej;

- jeżeli formie graficznej towarzyszu opis to opis ten powinien być w j. pol.;

Przepisy te nie dotyczą:

- nazw własnych;

- obcojęzycznych dzienników, czasopism, książek, oraz programów komputerowych, z wyjątkiem ich opisów i instrukcji;

- działalności dydaktycznej i naukowej szkół wyższych, szkół i klas z obcym językiem wykładanym lub dwujęzycznym, nauczycielskich kolegiów j. obcych, a także nauczania innych przedmiotów, jeżeli jest zgodne z prawami szczegółowymi;

- twórczości naukowej i artystycznej;

- zwyczajowo stosowanej terminologii naukowej i techn.

- znaków towarowych, nazw handlowych oraz oznaczeń pochodzenia towarów, usług;

- norm wprowadzonych w j. oryginału zgodnie z przepisami o normalizacji;

Kontrola:

Inspekcja Handlowa; Państwowa Inspekcja Pracy; Urząd ochrony konkurencji i konsumentów(1996); Powiatowy, miejski rzecznik konsumentów;

Ustawa z dn.16.02.2007r. o och. konkurencji i konsumentów;

Zakres działania Prezesa Urzędu (UOKiK):

- sprawowanie kontroli przestrzegania przez przedsiębiorców przepisów ustawy;

- wydawanie decyzji w sprawach:

*praktyk ograniczających konkurencję;

*koncentracji lub podziału przedsiębiorców;

*praktyk naruszających zbiorowe interesy konsumentów;

- prowadzenie badań stanu koncentracji gospodarki oraz zachowań rynkowych przedsiębiorców;

UOKiK:

- przygotowywanie projektów rządowych programów rozwoju konkurencji oraz projektów rządowej polityki konsumenckiej;

- współpraca z krajowymi i międzynarodowymi organami i organizacjami do których zakres działania należy ochrona konkurencji i konsumentów;

- opracowywanie i przekładanie Radzie Ministrów projektów aktów prawnych dotyczących och. k i k

- przekładanie RM okresowych sprawozdań z realizacji rządowych prog. rozwoju k i polityki konsumenckiej;

- występowanie do przedsiębiorców i związków przedsiębiorców w spr. och. praw i interesów konsumentów;

- współpraca z organami samorządu terytorialnego w zakresie wynikającym z rządowej polityki konsumenckiej;

- inicjowanie badań towarów wykonywanych przez organizacje konsumenckie;

- opracowywanie i wydawanie publikacji oraz programów edu. popularyzujących wiedzę o och. k i k;

- realizacja zobowiązań międzynarodowych RP w zakresie wspólnoty i wymianu inf. w spr. och. kik oraz pomocy pub.;

- gromadzenie i upowszechnienie orzecznictwa w spr. z zakresu och. k ik;

- wykonywanie innych zadań określonych w ust. lub ustawach odrębnych;

Dyrektor UOKiK : Marek Niechciał;

Departamenty:

- D. Prawny i Orzecznictwa Europejskiego;

- D. Ochrony Konkurencji;

- D. Analizy Rynku:

- D. Monitorowania Pomocy Publicznej;

- D. Polityki Konsumenckiej;

- D. Nadzoru Rynku;

- D. Współpracy z Zagranica i Komunikacji Społecznej;

- D. Środków Pomocowych Budżetu i Administracji;

- Senatorów Prezesa UOKiK;

Delegatury:

Bydgoszcz, Gdańsk, Katowice, Kraków, Lublin, Łódź, Poznań, Warszawa, Wrocław;

Zadania w dziedzinie och. interesów konsumentów wykonują również:

- samorządy terytorialne;

- org. konsumenckie;

- inne instytucje, do których statutowych lub ustawowych zadań należy ochrona interesów konsumentów;

Art. 39

Zadania samorządu powiatowego w zakresie och. konsumenta -> powiatowy (miejski) rzecznik konsumentów;

Do zadań rzecznika zależy:

- zapewnienie bezpłatnego poradnictwa konsumenckiego i inf. prawnej w zakresie ochrony interesów konsumentów;

- składanie wniosków w sprawie stanowienia i zmiany w przepisów prawa miejscowego w zakresie och. interesów konsumentów;

-współdziałanie z właściwymi ganami delegaturami urzędu, organami Inspekcji Handlowej oraz organizacjami konsumenckimi;

- wykonywanie innych zadań określonych w ustawach lub przepisach odrębnych;

Rzecznik konsumentów

- może w szczególności wytaczać powództwa na rzecz konsumentów oraz występować na zgoda, do toczącego się postępowania w sprawach o och. interesów konsumentów;

- w sprawach o wykroczenia na szkodę konsumentów, jest oskarżycielem publicznym;

- przedsiębiorca, do którego zwrócił się rzecznik konsumentów, obowiązany jest udzielić rzecznikowi wyjaśnień i inf. będącym przedmiotem wystąpienia oraz ustosunkować się do uwag i opinii rzecznika;

Krajowa Rada Rzeczników Konsumentów:

- stały organ opiniodawczy Prezesa UOKiK w zakresie spraw związanych z ochrona praw kons. na szczeblu samorządu powiatowego;

-w skład Rady wchodzi 9 rzeczników;

- po jednym z obszaru właściwości miejscowej delegatury UOKiK.

Do zadań Rady należy w szczególności:

- przedstawienie propozycji dotyczących kierunków zmian legislacyjnych w przepisach dotyczących och. praw kons.;

- wyrażeni opinii w przedmiocie projektów aktów prawnych lub kierunków rządowej polityki konsumenckiej;

- wyrażanie opinii w innych sprawach z zakresu och. konsumentów przedłożonych w Radzie przez Prezesa Urzędu;

- przekazywanie informacji dotyczących ochrony konsumentów, w zakresie wskazanym przez Prezesa Urzędu.

Państwowa Inspekcja Handlowa:

- celem inspekcji jest m. in. zabezpieczenie interesów kons. i sprawności ich usług: *rozdzielnictwo towarów; *ochrona mienia; * zwalczanie spekulacji i nielegalnego handlu; *przestrzeganie ustalonych cen i marż, zarobków;

PIH

Rok 1975 - 17 okręgów; rok 1996- 49 wojewódzkich inspektowa rów;

IH

Rok 1999- 16 wojewódzkich inspektoratów.

Ustawa z dn. 16.02.2007r. o ch. konkurencji i konsumentów:

UOKiK IH

Inspekcja Handlowa

- podlega Prezesowi UOKiK

Ustawa z dn. 15.12.2000r. o Inspekcji Handlowej:

Inspekcja Handlowa

Wyspecjalizowany organ kontroli powołany do ochrony interesów i praw konsumentów oraz interesów gospodarczych państwa

Przepisów ustawy nie stosuje się do:

-przedsiębiorców działających na terenach zamkniętych, podlegających ministerstwu właściwemu do spraw wew., Ministrowi Obrony Narodowej i Ministrowi Sprawiedliwości;

- przedsiębiorców produkujących energię lub prowadzących hurtowy i detaliczny handel energią;

- przedsiębiorcy produkujący paliwa, banków oraz prowadzonej przez nie działalności bankowej

- ubezpieczeń oraz działalności. ubezp.;

- usługi pocztowych i telekomunikacyjnych;

Zadanie Inspekcji Handlowej

- kontrola legalności i rzetelności działań przedsiębiorców prowadzących działalność gosp. W rozumieniu przepisów odrębnych w zakresie produkcji, handlu i usług;

- kontrola produktów wprowadzonych do obrotu w zakresie zgodności z zasadniczymi wymaganiami określonymi w przepisach odrębnych z wyłączeniem produktów polegających nadzorowi innych właściwych organów;

- kontrola przestrzegania przez sprzedawców detalicznych i sprzedawców hurtowych przepisów ustawy o zużytym sprzęcie elek.;

- kontrola produktów znajdujących się w obrocie handlowym oraz przeznaczonych wprowadzenia do takiego obrotu, w tym w zakresie oznakowania i zafałszowań oraz kontrola usług;

Kontrola ta nie obejmuje

- kontroli jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych u producentów

- kontrola jakości zdrowotnej środków spożywczych określonych w przepisach odrębnych;

Zadania Inspekcji Handlowej:

- podejmowanie mediacji w celu ochrony interesów i praw konsumentów;

- organizowanie i prowadzenie stałych polubownych sądów konsumenckich;

- prowadzenie poradnictwa konsumenckiego;

- wykonywanie innych zadań określonych w ustawie lub przepisach odrębnych;

Stałe polubowne sądy konsumenckie:

- sądy rozpatrują spory o prawa majątkowe wynikłe z umów sprzedaży produktów i świadczenia usług zawartych pomiędzy konsumentami i przedsiębiorcami na podstawie regulaminu;

Rzecznik Praw Obywatelskich -dr Janusz Kochanowski;

RPO:

- stoi na straży wolności i praw człowieka i obywatela określonych w konstytucji oraz innych aktach normatywnych;

- w sprawach dzieci Rzecznik współpracujący z Rzecznikiem Praw Dziecka;

- w sprawach o ochronie wolności i praw człowieka i obywatela, Rzecznik bada, czy w skutek działania lub zaniechania organów, organizacji i instytucji, obowiązane do przestrzegania i realizacji tych wolności i praw: nie nastąpiło naruszenie prawa, zasad współżycia, sprawiedliwości społecznej;

Podjęcie czynności przez Rzecznika następuje:

- na wniosek obywateli lub ich organizacji;

- na wniosek organów samorządowych;

- na wniosek Rzecznika Praw Dziecka;

- z własnej inicjatywy;

Wniosek kierowany do RPO:

- jest wolny od opłat;

- nie wymaga zachowania szczególnej formy;

- powinien zawierać oznaczenie wnioskodawcy oraz osoby, której wolności i prawa sprawa dotyczy;

- powinien określać przedmiot sprawy;

Rzecznik po zapoznaniu się z wnioskiem może:

- podjąć sprawę;

- poprzestać na wskazaniu wnioskodawcy przysługujących mu środków działania;

- przekazać sprawę wg. właściwości;

- nie podjąć sprawy - zawiadamiając wnioskodawcę o osobę, której sprawa dotyczy;

Podejmując sprawę Rzecznik może:

- samodzielnie prowadzić postępowanie wyjaśniające;

- zwrócić się do zbadania sprawy lub jej części do właściwych organów, w szczególności organów nadzoru, prokuratury, kontroli państwowej, zawodowej lub społecznej;

- zwrócić się do sejmu o zlecenie przeprowadzenia kontroli określonej sprawy lub jej części;

Organizacje konsumenckie:

- niezależne od przedsiębiorców i ich związków, organizacje społeczne, do których zadań statutowych należy ochrona interesów konsumenckich;

- organizacje konsumenckie mogą prowadzić działalność gospodarczą na zasadach ogólnych o ile dochód z działalności służy wyłącznie realizacji celów statutowych;

- reprezentują interesy kons. wobec organów administracji rządowej i samorządowej;

- mogą uczestniczyć w realizacji rządowej polityki konsumenckiej;

Mają w szczególności prawo do:

- wyrażania opinii o projektach aktów prawnych i interesów kons.;

- opracowywania i upowszechniania konsumenckich programów edukacyjnych;

- wykonywanie testów produktów i usług oraz publikowanie ich wyników;

- wydawanie czasopism, opracowań badawczych, broszur, ulotek;

- prowadzenie nieodpłatnego poradnictwa konsumenckiego oraz udzielania nieodpłatnej pomocy konsumentów w dochodzeniu ich roszczeń chyba, że statut org. stanowi, że działalność ta jest wykonywana odpłatnie;

- realizowanie zadań państwowych w dziedzinach ochrony konsumentów, zlecanych przez organy administracji rządowej i samorządowej;

- ubieganie się o dotacje ze środków publicznych;

Organy administracji rządowej i samorządowej są obowiązane:

- do zasięgania opinii organizacji konsumenckich w sprawach dotyczących kierunków działań na rzecz ochrony interesów konsumenckich;

Organizacjami społecznymi, które mogą wytaczać powództwa na rzecz obywateli w sprawach z zakresu ochrony konsumentów oraz które mogą wystąpić do postępowania w sprawach z tego zakresu są:

-org. zrzeszające konsumentów;

- org. działające w zakresie obrony praw człowieka;

- org. naukowo - techn.;

- związki zawodowe;

- org. zrzeszające zmotoryzowanych;

Organizacje konsumenckie w Polsce:

Federacja Konsumentów - 1981r.;

Stowarzyszenie Konsumentów Polskich- 1995r.;

Polskie Towarzystwo Ekonomiki Gospodarki Domowej - 1990r.;

Stowarzyszenie Ochrony Zdrowia i Konsumentów;

SKP:

- grupa ekspercka;

- współpraca z powiatowymi/ miejskimi rzecznikami konsumentów;

Fundacja „Centrum Konsumenckie” zał. 2004r.

Arbiter bankowy:

- skargi mogą składać wyłącznie konsumenci( osoby fizyczne) zawierające umowę z bankiem w celu bezpośrednio nie związanym z działalnością gospodarczą;

- wniosek dotyczyć może banku , członka Związku Banków Polskich lub nie będącego członkiem ZBP, który złożył oświadczenie, poddaje się rozstrzygnięciom Arbitra bankowego i wykonuje jego orzeczenia.

Sprawy rozpatrywane przez Arbitra:

- wartość przedmiotu nie jest wyższa niż kwota 8000zł;

- mając charakter roszczeń pieniężnych z tytułu:

- niewykonania

- nienależytego wykonania przez bank czynności bankowych;

- innych czynności na rzecz konsumentów;

Arbiter bankowy zwraca wniosek, gdy:

- treść wniosku jest niezrozumiała;

- mimo wcześniejszych wezwań nie została poprawiona lub uzupełniona;

-rozpoznanie sprawy wymagałoby przeprowadzenia postępowania dowodowego z udziałem świadków i biegłych( postępowanie sądowe);

Rzecznik ubezpieczonych reprezentuje interesy:

- ubezpieczonych;

- uprawnionych z umowy ubezpieczenia;

- członków funduszy emerytalnych ;

- uczestników pracowniczych programów emerytalnych;

Inne instytucje branżowe:

- Urząd Komunikacji Elektrycznej;

- Urząd Regulacji Energetyki;

- Rzecznik Odbiorców Paliw i Energii;

- Rzecznik Praw Pacjenta

- Rzecznik Praw Pacjenta Narodowego Funduszu Zdrowia;

Generalny Inspektorat Ochrony Danych Osobowych: każdy ma prawo do ochrony dotyczącej danych osobowych.

Prawo do sprzeciwu; prawo do informacji; prawo do poprawiania danych.

Rzecznik Praw Dziecka www.infoobywatel.gov.pl

Europejskie Centrum Konsumenckie www.konsument.gov.pl

Pomoc w postaci poradnictwa oraz pomoc prawna na rzecz konsumentów:

- powiatowy, miejski rzecznik konsumentów;

- IH;

- pozarządowe org. konsumenckie ( Federacja konsumentów;

- Instytucje branżowe ściśle określone sektory rynku: Urząd Komunikacji Elektronicznej, U. Regulacji Energetycznej, Rzecznik Ubezpieczonych;

Sądy polubowne konsumenckie:

- przy wojewódzkich inspektoratach IH;

- przy rzecznikach ubezpieczeniowych;

- przy Prezesie Urzędu Komunikacji Elektronicznej;

Sprzedaż konsumencka:

- ustawę stosuje się do dokonywanej w zakresie działalności przedsiębiorstwa sprzedaży rzeczy ruchomej osobie fizycznej, która nabywa te rzecz w celu niezwiązanym z działalnością zawodową lub gospodarczą(towar konsumpcyjny);

Informacje, jakie powinny być udzielane przez sprzedawcę kupującemu:

- jasne;

- zrozumiałe;

- niewprowadzające w błąd, inf. w języku polskim;

- wystarczające do prawidłowego i pełnego korzystania ze sprzedawanego towaru konsumpcyjnego;

Szczególnie należy podać:

- nazwę towaru;

- określenie producenta lub importera;

- znak zgodności wymagany przez odrębne przepisy;

- informacje o dopuszczeniu do obrotu w RP;

- oraz stosowanie do rodzaju towaru, określanie jego energochłonności, a także inne dane wskazane w odrębnych przepisach;

Informacje te:

- powinny znajdować się na towarze konsumpcyjnym lub być z nimi trwale połączone, w przypadku gdy towar jest sprzedawany w opakowaniu jednostkowym lub w zestawie;

- w pozostałych przypadkach sprzedawca jest obowiązany umieścić w miejscu sprzedaży towaru inf., która może zostać ograniczona do nazwy towaru i jego głównej cechy użytkowej oraz wskazania producenta lub importera;

Sprzedawca jest obowiązany:

- zapewnić w miejscu sprzedaży odpowiednie warunki techniczno- organizacyjne umożliwiające:

- dokonanie wyboru towaru konsumpcyjnego i sprawdzenie jego jakości;

- kompletność;

- funkcjonowanie głównych mechanizmów i podstawowych podzespołów;

- na żądanie kupującego sprzedawca jest obowiązany wyjaśnić oznaczenie poszczególnych postępowań umowy;

- sprzedawca jest obowiązany wydać kupującemu wszystkie elementy jego wyposażenia oraz instytucje obsługi, konserwacji, i inne dokumenty wymagane przez odrębne przepisy;

- informacje lub dokumenty, powinny być sporządzone w j. polskim lub, o ile rodzaj inf. na to pozwala, w powszechnie zrozumiałej formie graficznej;

- wymogi używania j. polskiego nie stosuje się do nazw własnych, znaków towarzyszących, oraz handlowych oznaczeń pochodzenia towarów oraz zwyczajowo stosowanej terminologii naukowej i techniczne;

Zasady uwidaczniania cen towarów i usług:

- sprzedawca jest obowiązany podać do wiadomości kupującego cenę oferowanego towaru konsumpcyjnego oraz jego cenę jednostkową, chyba, że wyrażają one tę samą kwotę;

- przy sprzedaży towaru konsumpcyjnego oferowanego luzem jest wymagane podanie jedynie ceny jednostkowe;

- taki sam sposób podawania cen powinien być stosowany w reklamach;

Ustawa o cenach:

- rozporządzenie Ministra Finansów w sprawie szczegółowych zasad uwidaczniania cen towarów i usług oraz sposobu oznaczania ceną towarów przeznaczonych do sprzedaży;

W przypadku towarów przeznaczonych do sprzedaży, lecz umieszczonych w miejscach niedostępnych dla kupującego a w szczególności na zapleczu ich ceny uwidocznia się w zestawach cen (cennikach):

- cenniki wywiesza się, wykłada lub w inny sposób udostępnienia w miejscu sprzedaży towarów tak, aby były czytelne dla kupującego;

- ceny towarów oferowanych w punktach sprzedaży okrężnej uwidacznia się w cenniku wywieszonym w miejscu dostępnym dla kupujących;

- ceny potraw lub wyrobów oferowanych w przedsiębiorstwach gosp. uwidacznia się w sposób czytelny w cenniku, wywieszonym w miejscu ogólno dostępnym dla kupującego, wew. lub zewn. lokalu w pobliżu drzwi wejściowych;

Cennik potraw lub oferowanych wyrobów powinien zawierać:

- aktualne inf. dodatkowe umożliwiające taka identyfikacje ceny z towarem, w szczególności datę wystawienia, pełna nazwę towaru, określenie ilości, wyroby wyrażone e legalnej jednostce miary zawartej w jednej porcji w tym zwłaszcza ilość głównego składnika;

Przedsiębiorcy prowadzący działalność usługowa w zakresie gastronomii lub hotelarstwa:

- zapewniają wystarczającą ilość cenników oferowanych potraw lub wyrobów, napojów, aby udostępnienie ich kupującym przed przyjęciem zamówienia i przy rozliczeniu końcowym;

- wykładają w każdym pokoju noclegowym, hotelowym, zawierające ceny noclegu, wyżywienia lub innych oferowanych usług;

- wywieszają lub wykładają w miejscu przeznaczonym do odbywania rozmów telefonicznych, cenniki zawierają cenę za jeden impuls telefoniczny inne opłaty Zan usługi dodatkowe związane z łączeniem rozmowy;

Uwidacznianie ceny w materiałach promocyjnych:

-jeżeli sprzedawca reklamuje towar lub usługę wraz z cena sprzedaży w czasopiśmie, gazecie, katalogu, na plakacie, afiszu lub ekranie TV, a także w handlu elektrycznym lub na specjalne zorganizowanych pokazach, jak równiej w inny sposób(powinien uwidoczniać cenę jednostkową towaru lub usługi oraz datę lub termin obowiązywania podanej cen);

- w materiałach reklamowych lub na wywieszkach umieszczonych przy towarach oferowanych do sprzedaży po cenach promocyjnych lub obniżonych obok przekreślonej ceny dotychczasowej uwidocznia się cenę promocyjną lub cenę obniżoną uwzględniającą rabat(przepis ten nie dotyczy towarów oferowanych po raz pierwszy);

- w materiałach reklamowych, placówkach handlowych, przy towarach oferowanych do sprzedaży po przecenie lub na wywieszkach umieszczonych przy towarach przecenionych( obok przekreślonej dotychczasowej ceny i wyrazy „przecena” lub „obniżka”)

- uwidocznia się cenę obniżoną;

- a także przyczynę lub przyczyny dokonanej przeceny - obniżki lub podwyżki ceny;

Cena jednostkowa:

- nie wymaga uwidocznienia cena jednostkowa określonego towaru, jeżeli jest identyczna z cena sprzedaży tego towaru;

Ustawa o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji:

Ustawa reguluje:

- zapobieganie i zwalczanie nieuczciwej konkurencji w działalności:

- gospodarczej w szczególności produkcji przemysłowej i rolnej, budownictwie, handlu i usługach;

- w interesie publicznym, przedsiębiorców oraz klientów, a zwłaszcza konsumentów;

Czynem nieuczciwej konkurencji jest:

- działanie sprzeczne z prawem lub dobrymi obyczajami;

- jeżeli zagraża lub narusza interes innego przedsiębiorcy lub klienta;

- wprowadzające w błąd oznaczenia przedsiębiorstwa;

- fałszywe lub oszukańcze oznaczenia pochodzenie geogr. Towaru lub usług;

- wprowadzające w błąd oznaczenia towarów lub usług;

- naruszenie tajemnicy przedsiębiorstwa;

- nakłanianie do rozwiązania lub niewykonania umowy;

- naśladownictwo produktów;

- ponawianie lub nieuczciwe zachwalenie;

- utrudnianie dostępu do rynku;

- przekupstwo osoby pełniącej funkcje publiczną;

- nieuczciwa lub zakazana reklama;

- organizowanie systemu sprzedaży lawinowej;

- organizowanie działalności w systemie konsorpcyjnym;

Czyn nieuczciwej konkurencji:

- takie oznaczenie towarów lub usług albo jego brak, które może wprowadzić klientów w błąd co do: pochodzenia, jakości, składników, sposoby wykonania, przydatności, możliwości zastosowania, naprawy, konserwacji, lub innych istotnych cen towarów albo usług, a także zatajenie ryzyka, jakie wiąże się z korzystaniem z nich;

Czynem nieuczciwej konkurencji jest:

- rozpowszechnienie nieprawdziwych metod wprowadzających w błąd, wiadomości o swoim lub innym przedsiębiorstwie lub przedsiębiorcy, w celu przysporzenia;

Nieprawdziwe lub wprowadzające w błąd inf. w szczególności o:

- osobach kierujących przedsiębiorstwem;

- wytwarzanych towarach lub świadczonych usługach;

- stosowanych cenach;

- sytuacji gosp. lub prawnej;

Posługiwanie się:

- nieprzysługującymi lub nieścisłymi tytułami, albo innymi inf. o kwalifikacjach pracowników;

- nieprawdziwymi atestami;

- nierzetelnymi wynikami badań;

- nierzetelnymi informacjami o wyróżnieniach lub oznaczeniach produktów lub usług;

Znaki występujące na opakowaniach:

- zasadnicze - logo, znak firmy;

- informacyjny;

- niebezpieczeństwa;

- manipulacyjny;

- promocyjny;

Prawo żywnościowe:

- ma na celu ochronę interesów konsumentów;

- powinno stanowić podstawę dokonywania przez konsumenta: świadomego wybory związanego ze spożywaną przez nich żywnością;

- etykietowanie;

- reklama;

- prezentowanie żywności z uwzględnieniem kształtu, wyglądu opakowania, używanych opakowań, sposobu ułożenia i miejsca wystawienia, informacji udostępnianych na temat żuwności w jakikolwiek sposób;

Ustawa o bezpieczeństwie żywności i żywienia:

Oznakowanie środka spożywczego:

- wszelkie inf. w postaci napisów i innych oznaczeń, w tym: znaki towarowe, nazwy handlowe, elementy graficzne i symbole, dotyczące środka spożywczego umieszczona na opakowaniu, etykiecie, ulotce, w dokumentach, które są dołączone do środka spożywczego lub odnoszą się do niego;

Opakowanie środka spożywczego nie może: wprowadzać konsumenta w błąd w szczególności co do jego nazwy, rodzaju, właściwości, składu, ilości, trwałości, źródła lub miejsca pochodzenia, metod wytwarzania lub produkcji;

- przez przypisywanie środkowi spożywczemu działania lub właściwości, których nie posiada;

- przez sugerowanie, że środek spożywczy posiada szczególne właściwości, jeżeli wszystkie podobne środki spożyw. posiadają takie właściwości;

- przypisywanie środkowi spożywczemu właściwości zapobiegania chorobom lub leczenie ich albo odwoływania się do takich właściwości;

Środki spożyw. muszą być oznakowane:

- w sposób zrozumiały dla konsumenta, napisy musza być wyraźne, czytelne, nieusuwalne, umieszczone w widocznym miejscu;

- nie mogą bym w żaden sposób ukryte, zasłonięte lub przysłonięte innymi nadrukami lub obrazkami;

Oznakowanie środka spożywczego zawiera inf. istotne do och. zdrowia i życia człowieka w szczególności:

- nazwę, pod która środek spożyw. jest wprowadzany do obrotu;

- inne dane umożliwiające identyfikację oraz odróżnienie środka od innych środków;

Termin przydatności do spożycia:

- termin, po upływie, którego środek spożywczy traci przydatność do spożycia;

- termin ten jest podawany w przypadku środków spożywczych: nietrwałych mikrobiologicznie, łatwo psujących się;

- data powinna być poprzedzona określeniem „należy spożyć do:”

Data minimalnej trwałości:

- data, do której prawidłowo przechowuje się środki spożyw. zachowuje swoje właściwości;

- data powinna być poprzedzona określeniem „najlepiej spożyć przed:”, albo „najlepiej spożyć przed końcem:”

Ustawa o ogólnym bezpieczeństwie:

BEZPIECZEŃSTWO- stan, w którym ryzyko odniesienia obrażeń przez osoby lub spowodowanie szkody zostało ograniczone do akceptowanego poziomu. Bezpieczeństwo jest jednym z aspektów jakości.

WADA - niespełnienie wymagania związanego z zamierzonym użytkowaniem lub uzasadnionymi oczekiwaniami włączając te, które są związane z bezp.

ODPOWIDZIALNOŚĆ ZA WYRÓB- ogólny termin stosowany do opisania zobowiązań wytwórcy lub innych, stan do wyrównania strat związanych z obrażeniami cielesnymi. Szkodę majątkową lub innym uszczerbkiem spowodowanym przez wyrób. Prawne i finansowe skutki odpowiedzialności za wyrób mogą się zmieniać w zależności od jurysdykcji.

BEZPIECZEŃSTWO ŻYWNOŚCI - ogół warunków, które muszą być spełnione, dotyczących zwłaszcza:

- stosowanie substancji dodatkowych i aromatów;

- dopuszczalnych poziomów substancji zanieczyszczających;

- pozostałości pestycydów;

- warunków napromieniowania żywności;

- cech organoleptycznych oraz działań, które muszą być podejmowane na wszystkich etapach produkcji i obrotu żywności w celu zapewnienia zdrowia człowieka;

Obowiązki producenta i dystrybutorów w zakresie bezpieczeństwa producentów:

- producent jest obowiązany do wprowadzania na rynek tylko bezp. produktów;

- producent w zakresie prowadzonej działalności zobowiązany dostarczyć konsumentom inf.(umożliwia ocenę zagrożeń związanych z produktem);

- producent zachowuje należyta staranność w zakresie prowadzonej działalności jest zobowiązany podejmować działania odpowiednie do właściwości dostarczanego produktu (uzyskanie wiedzy o zagrożeniach, unikniecie zagrożeń, ostrzeżenie kons. i wycofanie produktu z rynki);

- dystrybutor jest zobowiązany działać z należytą starannością w celu zapewnienia bezp. produktów, o których wie lub o których zgodnie z posiadanymi inf. i dośw. zawodowymi powinien wiedzieć, że nie spełniają one wymagań bezpieczeństwa;

- dystrybutor w zakresie prowadzonej działalności jest zobowiązany uczestniczyć w monitorowaniu bezp. produktów prowadzanych na rynek, w szczególności:

- przyjmować od konsumentów informacje o zagrożeniach powodowanych przez produkty i przekazywać je producentom i organom nadzoru oraz IH;

IH może w szczególności:

- żądać wszelkich inf. niezbędnych do stw. czy produkt jest bezpieczny;

-sprawdzić w ramach posiadanych uprawnień bezpieczeństwo wprowadzanych na rynek produktów;

Ustawa o ocenie zgodności:

Jednostka kontrolująca - jednostka dokonująca sprawdzenia projektu wyrobu, lub procesu jego wytworzenia oraz ustalenia ich zgodności z zasadniczymi lub szczegółowymi wymaganiami lub specyfikacjami techn.;

Certyfikacja - działania jednostki certyfikacyjnej wykazującej, że należycie zidentyfikowany wyrób lub proces jego wytwarzania są zgodne z zasadami lub szczegółowymi wymaganiami lub specyfikacjami technicznymi;

Jednostka certyfikująca- niezależna od stron zainteresowania tj. dostawcy i odbiorcy, jednostka dokonująca certyfikacji;

Certyfikat zgodności - dokument wydany przez notyfikowaną jednostkę certyfikującą, potwierdzający, że wyrób i proces jego wytwarzania są zgodne z zasadniczymi lub szczegółowymi wymagania lub specyfikacjami technicznymi;

Deklaracja zgodności - oświadczenie producenta lub jego upoważnionego przedstawiciela stwierdzające na jego wyłączną odpowiedzialność, że wyrób jest zgodny z zasadniczymi wymaganiami, specyfikacjami technicznymi lub określona norma;

Akredytacja - uznanie przez jednostkę akredytacyjna kompetencji jednostki certyfikującej, jednostki kontrolującej oraz laboratorium do wykonywania określonych działań;

Autoryzacja - zakwalifikowanie przez ministerstwo lub kierownika urzędu centralnego, właściwego ze wzg. Na przedmiot oceny zgodności zgłaszającej się jednostki lub laboratorium do procesów notyfikacji;

Notyfikacja - zgłaszanie Komisji Europejskiej i państwom członkowskim UE autoryzowanych jednostek certyfikujących i kontrolujących oraz autoryzowanych laboratoriów właściwych do wykonywania czynności określanych w procedurach oceny zgodności;

Normy zharmonizowane - normy krajowe ustalone przez europejskie organizacje normujące;

17

---