OCHRONA KONSUMENTA W-D 1
Konsument- osoba fizyczna dokonująca czynności prawnej nie związanej bezpośrednio z jej działalnością gospodarczą lub zawodową.
-Rozwój ochrony konsumentów na świecie i w Polsce
przyczyny rozwoju ochrony konsumenta:
-rozwój cywilizacji, świata
-wzrost zamożności ludzi
-wzrost aspiracji społecznych
-niebezpieczny lub wadliwe wyroby lub usługi
-nieuczciwe praktyki handlowe
Geneza ochrony konsumenta:
*1960 - międzynarodowa organizacja związków konsumenckich (international organisation of consume unions od 1995 consumer international)
*15.03.1962 -prezydent John F.Kennedy -projekt ustawy o prawach konsumentów (consumer bill of rights )
”Consumers by definition minde us all....”
”Z definicji wszyscy jesteśmy konsumentami..”
Prawa Konsumenta :
-Prawo do bezpieczeństwa
-Prawo do rzetelnej informacji
-Prawo do wyboru
-Prawo do tego by głos konsumenta był słyszalny
Światowy dzień praw konsumenta 15.03.1983 „World consumer rights day” -WCRD
Geneza...
Rezolucja rady z kwietnia 1975r w sprawie wstępnego programu europejskiej wspólnoty gospodarczej dotyczącej ochrony i informowania konsumentów.
-Prawo do ochrony zdrowia i bezpieczeństwa
-Prawo do ochrony interesów ekonomicznych
-Prawo do rekompensaty (system dochodzenia roszczeń)
-Prawo do informacji i edukacji
-Prawo do reprezentacji
*9.04.1985 - wytyczne zgromadzenia odgórnego Narodów Zjednoczonych w sprawie ochrony konsumentów.
-Formalne względy wdrażania ochrony konsumenta do polityki i prawa polskiego:
*1989-okres transformacji gospodarczej
*zmiany polityczne i gospodarcze
*Wkroczenie na drogę gospodarki rynkowej
REGUŁA 4 C (4K)
|
4C |
4K |
PRODUKT |
CUSTOMER |
KRZYSĆ |
CENA |
COST |
KOSZT |
DYSTRYBUJA |
CONVENIANCE |
KOMFORT |
PROMOCJA |
COMUNICATION |
KOMUNIKACJA |
Konsekwencje marketingu dla konsumentów:
1.Szanse:
Lepsza dostosowanie produkcji do potrzeb różnych segmentów nabywców
1.Zagrożenia:
*pozorne nowości
*świadome obniżanie żywotności produktu
*dywersyfikacja asortymentu podaży towarów
*nieprzejrzystość rynku
2.Szanse: niższe ceny
2.Zagrożenia:
*Triki cenowe
*kupowane pod wpływem promocji cenowej ilości przekraczającej rzeczywiste potrzeby konsumentów
3.Szanse:
Pełniejsze dostosowanie dystrybucji do potrzeb nabywców
3.Zagrożenia:
*zbyt wielu pośredników
*zbyt duża marża handlowa
4.Szanse:
Pełniejsze informacje o produkcie , dystrybucji środkami promocji
4.zagrożenia:
*nadmierne ilości reklam
*agresywność i nieuczciwość reklam
*promocja skłania do zakupu towarów które w rzeczywistości nie są konsumentowi potrzebne
Członkostwo Polski w ONZ
-ratyfikowanie „międzynarodowego paktu praw gospodarczych społecznych i kulturowych”
Układ europejski o stowarzyszeniu rzeczpospolitej polskiej ze wspólnotami 16.12.1991
Art. 68
Istotnym warunkiem wstępnej integracji gospodarczej z Wspólnota europejską jest zbliżenie istniejącego i przyszłego ustawodawstwa Polski do ustawodawstwa wspólnoty europejskiej.
Art. 69.
-Zasady konkurencji
-przepisy i normy techniczne
-ochrona konsumenta
1 maja 2004-wejście do UE
Konstytucja RP
-władze publiczne chronią konsumentów użytkowników i najemców przed działaniami zagrażającymi zdrowiu prywatności i bezpieczeństwu oraz przed nieuczciwymi politykami rynkowymi.
ROLA KONSUMENTA NA RYNKU:
*adresata działalności promocyjnej przedsiębiorstwa
*nabywca produktów dóbr lub świadczeń usługowych
*użytkownik nabytych towarów
-Płaszczyzny realizacji polityki konsumenckiej :
*legislacyjna
*instytucjonalna
*inspekcyjno-kontrolna
*sądowa
*informacyjno-edukacyjna
Rządowe programy polityczne w Polsce:
1998-1999
2000-2001
2002-2003
2004-2006
2007-2013
*1998-1999
-brak regulacji prawnych w wielu istotnych dla konsumentów dziedzinach
-niedostosowanie istniejących norm prawnych do wymogów gspodarki rynkowej
-słaba pozycja negocjacyjna konsumentów
-nierzetelna wprowadzająca w błąd reklama
-niewłaściwa jakość oferowanych towarów i usług
-trudność w dochodzeniu reklamacji
-niska świadomość prawna nabywców
-ograniczona dostępność do informacji i edukacji konsumenckiej
- słaba organizacja stowarzyszeń konsumenckich
OCHRONA KONSUMENTA W-D 2
Źródła informacji konsumenckiej:
-personalne(formalne i nieformalne)
-marketingowe(np. reklama, opakowanie, wystawy, targi)
-publiczne (internet, prasa, telewizja, radio, publikacje)
-osobiste (własne doświadczenia)
Ustawa z dnia 7.10.99 o języku Polskim
-Obowiązek używania języka polskiego dotyczy:
*oferowania warunków gwarancji, faktur, rachunków, pokwitowań
*instrukcji obsługi
*informacji o właściwościach towarów i usługi
*obowiązek używania jeżyka polskiego o właściwościach towarów i usług dotyczy też reklam
-Obowiązujące opisy towarów i usług oraz obowiązujące oferty ostrzeżenia i informacje dla konsumentów wykonane na podstawie innych przepisów muszą być sporządzone w języku polskim
Zastrzeżenie:
Nie wymagają opisu w języku polskim ostrzeżenia i informacje dla konsumentów wykonane na podstawie innych przepisów instrukcje obsługi oraz informacje o właściwościach produktu jeżeli są wyrażone w powszechnie zrozumiałej formie graficznej .Jeżeli formie graficznej towarzyszy opis to musi on być sporządzony w języku polskim
-Przepisy nie dotyczą:
nazw własnych
obcojęzycznych dzienników czasopism książek oraz programów komputerowych z wyjątkiem ich opisów i instrukcji
działalności dydaktycznej i naukowej szkół wyższych i klas z obcym językiem wykładowym lub obcojęzycznych nauczycielskich kolegiów języków obcych a także nauczania innych przedmiotów zgodnie z przepisami szczególnymi.
twórczości naukowej i artystycznej
zwyczajowo stosowanych terminów naukowych i technicznych
znaków towarowych oraz oznaczeń pochodzenia towarów i usług
norm wprowadzanych w języku oryginału zgodnie z przepisami o normalizacji
-Prawo do reprezentacji:
*Ustawa z dnia 16 lutego 2007 o ochronie konkurencji i konsumentów
*Urząd ochrony konkurencji i konsumentów (UOKIK)
*Urząd antymonopolowy 1990rurząd ochrony konkurencji i konsumentów 1996r
-Ustawa z dnia 24 lipca 1998 o zmianie niektórych ustaw określająca kompetencje organów administracji publicznej w związku z reformą ustrojową państwaod 1.01.99 ustawa o przeciwdziałaniu praktykom monopolistycznych i ochronie interesów konsumentów
-Ustawa z 16 lutego 2007 0 ochronie konkurencji i konsumentów:
*zakres działalności prezesa UOKIK :
-sprawowanie kontroli przestrzegania przez przedsiębiorców przepisów ustaw
-wydawanie decyzji w sprawach:
>praktyk ograniczających konkurencje
>koncentracji przedsiębiorców
>praktyk naruszających zbiorowe interesy konsumentów
UOKIK:
-prowadzenie badań stanu konkurencji, gospodarki orz zachowań rynkowych przedsiębiorców
-przygotowanie projektów rządowych programu rozwoju konkurencji oraz polityki konsumenckiej.
-opracowanie i przekładanie radzie ministrów aktów prawnych dotyczących ochrony konkurencji i konsumentów
-współpraca z krajowymi i międzynarodowymi organizacjami do których zakresu działań należy ochrona konkurencji i konsumentów
-opiniowanie projektów aktów prawnych dotyczących ochrony konkurencji i konsumentów
-przedkładanie radzie ministrów okresowych sprawozdań z realizacji rządowych programów rozwoju konkurencji i polityki konsumenckiej
-występowanie do przedsiębiorców w sprawach ochrony praw i interesów konsumentów
-inicjowanie badań towarów i usług wykonywanych przez organizacje konsumenckie
-opracowywanie i wydawanie publikacji oraz programów edukacyjnych popularyzujących wiedzę o ochronie konkurencji i konsumentów
-gromadzenie i upowszechnianie orzecznictwa w sprawach z zakresu ochrony konkurencji i konsumentów
-wykonywanie innych zadań określonych w ustawie lub w ustawach odrębnych
-sprawdzanie przestrzegania ustawy o języku polskim
*każdy może zgłosić prezesowi urzędu na piśmie zawiadomienie dotyczące podejrzenia o stosowanie praktyk naruszających zbiorowe interesy konsumentów
Zadania w dziedzinie ochrony interesów konsumentów wykonują również:
-samorządy terytorialne
-organizacje konsumenckie
-inne organizacje do których statutowych lub ustawowych zadań należy ochrona konsumentów
*zadanie samorządu powiatowego w zakresie ochrony praw konsumentówpowiatowy(miejski) rzecznik konsumentów
Do zadań rzecznika konsumentów w szczególności należy:
-zapewnianie bezpłatnego poradnictwa konsumenckiego i informacji prawnej w zakresie ochrony interesów konsumentów
-składanie wniosków w sprawach stanowienia i zmiany przepisów prawa miejscowego w zakresie ochrony interesów konsumentów
-występowanie do przedsiębiorców w sprawach ochrony praw i interesów konsumentów
-współdziałanie z właściwymi miejscowymi delegaturami urzędu , organami inspekcji handlowej oraz organizacjami konsumenckimi
-wykonywanie innych zadań określonych w ustawie lub w przepisach odrębnych
-może w szczególnych wypadkach wytaczać powództwo na rzecz konsumentów oraz wstępować za ich zgodą do toczącego się postępowania w sprawach o ochronę interesów konsumentów
-w sprawach o wykroczeniach na szkodę konsumentów jest oskarżycielem publicznym
-Przedsiębiorca do którego zwrócił się rzecznik konsumentów jest zobowiązany udzielić rzecznikowi wyjaśnień i informacji będących przedmiotem wystąpienia oraz ustosunkować się do uwag i opinii rzecznika.
*Krajowa rada rzeczników konsumentów
-Stały organ opiniodawczo-doradczy prezesa UOKIK w zakresie spraw związanych z ochroną konsumentów na szczeblu samorządu powiatowego
*W skład rady wchodzą:
-9 rzeczników konsumentów
*do zadań rady należy:
-przedstawianie propozycji dotyczących zmian legislacyjnych w przepisach dotyczących ochrony praw konsumenckich
-wyrażanie opinii w przedmiocie projektów aktów prawnych lub kierunków rządowej polityki konsumenckiej.
-wyrażanie opinii w innych sprawach z zakresu ochrony konsumentów przedłożonych radzie przez prezesa urzędu
*Państwowa inspekcja handlowa:
-Ustawa z dnia 25.02.1958 Państwowej inspekcji handlowej
-Ustawa z dnia 24.11.1988 o zmianie niektórych ustaw określających kompetencje organów administracji publicznej w związku z reformą ustawową państwa
Inspekcja handlowa
-celem inspekcji jest zabezpieczenie interesów konsumenckich i sprawności ich obsługi
-rozdzielnictwo towarów
-ochrona mienia
-zwalczanie spekulacji i nielegalnego handlu
-przestrzeganie ustawowych cen i marż zarobkowych
Inspekcja handlowa podlega prezesowi UOKIK od 31.12.2008
-Ustawa z dnia 15.12.2000
o inspekcji handlowej
Inspekcja handlowa: wyspecjalizowany organ kontroli powołany do ochrony interesów i praw konsumentów oraz interesów gospodarczych państwa .
OCHRONA KONSUMENTA W-D 3
USTAWA z dnia 16 lutego 2007 roku o ochronie konkurencji i konsumentów
UOKiK <-> Inspekcja Handlowa:
- Podlega Prezesowi UOKiK
- Od 31.12.2008r
- Kieruje prezes UOKiK
Inspekcja Handlowa:
- Wyspecjalizowany organ kontroli powołany do ochrony interesów i praw konsumentów oraz interesów gospodarczych państwa.
Przepisów ustawy nie stosuje się do:
- Przedsiębiorców działających na terenach zamkniętych, podlegających ministrowi właściwemu do spraw wewnętrznych, Ministrowi Obrony Narodowej i Ministrowi Sprawiedliwości
- Przedsiębiorców prowadzących energię lub prowadzących hurtowy lub detaliczny handel energią
- Przedsiębiorców produkujących paliwa
- Banków oraz prowadzonych przez nie działalności bankowej
- Ubezpieczeń oraz działalności ubezpieczeniowej
- Usług pocztowych i telekomunikacyjnych
- Usług pośrednictwa finansowego
- Usług informatycznych
- Usług naukowo badawczych
- Usług w zakresie edukacji
- Usług w zakresie ochrony zdrowia i opieki społecznej
Zadania inspekcji Handlowej (art.3.1)
- Kontrola legalności i rzetelności działania przedsiębiorców prowadzących działalność gospodarczą w rozumieniu przepisów odrębnych w zakresie produkcji, handlu i usług
- Kontrola produktów wprowadzonych do obrotu w zakresie zgodności z zasadniczymi wymaganiami określonymi w przepisach odrębnych z wyłączeniem produktów podlegających nadzorowi innych właściwych organów
- Kontrola przestrzegania przez sprzedawców detalicznych i sprzedawców hurtowych przepisów ustawy o zużytym sprzęcie elektrycznym i elektronicznym
- Kontrola produktów znajdujących się w obrocie handlowym lub przeznaczonych do wprowadzenia do takiego obrotu, w tym w zakresie oznakowania i zafałszowań, oraz kontrola usług
Kontrola ta nie obejmuje:
- Kontroli jakości handlowej artykułów rolni-spożywczych u producentów
- Kontroli jakości zdrowotnej środków spożywczych określonych w przepisach odrębnych
Zadania Inspekcji Handlowej:
- Podejmowanie mediacji w celu ochrony interesów i praw konsumentów
- Organizowanie i prowadzenia stałych polubownych sądów konsumenckich
- Prowadzenie poradnictwa konsumenckiego
- Wykonywanie innych zadań określonych w ustawie lub w przepisach odrębnych
Stałe polubowne sądy konsumenckie ( art. 37)
- Sądy rozpatrują spory o prawa majątkowe wynikłe z umów sprzedaży produktów i świadczenia usług zawartych pomiędzy konsumentami i przedsiębiorcami na podstawie regulaminu.
- ROZPORZĄDZENIE MINISTRA SPRAWIEDLIWOŚCI z dnia 25 września 2001 r.w sprawie określenia regulaminu organizacji i działania stałych polubownych sądów konsumenckich
(Dz. U. Nr 113, poz. 1214)
USTAWA z dn.15 lipca 1987 r. o Rzeczniku Praw Obywatelskich (PRO) (Dz. U. z 2001r., Nr 14, poz. 147)
Rzecznik Praw Obywatelskich:
- Stoi na straży wolności i praw człowieka i obywatela określonych w Konstytucji oraz w innych aktach normatywnych
- W sprawach dzieci Rzecznik współpracuje z Rzecznikiem Praw Dziecka
- W sprawach o ochronę wolności i praw człowieka i obywatela Rzecznik bada:
- Czy w skutek działania lub zaniechania organów, organizacji i instytucji, obowiązanych do przestrzegania i realizacji tych wolności i praw,
- Nie nastąpiło naruszenie prawa
- Zasad współżycia
- Sprawiedliwości społecznej
Podjęcie czynności przez Rzecznika następuje:
- Na wniosek obywateli lub ich organizacji
- Na wniosek organów samorządów
- Na wniosek Rzecznika Praw Dziecka
- Z własnej inicjatywy
Wniosek kierowany do PRO
- Jest wolny od opłat
- Nie wymaga zachowania szczególnej formy
- Powinien zawierać oznaczenie wnioskodawcy oraz osoby, której wolności i praw sprawa dotyczy,
- Powinien określić przedmiot sprawy
Rzecznik po zapoznaniu się z każdym skierowanym do niego wnioskiem może:
- Podjąć sprawę
- Poprzestać na wskazaniu wnioskodawcy przysługujących mu środków działania
- Przekazać sprawę według właściwości
- Nie podjąć sprawy - zawiadamiając o tym wnioskodawcę i osobę, której sprawa dotyczy
Podejmując sprawę Rzecznik może:
- Samodzielnie prowadzić postępowanie wyjaśniające
- Zwrócić się o zbadanie sprawy lub jej części do właściwych organów, w szczególności organów nadzoru, prokuratury, kontroli państwowej, zawodowej lub społecznej
- Zwrócić się do Sejmu o zlecenie NIK przeprowadzenia kontroli dla zbadania określonej sprawy lub jej części
USTAWA z dnia 16 lutego 2007 roku o ochronie konkurencji i konsumentów
Organizacje konsumenckie
- Niezależnie od przedsiębiorców i ich związków organizacje społeczne, do których zadań statutowych należy ochrona interesów konsumentów
- Organizacje konsumenckie mogą prowadzić działalność gospodarczą na zasadach ogólnych, o ile ich dochód z działalności służy wyłącznie realizacji celów statutowych
- Reprezentują interesy konsumentów wobec organów administracji rządowej i samorządowej
- Mogą uczestniczyć w realizacji rządowej polityki konsumenckiej
Organizacje konsumenckie mają w szczególności prawo do:
- Wyrażania opinii o projektach aktów prawnych i innych dokumentów dotyczących praw i interesów konsumentów
- Opracowywania i upowszechniania konsumenckich programów edukacyjnych
- Wykonywania testów produktów i usług, oraz publikowania ich wyników
- Wydawania czasopism, opracowań badawczych, broszur i ulotek
- Prowadzenia nieodpłatnego poradnictwa konsumenckiego oraz udzielania nieodpłatnej pomocy konsumentom w dochodzeniu ich roszczeń, chyba że statut organizacji stanowi, że działalność ta jest wykonywana odpłatnie
- Realizowania zadań państwowych w dziedzinie ochrony konsumentów, zlecanych przez organy administracji rządowej i samorządowej
- Ubiegania się o dotacje za środków publicznych
ROZPORZĄDZENIE MINISTRA SPRAWIEDLIWIŚCI:
- Z dnia 10 listopada 2000r. w sprawie określenia wykazu organizacji społecznych uprawnionych do działania przed sądem w imieniu lub na rzecz obywateli
- (Dz. U. Nr 100, poz. 1080 )
ORGANIZACJE KONSUMENCKIE W POLSCE:
- Federacja Konsumentów - 1981 r.
- Stowarzyszenie Konsumentów Polskich - 1995 r.
- Polskie Towarzystwo Ekonomiki Gospodarstwa Domowego
- Stowarzyszenie Ochrony Zdrowia Konsumentów
- Związek Obrony Konsumentów w Łodzi
Stowarzyszenie Konsumentów Polskich (SKP):
- Grupa ekspercka
- Współpraca z powiatowymi / miejskimi rzecznikami konsumentów
- Od roku 2001 - punkt konsultacji prawnych dla rzeczników
- Kwartalnik - Biuletyn SKP
ARBITER BANKOWY
- Skargi składać mogą wyłącznie konsumenci (osoby fizyczne) zawierający umowę z bankiem w celu bezpośrednio nie związanym z działalnością gospodarczą
- Wniosek dotyczyć może sporu z bankiem - członkiem Związku Banków Polskich lub bankiem nie będącym członkiem ZBP , który złożył oświadczenie, że poddaje się rozstrzygnięciom Arbitra bankowego i wykonaniu jego orzeczeń
Jakie sprawy mogą być rozpatrywane przez Arbitra bankowego:
- Mające charakter roszczeń pieniężnych z tytułu:
→ Niewykonania
→ Nienależytego wykonania przez bank czynności bankowych
→ Innych czynności na rzecz konsumenta
- Których wartość przedmiotu sporu nie jest wyższa niż kwota 8000 zł
Arbiter bankowy zwraca wniosek gdy :
- Treść wniosku jest niezrozumiała
- Mimo wcześniejszych wezwań nie została poprawiona lub uzupełniona
- Rozpoznanie sprawy wymagałoby przeprowadzenia postępowania dowodowego z udziałem świadków i biegłych ( postępowanie sądowe)
Wszczęcie postępowania następuje tylko i wyłącznie na wniosek konsumenta
Do wniosku winien być dołączony:
- Dokument potwierdzający zakończenie postępowania reklamacyjnego w banku
- Lub oświadczenie konsumenta, że nie uzyskał w terminie 30 dni odpowiedzi z banku na swoją skargę
Orzeczenia Arbitra bankowego są dla banku ostateczne.
Bank obowiązany jest wykonać orzeczenie Arbitra bankowego nie później niż w terminie 14 dni od dnia otrzymania wpisu orzeczenia.
Konsument niezadowolony z rozstrzygnięcia może skierować sprawę na drogę postępowania sądowego.
- Bankowy Arbitraż Konsumencki
Ul. Smolna 10 a
00 - 375 Warszawa
- Arbiter bankowy - www.zbp.pl
RZECZNIK UBEZPIECZONYCH
Rzecznik Ubezpieczonych reprezentuje interesy:
- Ubezpieczonych
- Uprawnionych w umów ubezpieczenia
- Członków funduszy emerytalnych
- Uczestników pracowniczych programów emerytalnych
W skardze należy w zwięzłej i krótkiej formie przedstawić stan faktyczny dotyczący szkody i działań z nią związanych, jak również:
- Dlaczego nie zgadzamy się ze stanowiskiem zakładu ubezpieczeń/powszechnego towarzystwa emerytalnego
- Podać argumenty potwierdzające swoje roszczenia w stosunku do firmy ubezpieczeniowej/towarzystwa ubezpieczeniowego
- Przedstawić swoje oczekiwania wobec rzecznika Ubezpieczonych odnoszące się do sposobu załatwienia sprawy, tzn. czy ma być to podjęcie interwencji w zakładzie ubezpieczeń/powszechnym towarzystwie emerytalnym, czy tez opinia prawna dotycząca przedmiotowej sprawy
Biuro Rzecznika Ubezpieczonych
Al. Jerozolimskie 44
00 - 024 Warszawa
Tel.(22)333-73-26, 333-73-27, 333-73-28
Fax (22)333-73-29
OCHRONA KONSUMENTA W-D 4
W przypadku naruszenia praw pacjenta pacjentowi przysługuje skarga na świadczeniodawce składana do:
- kierownika zakładu opieki zdrowotnej
- okręgowej izby lekarskiej - jeśli naruszenie spowodowane jest działalnością lekarza
- okręgowej izby pielęgniarek i położnych
Ubezpieczonemu, którego prawa zostały naruszone przez świadczeniodawce, z którym NFZ podpisał umowę przysługuje skarga do rzecznika praw pacjenta NFZ (W centrali NFZ) lub rzecznika praw pacjenta przy danym NFZ
RZECZNIK PRAW PACJENTA:
Biura praw pacjenta przy ministrze zdrowia stało się pionierem rzecznika praw pacjenta
- ustawa z dnia 24.04.09
przepisy wprowadzone w ustawie o prawach pacjenta i rzeczniku praw pacjenta ustawa o akredytacji w ochronie zdrowia oraz ustawa o konsultantach w ochronie zdrowia.
- Generalny inspektor ochrony danych osobowych
- każdy ma prawo do ochrony dotyczącej danych osobowych.
*prawo sprzeciwu
*prawo do informacji
*prawo do poprawiania danych
SIEĆ EUROPEJSKICH CENTRÓW KONSUMENCKIC?H W EUROPIE (ECC-Net)
- Obejmuje całą UE Norwegię i Islandię
- doradza obywatelom w sprawach praw konsumenckich
- organizowanie dostępu do procedur odszkodowawczych zwłaszcza w sprawach ponad granicznych
Co to są transakcje ponad graniczne??
- tradycyjne umowy kupna sprzedaży
- zakupy w Internecie
- zagraniczne sklepy wysyłkowe
- kredyt konsumencki
- rachunki oszczędnościowe
- ubezpieczenia
- inne
Misja sieci Europejskich centrów konsumenckich:
- dostarczanie konsumentom kompleksowej obsługi od informacji na temat ich praw konsumenckich po pomoc w uwzględnianiu ich skarg i rozwiązywaniu spraw
- pomaganie konsumentom z korzystania z możliwości, jakie stwarza jednolity rynek UE bez zagrożenia ich zdrowia bezpieczeństwa oraz interesów ekonomicznych.
W Polsce:
- zostało powołane w styczniu 2005 roku na mocy porozumienia komisji europejskiej z urzędem ochrony konsumenckiej i konsumentów (UOKIK)
- Polska jest członkiem sieci Europejskich centrów konsumenckich (ECC-Net)
Zadania ECK:
- budowanie wiedzy konsumentów poprzez przekazywanie informacji o dostępnych środkach prawnych
w kraju oraz innych państwach członkowskich UE, Norwegii i Islandii
- poradnictwo prawne
- polubowne rozwiązywanie skarg trans granicznych
- popularyzacja pozasądowych /polubownych możliwości rozwiązywania sporów
- prowadzenie wspólnie z mediami akcji o tematyce konsumenckiej
- wspieranie kampanii informacyjnych na szczeblu wspólnotowym
Pomoc w postaci poradnictwa oraz pomoc prawna na rzecz konsumentów:
- Prezes kontroli i konkurencji konsumentów
- Powiatowy/miejski rzecznik konsumentów
- Inspekcja Handlowa
- Pozarządowe organizacje konsumenckie (Federacje konsumentów, Stowarzyszenie konsumentów Polskich)
- Instytucje branżowe ogarniające ściśle określone sektory rynku
- Urząd komunikacji elektronicznej-centrum informacji konsumenckiej
- urząd regulacji energetyki(rzecznik odbiorców paliw i energetyki)
- Rzecznik ubezpieczonych
- Arbiter Bankowy przy związku Banków Polskich
- Urząd lotnictwa cywilnego (komisja ochrony praw pasażerów)
- Rzecznik praw pacjentów
Sądy publiczne:
- Przy wojewódzkim inspektorze IH
- przy rzeczniku ubezpieczonych
- przy prezesie UKE
ADR- ALTERNATIVE ISPUTE RESOLUTION -Pozasądowe dochodzenie roszczeń konsumenckich
Ustawa z dnia 16.04.1993 o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji
- ustawa reguluje:
→ zwalczanie i zapobieganie nieuczciwej konkurencji w działalności :
- gospodarczej w szczególności produkcji przemysłowej i rolnej w budownictwie , handlu i usługach
- w interesie publicznym oraz klientów
Czynem nieuczciwej konkurencji w zakresie reklamy jest w szczególności:
- Reklama sprzeczna z przepisami prawa, dobrymi obyczajami lub uchybiająca godności człowieka
- Reklama wprowadzająca klienta w błąd i mogąca przez to wpłynąć na jego decyzję co do nabycia towaru lub usługi
- Reklama odwołująca się do uczuć klientów przez wywoływanie lęku, wykorzystywanie przesądów lub łatwowierności dzieci
- Wypowiedź, która, zachęcając do nabywania towarów lub usług, sprawia wrażenie neutralnej informacji
- Reklama, która stanowi istotną ingerencję w sferę prywatności, w szczególności przez uciążliwe dla klientów nagabywanie w miejscach publicznych, przesyłanie na koszt klienta niezamówionych towarów lub nadużywanie technicznych środków przekazu informacji.
Przy ocenie reklamy wprowadzającej w błąd należy uwzględnić: wszystkie jej elementy, zwłaszcza dotyczące ilości, jakości, składników, sposobu wykonania, przydatności, możliwości zastosowania, naprawy lub konserwacji reklamowanych towarów lub usług, a także zachowania się klienta.
Zakaz reklamy:
- Wyrobów tytoniowych, rekwizytów, tytoniowych, produktów imitujących wyroby tytoniowe lub rekwizyty tytoniowe oraz symboli związanych z używaniem tytoniu,
- Napój alkoholowych z wyłączeniem piwa
- Usług medycznych, świadczonych wyłącznie na podstawie skierowania lekarza
- Produktów leczniczych
- Gier cylindrycznych, gier w karty, gier w kości, zakładów wzajemnych, gier na automatach.
Zabrania się na obszarze kraju reklamy i promocji napojów alkoholowych, z wyjątkiem piwa, któ®ego reklama i promocja jest dozwolona, pod warunkiem, że:
1. Nie jest kierowana do małoletnich
2. Nie przestawia osób małoletnich
3. Nie łączy spożywania alkoholu ze sprawnością fizyczną bądź kierowaniem pojazdami
4. Nie zawiera stwierdzeń, że alkohol posiada właściwości lecznice, jest środkiem stymulującym, uspokajających lub sposobem rozwiązania konfliktów osobistych
5. Nie zachęca się do nadmiernego spożycia alkoholu
6. Nie przedstawia abstynencji lub umiarkowanego spożycia alkoholu w negatywny sposób
7. Nie podkreśla wysokiej zawartości alkoholu
8. Nie wywołuje skojarzeń z:
Atrakcyjnością seksualną
Relaksem lub wypoczynkiem
Nauką lub pracą
Sukcesem zawodowych lub życiowym.
Reklama i promocja piwa, nie może być prowadzona:
- W telewizji, radiu, kinie i teatrze między godziną 6-20, z wyjątkiem reklamy prowadzonej przez organizatora imprezy sportu wyczynowego lub profesjonalnego w trakcie trwania tej imprezy
- Na kasetach wideo i innych nośnikach
- W prasie młodzieżowej i dziecięcej
- Na okładkach dzienników i czasopism
- Na słupach i tablicach reklamowych i innych stałych i ruchomych powierzchniach wykorzystywanych do reklamy, chyba że 20% powierzchni reklamy zajmować będą widoczne i czytelne napisy informujące o szkodliwości spożycia alkoholu lub o zakazie sprzedaży alkoholu małoletnim,
- Przy udziale małoletnich.
Czynnikiem nieuczciwej konkurencji jest:
- działanie sprzeczne z prawem lub dobrymi obyczajami
- jeżeli zagraża lub narusza interes innego przedsiębiorcy lub klienta
Czynami nieuczciwej konkurencji są:
- wprowadzające błąd oznaczenie przedsiębiorstwa
- fałszywe lub oszukańcze oznaczenie pochodzenia geograficznego towarów lub usług
- wprowadzanie w błąd oznaczeniem towarów lub usług
- naruszanie tajemnicy przedsiębiorstwa
- nakłanianie do rozwiązywania lub niewykonania umowy
- pomawianie lub nieuczciwe zachowanie
- naśladowanie produktów
- utrudnianie dostępu do rynku
- przekupstwo osób pełniących funkcje publiczną
- nieuczciwa lub zakazana reklama
- organizowanie systemów sprzedaży lawinowej
- organizowani działalności w systemie konsorcyjnym
Czyn nieuczciwej konkurencji:
takie oznaczenie które może wprowadzić klientów w błąd co do:
→ pochodzenia
→ ilości
→ jakości
→ składników
→ sposobu wykonania
→ przydatności
→ możliwości zastosowania
→ naprawy konserwacji
→ lub innych istotnych cechach towarów lub usług a także zatajenie ryzyka które wiąże się z korzystaniem z nich
Czynem nieuczciwej konkurencji jest rozpowszechnianie nieprawdziwej lub wprowadzającej w błąd informacji
Nieprawdziwe lub wprowadzające w błąd informacje w szczególności o:
- osobach kierujących przedsiębiorstwem
- wytworzonych towarach lub świadczonych usługach
- stosowanych cenach
- sytuacji gospodarczej lub prawnej
- nie przysługującymi lub nieścisłymi tytułami stopniami albo innymi informacjami o kwalifikacjach pracowników
- nieprawdziwymi atestami
- nierzetelnymi wynikami badań
- nierzetelnymi informacjami o wyróżnieniach lub oznaczeniach produktów lub usług
Czynem nieuczciwej konkurencji w zakresie reklamy jest:
- reklama sprzeczna z przepisami prawa, dobrymi obyczajami lub uwłaczająca godności człowieka
- reklama wprowadzająca klienta w błąd i mogąca wpłynąć przez to na jego decyzje, co do wybrania towaru lub usługi
- reklama odwołująca się do uczuć klienta przez wywołanie lęku, wykorzystanie przesądu lub łatwowierności dzieci
- wypowiedz, która zachęcając do nabycia towarów lub usług sprawia wrażenie neutralnej informacji
- reklamy, które stanowią istotną ingerencje w strefę prywatności szczególnie przez uciążliwe dla klientów nagabywanie w miejscach publicznych, przesyłanie na koszt klienta nie zamówionych towarów lub nadużywanie technicznych środków informacji.
ZAKAZ REKLAMY
- Wyrobów tytoniowych, rekwizytów tytoniowych, produktów imitujących wyroby tytoniowe lub rekwizyty tytoniowe oraz symboli związanych z używaniem tytoniu, w zakresie regulowanym przez ustawę z dnia 9 listopada 1995 r. o ochronie zdrowia przed następstwami używania tytoniu i wyrobów tytoniowych.
- Napojów alkoholowych w zakresie regulowanym przez ustawę z dnia 26 listopada 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi
- Usług medycznych świadczonych wyłącznie na podstawie skierowania lekarskiego.
- Produktów leczniczych w zakresie regulowanym przez ustawę z dnia 6 września 2001 r. Prawo farmaceutyczne.
- Wideoloterii , gier cylindrycznych, gier w karty, gier w kości, zakładów wzajemnych, gier na automatach.
Ustawa o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi
- Zabrania się reklamy i promocji na obszarze kraju napojów alkoholowych, z wyjątkiem piwa, którego reklama i promocja jest dozwolona, pod warunkiem iż:
Nie jest skierowana do małoletnich
Nie przedstawia osób małoletnich
Nie łączy spożywania alkoholu ze sprawnością fizyczną bądź kierowaniem pojazdami
Nie zawiera stwierdzeń że alkohol posiada właściwości lecznicze, jest środkiem stymulującym, uspokajającym lub sposobem rozwiązywania konfliktów osobistych
Nie zachęca do nadmiernego spożycia alkoholu
Nie przedstawia abstynencji lub umiarkowanego spożycia alkoholu w negatywny sposób
Nie podkreśla wysokiej zawartości alkoholu w napojach alkoholowych jako cenny wpływający pozytywnie na jakość napoju alkoholowego
Nie wywołuje skojarzeń z:
- Atrakcyjnością seksualną
- Relaksem lub wypoczynkiem
- Nauką lub pracą
- Sukcesem zawodowym lub życiowym
Reklama i promocja piwa nie może być prowadzona:
- W telewizji, radiu, kinie i teatrze między godziną 6.00 a 20.00, z wyjątkiem reklamy prowadzonej przez organizatora imprezy sportu wyczynowego lub profesjonalnego w trakcie trwania tej imprezy
- Na kasetach wideo i innych nośnikach
- W prasie młodzieżowej i dziecięcej
- Na okładkach dzienników i czasopism
- Na słupach tablicach reklamowych i innych stałych i ruchomych powierzchniach wykorzystywanych do reklamy, chyba, że 20% powierzchni tej reklamy zajmować będą widoczne i czytelne napisy informujące o szkodliwości spożycia alkoholu lub o zakazie sprzedaży alkoholu małoletnim
- Przy udziale małoletnich
NAPISY:
- Szkodliwości spożycia alkoholu, o następującej treści:
→ „1/2 litra piwa zawiera 25 gramów czystego alkoholu etylowego. Nawet taka ilość szkodzi zdrowiu kobiet w ciąży i jest niebezpieczna dla kierowców.”
- Zakazie sprzedaży napojów alkoholowych małoletnim, następującej treści:
→ „1/2 litra piwa zawiera 25 gramów czystego alkoholu etylowego. Sprzedaż alkoholu osobom do 18 lat jest przestępstwem.”
Czynem nieuczciwej konkurencji w zakresie reklamy jest w szczególności:
- Reklama wprowadzająca klienta w błąd i mogąca przez to wpłynąć na jego decyzję co do nabycia przez niego towaru lub usługi
Przy ocenia reklamy wprowadzającej w błąd należy uwzględnić:
- Wszystkie jej elementy
- Zwłaszcza dotyczące ilości
- Jakości
- Składników
- Sposobu wykonania
- Przydatności
- Możliwości zastosowania
- Naprawy lub konserwacji reklamowanych towarów lub usług
- A także zachowania się klienta
Czynem nieuczciwej konkurencji w zakresie reklamy jest w szczególności:
- Reklama odwołująca się do uczuć klientów przez wywołanie lęku, wykorzystywania przestępców lub łatwowierności dzieci;
- Wypowiedź która zachęca do nabycia towarów lub usług , sprawia wrażenie neutralnej informacji
- Reklama która stanowi istotną ingerencję w strefę prywatności, w szczególności przez uciążliwe dla klientów nagabywanie w miejscach publicznych, przesyłanie na koszt klienta niezamówionych towarów lub nadużywanie technicznych środków przekazu informacji
Reklama porównawcza:
- Reklama umożliwiająca bezpośrednio lub pośrednio rozpoznanie konkurenta albo towarów lub usług oferowanych przez konkurenta stanowi czyn nieuczciwej konkurencji, jeżeli jest sprzeczna z dobrymi obyczajami.
Reklama porównawcza nie jest sprzeczna z dobrymi obyczajami, jeżeli łącznie spełnia następujące przesłanki:
- Nie jest reklama wprowadzającą w błąd
- W sposób rzetelny i dający się zweryfikować na podstawie obiektywnych kryteriów porównuje towary lub usługi zaspokajające te same potrzeby lub przeznaczone do tego samego celu
- W sposób obiektywny porównuje jedną lub kilka istotnych, charakterystycznych, sprawdzalnych i typowych cech tych towarów i usług, do których może należeć także cena
- Nie powoduje na rynku pomyłek w rozróżnieniu między reklamującym a jego konkurentem, ani między ich towarami albo usługami, znakami towarowymi, oznaczeniami przedsiębiorstwa lub innymi oznaczeniami odróżniającymi
- Nie dyskredytuje towarów, usług, działalności, znaków towarowych, oznaczeń przedsiębiorstwa lub innych oznaczeń odróżniających, a także okoliczności dotyczących konkurenta
- W odniesieniu do towarów z chronionym oznaczeniem geograficznym lub chronioną nazwą pochodzenia odnosi się zawsze do towarów z takim samym oznaczeniem
- Wykorzystuje w nieuczciwy sposób renomy zakładu towarowego, oznaczenia przedsiębiorstwa lub innego oznaczenia odróżniającego konkurenta ani też chronionego oznaczenia geograficznego lub chronionej nazwy pochodzenia produktów konkurencyjnych
- Nie przedstawia towaru lub usługi jako imitacji czy naśladownictwa towaru lub usługi opatrzonych chronionym znakiem towarowym, chronionym oznaczeniem geograficznym lub chroniona nazwą pochodzenia albo innym oznaczeniem odróżniającym.
Reklama porównawcza związana z ofertą specjalną powinna, w zależności od jej warunków
- Jasno i jednoznacznie wskazywać datę wygaśnięcia tej oferty
- Zawierać informację, że oferta jest ważna do czasu wyczerpania zapasu towarów bądź zaprzestania wykonywania usług
- Jeżeli oferta specjalna jeszcze nie obowiązuje, powinna wskazać również datę, od której specjalna cena lub inna szczególne warunki oferty będą obowiązywały
Czynem nieuczciwej konkurencji w zakresie loterii promocyjnych jest:
- Formułowanie ofert w sposób stwarzający konsumentowi - niezależnie od wyniku losowania czy wiedzy konsumenta - pewność wygranej
- Jeżeli konsument złoży zamówienie na towar lub usługę objęte promocją albo zapłaci oferentowi z góry jakąkolwiek kwotę
Czynem tym jest w szczególności:
- Formułowanie ofert w dokumencie wystawionym imiennie na konsumenta, mającym cechy pisma o charakterze oficjalnym
W razie dokonania czynu nieuczciwej konkurencji, przedsiębiorca, którego interes został zagrożony lub naruszony, może żądać:
- Zaniechania niedozwolonych działań
- Usunięcia skutków niedozwolonych działań
- Złożenia jednokrotnego lub wielokrotnego oświadczenia odpowiedniej treści lub odpowiedniej formie
- Naprawienia wyrządzonej szkody
- Wydania bezpodstawnie uzyskanych korzyści
- Zasądzenia odpowiedniej sumy pieniężnej na określony cel społeczny związany ze wspieraniem kultury polskiej lub ochrona dziedzictwa narodowego - jeżeli czyn nieuczciwej konkurencji był zawiniony
Ciężar dowodu prawdziwości
- Oznaczeń lub informacji umieszczanych na towarach albo ich opakowaniach
- Wypowiedzi zawartych w reklamie spoczywa na osobie której zarzuca się czyn nieuczciwej konkurencji związany z wprowadzeniem w błąd
Zakazuje się nadawania reklam telewizyjnych i radiowych:
- Nawołujących bezpośrednio małoletnich do wywierania presji na rodziców lub inne osoby w celu skłonienia ich do zakupu reklamowanych produktów lub usług
- Wykorzystujących zaufania małoletnich, jakie pokładają oni w rodzicach, nauczycielach i innych osobach
- W nieuzasadniony sposób ukazujących małoletnich w niebezpiecznych sytuacjach
- Oddziałujących w sposób ukryty na podświadomość
Reklama nie może:
- Naruszać godności ludzkiej
- Zawierać treści dyskryminujących za względu na rasę, płeć i narodowość
- Ranić przekonań religijnych lub politycznych
- Zagrażać fizycznemu, fizycznemu lub moralnemu rozwojowi małoletnich
- Sprzyjać zachowaniom zagrażającym zdrowiu, bezpieczeństwu lub ochronie środowiska
- TELESPRZEDAŻ
Reklama telewizyjna lub radiowa
- Nie może przerywać w celu nadania reklam lub telesprzedaży audycji w programach publicznej radiofonii i telewizji
Wyjątek w programach publicznej radiofonii i telewizji w:
- Transmisjach zawodów sportowych zawierających przerwy wynikające z przepisów ich rozgrywania
- Transmisjach innych wydarzeń zawierających przerwy
- Audycjach składających się z autonomicznych części
- Reklamy lub telesprzedaż mogą być nadawane wyłącznie w tych przerwach lub pomiędzy poszczególnymi częściami
W innych stacjach telewizyjnych nie można przerywać w celu nadania reklam lub telesprzedaży:
- Serwisów informacyjnych i magazynów na temat aktualnych wydarzeń
- Audycji o treści religijnej
- Audycji publicystycznych i dokumentalnych o czasie krótszym niż 30 minut.
Wzór symbolu symbolu graficznego dla nadawców telewizyjnych oraz wzór formuły zapowiedzi dla nadawców radiowych wskazujący na przeznaczenie audycji lub innych przekazów
Sponsorowane audycje lub inne przekazy
- Są oznaczane przez wskazanie sponsora na ich początku lub na końcu
- Wskazanie sponsora może zawierać tylko jego nazwę, firmę znak towarowy lub inne oznaczenie indywidualizujące przedsiębiorcę lub jego działalność, widok jednego towaru lub usługi
- Wskazanie sponsora nie może zawierać nazwy, firmy, znaku towarowego lub innego oznaczenia indywidualizującego przedsiębiorcę lub jego działalność , widoku towaru lub usługi, których reklama jest zakazana w art.16b ust. 1.3.
Zabronione jest sponsorowanie:
- Serwisów informacyjnych z wyjątkiem sportowych i prognozy pogody
- Audycji publicystycznych o treści społeczno - politycznej
- Audycji poradniczych i konsumenckich
- Audycji wyborczych lub bezpośrednio związanych z kampania wyborczą
OCHRONA KONSUMENTA W-D 5
Bezpieczeństwo produktów
1. Dyrektywa 2001/95/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z 03.12.2001r. w sprawie ogólnego bezpieczeństwa produktów
- Ustawa o ogólnym bezpieczeństwie produktów z dna 12.12.2003r.
- Ustawa o ochronie niektórych praw konsumentów i odpowiedzialności za szkodę wyrządzoną przez produkt niebezpieczny z 02.03.2000r.
2. Według Ustawy o ogólnym bezpieczeństwie produktów:
Produkt:
- Rzecz ruchoma nowa lub używana, jak i naprawiana lub regenerowana przeznaczona dla konsumentów lub co do której istnieje prawdopodobieństwo, że może być użyta przez konsumenta
- Dostarczona lub udostępniona przez producenta lub dystrybutora w tym również w ramach świadczenia usług (odpłatnie lub nieodpłatnie)
- Produktem nie jest rzecz używana dostarczona jako antyk albo jako rzecz wymagająca naprawy lub regeneracji przed użyciem o ile dostarczający poinformował konsumenta o tych właściwościach rzeczy
3. Czynniki uwzględniane przy ocenie bezpieczeństwa produktów - ustawa o ogólnym bezpieczeństwie produktów
- Cechy produktu
- Oddziaływanie na inne produkty
- Wygląd produktu (oznakowanie)
- Kategorie konsumentów
Produkt, który nie odpowiada tym wymaganiom jest produktem niebezpiecznym
4. Kodeks cywilny
- Kto wytwarza w zakresie swojej działalności gospodarczej produkt niebezpieczny odpowiada za szkodę wyrządzoną komukolwiek przez ten produkt
- Przez produkt rozumie się rzecz ruchomą choćby została połączona z inną rzeczą. Za produkt uważa się także zwierzęta i energię elektryczną
- Niebezpieczny jest produkt nie zapewniający bezpieczeństwa jakiego można oczekiwać, uwzględniając normalne użycie produktu
5. O tym czy produkt jest bezpieczny decydują okoliczności w chwili wprowadzenia go do obrotu, a zwłaszcza sposób zaprezentowania go na rynku oraz podane konsumentowi informacje o właściwościach produktu
6. produkt niebezpieczny-nie spełniający kryteriów bezpieczeństwa, jakiego można oczekiwać, uwzględniając normalne użycie produktu
7. Informacje, które należy dostarczyć konsumentowi
Producent:
- Informacje umożliwiające ocenę zagrożeń związanych z produktem w czasie jego zwykłego użytkowania
- Informacje dotyczące możliwości przeciwdziałania tym zagrożeniom
8. Przedsiębiorca, dystrybutor-obowiązki:
- Wprowadzenie do obrotu tylko bezpiecznych produktów
- Przekazanie konsumentowi jasnych i precyzyjnych informacji, które pozwolą zapobiec ewentualnym zagrożeniom
- Oznaczenie towaru nazwą i informacją kto go wyprodukował (wraz z adresem)
9. Obowiązki dystrybutora
- Działanie z należyta starannością-nie dostarczanie produktów, które nie spełniają wymagań bezpieczeństwa
- Monitorowanie bezpieczeństwa
10. Powiadomienie
- Informacja umożliwiająca dokładną identyfikację produktu lub numer partii produktu
- Opis zagrożenia stwarzanego przez produkt
- Informacje mogące służyć ustaleniu przebiegu obrotu produktu
- Opis działań podjętych w celu zapobieżenia zagrożeniom związanym z produktem
11. informacje dla konsumenta- AKTUALNOŚCI UOKiK oraz wiadomości w mediach
12. Nadzór nad ogólnym bezpieczeństwem produktu
- Prezes UOKiK, IH
- Rejestr Produktów Niebezpiecznych - informacje o produktach, które nie spełniają ogólnych wymagań dotyczących bezpieczeństwa produktów
13. System RAPEX
- rapid alert for dangerous consumer products
- cel: zapewnienie wysokiego poziomu ochrony zdrowia I bezpieczeństwa konsumentów w obszarze jednolitego rynku Unii Europejskiej
- zapewnienie szybkiej wymiany informacji między państwami członkowskimi i Komisją Europejską na temat produktów stwarzających zagrożenie oraz środków podjętych w danym kraju żeby wykluczyć lub ograniczyć ich wprowadzenie na rynek a także ewentualne użytkowanie
- RAPEX obejmuje wszystkie produkty nieżywnościowe przeznaczone dla konsumentów oraz takie co do których istnieje prawdopodobieństwo, że mogą być przez nich użyte
- Rejestr nie zawiera informacji na temat środków farmaceutycznych, wyrobów medycznych, pasz ani żywności (ta ostatnie grupa posiada własny system - RASFF)
14. Kary
- Przepisy prawa przewidują surowe kary w stosunku do przedsiębiorców, którzy nie przestrzegają wymagań określonych w ustawie
- Sankcje te dotyczą zarówno wprowadzania na rynek produktów niebezpiecznych jak i nie wykonania obowiązków nałożonych przez organ nadzoru
- Przedsiębiorcy, którzy wprowadzają na rynek produkty wpisane do Rejestru Produktów Niebezpiecznych narażają się na grzywny oraz karę pozbawienia wolności
15. WAŻNE!
Prezes UOKiK może nałożyć karę administracyjną w wysokości do 100000 zł na przedsiębiorców wprowadzających na rynek produkty niebezpieczne
16. Kara do 100000 zł może zostać nałożona za:
- Niewykonanie obowiązku powiadomienia i uzyskaniu informacji, że wprowadzony na rynek produkt jest niebezpieczny
- Nieudzielanie informacji niezbędnych do stwierdzenia czy produkt jest bezpieczny lub udzielenie informacji nieprawdziwych Lu wprowadzających w błąd
- Wprowadzenie na rynek produktu umieszczonego w rejestrze produktów niebezpiecznych
17. Znak CE
- Swobodny przepływ obejmuje kraje członkowskie UE oraz Islandię, Norwegię, Lichtenstein (kraje EOG) oraz Turcji jako kraju stowarzyszonego
- Znak CE stanowi deklarację producenta, że wyrób wprowadzony do obrotu spełnia zasadnicze wymagania określone najczęściej w rozporządzeniach wydawanych na podstawie Ustawy z 30.08.2002r. o systemie oceny zgodności
- Nie jest handlowym świadectwem jakości, ani nie potwierdza pochodzenia towaru z UE
- Nie jest on również certyfikatem bezpieczeństwa-oznacza zgodność z zasadniczymi wymaganiami, które dotyczą, np. emisji zakłóceń elektromagnetycznych, hałasu albo zużycia energii
- Dotyczą one ponad dwudziestu grup produktów-urządzeń elektrycznych, zabawek, materiałów budowlanych, maszyn, wind
- Tylko te wyroby dla których istnieje zasadnicze wymaganie określone w przepisach powinny mieć znak CE
- Konsument kupujący w dowolnym państwie UE wyrób oznakowany CE zyskuje pewność, że może go bezpiecznie używać w swoim kraju
18. Odpowiedzialność za szkodę:
- Odpowiedzialność za szkodę wyrządzoną przez produkt niebezpieczny ponosi ten podmiot/podmioty, który wytwarza go w zakresie swojej działalności
- W pierwszej kolejności odpowiedzialność spoczywa na producencie-wytwórcy finalnego produktu
19. wraz z producentem solidarnie odpowiadają wytwórcy surowców i materiałów użytych do produkcji produktu finalnego, jeżeli szkoda miała związek z użytym surowcem lub materiałami
20. Importer oraz każda inna osoba podająca się za producenta odpowiada za bezpieczeństwo produktu
- Jeżeli na opakowaniu lub na samym produkcie nie ma informacji o producencie-odpowiedzialność będzie ponosić sprzedawca
- Sprzedawca może uwolnić się od tej odpowiedzialności jeżeli w terminie miesiąca od daty zawiadomienia o szkodzie okaże poszkodowanemu adres i osobę producenta. Jeżeli nie może wskazać takiej osoby uwolni się od odpowiedzialności, wskazując osobę od której sam nabył produkt
21. Ciężar dowodu spoczywa na poszkodowanym, który musi udowodnić:
- Szkodę
- Wadę
- Związek przyczynowy między wadą a szkodą
Poszkodowany powinien wykazać, że doszło do szkody i że spowodował ją produkt
22. Minimalna kwota, na którą konsument został poszkodowany musi wynosić 500 euro.
23. Środki finansowe z kar pieniężnych stanowią dochód budżetu państwa
24. Unikanie produktów niebezpiecznych
- Należy kupować w miejscu przeznaczonym do sprzedaży, np. sklepie - nie od akwizytorów lub „na chodniku”
- Naszą wątpliwość powinien wzbudzić również brak kompletnej informacji o produkcie
- Należy zwrócić uwagę czy nabywany produkt ma oznaczenie producenta
OCHRONA KONSUMENTA W-D 7
Niedozwolone klauzule umowne
Wzorzec umowy
- Zbiór postanowień umownych, stanowiący integralną część umowy, na które konsument nie ma wpływu
- Gotowe klauzule umów, jednostronnie przygotowane przed zawarciem umowy
- Nazwy - ogólne warunki umów; wzory umów, regulaminy
- Klauzule abuzywne to postanowienia niedogodne dla konsumenta, stawiające go w nierówno prawnej pozycji lub pozbawiające go przyznanych ustawowo uprawnień
- W kodeksie cywilnym przyjmuje się, że niedozwolone postanowienia naruszają dobre obyczaje oraz w sposób rażący interesy konsumentów
Niedozwolone klauzule umowne
- Postanowienia, które nie zostały uzgodnione indywidualnie, nie wiążą konsumenta, jeżeli kształtują jego prawa i obowiązki w sposób sprzeczny z dobrymi obyczajami i rażąco naruszający jego interesy
Przesłanki uznania postanowienia za niedozwolone (spełnianie łącznie czterech)
- Brak indywidualnego uzgodnienia przez konsumenta treści postanowienia
- Rażące naruszenie interesów konsumenta
- Postanowienie nie dotyczy głównych świadczeń stron
- Sprzeczność postanowienia z dobrymi obyczajami
Zawsze jednak obowiązują zapisy określające główne świadczenia stron - na przykład cenę lub wynagrodzenie, jeżeli zostały sformułowane w sposób jednoznaczny
Niedozwolone klauzule umowne - przykład
- Klauzule stanowiące jako warunek odstąpienia od umowy zapłacenia kary lub wyłączające odpowiedzialność przedsiębiorcy za nie wykonanie lub nienależyte wykonanie zobowiązania
- „w przypadku odstąpienia od umowy przez kupującego, sprzedający zwróci mu sumę dokonanych przedpłat, bez rewaloryzacji i oprocentowania, pomniejszona o 5% wartości mieszkania oraz kwoty robót dodatkowych i zamiennych”
Klauzule takie mogą przybierać różnorodną formę i treść. W szczególności powinniśmy zwrócić uwagę na klauzule które:
- Ujmują jednostronnie uprawnienia tylko dla przedsiębiorcy
- Zastrzegane są co prawda dla obu stron ale nieproporcjonalnie tzn. szersze uprawnienia są przyznane tylko dla przedsiębiorcy
- Ograniczają (wyłączają) odpowiedzialność przedsiębiorcy za szkody wyrządzone konsumentowi
- Wyłączają odpowiedzialność przedsiębiorcy za niewykonanie lub nienależyte wykonanie zobowiązania - w tym przypadku należy zwrócić uwagę na klauzule „bez gwarancji” , „nie gwarantujemy efektu „ ,”na własne ryzyko”
- Pozbawiają konsumenta praw przyznanych ustawowo np. wyłączenia Kub ograniczenia praz konsumenta do odstąpienia od umowy zawartej poza lokalem przedsiębiorstwa (akwizycja )lub umowy na odległość
- Zawierają przyrzeczenia zawierania podobnych umów w przyszłości
- Wyłączają zwrot świadczeń na wypadek rezygnacji z umowy
- Nakładają tylko na konsumenta obowiązek zapłaty kary umownej, odstępnego (a także zastrzegające nieproporcjonalnie wygórowaną wysokość tych świadczeń )
- Przedłużają automatycznie umową zawartą na czas oznaczony
- Zmieniają cenę ale nie przewidują prawa odstąpienia konsumenta
- Wyłączają jurysdykcję sądów polskich
Na co zwrócić uwagę - umowa powinna określać:
- Zasady odpłatności za studia. W szczególności wysokość i termin uiszczenia czesnego oraz innych opłat, m.in. za powtarzanie zajęć z powodu niezadowalających wyników w nauce czy za wydanie lub duplikat dokumentów
- Powinny także być doprecyzowane sytuacje, w których możliwe jest podwyższenie opłaty za studia - konsument powinien mieć wówczas prawo do wypowiedzenia umowy w każdym czasie
- Przed podpisaniem umowy powinniśmy mieć możliwość zapoznania się programem studiów oraz liczbą zajęć
Jeśli umowa zdaniem konsumenta zawiera nku:
- Należy zwrócić przedsiębiorcy uwagę na ten fakt
- Jeśli przedsiębiorca nie zmienia sugerowanych zapisów najlepiej zmienić kontrahenta
Jeśli umowa, którą podpisaliśmy zawiera niedozwolone klauzule umowne:
- Taki klauzule nie wiążą nas w mocy prawa (wg k.c.)
- Jeżeli przedsiębiorca nie przychyli się do proponowanego stanowiska, należy zwrócić się do sądu powszechnego o uznanie danego postanowienia za niewiążące
Przykład: Jeżeli chcemy odstąpić od umowy, ale w jej warunkach znajdują się postanowienia wykluczające taką możliwość lub przewidujące rażąco wygórowaną karę możemy powołać się na niedozwolony charakter postanowienia umownego i jeżeli przedsiębiorca nie uwzględni naszych racji, dochodzić swoich roszczeń sądownie
Pomoc
- Miejski / powiatowy rzecznik konsumentów lub
- Federacja Konsumentów, Stowarzyszenie Konsumentów Polskich
- Urząd Ochrony Konkurencji Konsumentów przeprowadza regularne kontrole wzorców stosowanych w umowach z konsumentami przez przedsiębiorców
- Skierowano szereg pozwów do Sądu Ochrony Konkurencji i Konsumentów - postanowienia umowne uznane prawomocnym wyrokiem SOKiK za niedozwolone są wpisywane do rejestru klauzul niedozwolonych
- Od tego momentu ich stosowanie w obrocie z konsumentami staje się zakazane
Prawo do składania pozwów do SOKiK przysługuje również:
- Miejskim/powiatowym rzecznikom konsumentów
- Organizacjom pozarządowym oraz konsumentom
Jak kwestionować niedozwolone klauzule umowne:
- Po zawarciu umowy, w trakcie jej realizacji, orientujemy się, że zawiera postanowienia, których treść jest dla nas dalece niekorzystna
- Jak wtedy postąpić? Można wykorzystać tzw. incydentalną lub abstrakcyjną kontrolę wzorca umowy.
Kontrole:
- Incydentalna - konkretna umowa; konkretna sytuacja; sąd powszechny
- Abstrakcyjna - dokonywania w oderwaniu od konkretnej umowy; SOKiK
Usługi turystyczne - niedozwolone klauzule umowne
Obecnie w rejestrze klauzul niedozwolonych na ponad 1400 postanowień aż 364 dotyczą turystyki - to największa grupa związana z jedną branżą
Warto pamiętać:
- Zgodnie z ustawą o usługach turystycznych, jeżeli biuro podróży nie ustosunkuje się do reklamacji na piśmie w ciągu 30 dni od dnia zakończenia imprezy lub złożenia skargi - gdy jst składana po zakończeniu wycieczki - uważa się, że uznało roszczenie za uzasadnione
Przykłady nku:
- „Organizator wyłącz swoją odpowiedzialność z przyczyn związanych ze zgodnością świadczeń z ofertą w przypadku ofert specjalnych (Last minute)”
- „oferty z ostatniej chwili - last minute- nie podlegają reklamacji ze względu na swój specyficzny charakter oraz możliwość wystąpienia zmiennych warunków realizacji świadczeń”
Co robić gdy warunki uczestnictwa w wycieczce turystycznej zawierają niedozwolone klauzule?
1. Zwrócić się do biura podróży o usunięcie klauzuli z umowy
2. Zwrócić się do prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów o zbadanie, czy wskazane przez niego zapisy w regulaminie nie stanowią klauzul niedozwolonych
3. Gdy biuro podróży nie usunie klauzuli, wnieść pozew do sądu ( wydział cywilny) o ustalenie, że konkretne postanowienie umowy stanowi klauzulę niedozwoloną
Jak sprawdzić biuro podróży?
- Informacje o wszystkich legalnie działających organizatorach lub pośrednikach turystycznych w Polsce
- Informacje o wydaniu decyzji o zakazie wykonywania działalności przez organizatora lub wygaśnięci umowy gwarancji
Kiedy konsument jest wprowadzany w błąd - sytuacje
- Istnienie produktu, jego rodzaj lub dostępność
- Ceny produktu
- Obowiązki przedsiębiorcy związane z produktem, w tym usługi serwisowe i procedura reklamacyjna, dostawy…
Nowa ustawa ma na celu implementację dyrektywy 2005/29/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 11 maja 2005r. dotyczącej nieuczciwych praktyk handlowych stosowanych przez przedsiębiorstwa wobec konsumentów na rynku wewnętrznym
Ustawa z dnia 23.08.07 o przeciwdziałaniu nieuczciwym praktykom rynkowym (Dz.U.2007, nr 171, poz. 1206)
Praktyka rynkowa stosowane przez przedsiębiorców wobec konsumentów jest nieuczciwa (tzw. Klauzula generalna)
- Jeżeli jest sprzeczna z dobrymi obyczajami i w istotny sposób zniekształca lub może zniekształcić zachowanie rynkowe przeciętnego konsumenta
- Przed zawarciem umowy dotyczącej produktu
- W trakcie jej zawierania
- Lub po jej zawarciu
- Praktyki czarne - zawsze zakazane; istnieje zamknięty katalog; żadna inna praktyka nie będzie uznana za „czarną”
- Praktyki szare - nie nazwane i nie wymienione można uznać za nieuczciwe
Szara lista - praktyki wprowadzające w błąd:
- Działanie wprowadzające w błąd
- Działanie, które w jakikolwiek sposób powoduje lub może powodować podjęcie przez przeciętnego konsumenta decyzji dotyczącej umowy, której inaczej by nie podjął
- Rozpowszechnianie nieprawdziwych informacji
- Rozpowszechnianie prawdziwych informacji w sposób mogący wprowadzać w błąd
- Działanie - produkty, opakowania, znaki towarowe
- Nieprzestrzeganie kodeksu dobrych praktyk (jeśli przystąpił)
- Zaniechanie wprowadzające w błąd
- Pomijanie istotnych informacji potrzebnych przeciętnemu konsumentowi do podjęcia decyzji dotyczącej umowy - konsument podejmuje decyzje której by nie podjął
- Zatajanie lub nie przekazanie w sposób jasny informacji we właściwym czasie informacji dot. produktu
- Nieujawnianie handlowego celu praktyki jeśli nie wynika on jednoznacznie z okoliczności (w wyniku czego konsument podejmuje decyzje)
Czarna lista - praktyki w każdych okolicznościach
- Reklama przynęta
- Twierdzenie, że produkt będzie dostępny jedynie przez bardzo ograniczony czas lub że będzie on dostępny na określonych warunkach przez bardzo ograniczony czas, jeżeli jest to nie zgodne z prawdą
Przykłady agresywnych praktyk rynkowych
- Wywoływanie wrażenia, że konsument nie może opuścić pomieszczeń przedsiębiorcy bez zawarcia umowy
- Składanie wizyt w miejscu zamieszkania konsumenta, nawet jeżeli nie przebywa on tam z zamiarem stałego pobytu, ignorując prośbę konsumenta o jego opuszczenie lub zaprzestanie takich wizyt, z wyjątkiem przypadków egzekwowania zobowiązań umowy, w zakresie dozwolonym przez obowiązujące przepisy
Przedsiębiorca
- Osoby fizyczne, osoby prawne oraz jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej, które prowadzą działalność gospodarczą lub zawodową
- Nawet jeżeli działalność ta nie ma charakteru zorganizowanego i ciągłego, a także osoby działające w ich imieniu lub na ich rzecz
-Osoba fiz. - Ewidencja Działalności Gospodarczej
- Spółka prawa handl. - Krajowy Rejestr Sadowy
- Spółka cywilna - brak podmiotowości prawnej, wspólnicy to przedsiębiorcy
Przeciętny konsument
- Konsument, który jest dostatecznie dobrze poinformowany, uważny i ostrożny
- Oceny dokonuje się z uwzględnieniem czynników społecznych, kulturowych, językowych i przynależności danego konsumenta do szczególnej grupy konsumentów
OCHRONA KONSUMENTA W-D 8
Znaki na opakowaniach:
- Zasadnicze: Nazwa produktu, wytwórca
- Informacyjne: cechy i właściwości wyrobu (termin spożycia itp.)
- Niebezpieczeństwa: Ostrzegają, że niewłaściwe stosowanie może być niebezpieczne (np. łatwopalne)
- Manipulacyjne: np. strzałka jak odkręcać butelkę, przerywana linia i nożyczki , chronić przed ciepłem
e- gwarantuje poprawność informacji o wadze na opakowaniu
3- gwarantuje poprawność informacji o objętości na opakowaniu
Q- znak jakości
®-registered design
TM-Trade Mark
CE- gwarantuje że produkt spełnia zasadnicze wymagania
możliwość wielokrotnego używania
Zasady uwidocznieni cen usług i towarów:
- Ustawa o cenach : definiuje pojęcie ceny
- Ustawa z 5 lipca 2001 o cenach
1. Ceny towarów i usług uzgadniają strony zawierające umowę z zastrzeżeniem ustępu 2
2. Ograniczenia swobody ograniczenia cen mogą być wprowadzone wyłącznie na podstawie artykułów 4,5,8
Art. 5. - artykuł w którym objęto usługę zdrowotną o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanej ze środków publicznych
-Rozporządzenie ministra finansów z 10.06.2002 - o cenach!!!
W sprawie szczegółowych zasada uwidaczniania cen towarów i usług oraz sposobu oznaczenia ceną towarów przeznaczonych do sprzedaży.
- W przypadku towarów przeznaczonych do sprzedaży lecz umieszczonych w miejscu umieszczonym w miejscu niewidocznym i niedostępnym dla kupujących a w szczególności na zapleczu ich ceny uwidacznia się w zestawieniach cen („cennikach”)
- Cenniki wywiesza się wykłada lub w inny sposób udostępnia w miejscu sprzedaży towarów tak aby były one czytelne dla kupujących.
- Ceny towarów oferowanych w formach sprzedaży okrężnej uwidacznia się w cenniku dostępnym dla kupujących
- Ceny potraw lub wyrobów oferowanych w przedsiębiorstwach gastronomicznych, uwidacznia się w sposób czytelny w cenniku wywieszonym w miejscu ogólnie dostępnym dla kupujących, wewnątrz lub na zewnątrz lokalu w pobliżu drzwi wejściowych.
- Cennik potraw lub wyrobów oferowanych w przedsiębiorstwach gastronomicznych powinien ponadto zawierać:
*aktualne informacje dodatkowe umożliwiające łatwą identyfikację ceny z towarem w szczególności datę wystawienia, pełną nawę potrawy lub wyrobu, określenie ilości nominalnej potrawy lub wyrobu wyrażonej w legalnej jednostce miary zawartej w jednej porcji zwłaszcza w ilości głównego składnika (mięsa drobiu ryb) dodatków uzupełniających(przystawek deserów) i napojów.
*W przypadku towarów sprzedawanych na sztuki dopuszcza się określenie ilości nominalnej oferowanej porcji w sztukach.
- Sposoby uwidaczniania cen w przypadku porcji i wyrobów garmażeryjnych:
- Ceny wyrobów garmażeryjnych uwidacznia się na wywieszkach przy poszczególnych towarach. wraz z pełną ich nazwą
- Określeniem ilości nominalnej oferowanej porcji każdego wyrobu wyrażonej w legalnej jednostce miary
- W przypadku towarów sprzedawanych na sztuki dopuszcza się określenie ilości nominalnej oferowanej porcji w sztukach.
Przedsiębiorcy prowadzący działalność gospodarczą w zakresie gastronomii lub hotelarstwa:
- zapewniają wystarczającą ilość cenników oferowanych potraw lub wyrobów i napojów aby udostępnić je kupującym przed przyjęciem zamówienia i przy rozliczeni końcowym
- wykładają w hotelowym pokoju noclegów katalog zawierający ceny noclegów , wyżywienia lub innych oferowanych usług
- wykładają lub umieszczają w miejscu przeznaczonym do odbywania rozmów telefonicznych cennik zawierający cenę za 1 impuls telefoniczny inne opłaty i usługi dodatkowe związane z łączeniem rozmowy.
*uwidocznienie cen w materiałach promocyjnych:
- jeżeli sprzedawca reklamuje towar lub usługę wraz z ceną sprzedaży w czasopiśmie gazecie prospekcie katalogu na plakacie afiszu lub ekranie telewizyjnym a także w handlu elektronicznym lub w inny sposób powinien także uwidocznić cenę jednostkową tego towaru lub usługi oraz datę lub termin obowiązywania danej ceny
- w materiałach reklamowych lub na wywieszkach umieszczonych przy towarach oferowanych do sprzedaży po cenach promocyjnych lub obniżonych obok przekreślonej ceny dotychczasowej uwidacznia się cenę promocyjną lub cenę obniżoną. uwzględniając rabat.- przepis ten nie dotyczy towarów wprowadzonych do sprzedaży po raz pierwszy.
- w materiałach reklamowych oraz placówkach handlowych przy towarach oferowanych do sprzedaży po przecenie lub na wywieszkach umieszczonych przy towarach przecenionych
- obok przekreślonej dotychczasową cenę i wyrazu „przecena” albo wyrazów obniżka ceny lub podwyżka ceny uwidacznia się cenę obniżoną a także przyczynę lub przyczyny dokonanej przeceny obniżki lub podwyżki ceny
- Nie wymaga uwidocznienia cena jednostkowa określonego towaru jeżeli jest identyczna z ceną sprzedaży tego towaru.
-Ustawa z dnia 27.07.2002
O szczególnych warunkach sprzedaży konsumenckiej oraz o zmianie kodeku cywilnego.
- sprzedawca jest zobowiązany podać do wiadomości kupującego cenę oferowanego towaru konsumpcyjnego oraz jego cenę jednostkową ( cena za jednostkę masy) chyba że wyraża się ona tą samą kwotą
- przy sprzedaży towaru sprzedawanego luzem wymagane jest podanie jedynie ceny jednostkowej
- taki sam sposób podawania cen powinien być ustalony w reklamie.
Sprzedaż konsumencka:
Ustawę stosuje się do dokonywanej w zakresie działalności przedsiębiorstwa sprzedaży rzeczy ruchomej osobie fizycznej która nabyła tę rzecz w celu związanym z działalnością zawodową lub gospodarczą ( towar konsumpcyjny).
Informacje jakich powinien udzielić sprzedawca kupującemu:
- jasne
- zrozumiałe
- nie wprowadzające w błąd informacje w języku polskim
- wystarczające do prawidłowego i pełnego korzystania ze sprzedanego towaru konsumpcyjnego
W szczególności należy podać:
- nazwę towaru
- określenie producenta lub importera
- znak zgodnośći wymagany przez odrębne przepisy
- informacje o dopuszczeniu do obrotu w RP
- oraz stosowane do rodzaju towaru określenia jego energochlonnośći a także inne dane wskazane w odrębnych przepisach
Informacje te:
powinny znajdować się na towarze konsumpcyjnym lub być z nim trwale połączone w przypadku gdy towar sprzedawany jest w opakowaniu jednostkowym lub w zestawach
- w pozostałych przypadkach sprzedawca jest zobowiązany sdo umieszczenia w meijscu sprzedaży towaru informacji która może zostać ograniczona do nazwy towaru jego ceny
- na żądanie kupującego sprzedawca jest zobowiązany wyjaśnić znaczenie poszczególnych postanowień umowy
-sprzedawca jest zobowiązany wydać wraz z towarem wszystkie, elementy jego wyposażenia oraz instrukcje obsługi oraz inne dokumenty wymagane przez odrębne przepisy
- informacja lub dokumenty powinny być sporządzone w języku polskim lub o ile rodzaj informacji na to pozwala w powszechnie zrozumiałej formie graficznej.
Sprzedawca jest zobowiązany:
- zapewnić w miejscu sprzedaży odpowiednie warunki techniczno-organizacyjne umożliwiające:
*dokonanie wyboru towaru
*sprawdzenie jego jakości
*kompletności
*funkcjonowania podstawowych mechanizmów i podzespołów.
OCHRONA KONSUMENTA W-D 9
Art.4.1.
- Sprzedawca odpowiada wobec kupującego, jeżeli towar konsumpcyjny w chwili jego wydania jest niezgodny z umową
- W przypadku stwierdzenia niezgodności przed upływem 6 miesięcy od wydania towaru domniemywa się, że istniała w chwili wydania
Art. 7
- Sprzedawca nie odpowiada za niezgodność towaru konsumpcyjnego z umową, gdy:
*Kupujący o tej niezgodności wiedział, lub oceniając rozsądnie, powinien był wiedzieć
*To samo odnosi się do niezgodności, która wynikła z przyczyny tkwiącej w materiale dostarczonym przez kupującego
Art.8.1
- Jeżeli towar konsumpcyjny jest niezgodny z umową, kupujący może żądać
*Nieodpłatną naprawę
*Albo wymianę na nowy
*Chyba że naprawa albo wymiana są niemożliwe lub wymagają nadmiernych kosztów
Art.8.3
- jeżeli sprzedawca który otrzymał od kupującego żądania nie ustosunkował się do tego żądania w terminie 14 dni uważa się, że uznał je za uzasadnione.
Art.8.4
- jeżeli kupujący nie może żądać naprawy ani wymiany albo jeżeli sprzedawca nie zdoła uczynić zadość takiemu żądaniu w odpowiednim czasie lub gdy naprawa albo wymiana narażałyby kupującego na znaczne niedogodności, ma on prawo domagać się
*stosownego obniżenia ceny
*albo odstąpić od umowy
- od umowy nie może odstąpić, gdy niezgodność towaru konsumpcyjnego z umową jest nieistotna
- przy określaniu odpowiedniego czasu naprawy lub wymiany określa się rodzaj towaru i cel jego nabycia
Art.9.1
- kupujący traci uprawnienia, jeżeli przed upływem 2 miesięcy od stwierdzenia niezgodności towaru konsumpcyjnego z umową nie zawiadomi o tym sprzedawcy
- do zachowania terminu wystarczy wysłanie zawiadomienia przed jego upływem
Art.10.1
- sprzedawca odpowiada za niezgodność towaru konsumpcyjnego z umową jedynie w przypadku jej stwierdzenia przed upływem 2 lat od wydania tego towaru kupującemu
- termin ten biegnie na nowo w razie wymiany towaru
- jeżeli przedmiotem sprzedaży jest rzecz używana, strony mogą ten termin skrócić , jednak nie poniżej jednego roku
GWARANCJA - Art.13
- udzielenie kupującemu gwarancji następuje bez odrębnej opłaty przez oświadczenie gwaranta, zamieszczone w dokumencie gwarancyjnym lub reklamie, odnoszących się do towaru konsumpcyjnego
- określa ono obowiązki gwaranta i uprawnienia kupującego w przypadku, gdy właściwość sprzedanego towaru nie odpowiada właściwości wskazanej w tym oświadczeniu.
- Nie uważa się za gwarancję oświadczenia, które nie kształtuje obowiązków gwaranta.
- Sprzedawca udzielający gwarancji wydaje kupującemu wraz z towarem dokument gwarancyjny
- Powinien także sprawdzić zgodność znajdujących się na towarze oznaczeń z danymi zawartymi w dokumencie gwarancyjnym oraz stan plomb i innych umieszczonych na towarze zabezpieczeń
- Oświadczenie gwarancyjne powinno być sformułowane jasno, zrozumiale i nie wprowadzająco w błąd
- Informacje w języku polskim, wystarczające do prawidłowego i pełnego korzystania ze sprzedanego towaru konsumpcyjnego
- Jednakże uchybienie tym wymaganiom pozostaje bez wpływu na ważność gwarancji i nie pozbawia kupującego wynikających z niej uprawnień
Dokument gwarancyjny
- Podstawowe dane potrzebne do dochodzenia roszczeń z gwarancji, w tym w szczególności
*Nazwę i adres gwaranta lub jego przedstawiciela w Rzeczypospolitej Polskiej
*Czas trwania i terytorialny zasięg ochrony gwarancyjnej
*Stwierdzenie, że gwarancja na sprzedany towar konsumpcyjny nie wyłącza, nie ogranicza ani nie zawiesza uprawnień kupującego wynikających z niezgodności towaru z umową
ROZPORZĄDZENIE MINISTRA GOSPODARKI, PRACY I POLITYKI SPOŁECZNEJ z dnia 30 stycznia 2003 roku w sprawie terminów zawiadomienia sprzedawcy o stwierdzeniu niezgodności towaru żywnościowego z umową (Dz. U. Nr 31, poz. 258)
Kupujący traci uprawnienia z tytułu niezgodności towaru żywnościowego z umową, jeżeli nie zawiadomi o tym sprzedawcy niezwłocznie po stwierdzeniu niezgodności towaru z umową, jednak nie później niż:
- W terminie 3 dni od dnia otwarcia opakowania w przypadku towaru paczkowanego
- W terminie 3 dni od dnia sprzedaży lub otrzymania towaru - w przypadku towaru sprzedawanego luzem, odmierzanego w miejscu zakupu lub dostarczanego do miejsca zamieszkania kupującego
Zawiadomienie o stwierdzeniu niezgodności z umowo powinno nastąpić nie później niż przed upływem daty minimalnej trwałości towaru lub terminu jego przydatności do spożycia
Ustawa z dnia 2 marca 2000 roku o ochronie niektórych praw konsumentów oraz o odpowiedzialności za szkodę wyrządzoną przez produkt niebezpieczny (Dz. U. z 2000 r. Nr22, poz. 271 z późń. Zm.)
Umowy zawierane poza lokalem przedsiębiorstwa
- Konsument może od umowy odstąpić bez podania przyczyn, składając stosowne oświadczenie na piśnie w terminie 10 dni od zawarcia umowy
- Do zachowania tego terminu wystarcz wysłanie oświadczenia przed jego upływem
- Nie jest dopuszczalne zastrzeżenie, że konsumentowi wolno odstąpić od umowy za zapłatą oznaczonej sumy (odstępne)
- W razie odstąpienia od umowy jest uważana za niezawartą, a konsument jest zwolniony z wszelkich zobowiązań
- To co strony świadczyły, ulega zwrotowi w stanie niezmienionym, chyba że zmiana była konieczna w granicach zwykłego rozsądku
- Zwrot powinien nastąpić niezwłocznie, nie później niż w terminie 14 dni
- Jeżeli konsument dokonał jakichkolwiek przedpłat, należą się od nich odsetki ustawowe od daty dokonanie przedpłaty
Informacje przed zawarciem umowy
- Prawo odstąpienia od umowy w terminie 10-dniowym
- Wręczyć wzór oświadczenia o odstąpieniu, z oznaczeniem swojego imienia i nazwiska (nazwy) oraz adresem zamieszkania (siedziby)
- Wręczyć konsumentowi pisemne potwierdzenie zawarcia umowy, stwierdzające jej datę i rodzaj oraz przedmiot świadczenia i cenę
- Konsument na żądania przedsiębiorcy, poświadcza na piśmie, że został poinformowany o prawie odstąpienia i że otrzymał wzór oświadczenia o odstąpieniu od umowy
- Jeżeli konsument nie został poinformowany na piśmie o prawie odstąpienia od umowy, bieg terminu nie rozpoczyna się
- W takim wypadku konsument może odstąpić od umowy w terminie 10 dni od otrzymania informacji o prawie odstąpienia
- Konsument jednak nie może z tego powodu odstąpić od umowy po upływie 3 miesięcy od jej wykonania
Umowy zawierane na odległość
- Konsument może od umowy odstąpić bez podania przyczyn, składając stosowne oświadczenie na piśnie w terminie 10 dni od zawarcia umowy
- Do zachowania tego terminu wystarcz wysłanie oświadczenia przed jego upływem
- Nie jest dopuszczalne zastrzeżenie, że konsumentowi wolno odstąpić od umowy za zapłatą oznaczonej sumy (odstępne)
- W razie odstąpienia od umowy jest uważana za niezawartą, a konsument jest zwolniony z wszelkich zobowiązań
- Informacje powinny być sformułowane jednoznacznie, w sposób zrozumiały i łatwy do odczytania
- Przedsiębiorca jest obowiązany do potwierdzenia konsumentowi na piśmie tych informacji , najpóźniej w momencie rozpoczęcia spełniania świadczenia
- Art. 12 wykonanie umowy - 30 dni
Szczególne przepisy o umowach zawieranych na odległość dotyczących usług finansowych
- Usługi finansowe
- Czynności bankowe
- Umowy kredytu konsumpcyjnego
- Konsument który zawarł na odległość umowę o usługi finansowe, może od niej odstąpić bez podania przyczyn, składając stosowne oświadczenie na piśmie w terminie 14 dni od dnia zawarcia umowy lub od dnia potwierdzenia informacji
- Usługi finansowe dotyczące czynności ubezpieczeniowych
- Konsument może odstąpić od umowy w ciągu 30 dni od dnia poinformowania do o zawarciu umowy
Aby uniknąć problemów kupujący on-line powinni pamiętać o następujących kwestiach:
- Zbadać wiarygodność przedsiębiorcy
- Wybierać sklepy internetowe o ugruntowanej renomie lub rekomendowane przez osoby zaufane, pisma fachowe itp.
- Wybierać sklepy posiadające certyfikaty bezpieczeństwa np. EuroLabel i inne
- Upewnić się kto jest właścicielem witryny internetowej, gdzie ma swoją siedzibę sprzedawca, czy dane dotyczące sprzedawcy zawarte na stronie internetowej są pełne i odpowiadają danym zawartym w oficjalnych rejestrach handlowych
Zasady uwidaczniania cen towarów i usług:
Ustawa z dnia 5 lipca 2001 o cenach.
1. Ceny towarów i usług uzgadniają strony zawierające umowę
2. Ograniczenia swobody uzgadniania cen mogą być wprowadzone wyłącznie na podstawie art.4,5 i 8.
Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 10 czerwca 2002 w sprawie szczegółowych zasad uwidaczniania cen towarów i usług oraz sposobu oznaczania ceną towarów przeznaczonych do sprzedaży.