Nadciśnienie wewnątrzczaszkowe
stan, w którym znacznie zwiększa się objętość składników zawartych wew czaszki ( miąższ mózgu, płyn m- rdz, krew krążąca na naczyniach) i jest ona większa niż pojemność czaszki.
Jakie czynniki spowodują obrzęk mózgu ?
zatrzymanie wody w komórkach lub przestrzeniach międzykomórkowych
Stłuczenie - płyn gromadzi się w przestrzeni
Niedotlenienie, zapalenie , działanie czynników toksycznych
Jakie czynniki prowadzą do zwiększenia objętości płynu m-rz?
nadmierna produkcja płynu przy dobrym wchłanianiu
zaburzone wchłanianie przy dobrej produkcji
ucisk na drogi przepływu z zew
Co zwiększa objętość krwi w naczyniach?
Wgłobienia - sztywne przegrody wew czaszki :
wgłobienie miąższu półkul pod sierp mózgu w kierunku przeciwnym do poj się masy
wgłobienie hamp hipokampa pod namiot móżdżku
wgłobienie migdałków móżdżku ( przypodstawne zakręty móżdżku) do otworu potylicznego wielkiego
Objawy kliniczne nadciśnienia wewnątrzczaszkowego :
narastające bole głowy
nudności
wymioty
bradykardia
tarcza zastoinowa
burza wegetatywna
zaburzenia oddychania i bezdech
Jak dzielimy guzy ?
Nienowotworowe
ziarniniaki zapalne : ropień, kilak, gruźliczak
ziarniniaki pasożytnicze: wągrzyca, bąblowiec
ziarniniaki grzybicze : tętniaki pochodzenia naczyniowego, krwiaki
nowotworowe
łagodne ( narastające objawy ) : oponiak, kostniak, nerwiak, włókniak, naczyniak
złośliwe : pierwotne, przerzutowe
Guz
nowa patologiczna masa w obrębie czaszki, która prowadzi do zwiększenia się ciśnienia
wewnątrzczaszkowego .
Objawy guza :
Obj. Nadciśnienia wewnątrzczaszkowego ( stan zagrozenia życia)
Obj. Ogniskowe- objawy zaburzonych funkcji które wynikają z ogniska uszkodzenia i jego rozległości
Jakie objawy najczęściej pojawiają się w guzie:
Bóle głowy stopniowo narastające, najsilniejsze w nocy i nad ranem. Bol jest tepy.
Guz przysadki
niedowidzenie dwuskroniowe
UDARY
Udar
każde nagłe pojawienie się objawów ogólnego lub ogniskowego uszkodzenie mózgu, mające przyczynę naczyniowa i trwające nie dłużej niż 24 h
Jak dzielimy udary :
- niedokrwienne ( 90% )
- krwotoczne ( 10 %)
Czynniki ryzyka udaru -
takie czynniki, które nie wywołują choroby ale sprzyjają jej powstaniu
czynniki niemodyfikowane : wiek, płeć, czynn genetyczne
czynniki modyfikowane : nadciśnienie tętnicze, ch.serca, miażdżyca, cukrzyca, zab krzepnięcia, źle nawyki ( otyłość, palenie papierosów, alkohol, narkotyki, brak ruchu, stres )
Najsilniejszy wśród niemodyfikowanych -
Wiek
Najsilniejszy wśród modyfikowanych -
nadciśnienie
Choroby serca stanowiące czynniki ryzyka udaru :
- migotanie przedsionków
- wady zastawek
- sztuczna zastawka
- zawal serca
- bakteryjne zapalenie wsierdzia
- śluzak serca
W jakim mechanizmie powstaje zawal niedokrwienny :
mechanizm hemodynamiczny ( powstaje w wyniku spadku cis. Systemowego )
mechanizm zakrzepowy ( np. blaszka miażdżycowa ),
mechanizm zatorowy - jeżeli światło naczynia zostanie zatkane przez materiał z zew postaje zator.
Jakie badanie różnicuje jednoznacznie zawał od krwotoku ?
Tomografia
Jaka jest wartość diagnostyczna obecności krwi w płynie m-rdz w krwo.śródmiążowych ?
potwierdza krwotok, ale jej brak nie wyklucza krwotoku.
Co oznacza krwotok podpajeczynówkowy?
wylanie się krwi z naczynia do przestrzeni pajęczynówkowej w której znajduje się płyn m-rdz
U ilu procent chorych z krwotokiem podpajęczynówkowym jest obecna krew w płynie m-rdz?
100%
Jakie objawy kliniczne daje krwotok mózgowy
objawy nadciśnienia wewnątrzczaszkowego ( stan zagrożenia życia)
objawy ogniskowe
Objawy kliniczne krwotoku podpajęczynówkowego
objawy nadciśnienia wewnątrzczaszkowego ( stan zagrożenia życia)
-objawy ogniskowe : , nagły silny ból głowy, nudności, wymioty, objawy oponowe, zaburzenia przytomności
Do czego służy skala Boterela w modyfikacji Humpta - Hessa?
Ocenia ona stan chorego z krwotokiem podpajęczynówkowym .
I -lekki ból głowy, niewielka sztywność karku
II - średni lub bardzo silny ból głowy, objawy oponowe, mogą być niedowłady nerwów czaszkowych
III - nieduże zaburzenia przytomności ( senność) i jakościowe świadomości, zaznaczone objawy ogniskowe
IV - znaczne zaburzenia przytomności, niedowład połowiczy, zakłócenie czynności wegetatywnych
V- głęboka śpiączka
Źródła krwotoku podpajęczynówkowego:
tętniak, naczynia, skaza krwotoczna, uraz
U których chorych wykonujemy z krwotokiem podpajęczynówkowym wykonujemy badanie angiograficzne?
Musi być zgoda pacjenta
Jak odróżnić krwawienie do płynu od arfefaktu ?
Artefakt - sztuczne krwawienie ( jeżeli wykonujemy nakłucie możemy przekłuć naczynie i krew z tego naczynie może przedostać się do płynu m-rdz.
W igle można zobaczyć erytrocyty
Płyn oczyszcza się w kolejnych probówkach
Po odwirowaniu w artefakcie krwinki gromadzą się na dnie probówki a wyżej płyn jest bezbarwny
ostatecznym różnicowaniem jest badanie cytologiczne płynu. W baniu cytologicznym płynu we krwi prawdziwej pojawia się zjawisko erytrofagi ( pożerania krwinek czerwonych przez makrofagi) dużo jest tez granulocytów.
Jakie badanie jednoznacznie potwierdza lub wyklucza krwotok podpajęczynówkowy ?
Nakłucie
SM
jaka jest najczęstszą choroba młodych ludzi -
SM
Sm jaka to choroba -
jest to choroba autoimmunologiczna,
Czy znamy przyczynę ?
antygenem staje się białko zasadowe mieliny, w ustroju powstają przeciwciała w CUN. W miejscach w których przeciwciała łącza się z antygenem dochodzi do rozpadu osłonki mielinowej ( proces zapalny, gromadzą się limfocyty) w miejscach w których jest stan zapalny wtórnie powstają blizny glejowe, stad nazwa stwardnienie rozsiane
Najbardziej charakterystyczne w SM jest
rozsianie objawów w przestrzeni i w czasie
Objawy neurologiczne w SM :
oczopląs
dysartia
zawroty głowy
zaburzenia równowagi
parapareza kkd
Postacie kliniczne SM:
zaostrzająco - zwalniający
wtórnie - postępujący
pierwotnie postępujący
Przebieg w czasie tej choroby ?
Występują okresy rzutu i remisji
Jaki objaw jest pierwszy ?
zapalenie pozagałkowe n wzrokowego
Badanie w SM:
badanie rezonansu mózgu i rdzenia kręgowego
Leczenie w SM :
sterydy solumedrol 1000mg dziennie przez 5-6 dni
Neuron- ciało komórki wraz z jego wypustkami ( podst jednostka anatomiczna i fizjologiczna ukł.n
Skupiska ciał kom nerw w CUN
kora mózgowa = istota szara
jądra podkorowe = zwoje podstawy + 6 jader podkorowych ( bez istoty czarnej i jadra czerwiennego)wzgórze
jądra nerwów czaszkowych ( w pniu nerwowym)
w rdzeniu - rogi przednie, tylne i boczne ( ukł. sympatyczny)
Jądro komórkowe - skupiska komórek nerwowych, które pełnią tą samą funkcję w CUN.
Zwój nerwowy - skupiska komórek nerwowych pełniących takie same funkcje poza CUN.
Droga - skupiska włókien nerwowych w CUN, posiadają one określony przebieg i przewodzą określony rodzaj bodźca. Rodzaje:
drogi kojarzeniowe (długie i krótkie),
drogi spoidłowe
drogi projekcyjne (piramidowe, pozapirami, odmóżdżkowe- zstępujące) kończą się w rogach prz
( czuciowe i zmysłowe - wstępujące)
Droga odmóżdżkowa - móżdzek - jądro czerwienne
jądro czerwienne - rdzeń przedłużony) ( podwójne skrzyżowanie)
Nerw - zbiór włókien nerwowych przewodzących określony rodzaj bodźca i mają określony przebieg poza CUN.
Rodzaje nerwów :
1. nerwy czaszkowe
2. korzenie nerwowe ( przednie ruchowe, tylne czucciowe) ich połączenie tworzy
3. nerw rdzeniowy ( od którego gałąż brzuszna prowadzi włókna do splotu, gdzie włókna te splatają się na nowo w innym porządku tworząc
4. nerwy obwodowe
I węchowy VII twarzowy
II wzrokowy VIII statyczno - słuchowy
III okoruchowy IX językowo - gardłowy
IV bloczkowy X - błędny
V trójdzielny XI - dodatkowy
VI odwodzący XII podjęzykowy
śródmózgowie - nerwy III i IV
most - nerwy V, VI, VII, VIII
rdzeń przedłużony - nerwy IX, X, XI, XII
Odruch - reakcja ustroju na bodziec. Odruchy w neurologi :
odruch źrenicy na światło i nastawność,
odruch żuchwowy
odruchy z kkg :
- promieniowy
- dwugłowy
- trójgłowy
odruchy z kkd :
- kolanowy
- skokowy
- podeszwowy
odruchy skórne brzuszne
Bodziec - każda zmiana zachodząca w środowisku zew i wew.
Łuk odruchowy - podłoże anatomiczne odruchu .
Warunkiem wystąpienia odruchu? jest zachowanie ciągłości łuku odruchowego.
Jaki wniosek możemy wysnuć z obserwacji iż badamy odruch został zniesiony?
Łuk odruchowy jest przerwany.
odruch żuchwowy
odruch źrenicy na światło i nastawność
odruchy z kkg :
- promieniowy
- dwugłowy - trójgłowy
odruch z kkd
- kolanowy
- skokowy
- podeszwowy
- odruchy skórne brzuszne
Ruch - zmiana miejsca położenia części ciała w stosunku do siebie lub w przestrzeni.
Jaki jest mechanizm podstawowy zabezpieczający wystąpienie ruchu dowolnego ?
Zdrowy mięsień + dobre unerwienie ( zachowana ciągłość nerwu → zdrowy neuron ruchu)
Neuron ruchu -przekazuje inf ruchowe z kory czołowej zakrętu przedśrodkowego do mm)
centralny ( ciało kom leży w korze ruchowej ajej wypusta tworzy droge piramidową → do jąder nn. Czaszkowych → rogi przednie
obwodowy
Objawy uszkodzenia centralnego ( górnego) neuronu ruchu:
jest rozlany
napięcie mięśniowe wzmożone spastycznie
odruchy głębokie z kończyn są wygórowane
występują odruchy patologiczne ( Babińskiego i Rossolimo )
odruchy skórne brzuszne zniesione
występują współruchy ( fizjologiczne zanikają a pojawiają się patologiczne)
Objawy uszkodzenia obwodowego neuronu ruchu:
jest ograniczony do tej grupy mięśniowej, który dany neuron unerwia
napięcie obniżone
odruchy głębokie osłabione
zanik mięśnia
drżenia pęczkowe
elektryczny odczyn zwyrodnienia
Wartość kliniczna odruchu Babińskiego :
Wystąpienie odruchu Babińskiego informuje nas o uszkodzeniu drogi piramidowej ( korowo - rdzeniowej), nawet gdy nie ma innych objawów uszkodzenia)
Układ pozapiramidowy - część ośrodkowego układu nerwowego, to 6 jader leżących podkorowo :
jądro ogoniaste
gałka blada ze skorupą
jądro czerwienne (śródmózgowie)
istota czarna ( śródmózgowie)
istota siateczkowata ( pień mózgu)
jądro podwzgórzowe Luysa
Stanowią one całość czynnościową. Włókna ciał komórkowych leżących w tych jądrach stanowią włókna pozapiramidowe które w swoim przebiegu ku dołowi dołączają do wł. piramidowych)
Rola układu pozapiramidowego polega na :
regulacji drobnych, automatycznie wykonywanych ruchów w czasie każdego ruchu złożonego
drobne korekty napięcia mięśniowego
Włókna dochodzą do rogów przednich. Neuron obwodowy tworzy - końcowy odcinek- Scheringtona
1)zaburzenia ruchu:
ubóstwo( hypokineza)
nadmiar ( hyperkineza)
2. zaburzenia napięcia mm :
2grupy objawów wyst. Przy uszkodz. Ukł. Pozapiramidowego.
- obniżone napięcie ( hypotomia)
- wzmożone napięcie ( hypertonia)plastyczne, sztywność, opór rury ołowianej
6 zespołów klinicznych powstających po uszkodz. Ukł. Pozapiramidowego:
zespoły parkinsonowskie ( bradykineza, hypotonia)
ruchy pląsawicze ( hyperkineza, hypotonia)
ruchy atetotyczne ( hyperkineza, hypertonia ) , dystalnych odc kg
mioklonie ( napadowe szybkie skurcze dużej części mm wywołane efektem ruchowym)-> zrywania mm
dystonia ( powoli narastający skurcz mm wywołany efekt ruchowy)
hemibalizm ( szybki ruch połączony z ruchem obrotowym)- uszkodz. Jądra Luysa, wyst w udarach
Rola móżdżku:
odpowiedni rozkład napięcia mm ( robak - w mm osiowych, półkule - w mm będacych w ruchu)
Objawy uszkodzenia móżdżku
ROBAKA - zaburzenia równowagi, brak współpracy mm kończyn z mm tułowia = Asynergia
PÓŁKUL- ataksja - „niezborność ruchowa”( zab. Ruchu polegające na tym, że ruch jest zdekomponowany,
jest on rozłożony na poszczególne elementy wykonywane z niejednakową szybkością, z nieprawidłową siłą, i chory nieprecyzyjnie trafia do celu = DYSMETRIA
adiadochokineza
oczopląs- rytmiczne lub nierytmiczne ruchy gałek, kiedy chory patrzy w jednym kierunku
drżenie móżdżkowe ( zamiarowe, grubofaliste, nierytmiczne)
dysaria móżdżkowa ( zaburzenie mowy wywolane ataksją mm mowy)
hypotonia móżdzkowa
Atakcja
niezborność ruchowa, bezwład. Ruch jesr zdekomponowany .Ruch rozłożony jest na poszczególne elementy wykonywane z niejednakową szybkością, z nieprawidłową siłą, chory nieprecyzyjnie trafia do celu = DYSMETRIA ( brak oceny odległości)
Adiadochokineza - niemożność lub ograniczenie zdolności wykonywania naprzemiennych ruchów ( np. nawracania i odwracania ręki) , wynika z trudności szybkiej zmiany napięcia mm)
Zaburzenia ruchowe:
uszkodzenie dr. Piramidowej( niedowład pochodzenia centralnego i obwodowego)
zaburzenia ukł. Pozapiramidowego ( hypokineza, hyperkineza)
zaburzenia w móżdżku ( ataksja, adiadochokineza)
zaburzenia połączeń ruchowych w korze mózgowej, apraksja
analizator -
to receptor, droga doprowadzająca i ośrodek, w którym dokonuję się najwyższa analiza bodźca,
są to wydzielone struktury nerwowe
Rodzaje czucia :
czucie głębokie : ( czucie ułożenia względnego, ucisku głębokiego, ułożenia kończyn, wibracji )
powierzchowne ( dotyku, zimna, ciepła i bólu)
Zasady w przebiegu dróg czucia
obie drogi zbudowane są z połączeń między 3 neuronami
1 i 3 odcinek tych dróg jest taki sam dla czucia pow i głębokiego
skrzyżowaniu ( czyli przejściu włókien na stronę przeciwną) ulegają włókna nerwowe wychodzące z 2 neuronu ( dla czucia pow i głębokiego)
Przebieg drogi czucia powierzchownego:
I neuron - kom. czuciowe leżą w zwoju międzykręgowym,1 wypustka biegnie na obwód jako wł. nerwu czuciowego i kończy się receptorem w skórze, 2 wypustka biegnie do rdzenia kręgowego tworząc korzeń tylny
II neuron - kom. leżą w rogach tylnych rdzenia kręgowego, jego włókna krzyżują się przechodząc przez środek rdzenia kręgowego w ok. kanału centralnego na druga stronę, skrzyżowane wł. biegną sznurami bocznymi do wzgórza
III neuron - ko. Leżą we wzgórzu, ich wypustki biegną do półkuli mózgowej po tej samej stronie do zakrętu zaśrodkowego kory mózgowej ( droga wzgórzowo - korowa) płata ciemieniowego
Przebieg drogi czucia głębokiego:
I neuron - 1 wypustka neuronu biegnie na obwód jako wł.nn czuciowego i kończy się receptorem w stawie, impuls biegnie do ciała komórki w zwoju międzykręgowym, 2 wypustka neuronu I biegnie do rdzenia kręgowego i tworzy korzeń tylny i biegnie sznurami tylnymi ku górze
II neuron - kom. leżą w rdzeniu przedłużonym w jądrach Golla ( pęczek smukły ) i Berdacha ( pęczek klinowaty), wł. neuronu II krzyżują się na wysokości rdzenia przedłużonego tworząc wstęgę przyśrodkową i biegną do wzgórza
III neuron - kom. leżą we wzgórzu, ich wypustki tworzą drogę wzgórzowo - korową wspólną dla czucia pow i gł.
Opisz rodzaj zaburzeń czucia posuwającego po uszkodzeniu drog czucia na różnych poziomach :
I uszkodzenie czuciowych nerwów obwodowych :
parestezje ( mrowienie, drętwienie)
przeczulica skórna
ból ( kauzalgia - wyst ona po niecałkowitym uszkodzeniu dużego pnia nerwu, który oprócz włókien czuciowych prowadzi także dużo włókien sympatycznych, ból jest piekąco- palący, promieniuje na nieco większy obszar niż obejmuje unerwienie nerwu)
niedoczulica (chory w danym obszarze skóry bodźce czuciowe odczuwa słabiej)
obniżenie czucia głębokiego ( chory z zamkniętymi oczami nie potrafi określić ułożenia np. kciuka)
II objawy uszkodzenia korzeni tylnych
ból korzeniowy ( promieniuje wzdłuż zajętego korzenia , nasila się w czasie wzrostu ciśnienia płynu mózgowo - rdzeniowego)
III uszkodz drog czuciowych w rdz kręgowym
1. objawy uszkodz sznurów tylnych (objawy poniżej i po tej samej stronie):
- obniżone czucie głębokie
- ataksja tylkosznurowa
- stereoanestezja ( niemożność określenia kształtu przedmiotu trzymanego w ręce przy zamkniętych oczach.
2) uszkodz drogi rdzeniowo - wzgórzowej
w jednej połowie rdzenia ( zaburzenia czucia pow poniżej miejsca uszkodz i po stornie przeciwnej) są to objawy ubytkowe w postaci niedoczulicy
uszkodz tych dróg w ok kanału centralnego - rozszczepienne zaburzenia czucia ( uszkodz jest czucie pow, a w nim przede wszystkim czucie bólu, i temp)
zespół Brown - Squarda - połowicze uszkodz rdzenia
niedowład spastyczny po str uszkkodz i poniżej
zniesienia czucia głębokiego poniżej i po str uszkodz
zniesienie czucia bóli i temp poniżej i po str uszkodzenia
uszkodz nmeuronu obwodowego na poziomie uszkodzenia
IV uszkodz wzgórza - objawy po str przeciwnej do uszkodz i obejmuję calą połowę ciała)
zaburz czucia głębokiego
bóle wzgórzowe ( napadowe, b silne bole)
V uszkodz kory czuciowej - objawy po str przeciwnej na całej połowie ciała
zaburz czucia pow
czucie dyskryminacyjnego ( niemożność oceny nasilenia i umiejscowienie bodźca)
ataksja tylnosznurowa- czucie głębokie mniej lub bardziej zaburzone Istnieje kontrola przez wzrok, odruchy głębokie osłabione lub zniesione, oczopląs, zaburzenia mowy i zaburzenia w postawie ciała nie występują
Ataksja móżdżkowa - czucie głębokie nie zaburzone, brakkontroli przez wzrok, odruchy głębokie lekko osłabione, zwykle występuje oczopląs, czasem wyst zaburz mowy , wyst zaburz w postawie ciała
Drżenia w neurologii:
drżenia móżdżkowe ( zamiarowe, grubofaliste, nierytmiczne
drżenia pęczkowe ( tylko wtedy kiedy jest uszkodz nerwu obwodowego i dot tylko ciala komorki i jest to proces postępujący )
drżenia parkinsonowskie ( „ liczenia pieniędzy” , spoczynkowe, drobnofaliste
.Podaj objawy ucisku rdzenia kręgowego na różnych poziomach :
do C3 - śmierć
C8 - TH1 - zwężona źrenica, opadnięta powieka górna, gałka oczna lekko wpadnięta
S3 - S4 - siła i ruchy kkd prawidłowe ale nast. Podrażnienie zew zwieraczy pęcherza i odbytniczy.
Odc szyjny - niedowład obwodowy kkg, niedowład spastyczny kkd, niedoczulica pow i zaburz czucia głębokiego
odc piersiowy - niedowład spastyczny kkd, niedoczulica pow, zaburz czucia poniżej
odc lędźwiowy - zginanie kkd prawidłowe, wyst niedowład i zanik mm czworogłowego uda i przywodzicieli a pozostałe mm kkd - niedowład spastyczny, kolanowe odruchy zniesione, skokowe wygórowane, niedoczulica poniżej, zaburz czucia pow poniżej
Zespoły uszkodz rdzenia na przekroju poprzecznym :
zespół braun- sequarda
uszkodz sznury tylne ( ataksja tylkosznurowa i zaburz czucia głębokiego poniżej
uszkodz w ok. kanału środkowego rdzenia - sznury tylne nieuszkodz., rozszczepienne zaburz czucia, uposl. Czucia pow (ból, temp) , praw czucie głębokie
Podaj objaw uszkodz. Rdzenia kręgowego zależnie od rozległosci jego uszkodz. Na przekroju poprzecznym
. - rwa kulszowa = ból korzeniowy
rożny rozkład niedowładu ( najcz wiotki) w dystalnych odcinkach kkd ( zwłaszcza w stopach) odruchy skokowe zniesione, kolanowe praw
niedoczulica korzeniowa - na kkd w obszarze unerwienia odpowiedniego korzenia
ucisk ostatnich korzeni pow - niedoczulica w ok odbytu, krocza, narz rodnych
zaburz w oddawaniu moczu i stolca u mężczyzn - impotencja
Zespół Brown - Sequarda - połowicze uszkodz. Rdzenia :
niedowład spastyczny po str uszkodz i poniżej ( wynika z uszkodz dróg piramidowych, które w rdzeniu kręgowych są już po skrzyżowaniu tych dróg)
zniesienie czucia głębokiego poniżej i po str uszkodz ( uszkodz sznurów tylnych )
zniesienie czucia bólu i temp poniżej i po str przeciwnej do uszkodz ( uszkodz jest droga rdzeniowo - wzgórzowa )
uszkodz neuronu obwodowego na poziomie uszkodz ( uszkodz rogów przednich w jednym lub kilku segmentach rdzenia )
Rozszczepienne zaburzenia czucia - polegają na tym ,że uszkodz jest czucie pow, a w nim przede wszytki czucie bólu i temp ( bo uszkodz jest skrzyżowanie dróg rdzeniowo - wzgórzowych, które te bodźce przewodzą) a nie uszkodz pozostaje czucie głębokie, mogą wyst obustronnie
Zaburzenia mowy:
AFAZJA - uszkodzenie ośrodka czuciowego mowy, pacjent nie może wykorzystać sprawności narządów mowy do formułowanie słów.
Powstaje przy :
- uszkodz przedniej części ( afazja ruchowa- motoryczna, chory mówi mało bo wie, że mówi nie prawidłowo)
- uszkodz tylnej części ( afazja czuciowa - sensomotoryczna, chory nie rozumie słów , tworzy neologizmy, mówi bez sensu
- uszkodz pł. ciemieniowego zakręt kątowy ( afazja amnestyczna - pacjent zapomina nazwy przedmiotów)
- afazja mieszana ( agrafia + aleksja )
DYZARTIA - uszkodzenie aparatu ruchowego mowy, jeden z typów zaburzeń mowy, wynikający z dysfunkcji aparaty wykonawczego. Może być spowodowana : uszkodz mm, niedowład, zab. Ukl. Pozapiramidowego ( parkinsonizm, pląsawica), uszkodz móżdżku, miascemia, choroby mm. Powstaje wtedy mowa dyzartryczna, która jest powolna i niewyraźna.
Aleksja - zaburzenia objawiające się częściową lub całkowitą niezdolnością rozumienia słowa pisanego. Osoby na nia cierpiące nie mają zaburzeń wzroku czy słuchu i potrafią rozumieć słowa wymawiane. Jej przyczyna jest uszkodzenie lewej półkuli.
Agrafia - oznacza częściową lub całkowitą utratę umiejętności pisania spowodowana zmianami chorobowymi w mózgu.
Akalkulia - utrata lub upośledzenie zdolności wykonywania nawet najprostszych działań arytmetycznych.
ZEspół Gerstmnana ( zespół tętnicy kątowej, zespól zakrętu kątowego) -
zespól objawów neurologicznych charakterystycznych dla uszkodzenia zakrętu kątowego płata ciemieniowego, spowodowany najczęściej ogniskiem udarowym, powstałym na skutek zablokowania przepływu krwi w tętnicy Katowej. Char się: agrafia, aleksją, apraksją, agnozja palców, dłoni, zaburzeniem rozpoznawania stron, niekiedy afazja amnestyczną.
Pole widzenia - zasięg, jaki widzimy przy gałce na wprost, wycinek przestrzeni w, którym widzimy przy założeniu, ze gałki oczne ustawione są na wprost.
Przebieg drogi wzrokowej:
z prawej i lewej strony siatkówki wł. łączą się we wł. nn wzrokowego
potem skrzyżowanie tych wl., które zbierają inf z przyśrodkowej części siatkówek ( nosowe) a , ze skroniowych części siatkówek biegną one po tej samej stronie
za skrzyżowaniem - pasmo wzrokowe w lewej półkuli ze stron oka lewego i nosowej cz. siatkówki oka prawego
do ciała kolankowatego bocznego gdzie ulęgają przerwie i dalej rozpromieniowanie tych wł w skroni potylicy
promienistość wzorkowa do
ośrodków w korze w pl potylicznym
Objawy uszkodzenia drogi wzorkowej :
uszkodzenie nn wzrokowego - oko ślepe po str uszkodzenia
uszkodz skrzyzowania nn wzrokowych i obejmujące jego części przyśrodkowe - najbardziej charakterystycznym objawem jest niedowidzenie dwuskroniowe)
uszkodzenie pasma wzrokowego pow niedowidzenie połowicze jednoimienne - tzn połowicze ubytki w polu widzenia przeciwstronne do uszkodzenia
uszkodz. Promienistości wzrokowej , tzn. drogi kolankowo - prążkowanej, wyw ten sam rodzaj niedowidzenia, który post po uszkodz pasma wzrokowego
Guz przysadki - niedowidzenie dwuskroniowe
Dlaczego ruchy gałek ocznych są skojarzone i co za to odpowiada?
Ruchy skojarzone odbywają się dzięki harmonijnemu działaniu szeregu mm i polegają na jednoczesnym jednokierunkowym ruchu gałek w płaszczyźnie poziomej i pionowej .
Odruch źrenicy na akomodacje
gdy patrzymy w dal a potem blisko - to wtedy zwężają się źrenice, soczewka jest bardziej wypukla i gałki oczne kierują się do środka. Droga doprowadzająca jak droga wzrokowa. Droga odprowadzająca jak odruch źrenicy na światło.
Odruch źrenicy na światło - ( zwężenie otwory źrenicy ) reguluje to ukl. parasympatyczny. Światło pada na siatkówkę, biegnie 2 nn wzorkowym, przez skrzyżowanie, ciało kolankowate boczne gdzie nie ulega przerwaniu tylnemu i biegną prosto do śródmózgowia do jadra 2 neuronu. Oświetlenie źrenicy pow. zwężenie obu źrenic ( podrażnienie obu jader Westfala - Edingera )
Objaw Argylle - Robetsona -
zniesienie odruchu na światło przy zachowanym odruchy na akomodacje
Reakcja konsensualna -
gdy oświetlając 1 źrenice , zwęża się druga
Apraksja -
zaburzenie wykonywania ruchów, które są często powtarzane najczęściej zw z zawodem, zaburzenie to nie wynika z niedowładu ani z zab. Ukl. Pozapiramidowego, wynika natomiast z stereotypu. Jest to zaburzenie wyższych czynności nerwowych, uszkodzenie stereotypu dynamicznego w korze mózgowej:
apraksja ideacyjna - zab. Plan ruchy ( wyobrażeniowa)
apraksja motoryczna - plan ruchy jest zachowany, ale poszcz elem ruchu są niepraw, niezgrabne
apraksja mieszana
Agnozja - nierozpoznawanie przedmiotów trzymanych w rece, jest to zaburzenie odbioru bodźców wzrokowych, słuchowych lub czuciowych na skutek uszkodz tk nerwowej w mozgu. :
agnozja wzrokowa - ( agnozja wzrokowa jednoczena i prozopagnozja)
agnozja słuchowa
agnozja czuciowa
Różnica niedowładu a porażenie- stopień nasilenie objawów.
Łuk odruchowy :
receptor, droga doprowadzająca, ośrodek, droga doprowadzającą, efektor ( gruczoł lub mm)