DOSKONAŁA KONKURENCJA

PYTANIA

1. Co wynika z założenia dotyczącego modelu konkurencji doskonałej mówiącego o tym, iż konsument dysponuje pełną wiedzą dotyczącą rynku?

2. Dlaczego przedsiębiorstwa doskonale konkurencyjne charakteryzują się brakiem wysokich kosztów stałych.

3. Wyjaśnij dlaczego przedsiębiorstwo doskonale konkurencyjne nie określa ceny swoich produktów. Co by się stało gdyby chciało ustalić cenę poniżej ceny rynkowej? Co by się stało gdyby ustaliłoby cenę swoich produktów powyżej ceny rynkowej?

4. Co stało by się w gałęzi doskonale konkurencyjnej w krótkim i długim okresie jeśli jedno z przedsiębiorstw wprowadziło nową technologię pozwalającą obniżyć koszty produkcji?

5. Narysuj krzywą popytu dla przedsiębiorstwa doskonale konkurencyjnego i dla gałęzi doskonale konkurencyjnej.

6. Dlaczego w warunkach równowagi przedsiębiorstwa doskonale konkurencyjne produkują w optimum technicznym?

7. Dlaczego w przypadku przedsiębiorstw doskonale konkurencyjnych utarg krańcowy jest równy cenie?

8. Wyjaśnij czy możliwe jest istnienie zysków księgowych przy ujemnych zyskach ekonomicznych, dlaczego?

9. Dlaczego spadek ceny produktu przedsiębiorstwa doskonale konkurencyjnego poniżej przeciętnych kosztów całkowitych może nie spowodować w krótkim okresie zaprzestania produkcji?

10. Załóżmy, że pewna gałąź doskonale konkurencyjna produkuje „polski kawior”. Wyjaśnij jak w krótkim i długim okresie na sytuację firm i całej gałęzi wpłynie pojawienie się informacji w poczytnej prasie o cudownych właściwościach zdrowotnych „polskiego kawioru”.

ZADANIA

Oznaczenia:

Q, q - wielkość produkcji, TC - koszt całkowity, FC - koszt stały, VC - koszt zmienny, AFC - przeciętny koszt stały, AVC - przeciętny koszt zmienny, ATC - przeciętny koszt całkowity, MC - koszt krańcowy, P, p - cena produktu, TR - utarg całkowity, AR - utarg przeciętny, MR - utarg krańcowy.

1. Wyjaśnij treść ekonomiczną równania:

AR = MR = ATC = MC.

Przedstaw powyższe równanie na wykresie.

2. Uzupełnij brakujące dane i skomentuj sytuację ekonomiczną przedsiębiorstwa. Czy przedsiębiorstwo powinno zmienić poziom wytwarzanej produkcji?

p	Q	TR	TC	FC	VC	ATC	AVC	MC
		36000	36000		30000	min.	10	12

3. Przedsiębiorstwo ponosi koszty stałe 2000 zł miesięcznie oraz koszt przeciętny zmienny 1,60 zł na jednostkę produktu. Jeśli w ciągu miesiąca może ono sprzedać 5000 sztuk swego wyrobu po cenie 1,8 zł za sztukę, to na krótką metę powinno:

1. wstrzymać produkcję, gdyż nie uzyskuje zwrotu kosztów stałych,

2. kontynuować produkcję, ponieważ uzyskuje zwrot kosztów stałych,

3. wstrzymać produkcję, ponieważ nie uzyskuje zwrotu kosztów zmiennych,

4. kontynuować produkcję, ponieważ uzyskuje zwrot kosztów zmiennych.

4. Mając do dyspozycji następujące dane:

1. AFC = 48,

2. AVC = 78,

3. ATC = 126,

Zaznacz właściwe decyzje przedsiębiorcy przy danym poziomie ceny.

p	Produkować z zyskiem	Produkować mimo straty	Wstrzymać produkcję
136
54
84
80
48

5. Firma funkcjonująca w warunkach konkurencji doskonałej produkuje słoiki. Funkcja kosztu stałego ma postać FC = 100 a kosztu zmiennego VC = 2Q² + 10Q. Cena jednego słoika wynosi p = 70 zł za sztukę. Oblicz wielkość produkcji, przy której firma będzie maksymalizowała zysk.

6. Przedsiębiorstwo funkcjonujące w warunkach konkurencji doskonałej wytwarza parasolki. Koszty całkowite kształtują się zgodnie z funkcją: TC = 3Q³-6Q²+9Q. Odpowiedz na następujące pytania:

1. przy jakiej cenie przedsiębiorstwo osiągnie graniczny punkt opłacalności produkcji,

2. jakimi właściwościami charakteryzuje się ten punkt,

3. jaki zysk osiąga wtedy przedsiębiorstwo?

(Źródło: T. Zalega, „Mikroekonomia. Ćwiczenia”, WSPiZ, Warszawa 1999)

7. Funkcja kosztów całkowitych przedsiębiorstwa wolnokonkurencyjnego produkującego meble kuchenne dana jest jako: TC = Q²-4Q+36. Oblicz wielkość produkcji, przy której koszty przeciętne tego przedsiębiorstwa osiągną minimum. Przedstaw w postaci algebraicznej równanie krzywej podaży tego przedsiębiorstwa.

(Źródło: T. Zalega, „Mikroekonomia. Ćwiczenia”, WSPiZ, Warszawa 1999)

8. Funkcja kosztów całkowitych przedsiębiorstwa działającego w warunkach konkurencji doskonałej dana jest jako: TC = 10Q²+200. Przedsiębiorstwo to wytwarza żyrandole, których cena rynkowa wynosi 100 zł za sztukę. Oblicz ilość równowagi w sytuacji, gdy przedsiębiorstwo znajduje się w optimum ekonomicznym.

(Źródło: T. Zalega, „Mikroekonomia. Ćwiczenia”, WSPiZ, Warszawa 1999)

9. Sytuację przedsiębiorstwa działającego na rynku konkurencji doskonałej opisują następujące dane:

TR = 17280

TC = 19200

ATC = 10

AVC = 8,98

MC = 9

Oblicz wielkość produkcji tego przedsiębiorstwa, cenę po której sprzedawany jest produkt, zysk przedsiębiorstwa. Ustal czy przedsiębiorstwo powinno kontynuować swoją produkcję.

10. Uzupełnij poniższą tabelkę. Przedstaw sytuację każdej firmy graficznie.

Firma	p	Q	TR	MR	TC	FC	VC	ATC min.	AVC	MC	Zysk ekon.	Zysk jedn.	Koszt księg.	Zysk norm.
I		4000	100000			20000			20				90000
II			75000		96000		75000		5					16000
III	4	2000			7000		6000							1260

(Źródło: M. Nasiłowski, System rynkowy. Podstawy mikro- i makroekonomii, Wydawnictwo Key Text, Warszawa 2000)

11. Poniższa tabela ilustruje sytuację przedsiębiorstw w warunkach doskonałej konkurencji przy danym poziomie produkcji Q^*. Scharakteryzuj długookresową i krótkookresową ekonomiczną sytuację każdego z przedsiębiorstw (należy uzupełnić brakujące liczby i sporządzić rysunek). (Q^* - poziom produkcji w optimum ekonomicznym)

Firma	p	Q^*	TR	TC	FC	VC	ATC	AVC	MC	Koszt księg.	Zysk norm.	Zysk nadzwycz.
A	5		8000		2000		min.		5		1000
B		4000	24000	23000	7000					19000
C	8		160				12	9			50

12. Przedstaw na wykresie model przedsiębiorstwa doskonale konkurencyjnego, a następnie zaznacz odpowiednie odcinki, pola lub fragmenty krzywych:

1. poziom ceny, dla którego przedsiębiorstwo osiąga tylko zysk normalny,

2. poziom ceny zamknięcia przedsiębiorstwa,

3. obszar odpowiadający kosztom stałym przy zysku normalnym,

4. przedział cen w jakim przedsiębiorstwo zdecydowałoby się działać w krótkim okresie mimo ponoszenia strat,

5. długookresową krzywą podaży przedsiębiorstwa,

6. przedział cen, w którym przedsiębiorstwo może osiągnąć zyski nadzwyczajne.

13. Przedstaw na wykresie model przedsiębiorstwa doskonale konkurencyjnego w krótkim okresie, osiągającego zysk nadzwyczajny, a następnie zaznacz odpowiednie odcinki lub pola:

1. jednostkowy zysk,

2. koszt jednostkowy,

3. wielkość utargu przeciętnego,

4. obszar odpowiadający kosztom stałym.

Przy założeniu, że funkcja kosztów przedsiębiorstwa doskonale konkurencyjnego dana jest jako: TC = 4Q² - 20Q +64, zaś cena wynosi 60 jednostek, oblicz wielkość produkcji w optimum ekonomicznym i technicznym. Jaki wzór opisuje jej krótkookresową krzywą podaży?

14. Poniższy wykres przedstawia model przedsiębiorstwa w doskonałej konkurencji. Opisz osie i krzywe. Wyjaśnij, co wyrażają następujące pola i odcinki: BPGD, ABDE, OAEQ, OPGQ, OBDQ, EQ, DE, DG, GQ.

15. Tabela przedstawia sytuację trzech przedsiębiorstw doskonale konkurencyjnych działających w niezależnych od siebie gałęziach. Wiedząc, że wszystkie te firmy optymalizują produkcję uzupełnij tabelę, wykonaj wykresy ilustrujące sytuacje firm A, B i C. Skomentuj po kolei sytuację tych przedsiębiorstw, co może być przyczyną sytuacji w jakich się znalazły.

Firma	Q	P	AR	MR	TR	FC	AFC	VC	AVC	TC	ATC	MC	П
A		5			20000	2000							0
B	150		10				2			1200
C				15		500	5		12

16. Oto dane dotyczące utargów i kosztów przedsiębiorstwa doskonale konkurencyjnego (dla konkretnego poziomu produkcji) „Brzydkie kaczątko” produkującego tusz do rzęs. AR = 5, AFC = 4, ATC = 7, MC = 8 Narysuj wykres ilustrujący sytuację przedsiębiorstwa. Co byś doradził właścicielowi „Brzydkiego kaczątka”.

17. Poniższe dane dotyczą utargów i kosztów przedsiębiorstwa produkującego nawóz do kwiatów doniczkowych (dla konkretnego poziomu produkcji). MR = 9, ATC = 7, MC = 6. Przedstaw graficznie sytuację firmy. Jaką decyzję powinien podjąć producent nawozu do kwiatów doniczkowych aby zmaksymalizować zysk. Co stanie się w tej gałęzi w długim okresie.

18. Poniższy wykres przedstawia sytuację firmy „Alte Hexe” produkującej krem na zmarszczki.

1. Na jakim rynku działa „Alte Hexe”?

2. Zaznacz pole kosztów stałych w sytuacji gdy przedsiębiorca dąży do maksymalizacji zysku.

3. Zaznacz krótkookresową funkcję podaży producenta kremu.

4. Co się stanie z sytuacją firmy w długim okresie?

5. Jaki wpływ na sytuację firmy miałoby ujawnienie badań wskazujących na niekorzystne skutki uboczne kremu na zmarszczki, gdyby firma znajdowała się w długookresowej równowadze?

19. Z wyliczeń producenta zegarów szafowych działającego na rynku doskonale konkurencyjnym wynika, że produkując 20 zegarów miesięcznie koszty stałe na jednostkę produkcji wynoszą AFC = 20 zł, a przeciętne koszty zmienne AVC = 45zł i są równe kosztom krańcowym. Co powinien zrobić producent zegarów przy danych poziomach cen za zegar (wykonaj konieczne rysunki):

1. 19 zł

2. 35 zł

3. 55 zł

4. 75 zł

20. Firma „Narcyz” funkcjonująca na rynku doskonale konkurencyjnym produkuje kosmetyki dla mężczyzn. Funkcja kosztu zmiennego ma postać VC = Q²/50+10Q. Cena kremu dla mężczyzn wynosi p = 30zł.

1. Oblicz wielkość produkcji, przy której firma będzie maksymalizowała zysk.

2. Wiedząc, że koszty stałe wynoszą FC = 5.000. Oblicz wielkość zysku tego przedsiębiorstwa.

3. Jakich zmian można się spodziewać w tej gałęzi w długim okresie.

21. Przeciętny koszt całkowity produkcji bukietów przez firmę „Nenufar” dany jest funkcją ATC = 10+Q/2. Firma wyznacza wielkość produkcji na 90 bukietów miesięcznie, cena rynkowa bukietu wynosi 50 zł.

1. Ile wynoszą koszty stałe przy tej wielkości produkcji?

2. Oblicz koszty całkowite produkcji, oraz zysk.

3. Ile powinna produkować firma aby zmaksymalizować zysk?

22. Pewne przedsiębiorstwo produkujące lody grejpfrutowe działające na rynku doskonale konkurencyjnym, ponosi koszty stałe w wysokości 250, ponadto jego koszty zależne od wielkości produkcji kształtują się następująco VC = Q²/1000+Q.

1. Podaj postać analityczną funkcji kosztów całkowitych TC, przeciętnych kosztów zmiennych AVC, oraz kosztów krańcowych MC.

2. Wiedząc, że przedsiębiorstwo optymalizuje wielkość produkcji, a cena kulki lodów kosztuje 2 zł, oblicz ile wyniesie utarg przedsiębiorstwa?

3. Czy przedsiębiorstwo to generuje zysk księgowy?

23. Funkcja przeciętnych kosztów całkowitych firmy produkującej wykałaczki ma postać:

².

1. Przedstaw w postaci analitycznej funkcje kosztów FC i AVC.

2. Wiedząc, że producent wykałaczek działa na rynku doskonale konkurencyjnym, a cena jednego ogromnego opakowania wykałaczek wynosi 60 zł oblicz ile ogromnych opakowań wykałaczek wyprodukuje firma maksymalizując zysk.

3. Czy firma ta może generować zysk normalny?

24. Pewne przedsiębiorstwo funkcjonujące w warunkach konkurencji doskonałej specjalizuje się w tworzeniu ogrodów zimowych. Funkcja kosztów całkowitych związanych z tworzeniem ogrodów zimowych ma postać: TC = 3Q³-120Q²+12000Q.

1. Wyznacz długookresową funkcję podaży tej firmy.

2. Po jakiej najniższej cenie zdecyduje się dostarczać ta firma ogrody zimowe w długim okresie, a po jakiej w krótkim okresie?

25. Funkcja kosztów całkowitych przedsiębiorstwa „Malinowska i córki” działającego w warunkach konkurencji doskonałej dana jest wzorem: TC = Q²+100Q+625. Przedsiębiorstwo to produkuje eleganckie stojaki na gazety. Cena rynkowa jednego stojaka na gazety wynosi 200 zł. Oblicz ilość równowagi oraz zyski całkowite firmy oraz na jednostkę produkcji w sytuacji, gdy przedsiębiorstwo znajduje się:

1. w optimum ekonomicznym

2. w optimum technicznym

3. scharakteryzuj te punkty.

26. Koszty całkowite pewnej firmy doskonale konkurencyjnej produkującej kredensy kształtują się następująco TC = 4Q³-200Q²+3000Q.

1. Ile kredensów dostarczy firma produkując po najniższych kosztach?

2. Przy jakiej cenie firma wyprodukuje 50 kredensów?

3. Jeżeli cena rynkowa wynosi 3000 zł, ile kredensów wyprodukuje firma aby zmaksymalizować zysk.

27. Wyjaśnij znaczenie pojęcia „optimum techniczne”. Jaki jest warunek osiągnięcia optimum technicznego przez przedsiębiorstwo. Przedstaw na wykresie wielkość produkcji, przy której przedsiębiorstwo doskonale konkurencyjne osiągnie optimum techniczne (przedsiębiorstwo osiąga jedynie zysk normalny). Jak kształtuje się w tym przypadku stosunek optimum technicznego do ekonomicznego?

28. Wyjaśnij znaczenie pojęcia „optimum ekonomiczne”. Jaki jest warunek osiągnięcia optimum ekonomicznego przez przedsiębiorstwo. Przedstaw na wykresie wielkość produkcji, przy której przedsiębiorstwo doskonale konkurencyjne osiąga optimum ekonomiczne (przedsiębiorstwo osiąga zysk nadzwyczajny). Jak kształtuje się w tym przypadku stosunek optimum ekonomicznego do technicznego?

29. W poniższej tabeli przedstawione zostały dane opisujące sytuację trzech przedsiębiorstw w warunkach doskonałej konkurencji. Uzupełnij tabelę tak, aby przedsiębiorstwo maksymalizowało zyski lub (jeśli zysku osiągnąć się nie da) minimalizowało straty, a następnie scharakteryzuj sytuację każdego z nich i przedstaw ją na wykresie.

Przedsię-biorstwo	Cena p	Produkcja Q	Koszt całkowity TC	Koszt zmienny VC	Koszt stały FC	Koszt przeciętny całkowity ATC	Koszt przeciętny zmienny AVC	Koszt krańcowy MC	Koszt księgowy	Utarg całkowity TR	Utarg krańcowy MR	Zysk nor-malny	Zysk nadzwy-czajny
A	10					10	7,5			800		100
B		4000	14000		2000			3				1000
C				4000		6			5000	7000	7

10

MC

ATC

AVC

P

P

AVC

ATC

MC

Q

---